Gemeenteraad kan kiezen:
overkluizing of grachtje
"Endegeest op
de goede weg"'"
Zuid-west
verdeeld
over zebra
Brahmslaan
ZO KAN HET KORT RAPENBURG WORDEN
Leidse stadsrubriek
RECHTSWINKEL:
Activiteiten bloeden
vaak vroegtijdig dood
Jongen (11)
overlijdt
na ongeluk
WOENSDAG 8 OKTOBER 1980
LEIDEN
LEIDEN - Het psychiatrisch ziekenhuis Endegeest is op de
goede weg, "hoewel er nog veel moet gebeuren" Dit con
stateerde staatssecretaris Veder-Smit (volksgezondheid)
vanochtend bij de officiële opening van paviljoens
Bloemhof en Plataan en van het paviljoen Honingraat,
een tijdelijk onderdeel van de zwakzinnigenafdeling
Voorgeest.
"Een kleinschalig psychiatrisch
ziekenhuis, centraal gelegen in
een niet te groot regionaal ver
zorgingsgebied, met het voordeel
van een relatie met een psychia
trische universiteitskliniek, te
kent zich in contouren af', aldus
de staatssecretaris. "Het invullen
van deze contouren zal nog veel
investeringen vragen, niet alleen
in materiële zin, maar vooral ook
in immateriële zin"
Overeenkomstig nu geldende
denkbeelden is de bouw van de
paviljoens Bloemhof en Plataan
van bescheiden omvang gewor
den. Beide ziin bestemd voor 36
Onderzoek naar
rechtspositie
van patiënten
LEIDEN - De Werkgroep Ende
geest is een onderzoek begonnen
naar de rechtspositie van patiën
ten op Endegeest.
Leden van de Werkgroep deelden
vanochtend stencils uit aan het
personeel met de aanhef: "Hoera
Endegeest verandert! Feestvie
ren is dan wel op zijn plaats. Vin
den wij ook. Maar zoveel is er nou
ook weer niet te vieren".
De afhoudende reactie van de di
rectie van Endegeest op de be
schuldigingen van het ex-raads
lid Joyce Hes over misstanden op
Endegeest is de Werkgroep in het
verkeerde keelgat geschoten.
"De directie weigert een onder
zoek naar de beschuldigingen
onder het mom van "We kunnen
niet aan de gang blijven". Goed
dan doen wij het onderzoek wel"
De Werkgroep Endegeest heeft on
der andere de Wetenschapswin
kel, een advocaat en de Burger
raadslieden benaderd om het on
derzoek te begeleiden. "Wij twij
felen er niet aan dat iedereen op
Endegeest het beste met iedereen
voor heeft. Maar we geloven toch
niet dat de behandeling altijd
even geslaagd is", schrijft de
Werkgroep in haar stencil.
De Werkgroep wil onder meer een
onderzoek naar "onterechte iso
lering van vrijwillig opgenomen
patiënten, het toedienen van me
dicijnen zonder dat de patiënt het
wil (het platspuiten) en het be
heer van patiëntengelden".
De Werkgroep meldt dat haar bij de
voorbereiding van het onderzoek
reeds gebleken is dat de rechts
positie van psychiatrische pa
tiënten aanmerkelijk slechter is
dan die van gedetineerden. De
Werkgroep bestaat voornamelijk
uit (ex-)personeel van Ende
geest.
patiënten. Veder-Split: "Het is
echter wel van het grootste be
lang dat de kleinschalige bouw
van de hedendaagse psychiatrie
consequenties moet hebben voor
de omvang en samenstelling van
het personeelsbestand"
De veranderde opvattingen in de
psychiatrie weerspiegelen zich in
de jaarverslagen van Endegeest.
De staatssecretaris citeerde uit
het allereerste jaarverslag van de
in 1895 opgerichte inrichting
(toen nog "gesticht" genoemd),
waarin gewag werd gemaakt van
het realiseren van gebouwen
"liefst buiten het gewoel der we
reld" Tegenwoordig geldt het
omgekeerde: "Gelukkig wordt
deze wereld nu onmisbaar geacht
om een werkelijk therapeutisch
proces tot stand te brengen", al
dus Veder-Smit. Het totstand
komen van meer tussenvoorzie
ningen als psychiatrische hotels
en pensiontehuizen noemde zij
"van fundamenteel belang"
Het paviljoen Honingraat is een
semi-permanente woonafdeling
van de zwakzinnigeninrichting
Voorgeest. De patiënten worden
daar gehuisvest in afwachting
van een meer in deze tijd passen
de oplossing. Wanneer zij hun de
finitieve huisvesting hebben be
trokken (bij de stichting Gemiva
in Zoeterwoude) zal Honingraat,
zo vertrouwde staatssecretaris
Veder-Smit "nog zeer vele jaren
een nuttige functie kunnen ver
vullen". Dit gezien de plannen
van Endegeest, waar nog meer
verbouwingen en nieuwbouw-
plannen in het verschiet liggen.
"Het is overigens een goede
zaak", zei Veder-Smit, "dat de
langdurige verpleging van zwak
zinnigen niet meer tot de taak van
psychiatrische ziekenhuizen
wordt gerekend. Door het tot
stand brengen van speciaal voor
hen bedoelde voorzieningen
kunnen bovendien de grotere
psychiatrische ziekenhuizen
eerder in omvang worden terug
gebracht"
Bovag-show
LEIDEN - De najaars-Bovag-oc-
casionshow wordt vanaf morgen
in de Groenoordhallen gehou
den. Het wordt een extra feeste
lijk gebeuren, omdat het vijftigja
rig bestaan van de Bovag wordt
gevierd. Naast de honderden au
to's, die bedrijven uit Leiden en
omgeving tentoonstellen, pre
senteert gastheer Hans Versnel
een amusementsprogramma met
spel, quiz, muziek, een info-show
en een jubileum-prijzenshow.
Zaterdag is er nog een speciale
kindershow. De occasionshow is
donderdag en vrijdag van zeven
tot tien uur 's avonds geopend en
op zaterdag van tien tot vijf uur
LEIDEN - Een tweede inspraa*-
avond mocht niet baten: bewo
ners uit Zuid-West konden geen
overeenstemming bereiken over
de aanleg van een veilige over
steekplaats op de Brahmslaan
De meerderheid van de aanwezi
gen was het er gisteravond wel
iswaar over eens dat een zebra ter
hoogte van de Max Regerlaan-
Strausspad eigenlijk voldoende
is, maar een aantal verontruste
ouders vond dit nog te onveilig
Het woord is nu aan de verkeers-
Een montage van het Kort Rapenburgmet een grachtje van 4,5 meter erin getekend
LEIDEN - De mogelijkheid bestaat
dat een gedeelte van het Kort Ra
penburg, dat volgend jaar in elk
geval wordt hersteld, openblijft
Dan heeft Leiden er weer een
grachtje bij. En, als er geen effec
tieve, vervangende maatregelen
worden genomen, wellicht ook
een aantal verkeersproblemen.
Neemt de gemeenteraad uiteinde
lijk deze beslissing, dan draait hij
daarmee in wezen de klok een
kleine driekwart eeuw terug. Ooit
was het Kort Rapenburg name
lijk een gracht. Maar in 1911 be
sloot de gemeenteraad het water
te overkluizen.
Of om met een ambtenaar te spre
ken: "Ze hebben van links naar
rechts een betonnen plaat over
het water gelegd zodat het ver
keer er overheen kon". In de loop
der jaren werd het beton echter
allengs slechter en na de oorlog
werd er dan ook een nieuwe la
ding beton op de oude gestort.
Bang dat de hele boel binnen af
zienbare tijd in elkaar zou zak
ken, besloot het college van B en
W een tijdje geleden dat het Kort
Rapenburg opnieuw overkluisd
zou moeten worden.
Afgesproken werd dat men vol
gend jaar april zou beginnen. Dan
was tenslotte ook de Breestraat in
verband met de aanleg van riole
ringen tijdelijk afgesloten. En
zou het Kort Rapenburg dus ook
minder intensief worden ge
bruikt. Voor de klus werd een
bedrag van één miljoen gereser
veerd.
De vraag was natuurlijk hoe één en
ander moest worden uitgevoerd:
een normale overkluizing of niet?
Zo vroeg een raadslid zich bij
voorbeeld af of er geen bevaarba
re overkluizing kon worden ge
maakt. Ofwel: kon het Kort Ra
penburg niet worden verhoogd
zodat er weer rondvaartboten
onderdoor konden? Ook werd de
mogelijkheid geopperd om een
grachtje met bescheiden afme
tingen (4,5 meter breed) aan te
leggen. De afdeling gemeente
werken bestudeerde deze varian
ten.
"Omgekeerde wereld"
Hoe realistisch zijn deze voorstel
len, die ook nog een paar ton
meer kosten? Of kunnen beide
varianten direct naar het rijk der
fabels worden doorgezonden, dat
zijn natuurlijk de vragen waar
over, in eerste instantie, de raads
commissie voor ruimtelijke or
dening zich zal moeten buigen.
Want het is zo duidelijk als wat dat
de aanleg van een gracht waar
schijnlijk ook betekent dat de
verkeersproblemen op het Kort
Rapenburg, toch al geen toppunt
van vlotte doorstroming, alleen
maar groter zullen worden. Of er
dan, net als nu, nog wel zo'n 65
bussen per uur over het kruis
punt kunnen rijden?
"Wordt er een gracht aangelegd,
dan zal de verkeerscirculatie toch
danig moeten worden aange
past", stelt H. Roelofs van de ge
meentelijke afdeling bruggen.
'Anders zullen de files groter
worden en zal het verkeer slui
proutes gaan zoeken. Maar mis
schien kunnen we het Noordein
de voor verkeer vanaf het Kort
Rapenburg afsluiten. En er moe
ten natuurlijk een paar brug
getjes worden gebouwd".
Ook de verhoging van het wegdek
is volgens de gemeenteambte
naar niet geheel zonder proble
men, maar deze ingreep houdt
geen verslechtering van de ver
keersafwikkeling in. "Er onstaat
alleen een soort omgekeerde we
reld. De mensen moeten nu eens
geen trap óp, maar een trap af om
in hun huis te komen".
De moeilijkheden rond de over
steekplaats ontstonden een paar
weken geleden. De gemeente
wilde de straat verbreden en een
bushalte aanleggen. De ophoging
zou worden verwijderd. Hierover
was in januari van dit jaar al een
inspraakavond geweest Niets
aan de hand toen. Een paar we
ken geleden protesteerden een
paar bewoners uit de buurt ech
ter alsnog. Zij waren indertijd
niet uitgenodigd voor de avond
en wilden in tweede instantie hun
zegje doen. Dat kon.
Gisteravond herhaalden ze hun
belangrijkste eis nog eens. "De
straat mag geen racebaan wor
den. En de gemeente moet daar
om voldoende veiligheidsmaat
regelen treffen om ongelukken te
voorkomen".
Om uit de impasse te komen, stil
legging van het werk dreigt ten
slotte, stelden ambtenaren van de
afdeling verkeerszaken voor een
zebra aan te leggen. Bij wijze van
compromis. "De auto's rijden
dan niet zo hard"
Andere voorstellen, waaronder de
aanleg van een "eilandje" in de
straat, waren volgens de ambte
naren niet zo effectief. Het bus-
verkeer wordt daardoor opge
houden en bovendien kan het au
toverkeer niet zo goed worden
afgehandeld. Opstoppingen
dreigen.
"Ik wil het heel nadrukkelijk stel
len: een eilandje kan verregaande
consequenties hebben", zei één
van de ambtenaren. Hij doelde op
het feit dat de busmaatschappij
NZH misschien wel van de route
afziet als een dergelijke belem
mering wordt aangebracht. "Erg
vervelend voor de bejaarden,
voor wie de buslijn speciaal is be
stemd", aldus de ambtenaar.
Zijn collega voegde daar aan toe dat
een zebra zijn inziens veilig ge
noeg is. "En u moet ook oppas
sen", zo waarschuwde de ambte
naar, "dat u uw kinderen niet te
beschermd opvoedt. Dan kunnen
ze zo straks geen enkele weg
meer over zonder begeleiding"
door René van der Velden Jaap Visser
De Leidse televisie-fanaten die
maandagavond rond het
middernachtelijk
woontegetrouw de zes netten
op hun kabel-kleurentelevi
sie "langsfietsten" op ^oek
naar de Leidse pornopiraat
PTV deden een opmerkelijke
vondst.
Op Duitsland 2 meldde zich
namelijk een nieuwe etherpi
raat die werkt onder de naam
Nederland 3. Geen lang leve
de porno, zoals bij de PTV,
maar lokale programma's.
Dat staat Nederland drie voor
ogen.
Gisteren werden wij gebeld
door ene "Hans van Neder
land 3". Hij meldde: "Wij
hebben niets met de PTV te
maken. Onze uitzending van
dinsdagavond was wel een
ode aan de Leidse piraat maar
wij gaan heel anders werken
dan de PTV. Landelijk. Vol
gende keer zenden we uit in,
noem maar een zijstraat,
Maastricht. Wij gaan ook zeer
zeker geen pornoprogram
ma's brengen. Wij willen lo
kale programma's maken,
bijvoorbeeld om streektalent
op televisie aan bod te laten
komen".
Volgens Hans is Nederland 3
ontstaan uit onvrede met het
huidige omroepsysteem.
"Daarom noemen we ons ook
Nederland 3. Wij zijn tegen de
monopoliepositie van de om
roepen en de NOS. Er moet
meer concurrentie komen.
Wat wij doen is eigenlijk niets
bijzonders. In Engeland en de
Verenigde Staten kan dit toch
ook?".
Het contactadres van Neder
land 3 is de al drie jaar be
staande Stichting Lokale
Omroep, postbus 99 in
Noordwijkerhout. "Het bleek
dat onze ideeën deze stichting
wel aanspraken", aldus Hans
die ons aan het eind van het
telefoongesprek verzekert
dat Nederland 3 nog wel eens
in Leiden terugkeert.
Heel knap
Veronica zal vanavond in haar
televisieprogramma Info
aandacht besteden aan het
fenomeen televisie-piraat.
Ruud Hendriks heeft een ze-
minuten durend "item",
zoals dat in omroepkringen
heet, over dit verschijnsel
gemaakt. Zeven minuten met
daarin een interview met
staatssecretaris Nelie Smit-
Kroes en ook aandacht voor
de PTV en vooral voor Ne
derland 3.
Een NOS-medewerker die we
gisteren aan de lijn kregen
toen we in de NOS-fabriek
tevergeefs op zoek waren
naar Ruud Hendriks merkte
nog op: "Oh, gaat het over die
nieuwe televisiepiraat in Lei
den. Ja, ik heb die uitzending
dinsdag toevallig gezien. Heel
knap wat die mensen doen,
heel knap".
Vanochtend kregen we van ene
Charles van de PTV een brief
over het in beslag nemen van
de tussenzender door de PTT.
Daaruit blijkt inderdaad dat
deze vondst de frequentie van
de PTV-uizendingen niet zal
verminderen. Volgens Char
les heeft de PTT alleen maar
een frequentiewisselaar van
ongeveer zes tientjes te pak
ken.
De heuse omroepsler van "Nederland 3 vrije televisie" die maan
dagavond als motief voor de illegale uitzending aanvoerde dal
twee netten voor veertien miljoen kijkers veel te weinig isen dal alle
zwartkijkers op deze manier legaal kunnen kijken.
'Vermoedelijk is de frequen
tiewisselaar gevonden door
dat de.herfst iets te vroeg was
ingetreden en daardoor de
accu in de boom zichtbaar
werd", aldus Charles die daar
nog aan toevoegt: "Er is nie
mand van de PTV gepakt en
wij gaan door met zenden"
uit kon schakelen en tot doel
had de straling van de moe
derzender om te vormen en
door te zenden naar de Case-
ma mast. die het centrale an-
tennësysteem bevoorraad, zo
blijkt uit de technische uit
eenzetting in de brief van de
PTV.
Waar een ondernemer het al niet moeilijk mee heeft in de huidige
economische crisis.... Neem nou het ondernemende duo Hans
Christiaanse en Rob Verschuren van het gelijknamige reclame-
briefpapier laten drukken?
3 hun
adviesbureau.
"Welk adres moeten v
probleem.
Het duo houdt namelijk kantoor in een pas gerestaureerd pandje
aan de Hooglandsche-Kerkgracht 25. Of is het aan de Hoogland-
sekerkgracht?
Het straatnaambordje bij de kerk aan de rechterkant (voor de kij
kers links) meldt de oude spelling. Het straatnaambordje aan de
overkant de nieuwe.
Ach, je bent jong en je wilt wat. Christiaanse en Verschuren lieten
"Hooglandsekerkgracht" op hun briefpapier drukken. "What's
in a name?" grapt Rob Verschuren in onvervalst Leids.
LEIDEN - Niet altijd lukt het de
Leidse rechtswinkel even goed
om de mensen te betrekken bij
zijn activiteiten. Vooral bij de af
deling Werken, waar onder meer
vragen over verzekeringen e.d.
worden behandeld, speelt dit
probleem. Het resultaat nogal
wat activiteiten bloeden vroeg
tijdig dood.
In het pas verschenen jaarverslag,
waarin één en ander op een rijtje
wordt gezet, wordt hiervoor ook
een reden aangedragen. Het
komt er simpelweg op neer dat de
zogenaamde doelgroep (werklo
zen. arbeidsongeschikten) te
weinig is georganiseerd. Daar
LEIDEN - De 11-jarige Johan
Timmerman uit Leiden, die
maandagmiddag bij het overste
ken van de Hoge Rijndijk werd
aangereden, is vanochtend om
half zes in het Academisch Zie
kenhuis aan zijn verwondingen
overleden.
Johan stak ter hoogte van de Ver-
damstraat plotseling de rijbaan
over en werd geschept door een
personenauto die uit de richting
van Leiderdorp kwam. Met een
zware hoofdwond en een gebro
ken been werd hij overgebracht
naar het AZL waar hij vanoch
tend is overleden.
De Leidse politie vraagt of getuigen
van het ongeval zich willen mel
den bij de afdeling verkeerson-
gevallendienst. telefoon 149961.
komt bij dat de regelingen waar
het vaak om draait landelijk wor
den vastgesteld. "Het aanpakken'
van een leemte moet dan ook
landelijk worden geregeld. Dit
vereist organisatie van de hulp
verleners. Wel kan er veel aan
dacht worden besteed aan de uit
voering door plaatselijke over
heden".
Bij de afdeling Wonen is de sa
menwerking vaak nauwer. Op
die "afdeling" is ook een begin
gemaakt met het projectenwerk.
(Het maken van een woonboek
over "falend" volkshuisves
tingsbeleid en het samenstellen
van een zwartboek over buiten
landers in hun woonsituatie.)
"Meer tijd"
Duidelijk wordt in elk geval dat de
rechtswinkeliers in de periode
1979 meer tijd aan projecten heb
ben besteed. Vroeger kwamen ze
daar. naar eigen zeggen, niet aan
toe, omdat het spreekuur een
enorme hoeveelheid werk met
zich meebracht. Een deel van die
werkzaamhedem zijn echter
overgenomen door een andere
juridische instantie, het Bureau
voor Rechtshulp. Bovendien is in
Leiden een advocatencollectief
opgericht.Een ander belangrijk
punt uit het jaarverslag betreft de
problematiek rond bestem
mingsplannen. Steeds meer
mensen stellen daarover vragen,
zc ki jkt Dee< htswinkc' vi' rY -
ook meer aandacht aan de juridi
sche problematiek rond de plan
nen besteden.
Ten slotte. In het jaarverslag stelt
de rechtswinkel dat er steeds
duidelijker zal moeten worden
gekozen voor bepaalde projec
ten. Dit om de doelstelling van de
vereniging, het helpen van men
sen met de laagste inkomens en
opleidingen, te kunnen blyven
verwezenlnken.
HOOGLANDSCHE-KERKGRACHT
lau