!§H
De taaie trouw van Koos den Hoed
KERKDIENSTEN
Vijftig jaar vrijwilliger in Hooglandse kerk
«.uuuiii'ii*».»
ZATERDAG 20 SEPTEMBER 198IJ
Jubileum
Morgenmiddag om 5 uur wordt
in de Hooglandse kerk (Leiden)
de 25ste cantatedienst gehou
den. Een jubileum dus. Deze
diensten gaan uit van de her
vormde en gereformeerde wijk-
kerkeraden in Leiden-Zuid. De
oratoriumvereniging "Exultate
Deo" uit Voorschoten zingt, be
geleid door het Nederlands Ba-i
rokensemble, het "Dettinger Te
Deum" van G. F. Handel, met
medewerking van de bas Charles
van Tassel en de organist Joop
Brons. Sander van Marion is de
dirigent. De predikanten Lam
ping en Sijtsma gaan in deze
dienst voor.
Het gouden jubileum van de heer
J. den Hoed als vrijwilliger in de
Hooglandse kerk (zie het artikel
op deze pagina over hem) wordt1
morgen gevierd. Aan het eind van
de morgendienst (10 uur, ds.
Pannekoek) zal hij worden toege
sproken. Na afloop is er in het
Hooglandse Huys gelegenheid
hem geluk te wensen.
Op een gemeente-avond in
Oegstgeest, voorbereid door de
Raad van Kerken aldaar, zullen
woensdag 24 september (8 uur) in
het Gemeentecentrum (Lijtweg)
zes plaatsgenoten hun visie ge
ven op het thema "Hoedt de vre
de". Na deze korte inleidingen
volgt een discussie onder leiding
van een forum. Ten slotte wordt
nog een film vertoond.
Dinsdag 23 september begint het
Rozekruisers-genootschap een
nieuwe serie lezingen in Leiden,
om 8 uur op Nieuwe Rijn 52 ("Het
Parlement"). De titel van de eer
ste lezing is: "Niet één maar twee
scheppingen". Belangstellenden
zijn welkom.
Hervormde Kerk: beroepen te
Streefkerk D. van den Berg Ede;
aangenomen naar Zierikzee C. J.
de Rooij Zoelen, naar Willige
Langerak (Schoonhoven) kandi
daat C. D. Zonnenberg Werken
dam; bedankt voor Genemuiden
J. J. W. Mouthaan Nunspeet.
Christelijke Gereformeerde Ker
ken: beroepen te Middelharnis P
van Zonneveld Doornspijk.
Gereformeerde Gemeenten: be
dankt voor Rhenen J. Koster
Barneveld.
Tegenvaller
Vredeskerk. De vernieuwde
Vredeskerk (gereformeerd) in
Katwijk aan Zee wordt op vrij
dag 31 oktober weer in gebruik
genomen. Wat de financiën be
treft is de restauratie f. 140.000 te
gengevallen. Deze was begroot
op f. 600.000. Voor de buitenkant
van de kerk, de elektrische in
stallatie, het orgel, de centrale
verwarming en de inrichting van
de bijruimten bleek belangrijk
meer geld nodig te zijn. Er staat
nu een speciale actie op stapel om
dit tekort aan te zuiveren.
Gehandicapten. Het hervormde
conferentie-oord "Kerk en We
reld" in Driebergen heeft ter ge
legenheid van het 35- jarig be
staan van het "Eijkmanfonds"
een extra bijdrage gevraagd om
de verschillende gebouwen op
het terrein voor gehandicapten
toegankelijk te kunnen maken.
Het fonds werd in 1945 gesticht
ter ondersteuning van het werk
van "Kerk en Wereld".
Gelukwens. Vandaag is dr. W. A.
Visser 't Hooft, oud-secretaris
generaal van de Wereldraad van
Kerken, tachtig jaar geworden.
Het möderamen (bestuur) van de
Nederlandse Hervormde Kerk
stuurde hem gisteren een geluks
telegram. "Moge God uw levens
avond verlichten en uw geest
kracht ongebroken laten, alle da
gen die Hij u schenken zal".
LEIDENDenk nuu maar niet
dat Koos den Hoed. Seringen
straat 3a, na vijftig jaar
vrijwilligerswerk-op-zondag
op de Hooglandse kerk is uit
gekeken.
Iedereen zou het billijken als hij
zijn "baas", koster Frans van
der Mark, deze maand vast
besloten zei: "De halve eeuw is
vol en nou stop ik ermee".
Maar Koos, een stugge volhou
der, zegt dat niét. Hij is voor
stilzitten niet in de wieg ge
legd, 68 jaar geleden, en wat
hij aanpakt, kan rekenen op
zijn volle inzet. Zo is hij nou
eenmaal.
Daar kan, om maar wat te noe
men, de Leidse EHBO van ge
tuigen. Wat deze man veertig
jaar lang in verschillende
functies, zonder opsmuk
maar vanuit een sterk ver
antwoordelijkheidsgevoel,
voor déze organisatie heeft
gedaan, is moeilijk te be
schrijven.
Den Hoed zelf geeft daar niet
het minst over op. Z'n verkla
ring is simpel: "Als je ergens
ja tegen zegt, moet je je ook
géven".
Wat betreft zijn pro-deo-func-
tie in de kerk speelde nog een
ander motief mee. Dat lag, om
zo te zeggen, wat diéper dan
de voor ieder waarneembare
eigenschappen van zijn ka
rakter.
Met dat "geheim" loopt Koos
niet te koop. Maar hij wil er
wel voor uitkomen, wanneer
iemand daarnaar gist. Als ik
hem, koel zakelijk, vraag, hoe
iemand een baantje dat geen
cent oplevert en dat uitgere
kend ook nog op zon- en
feestdagen beslag op je legt,
zolang kan volhouden, dan is
zijn antwoord spontaan en
echt: "Liefde voor de kerk en
voor het geloof'.
Het woord "opoffering" zal
Koos den Hoed dan ook niet
over de lippen komen. Daar
voor heeft hij ook té veel ge
noegen aan zijn zondags
dienst beleefd.
"We hadden als vrijwilligers
een fijn en hecht teamDe sfeer
was erg prettig, nóóit onenig
heid, en ieder deed zo goed
mogelijk wat hem was opge
dragen. In de Hooglandse
waren vroeger wel vijftien
vrijwilligers in actie maar
niemand liep een ander voor
de voeten. Je wist precies wat
je moest doen".
"En wat het kerkgebouw betreft,
dat doet me werkelijk nog
evenveel als in het begin.
Vooral nu de restauratie die
oude schoonheid heeft her
steld. Als ik er zondags bin
nenkom - en dan is er nog
niemand - en ik loop zo'n vijf
minuten in m'n eentje door
die prachtige ruimte, dan er
vaar ik telkens weer de
grootsheid ervan. In geen an
dere kerk heb ik dat ooit zó
beleefd".
Kaartjes
Den Hoed is de laatste van het
vroegere hervormde "Vrij
willigerscorpsdat indertijd
werd opgericht om de finan
ciële zorgen van de Leidse
kerkvoogdij wat te verlich
ten. Voor sommige werk
zaamheden moesten de kerk
voogden namelijk betalen -
zo verdienden de warme-sto-
venzetters f. 1,25 per dienst
maar toen de mannen en
vrouwen van het korps dat
overnamen, konden die pos
ten mooi vervallen.
Leen Links, die net als Koos
den Hoed bij Van Wijk werkte
en als vrijwilliger in de Mare-
kerk zat, heeft hem erin ge
haald. Koos was toen 18.
Ze hadden een stevige jonge
ling nodig om op zaterdag
middag stoelen van een boer
derij aan de Lage Rijndijk
naar het gymnastieklokaal
Javastraat (Kooi) te sjouwen,
waar de hervormden zon
dagsmorgens dienst hielden
toen er aan de Driftstraat nog
geen Kooikapel stond. En
zondagsavonds moesten ze,
op de kar, weer worden te
ruggebracht.
De lol waarmee die wekelijkse
verhuizing gepaard ging be
zorgt Koos, als hij zijn herin
neringen ophaalt, nog altijd
ogenblikken van puur ple-
Tegelijk werd hij opgenomen in
de vrijwilligersgroep van de
Hooglandse kerk.
Ranselaar was daar koster.
Koolhaas onderkoster. De
laatste was verantwoordelijk
voor de vrijwilligers. Maar
liefst vijftien man sterk.
Er waren er al drie nodig om
kaartjes voor de zitplaatsen te
verkopen. Dat ging raar toe in
die dagen.
Als kerkganger moest je, net als
in de bioscoop, eerst naar een
loket in de wandelruimte van
de kerk. Je had drie soorten
kaartjes, verschillend ge
kleurd. Van vijf cent, een
dubbeltje en een kwartje. Op
vertoon van het kaartje dat je
had gekocht wees een vrij
williger je een plaats aan. Was
je, al of niet bewust, buiten de
vrijwilliger om met een
vijf-centskaartje op een
kwartjes- of ook maar op een
dubbeltjesplaats gaan zitten,
dan werd je beleefd terugge
roepen.
Als de dienst was begonnen,
brachten de vrijwilligers de
kaartjes naar de consistorie
terug en konden de loketbe
dienden precies vaststellen,
hoeveel plaatsengeld de
kerkgangers hadden opge
bracht. Klopte de telling niet,
dan is het wel gebeurd dat ze
zelf het verschil moesten bij
passen.
Dat opmaken van de balans
nam wel een half uur in be
slag. De tellers konden, als ze
dat wilden, nog nét de preek
halen. Vroeger was een dienst
van anderhalf uur - en nog
wel meer - normaal en duurde
ook het gedeelte vóór de
preek langer.
Ook waren er in de Hooglandse
kerk drie man nodig voor het
met de hand, teruglopend
kerkbezoek en kerkelijke
medewerkers uit de wijken
zelf -, dat een voortbestaan
geen zin meer had.
In die tijd heeft Koos den Hoed
de neiging gevoeld om ook de
lier maar aan de wilgen te
hangen. Maar hij liet zich door
Frans van der Mark, die tien
jaar geleden koster van de
Hooglandse werd, bepraten.
En F rans - voor wie Den Hoed
heel gemoedelijk "oom
Kóós" is - is maar wat blij met
zo'n medewerker, want met
z'n vrouw alléén zou hij het
niet aan kunnen, en een in
gewijde als Koos krijg je nooit
meer.
Na september krijgt Den Hoed
weer om de andere maand
vrij, omdat een tweede vrij
williger dan terugkomt van
zijn caravan, waar hij in de
zomerweekends zit.
Koningin
Koos den Hoed teert op mooie
herinneringen. Soms stem
men ze hem een beetje wee
moedig- Herinneringen aan
het "rijke" kerkelijke leven
van weleer, toen de kerk in het
leven van tienduizenden in
deze stad nog richtingwijzer
was.
Ook persoonlijke herinneringen
zijn daarbijHij mocht de ko
ningin en de prins naar hun
zitplaatsen geleiden, toen Pie-
ter van Vollenhoven openbare
belijdenis deed. Een volkomen
toevallig voorrecht, omdat de
commissie van ontvangst bij
de verkeerde deur stond,
Als er nu honderd kerkgangers
zijn, denkt Koos weieens:
"Waar blijven de mensen
toch?"
Maar dat is voor hem geen re
den om zich terug te trekken.
Zijn persoonlijke contact met
de kerkgangers heeft er zelfs
nog door gewonnen. "Er zijn
mensen die er gewoon op
staan dat ik ze bij het binnen
komen een hand geef. En dat
zal ik dan ook niet overslaan"
Koos heeft afgeleerd, de waarde
van het kerk-zijn af te meten
aan de aantallen. Hoewel de
herdenking van het christe
lijk Rijnlands mannenkoor
afgelopen zondag, waar on
danks de regenbuien zo'n
duizend mensen waren sa
mengestroomd, toch "iets za
ligs" voor hem was. "Zoiets
heft je weer helemaal op".
De ware vrijwilliger in Koos
den Hoed sterft nooit. Hij
moet, binnen de rust die hij
verspreidt, zelf druk in de
weer kunnen zijn.
Daarom vindt hij het niet eens
zo erg, de laatste "echte"
vrijwilliger, van het verdwe
nen keurkorps, te zijn. Wat er
vóór, tijdens en na een kerk
dienst nog aan klusjes is
overgebleven, is net niet te
veel voor één man.
En als die man dan ook nog
Koos den Hoed is, nou, dan
loopt het allemaal wel ge
smeerd.
S. J. DE GROOT
luiden van de zware klok en
één voor de klok in het mid
dentorentje. Een zwaar kar
wei, die grote klok, waaraan
Koos, volgens zijn Annie,
goeddeels zijn blijvende
lenigheid heeft te danken.
"je zou zo zeggen: vijftien vaste
medewerkers in één dienst
was toch wel wat te veel van
het goede. Nou, geloof het
maar niet. Je had er je handen
vol aan. Ik heb lange tijd ge
staan in het vak van de wees
kinderen. Daardoor kon ik
ook eerst de grote klok luiden
want die kinderen kwamen
altijd op een bepaald tijdstip
binnen, en tot dat ogenblik
bleef mijn vak toch leeg".
'Vergeet niet dat er vroeger ge
middeld zo'n dikke duizend
mensen in deze kerk kwamen
Als er jeugddienst was, moest
je er soms als een poli-
tie-agent tussenin gaan zitten
om de orde erin te houden"
Boterham
Er zijn zondagen geweest dat
Koos den Hoed zowat de hele
dag in de kerk doorbracht.
"Je had ook vroegdiensten om
half 9. Dan was het normaal
datje ook in de dienst van half
11 op je post was. Je ging om
half 8 de deur uit en kwam pas
om 1 uur weer thuis. En dan
keek je nóg niet gek op als de
koster je vroeg ook nog een
avonddienstje te doen".
"Tussen de twee morgendien
sten ging je in de regel niet
naar huis. Sommigen aten
hun boterhammetje dan in de
consistorie op. Maar wel zón
der kopje thee. Zoiets was er
vroeger helemaal niet bij. Wat
dat betreft is het een stuk be
ter en menselijker geworden.
Als ik nü kom, beginnen we
lekker met koffie".
"Je had vroeger, vrijwilliger of
niet, ook maar te doen wat je
werd opgedragen. Als er
sneeuw lag en de gemeente
had de boel rond de kerk niet
schoongemaakt, dan kreeg je
gewoon een bezem in je han
den gedrukt. Vroeger was
het je moét dit en je moét dat.
Maar dat drukte de stemming
toch niet. Je wist immers niet
beter. Nü is het: wil jij even dit
doen, dan doe ik dat. En nou
weetje wéér niei beter. Het is
geleidelijkaan anders gewor
den".
Toen het "Vrijwilligerscorps"
op de vereiste sterkte was,
kon het werk beter worden
geregeld. Na een maand
dienst kreeg ieder een maand
vrij.
Aan het eind van de jaren zestig
heeft het korps zich opgehe
ven. De traditionele werk
zaamheden waren zoveel
minder geworden - vrije
plaatsen, centrale verwar
ming, geen klokluiden meer
De automatisering heeft ook onder de klusjes in de kerk danig opruiming gehoudenNü hoeft Koos den
Hoed nog maar een knop om te draaien om de luidklok van de Hooglandse kerk over de binnenstad te
laten galmen. Vroeger moesten drie man tegelijk het touw bedienen. Van dat zware karwei is Koos wel
lenig gebleven
LEIDEN - Hervormde Gemeente:
Hooglandse kerk 10 ds Pannekoek, 11.45
oecumenische dienst, 5 cantatedienst;
Marekerk 10 dr Meijers (avondmaal). 5
ds Talsma, Den Haag; Maranathakerk
(L. Morsweg) 10 ds v. Achterberg; De
Regenboog (Merenwijk) 9.30 ds Horten-
sius, 11.15 ds Hortensius en pastor Van
Well; Bethlehemkerk (Driftstr.) 10 dr
Lamping: Bevrijdingskerk (Montgome-
rystr. Zuid-West) 9 ds Wagenvoorde;
Vredeskerk (Burggravenlaan) 10 mevr
ds De Mey; Waalse kerk (Breestraat)
10.30 ds Ribs; Acad. Ziekenhuis 10.15
mevr Lindenburg; Diaconessenhuis
10.30 ds De Gelder. Lisse; Kapel Ende
geest (Oegstgeest) 9.30 pater Boshou
wers; Petrakerk (Surinamestr.): 10.30
dienst voor doven, hr Landman. Gerei'.
Kerk: Zuiderkerk (Lammenschanswe^)
10 ds Sijtsma; Petrakerk (Surinamestr.)
10 dr Vlijm; Oude Vest 10 ds Ootjers.
Zaandam, 5 ds Hartkamp. Alphen;
Maranathakerk (L. Morsweg) 10 ds v.
Achterberg; Bevrijdingskerk (Montgo-
merystr.) 10.30 ds v. Houten, Aalsmeer, 5
dr Wieringa; Groenhoven (Witte Ro-
zenstr.) 10 ds Verdoorn; Petrakerk
(Sur.straat) 10.30 dienst voor doven, hr.
Landman. Geref. Kerk (dolerend)
"Groot-Leiden"' (Lokhorstkerk): 8.30 dr
Zeegers. Geref. Kerk (Steenschuur 9);
9.30 en 5 ds Moerdijk. Rozenburg. Geref.
Gemeente (Nieuwe Rijn): 10 leesdienst.
7 ds De Gier. Geref. Gemeente in Ned.
(Bethl. kerk Driftstraat): 11.30 en 5.30.
Evang.-Lutherse Gemeente (Hoogl.
Kerkgracht): 10.15 ds Happee. Re-
monstr.-Doopsgezinde Gemeente (Lok
horstkerk, Pieterskerkstraat 1): 10 dr
Meijering. Baptistengemcente (Oude
Rijn 3); 10 ds Bosveld. Evang. Christen-
Gemeenschap (Middelstegracht 3): 10 hr
Dikkes. Zendingswerk Middernachts-
roep (Zoeterw.singel 21): 5 nam. Evan
geliecentrum Zijlsingel 2: zond. 10 en di.
8 hr. Zijlstra. Pinkstergemeente (Ra
penburg 10): 10 evang. Richards. Leger
des Heils (Hooigracht): 10 en 7.30.
;Nieuw-Apostolische Kerk (Hoge Rijn
dijk 24): 9.30 en 4, wo. 8. Zevendedag
sadventisten (Lokhorstkerk): elke za
terdag 9.45 bijbelstudie. 11 prediking.
Christian Science(Steenschuur6): 10.30.
Kerk van Jezus Christus van de Heiligen
der Laatste Dagen (Mormonen): 9.30,
10.30 en 11.20 Oud-Katholieke Kerk
(Zoeterw.singel hoek Cronestcinkade):
10. Oud-Kath. kerk: 5 nam. Engelse
dienst, evening prayer. Vrij Katholieke
Kerk (Vreewijkstr. 19): geen dienst.
Rooms-Katholieke Kerken: Haagweg
zat. 7, zond. 9 en 10.45; Herensingel zat. 7,
zond. 8.30, 9.30 en 11; Rijndijk (Leiden-
Voorschoten): zat. 7, zond. 9.30 en 11.30;
Steenschuur zat. 10 en 7, zond. 8.30, 10,
11.30,6 en 7; Boshuizerkade: zat. 7, zond.
9.30 en 11; Lammenschansweg zat. 7,
zond. 9, 10.30 en 12; Haarlemmerstraat
zat. 7. zond. 9.30, 10.45 en 12.15.
ABBENES - Herv. Gemeente: 9.30
kand. v. Harten.
AARLANDERVEEN - Herv. Gemeen
te: 10 mevr ds Westera, 7 ds Van Malssen,
Leiderdorp. Geref. Kerk: 10 ds Modde
raar, 6.30 ds Damsma, Rijnsburg. Chr.
Geref. Kerk: 9.30 dienst, 3 ds v. Amstel,
Ede. Rooms-Kath. parochie: zat. 7, zond.
7.30 en 10.30.
ALPHEN AAN DEN RIJN - Herv. Ge
meente: Adventskerk 9.30 ds Bogers,
6.30 ds De Jonge; Kruiskerk 9.30 ds De
Jonge; Opst. kerk 9.30 ds v.d. Heiden,
6.30 ds Bogers; Nabij 9.30 jeugdkapel; G.
Herderkerk 10.30 ds Moll, 6.30 ds Mul
der; De Bron 9 ds Moll,16.30 ds v.d. Ree;
Ashram 9.30 ds Oosthoek; Onderweg
(Lijsterlaan) 10 ds Oort; Sionskerk 9.30
ds v Daalen Polsbroek, 6.30 ds Ouwen-
dijk. Geref. Kerk: Mar. kerk 9.30 ds Vree,
6.30 ds Modderaar; Salv. kerk 9.30 ds
Stolk, 6.30 ds Ter Veen, Oegstgeest; G.
Herderkerk 9 ds Mulder; De Bron 10 ds
v.d. Ree, 10.30 ds Mulder. Zie ook herv.
gemeente. Geref. Kerk Vrijg. (Rijns
troom): 8.45 en 6.30 ds Borgdorff. Ned.
Geref. Kerk (chr. nijv.school Willemstr.):
9.30 br. Mollema, 4,30 stud. Horsman.
Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 4.30 ds Ham
stra. Oud-Gercf. Gemeente: 9.30 en 4.
Baptistengemeente (Molenwerfstr. 1): 10
en 6.30 ds Koekkoek. Baptistengemeen
te (Mólenwerfstr. 1): 10 en 6.30 ds Koek
koek. Baptistengemeente Alphen-
Noord (Sportlaan): 10 hr Visser. Volle-
Evangeliegemeente (school Westprelu-
deweg): 10 hr. v.d. Hoorn. Leger des
Heils (Corn, de Vlamingstr.): 10 en 6.30.
Pinkstergemeente Bethel (Rode-Kruis-
gebouw): 4 nam. Pinkstergemeente Al
phen (Rode-Kruisgebouw): 10 voorm.
Rooms-Kath. parochies: Bonifaciuskerk
zat. 7, zond. 9.45 en 11.30; Piuskerk zat. 7,
zond. 9, 10.30 e 11.45; De Bron zat. 7.
zond. 9 en 11.30.
BENTHUIZEN Herv. Gemeente: 9.30
en 6 ds Exalto. Geref. Gemeente: 9.30
leesdienst. 3.30 ds Driessen.
BODEGRAVEN - Hen-. Gemeente:
Dorpskerk 9.30 ds Verboom Nieuw-
Lekkerland, 6.30 ds v.d. Velden, Woer
den; Salv. kerk 9.30 en 6.30 ds Richter;
Bethl. Kerk 9.30 en 6.30 ds De Vreugd.
Avondmaal. Geref. Kerk: 9.30 ds Elder-
man, 6.30 ds v.d. Berg. Geref. Kerk
Vrijg.: 9.30 leesdienst, 4 ds Borgdorff.
BOSKOOP - Hervormde Gemeente:
Dorpskerk 9.30 ds Vlasblom, 6.30 dr
Haitsma, avondmaal; De Stek 9.30 ds
Dijkstra, avondmaal. Geref. Kerk. 9.30
en 5 ds Omta, avondmaal. Chr. Geref.
Kerk: 9.30 en 5 ds v. Langevelde. Geref.
Gemeente: 9.30 en 6. Opwekkingsge
meente (Concordia): 9.30. Vergadering
van Gelovigen (Nieuwstr.): 9.30 en 5.
Rooms-Kath. parochie: zat. 5.30 (De
Stek) en 7, zond. 9.30 en 11.
HAZERSWOUDE - Herv. Gemeente:
9.30 hr Goedhart, Nieuwkoop, 6.30 ds
Geertsema. Geref. Kerk: 9.30 en 5 ds v.d.
Hout, Werkendam. Rooms-Kath. paro
chies: Dorp zat. 7, zond. 8. 10 en 11.30;
Rijndijk (Bemardus) zond. 10; Het An
ker zat. 7, zond. 8.45 en 11.15.
HILLEGOM - Herv. Gemeente: 10.30 ds
Den Tonkelaar, 7 ds v.d. Wal. Avond
maal. Geref. Kerk: 9 (in herv. kerk) ds
v.d. Wal. Chr. Geref. Kerk: 10 en 5 ds
Biesma; Parkwijk 7 ds Biesma. Rooms-
Kath. parochies: Martinuskerk zat. 7,
zond. 8.30, 10, 11.30, 7; Jozefkerk zat. 7,
zond. 10 en 11.30; H. Hart zat. 7, zond. 10
en 11.30.
HOOGMADE - Herv. Gemeente: 10 ds
Knorth, Leiderdorp, bevestiging en in
trede ds v.d. Hoek. Rooms-Kath. paro
chie: zat. 7, zond. 10.
DE KAAG - Herv. Gemeente: 10 ds
Kolkman. Rooms-Kath. parochie: zat. 7,
zond. 8 en 10.
KATWIJK AAN DEN RIJN - Herv. Ge
meente: Dorpskerk 10 ds Aarents. 6
dienst; Ontmoetingskerk 10 ds Gebraad,
6.30 ds Aarents. Geref. Kerk: 9.30 ds
Vrolijk, 5 ds Kersten. Rooms-Kath. pa
rochie: zat. 7, zond. 9.30 en 11.15.
KATWIJK AAN ZEE - Herv. Gemeente:
Nieuwe Kerk 10 ds Vink, 6 ds De Jong;
Oude Kerk 10 ds Vroegindewey, 6 ds
Schuurman; Ichthuskerk 10 ds Visser,
4.45 zang, 5 ds v. Achterberg, Leiden,
jeugddienst; Pnielkerk 9.15 zang, 9.30 ds
Schuurman, gezinsdienst, 6 ds Vroegin
dewey; Groen van Pr. school 10 ds De
Jong; Ziekenhuis Overduin 2 ds Baas;
Kerkelijk Centrum Voorstraat 3 nam.
aangepaste gezinsdienst, "Philadel
phia", ds v. Leeuwen, Vlaardingen,
combogroep uit Voorschoten. Geref.
Kerk: Triumfatorkerk 9 ds Kersten,
10.30 hr Brouwer, 5 ds Vrolijk. Geref.
Kerk Vrijg.: 10.15 leesdienst, 2.30. ds
Joosse. Ned. Geref. Kerk: 8.45 kand.
Horsman, 7 ds Roukema, afscheid. Chr.
Geref. Kerk: 10 en 5 ds Slagboom. Vrije
Chr. Geref. Gemeente (Uni-zaal): 10 en 5
ds v.d. Belt. Geref. Gemeente (Remi-
sestr.): 10 en 5. Volle-Evangeliegemeen-
te (Voorstraat 100): 9.45.
KOUDEKERK AAN DEN RIJN - Herv.
Gemeente:' 10 hr Bor, Alphen, 5 dr Vlijm,
Leiden, opendeurdienst. Geref. Kerk:
9.30 ds Makkinga, Maasland, 5 zie herv.
LEIDERDORP - Hervormde Gemeente
en Geref. Kerk: Dorpskerk 10 mevr ds
Visser, 6.30 dienst; Kerk Hoofdstraat 10
ds Doesburg; Scheppingskerk 9 en 10.30
ds Van Loenen; St. Elisabeth-ziekenhuis
9.30 rector Vijftigschild; De Menswor
ding 6.30 prof dr Berkhof en pastoor
Olsthoorn, vredesdienst. met discussie
o.l.v. ds v. Loenen. Baptistengemeente
(wijkgeb. Zijlkwartier): 10 br. De Vries.
Rooms-Kath. parochie: zat. 7, zond. 9,
10.30 en 12.
LEIMUIDEN - Herv. Gemeente: 9.30 ds
Schalk, 5 zie geref. kerk; Geref. Kerk:
9.30 ds Los, 5 gemeensch. jeugddienst,
ds Los en ds Schalk. Rooms-Kath. paro
chie: zat. 7. zond. 7.30, 9.30 en 11.15.
LISSE - Herv. Gemeente: Dorpskerk 10
ds Haakman Zwammerdam, 7 ds "t
Hooft; Pauluskerk 10 ds 't Hooft. Geref.
Kerk: 10 en 7 ds Drost, Santpoort; Geref.
Kerk Vrijg.: 10 leesdienst, 2.30 ds Luiten;
Ned. Geref. Kerk (Salvatori): ds Muil, 4
dienst. Chr. Geref. Kerk: 10 en 4.30 ds v.
Dijken. Geref. Gemeente: 10 en 4 ds
Hakkenberg. Rooms-Kath parochies:
Agathakerk zat. 7. zond. 10 en 11.30,
Poelpolder zat. 7. zond. 9 en 11.30; Ma-
riakerkzat 7. zond. 8.30. 10 en 11.45; En
gelbewaarders zat. 7. zond. 8, 9.30, 11 en
5.45.
NIEUWKOOP - Herv. Gemeente; 9.30
ds Molenaar, Scheveningen, 6.30 ds
Cnossen, Delft. Geref. Kerk: 9.30 ds Jas
pers Focks, 6.30 ds Scholten, Ouderkerk
а.d. Amstel. Chr. Geref. Kerk: 9.30 en
б.30 dienst. Rooms-Kath. parochie: zat.
7.30, zond. 9 en 10.45.
NIEUWVEEN - Herv. Gemeente: 9.30 ds
Molenaar, 6.30 ds Gebraad. Geref. Kerk:
9.30 hr Vrijhof, Amstelveen, 5 ds Ver
doorn. Rooms-Kath. parochie: zat. 7,
zond. 9 en 11.
NIEUW-VENNEP - Herv Gemeente:
9.30 ds Goverts, 7 hr Christ, Leiden,
jeugddienst. Geref. Kerk: 9.30 ds Rang,
6.30 ds Wijngaarden. Chr. Geref. Kerk:
9.30 en 3 ds Visser. Rooms-Kath. paro
chie: zat. 7, zond. 9.30 en 11.
NOORDEN - Herv. Gemeente: 9.30 en 7
kand. De Graaf. Geref. Kerk (Woerdense
Verlaat): 9.30 en 5 ds Nooteboom.
Rooms-Kath. parochie: zat. 7, zond. 9 en
10.30.
NOORDWIJK - Herv. Gemeente: Kerk
Voorstraat 5 ds Visser, Katwijk; Vin-
kenlaan 9.30 ds Elgersma, 5 ds Keuning;
Kerk Hoofdstraat 10 ds Keuning; Geref.
Kerk 5 dr Jansen; Sole Mio 9 dr Jansen;
De Rank (Golfbaan) 10 ds Arkeraats. Ge
ref. Kerk: kerk Hoofdstraat (Buurtkerk):
10 ds Warnink, 5 dr Jansen; Vinken'.aan-
kerk 9.30 ds Elgersma, 5 ds Keuning;
Stichtingskerk 11.15 ds Elgersma.
Rooms-Kath. parochies: Zee zat. 7, zond.
9.30 en 11; Binnen zat. 7, zond. 8, 10 en
11.30.
NOORDWIJKERHOUT - Herv. Ge
meente: 10 ds Huisman, Overveen; De
Zilk 10 hr Hoffenaar. Rooms-Kath. paro
chies; Victorkerk zat. 7, zond. 9.30 en 11;
Jozefkerk zat. 7, zond. 8.30 en 10.
OEGSTGEEST - Herv. Gemeente:
Pauluskerk 10 dr Cramer; Gemeente
centrum: 10.30 ds mr Mulder. Hillegers-
berg, 7 mevr ds Brokerhof. Geref. kerk
(Mauritslaan): 10 dr Bakker. Geref. Kerk
Vrijg 9 en 5 ds Strating. Ned Geref
Kerk (Gemeentecentrum): 8.45 ds Mog-
gré. 4 ds De Lange. Van Wyckerslooth: 4
ds Hemmes, avondmaal. Kapel Ende
geest: 9.30 pater Boshouwers. Volle-
Evangeliegemeente (Gemeentecen
trum): 4 nam. Rooms-Kath. parochies:
Will, kerk zat. 7, zond. 9 en 11; Bonaven-
turakapel zat. 6.30, zond. 9 en 11.
OUD-ADE - Rooms-Kath. parochie: zat.
7, zond. 8.30 en 10.30.
OUDE EN NIEUWE WETERING -
Herv. Gemeente: 9.30 ds Bronsgeest.
Geref. Kerk: 9.30 en 6.30 ds Verhoog,
Franeker. Remonstr. Gemeente: 11
mevr ds Vos, in herv. kerk. Rooms-Kath.
parochie: zat. 7, zond. 8, 9.30 en 11.30.
ROELOFAREN DS VEEN - Rooms-
Kath. parochies: Maria Presentatie zat. 7,
zond. 9.30 en 11.30; Petrus-Banden zat. 7,
zond. 8, 9.30 en 11.
RIJNSATERWOUDE - Herv. Gemeen
te: 9.30 ds De Kruijf, avondmaal. 7 ds
Samsom, R.dam. Chr. Geref. Kerk: 9.30
dienst, 2.15 ds Korving, Drogeham.
RIJNSBURG - Herv. Gemeente: Voor
hof 10 ds v. Niel; school Frederiksoord:
10 geref.-herv. dienst, ds Baayen; Be-
tholkerk 8.45 en 10 ds Romein, 5 ds v.
Niel, dankdienst tgv jubileum. Geref.
Kerk: Petrakerk 9.30 ds Damsma, 5 dr
Van Oeveren; Immanuelkerk 9 en 10.30
dr v Oeveren, 5 ds Van Egmond, Om
men; Maranathakerk 9.30 ds v. Egmond.
5 ds Damsma; school Frederiksoord: 10
geref.-herv. dienst, ds Baayen. Geref.
Kerk Vrijg.: 10 en 5.15 ds Zomer. Chr.
Geref. Kerk: 9.30 en 5 ds De Joode.
Evang. Christengemeente (aula mavo):
10 dienst. Rooms-Kath. parochie: zat. 7,
zond. 10.30.
RIJPWETERING - Rooms-Kath. paro
chie: zat. 7, zond. 7.30, 9 en 10.30.
SASSENHEIM - Herv. Gemeente: 9 ds
Hemmes, 10.30 ds Van Hoegee, 7 ds v.d.
Meer, jeugddienst. Geref. Kerk: 10 en 5
ds Buys, uit Indonesië, avondmaal.
Rooms-Kath. parochie, zat. 7, zond. 9.30
en 11.
TER AAR - Herv. Gemeente: 9.30 ds Ha-
nemaayer, 6.30 ds Stelwagen. Geref.
Kerk: 10 hr v. Wallinga, 5 ds v. Wijk,
A.dam. Rooms-Kath. parochies: Aar-
dam zond. 9 en 12; Langeraar zat. 7, zond.
8.30, 10 en 11.30.
VALKENBURG - Herv Gemeente: 10
ds Vermeulen. 6.30 ds Juckema, Sche
veningen. Geref. Kerk: 9.30 en 6.30 ds
v.d. Klaauw, Hoogeveen. Geref. Kerk
Vrijg.: 8.30 en 4 ds Boxman
VOORHOUT - Herv. Gemeente: 10 ds
Brokerhof. Rooms-Kath. parochie, zat.
7, zond. 9, 10.30 en 11.45.
VOORSCHOTEN - Herv. Gemeente:
Dorpskerk 10 ds Mackaay, Leiden, 7 ds
De Zwart; Aula Noord-Hofland 9.30 ds
Baas, Sassenheim; Kapel Rijndijk 10 ds
Oost; Kerk Hulp en Heil 10 ds Verheule.
Geref. Kerk: 9.30 ds De Zeeuw, zie ook
herv. gemeente. Geref. Kerk Vrijg.: 10.15
en 4.30 ds Bdxman. Rooms-Kath. ker
ken: Laurentiuskerk zat. 7, zond. 10 en
11.30; Aula Noord-Hofland zond. 11;
Moeder-Godskerk zat. 7, zond. 8.30 en
10.30; Jan van Hooflaan 3: 10.30 Engelse
dienst.
WADDINXVEEN - Herv. Gemeente:
Brugkerk 9.30 en 5 ds Verwelius; De
Hoeksteen 9.30 ds Roetman, 6.30 ds Van
't Veld; Bethelkerk 9.30 ds Verboom. 5
ds Van 't Veld; Immanuelkerk 9.30 en 7
ds Hulst. Geref. Kerk: Kruiskerk 9 ds
v.d. Berg, 5 ds Stolk; Ontmoetingskerk
10.15 ds v.d. Berg. Chr. Afgescheiden
Gemeente: 9.30 en 5. Volle-Evangelie
gemeente "Sion" (Lindegaarde 17a):
9.30. Rooms-Kath. parochie: Victorkerk j
zond. 10; Ontmoetingskerk zond. 8.30 en
11.15.
WARMOND-Herv. Gemeente: lOkand.
Krispijn. Rooms-Kath. parochie: zat. 7,
zond. 8.30, 10 en 11.30.
WASSENAAR - Herv Gemeente:
Dorpskerk 10 ds Steenstra, 4.30 ds v.d.
Linde, Oudewater, 7 vredesdienst in
Will.kerk; Kievietkerk 10 ds v. Bruggen;
Messiaskerk 10 ds De Haan, Oegstgeest;
Dorpscentrum 9.30 ds v. Eijk. Geref.
Kerk: Zijllaan 10 ds v.d. Meulen, 7 vre
desdienst in Will.kerk; Wassenaar-Zuid i
10 ds v.d. Kamp. Ned. Prot. Bond (L.
Kerkdam) 10.30 ds Wery, R.dam.
WOUBRUGGE - Herv. Gemeente: 9.30 J
ds Ten Napel, Giessen-Oudekerk, 6.30 ds
Van Doorn, Alphen, avondmaal. Geref.
Kerk: 9.30 en 6.30 ds v.d. Meulen. Leid-
schendam. Rooms-Kath. parochie: zat.
7, zond. 10.
ZEVENHOVEN - Herv. Gemeente: 9.30
ds Kielder. Geref. Kerk: 9.30 ds Mulder.
Amstelveen, 7 ds Jaspers Focks, Oude
Wetering. Rooms-Kath. parochie: zat. 7, J
zond. 9 en 10.45.
ZOETERWOUDE - Herv. Gemeente: 10
ds v. Malssen. Rooms-Kath. parochies:
St Jan zond. 9.30 en 11; Chr. Dienaar- I
kerk zat. 7, zond. 10; Meerburgkerk (Ho-
ge Rijndijk) zat. 7, zond. 9.30 en 11.
ZWAMMERDAM - Herv. Gemeente: 10
ds Boer, 6.30 kand. Pettinga. Geref.
Kerk: 10 en 6.30 ds De Braber, Me-
demblik.
I
