Conflict tussen
Iran en Irak
zit 'muurvast'
Callaghan niet meer beschikbaar als partijleider
Fiat-conflict explosief
if Ambassadeur
Dunn vermoord
CHINA HEKELT DE VS
Westduitsers moeten meer uitgeven in DDR
VRIJDAG 10 OKTOBER 1980
BUITENLAND
PAGINA 9
LONDEN (DPA) - De socialisti
sche oud-premier van Groot-
Brittannië, James Callaghan, zal
zich niet meer beschikbaar stel
len als leider van de Labourparti j.
Dit berichtte gisteren de BBC-
televisie.
Callaghan wilde zijn besluit aan
vankelijk op 15 oktober aan de
fractie van zijn partij meedelen.
De Lagerhuisfractie van Labour
herkiest of kiest aan het begin
van het parlementaire jaar in de
herfst uit haar midden de partij
leider. Het staat vast dat Callag
han, als hij dat gewild had, herko
zen zou zijn.
Callaghans besluit, dat door de
BBC-televisie exclusief gemeld
is, hangt samen met de voorge
nomen wijzigingen in het partij-
statuut. Op 24 januari zal Labour
op een bijzonder congres beslis
sen hoe de partijleider in de toe
komst aangewezen wordt. In be
ginsel is op het recente partijcon
gres in Blackpool al overeenge
komen dat de keuze zal worden
gedaan door een kiesmancollege
en niet meer door de fractie.
De opvolger van Callaghan wordt
in november nog één keer geko
zen door de Lagerhuisfractie van
Labour, die overwegend bestaat
uit gematigde socialisten. De
vroegere minister van finaciën,
Denis Healey, zou de hoogste
ogen gooien.
Op Callaghan was door de lin
kervleugel van Labour een be
roep gedaan aan te blijven tot het
bijzondere congres. De gematig
de vleugel daarentegen wilde dat
hij zich niet meer ter beschikking
zou stellen, om zo de weg vrij te
maken voor een man van het
midden, zoals Healey. Links in
Labour zou dan, hoopt de rech
tervleugel, in het kader van het
nieuwe partijstatuut, minder
gemakkelijk slagen bij het op
dringen van een linkse partijlei
der.
Regering
Ondanks de steeds toenemende
kritiek houdt de Britse regering
vast aan haar huidige economi
sche beleid, zo heeft de Britse
minister van financiën, Sir Geof-
fry Howe, gisteren verklaard op
het congres van de conservatieve
partij in Brighton. Een ander be
leid is op het ogenblik volkomen
ondenkbaar. De Britse economie
bevindt zich in een crisis en het
duurt jaren voordat de situatie
weer gezond is, zo zei Howe.
Hij riep de conservatieven op "niet
te wankelen". Uit opiniepeilin
gen blijkt dat de regeringspartij
steeds meer aan populariteit in
boet. Vooral het monetaire beleid
van de regering roept de laatste
tijd nogal wat kritiek op. Door dit
beleid zijn- de rentetarieven in
Groot-Brittannië hoog. Het pond
sterling staat sterk genoteerd; dit
komt de binnenlandse markt en
de export niet ten goede.
Er gaan meer en meer stemmen op
om de belastingen te verlagen.
Hierover zei Howe dat dit gebeurt
als de tijd er rijp voor is en dat een
dergelijke maatregel de industrie
en de kleine ondernemingen ten
goede moet komen. Uit zijn eigen
partij .komen ook steeds meer
verwijten dat de regering er niet
in is geslaagd de rijksuitgaven te
verkleinen. Howe herinnerde er
aan dat er plannen zijn om die
uitgaven gedurende de komende
drie begrotingsjaren te verklei-
Hij merkte verder op dat het aantal
werknemers in overheidsdienst
voortdurend wordt verminderd.
Volgens regeringsplannen moe
ten er in 1984 minder mensen in
rijksdienst zijn dar m dertig jaar
De verkleining van het aantal
ambtenaren is bij de lagere over
heden al begonnen.
Een van de groctstc zcigei. veer de
regering is de hoogte van de lo
nen na de loonronde die net is be
gonnen. De regering wil niet in
grijpen in de loononderhande
lingen en de besprekingen over
laten aan werkgevers en werk
nemers. Voor de overheidsdien
sten wordt de salarisverhoging
een stuk kleiner gehouden dan
voorgaande keren. Er liggen
voorstellen op tafel de Britse
staatsbedrijven gedeeltelijk in
particuliere handen over te laten
gaan. De staatsoliemaatschappij.
BNOC, gaat binnenkort aandelen
uitgeven en opent voor particu
lieren de mogelijkheid in te
schrijven op leningen.
James Callaghan
Russische
vrachtwagens
mogen in
Nederland
(nog) geen
eieren voor
Iran halen
ROERMOND (ANP) - De ma
rechaussee in Roermond
heeft bij de Duitse grens een
aantal Russische vrachtau
to's, die bij exporteurs in
Roermond eieren wilden la
den voor Iran, tegengehou
den. Volgens de waarnemend
brigade-commandant van de
marechaussee in Roermond
beschikten de Russische
chauffeurs niet over de ver
eiste papieren: een visum en
een ritmachtiging. De voor
Roermond bestemde vracht
auto's, volgens één van de ex
porteurs twaalf in getal,
wachten bij het Duitse
plaatsje Elmpt.
Niet alleen met de papieren van
de chauffeurs zit het niet
goed. Ook de betaling van de
eieren via een betalingsop
dracht aan een bank is vol
gens de exporteur nog niet
geregeld. Toch is er naar zijn
mening geen reden tot enige
opwinair.b\ "Het loopt niet zo
glad als anders. Het zijn ove
rigens voor het eerst Russi
sche auto's en die zijn enkele
dagen te vroeg en de beta
lingsopdrachten is enkele da
gen te laat. Verder moet er
niet te veel achter gezocht
worden". Volgens hem staan
ook in de buurt van Nijmegen
en de Gelderse Achterhoek
Russische auto's te wachten
om bij de eierenhandelaren in
Wehl en Groesbeek eieren te
gaan halen.
TEHERAN/BAGDAD (Reuter/UPI/DPA) - Het
conflict tussen Irak en Iran is militair en politiek
zo vast komen te zitten, dat beide partijen giste
ren diplomatieke offensieven begonnen. Nieu
we vredesacties van Verenigde Naties, Veilig
heidsraad of islamitische conferentie schenen
vooralsnog doelloos gezien de onverzoenlijke
standpunten van Bagdad en Teheran.
Bijna jaar na ontvoering
Irak, dat gisteren via ambassadeurs
boodschappen richtte tot 29 Eu
ropese. Afrikaanse en Aziatische
landen, wil bemiddeling, die Iran
afwijst en stelt dan ook Teheran
verantwoordelijk voor de escala
tie van de oorlog, die op 22 sep
tember begon.
In zijn pogingen om militair verder
door te drukken zette het gisteren
op de negentiende dag van de
strijd een nieuw wapen in, vol
gens Iran "reuzeraketten" van
twee meter, met een grote nuttige
lading een een bereik van 60 ki
lometer. Zij richtten volgens Iran
vernietigende verwoestingen aan
in het belangrijke Iraanse olie
knooppunt Dezful, waar zeker
110 burgers zouden zijn gedood
en vele tientallen gewond ge
raakt. De raketten troffen ook de
plaatsen Andimeshk en Ahwaz,
de hoofdstad van de Iraanse olie
provincie Choezestan. De Iraanse
luchtmacht bombardeerde op
nieuw de Iraakse steden Kirkoek,
Mosoel, Erbil en Bagdad.
Invloed
De Sowjet-Unie kan maar op één
wijze invloed uitoefenen, name
lijk inzoverre zij wapenleveran
cier van Irak is. Zij heeft zich neu
traal opgesteld. Woensdag sloot
zij een verdrag met Syrië, waar
van woordvoerder John Trattner
van het Amerikaanse ministerie
van buitenlandse zaken gister
avond zei, dat het waarschijnlijk
geen "dramatische invloed" zal
hebben op de gebeurtenissen in
de Iraaks-Iraanse oorlog. Tot op
heden zijn er geen tekenen dat
het verdrag zal leiden tot een
kwalitatieve en kwantitatieve
vergro.ing van de reeds lopende
militaire leveranties van Moskou
aan Syrië. Washington gaf giste
ren via Trattner voor het eerst toe,
dat zich "een bepaald aantal"
Russische en schepen van andere
Warschau-pactlanden in de Jor
daanse haven Akaba aan de Rode
Zee bevindt. Een deel van de la
ding zou militair kunnen zijn,
maar het kan ook om voedsel
gaan. zodat de Verenigde Staten
volgens Trattner "geen enkele
reden" hadden om aan te nemen
dat de positie van het Kremlin in
het conflict in de afgelopen paar
dagen is veranderd.
Washington, dat in elk geval naar
buiten toe ook zo neutraal moge
lijk wil blijven in het conflict,
neemt de berichten, dat Sowjet-
wapens via Jordanië naar Irak
worden doorgevoerd, kennelijk
dus niet zo zwaar en heeft volgens
uitlatingen van regeringsfunc
tionarissen geen reden om aan te
nemen, dat Jordanië militaire
hulp aan Irak zal verlenen.
Luchtbruggen
Van Syrië en Libië lopen lucht
bruggen voor wapens en munitie
naar Iran, zo hebben Israëlische
luisterdiensten gisteravond ge
meld. Volgens de Israëlische ra
dio worden met Iraanse vliegtui
gen van het type Boeing 747, 727,
en 707 materialen uit Libië aan
gevoerd. Deze luchtbrug loopt
volgens de radio tussen Grie
kenland en Turkije door over de
Zwarte Zee naar Iran.
Het Sowjet-persbureau Tass be
schuldigde de Verenigde Staten
er gisteren opnieuw van "hun
voorbereidingen te versterken
voor gewapende inmenging in
het gebied van de Perzische Golf
onder dekking van verzekerin
gen, dat zij neutraal zijn in het
conflict tussen Iran en Irak". Het
•wees daarbij vooral op de leve
ring van een radargrondstation
en het beschikbaar stellen van
Awacs-radarvliegtuigen in Saoe-
di-Arabië.
"Wij zullen ons niet in het conflict
mengen", zo zei president Carter
gisteren intussen in Nashville
(Tennessee) "en wij blijven niet
neutraal omdat wij zwak zijn. Het
is integendeel juist een teken van
zwakte als je militair moet ingrij
pen in een conflict", zo reageerde
Carter op verklaringen van de
Republikeinse presidentskandi
daat Ronald Reagan, dat het neu
traal blijven van de VS een teken
van zwakte is.
BOSTON - Joseph Kennedy, zoon van de vermoorde senator Robert
Kennedy, poseert met zijn vrouw Sheila voor de fotografen met hun kers
verse tweeling.
SAN SALVADOR (UPI) - Linkse
guerrilleros in El Savador heb
ben gisteren bekendgemaakt dat
zij de Zuidafrikaanse ambassa
deur, Archibald Dunn, die zij bij
na een jaar geleden ontvoerden,
om het leven hebben gebracht.
Dunn, die op 28 november 1979
door leden van het linkse Volks
bevrijdingsfront was gekidnapt,
is vermoord, aldus de guerrille
ros, omdat zijn regering in Preto
ria niet op hun eisen wilde in
gaan.
Wanneer of waar de diplomaat
werd vermoord is niet meege
deeld.
Het Volksbevrijdingsfront had van
de Zuidafrikaanse regering een
losgeldsom van 20 miljoen dollar
en publikatie van een links mani
fest in 102 kranten in de hele we
reld geëist, in ruil voor ambassa
deur Dunn.
De coördinatie tussen de regering
van Zuid-Afrika en die van El
Salvador was gecompliceerd,
doordat El Salvador de diploma
tieke betrekkingen met Pretoria
twee dagen voor Dunns ontvoe
ring vanwege de apartheid in
Zuid-Afrika had verbroken.
Vorige week plaatsten de verwan
ten van de 61 jaar geworden di
plomaat een advertentie waarin
zij pleitten voor zijn invrjjheids-
tellging. De familie, zo werd ge
zegd. was aan het einde van haar
financiële Latijn en kon niet aan
de eisen tegemoetkomen.
Mevrouw Dunn ligt sinds vijf
maanden met kanker in een zie
kenhuis in Los Angeles in Cali-
fornië. Het echtpaar heeft drie
kinderen.
""Flirt met Taiwan schaadt betrekkingen"
PEKING (UPI) - China heeft de Verenigde Staten gisteren 'diplomatiek verraad' over de
kwestie Taiwan aangewreven en verklaard dat de Chinees-Amerikaanse betrekkingen
in gevaar worden gebracht.
Het ongenoegen in Peking is op
gewekt door de totstandkoming
van een akkoord tussen de Ver
enigde Staten en Nationalistisch
China over de verlening van di
plomatieke voorrechten en on
schendbaarheid aan de 'niet-of-
ficiële' vertegenwoordiging die
men in eikaars hoofdstad heeft.
De heftige Chinese aanval duidt er
volgens diplomatieke kringen in
Peking op dat Washington niet
veel meer met Taiwan moet flir
ten als de Volksrepubliek geen
maatregelen wil nemen.
.De Amerikanen hebben de affaire
Peter Lorenz
naar Bonn
WEST-BERLIJN (Reuter) - De lei
der van de afdeling West-Berlijn
van de CDU, Peter Lorenz, die in
1975 door linkse stadsguerrillas
werd ontvoerd, heeft gisteren
bekendgemaakt dat hij de ge
meentepolitiek omruilt voor de
landspolitiek in Bonn.
De 57-jarige Lorenz, zei op een
persconferentie dat hij in decem
ber uit het West-Berlijnse parle
ment treedt - hij is er voorzitter
van de Kamer - en in maart 1981
zijn voorzitterschap van de CDU
neerlegt.
met Taiwan afgedaan als "van
niet veel belang", maar Peking
vindt dat de betrekkingen tussen
Amerika en Nationalistisch Chi
na er langs een achterdeurtje
weer opnieuw een "twee-Chi-
na's"-politiek voeren, wat de
Volksrepubliek nooit heeft geac
cepteerd.
Het volksdagblad van Peking
schreef dat de Verenigde Staten
verzaakten aan de beginselen van
internationaal recht en ontrouw
waren aan de principes van de
Amerikaans-Chinese betrekkin
gen.
"Deze niet raadzame stap heeft het
Chinese volk verontrust", aldus
het Volksdagblad. "Het kan niet
anders of de verdere ontwikke
ling van de betrekkingen tussen
China en de Verenigde Staten
moeten eronder lijden".
Dit was de heftigste aanval van
China op de Verenigde Staten in
verscheidene maanden. Sinds
beide landen in januari 1979 vol
ledige diplomatieke betrekkin
gen aanknoopten, heeft de snel
heid waarmee zij zich ontwikkel
den, iedereen verrast.
Washington ervaart nu dat Taiwan
nog steeds een groot struikelblok
tussen Washington en Peking is.
De Amerikanen verbraken de offi
ciële banden met Taiwan formeel
toen zij betrekkingen aanknoop-
ten met Peking en het Volks
dagblad schreef nu dat China een
promotie van de Amerikaans-
Taiwanese betrekkingen 'abso
luut niet' zou dulden.
Toen de Republikeinse kandidaat
voor het Amerikaanse president
schap. Ronald Reagan, beloofde
dit te zullen doen als hij gekozen
zou worden, waarschuwde Pe
king dat het ten koste zou gaan
van de diplomatieke betrekkin
gen tussen Peking en Washing
ton.
(Van onze correspondent Hans Amesz)
BONN - Met ingang van maandag moeten Westduitsers die de DDR be
zoeken per dag minimaal 25 mark uitgeven. Tot nu toe gold dat bezoe
kers aan Oost-Berlijn dagelijks minstens 6,50 mark moesten omruilen in
Oostduitse marken en reizigers naar de DDR minimaal 13 mark. De
nieuwe financiële regeling bepaalt ook dat kinderen van 6 tot 15 jaar per
dag 7,50 mark dienen te wisselen. Mensen van 65 jaar en ouder vallen
eveneens onder de nieuwe bepaling en kunnen kennelijk geen aan
spraak meer maken op de nu nog geldende regel dat zij zijn vrijgesteld
van een gedwongen minimale geldwissel.
De regering in Bonn heeft nog niet oficieel gereageerd op het door de DDR
verkondigde besluit. De regerende burgemeester van West-Berlijn, Die
trich Stobbe (SPD), verklaarde dat de nieuwe bepalingen indruisen
tegen de geest van de Duits-Duitse verdragen. Hij sprak van een „klap in
het gezicht van de ontspanningspolitiek" en een „belasting van de
Duits-Duitse betrekkingen".
(ADVERTENTIE)
STAAT DER NEDERLANDEN
1Q£ LENING 19SO
PER 19S<4/1987
bedrag open bedrag
koers de koers wordt na de inschrijving op 14 oktober 1980
vastgesteld volgens het tendersysteem
rente jaarlijks op 15 november
aflossing in 4 jaarlijkse termijnen van 15 november 1984 at
vervroegde aflossing is niet foegestaan
inschrijving 14 oktober a.s. van 9 tol 15 uur via bankèn en commissionairs
storting 17 november 1980
prospectus kosteloos bij banken en commissionairs
(Van onze correspondent
Hein ten Korte naar)
ROME - Handtastelijkheden tus
sen stakers en werkwilligen voorde
fabriekspoorten van Fiat in Turijn,
een landelijke staking van vier uur
tegen dat zelfde Fiat-bedrijf, alles
wijst erop dat het conflict over de
werktijdverkorting voor bijna
24.000 automobielwerkers de geva-
rengrens begint te naderen. „Als de
minister van arbeid niet snel slaagt
in zijn bemiddeling", zei een van de
vakbondsonderhandelaars giste
ren in Rome, „komt zijn collega van
binnenlandse zaken tussenbei
de".
Met politieoptreden was trouwens
alondubbelzinniggedreigddoorde
Fiat-directie, tóen de vakbonden
zondagavond alle Fiat-arbeiders
opriepen maandagmorgen (de dag
dat de werktijdverkorting moest
ingaan) in de fabriek aanwezig te
zijn. „De aanwezigheid van de op
non-actief gestelden in de fabriek",
zo dreigde toen de directie, „is
huisvredebreuk en daartegen zal
De botsing werd toen nog verme
den doordat de vakbonden voor
maandag een officiële staking uit
riepen: de arbeiders betraden de
fabriek zonder langs de prikklok te
gaan en hielden in de hallen een
demonstratieve vergadering. Dat is
wettelijk toegestaan en de politie
hoefde dus niet in actie te komen.
Maar nu de voorlieden zich in groe
pen van 150 door de wachtposten
van stakers bij de fabriekspoorten
beginnen te slaan en door de pos
tende arbeiders worden achter
volgd. zal politie-optreden waar
schijnlijk niet lang meer uitblij-
De gevolgen daarvan zouden voor
heel Italië kritiek kunnen worden.
Met name zou hieruit blijken, dat
de zaak de vakbondsleiding geheel
uit de hand is gelopen: de feitelijke
staking bij Fiat, die nu al sinds be
gin september duurt, is nooit offi
ciéél uitgeroepen en wordt slechts
achteraf door de vakbonden goed
gekeurd. Het is duidelijk, dat zij de
onderhandelingen in Rome tussen
Fiat-directie en vakbondsleiding in
feite doorkruist
Dat het Fiat niet best gaat weet ie
dereen. Het wordt verkondigd door
de eigenaars, de machtige familie
Angelli.dieal maanden klagen over
de crisis waarin het bedrijf ver
keert, het werd bevestigd door de
communistische partij, die in fe
bruari van dit jaar haar senator Co-
lajanni naar Turijn stuurde om er
een onderzoek in te stellen, het
wordt zelfs toegegeven door de
vakbonden, die Fiat niettemin het
recht betwisten mensen te ontslaan
of op wachtgeld te stellen.
Alles wi|st erop. dat de vakbonds
leiders op een kortademig drafje
achter de arbeidersbasis aanhollen:
van de ene kant zijn zij overtuigd
van het gelijk van „de bazen", van
de andere kant zijn zij niet meer in
staat, hun achterban in de hand te
houden.
(ADVERTENTIE)
