"IK KOM TERUG"
Opkomst en ondergang
van een vleesimperium
Seinpost-project leidde tot debacle
Geplaagde vleesmeester Teekens:
MAANDAG 6 OKTOBER 1980
LEIDEN
Zes winkels in Haarlem, Hillegom en Lisse zijn
vooralsnog het zoenoffer waarmee de 47-jarige Eimert
Teekens vorige week door commissarissen en raad van
bestuur uit de Vleeschmeesters-holding werd
weggestuurd. Deze afkoopregeling - die overigens pas
na veel touwtrekkerij werd bereikt - komt in wezen
neer op een situatie van terug-naar-af. Want genoemde
zes slagerijen vormen slechts een mager restant van de
indrukwekkende keten van winkels en bedrijven die
hij in een kwart eeuw had opgebouwd. Het verhaal
van de opkomst en ondergang van een
slagers-imperium. Of hoe een ossehaas verbleekte tot
een eenvoudig hamlapje.
Eimert Teekens was nog
maafr 13 jaar oud toen in
1946 door zijn vader van
een boerderij in het
Utrechtse Kooten werd te
ruggeroepen. Tijdens de
oorlogsjaren had hij daar
als ploegleider op het land
zijn steentje bijgedragen
aan het schaarse inkomen
van het twaalf kinderen
tellende gezin Teekens,
dat toen nog in Gouda
woonde.
In dat eerste na-oorlogse jaar be
gon het tweetal vanuit het niets.
Zijn vader - voordien noodslach-
ter - nam een bijkans failliet sla
gerijtje aan de Lange Mare in
Leiden over, de bakermat van het
latere Teekens-imperium. Vlees
was toen nog op de bon, en naar
rato van het aantal ingeleverde
bonnen kreeg hij op het slacht
huis een toewijzing om maximaal
23 kilo per week te verkopen. Te
gen een vastgestelde prijs.
Dat liep maar matig, en het duurde
niet lang of Teekens sr. zag zich
genoodzaakt die prijsvaststelling
te doorbreken. Als eerste slager
in Nederland lukte hem dat. Met
de schaarse grondstoffen die
voorhanden waren begon hij
daarnaast leverworst te produce
ren. Dit produkt was niet op de
bon en als zodanig dus een goede
klantenlokker. De winkel groei
de. zo snel zelfs dat na enkele ja
ren pionieren al een weekomzet
van 20.000 gulden werd bereikt.
Een heel bedrag voor wie beseft
dat een pond borstlappen in die
dagen één gulden en zevene-
neenhalve cent kostte.
Eerste winkel
In 1952 kocht de toen 19-jarige Ei
mert Teekens - hoewel nog in
dienst bij zijn vader - zijn eerste
winkeltje. Zijn oog was gevallen
op een verlopen slagerijtje in Al
phen aan den Rijn dat voor twee
duizend gulden te koop stond.
Zijn vader zag er niets in, maar
Eimert hield er voor die tijd nogal
moderne opvattingen op na. Voor
de inrichting van het winkeltje
investeerde hij een bedrag dat
anderhalf maal de koopsom was.
Ondanks gesputter van de boek
houder kreeg Eimert al gauw het
gelijk aan zijn zijde: de hypermo
derne slagerswinkel werd een
groot succes. Als beloning ver
hoogde Teekens sr. het weekloon
van zijn zoon van vijftig naar
honderd gulden.
Na zijn diensttijd vroeg zijn vader
hem de beide winkels in Leiden
en Alphen maar over te nemen.
Dat was in maart 1956, en daar
neemt ook de razendsnelle ex
pansie een aanvang. Nog in het
zelfde jaar neemt Teekens de
failliete slagerij De Bruijn aan de
Hogewoerd over. Even later
komt er een nieu wbouwvestiging
aan het Vijf Meiplein, niet lang
daarna gevolgd door overname
van het slagersbedrijf Maasdam -
toen nog zijn belangrijkste con
current - met winkels op de
Steenstraat ei-i de Haarlemmer
straat.
De ontwikkelingen volgen eikaar
nu in snel tempo op. Nog geen
anderhalf jaar later verrijzen
Teekens-slagerijen in Oegst-
geest, Leiderdorp en Voorscho
ten. Daarna volgen Lisse, Kat
wijk, Noordwijk, Heemstede,
Haarlem, Dordrecht en Zwijn-
drecht. In Leiden zelf opent Tee
kens intussen nieuwe filialen aan
de Lange Mare en de Koorevaar-
straat.
Vleeschmeesters
Tast toe 't is van Teekens, heette het
nog in die dagen. Maar het zou
niet lang meer duren of die naam
zou langzaam opgaan in een nog
veel wijdser begrip: dat van de
Vleeschmeesters. Zo halverwege
de jaren zestig-Teekens had toen
vijftien filialen - ontstonden de
eerste contacten met zijn colle
ga's Jaap Kruijer en Ger de
Kroes, die zich in respectievelijk
Amsterdam en Rotterdam op na
genoeg dezelfde wijze hadden
opgewerkt. Het werd al snel een
klavertje drie, al bleef het drietal
in de eerste jaren nog met ge
scheiden balansen opereren.
Totdat Teekens - als altijd uit op
schaalvergroting - een hem aan
geboden zaak in Nijmegen be
schikbaar stelde voor gezamen
lijke exploitatie. Hij wilde daar
mee aantonen dat gezamenlijke
kennis en inspanning wel tot gro
tere resultaten zou móeten lei
den. Ook dat bleek juist. De resul
taten waren van dien aard dat er
al gauw twee van dergelijke ge
zamenlijke vestigingen bijkwa-
We schrijven nu 1970. Maar intus
sen groeiden de onderlinge be
drijven van de heren Teekens,
Kruijer en De Kroes onverstoor
baar voort. Bovendien had dit
driemanschap intussen gezel
schap gekregen van de grootsla
gers Jan de Boer en Koos de
Kroes, die respectievelijk in Be
verwijk en in Brabant op de
vleesmarkt opereerden. Het ge
zelschap noemde zich de
Vleeschmeesters. Dat "sch" was
een broodnodige indicatie naar
het ambachtelijke van het sla
gersvak, een aspect dat temidden
van al het uitbreidingstumult
zowat verloren teek te gaan.
Supermarkten
Niettemin ging de groei door. In het
begin van de jaren zeventig wer
den de eerste contacten met su
permarktbedrijven gelegd, met
het doel in te springen op een
nieuw fenomeen: de vers-afde- Seinpost
lingen. Het duurde andermaal
niet lang of de Vleeschmeesters
waren operationeel in een groot
aantal supermarkten (ook in Bel
gië). Onder de paraplu van de
werkmaatschappij Vleeshou
wers bv werden bovendien in tal
van Vroom Dreesmann-filia-
len vers-afdelingen ingericht.
Intussen hadden de drie gezamen
lijk geëxploiteerde vestigingen in
tweeëneenhalf jaar tijd bewezen
relatief de sterkste te zijn. In het
licht van de groeiende gemeen
schappelijke belangen en met het
oog op mogelijke conflicten die
daaruit zouden kunnen
voortvloeien, werd daarom in
1977 besloten om één groep te
vormen. Dat werd Vleeschmees
ters bv, een holding waarin alle
activiteiten van de vijf grootsla
gers in de vorm van werkmaat
schappijen een plaats kregen.
Ook nu bleven grootse resultaten
niet uit. De Vleeschmees
ters-holding, die 450 slagerswin
kels in Nederland en België om
vat, is nu drieëneenhalf jaar ope
rationeel en weet zich - gesteund
door eigen slachterijen, vleeswa-
renfabrieken en distributiecentra
- verzekerd van een marktaan
deel van om en nabij de 15 pro
cent. En dat bleek vorig jaar goed
vooreen omzet van 619 V2 miljoen
gulden.
een eigen holding bezat teneinde
er zijn aandelen in te stallen. Dit
was Teekens Beheer, met werk
maatschappijen als de Dikker en
Thijsgroep (10 restaurants
kris-kras door Nederland). Tee
kens Bouwpromoties, Consu-
plan, Warmolts (wijn. delicates
sen en horeca) en de vleeswaren-
fabriek Kips.
Het was vooral de onroerend
goed-sector in deze bedrijvenke-
ten die al vroeg aanleiding gaf tot
grote problemen. De aankoop
van het verpauperde Seinpost in
Scheveningen gaf daartoe een
eerste aanzet
Pogingen om dit project te renove
ren strandden al gauw op on
voorziene kosten en het uitblij
ven van overheidssteun. Het le
verde een verlies op van 2.5 mil
joen gulden. Door de helft van
zijn Seinpost-aandelen te verko
pen aan een bouwmaatschappij
in Dordrecht, kon Teekens dit
verlies weer rechttrekken. Hij
maakte intussen plannen om
Seinpost te slopen en op dezelfde
plaats 70 luxe appartementen te
bouwen.
Achteraf bezien werd dit zijn on
dergang. De appartementen
werden opgeleverd op een mo
ment dat de woningmarkt in el
kaar zakte en de rentestand op
liep als nimmer tevoren. Ze ble
ken onverkoopbaar. De kosten
liepen zo hoog op. dat de moe
dermaatschappij Teekens Be
heer- met daarin de aandelen van
Vleeschmeesters bv - ze niet
meer kon dragen. Er volgde een
reeks faillissementen en ternau
wernood konden enkele goed lo
pende bedrijven (o.a. Warmolts
en de Dikker en Thijsgroep) met
zwaar verlies worden verkocht.
Curator
Teekens kwam in grote moeilijk
heden. te meer omdat zijn aan
delen in Vleeschmeesters bv (15
procent, een paar procent is privé
geïnvesteerd) op de tocht kwa
men te staan. Een situatie die tot
op de dag van vandaag voort
duurt. Als gevolg van de geleden
faillissementen zijn ze nu in han
den van de curator, die ze moet
verkopen. De overige vier
Vleeschmeesters zijn de eerstge-
rechtigde kopers en aankoop
door dit viertal is om begrijpelij
ke redenen dan ook nog slechts
een formaliteit.
Waarmee Eimert Teekens zo
weerloos is geworden als het
blauwe koetje op zijn beeldmerk.
Zowel de raad van bestuur van
Vleeschmeesters bv (waarin
nieuwkomer Baarda en voorts de
gebroeders De Kroes) als de
commissarissen (oud-minis-
ter-president Biesheuvel,
oud-CNV-voorzitter Lanser en
V&D-topman Dreesmann) zijn
niet bereid hem nog enig krediet
te verlenen. Per 31 december is
hem de wacht aangezegd en nu al
wordt zijn aanwezigheid in
Vleeschmeester-bedrijven niet
meer op prijs gesteld.
Het vlees-imperium met ruim 450
vestigingen dat hij mede hielp
opbouwen, is wat hem betreft nu
uitgedund tot genoemde zes
winkels. Of de actie van perso
neel om hem te houden succes zal
hebben, valt tot dusver nog niet
te overzien. Voorlopig dus terug
naar af. Maar ook een nieuwe
start, zoals uit bijgaand vraagge
sprek blijkt.
WILLEM SCHRAMA
Voor 111 oor
Lcids nieuws
zie pagina 11
Een onaanvaardbare vermenging van functies en
irritatie over de geleden faillissementen in zijn
onroerend goed-activiteiten. Zo luidt officieel de reden
voor het ontslag van Eimert Teekens (47) als
algemeen-directeur en voorzitter van de raad van
bestuur van het slagersconcern Vleeschmeesters bv.
Het enige wat nog restte was het commentaar van
Teekens zelf. Het eerste interview.
door
Willem Schruma
LEIDEN - "Ik ben alweer in
training voor de tweede
ronde. Want ik kom terug.
Laat daar geen twijfel over
bestaan. En het liefst met
mijn eigen mensen, daar
hebben ze recht op. Ze
mogen dan formeel in
dienst zijn bij de Vleesch-
meesters-organisatie,
emotioneel en qua leiding
en vertrouwen horen ze bij
mij. Vierentwintig jaar
met elkaar onderweg zijn
is iets wat je nooit kunt
wegcijferén. Chefs die
staan te huilen in de win
kel, dat is geen 'goede
zaak."
Wat afgelopen donderdag nog niet
kon, was zaterdagmiddag wel
mogelijk. Daags na het bekend
worden van zijn ontslag als voor
zitter van de raad van bestuur van
Vleeschmeesters bv bleek Ei
mert Teekens zodanig door emo
ties bevangen dat een gesprek
met hem nauwelijks mogelijk
Een geladen rondrit langs de zes fi
lialen die hem uiteindelijk resten,
de spontane actie van het perso
neel om hem te behouden, het
was hem allemaal nog te veel. Na
tien minuten besloten we het ge
sprek te beëindigen. Maar zater
dagmorgen belde hij alweer mon-
ter op, om enkele uren later op de
fiets en in trainingspak op de af
gesproken plaats in Bennebroek
te verschijnen.
Getroffen
"Ik was ook zo getroffen door de
enorme spontaniteit en trouw
van mijn mensen", zo veront
schuldigt hij zich later. "Als je de
andere morgen langs de filialen
gaat die je dan met veel pijn en
moeite mag terugkopen, en die
zalige verkoopsters omhelzen je
en kussen je, dan ben ik ook even
zalig geëmotioneerd. Dit vind ik
het ech,te onderweg zijn met el
kaar. Ik heb het ook altijd wel
geweten. Ik heb commissarissen
en raad van bestuur er ook voor
gewaarschuwd. Ik heb gezegd:
dit pikt men niet."
"Maar het geeft mij moed. Ik heb
het voorrecht een geweldige
vrouw en kinderen te hebben. Als
Onze Lieve Heer me ook nog mijn
gezondheid laat behouden, dan
zie ik nooit tegen de uitdaging op
om terug te komen."
- Uw onroerend goed-aetiviteiten
hebben U uileindelijk de das om
gedaan. Met name de zeventig
luxe, maar onverkoopbare ap-
Teekens: "Dat leidde tot een on
verdraagbare financiële klap. En
toch was het project met de
grootste zorgvuldigheid opgezet.
Het is een schitterend gebouw
qua architectuur en wooncul-
tuur. Maar het was klaar op een
moment dat de woningmarkt
volledig in elkaar denderde. En
aLs dan ook nog de rente oploopt
tot bijna twintig procent, dan sta
je machteloos. Een mens kan zich
wel eens vergissen. Maar het was
inderdaad Seinpost dat qua vo
lume de zaak deed springen. In
de moedermaatschappij Teekens
Beheer kwam een gebrek aan
geldmiddelen, waardoor prach
tige projecten van werkmaat
schappijen met zwaar verlies
moesten worden verkocht. Dat
leidde tot een nieuw debacle. Om
maar eens een voorbeeld te noe
men: Warmolts - vijf winkels en
een restaurant met negen ton
courante voorraad - moest voor
drie ton worden verkocht. In zo'n
situatie blijft er van een gulden
nog maar drie dubbeltjes over."
Onaanvaardbaar
'Hartje moest
hangen - ik
had geen keus
dit soort zaken irritaties opwek
ten. waardoor samenwerking
met U binnen het Vleeschmees-
ters-concern niet meer op prijs
werd gesteld.
Teekens: "Het verbaast mij dat ie
mand die nog geen drie dagen
binnen is. zoiets kan zeggen.
Binnen de Vleeschmeesters-
groep is Teekens altijd verant
woordelijk geweest voor de aan-
en verkoop van onroerend goed.
een sector die vorig jaar novem
ber nog een winst van 1,3 miljoen
opleverde. Er komt een nieuw
kantoorpand in Leiderdorp, een
zaak waar Teekens ook van meet
af aan voor op pad is gestuurd.
Bovendien is Teekens al twaalfe-
necnhalf jaar werkgevers-voor
zitter van het Slagerspensioen
fonds. waar voor 150 miljoen in
omgaat. Zoiets is voor mij dus
onbegrijpelijk en ook onaan
vaardbaar. En irritatie.... in welk
huwelijk is er niet af en toe irrita
tie? Mag iemand zich eens vergis-
Eimert Teekens (47) met zoon Eimert-Pieter en dochter Joyce-Simone: "Ik ben alweer in training voorde
tweede ronde".
Oorlog
sen? Ik lees hier zojuist een
spreuk van Abraham Lincoln:
die niet in staat is een fout te ma
ken, die is tot niets in staat."
U heeft getracht de zaak nog te
redden door uw kwijtgeraakte
aandelen in Vleeschmeesters te
rug te kopen.
Teekens: "Er was min of meer
overeengekomen dat we zouden
proberen ze in te kopen tegen een
aanvaardbare prijs. Toen heb ik
verzocht het recht te krijgen om
ze binnen twee jaar met vergoe
ding van rente terug te kopen.
Koos de Kroes zei toen woorde
lijk: Eimert. dat doe ik voor je. We
gingen al zo lang met elkaar om
dat zoiets een normaal voor de
hand liggend verzoek was. Maar
daar is intern en buiten mijn me
deweten om een andere gedachte
over ontstaan."
Is van de zijde van de commissa
rissen geen impuls uitgegaan oir
U voor de Vleeschmeesters te be
houden?
Teekens: "Ik heb ze alle drie al in
een vroeg stadium verteld dat de
morele binding met mijn mensen
zodanig is, dat er opstand komt.
Ik heb gezegd: dit wordt gewoon
oorlog. Het mocht niet baten, en
dat doet me een beetje pijn. Ik
heb vanuit mijn opleiding tijdens
de oorlogsjaren - alleen lagere
school - altijd een sterk over
trokken verwachting gehad van
mensen die wel gestudeerd heb
ben. Daarom stelt het me enorm
teleur dat een sociaal-eommissa-
ris als Lanser op de avond van
mijn afscheid niet de waardig
heid heeft gehad om even te bel
len. Gewoon even vragen van
Eimert. hoe ga je 't nu doen. De
enige die gebeld heeft - dat vond
ik vreselijk lief en dat zegje niet
zo gauw als vent - was mijn ac
countant die dertien jaar bij me in
dienst is. Die begreep wat er
plaats vond."
- Heeft U het ger>oel dat dit alles
gepland was op I oktober, de da
tum waarop uw opvolger in
Teekens maakt van dui
vinger een rondje vo<
"Bartje moest hanger
"En dat is iets wat ma;
Geen keus
Teekens. "Ik heb
zijn oog.
zegt hij.
r heel wei
af te oordelen. Als je niets doet,
ontstaat er ook nooit iets. Maar
als je vraagt had ik niet nóg zorg
vuldiger moeten zijn, dan zeg ik
duidelijk ja. Niettemin ben ik blij
dat ik de dingen heb mogen doen
die ik heb gedaan. Ik betreur de
negatieve publliciteit die in zo'n
situane logischerwijs ontstaat,
maar uiteindelijk leer je van je
fouten. Je moet kijken naar de
balans, zegt mijn accountant al
tijd. En dan is er sprake van een
goed resultaat waarop je kunt
voortbouwen."
Teekens: "Waarde en geld, dat zijn
voor mij gescheiden begrippen.
Als ik kijk naar wat ik nu waard
ben - ook al zit ik financieel aan
de grond dan ben ik eigenlijk
een vreselijk rijk man. Zes win
kels. een portie goede gezond-
Ik heb alleen
nog een rijke
oom nodig...
de geweldige golf van spontani
teit en bereidheid bij het perso
neel om voor me te vechten, dat is -
voor nuj op dit moment een lou
tering. Daar zijn we nog niet uit
Ik ben nooit een makkelijke
werkgever geweest, maar wel
met liefde voor de mens en de
opdracht om hun talenten verder
te ontwikkelen. Ik heb ook de
meeste Cruijffies afgeleverd Ik
ben er dan ook een beetje trots op
dat de mensen, die onder mijn
verantwoordelijkheid vielen, in
de afgelopen drie jaar tweederde
van de winst in de Vleeschrr.ees-
tersgroep hebben gemaakt
Was de schoenmaker maar bij zijn
leest gebleven, hoor ik mensen al
Teekens "Dat lijkt me niet juist
Het is zo gemakkelijk om achter
heid en een ploeg goeie mensen.
Dat is een goede start. Maar het is
natuurlijk in geen enkele ver
houding. Het is anderhalf pro
cent van het bezit van de
Vleeschmeesters
Teekens: "Er kan nog veel gebeu
ren. Ik doe niets liever dan mijn
eigen werk en verantwoordelijk
heid weer op te pakken Ik geef er
Ujds als volwasM-n mensen heb
ben opgesteld. Alleen ik heb een
rijke oom nodig. En daar zal ik
toch zelf voor moeten zorgen."
- U bent veel kwijt
Teekens: "Nee, ik heb veel over
