LEIDSE TAXIWERELD
BROODNIJD IN
Minimumloon bij Kerkhof is
alleen zwart te verdienen
Eigenaar
Blonk:
Het is
allemaal
jaloezie"
Beschuldiging aan adres taxi-ondernemer:
LEIDEN
ZATERDAG 11 OKTOBER 1980
Het rommelt weer eens in het Leidse taxiwereldje.
Broodnijd alom. Niet zozeer tussen de dames en heren
chauffeurs onderling maar meer op het ondernc-
mersvlak.
Terwijl de chauffeurs van de verschillende ondernemin
gen nog vrij redelijk met elkaar optrekken - al gaan ze
nu ook weer niet dagelijks bij elkaar op visite - liggen
hun bazen veelvuldig met elkaar overhoop. Aan het on
dernemersfront wordt over en weer geregeld met ge
rechtelijke procedures gedreigd.
De een, directeur Van Gulden van de Eltax, wil
dat de taxitarieven wel worden verhoogd, de
ander, eigenaar Blonk van Kerkhof bv, wil dat
juist weer niet. De een, Van Gulden verwijt de
ander, Blonk, dat hij zijn chauffeurs onderbe
taalt en de ander, Blonk, verwijt de een, Van
Gulden, dat hij onvoldoende stallingsruimte
voor zijn auto's heeft.
Er is een duidelijke machtsstrijd
gaande in de Leidse taxiwereld
tussen Blonk en Van Gulden.
Een achterhaalde strijd omdat
Van Guldens Eltax inmiddels
veruit de grootste taxi-onderne
ming in Leiden is. Desalniette
min woedt de machtsstrijd voort
terwijl niemand er wijzer van
wordt. Zeer zeker de chauffeurs
en de passagiers niet.
Hoe ligt dat nu in andere steden, is
het soms per definitie een rot
zooitje in de taxiwereld? Nee dus.
In veel middelgrote en grote ste
den is er één taxicentrale. De ver
schillende ondernemingen bren
gen hun wagenpark onder in één
centrale en blijven verder als
werkgemeenschap zelfstandig.
Binnen de centrale wordt ge
werkt volgens het simpele sys
teem: ieder op z'n beurt en wie
het eerst komt wie het eerst
maalt. Dit oerprincipe kan na
tuurlijk wel tot gevolg hebben
dat de chauffeur van de ene
werkgemeenschap achter elkaar
financieel aantrekkelijke ritten
krijgt terwijl de chauffeur van de
andere werkgemeenschap
slechts een paar korte ritjes in de
stad krijgt en voor de rest van de
dag achter het stuur duimen zit te
draaien. Toch werkt dit eerlijke
systeem in de meeste gevallen tot
volle tevredenheid van alle be
trokkenen. Ruzies tussen de on
dernemers komen in elk geval
een stuk minder voor.
Waarom kent Leiden dit systeem
dan nog niet? Volgens taxi-spe
cialist Van Booren van de Leidse
politie omdat de ondernemers
bang zijn om hun eigen bedrijfje
in één grote centrale te zien ver
dwijnen. "Ze hebben jarenlang
keihard moeten werken om op te
bouwen wat ze nu hebben en ik
kan begrijpen dat ze angstig zijn
om daar afstand van te doen".
Volgens Van Booren is Leiden nog
lang niet toe aan het systeem van
één taxi-cent rale. "Dat is jammer
want met één taxicentrale zou het
een stuk rustiger zijn in de taxi
wereld".
Zo denkt Harry van Gulden, direc
teur van "De Leidse taxicentrale
Eltax" er ook over. Van Gulden
streef t naar één taxicentrale in de
stad. "En die komt er", is zijn
stellige overtuiging. "Maar niet
op zeer korte termijn en niet
langs de normale weg".
Normale weg?
"Met de normale weg bedoel ik dat
alle ondernemers gezamenlijk
besluiten om hun wagens in één
centrale onder te brengen. Dat zie
ik niet gebeuren want de belan
gen liggen op dit moment veel te
ver uit elkaar. De sfeer is er ook
niet bepaald rijp voor".
Hoezo liggen de belangen uit el
kaar?
Van Gulden: "Neem bijvoorbeeld
de tarieven. Blonk, die voorzitter
is van de plaatselijke taxionder
nemers wil niet dat de tarieven
omhoog gaan. Waarom niet?
Omdat hij er geen belang bij
heeft. Blonk betaalt een klein ba-
sisloon plus 25 procent per rit-
als voorzitter gepasseerd. Daar
om probeert hij de Eltax in een
kwaad daglicht te zetten. Je be
grijpt wel dat je in zo'n sfeer niet
kun gaan praten over een sa
menwerkingsverband".
Geen tavicentrale langs de normale
u eg. Blijven er twee mogelijkhe
den over. Van de zijde van de
landelijke dan uel plaatselijke
overheid wordt één taxicentrale
dwingend opgelegd of de Eltax
koopt alles op.
Van Gulden: "Dat zijn inderdaad
de twee enige mogelijkheden. Ik
sluit beide niet uit. Een combina
tie van deze twee mogelijkheden
is ook denkbaar. Ik ben er in elk
geval van overtuigd dat er in de
toekomst een taxicentrale in Lei
den komt. Meer wil ik er niet over
zeggen", aldus een geheimzinig
glimlachende Van Gulden".
vlak voor de overname omdat
Borgerding heeft verzuimd zijn
werknemers tijdig in te lichten.
Wij hebben in elk geval iedereen
de mogelijkheid geboden om na
de overname bij ons in dienst te
komen. Je mag gerust weten dat
ik blij ben dat niet iedereen daar
gebruik van heeft gemaakt want
ik ben geschrokken van het ni
veau van sommige chauffeurs
van Borgerding".
Door de overname van de drie Bor-
gerding-andernemingen is Van
Gulden veruit de grootste taxi
ondernemer in Leiden. Toch
duurt de machtsstrijd, die duide
lijk geen machtsstrijd meer is
tussen Harry Van Gulden en Niek
Blonk onverminderd voort
Waarom
Van Gulden 'Destijds moest er
een voorzitter van de taxi-onder
nemers worden gekozen. Dat
werd Blonk. Ook ik heb op hem
gestemd omdat ik onder indruk
was van zijn persoonlijkheid. Die
man kan iemand namelijk hele
maal onder de tafel lullen. Aan
vankelijk was hij voorzitter voor
twee jaar maar hij wist de regle
menten zo te veranderen dat hij
voorzitter voor het leven werd.
Dat was niet de bedoeling. Als
voorzitter is hij alleen in z'n eigen
straatje bezig. Dat wil zeggen
proberen te voorkomen dat de ta
rieven worden verhoogd. Ik heb
hem dus gepasseerd en dat zit
hem en z'n maatje Schutte niet
lekker. Die twee proberen mij
dus zo veel mogelijk tegen te
werken en omdat ik ook geen
gemakkelijke jongen ben, blijft
het rumoerig in het taxiwereld
je...".
HARRY VAN GULDEN:
.geen gemakkelijke jongen
prijs. Andere ondernemers beta
len het minimumloon. Als Blonk
de tarieven zo lang mogelijk zo
laag mogelijk houdt dan krijgen
de bedrijven om hem heen het
steeds moeilijker. Hij kan het zo
wel vijftig jaar volhouden. Wij
niet. Goed, Blonk weigert dus om
namens de Leidse taxi-onder
nemers naar het ministerie van
economische zaken te stappen
om de tarieven op te schroeven.
Daarom ben ik op een gegeven
moment maar zeil naar het minis
terie gestapt. Wij hebben Blonk
U bent dus hard op weg om de boel
in Leiden op te kopen. Uw groot
ste concurrent. Borgerding, is al
uitgeschakeld. U heeft voor veel
geld zijn drie bedrijvenBorger
ding. B-tax en Werkhoven, over
genomen. Daar is nogal wat over
te doen geweest
"De aandelen van die bedrijven zijn
mij indertijd aangeboden. Ik
denk dat Borgerding die aande
len juist aan mij, zijn grootste
concurrent, heelt aangeboden
omdat hij dacht dat bij mij het
meeste te halen zou zijn. Die drie
bedrijven hadden samen 18 taxi
vergunningen. Zelf had ik er ook
18. Op het ogenblik maak ik niet
van alle 36 vergunningen ge
bruik. Die zullen we later aan
vullen. Er was nogal wat onrust
door
René van der Velden
en Jaap Visser
Een lichtend voorbeeld: Een Kerkhoftaxi rijdt weg met het brandend bordje "taxi" op de auto. De meter is dus niet aangezet. Een afspraak lussen de chauffeur en de klant
LEIDEN - "De Stand
plaats", het blad van
Leidse taxichauf
feurs, heeft de fron
tale aanval ingezet op
het loonbeleid bij
taxi-onderneming
Kerkhof bv aan de
Narmstraat.
De beschuldiging:
Kerkhof bv betaalt
130 gulden bruto in de
week, terwijl het wet
telijk minimumloon
300 gulden hoger ligt
voor werknemers die
23 jaar of ouder zijn.
Sinds medio '78 be
staat er een vijfdaagse
werkweek voor
chauffeurs. Kerkhof
bv lapt ook deze
werkweek aan de
laars en laat chauf
feurs zes dagen wer
ken, aldus "De
Standplaats".
Een loonstaat je van een ex-
taxichauffeur van Kerk
hof bv liegt er niet om:
een bruto loon van 4270
gulden voor iets meer dan
32 gewerkte weken; inge
houden loonbelasting:
nul komma nul on
danks het verplichte pen
sioenfonds is geen pen
sioenpremie ingehouden;
voor sociale verzekerin
gen is het bedragje van
249,73 ingehouden en
voor AOW/AWW premie
de somma van 469,56. Net
to blijft er voor de chauf
feur 3550,71 over voor 32
gewerkte weken... Het
uitgekeerde vakantiegeld
is al even geweldig:
190,36.
Aow/aww
Wie wil er voor deze minima van-
daag de dag nog werken? Kerk
hof heeft geen gebrek aan nieu
we (piepjonge) chauffeurs. Als
wij ons aan chauffeurs van
Kerkhof voorstellen als journa
list van het Leidsch Dagblad
zwijgen zij als het graf over hun
loon. Presenteren wij ons als
gewone passagiers dan horen we
al snel: "Breek me de bek niet
open. Ik wil weg bij Kerkhof
want ik verdien geen spat".
Toch kunnen chauffeurs van
Kerkhof het minimumloon of
meer halen. Het taxiblad "De
Standplaats": "Kerkhof betaalt
25 procent van de verreden ki
lometers zwart uit". De Stand
plaats schat de ontduiking van
belasting en sociale lasten op
enkele tonnen per jaar. Een ex-
werknemer van Kerkhof: "Ik
kon bij Kerkhof het minimum
loon halen door die 25 procent
zwart van je provisie. Op een
goeie zaterdagavond had ik
soms wel 250 gulden op zak.
Maar bij een stille maand had ik'
geen droog brood".
"Stelen"
Andere manieren voor de chauf
feurs van Kerkhof om aan hun
trekken te komen is het "stelen"
van de meter. Dat gaat bijvoor
beeld zo: chauffeur en klant ma
ken een afspraak, de meter blijft
uit en de chauffeur steekt de op
brengst van het ritje in eigen
zak. Wij zijn 's avonds bij het
station gaan staan. Twee taxi's
van de Eltax hebben een vracht
je. Ze rijden weg. De verlichting
van het bordje "taxi" op de auto
floept na een tiental meter uil;
de meter staat aan. Nu is de taxi,
van Kerkhof aan de beurt. De
passagier stapt in. De auto rijdt
weg. I)e verlichting van het
bordje blijft aan. De auto moet
stoppen voor het stoplicht bij de
Oegstgeesterweg. Het bordje
blijft branden. De taxi trekt op
naar de Meren wijk en nog steeds
brandt het bordje; nog steeds is
de meter niet aangezet... "Het is
tocli niet normaal dat je die
taxi's van Kerkhof achterelkaar
van het station ziet wegrijden
met de lichtbak aan", menen
chauffeurs van de Eltax.
De chauffeurs moeten het verder
hehhen van de fooien en van het
nachttarief. Het nachttarief
(van middernacht tot zeven uur
in de ochtend) ligt 50 procent
hoger dan het dagtarief. Elke
chauffeur (dus ook dechaufTeurs
van Kerkhof) mag die 50 procent
in de eigen zak steken.
Lachertje
Taxi-ondernemer Harry Van Gul
den. met 36 taxi's en 72 mensen
in dienst ''de grootste" in Lei
den, meldt dat de loontechni-
sche dienst wel degelijk steek
proeven in Leiden heeft uitge
voerd om een eventuele ontdui
king van het minimumloon op te
sporen. Dat was naar aanleiding
van kamervragen van het
PvdA-kamerlid Jaap van der
Doef over de lonen in het taxi
bedrijf. Van Gulden: "Die steek
proeven van de loontechnische
dienst waren een lachertje. De
dienst is bij ons drie keer aan de
deur geweest. Van een ex-werk-
nemer van Kerkhof die inmid
dels bij onze Eltax was komen
w erken heeft de dienst het hele
verhaal gehoord over de ont
duiking van het minimumloon
bij Kerkhof. De loontechnische
dienst maakte afspraken met ei
genaar Blonk en met directeur
Koot van Kerkhof. Maar telkens
ging er weer iets mis met die af
spraken. Heel toevallig konden
B|onk en Koot de afspraken niet
nakomen. De loontechnische
dienst heeft uiteindelijk het on
derzoek afgerond zonder de
hoeken van de Kerkhof bv ge
zien te hebben. De rapportage-
tijd was om... Een lachertje".
Van Gulden voegt eraan toe dat
130 gulden bruto per week niet
per se een ontduiking van hel
minimumlooa hoeft tbeteka-
nen. "Blonk schrijft zijn vaste
chauffeurs in als part-timer. Het
feit wil alleen dat zijn part-ti
mers soms zes dagen in de week
Jaloezie
Niek Blonk van Kerkhof bv ("ik
heb niets te verzw ijgen") erkent
dat zijn chauffeurs slechts 130
gulden bruto per week betaald
krijgen. Hij erkent ook dat zijn
chauffeurs 25 procent van de
meteropbrengt in het handje
krijgen. Volgens hem is alles
volstrekt legaal... Dat zijn
chaufTeurs zes dagen in de week
zouden werken ontkent hij ech
ter hevig. Dit zou een overtre
ding op het wettelijke rijtijden
besluit betekenen. Ex-werkne
mers van hem zeggen echter:
"Ga maar eens elke dag voor de
deur van Kerkhof staan. Dan zie
je dat ze zes dagen werken".
Een withete Blonk: "Het is alle
maal jaloezie van de club rond
Van GaMCB. Van (.uldcn wil de
taxi-tarieven laten stijgen. Dat
gaat ten koste van de consu
ment. Om zijn zin door te drijven
komt hij met die verhalen over
het loon. Eenmaal per jaar voe
ren mijn chaufTeurs een voor een
loonoverleg met mij. Wij garan
deren het minimumloon. Als er
mensen zijn die het minimum
loon niht verdienen, kom ze dan
maar brengen. Bij ons linev en de
chaufTeurs niet van de meter te
stelen of te jakkeren. Wij hebben
een verrukkelijk clubje".
GAK
Wat krijgen de chauffeurs van
Kerkhof als ze ziek w orden of te
gen een boom aanrijden? Dan
zijn ze de 25 procent van de rit
ten in elk geval kwijt. Blonk die
meent dat ook deze kwestie
prima geregeld is: "Van het
GAK krijgen mijn chaufTeurs 80
procent. Inderdaad, 80 procent
van die 130 gulden per week.
Maar wij vullen die 80 procent
zelf aan tot 100 procent", zegt
Blonk edelmoedig.
Enkele ex-chauffeurs van Kerk
hof bv hebben een navordering
gedaan bij Blonk om alsnog hun
verdiende loon te krijgen. Een
ex-chauffeur is voor 3000 gulden
duur Blonk "algckochl". er
nemen we in chaulfeurskringen.
Dit ondanks het feit dat Blonk
zijn vertrekkende chauffeurs
een briefje laat ondertekenen
met de zinsnede: "Ik heb niets
me. I Ie vorderen" Blonk nfl
dan nok "De Kerkhui l>\ heelt
geen gulden schuld aan haar
werknemers"
