Protesten tegen
sociale dienst als
'uitkeringsfabriek
Onderzoek Haagse bodemverontreiniging
Specialisten en notarissen in
geweer tegen korting salarissen
Hengelose
flat ontsnapt
aan explosie
Waterpeil in Harris burg
onrustbarend gestegen
't Aardige van die Strippenkaart:
VRIJDAG 10 OKTOBER 1980
VARIA
PAGINA 17
DEN HAAG (GPD) - Ouders die in de om
geving wonen van de twee plaatsen waar
deze week in den Haag bodemverontrei
niging werd geconstateerd willen meer
duidelijkheid over de giftigheid van de
gevonden stoffen. Kinderen zouden
roodomrande ogen hebben en vaker ver
kouden zijn. De ouders willen een onder
zoek naar het verband tussen de gevon
den stoffen en medische gevolgen voor
hun kinderen.
Bij graafwerkzaamgheden op de Oude
Haagweg waar een tramlijn wordt aange
legd, trof de Dienst Gemeentewerken
benzeen, tolueen, xyleen en trichloorety-
leen aan. De gemeentelijke plantsoenen
dienst vond bij de aanleg van een wijk-
parkje cyanide, zware metalen en lin
daan.
Na een onderzoek van bodemmonsters door
het laboratorium van de duinwaterleidin
gen bleek in de ongeving van het wijk-
parkje 51 milligram cyanide per liter wa
ter voor te komen. Volgens het hoofd van
het laboratorium, de heer Drost, bevindt
dit zich op een stuk grond dat door een
hek is omgeven en niet voor publiek toe
gankelijk is. Nabij een kinderspeeltuin
werd 6,3 microgram cyanide gemeten per
liter water.
Drost vindt het moeilijk uit deze gegevens
conclusies te trekken. Er zou geen norm
zijn voor de hoeveelheid cyanide die in het
grondwater zou mogen zitten. De norm
voor oppervlakte water is 50 microgram
per liter. Volgens Drost is dit echter moei
lijk te vergelijken. „We weten nog niet wat
het feitelijk betekent", aldus het hoofd
van het laboratorium.
Of er ook giftige stoffen in het drinkwater
terecht zijn gekomen is onduidelijk. In
Lekkerkerk kwam indertijd benzeen door
de pvc-buizen heen in het drinkwater te
recht. In Den Haag gaat het volgens Drost
om gietijzeren buizen (die ondoordring
baar zijn) en asbest-cementbuizen. De
laatste buizen hebben verbindingen met
rubberringen. Drost sluit de mogelijkheid
niet uit dat er gif door deze ringen in het
drinkwater terecht is gekomen. Om ze
kerheid hierover te verkrijgen zal op enige
plaatsen het water vier dagen stil worden
gezet in de leiding. Slechts vier woonhui
zen en een kantoorpand ondervinden
hiervan hinder. De kans dat er gif zal wor
den gevonden acht Drost echter klein
omdat het alleen om de verbindingen van
de drinkwaterleidingen gaat.
De waarnemend wethouder voor ruimtelij
ke ordening en stadsvernieuwing C. J. B.
Nyqvist neemt de zaak serieus op. „Ten
onrechte hebben we altijd geloofd dat er
dingen zoals in Lekkerkerk bij ons nooit
zouden kunnen voorkomen. We willen nu
de discussie zo zuiver mogelijk houden en
zoveel mogelijkheid openheid betrach
ten".
Overleg FNV
met Leidse
politieke
partijen
LEIDEN - De FNV-Leiden heeft
haar doel bereikt. Er komt een
regelmatig overleg tussen leden
van de plaatselijke afdeling en
leden van de politieke partijen.
De eerste bijeenkomst is over
vier weken. Er wordt dan gepraat
over het gemeentelijk tarieven-
beleid.
Aanvankelijk stond de FNV-bij-
eenkomst gisteravond in het
ABVA-gebouw in het teken van
de verwarring. Waarover zou er
gepraat moeten worden, dat was
de centrale vraag. FNV-leden
stelden voor "eens te bekijken
wat de gemeente Leiden precies
kan doen tegen de koopkracht
daling".
"Een seintje naar Den Haag kan in
derdaad best wel zin hebben als
de grote gemeenten dat massaal
doen", viel een PvdA-lid
bij. Vooral de afgevaardigden van
de WD en D'66 voelden hier
evenwel weinig voor. Om met het
WD-raadslid Van Duijn te spre
ken: "Ik wil me best ergens voor
inzetten, maar dan moet het wel
om concrete punten gaan. Ik ben
hier niet gekomen om brieven
naar de overheid te gaan sturen.
We moeten zaken bespreken, die
op gemeentelijk niveau zijn aan
te pakken".
Het PvdA-raadslid Maat stelde
vervolgens voor een prioriteiten
lijstje op te stellen aan de hand
waarvan in de toekomst verga
derd zou kunnen worden. "Er
valt natuurlijk genoeg te bespre
ken", aldus het raadslid. "We
kunnen het hebben over het
functioneren van de sociale
dienst, het gemeentelijke tarie-
venbeleid, plaatselijke arbeids
markt, welzijnsbeleid en niet te
vergeten de huisvestings
problematiek".
DEN HAAG (ANP) - Het bijstands-maatschappelijk werk
wordt onmogelijk gemaakt. De sociale dienstverlening
wordt een uitkeringsfabriek en de klant wordt er als een
hond behandeld.
Dit stelden gisteren meer dan 500
ambtenaren van gemeentelijke
sociale diensten, in Amicitia in
Den Haag. Zij besloten daarop in
optocht naar het regeringscen
trum te trekken en de volksver
tegenwoordigers duidelijk te
maken, dat het zo niet langer kan.
Hun voornaamste eis is dat de ge
meentelijke sociale diensten er in
totaal 1000 man bij krijgen (er
werken nu ongeveer 4000 man).
Voorts mag er geen cent van de
koopkracht van de uitkeringsge
nietenden af. De bijeenkomst in
Den Haag was belegd door het
Landelijk Actiecomité Sociale
Diensten (LASD) en de Neder
landse Organisatie van Welzijns
werkers (NOW).
Het ziekteverzuim onder het per
soneel is ontzettend hoog. Cliën
ten kunnen niet goed worden
verwezen en krijgen ook niet de
voorlichting waarop ze recht
hebben, aldus de actievoerders.
Als grote oorzaak van dit alles werd
gewezen op de al jarenlang te
krappe personeelsbezetting, de
vaak niet toereikende huisves
ting, de gebrekkige cliëntenop
vang cn de onvoldoende begelei
ding.
De tweede-kamerleden Hermans
(WD), Korte-van Hemel (CDA),
Langedijk-de Jong (PvdA) en
Wolff (CPN) namen de petitie met
eisen in ontvangst. De laatste
twee zeiden achter de eisen te
staan.
De demonstratie van ambtenaren van de Gemeentelijke Sociale Dien
sten op het Haagse Binnenhof.
Vacatures
per post
ZUTPHEN (ANP) - Het ge
westelijk arbeidsbureau in
Zutphen experimenteert
twee weken met het weke
lijks toezenden van de nieuw
binnengekomen vacatures
aan de ingeschreven werk
zoekenden. Deze hoeven
daardoor niet naar het ar
beidsbureau te komen om
daar de vacatures na te zoe
ken. Het ministerie van so
ciale zaken heeft toestem
ming gegeven voor deze
proef, die een half jaar zal du-
Volgens directeur J. van Hel
den van het Zutphense GAB
is het thuis sturen van vacatu
res in grotere GAB-districten
erg moeilijk, maar in Zutphen
en omgeving ligt dat met
"maar" veertienhonderd
werkzoekenden anders.
De kosten van het experiment
zijn gering. Als wij per week
één werkzoekende op deze
manier aan werk kunnen hel
pen, hebben wij die kosten er
bij wijze van spreken al uit,
aldus Van Helden.
DEN HAAG (GPD) - Na de notaris
sen hebben nu ook de medische
specialisten besloten tot een ge
rechtelijke procedure tegen de
staat om zich teweer te stellen te
gen de manier waarop de rege
ring hun inkomens wil verla
gen.
De Landelijke Specialisten Ver
eniging (LSV) beschuldigt de re
gering van machtsmisbruik door
de Prijzenwet te „misbruiken om
een inkomensbeleid te voeren".
In een kort geding dat op 27 ok
tober zal dienen, wil de LSV van
de president van de Haagse
rechtbank een uitspraak over de
RADIO-ACTIEF AFVAL - Het
oceanografisch expeditieschip
van de Koninklijke Marine, de
"Tydeman", vertrekt begin vol
gende week naar de Atlantische
oceaan voor een onderzoek naar
de mogelijkheden van het op
brengen van radio-actief afval in
de diepzeebodem. Vanaf het
schip zullen onder meer seismi
sche metingen worden verricht
en monsters worden genomen
van de zeebodem, zo meldt het
ministerie van economische za-
beschikking waarmee de rege
ring de inkomens van de medi
sche specialisten in twee jaar
tijds met 80.000 gulden wil terug
schroeven.
De Koninklijke Notariële Broeder
schap heeft tegen de staat een ci
viele procedure aangespannen
om de ministeriële beschikking
aan te vechten waarbij bepaalde
tarieven van de notarissen wer
den verlaagd en waarbij het zo
genoemde norminkomen van no
tarissen werd verlaagd van
275.000 tot 210.000 gulden.
De LSV heeft berekend dat de ge
wraakte prijzenbeschikking bij
een inflatie van 7 procent neer
komt op een reële achteruitgang
van de inkomens voor de ver
schillende specialismen mg
Woonspektakel
op Leids plein
LEIDEN - Het Komitee Iedereen
Wil Wonen in Leiden houdt mor
gen een "woonspektakel" op het
Stadhuisplein. Óp het program
ma staan een open inschrijvings-
kraam, een woningnoodmarkt,
een spreekbeurt van comitélid
Pieter Spein, acrobaten, het rad
van huisvestingsavontuur, een
levend ganzebordspel, balonm-
nen, ballen gooien en de Leidse
popgroepen de Nota Bene Band
en Munk.
Het programma wordt tussen drie
en vijf uur 's middags afgewerkt.
.ALMELO (GPD) - De bewoners
van een flat in Hengelo (Ov.) heb
ben tussen 1 augustus 1979 en 29
mei 1980 een tijdlang op een klei
ne vulkaan geleefd, die bij uitbar
sting heel wat slachtoffers en
schade had kunnen veroorzaken.
Dat is in Almelo gebleken bij de
berechting van de 30-jarige Hen
gelose huisvrouw J. O.-G., die,
nadat het gas in haar woning was
afgesloten, met een slang zo ama
teuristisch de aansluiting had
hersteld, dat de zaak elk moment
had kunnen exploderen. Dat dit
niet is gebeurd is een compleet
wonder.
Nadat in haar woning de gasmeter
was verwijderd, had mevrouw O.
de aanvoerbuis met een slang
verbonden met het binnennet en
met een waterpomptang de toe
voer hersteld, waardoor op de
slang en de leidingen een veel te
grote druk had gestaan. Behalve
explosiegevaar had er een drei
ging van koolmonoxydevergifti-
ging bestaan, omdat gas onder te
hoge druk onvoldoende ver
brand.
De zaak was aan het licht gekomen,
omdat de gemeente had willen
weten hoe mevrouw O. zonder
verwarming de winter was door
gekomen. Zij stond terecht voor
diefstal van naar schatting 2500
kubieke meter gas. Mede omdat
zij alles heeft betaald, kreeg zij
geen onvoorwaardelijke gevan
genisstraf. De politierechter, mr.
H. Drewes, legde haar vier weken
voorwaardelijk en een boete van
f 500 of tien dagen op. De officier
van justitie, mr. R. A. Gonsalves,
had dezelfde voorwaardelijke
straf gevraagd naast een boete
van f750 of vijftien dagen.
De goede afloop van het zogenaamde „bijna-ongeluk" met de kerr -
centrale op Three Mile Island bij Hamsburg in de Amerikaanse
staat Pennsylvaniê is nog lang niet in zicht. Integendeel: nieuw
gevaar dreigt. Het radioactieve water uit het eerste koelwatercir
cuit, dat in het reactorgebouw staat, is nu zo hoog gestegen dat er
spoedig kortsluiting dreigt te ontstaan in de twee elektrische
pompen van dat koelwatercircuit, waarmee de gedeeltelijk ver
nielde brandstofstaven in het drukvat nog steeds moeten worden
gekoeld. In het gebouw staat nu meer dan 2600 miljoen liter
water. Het reikt 250 centimeter hoog. Eind augustus was de wa
terspiegel nog maar 2,5 centimeter verwijderd van de elektrische
pompen. Dagelijks lekt er uit het koelwatercircuit 550 liter water
bij. Als de pompen uitvallen ontstaat opnieuw een dreigende
situatie.
Het „bijna-ongeluk", dat op 28 maart 1979 begon, veroorzaakte een
ongekend grote radioactieve besmetting in het reactorgebouw en
de naaste omgeving. De besmetting in wijde omgeving (door
geloosd gas) wordt minimaal geacht, maar de omwonenden zijn
daar nog allerminst van overtuigd.
De ontsmetting van de naaste omgeving (de hulpgebouwen op het
eiland in de Susquahanarivier en de andere, nog steeds stillig
gende kerncentrale) is nu vrijwel voltooid. Maar aan het ontsmet
ten van het reactorgebouw en het verwijderen van de brandstof-
staven uit de ongeluksreactor kan pas worden begonnen als het
hevig besmette water uit het gebouw weg is. En men weet nau
welijks een oplossing voor dat probleem.
Het wassende water, waarin de radioactieve elementen cesium,
strontium en tritium zitten, heeft al kortsluiting veroorzaakt in
diverse elektriciteitskabels en instrumenten in het gebouw. Het
water moet worden weggepompt voordat het de twee elektrische
pompen van het eerste koelwatercircuit bereikt. Het zou wel
kunnen worden gezuiverd, maar de gigantische hoeveelheid en
de tussenopslag daarvan bemoeilijken dat.
Zou het water uit het reactorgebouw weglekken - zo is berekend -
dan zou het via het grondwater in achttien maanden de Sus
quahanarivier bereiken. Daaruit wordt ook drinkwater gewon
nen. De besmetting van dat drinkwater en van de in de rivier
levende vis wordt door de Nuclear Regulatory Commission
(NRC), die in de Verenigde Staten toezicht houdt op het hele
kernenergiegebeuren, niet onoverkomelijk geacht. De drinkwa
terbesmetting zou slechts een erde bedragen van de natuurlijke
achtergrondstraling en wie 20 kilogram vis per jaar uit de rivier
zou eten, zou nog eens eenzelfde dosis oplopen. De rondom Three
Mile Island wonende bevolking wenst echter niet aan i
dosis radioactiviteit te worde elootgesteld.
De NRC concludeert in een juist verschenen, voorlopig rapport
over de mogelijke gevaren voor het milieu van een complete
schoonmaakoperatie, dat de voordelen van zo'n operatie ruim
schoots opwegen tegen de gevaren. Het onderzoek is het resul
taatvan zes maanden onderzoek. Maardc NRC heeft juist wegens
het „bijna-ongeluk" wel hevige kritiek te verwerken gekregen
van onder andere de presidentiële onderzoekscommissie-Keme-
ny en ernstig aan geloofwaardigheid ingeboet.
Volgens het NRC-rapport zal de complete schoonmaakoperaüe,
inclusief het verwijderen van de brandstofstaven, minstens ze
ven jaar in beslag nemen en geen noemenswaardige gevaren
opleveren voor de schoonmakende arbeiders en de
den. De operatie zal niet voor juli 1981 kunnen beginnen.
Het reactorgebouw is op 23 juli voor een inspectie voor net eerst
Sinds het „bijna-ongeluk" in maart 1979 betreden; in april 1979
werd verondersteld, dat een eerste inspectie van het gebouw al
voor het eind van dat jaar kon plaatsvinden. Twee vrijwilligers,
die meer dan een uur nodig hadden om de achttien kilogram
wegende beschermende kleding aan te trekken, verbleven in juli
twintig minuten in het gebouw en liepen ieder 200 millirem stra
ling op (tweemaal zoveel als de jaarlijkse natuurlijke achter
grondstraling).
Op 15 augustus maakten enkele vrijwilligers een tweede inspectie
tocht door het gebouw. Zij moesten vroegtijdig naar buiten om
dat zij het te warm kregen: hun lichaamswarmte kon niet door de
beschermende kleding heendringen. Zij naderden echter wel het
water met stralingsmeters op telescopische hengels tot op enkele
meters en maten een straling van veertig rem per uur.
De eigenaar van de kerncentrale, Metropolitan Edison, vreest nu
dat de ontsmetting van hei gebouw veel meer tijd zal vergen dan
de door de NRC becijferde 200.000 tot 400 000 manuren, als iedere
arbeider slechts een half uurtje onafgebroken in het gebouw kan
verblijven.
Het openen van het drukvat en het daaruit verwijderen van de
brandstofstaven wordt - als het water eenmaal uit het gebouw is
verwijderd - eveneens een zeer gevaarlijk en moeizaam karwei.
Naar schatting 30 procent van de brandstofstaven is opengebar
sten of gesmolten toen de reactorkern tijdens het „bijna-onge-
luk" gedeeltelijk droog kwam te staan en de temperatuur opliep
tot boven de tweeduizend graden Celsius.
Tijdens het weghalen van de brandstofstaven kan de reactor op
nieuw „kritisch" worden als de boriumconcentratie in het koel
water te laag wordt. Ook kan een kettingreactie ontstaan in het
gedeelte waar de brandstofstaven zijn beschadigd. De veilig
heidsmarge (15 procent te weinig neutronen om een blijvende
kettingreactie te doen ontstaan) wordt door de NRC en Metropo
litan Edison „aanzienlijk" genoemd. Mocht een kettingreactie
optreden, dan zal naar schatting eenzelfde hoeveelheid radioac
tiviteit vrijkomen als tijdens het „bijna-ongeluk".
De totale hoeveelheid radioactief afval, die bü de grote schoon
maak moet worden verwijderd, wil de NRC per vrachtauto ver
voeren naar het 3700 kilometer verder westelijk gelegen federale
centrum voor radioactief afval in Hanford in de staat Washington.
Die route, waaraan 700.000 mensen wonen, moet dan door 1700
met afval geladen vrachtauto's worden afgelegd.
KEES WIESE
(ADVERTENTIE)
(ADVERTENTIE)
Zaterdag a s.
Aanvang 14.30 uur
Sportcomplex
"Kikkerpolder'
BEKERWEDSTRIJD
U.V.S. - KOUDEKERK
TOEGANG GRATIS
Deze advertentie is aangeboden door
Dames- en kindermode DE WIT
Vijf Meiplein - Leiden
AMSTERDAM - Prinses
Irene haalde gisteren haar
kinderen van school. Zij
krijgen les op de internatio
nale school in Amsterdam,
omdat prinses Irene tijdelijk
haar intrek heeft genomen
op paleis Soestdijk.
Ihl hm-1 n trjmi i n m r u on/t er an ctul üolhrnp. Bii de haltes verloopt
het nu wat sneller, omdat veel minder reizigers hun kaartje op het voertuig
kopen. De strippenkaart is in de voorverkoop immers voordeliger.
Een 15-strippcnkaart, gekocht bij station, postkantoor, sigarenzaken,
SPAR-en SR V-winkels is bijna 12 cent per strip goedkoper.
Wat niet w il zeggen dat de strippenkaarten die wfcl in bus
en tram verkocht worden (de6-en 1 O-strippenkaart) nu onredelijk duur zijn.
Een 6-strippcnkaart (f 2,85) bijvoorbeeld is i
altijd nog voordeliger dan dc prijs die u eerst NATIONALE i
betaalde voor drie enkeltjes van één zone. STRIPPENj
Met de Strippenkaart kom je overal.
Opcnb
Postbus 55,2501CH Den H.ur