Weinig verandering in de herenmode
Yeteranenziekte goed te bestrijden met antibiotica
Hulp Nederland
landbouw China
SIMONE VEIL IN NEDERLAND
Polisario ontvoert
Spaanse vissers
Trendsignalement
New-wave
t-shirt
DINSDAG 30 SEPTEMBER 1980
VARIA
PAGINA 13
LEIDEN - Aan de zg. Legionairs
ziekte, oftewel veteranenziekte
kleeft niets geheimzinnigs. Vol
gens de Leidse internist P.L.
Meenhorst is het onzin om elke
longontsteking na te kijken op
Legionairsziekte.
De ziekte kwam in de belangstel
ling, toen vorige week zeven be
jaarden uit een verpleegtehuis in
Enschede plotseling overleden.
Veteranenziekte zou de oorzaak
zijn, maar inmiddels is gebleken
dat dat vermoeden ongegrond
was.
Veteranenziekte. ofwel Legionairs
ziekte, ontleent zijn naam aan een
aanvankelijk onbegrepen epi
demie van longontsteking (Le
gionairs disease) onder oudstrij
ders, die deel hadden genomen
aan een reünie te Philadelphia in
juli 1976. Van de ruim 40Ö0 aan
wezigen werden er 210 ziek,
waarvan er 147 in een ziekenhuis
moesten worden opgenomen en
er 29 overleden. Aangezien men
niet de verwekker van deze ziekte
kende kon er ook geen sprake
zijn van een gerichte behande
ling. Bij toeval - men was op zoek
naar het varkensinfluenza-virus -
kwam men er achter dat het bij
deze ziekte gewoon om een bac
terie ging. Echter een bacterie,
die niet zoals andere bacteriën op
allerlei voedingsbodems te kwe
ken is.
Internist Meenhorst is van mening
dat dit een doorbraak is geweest
in het anders kijken naar onbe
grepen aandoeningen. De bacte
rie kreeg officieel de naam Le
gionella pneumophila (klein
longminnend leger).
Bedreigend voor de mensheid, was
de bacterie toen niet meer. Ge
neesmiddelen en met name de
antibiotica (erythromycine, ri-
fampicine) deden hun werk uit
stekend. De ziekte was overwon
nen.
Het ziektebeeld van een besmet
ting met Legionella pneumophila
varieert van geen klachten - im
mers lang niet alle besmettingen
met bacteriën leiden tot ziekte -
tot een levensbedreigende long
ontsteking. Aan de longontste
king gaan vaak klachten vooral
van spierpijn, hoofdpijn, buik
pijn of diarree, en een droge
hoest. In het begin van de ziekte
is deze niet te onderscheiden van
andere bacteriële of virale long
ontstekingen. Door het isoleren
van de bacterie, via wat opge
hoest slijm, kan men na drie uur
vaststellen dat men met deze
ziekte te maken heeft. Achteraf
kan het door het aantonen van
antistoffen tegen Legionella
pneumophila.
fn water
3e bacterie is inmiddels gekweekt
uit meerdere oppervlakte wate
ren, bodemmonsters en water
van koelinstallaties. Kortom: het
is een bacterie, die wijd verspreid
in de natuur voorkomt, ook bui
ten de Verenigde Staten. Uit de
meeste Europese landen zijn ge
vallen van veteranenziekte ge
meld. Uit zowel patiëntenmate
riaal als, in sommige gevallen,
hun omgeving kon de bacterie
worden geïsoleerd. Ook in Ne
derland is dit gelukt Waarom
mensen ziek worden door een be
smetting met deze bacterie is on
bekend. Een combinatie van fac
toren lijkt hiervoor verantwoor
delijk te zijn. Oudere leeftijd, een
verminderde weerstand, overma
tig roken en alcoholgebruik zijn
factoren waardoor men een ver
hoogd risico loopt om bij een be
smetting met deze bacterie ook
ziek te worden.
Het is in ieder geval duidelijk dat de
bacterie heel moeilijk te vangen
is, als hij eenmaal ergens rond
waart. Meenhorst vertelt daar
over het volgende verhaal: "Een
ziekenhuis in Los Angeles dat
pas twee en een halfjaar bestaat,
heeft nu al met het 196ste gevai
van Veteranenziekte te maken.
De patiënten lopen de ziekte op
tijdens de opname. Alles is nage
keken van koelinstallatie tot ope-
ratiekamerapparatuur. Ver
schillende bronnen zijn inmid
dels opgespoord, maar het blijkt
nog niet afdoende te zijn. Steeds
steekt de bacterie weer ergens de
kop op. Men probeert nu met het
tijdelijk sluiten van afdelingen er
van af te komen.
Benidorm
Infecties met Legionella komen
zowel in epidemische als spora
dische vormen voor. Tot op he
den zyn meer dan twintig epide-
mieen van veteranenziekte in de
Verenigde Staten vastgesteld. De
kleine epidemie in Benidorm
staat nu al in dc belangstelling.
Kleine epidemietjes zyn ook in
Engeland vastgesteld. In Neder
land is nog niets bekend. Wel is
de ziekte bij ongeveer veertig pa-
tiénten. door het aantonen van
antistoffen, geconstateerd In
ternist Meenhorst denkt dat we
door de betere technieken in een
nieuwe fase zyn gekomen. Hy is
evenals zyn collega prof. dr R.
vun Furth. ervan overtuigd dat er
in de toekomst meer onbekende
bacteriën worden gevonden. Met
name op darm-flora gebied staat
ons nog wel wat te wachten, aldus
Meenhorst Op 22 oktober komen
infectie-specialisten van over de
hele wereld naar Leiden om hun
kennis en erv aring over de Vete
ranenziekte uit te wisselen.
DEN HAAG (GPD) - Nederland gaat met China samen
werken bij twee landbouwprojecten. Minister Braks
(landbouw en visserij) heeft dat gisteren in Den Haag
gezegd na terugkomst van een reis door China en Thai
land.
De twee projecten zijn gericht op
graslandverbetenng in twee van
China's noordelijke provincies,
en op het tot uitvoering brengen
van een kassenproject, eveneens
in Noord-China Minister Braks
heeft daarbij toegezegd dat van
Nederlandse zijde de nodige
technologische kennis, training
en zaden voor proeven zullen
worden ingebracht.
Tussen de minister en zijn Chinese
gastheren is verder afgesproken
dat de twee landen volgend jaar
elk twee missies zullen sturen.
Deze missies zullen zich ener
zijds bezighouden met onder
wijs, onderzoek, voorlichting, en
anderzijds landontwikkel ing,
bosbouw en watermanage
ment.
Bovendien heeft minister Braks
het voornemen, volgend jaar een
lanbouwattaché in Peking te sta
tioneren. In de loop van het vol
gende jaar zal verder een ten
toonstelling, speciaal gericht op
de bevordering van de verkoop
van onze landbouwtechniek, in
China worden georgani
seerd.
De Nederlandse inspanningen
zullen vooral gericht zijn op die
provincies in China, die naar kli
maat en omstandigheden op ons
eigen land gelijken. De minister
verwacht overigens niet, dat uit
deze activiteiten spoedig grote
commerciële contracten zullen
voortkomen.
In de eerste plaats heeft China nog
een lange weg te gaan, alvorens
dat land zich dergelijke contrac
ten zal kunnen veroorloven.
Daarbij komt dan nog, dat ons
land op de Chinese markt moei
lijk met landen als Japan kan
concurreren, vanwege het hier
heersende kostenniveau.
Niettemin heeft minister Braks in
China grote waardering onder
vonden voor de Nederlandse
kennis op het gebied van de
landbouw. Dat bleek wel, zo zei
hij, uit het feit dat bij de onderte
kening van de overeenkomst
over de twee landbouwprojecten
de Chinese vice-premier Wan-Li
aanwezig was.
Het belang van de landbouw voor
China is groot, aldus de minister.
Tachtig procent van de mensen
daar is afhankelijk van de land
bouw, en dat terwijl niet meer
dan 12 procent van het woonge
bied geschikt is voor de uitoefe
ning van de landbouw.
DEN HAAG-Mevrouw Simone Veil. voorzitter van het Europees Parlementis gisteren in Nederland
gearriveerd voor een bezoek van enkele dagen. Links op de foto minister Van der Klaauw en rechts
staatsecretaris Van der Mei. Mevrouw Veil sprak gisteren haar ongenoegen uit over het minimale
contact tussen EG-parlement en de raad van ministers. Bovendien toonde zij zich teleurgesteld over de
invloeddie het Europese Parlement kan uitoefenen op de nationale parlementen. Een oplossing hiervoor
zou kunnen zijn alle organen van de EG in één zetel, een Europese hoofdstad, samen te brengen.
(Van onze correspondent
Peter Hattink)
MADRID - Het Frente Poli
sario heeft zondagnacht
voor de kust ten noorden
van Dahkla 16 van de 17
bemanningsleden van het
Spaanse vissersschip
„Costa de Terra Nova"
ontvoerd.
De machinist, die zich tijdens de
aanval van de Saharaanse bevrij
dingsbeweging in het vaartuig
wist te verbergen, maakte de ka
ping gisterochtend via de boor-
dradio bekend. Volgens welin
gelichte bronnen te Agadir is de
Marokkaanse luchtvacht een uit
gebreide speuractie begonnen
om te voorkomen dat de Spaanse
vissers naar de vluchtelingen
kampen van het Frente Pohsano
in het Algerijnse Tinduf worden
overgebracht.
Dc autoriteiten te Madrid vrezen
dat het Polisario eveneens de
achtkoppige bemanning heeft
ontvoerd van het Spaanse vis
sersscheepje „Santa", dat sinds
gistermiddag in de Saharaanse
kustwateren wordt vermist.
Het kabinet-Suarez heeft gisteren
de kaping van de Spaanse vissers
door het Frente Polisario scherp
veroordeeld. In een communique
deelde het ministerie van bui
tenlandse zaken mee dat de rege
ring niet zal ingaan op de eisen
van organisaties, die proberen
met het kapen van burgers een
politiek doel te bereiken. Met de
ontvoering van de bemannings
leden van het schip „Costa de
Terra Nova" bedraagt het aantal
Spaanse vissers, dat op het
ogenblik door het Frente Polisa
rio wordt vastgehouden 31. De
Saharaanse bevrijdingsbewe
ging kaapte op 28 mei van dit jaar
t - n ui T; 111
sersschip ..Galgomar", dat voor
de kust tot zinken werd ge
bracht
Jaar cel en
halve ton
boete voor
accijnsfraude
ROTTERDAM (ANP) - De Rotter
damse rechtbank heeft vandaag
de 49-jange econoom Bram P.
wegens aanzienlijke accijnsfrau
de tot een gevangenisstraf van
één jaar veroordeeld. De man
moet daarnaast een boete van
50.000 gulden betalen. Indien hy
daaraan niet voldoet krygt hy
nog eens zes maanden gevange
nisstraf. De officier van justitie
had ook een jaar geeist, maar
daarnaast een aanzienlyk hogere
boete: een kwart mihoen gulden
P. exporteerde zogenaamd whisky
naar Itahe. maar verkocht de
drank in werkelijkheid tegen
concurrerende pryzen aan Ne
derlandse drankgroothandels.
Op die manier ontdook hij onge
veer vier miljoen gulden aan ac
cijns. P. moet vandaag voor de
Rotterdamse rechtbank terecht
staan voor grootscheepse fraude
met melkpoeder.
Het komende winterseizoen zal de
herenmode voor wat betreft het
silhouet weinig veranderingen
met zich meebrengen. De al enige
jaren gevolgde weg naar een
nieuw-klassieke belijning, blijkt
nog voldoende mogelijkheden in
zich te dragen om er ook dit jaar
op voort te kunnen borduren.
De meeste ontwerpers hebben het
gevoel dat het nog te vroeg is om
met iets geheel nieuws te komen.
Dit gevoel wordt grotendeels be
paald door de consument: in dit
geval dus de man. De ervaring
leert dat de man minder flexibel is
dan de vrouw als het gaat om het
opvolgen van nieuwe mode
trends. De modemakers hebben
desondanks niet stilgezeten. Ze
hebben zich vooral beziggehou
den met verbetering van kwali
teit. een goede coupe en een uit
gebalanceerd kleurenschema.
Deze drie uitgangspunten wor
den ingegeven door de behoefte
van de man aan dergelijke pro-
dukten, die het mogelijk maken
om een kledingstuk langer dan
een seizoen te dragen.
De nieuw-klassiekestyl is inmid
dels ook doorgedrongen tot de
Nederlandse boetieks, echter
met een eigen interpretatie, o.m.
door gebruik van onverwachte
kleurencombinaties. Maar ook
hier geldt kwaliteit als eerste ver
eiste. Daarnaast hebben de boe
tieks vaak een tegenpool van de
nieuw-klassieke stijl in hun col
lecties opgenomen, bijvoorbeeld
de Amerikaanse sport-look of de
New-Wavestijl. Dit is zeer op
merkelijk want het geeft een mo
gelijkheid tot onbeperkt door-
combineren tot een totaal nieuw
onverwachts modebeeld dat je
zelf kan bepalen.
Italië
I\vee belangrijke Italiaanse ont
werpers waar de confectie van
wordt afgeleid, zijn Gianni Ver
sace en Giorgio Armani, waarvan
Versace ongetwijfeld de meest
sensationele collecties op zijn
naam heeft staan. Kenmerkend
voor zijn nieuw-klassieke collec
tie is het toepassen van de zgn.
egg-line. Voor de colberts houdt
dit in: het creëren van ruimte in
de schouders en het wegnemen
van overwijdte in de heupen.
Voor de broeken ontstaat door
toepassing van deze belijning het
zgn. baggy-model; de welbeken
de wijde jeans, die al enkele sei
zoenen terug een grote doorbraak
in ons land heeft gemaakt, het
geen grotendeels te danken is aan
zijn comfortabele pasvorm. De
bonnetterie uit de collectie is he
lemaal af. Het zijn pastel-getinte
(bijvoorbeeld geel en rose) truien
met jaquard-dessineringen als
ijssterren en sneeuwvlokken die
het een winters gezicht geven. De
stoffen zijn zachte alpaca en
kashmierwol. Wat ook 'n belang
rijk deel uitmaakt van de collec
tie zijn de leren jassen, die alle
maal tussengevoerd zijn en veel
vuldig doorgestikt: soms met
asymmetrische bewegingen.
De collectie van Armani is meer af
gestemd op de confectie van de
modieuze standaard-man. Ar
mani heeft meer experimenten
toegepast op het technische vlak.
Zijn colberts vertonen een slank
silhouet met een normale schou
derlijn; vrij brede revers en op
vallend laag geplaatste spiegels,
d.w.z.: diep doorlopende kragen.
Grappig is dat de composè-pak-
ken, waarvan de panta'ons ande
re dessins hebben dan de col
berts, toch een geheel vormen.
Wat de kleur betreft is grijs toch
wel het meest kenmerkend. Een
collectie die een stabiele indruk
achterlaat en daardoor juist veel
kans heeft om by een groot
publiek aan te slaan.
Parijs
De Parijse benadering van de he
renmode is veel meer gericht op
vernieuwingen; twee exponen
ten hiervan zyn Thierry Mugier
en Jeff Sayre. Mugier. die een
aantal jaren geleden nog uitslui
tend voor vrouwen werkte, heeft
zijn mannencollectie compleet
Op de tekening links ee n voorbeeld uit de collectie van de Italiaan
Gianni Versace. De trui met ingebreide ronde pas wordt gedragen op een
suede rijbroek.
Rechts een ontwerp van de Fransman Jeff Sayre. Het jack sluit a-syme
trisch en wordt gedragen op een grof geruite broek. De sjaal is i n dezelfde
ruit als de broek.
van zijn vrouwencollectie afge
leid.
Het silhouet blijft bij de door hem
zelf ingevoerde brede schouders
en taille-accenten. Doordat hij
veelvuldig wattine in zijn ont
werpen verwerkt, ontstaat er een
soort body-building-effect. Heel
oewust heeft Mugier ook geko
zen voor synthetische stoffen en
metallic kleuren, zoals goud en
zilver, gecombineerd met oranje,
bruin en beige. Mugier is zeer
vindingrijk en experimenteel
met vormen, maar is daardoor
alleen geschikt voor een kleine
doelgroep. Zelfs de avant-garde
groep mannen staat er sceptisch
tegenover.
De confectie-collectie van Jeff Say
re heeft een duidelijk meer
nieuw-klassieke stijl. Colberts
van gekleurde Harris-tweed en
flannels in klassiek Engelse of
Ierse stijl, voorzien van een rui
me, comfortabele belyning met
ronde, licht verbrede schouders.
Typerend zijn zijn knickerboc
kers. gecombineerd met de wel
bekende kabeltruien. Naast deze
klassieke sfeer brengt Sayre
sportieve modellen, die hij laat
uitvoeren in gecoate materialen,
zoals chintz.
Nederland
Hoe heeft Nederland de mannen
mode vertaald? Om hiervan een
indruk te krijgen, hebben wij ge
sproken met inkopers en stylis
ten van een groot warenhuis en
twee boetieks. De stylisten van
de Bijenkorf oriënteren zich op
wereldwijd niveau en hebben
zich dit jaar geconcentreerd op de
vanuit Italië en Parijs voorge
schreven nieuw-klassieke styl
met sportieve elementen vanuit
Amerika. Dit wordt bevestigd
door inkoper-adviseur Ton van
der Horst, die al menig jaartje
meedraait m het Nederlandse
modewereldje en ook dit jaar
medeverantwoordelijk is voor de
herencollectie. De flannel pan
talons en soepele colberts in grys-
en bruinachtige tinten zullen dan
ook volop te zien zyn in de rekken
van het warenhuis. Een verras
sing in de collectie zijn de mooi
doorgestikte, terragekleurde le
ren jassen, die enigszins doen
denken aan die van Versace. Zeer
sportief van uiterlijk, maar door
hun functionaliteit ook geschikt
voor de wat oudere man. Veel
kansen geeft Ton de Engelse
gaatjesschoenen, een primeur
voor de Bijenkorf, die een alter
natiefkan bieden voor de college
schoenen.
Jan de Vries verzorgt grotendeels
de boetiekcollectie „Number
One" van de Bijenkorf, die een
Amerikaanse indruk geeft en
waarin geen plaats is voor band-
plooibroeken en colberts.
Wat het volgens Jan deze winter
helemaal gaat maken is het alou
de originele Levi's jeans-type: het
rechte model dat kort op de en
kels gedragen hoort te worden
zodat de sokken - in uni- of ruit-
dessins - de aandacht krygen
ze verdienen. Boven de jeans'
wordt meestal het klassieke but-
tondown-model overhemd ge
dragen, dat een eigentijds tintje
krijgt door in het dessin een af
wijkend gekleurd streepje te
verwerken.
Wie daar een colbert over wil dra
gen, zal dus naar de herenmode-
afdeling moeten. Ook in de
Number-Onecollectie doorge
stikte jassen; van glanzende ma
terialen zoals chintz en rubberis-
hed cotton. Omdat ook De Vries
weinig silhouetverandering kan
constateren, nemen de accessoi
res bij hem een belangrijke plaats
in. Frans Ancoré stylist van Mac
Maggie en Peek ie Cloppen-
burg kiest voor lagen-over-el-
kaarmode. Gebreide polo's over
elkaar heen met daar liefst nog
een bijpassend gekleurd sweat
shirt onder. Een ideaal beeld voor
de man die er deze winter
warmpjes bij wil lopen en die bo
vendien nog het nodige kleurge
voel bezit om er een passend ge
heel van te maken Wat prima by
dit idee aansluit zijn de knielangc
Ierse tweedjassen.
De college-sfeer van de Salty Dog
wordt gecreeerd door middel van
merendeels tweedehands kleren,
dievry streng van uiterlykzynen
meestal afkomstig uit Amerika.
De degelijkheid ervan is dermate
aat ze ondanks hun ouderdom
nog vele seizoenen meekunnen.
Bovendien hebben ze exclusivi
teit als voordeel Buiten deze
klassieke styl zal de New Wave
by Salty Dog helemaal doorbre
ken. waarbij zwart de kleur gaat
bepalen, vaak gecombineerd met
gifgroen en orarye, die de agres
sieve styl nog eens benadrukken.
FERRY SCHOEN EN
JERRY KROONBERGS
De punkbeweging, die in 1977
tot een hoogtepunt kwam,
zette zich af tegen de geves
tigde normen. Dit kwam tot
uiting in de muziek, die een
reactie was op de van gecom
pliceerde arrangementen
voorziene soft-rock
Ook de wijze waarop de punks
er uit zagen duidde op een
ongenoegen met de cleane,
vlotte modekleertjes. De
punk is nu zo goed als dood;
ze dient echter nog steeds als
voorbeeld door veel nieuwe
groepen, die weliswaar min
der agressief zyn dan de
punks maar dezelfde simpel
heid in hun muziek leggen.
Dit soort muziek wordt aan
geduid met de term New Wa
ve.
De kleding van de meeste New
Wave-groepen is eveneens
minder agressief; is wel dui-
delyk alternatief en leent zich
daardoor voor een nieuwe
modetrend. Ze kan omschre-
ven worden als dreigend m
tegenstelling tot dc sportmo-
de, die een veel opener indruk
achterlaat
Een onmisbaar kledingstuk by
veel New Wave aanhangers is
het T-shirt, dat voorzien
wordt van foto-pnnts van
idolen of van kunstzinnig
aandoende prints. Er wordt
gebruik gemaakt van op ab
stracte kunst geinspireerde
prints (art T-shirts) en van
soms spontaan geschreven
kreten of schuttingwoorden
In het grote aanbod van de be
drukte T-shirts, heeft de Salty
Dog ook een speciale sene in
zyn rekken hangen. Het zyn
door een Amerikaanse schil
der met de hand bedrukte T-
shirts. voorzien van agressie
ve vormen en schreeuwende
kleuren, waarvan by sommi
gen enkele lettertypes of half
afgemaakte lichaamsdelen te
herkennen zyn. De meningen
over dit resultaat lopen uiteen
van schitterend tot zeer af-
gryselyk.
