Lot Prinsendam nog onzeker
Lubbers: Van
der Stee mag
niet naar EG
PPR mogelijk
samen met
CDA-werkgroep
1
Bij Haaghuishof
"Belofte
halvering
werkloosheid
kiezersbedrog"
CPN; koopkracht lage-en
middeninkomens handhaven
Van Hou welingen keurt
loyalisme-onderzoek af
Aanmelding voor volledig
staatsexamen en deelstaatsexamen
VW.O. - HJLV.O. - MJLV.O. 1981
MAANDAG 6 OKTOBER 1980
Passagiers en bemanning overleven scheepsramp
(Van c
correspondent)
WASHINGTON - Onderzoek door
deskundigen van Holland-Ame
rica Cruises moet uitwijzen of het
luxueuze passagiersschip 'Prin
sendam' als verloren moet wor
den beschouwd of dat het nog de
moeite loont het te repareren. De
'Prinsendam' raakte dit week
einde 240 kilometer uit de kust in
de Golf van Alaska in brand.
Toen het vuur zich van de machi
ne-kamer naar de bovendekken
uitbreidde, gingen alle 320 passa
giers en 190 bemanningsleden in
de boten. Pogingen om met een
veertig man sterke blusploeg het
vuur te doven moesten worden
opgegeven.
Een zeesleper moet het bluswerk
zou afmaken en het schip naar de
dichtst bijzijnde haven in Alaska
zou slepen.
Na een reddingsoperatie van der
tien uur, bij tamelijk hoge zee en
temperaturen van zo'n 10 graden
Celsius, bleken onder passagiers
noch bemanning slachtoffers te
zijn gevallen. Helikopters van de
Canadese en Amerikaanse kust
wacht en van de Amerikaanse
luchtmacht hebben het grootste
deel van de drenkelingen aan
boord gebracht van de Ameri
kaanse supertanker Williams-
burgh, die het dichtst bij de
'Prinsendam' was toen de eerste
noodsignalen werden uitgezon
den.
Onder de passagiers was één Ne
derlands echtpaar; de anderen
waren voor het merendeel Ame
rikanen. Er waren 23 Nederland
se officieren aan boord; de rest
van de bemanning heeft de Indo
nesische nationaliteit.
De in 1973 voor de cruise-vaart ge
bouwde 'Prinsendam' is het laat
ste nieuwbouwschip van de
Holland-Amerika Lijn waaruit
Holland-America Cruises is
voortgekomen. Het schip vaart
onder Antilliaanse vlag. Nog voor
de 'Prinsendam' in de vaart was
gebracht, brak in de Rotterdamse
haven al brand uit aan boord. Het
schip is 130 meter lang en negen
tien meter breed, het meet 8566
ton en heeft met het oog op de
cruise-vaart naar kleinere havens
de betrekkelijk geringe diepgang
van 6 meter. Het liep indertijd
van stapel op de werf'De Merwe-
de' in Hardinxveld-Giessen-
dam.
Onder commando van de 52-jarige
gezagvoerder Cornelis D. Wabe-
ke was de 'Prinsendam' vorige
week dinsdag uit Vancouver in
Canada vertrokken. Gewoonte
getrouw was een dag daarna
sloepenrol gehouden waarbij alle
reddingsmaatregelen waren
doorgenomen. Toen midden in
de nacht van vrijdag op zaterdag
om half drie, opnieuw zeven kor
te en een lange stoot van de
scheepsfluit klonken en overal
alarmbellen rinkelden, terwijl uit
de diepten van het schip explo
sies werden gehoord en rook tot
op de gangen bij de passagiers-
verbliven doordrong, was er van
paniek dan ook geen sprake.
De 'Prinsendam' had toen juist een
tussenstop in Glacier Bay achter
de rug en was op weg voor een
tocht naar Yokohama en Singa
pore. Van daaruit zou het schip
een aantal cruises maken door de
Indonesische archipel.
Nachtgoed
Met jassen en vesten over hun
nachtgoed haastten de passa
giers, die voor een gerieflijke
tocht zo'n zesduizend gulden per
persoon hadden neergeteld, zich
aan dek. Weliswaar was het nog
niet nodig om in de boten te gaan
maar het werd vrij spoedig dui
delijk dat de brandblusappara
tuur van de 'Prinsendam' niet
voldoende was om het vuur
meester te worden.
Bijna vier uur later gaf gezagvoer
der Wabeke opdracht de boten te
strijken in een zee met krachtige
golfslag en met de benauwende
zekerheid dat een stormfront,
met hardere wind en dus hogere
zeeën, snel naderde. De ruim
driehonderd meter lange super
tanker 'Williamsburg' die op 160
kilometer afstand voer, wijzigde
zijn koers en kwam als meest na
bije handelsvaarder het eerst bij
de plaats van de ramp. Van de
Amerikaanse luchtmacht basis
Elmendorf waren intussen heli
kopters opgestegen. Ook de Ca
nadese en de Amerikaanse kust
wacht hadden ook helikopters en
de Amerikaanse kustwachtvaar
tuigen 'Boutwell', 'Mellon' en
'Woodrush' waren in volle vaart
onderweg.
Aan boord van de 'Prinsendam'
vocht een blusploeg van veertig
man, onder leiding van gezag
voerder Wabeke tegen de vlam
men. De inspanningen mochten
niet baten. Ook toen de kust
wacht eerst radio-apparatuur en
vervolgens twee zware pompen
naar de 'Prinsendam' had ge
bracht, bleef de toestand hope
loos. Ten slotte bleef de 'Prinsen
dam' brandend en stuurloos
ronddrijven. De donkerblauwe
romp maakte aanvankelijk tien
graden slagzij maar richtte zich
later weer op.
Beddegoed
Vlammen en rook waren duidelijk
zichtbaar. Behalve geredden le
verden helikopters aan boord van
de 'Williamsburg' ook bedde
goed. Het bleef niettemin een
verwarrend gebeuren: de maat
schappij signaleerde geen ge
wonden, andere berichten spra
ken van enkele lichte kwetsuren.
Ook bleken passagiers met heki-
kopters naar de plaatsen Sitka en
Yakutak te zijn geëvacueerd.
Sommigen waren na negen of meër
uren in open boten op een allengs
ruwer wordende zee, in het aar
dedonker, door kou bevangen. In
de nacht bleek èèn van de sloe
pen te zijn zoekgeraakt. Drie uur
lang werd gezocht. Alle schip
breukelingen worden uiteinde
lijk naar Seattle gevlogen; van
daar uit zullen ze de thuisreis
aanvaarden.
Van Agt:
AMSTERDAM - Een ieder die
zegt de werkloosheid in vier
jaar te halveren, draait de
mensen een rad voor ogen.
Met die uitspraak oefenen
minister-president Van Agt
zaterdagmiddag kritiek op de
verkiezingsprogramma's van
alle grote partijen, inclusief
zijn eigen CDA. Zowel PvdA,
CDA als WD willen volgens
hun programma immers in
vier jaar 300.000 banen extra
scheppen.
Van Agt sprak op het eeuwfeest
van de studentenvereniging
van de Vrije Universiteit in
Amsterdam. Halvering van
de werkloosheid vergt naar
zijn mening zeker tien jaar.
Dan is zo'n doelstelling nog
alleen haalbaar door arbeids
tijdsverkorting op zeer grote
schaal.
Bas de Gaay Fortman:
DEN HAAG (GPD) - Het Eerste-Kamerlid voor de PPR,
Bas de Gaay Fortman, wil een gesprek met de verschil
lende groeperingen binnen de christelijke partijen, die
niet in het CDA willen opgaan. Hij acht het zelfs heel goed
mogelijk dat de PPR samen met de CDA-werkgroep Niet
Bij Brood Alleen (NBBA) een nieuwe partij opricht. Hij
zei dit zaterdag voor de VARA-radio.
Het is volgens de senator nu het
goede moment voor het oprich
ten van een nieuwe partij. Som
mige leden uit de inmiddels op-
ADVERTENTIE
Nieuw!
Vurehouten ladeblokken
naast 100 cm
nu ook 50 en 80 cm breed
Passen in elk
stellingensysteem:
Dieptematen 30. 40 cm
Alles uit voorraad, vraag de
gratis voorraadlijst Bel, of schrijf naar
r 8 30-12 30. 13,30-18 u do 19-21 i
geheven christelijke politieke
partijen willen de overgang naar
het volgend weekend op te rich
ten CDA niet maken. „Dat is het
moment waarop je moet overwe
gen tot partijvorming over te
gaan", aldus De Gaay Fort-
Volgens de senator willen NBBA
en PPR hetzelfde beleid voeren.
Hij zou het dan ook zeer betreu
ren als deze groepen met een
aparte lijst aan de verkiezingen
zouden deelnemen. Daarom
moeten de groepen „in alle open
heid" met elkaar gaan praten,
vindt De Gaay Fortman. Het be
stuur van zijn partij heeft al aan
de betrokken groeperingen laten
weten een dergelijk gesprek te
willen.
De senator ziet alleen een probleem
in de naam „christelijke partij"
De PPR heeft bij de oprichting in
1968 opzettelijk niet gekozen
voor de naam christelijk, omdat
zij wil voorkomen dat mensen die
hetzelfde beleid bepleiten door
verschil in levensbeschouwing
uit elkaar gaan. Als het echter tot
een gesprek komt, dan zal ook
hiervoor wel een oplossing ge
vonden worden, hoopt De Gaay
Fortman.
DODEWAARD - Het Landelijk
Overleg Basisgroepen 'Dode-
waard gaat dicht' heeft zondag in
Utrecht met grote meerderheid
definitief besloten tot een blok
kade van de kerncentrale in Do-
dewaard op zondag 19 oktober.
Een tentenkamp bij het Gat van
Hagen in de gemeente Valburg
vanaf 18 oktober is het startsein
voor de geweldloze blokkade die
uiteindelijk moet leiden tot de
sluiting van deze centrale.
DEN HAAG (ANP) - De Commu
nistische Partij Nederland wil in
1981 de koopkracht van lage en
middeninkomens handhaven, de
werkloosheid bestrijden met
70.000 arbeidsplaatsen de aard-
gasprijzen voor kleinverbruikers
bevriezen. De CPN wil het beleid
gericht houden op een economi
sche groei van twee procent.
De CPN raamt de kosten van haar
voorstellèn, vandaag gepubli
ceerd als werkprogram van haar
tweede-kamerfractie, op 7,3 mil
jard gulden. Dat geld zou o.m.
moeten worden gehaald uit
zwaardere belasting van de hoge
inkomens en bestrijding van be
lastingfraude, uit afroming van
de winst van particuliere maat
schappijen op het aardgas (1,5
miljard) en door de extra winst
uit de aardgasverkoop aan het
buitenland niet In het bedrijfsle
ven te pompen.
Bezuinigingen wil de CPN op mili
taire uitgaven (600 miljoen) en op
de bijdrage aan het WIR-fonds
(óók 600 miljoen). Ook zou de
staat kunnen verdienen aan het
niet verhogen van de aardgas-
prijs voor kleine verbruikers,
DEN BOSCH - De laatste dag van het bestaan van de KVP, afgelopen zaterdag. In het casino van Den Bosrh
werd tijdens een cabaretde eerste reünie van oud-KVP'ers gehouden. Links op de foto: oud-kamervoorzitter
Van Thiel, daarnaast oud-fractie-voorzitter van de KVP Norbert Schmelzer en vervolgens oud-premier De Jong.
omdat dan de totale loonsom
voor overheidspersoneel 0,8 pro
cent minder zou stijgen. De lage
re werkloosheid zou 500 miljoen
gulden kunnen besparen op de
overheidsuitgaven.
Alleen het niet verhogen van de
aardgastarieven zou volgens de
CPN een niet gedekt tekort in de
begroting van 1,5 miljard gulden
opleveren.
Ook wil de CPN dat banken en an
dere financiers leningen tegen
beperkte rente ter beschikking
stellen aan de oveiheid om lange
termijnprojecten te bekostigen.
DEN HAAG (GPD) - Eenheid
kan niet worden hersteld
door verschillen van opvat
ting de kop in te drukken. Dit
kan alleen door eenheid van
de politieke lijn en het pro
gramma van het CDA. Twee
de-Kamerlid Van Houwelin-
gen betreurde dan ook de
opmerkingen van KVP-voor-
zitter Van Zeil, die een onder
zoek wil instellen naar het
loyalisme. Het kamerlid zei
dit zaterdag voor de TROS-
radio. Eerder had Van Zeil
gezegd dat een van de eerste
dingen die het CDA na de of
ficiële fusie moet doen, is on
derzoeken of in een volgende
parlementaire periode in de
Tweede-Kamerfractie "loya
lisme" kan en mag worden
aanvaard. Van Zeil verklaar
de dit op de allerlaatste ver
gadering van de KVP-Partij-
raad. Samen met CHU en
ARP gaat de KVP deze week
op in het CDA. De officiële fu
sie zal zaterdag in Den Haag
plaats vinden tijdens de eer
ste bijeenkomst van de
nieuwste Nederlandse poli
tieke partij.
Geheel
Van Zeil wil dat ieder kamerlid
en de fractie als geheel na een
formatie een standpunt be
paalt. Wanneer een kamerlid
niet akkoord kan gaan met
het gevormde kabinet, moet
hij zich alsnog aanpassen aan
de meerderheid van de frac
tie. of hij moet zijn kamerzetel
ter beschikking stellen, aldus
Van Zeil.
Van Zeil. zelf lid van de CDA-
fractie in de Tweede Kamer,
zei dat de loyalisten (de tien
fractieleden die het kabinet-
Van Agt niet wilden steunen,
maar ook niet bij voorbaat
wilden laten vallen) zowel
zichzelf als de andere
CDA'ers teleurstellingen en
pijp. hebben bezorgd. Een
studie naar de aanvaardbaar
heid van nog eens vier jaar
loyalisme hoett volgens Van
Zeil geen aantasting te bete
kenen van de rechten van het
individuele kamerlid.
Vóór de verkiezingen in mei
1981 moeten regering en par
lement nog veel doen. aldus
Van Zeil. Hij noemde een aan
tal zaken die moeten worden
afgewerkt: de grondpolitiek,
de postbank, ondernemings
raden voor kleine bedrijven,
de openbaarheid van inko
mens en regionale ontwikke
lingsplannen voor de Mijn
streek, het Noorden en Twen
te.
Dijkman (KVP), die in juni voor
de motie van de oppostie te
gen het kabinet stemde, heeft
op zich geen bezwaar tegen
een onderzoek. Hij vindt ech
ter wel dat de partij niet moet
proberen alle speelruimte uit
de politiek weg te snijden. Bij
een formatie moet een frac
tievoorzitter op een bepaalde
manier zaken kunnen doen,
ook al is dit in de vorm van
loyalisme, aldus Dijkman
voor de radio.
Afscheid van
"Het rijke
Roonisehe leven"
DEN BOSCH (GPD) - "De anti's
gaan blijmoedig het CDA bin
nen" klonk het vorige week za
terdag allerminst vrolijk uit de
mond van ARP voorzitter Hans
de Boer, toen zijn partij zich op
hief. Maar wat échte CDA-blij-
moedigheid is. heeft De Boer af
gelopen zaterdag op het ophef-
fingsfeest van de KVP in het Bos
sche 'Casino' kunnen zien.
Feest, ja. Want onder het motto "De
KVP is dood, leve het CDA"
(voorzitter Van Zeil) maakten de
KVP-broeders er in het Brabant
se land een vrolijke boel van.
Twee dagen blijheid. gul applaus,
een plechtige eucharistieviering,
een uitbundige Brabantse koffie
tafel en een KVP-cabaret toe. Zo
neem je afscheid van 84 jaar 'njk
roomsch leven'.
Van droefenis was geen sprake. En
al besdtri jden de K VP'ers om het
hardst de kwade geesten die het
CDA slechts een vergrote KVP
noemen, zelf deden zij nauwe
lijks moeite te verhullen dat er
wat hen betreft weinig verandert.
DEN HAAG (GPD) - Minister Van
der Stee is serieus kandidaat voor
het lidmaatschap van de Europe
se Commissie, het dagelijks EG-
bestuur. Premier Van Agt ver
klaarde gisteren dat hü het geen
onoverkomelijk probleem vindt,
voor die post een zittende minis
ter aan te wijzen.
Daarin staat de minister-president
lijnrecht tegenover CDA-frac-
tieleider Lubbers. Deze heeft ge
zegd, dat geen ministers het ka
binet meer mogen verlaten om
elders een baan aan te nemen.
Lubbers heeft namens het CDA -
de grootste regeringspartij - oud
minister van financiën Andries-
sen voor de Europese post voor
gedragen.
De partijraad van de KVP, gister
avond voor de laatste maal bijeen
in Den Bosch, heeft zich duide
lijk uitgesproken voor de kandi
datuur van Andriessen. Partij
voorzitter Van Zeil zei in zijn toe
spraak dat hij zich voor de keuze
van de oud-minister sterk zal
blijven maken. Ook Westerterp
(minister van verkeer en water
staat in het vorige kabinet) heeft
op de bijeenkomst van de KVP
gepleit voor de kandidatuur van
Andriessen.s
Van Agt ontkende gisteren tijdens
zijn wekelijkse persconferentie
dat hij Andriessen uit rancune
onaanvaardbaar zou vinden (An
driessen is na ruzie over noodza
kelijke bezuinigingen uit het ka
binet gestapt). Maar ook zei h(j de
stelling van Lubbers over het ver
trek van bewindslieden „iets te
dogmatisch" te vinden.
„De afstand tussen 1 januari (de da
tum waarop de Europese Com
missie ververst wordt) en eind
mei (de datum van de Tweede-
Kamerverkiezingen) is niet zo
bijster groot verklaarde Van
Agt zijn afwijkende mening.
Daarmee hield hij de weg voor
een kandidatuur van Van der
Stee volledig open.
Van der Stee zou geknipt zijn voor
de in de Europese Commissie ui
terst belangrijke portefeuille van
landbouw. In Brussel wordt
gefluisterd dat de grote Europese
landen daarvoor een Nederlan
der willen hebben, mits Den
Haag een zware kandidaat voor
draagt Van der Stee was, voordat
hij Andriessen opvolgde als mi
nister van financien, bewinds
man op landbouw en visserij.
Premier Van Agt ontkende gister
avond overigens dat Nederland
op de portefeuille landbouw zou
mogen rekenen, „Het is nog lang
niet zeker dat die post vrij valt",
zei hij Voor 22 oktober wil het
kabinet intern een beslissing
hebben genomen over de Ne
derlandse kandidaat. Op die da
tum komt de Luxemburgse mi
nister Thorn hier op bezoek, die
vanaf 1 januari voorzitter zal zijn
van de Europese Commissie.
Naast Van der Stee en Andriessen
zijn er nog enkele - minder kans
hebbende - kandidaten voor de
post in Brussel. In dat verband
circuleren de namen van minister
Braks (landbouw), Wijnmalen
(Rabo-bank en kabinetschef van
de vroegere landbouwcommissa
ris Lardinois), Rinse Zijlstra
(burgemeester van Smallinger-
land en oud-voorzitter van de
Christelijke Boeren- en Tuin-
dersbond) en Sjouke Jonker (ka
binetschef onder EG-commissa-
ris Mansholt).
Minister Van der Stee zelf, die
vanmorgen uit Amerika aan
kwam waar hy de jaarvergade
ringen van het IMF en de We
reldbank bijwoonde, wist nog
niet wat zich tijdens zijn afwezig
heid gebeurd was en had dus
weinig commentaar op de ont
wikkelingen. Wel zei hij: „Ik heb
al een baan".
Enkele duizenden krakers en
sympathisanten hebben afgelo
pen zaterdag een kraakman i fes-
tatie in de Haagse binnenstad ge
houden. Daarbij kwam het tot
ongeregeldheden met eenheden
van de Mobiele Eenheid. Zij
voerden charges uit op het kruis
punt Kalvermarkt Spui'Grote
Marktstraat, toen enkele honder
den betogers stilstonden bij een
leegstand pand en het verkeer
blokkeerden.
ADVERTENTIE
Zij. die in het jaar 1981 op v wo.havo.r
examen) of een examen in een of meer
(deelstaatsexamen) wensen af te legger
vóór 1 december 1980 per bnefkaart o:
duidelijke opgave van het soort examen
inschnjvingslormulier aanvragen bij een
volgende adressen
postbus 11535.
voor mavo-4 e
bij de Vooratter
postbus 11599. i
Na aanmelding onl
Publikatie van hel Ministerie van Onderwijs en Wetenschappen