"Geweten enige graadmeter Alleen deze week: VIJF GULDEN KORTING OP PIEKFIJN REINIGEN VAN LEER EN SLEDE 6f' MERINO STOFFEN Westerling ligt niet wakker van de doden 9?8 11 Vulfhenette vossebont 24,95 pmtr randdessins 6,95 p. mlr. Ruiten plooivast 12,95 pmtr Geruwd katoen 7,95 p mtr. Verkoop start dinsdag 9.00 uur DINSDAG en WOENSDAG VARKENS- ROLLADE tkg SCHOUDER KARBONADE SOOgr TARTAAR &1U /50gr l69 SCHOUDERHAM 150gr t°9 \J0HCEW0RST_ \500gr 3}5 Grote fruitverkoop MAANDAG 22 SEPTEMBER 1980 EXTRA PAGINA 11 Achter zijn bureau hangt aan een forse metalen bout tegen de muur een dolk, weggesto ken in een lichtbruine lede ren schede. Onopvallend, maar klaar voor gebruik. Raymond Westerling, de 60 al gepasseerd, is nog steeds op alles bedacht. Sinds geruime tyd woont hij nu, met vrouw en 8-jarige dochter, in Am sterdam, waar hij in een zijweg varrde Bilderdijkstraat een antiquariaat voert. Gekleed in een wit openstaand hemd, waaronder lange grijze bors tharen opwellen, praat hij over zijn verleden, zonder een spoortje onze kerheid te verraden.. Want, dat staat voor hem vast, hij heeft altijd gelijk gehad. Den Haag, de Ne derlandse regering, zat fout. Die heeft hem destijds laten vallen, vindt hij, hem tot „zondebok" willen maken om zo de aandacht te kunnen afleiden van alle andere oorlogsmisdaden die tijdens de Indonesische onafhanke lijkheidsstrijd door Nederlanders werden begaan. De oud-kapitein, wiens naam voor eens en voor altijd verbonden is met de beruchte "zuiveringsacties" waar mee Zuid-Celebes eind 1946 begin 1947 werd gepacificeerd v-w ten „bevrijd", is overtuigd van zich zelf. En met de door hem gehanteerde methode om verdachten standrech telijk te executeren. De Indonesiërs stellen dat bij zijn acties 15.000 tot 42.000 slachtoffers zijn ge vallen. Zelf houdt hij het op 600 men sen die hij persoonlijk de kogel heeft gegeven. „En dat alleen om onschul dige levens te redden", aldus Wester ling. Nog altijd houdt Indonesië en de om streden rol die hij er zelf speelde hem bezig. Vooral nu. Deze herfst ver schijnt op de Nederlandse markt een boek over hem: „Westerling, een Eenling". Het is een vertaling en bewerking - „waarheidsgetrouw" - van het boek dat enkele jaren geleden als onder deel van een serie over guerrilla-ex perts werd geschreven door de Fran se Dominique Vennen In de Neder landse uitgave, die in eigen beheer wordt uitgebracht, is veel plaats inge ruimd voor nog niet eerder gepubli ceerde documenten, waarmee Wes- terlings gelijk moet worden aange toond. Ad van Liempt en Wim Wansink zoch ten de „Ratu Adil", oftewel de „Rechtvaardige Vorst", zoals Wes terling zich graag liet noemen, in zijn winkel op en luisterden naar zijn ver haal. AMSTERDAM - „Ik heb eens een weddenschap afgesloten met een Engel- se majoor over een terrorist die hij maar niet te pakken kon krijgen. Het ging om een fles whiskey. Nog diezelfde nacht ben ik met twee anderen naar de kampong gegaan waar die terrorist zat. We maakten de wachten onschadelijk en namen de man geboeid mee terug. Zonder proble men". Vol trots vertelt Raymond Westerling van zijn actie. Het was hem weer eens gelukt; „In ons kamp ging ik die man meteen ondervragen. Ik liet hem daarbij met de benen gestrekt op de grond zitten, zodat hij niet makkelijk zou kunnen opspringen. Een Ambonees met getrokken klewang bewaakte hem". „Plotseling maakte de gevangene een verdachte beweging, waarop de Ambonees hem een klap gaf. En terwijl het lichaam bezig was op te staan, rolde het hoofd al over het tapijt. Wég kerel. En ik was nog niet eens klaar met mijn verhoor!" Gemaakt verontwaardigd: „Daar ging m'n whiskey. Wat deed ik dus? Ik stopte die kop in een leeg be- schuitblik, legde er wat pisangbladeren overheen en wachtte tot die Britse officier de volgende dag zou komen lunchen". Dat deed hij. Na enige tijd zei deze tegen Westerling: ik krijg nog een ties whiskey van je. Waarop de laatste antwoordde: „Niks daarvan. Kijk maar goed rond, want we zitten met z'n drieën in de kamer". De ander, verbaasd: „Wat, heb je hem?" Westerling: „Hij stond op, speurde om zich heen. Op dat moment pakte ik het beschuitblik, haalde het hoofd eruit en legde het op zijn bord. Ik heb die Engelsman ziek naar huis moeten brengen". Het ronduit gruwelij ke verhaal stokt in een bulderende lach. Raymond Paul Pierre Westerling werd op 31 augustus 1919 in Is- tanboel geboren als zoon van een al drie generaties lang in Turkije wonende Nederlandse familie. In september 1946 kwam hij in In donesië aan. Daar woedde net de onafhankelijkheidsstrijd, geleid door mannen als Soekarno en Hatta, die op Java de Republiek Indonesia hadden uitgeroe pen. Westerling had toen een onrustig leven achter de rug, was de halve wereld rondgereisd en had in Schotland een keiharde training in onder meer „geruisloos moor den" gekregen. In 1946 trad hij toe tot het Konink lijk Nederlands Indische Leger (KNIL), waar hij een commando opleiding ging verzorgen. Eind van dat jaar werd hij belast met de opdracht het door terroristen geïnfiltreerde Zuid-Celebes te „zuiveren". Met 123 man vertrok hij naar Makassar. Oorlog Westerling: „Je had daar een com plete oorlogssituatie. De zaak was helemaal uit de hand gelo pen. Rovende benden zaaiden bloed en terreur. Het gezag moest worden hersteld. Via rapporten en mijn eigen informatiedienst stelde ik me terdege op de hoogte van de situatie en trof mijn maat regelen. Binnen twee maanden was het afgelopen met de ter- „Als ik de gewone militaire taktiek had gevolgd, zouden er wellicht 200.000 doden zijn gevallen. Dan waren de kampongs overhoop geschoten en platgebrand. Maar ik heb de militaire factor onder geschikt gemaakt aan de psy chologische. Dat betekent con creet, dat ik niet zozeer geïnteres seerd was in de man die een bom op een brug liet ontploffen, maar in de kerel achter hem, met de stengun". Westerling, die „carte blanche" had gekregen van zijn superieuren om door middel van standrech telijke executies (ter plekke) te proberen de terreur in te dam men, stelt dat het altijd zijn be doeling is geweest de bevolking in te schakelen bij de proces gang. Met zijn Detachement Speciale Troepen omsingelde hij 's nachts een kampong, dreef de bevolking bijeen en executeerde hoogst persoonlijk - „meestal via een nekschot" - de van terreur ver dachte personen. Dit op basis van informatie die zijn eigen inlich tingendienst had vergaard én op aanwijzing van de dorpelin gen. „In het vertrouwen dat ik hen tegen repressailles zou beschermen in dien zij naar waarheid antwoord den, berechtten zij de leiders van de terroristen met de grootste nauwgezetheid", liet hij zijn „ghostwriter" in zijn in 1951 ver schenen „Mijn memoires" schrijven over deze „dorpspro- „Dit werkte", stelt hij nadrukkelijk. Een voorbeeld: „Op een gegeven moment executeerde ik een man waar het hele dorp voor beefde. De dorpelingen waren zo bang dat ze niet eens wilden geloven dat hij dood was. Ze bleven op een afstand naar het lijk kijken. Pas na enige tijd durfden ze voetje voor voetje dichterbij te komen". Staat op, strekt zijn rechterbeen uit: „Pas toen een van hen met zijn voet voelde dat die man écht dood was, waren ze overtuigd. Daarna brak de hel los. Als ik ze niet had tegen gehouden, was het lijk verscheurd". In het begin was alléén Westerling bevoegd criminelen ter plaatse dood te schieten. Westerling: „Toen men zag dat dat goed ging, werd de bevoegdheid uitgebreid. Drie anderen mochten ook standrechtelijke executies gaan uitvoeren. Dat liep helemaal mis. Men dacht dat het uitspreken van de doodstraf zo makkelijk was. Maar dat is het helemaal niet. Ie dere man die je doodschiet, bete kent een nieuwe wond. Ook als je het al veertig keer hebt gedaan." Drie „navolgers" van Westerling werden in eerste instantie ver volgd wegens de door hen ge pleegde excessen, maar werden nooit veroordeeld. Ook Wester ling heeft nooit terecht hoeven staan voor zijn handelingen in Indonesië. Over de dood spreekt Westerling als iets vanzelfsprekends. „Ik ben geen man voor zelfmoord. Ik spring heus niet van een wolken krabber. Ook in het gevecht rea geer ik zo: als je tijd niet is geko men, dan ga je er niet aan. Zelf vertrouwen uitstralen en daar mee vertrouwen winnen... dan krijg je een goede soldaat" „Ik ben nooit gekant geweest tegen het Indonesische nationalisme. Ik ben alleen opgekomen tegen de manier waarop men dat wilde verwezenlijken. In mijn ogen was het massamoord, zoals die terro risten tekeer gingen. Nederland had in 1946 trouwens moeten zeggen: het koloniale tijdperk is voorbij. Dat had veel jongens het leven gered". „V/at ik niet kan verdragen is, dat wij militairen - of we nou vijf of tien man in het veld gedood heb ben - met de vinger worden na gewezen. Terwijl de mannen „achter het bureau" vrijuit gaan, maar met één-handtekening met een honderden doden op hun geweten hadden". .Natuurlijk wist de politieke top in Batavia, het huidige Djakarta, wat ik met mijn troepen op Zuid- Celebes deed. De terechtstellin gen, de slachtoffers die bij verder bij de acties vielen, onze verlie zen, alles stond in de rapporten die dagelijks naar Batavia gin gen. Generaal Spoor wist ervan. De procureur-generaal ook. En natuurlijk de landvoogd, luite nant gouverneur-generaal Van Mook". ,In mijn nieuwe boek is een militair overzichtsrapport opgenomen, ondertekend door Spoor, waarin mijn optreden wordt ge rechtvaardigd. Ook in de officiële bronnenpublicaties van de Ne derlands-Indonesische betrek kingen, de boeken van Van der Wal die de laatste tijd verschij nen, wordt mijn opstelling on derstreept". .Achteraf waste iedereen zijn han den in onschuld. Als Pontius Pi- latus. Terwijl ik de kastanjes uit het vuur heb mogen halen. Lo gisch dat ik de zondebok werd". „Ik heb altijd alleen moeten wer ken. Vandaar ook de ondertitel van mijn boek „Een Eenling". Bij Door Wim Wansink 011 Ad van Liempt guerrilla-oorlogvoering, zoals wij die toepasten, wasje in feite altijd alleen. Bij alle besluiten stond je er alleen voor. Ook bij execu ties". - Ligt u 's nachts nooit eens wak ker van alle doden die u op uw geweten heeft? Westerling: „Nee, daar heb ik geen last van. Ik droom nooit van de oorlog. Wat de publiciteit ook beweert, ik trek me er niets van aan. Mijn eigen geweten is mijn enige graadmeter". Palthe-Leder-Lux: Een héél preciese, fluweel zachte behandeling van uw kostbare leren- en suède kleding. Alléén t/m a.s. zaterdag met vijf gulden korting. Deze aanbieding geldt in de Palthenettes en in de Palthe-filialen. WINKELCENTRUM „LANGE VOORT" OEGSTGEEST Extra aanbieding in 150 breed Rok 90 boog 150 breed 90 breed Maandagmiddag geopend ROOKWORST LE,DEN 3. a.s. dinsdagmorgen 23 sept, van 8 tot 1 uur in de Groenoordhallen te Leiden, Willem de Zwijgerlaan tijdens de veemarkt Door het mooie weer nog volop Hollandse bonen en lage prijs 1 kilo mooie sperziebonen v2,85 1 kilo zachte snijbonen v2,85 Zoete druiven extra goedkoop Blauwe Griekse p. kg 3.00 en p. 2 kg v. 5,00 En nu komt het, ja u leest het goed 1 kist blauwe inh. 6 kilo voor maar 15,00 1 kist Griekse witte inh. 8 kilo voor 15,00 1 kist vol sap pers sinaasapp. 113 st20.00 1 doos vol sap hand sinaasapp. 138 st27,50 1 doos Honduras grape fruit rode 64 st30,00 Hollandse appelen James Grieve Ook voordelig klasse I p. 3 kilo 3.00 en nog goedkoper p. kist 15 kilo 13,50 Er zijn weer nieuwe Goudreinetten p. 3 kg 3,50 en p. kist 15 kilo inh15,00 De beste aardappelen Brielse Eigenheimers p. 10 kg zal 5,50 en p. baal 25 kg 12,50 Aardapp. Zeeuwse blanken, geen afk. 10 kg 4,75 Grote handpeer 2 kg Stoofpeer 3 kg Zoete app. 2 kg 3,00 3 00 COX 0ran9e 3 kg 5,00 Grote peen, uien, rauwe bieten p. 2 kg zak 1,85 Sla, komkommer, waspeen, bospeen, bloemkool »DE VERKOOP IS NU WEER IN DE HAL* W. J. Sira fruithandel Lage Rijndijk 68b, Leiden. Tel. 132608 Ook bestellingen per telefoon 's avonds na 7 uur. HANDLICHTING Bij beschikking van de Edelachtbare Heer Kantonrechter te Leiden dd 10 september 1980 werd aan Martinus Petrus Jozef van der Poel, geboren te Noordwi|kerhout op 5 januari 1962 en wonende te Noordwijkerhout, Kerk straat 62. handlichting verleend tot het aangaan van een vennootschap onder firma fezamen met zijn vader, Martinus Theodorus van der Poel, zijn oom Nicolaas Wilhelmus van der Poel en zijn neef Petrus Adrianus Maria van der Poel. beiden wonende te Noord wijkerhout, de Vlashoven 41 ten doel hebbende het kweken van- en de handel in bloemen, bloembollen, planten, zaden en alle aanver wante artikelen, alsmede tot de gehele ontvangst van zijn inkomsten en de beschikking daarover, een en ander in de ruimste zin des woords, doch met inachtneming van het bepaalde bij artikel 235 boek I van het Burgerlijk Wet boek Sassenheim, 19 september 1980.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1980 | | pagina 11