"Geweten enige graadmeter
Alleen deze week:
VIJF GULDEN
KORTING
OP PIEKFIJN
REINIGEN
VAN LEER EN
SLEDE
6f'
MERINO STOFFEN
Westerling
ligt niet
wakker van
de doden
9?8
11
Vulfhenette
vossebont
24,95 pmtr
randdessins
6,95 p. mlr.
Ruiten
plooivast
12,95 pmtr
Geruwd
katoen
7,95 p mtr.
Verkoop start dinsdag 9.00 uur
DINSDAG en WOENSDAG
VARKENS-
ROLLADE
tkg
SCHOUDER
KARBONADE
SOOgr
TARTAAR
&1U
/50gr l69
SCHOUDERHAM
150gr t°9
\J0HCEW0RST_
\500gr 3}5
Grote fruitverkoop
MAANDAG 22 SEPTEMBER 1980
EXTRA
PAGINA 11
Achter zijn bureau hangt aan
een forse metalen bout tegen
de muur een dolk, weggesto
ken in een lichtbruine lede
ren schede. Onopvallend,
maar klaar voor gebruik.
Raymond Westerling, de 60
al gepasseerd, is nog steeds
op alles bedacht.
Sinds geruime tyd woont hij nu, met
vrouw en 8-jarige dochter, in Am
sterdam, waar hij in een zijweg varrde
Bilderdijkstraat een antiquariaat
voert. Gekleed in een wit openstaand
hemd, waaronder lange grijze bors
tharen opwellen, praat hij over zijn
verleden, zonder een spoortje onze
kerheid te verraden..
Want, dat staat voor hem vast, hij heeft
altijd gelijk gehad. Den Haag, de Ne
derlandse regering, zat fout. Die heeft
hem destijds laten vallen, vindt hij,
hem tot „zondebok" willen maken
om zo de aandacht te kunnen afleiden
van alle andere oorlogsmisdaden die
tijdens de Indonesische onafhanke
lijkheidsstrijd door Nederlanders
werden begaan.
De oud-kapitein, wiens naam voor eens
en voor altijd verbonden is met de
beruchte "zuiveringsacties" waar
mee Zuid-Celebes eind 1946 begin
1947 werd gepacificeerd v-w
ten „bevrijd", is overtuigd van zich
zelf. En met de door hem gehanteerde
methode om verdachten standrech
telijk te executeren.
De Indonesiërs stellen dat bij zijn acties
15.000 tot 42.000 slachtoffers zijn ge
vallen. Zelf houdt hij het op 600 men
sen die hij persoonlijk de kogel heeft
gegeven. „En dat alleen om onschul
dige levens te redden", aldus Wester
ling.
Nog altijd houdt Indonesië en de om
streden rol die hij er zelf speelde hem
bezig. Vooral nu. Deze herfst ver
schijnt op de Nederlandse markt een
boek over hem: „Westerling, een
Eenling".
Het is een vertaling en bewerking -
„waarheidsgetrouw" - van het boek
dat enkele jaren geleden als onder
deel van een serie over guerrilla-ex
perts werd geschreven door de Fran
se Dominique Vennen In de Neder
landse uitgave, die in eigen beheer
wordt uitgebracht, is veel plaats inge
ruimd voor nog niet eerder gepubli
ceerde documenten, waarmee Wes-
terlings gelijk moet worden aange
toond.
Ad van Liempt en Wim Wansink zoch
ten de „Ratu Adil", oftewel de
„Rechtvaardige Vorst", zoals Wes
terling zich graag liet noemen, in zijn
winkel op en luisterden naar zijn ver
haal.
AMSTERDAM - „Ik heb eens een weddenschap afgesloten met een Engel-
se majoor over een terrorist die hij maar niet te pakken kon krijgen. Het
ging om een fles whiskey. Nog diezelfde nacht ben ik met twee anderen
naar de kampong gegaan waar die terrorist zat. We maakten de wachten
onschadelijk en namen de man geboeid mee terug. Zonder proble
men".
Vol trots vertelt Raymond Westerling van zijn actie. Het was hem weer eens gelukt; „In ons kamp ging ik die man
meteen ondervragen. Ik liet hem daarbij met de benen gestrekt op de grond zitten, zodat hij niet makkelijk zou
kunnen opspringen. Een Ambonees met getrokken klewang bewaakte hem".
„Plotseling maakte de gevangene een verdachte beweging, waarop de Ambonees hem een klap gaf. En terwijl het
lichaam bezig was op te staan, rolde het hoofd al over het tapijt. Wég kerel. En ik was nog niet eens klaar met
mijn verhoor!"
Gemaakt verontwaardigd: „Daar ging m'n whiskey. Wat deed ik dus? Ik stopte die kop in een leeg be-
schuitblik, legde er wat pisangbladeren overheen en wachtte tot die Britse officier de volgende dag zou
komen lunchen".
Dat deed hij. Na enige tijd zei deze tegen Westerling: ik krijg nog een ties whiskey van je. Waarop de laatste
antwoordde: „Niks daarvan. Kijk maar goed rond, want we zitten met z'n drieën in de kamer". De ander,
verbaasd: „Wat, heb je hem?"
Westerling: „Hij stond op, speurde om zich heen. Op dat moment pakte ik het beschuitblik, haalde het hoofd
eruit en legde het op zijn bord. Ik heb die Engelsman ziek naar huis moeten brengen". Het ronduit gruwelij
ke verhaal stokt in een bulderende lach.
Raymond Paul Pierre Westerling
werd op 31 augustus 1919 in Is-
tanboel geboren als zoon van een
al drie generaties lang in Turkije
wonende Nederlandse familie. In
september 1946 kwam hij in In
donesië aan. Daar woedde net de
onafhankelijkheidsstrijd, geleid
door mannen als Soekarno en
Hatta, die op Java de Republiek
Indonesia hadden uitgeroe
pen.
Westerling had toen een onrustig
leven achter de rug, was de halve
wereld rondgereisd en had in
Schotland een keiharde training
in onder meer „geruisloos moor
den" gekregen.
In 1946 trad hij toe tot het Konink
lijk Nederlands Indische Leger
(KNIL), waar hij een commando
opleiding ging verzorgen. Eind
van dat jaar werd hij belast met
de opdracht het door terroristen
geïnfiltreerde Zuid-Celebes te
„zuiveren". Met 123 man vertrok
hij naar Makassar.
Oorlog
Westerling: „Je had daar een com
plete oorlogssituatie. De zaak
was helemaal uit de hand gelo
pen. Rovende benden zaaiden
bloed en terreur. Het gezag moest
worden hersteld. Via rapporten
en mijn eigen informatiedienst
stelde ik me terdege op de hoogte
van de situatie en trof mijn maat
regelen. Binnen twee maanden
was het afgelopen met de ter-
„Als ik de gewone militaire taktiek
had gevolgd, zouden er wellicht
200.000 doden zijn gevallen. Dan
waren de kampongs overhoop
geschoten en platgebrand. Maar
ik heb de militaire factor onder
geschikt gemaakt aan de psy
chologische. Dat betekent con
creet, dat ik niet zozeer geïnteres
seerd was in de man die een bom
op een brug liet ontploffen, maar
in de kerel achter hem, met de
stengun".
Westerling, die „carte blanche" had
gekregen van zijn superieuren
om door middel van standrech
telijke executies (ter plekke) te
proberen de terreur in te dam
men, stelt dat het altijd zijn be
doeling is geweest de bevolking
in te schakelen bij de proces
gang.
Met zijn Detachement Speciale
Troepen omsingelde hij 's nachts
een kampong, dreef de bevolking
bijeen en executeerde hoogst
persoonlijk - „meestal via een
nekschot" - de van terreur ver
dachte personen. Dit op basis van
informatie die zijn eigen inlich
tingendienst had vergaard én op
aanwijzing van de dorpelin
gen.
„In het vertrouwen dat ik hen tegen
repressailles zou beschermen in
dien zij naar waarheid antwoord
den, berechtten zij de leiders van
de terroristen met de grootste
nauwgezetheid", liet hij zijn
„ghostwriter" in zijn in 1951 ver
schenen „Mijn memoires"
schrijven over deze „dorpspro-
„Dit werkte", stelt hij nadrukkelijk.
Een voorbeeld: „Op een gegeven
moment executeerde ik een man
waar het hele dorp voor beefde.
De dorpelingen waren zo bang
dat ze niet eens wilden geloven
dat hij dood was. Ze bleven op
een afstand naar het lijk kijken.
Pas na enige tijd durfden ze
voetje voor voetje dichterbij te
komen".
Staat op, strekt zijn rechterbeen
uit: „Pas toen een van hen met
zijn voet voelde dat die man écht
dood was, waren ze overtuigd.
Daarna brak de hel los. Als ik ze
niet had tegen gehouden, was het
lijk verscheurd".
In het begin was alléén Westerling
bevoegd criminelen ter plaatse
dood te schieten. Westerling:
„Toen men zag dat dat goed ging,
werd de bevoegdheid uitgebreid.
Drie anderen mochten ook
standrechtelijke executies gaan
uitvoeren. Dat liep helemaal mis.
Men dacht dat het uitspreken van
de doodstraf zo makkelijk was.
Maar dat is het helemaal niet. Ie
dere man die je doodschiet, bete
kent een nieuwe wond. Ook als je
het al veertig keer hebt gedaan."
Drie „navolgers" van Westerling
werden in eerste instantie ver
volgd wegens de door hen ge
pleegde excessen, maar werden
nooit veroordeeld. Ook Wester
ling heeft nooit terecht hoeven
staan voor zijn handelingen in
Indonesië.
Over de dood spreekt Westerling
als iets vanzelfsprekends. „Ik ben
geen man voor zelfmoord. Ik
spring heus niet van een wolken
krabber. Ook in het gevecht rea
geer ik zo: als je tijd niet is geko
men, dan ga je er niet aan. Zelf
vertrouwen uitstralen en daar
mee vertrouwen winnen... dan
krijg je een goede soldaat"
„Ik ben nooit gekant geweest tegen
het Indonesische nationalisme.
Ik ben alleen opgekomen tegen
de manier waarop men dat wilde
verwezenlijken. In mijn ogen was
het massamoord, zoals die terro
risten tekeer gingen. Nederland
had in 1946 trouwens moeten
zeggen: het koloniale tijdperk is
voorbij. Dat had veel jongens het
leven gered".
„V/at ik niet kan verdragen is, dat
wij militairen - of we nou vijf of
tien man in het veld gedood heb
ben - met de vinger worden na
gewezen. Terwijl de mannen
„achter het bureau" vrijuit gaan,
maar met één-handtekening met
een honderden doden op hun
geweten hadden".
.Natuurlijk wist de politieke top in
Batavia, het huidige Djakarta,
wat ik met mijn troepen op Zuid-
Celebes deed. De terechtstellin
gen, de slachtoffers die bij verder
bij de acties vielen, onze verlie
zen, alles stond in de rapporten
die dagelijks naar Batavia gin
gen. Generaal Spoor wist ervan.
De procureur-generaal ook. En
natuurlijk de landvoogd, luite
nant gouverneur-generaal Van
Mook".
,In mijn nieuwe boek is een militair
overzichtsrapport opgenomen,
ondertekend door Spoor, waarin
mijn optreden wordt ge
rechtvaardigd. Ook in de officiële
bronnenpublicaties van de Ne
derlands-Indonesische betrek
kingen, de boeken van Van der
Wal die de laatste tijd verschij
nen, wordt mijn opstelling on
derstreept".
.Achteraf waste iedereen zijn han
den in onschuld. Als Pontius Pi-
latus. Terwijl ik de kastanjes uit
het vuur heb mogen halen. Lo
gisch dat ik de zondebok
werd".
„Ik heb altijd alleen moeten wer
ken. Vandaar ook de ondertitel
van mijn boek „Een Eenling". Bij
Door Wim
Wansink 011
Ad van Liempt
guerrilla-oorlogvoering, zoals wij
die toepasten, wasje in feite altijd
alleen. Bij alle besluiten stond je
er alleen voor. Ook bij execu
ties".
- Ligt u 's nachts nooit eens wak
ker van alle doden die u op uw
geweten heeft?
Westerling: „Nee, daar heb ik geen
last van. Ik droom nooit van de
oorlog. Wat de publiciteit ook
beweert, ik trek me er niets van
aan. Mijn eigen geweten is mijn
enige graadmeter".
Palthe-Leder-Lux:
Een héél preciese, fluweel
zachte behandeling van uw
kostbare leren- en suède
kleding.
Alléén t/m a.s. zaterdag met
vijf gulden korting.
Deze aanbieding geldt in de Palthenettes en in de Palthe-filialen.
WINKELCENTRUM „LANGE VOORT" OEGSTGEEST
Extra aanbieding in
150 breed
Rok
90 boog
150 breed
90 breed
Maandagmiddag geopend
ROOKWORST
LE,DEN 3.
a.s. dinsdagmorgen 23 sept, van 8 tot 1 uur in de
Groenoordhallen te Leiden, Willem de Zwijgerlaan
tijdens de veemarkt
Door het mooie weer nog volop Hollandse
bonen en lage prijs
1 kilo mooie sperziebonen v2,85
1 kilo zachte snijbonen v2,85
Zoete druiven extra goedkoop
Blauwe Griekse p. kg 3.00 en p. 2 kg v. 5,00
En nu komt het, ja u leest het goed
1 kist blauwe inh. 6 kilo voor maar 15,00
1 kist Griekse witte inh. 8 kilo voor 15,00
1 kist vol sap pers sinaasapp. 113 st20.00
1 doos vol sap hand sinaasapp. 138 st27,50
1 doos Honduras grape fruit rode 64 st30,00
Hollandse appelen James Grieve
Ook voordelig klasse I p. 3 kilo 3.00
en nog goedkoper p. kist 15 kilo 13,50
Er zijn weer nieuwe Goudreinetten
p. 3 kg 3,50 en p. kist 15 kilo inh15,00
De beste aardappelen Brielse Eigenheimers
p. 10 kg zal 5,50 en p. baal 25 kg 12,50
Aardapp. Zeeuwse blanken, geen afk. 10 kg 4,75
Grote
handpeer 2 kg
Stoofpeer 3 kg
Zoete app. 2 kg 3,00
3 00 COX 0ran9e 3 kg 5,00
Grote peen, uien, rauwe bieten p. 2 kg zak 1,85
Sla, komkommer, waspeen, bospeen, bloemkool
»DE VERKOOP IS NU WEER IN DE HAL*
W. J. Sira fruithandel
Lage Rijndijk 68b, Leiden. Tel. 132608
Ook bestellingen per telefoon 's avonds na 7 uur.
HANDLICHTING
Bij beschikking van de Edelachtbare Heer Kantonrechter
te Leiden dd 10 september 1980 werd aan Martinus
Petrus Jozef van der Poel, geboren te Noordwi|kerhout
op 5 januari 1962 en wonende te Noordwijkerhout, Kerk
straat 62. handlichting verleend tot
het aangaan van een vennootschap onder firma fezamen
met zijn vader, Martinus Theodorus van der Poel, zijn
oom Nicolaas Wilhelmus van der Poel en zijn neef Petrus
Adrianus Maria van der Poel. beiden wonende te Noord
wijkerhout, de Vlashoven 41
ten doel hebbende het kweken van- en de handel in
bloemen, bloembollen, planten, zaden en alle aanver
wante artikelen, alsmede tot de gehele ontvangst van zijn
inkomsten en de beschikking daarover, een en ander in
de ruimste zin des woords, doch met inachtneming van
het bepaalde bij artikel 235 boek I van het Burgerlijk Wet
boek
Sassenheim, 19 september 1980.