Lot Prinsendam nog onzeker Lubbers: Van der Stee mag niet naar EG PPR mogelijk samen met CDA-werkgroep 1 Bij Haaghuishof "Belofte halvering werkloosheid kiezersbedrog" CPN; koopkracht lage-en middeninkomens handhaven Van Hou welingen keurt loyalisme-onderzoek af Aanmelding voor volledig staatsexamen en deelstaatsexamen VW.O. - HJLV.O. - MJLV.O. 1981 MAANDAG 6 OKTOBER 1980 Passagiers en bemanning overleven scheepsramp (Van c correspondent) WASHINGTON - Onderzoek door deskundigen van Holland-Ame rica Cruises moet uitwijzen of het luxueuze passagiersschip 'Prin sendam' als verloren moet wor den beschouwd of dat het nog de moeite loont het te repareren. De 'Prinsendam' raakte dit week einde 240 kilometer uit de kust in de Golf van Alaska in brand. Toen het vuur zich van de machi ne-kamer naar de bovendekken uitbreidde, gingen alle 320 passa giers en 190 bemanningsleden in de boten. Pogingen om met een veertig man sterke blusploeg het vuur te doven moesten worden opgegeven. Een zeesleper moet het bluswerk zou afmaken en het schip naar de dichtst bijzijnde haven in Alaska zou slepen. Na een reddingsoperatie van der tien uur, bij tamelijk hoge zee en temperaturen van zo'n 10 graden Celsius, bleken onder passagiers noch bemanning slachtoffers te zijn gevallen. Helikopters van de Canadese en Amerikaanse kust wacht en van de Amerikaanse luchtmacht hebben het grootste deel van de drenkelingen aan boord gebracht van de Ameri kaanse supertanker Williams- burgh, die het dichtst bij de 'Prinsendam' was toen de eerste noodsignalen werden uitgezon den. Onder de passagiers was één Ne derlands echtpaar; de anderen waren voor het merendeel Ame rikanen. Er waren 23 Nederland se officieren aan boord; de rest van de bemanning heeft de Indo nesische nationaliteit. De in 1973 voor de cruise-vaart ge bouwde 'Prinsendam' is het laat ste nieuwbouwschip van de Holland-Amerika Lijn waaruit Holland-America Cruises is voortgekomen. Het schip vaart onder Antilliaanse vlag. Nog voor de 'Prinsendam' in de vaart was gebracht, brak in de Rotterdamse haven al brand uit aan boord. Het schip is 130 meter lang en negen tien meter breed, het meet 8566 ton en heeft met het oog op de cruise-vaart naar kleinere havens de betrekkelijk geringe diepgang van 6 meter. Het liep indertijd van stapel op de werf'De Merwe- de' in Hardinxveld-Giessen- dam. Onder commando van de 52-jarige gezagvoerder Cornelis D. Wabe- ke was de 'Prinsendam' vorige week dinsdag uit Vancouver in Canada vertrokken. Gewoonte getrouw was een dag daarna sloepenrol gehouden waarbij alle reddingsmaatregelen waren doorgenomen. Toen midden in de nacht van vrijdag op zaterdag om half drie, opnieuw zeven kor te en een lange stoot van de scheepsfluit klonken en overal alarmbellen rinkelden, terwijl uit de diepten van het schip explo sies werden gehoord en rook tot op de gangen bij de passagiers- verbliven doordrong, was er van paniek dan ook geen sprake. De 'Prinsendam' had toen juist een tussenstop in Glacier Bay achter de rug en was op weg voor een tocht naar Yokohama en Singa pore. Van daaruit zou het schip een aantal cruises maken door de Indonesische archipel. Nachtgoed Met jassen en vesten over hun nachtgoed haastten de passa giers, die voor een gerieflijke tocht zo'n zesduizend gulden per persoon hadden neergeteld, zich aan dek. Weliswaar was het nog niet nodig om in de boten te gaan maar het werd vrij spoedig dui delijk dat de brandblusappara tuur van de 'Prinsendam' niet voldoende was om het vuur meester te worden. Bijna vier uur later gaf gezagvoer der Wabeke opdracht de boten te strijken in een zee met krachtige golfslag en met de benauwende zekerheid dat een stormfront, met hardere wind en dus hogere zeeën, snel naderde. De ruim driehonderd meter lange super tanker 'Williamsburg' die op 160 kilometer afstand voer, wijzigde zijn koers en kwam als meest na bije handelsvaarder het eerst bij de plaats van de ramp. Van de Amerikaanse luchtmacht basis Elmendorf waren intussen heli kopters opgestegen. Ook de Ca nadese en de Amerikaanse kust wacht hadden ook helikopters en de Amerikaanse kustwachtvaar tuigen 'Boutwell', 'Mellon' en 'Woodrush' waren in volle vaart onderweg. Aan boord van de 'Prinsendam' vocht een blusploeg van veertig man, onder leiding van gezag voerder Wabeke tegen de vlam men. De inspanningen mochten niet baten. Ook toen de kust wacht eerst radio-apparatuur en vervolgens twee zware pompen naar de 'Prinsendam' had ge bracht, bleef de toestand hope loos. Ten slotte bleef de 'Prinsen dam' brandend en stuurloos ronddrijven. De donkerblauwe romp maakte aanvankelijk tien graden slagzij maar richtte zich later weer op. Beddegoed Vlammen en rook waren duidelijk zichtbaar. Behalve geredden le verden helikopters aan boord van de 'Williamsburg' ook bedde goed. Het bleef niettemin een verwarrend gebeuren: de maat schappij signaleerde geen ge wonden, andere berichten spra ken van enkele lichte kwetsuren. Ook bleken passagiers met heki- kopters naar de plaatsen Sitka en Yakutak te zijn geëvacueerd. Sommigen waren na negen of meër uren in open boten op een allengs ruwer wordende zee, in het aar dedonker, door kou bevangen. In de nacht bleek èèn van de sloe pen te zijn zoekgeraakt. Drie uur lang werd gezocht. Alle schip breukelingen worden uiteinde lijk naar Seattle gevlogen; van daar uit zullen ze de thuisreis aanvaarden. Van Agt: AMSTERDAM - Een ieder die zegt de werkloosheid in vier jaar te halveren, draait de mensen een rad voor ogen. Met die uitspraak oefenen minister-president Van Agt zaterdagmiddag kritiek op de verkiezingsprogramma's van alle grote partijen, inclusief zijn eigen CDA. Zowel PvdA, CDA als WD willen volgens hun programma immers in vier jaar 300.000 banen extra scheppen. Van Agt sprak op het eeuwfeest van de studentenvereniging van de Vrije Universiteit in Amsterdam. Halvering van de werkloosheid vergt naar zijn mening zeker tien jaar. Dan is zo'n doelstelling nog alleen haalbaar door arbeids tijdsverkorting op zeer grote schaal. Bas de Gaay Fortman: DEN HAAG (GPD) - Het Eerste-Kamerlid voor de PPR, Bas de Gaay Fortman, wil een gesprek met de verschil lende groeperingen binnen de christelijke partijen, die niet in het CDA willen opgaan. Hij acht het zelfs heel goed mogelijk dat de PPR samen met de CDA-werkgroep Niet Bij Brood Alleen (NBBA) een nieuwe partij opricht. Hij zei dit zaterdag voor de VARA-radio. Het is volgens de senator nu het goede moment voor het oprich ten van een nieuwe partij. Som mige leden uit de inmiddels op- ADVERTENTIE Nieuw! Vurehouten ladeblokken naast 100 cm nu ook 50 en 80 cm breed Passen in elk stellingensysteem: Dieptematen 30. 40 cm Alles uit voorraad, vraag de gratis voorraadlijst Bel, of schrijf naar r 8 30-12 30. 13,30-18 u do 19-21 i geheven christelijke politieke partijen willen de overgang naar het volgend weekend op te rich ten CDA niet maken. „Dat is het moment waarop je moet overwe gen tot partijvorming over te gaan", aldus De Gaay Fort- Volgens de senator willen NBBA en PPR hetzelfde beleid voeren. Hij zou het dan ook zeer betreu ren als deze groepen met een aparte lijst aan de verkiezingen zouden deelnemen. Daarom moeten de groepen „in alle open heid" met elkaar gaan praten, vindt De Gaay Fortman. Het be stuur van zijn partij heeft al aan de betrokken groeperingen laten weten een dergelijk gesprek te willen. De senator ziet alleen een probleem in de naam „christelijke partij" De PPR heeft bij de oprichting in 1968 opzettelijk niet gekozen voor de naam christelijk, omdat zij wil voorkomen dat mensen die hetzelfde beleid bepleiten door verschil in levensbeschouwing uit elkaar gaan. Als het echter tot een gesprek komt, dan zal ook hiervoor wel een oplossing ge vonden worden, hoopt De Gaay Fortman. DODEWAARD - Het Landelijk Overleg Basisgroepen 'Dode- waard gaat dicht' heeft zondag in Utrecht met grote meerderheid definitief besloten tot een blok kade van de kerncentrale in Do- dewaard op zondag 19 oktober. Een tentenkamp bij het Gat van Hagen in de gemeente Valburg vanaf 18 oktober is het startsein voor de geweldloze blokkade die uiteindelijk moet leiden tot de sluiting van deze centrale. DEN HAAG (ANP) - De Commu nistische Partij Nederland wil in 1981 de koopkracht van lage en middeninkomens handhaven, de werkloosheid bestrijden met 70.000 arbeidsplaatsen de aard- gasprijzen voor kleinverbruikers bevriezen. De CPN wil het beleid gericht houden op een economi sche groei van twee procent. De CPN raamt de kosten van haar voorstellèn, vandaag gepubli ceerd als werkprogram van haar tweede-kamerfractie, op 7,3 mil jard gulden. Dat geld zou o.m. moeten worden gehaald uit zwaardere belasting van de hoge inkomens en bestrijding van be lastingfraude, uit afroming van de winst van particuliere maat schappijen op het aardgas (1,5 miljard) en door de extra winst uit de aardgasverkoop aan het buitenland niet In het bedrijfsle ven te pompen. Bezuinigingen wil de CPN op mili taire uitgaven (600 miljoen) en op de bijdrage aan het WIR-fonds (óók 600 miljoen). Ook zou de staat kunnen verdienen aan het niet verhogen van de aardgas- prijs voor kleine verbruikers, DEN BOSCH - De laatste dag van het bestaan van de KVP, afgelopen zaterdag. In het casino van Den Bosrh werd tijdens een cabaretde eerste reünie van oud-KVP'ers gehouden. Links op de foto: oud-kamervoorzitter Van Thiel, daarnaast oud-fractie-voorzitter van de KVP Norbert Schmelzer en vervolgens oud-premier De Jong. omdat dan de totale loonsom voor overheidspersoneel 0,8 pro cent minder zou stijgen. De lage re werkloosheid zou 500 miljoen gulden kunnen besparen op de overheidsuitgaven. Alleen het niet verhogen van de aardgastarieven zou volgens de CPN een niet gedekt tekort in de begroting van 1,5 miljard gulden opleveren. Ook wil de CPN dat banken en an dere financiers leningen tegen beperkte rente ter beschikking stellen aan de oveiheid om lange termijnprojecten te bekostigen. DEN HAAG (GPD) - Eenheid kan niet worden hersteld door verschillen van opvat ting de kop in te drukken. Dit kan alleen door eenheid van de politieke lijn en het pro gramma van het CDA. Twee de-Kamerlid Van Houwelin- gen betreurde dan ook de opmerkingen van KVP-voor- zitter Van Zeil, die een onder zoek wil instellen naar het loyalisme. Het kamerlid zei dit zaterdag voor de TROS- radio. Eerder had Van Zeil gezegd dat een van de eerste dingen die het CDA na de of ficiële fusie moet doen, is on derzoeken of in een volgende parlementaire periode in de Tweede-Kamerfractie "loya lisme" kan en mag worden aanvaard. Van Zeil verklaar de dit op de allerlaatste ver gadering van de KVP-Partij- raad. Samen met CHU en ARP gaat de KVP deze week op in het CDA. De officiële fu sie zal zaterdag in Den Haag plaats vinden tijdens de eer ste bijeenkomst van de nieuwste Nederlandse poli tieke partij. Geheel Van Zeil wil dat ieder kamerlid en de fractie als geheel na een formatie een standpunt be paalt. Wanneer een kamerlid niet akkoord kan gaan met het gevormde kabinet, moet hij zich alsnog aanpassen aan de meerderheid van de frac tie. of hij moet zijn kamerzetel ter beschikking stellen, aldus Van Zeil. Van Zeil. zelf lid van de CDA- fractie in de Tweede Kamer, zei dat de loyalisten (de tien fractieleden die het kabinet- Van Agt niet wilden steunen, maar ook niet bij voorbaat wilden laten vallen) zowel zichzelf als de andere CDA'ers teleurstellingen en pijp. hebben bezorgd. Een studie naar de aanvaardbaar heid van nog eens vier jaar loyalisme hoett volgens Van Zeil geen aantasting te bete kenen van de rechten van het individuele kamerlid. Vóór de verkiezingen in mei 1981 moeten regering en par lement nog veel doen. aldus Van Zeil. Hij noemde een aan tal zaken die moeten worden afgewerkt: de grondpolitiek, de postbank, ondernemings raden voor kleine bedrijven, de openbaarheid van inko mens en regionale ontwikke lingsplannen voor de Mijn streek, het Noorden en Twen te. Dijkman (KVP), die in juni voor de motie van de oppostie te gen het kabinet stemde, heeft op zich geen bezwaar tegen een onderzoek. Hij vindt ech ter wel dat de partij niet moet proberen alle speelruimte uit de politiek weg te snijden. Bij een formatie moet een frac tievoorzitter op een bepaalde manier zaken kunnen doen, ook al is dit in de vorm van loyalisme, aldus Dijkman voor de radio. Afscheid van "Het rijke Roonisehe leven" DEN BOSCH (GPD) - "De anti's gaan blijmoedig het CDA bin nen" klonk het vorige week za terdag allerminst vrolijk uit de mond van ARP voorzitter Hans de Boer, toen zijn partij zich op hief. Maar wat échte CDA-blij- moedigheid is. heeft De Boer af gelopen zaterdag op het ophef- fingsfeest van de KVP in het Bos sche 'Casino' kunnen zien. Feest, ja. Want onder het motto "De KVP is dood, leve het CDA" (voorzitter Van Zeil) maakten de KVP-broeders er in het Brabant se land een vrolijke boel van. Twee dagen blijheid. gul applaus, een plechtige eucharistieviering, een uitbundige Brabantse koffie tafel en een KVP-cabaret toe. Zo neem je afscheid van 84 jaar 'njk roomsch leven'. Van droefenis was geen sprake. En al besdtri jden de K VP'ers om het hardst de kwade geesten die het CDA slechts een vergrote KVP noemen, zelf deden zij nauwe lijks moeite te verhullen dat er wat hen betreft weinig verandert. DEN HAAG (GPD) - Minister Van der Stee is serieus kandidaat voor het lidmaatschap van de Europe se Commissie, het dagelijks EG- bestuur. Premier Van Agt ver klaarde gisteren dat hü het geen onoverkomelijk probleem vindt, voor die post een zittende minis ter aan te wijzen. Daarin staat de minister-president lijnrecht tegenover CDA-frac- tieleider Lubbers. Deze heeft ge zegd, dat geen ministers het ka binet meer mogen verlaten om elders een baan aan te nemen. Lubbers heeft namens het CDA - de grootste regeringspartij - oud minister van financiën Andries- sen voor de Europese post voor gedragen. De partijraad van de KVP, gister avond voor de laatste maal bijeen in Den Bosch, heeft zich duide lijk uitgesproken voor de kandi datuur van Andriessen. Partij voorzitter Van Zeil zei in zijn toe spraak dat hij zich voor de keuze van de oud-minister sterk zal blijven maken. Ook Westerterp (minister van verkeer en water staat in het vorige kabinet) heeft op de bijeenkomst van de KVP gepleit voor de kandidatuur van Andriessen.s Van Agt ontkende gisteren tijdens zijn wekelijkse persconferentie dat hij Andriessen uit rancune onaanvaardbaar zou vinden (An driessen is na ruzie over noodza kelijke bezuinigingen uit het ka binet gestapt). Maar ook zei h(j de stelling van Lubbers over het ver trek van bewindslieden „iets te dogmatisch" te vinden. „De afstand tussen 1 januari (de da tum waarop de Europese Com missie ververst wordt) en eind mei (de datum van de Tweede- Kamerverkiezingen) is niet zo bijster groot verklaarde Van Agt zijn afwijkende mening. Daarmee hield hij de weg voor een kandidatuur van Van der Stee volledig open. Van der Stee zou geknipt zijn voor de in de Europese Commissie ui terst belangrijke portefeuille van landbouw. In Brussel wordt gefluisterd dat de grote Europese landen daarvoor een Nederlan der willen hebben, mits Den Haag een zware kandidaat voor draagt Van der Stee was, voordat hij Andriessen opvolgde als mi nister van financien, bewinds man op landbouw en visserij. Premier Van Agt ontkende gister avond overigens dat Nederland op de portefeuille landbouw zou mogen rekenen, „Het is nog lang niet zeker dat die post vrij valt", zei hij Voor 22 oktober wil het kabinet intern een beslissing hebben genomen over de Ne derlandse kandidaat. Op die da tum komt de Luxemburgse mi nister Thorn hier op bezoek, die vanaf 1 januari voorzitter zal zijn van de Europese Commissie. Naast Van der Stee en Andriessen zijn er nog enkele - minder kans hebbende - kandidaten voor de post in Brussel. In dat verband circuleren de namen van minister Braks (landbouw), Wijnmalen (Rabo-bank en kabinetschef van de vroegere landbouwcommissa ris Lardinois), Rinse Zijlstra (burgemeester van Smallinger- land en oud-voorzitter van de Christelijke Boeren- en Tuin- dersbond) en Sjouke Jonker (ka binetschef onder EG-commissa- ris Mansholt). Minister Van der Stee zelf, die vanmorgen uit Amerika aan kwam waar hy de jaarvergade ringen van het IMF en de We reldbank bijwoonde, wist nog niet wat zich tijdens zijn afwezig heid gebeurd was en had dus weinig commentaar op de ont wikkelingen. Wel zei hij: „Ik heb al een baan". Enkele duizenden krakers en sympathisanten hebben afgelo pen zaterdag een kraakman i fes- tatie in de Haagse binnenstad ge houden. Daarbij kwam het tot ongeregeldheden met eenheden van de Mobiele Eenheid. Zij voerden charges uit op het kruis punt Kalvermarkt Spui'Grote Marktstraat, toen enkele honder den betogers stilstonden bij een leegstand pand en het verkeer blokkeerden. ADVERTENTIE Zij. die in het jaar 1981 op v wo.havo.r examen) of een examen in een of meer (deelstaatsexamen) wensen af te legger vóór 1 december 1980 per bnefkaart o: duidelijke opgave van het soort examen inschnjvingslormulier aanvragen bij een volgende adressen postbus 11535. voor mavo-4 e bij de Vooratter postbus 11599. i Na aanmelding onl Publikatie van hel Ministerie van Onderwijs en Wetenschappen

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1980 | | pagina 7