LEIDSCH mDAGBLAD
r
Dodelijke tampons in VS
VVD woedend over
plan
besteding aardgasgeld
Vernietigend rapport
over Iran-politiek VS
JF
Wernink beton
in geldzorgen
Ramp met atoomraket
Albeda mag geld niet aan werkgelegenheid uitgeven
Prix Italia voor "Opname'
SKIELST GROEIENDE
REGIONALE KRANT
VAN NEDERLAND.
2 weken gratis
i ZATERDAG 20 SEPTEMBER 1980 OPGERICHT 1 MAART 1860 36274
Bureau Witte Singe! 1
Directeur G Koopman - Rr« i P,Hpn
ssr RV£rans dagblad voor leiden en omstreken v» JT ÏS3L
WASHINGTON - Duizend
mensen in een dunbevolkt
gebied van de Amerikaanse
staat Arkansas zijn gister
nacht in allerijl geëvacueerd
na een ontploffing van brand
stof van een atoomraket.
Ruim twintig luchtmachtmi
litairen, die bezig waren een
kort tevoren ontdekt lek in de
brandstoftank voor de eerste
trap van de raket te dichten,
raakten gewond. Onder de
burgerbevolking zijn geen
slachtoffers gevallen.
Geen radioactiviteit
De raket was uitgerust met een
zware kernkop, maar volgens
het Pentagon is er geen radio
activiteit vrijgekomen en be
stond er ook geen kans dat dit
nog zou gebeuren.
President Carter heeft een on
middellijk onderzoek gelast
naar de toedracht van het on
geval en inspectie bevolen
van de 53 andere silo's waarin
Titan-raketten, het oudste
van Amerika's strategische
wapens, paraat worden ge
houden. Carter zei dat de Ti
tan-raketten op den duur
zullen worden vervangen in
het kader van de kernwapen
ontwikkeling.
Volgens woordvoerders van het
Pentagon heeft een tèchnicus
bij onderhoudswerk een
Straatterreur
in Almelo
ALMELO - In de Almelose wijk
"de Kerkelanden" hebben zich
vannacht ernstige rellen voorge
daan. De Almelose politie
spreekt van complete straatter
reur. Jongelui staken auto's en
meubilair in brand, bewerkten
politiewagens met ijzeren staven
en gooiden met stenen de ruiten
in van leegstaande huizen. Dit
meestal onder invloed van sterke
drank, zo meent de politie.
Toen vannacht bleek dat gewone
agenten de rellenschoppers niet
de baas konden, werden in over
leg met de hoofdofficier van justi
tie in het arrondissement Almelo,
mr. Gonsalves en burgemeeste
Schneider van Almelo, drie pelo
tons van de mobiele eenheid in
gezet.
Er zijn zes arrestaties verricht. On
der hen is een 23-jarige Almeloër
die met een auto door het vuur
n ongeveer 17-jarige
met stenen gooide,
r bekend zijn er tot nu
toe geen gewonden gevallen. Te
gen zes uur vanmorgen werd het
rustig.
jongen dit
Voor z
Zonnige perioden
Vandaag af en toe bewolking en perio
den met zon. Later op de dag en van
avond zijn er regen- of onweersbuien te
verwachten. De temperaturen kunnen
oplopen tot 19 graden aan zee en 25 gra
den in het oosten van het land. Er zal
een matige wind waaien.
21 SEPTEMBER
Zon op: 7.22 uur; onder: 19.39 uur.
Maan op: 18.26 uur; onder: 2.59 uur.
Hoogwater te Katwijk om 1.06 en 13.38
uur; laagwater om 9.11 en 21.43 uur.
22 SEPTEMBER
Zon op: 7.24 uur; onder: 19.36 uur.
Maan op: 19.01 uur; onder: 4.15 uur.
Hoogwater te Katwijk om 2.15 en 14.40
uur; laagwater om 10.31 en 22.51 uur.
hier op archieffoto
schroefdop met een gewicht
van zo'n 1300 gram laten val
len. Het werktuig raakte de
brandstoftank en maakte
daarin een gat. Vanwege de
giftige dampen die eruit ont
snapten werden eerst omwo
nenden in de onmiddellijke
omgeving tot vertrek aange
spoord.
Enige tijd na het ongeval wer
den de giftige dampen pas
opgemerkt en een technicus
nam onmiddellijk de voorge
schreven noodmaatregelen,
waarbij de silo onder water
wordt gezet.
Na de explosie, die een paddes
toel van gas en rook boven de
silo deed opstijgen, aan de
onderzijde roodgekleurd
door de bulderende vlam
men, werd een groter gebied
ontruimd in verband met de
windrichting. Vijf uur na het
ongeval mochten bewoners
van verder weg dan acht ki
lometer weer naar huis terug
keren.
Brandwonden
De gewonde militairen hadden
brandwonden en ademha
lingsmoeilijkheden vanwege
het giftige gas. Vier van hen
liggen nog in een militair
hospitaal, vanwege hun
brandwonden van de eerste
en tweede graad. Hun toe
stand wordt bevredigend ge
noemd.
De luchtvaartautoriteiten heb
ben het luchtruim met een
straal van 25 kilometer rond
de silo voor gesloten ver
klaard. Een woordvoerder zei
dat er veel giftige dampen in
de atmosfeer zijn vrijgeko
men en dat men bovendien
een toevlucht van grote
drommen vliegende nieuws
gierigen wilde vermijden, die
het luchtverkeer in de war
zouden kunnen brengen.
De ontploffing deed de grond in
wijde omtrek schudden en
volgens ooggetuigen werd
het zo helder als bij daglicht.
De onderhoudsploeg was al
om half acht 's avonds aan het
werk gegaan om het lek te
dichten. Een honderdtal bur
gers werd toen in een straal
van anderhalve kilometer
geëvacueeerd.
(Van onze verslaggever)
LEIDEN - De tampon is ter discussie
komen te staan nu in de Verenigde
Staten zo'n 25 sterfgevallen in ver
band worden gebracht met het ge
bruik van inwendig verband.
Volgens functionarissen van de Amerikaanse
gezondheidsdienst blijkt uit een onderzoek dat
tampons in het algemeen, maar met name het
merk Rely, te maken hebben met een - soms
dodelijke - ziekte. De fabrikanten Procter and
Gambel van het in opspraak geraakt0 tam-
ponmerk hebben de produktie inmiddels ge
staakt. Het merk is in Nederland overigens niet
verkrijgbaar.
Bij de ziekte ten gevolge van een vergiftiging
soms een shocktoestand op. De ziekte vindt
zijn oorsprong bij een organisme in de vagina
en concentreert zich om of in de tampon. Ter
wijl de ziekteverwekker zich vermenigvuldigt
geeft het een gifstof af dat door het bloed wordt
opgenomen. Dit veroorzaakt de shocktoestand
die kenbaar wordt door een snelle daling van
de bloeddruk.
Parfum
Inmiddels is de Canadese regering een onder
zoek begonnen naar het merk Rely maar ook
naar met drie andere tamponmerken: Playtex,
Tampax en Carefree. Van Rely (letterlijke ver
taling: betrouwbaar) is bekend dat de tampons
met parfum of deodorant worden bewerkt.
Evenmin als het geruchtmakende merk is Ca
refree (althans in tamponvorm) in Nederland
verkrijgbaar. Playtex, geen gewone tampon,
maar soort bekertje, is hier wel kort in de han
del geweest, ongeveer vijf jaar geleden. Het
merk verdween omdat de verkoop ervan geen
succes was.
Het ministerie van volksgezondheid is overi
gens (nog) niet van plan om bepaalde tampon-
merken uit de handel te nemen. Het wil eerst de
officiële onderzoeksrapporten uit Amerika af
wachten.
De importeur van Tampax kon nog geen com
mentaar leveren. Alle medewerkers zouden
zich momenteel "in het buitenland" bevinden.
DEN HAAG (GPD) Het is voor de VVD „onaanvaardbaar"
dat door het kabinet de toegezegde steun aan het be
drijfsleven wordt verminderd. Deze steun zou door de
regering uit de extra aardgasinkomsten van 1,3 miljard
worden gefinancierd. Dit zei VVD-fractievoorzitter Riet
kerk tijdens de vergadering van de vanmiddag gehouden
partijraad te Amersfoort.
Met deze uitspraak reageert hij op
het plan van minister Albeda (so
ciale zaken) die in een interview
met de FNV-vakbondskrant niet
uitsloot dat een deel van de extra
aardgasinkomsten zouden wor
den gebruikt voor het bevorde
ren van de werkgelegenheid.
De fractievoorzitter had ook gister
avond tijdens de uitzending van
de WD voor de radio al een der
gelijke waarschuwing aan het
CDA laten horen. Hij verklaarde
het niet aanvaardbaar te vinden
wanneer bij de algemene be
schouwingen door andere partij
en zou worden getornd aan de
lastenverlichting en tegemoet
komingen aan het bedrijfsleven.
Volgens Rietkerk zijn de maatre
gelen die in de miljoenennota
worden aangekondigd eigenlijk
toch al niet genoeg.
Weigering
Premier Van Agt heeft op zijn we
kelijkse persconferentie gewei
gerd een duidelijke voorkeur uit
te spreken over de bestemming
van de extra aardgasbaten.
Daarmee kiest hij een middenpo
sitie tussen minister Albeda (so
ciale zaken) en minister Van der
Stee (financiën) en de WD-be-
windslieden.
De CD A-kamerfractie is het op haar
beurt met minister Albeda eens,
dat de extra aardgasgelden voor
al moeten worden gebruikt voor
het scheppen van arbeidsplaat
sen. Zo vindt fractieleider Lub
bers dat de besteding van het ex
tra aardgasgeld onderwerp moet
vormen van de komende ge
sprekken met werkgevers en
werknemers in de Stichting van
de Arbeid.
Van Agt wil de opvatting van mi
nister Albeda, zoals bleek uit het
interview met de FNV-Vak-
bondskrant, niet zonder meer
steunen. Volgens hem was er ook
geen sprake van een tegenstel
ling tussen de verklaring van Al
beda en die van het gehele kabi
net, zoals naar voren is gekomen
in de begroting en de daarop vol
gende brief aan de Stichting van
de Arbeid.
ijn CDA-collega Lubbers: wel of geen geld, v
Oppositieleider Den Uyl
heeft vanochtend op een bij
eenkomst in Groningen weer
felle kritiek geleverd op het
CDA. "Samenwerking met
het CDA is alleen maar mo
gelijk", aldus Den Uyl, "Als
deze partij kiest voor een
duidelijk ander beleid dan
nu", daarmee verwijzend
naar zijn kritiek op de door
het CDA gunstig ontvangen
Troonrede en Miljoenenno
ta.
PAGINA 7
"Overheid saboteert Poolse
Vakbonden"
PAGINA 9
Larsen gokt maar komt niet
verder dan remise in Til-
burgs schaaktoernooi
PAGINA 11
Wie volgt, na het debacle
van tour-operator Christof-
fel Reizen?
PAGINA 19
Chrysler krabbelt met K-car
overeind
PAGINA 23
Kinderboeken vol racisme
PAGINA 25
PPR-kamerlid Leo Jansen is
bang dat de acties tegen
kernenergie uit de hand gaan
lopen
PAGINA 27
"Droomkoning", de nieuwe
roman van Maarten 't Hart is
een meesterlijk boek
PAGINA 29
In de Klepperdoos: "De ge
schiedenis van China"
PAGINA 31
HILVERSUM (GPD) - Het Werk-
teater en de VARA hebben in het
Italiaanse Riva del Garda met
hun produktie „Opname" de Prix
Italia voor televisiespelen ge-
„Opname", dat in april van dit jaar
door de VARA op de televisie
werd gebracht, kreeg vorige
maand al de Nipkowschijf, de
prijs van de Nederlandse televi
siekritiek. Het is de eerste keer
dat een Nederlandse drama-in
zending een Prix Italia Wint. Drie
jaar geleden, in 1977, scheelde het
Driessen v. Duyn b.v.
In- en verkoop, taxatie van
antieke en oude juwelen
zilveren voorwerpen.
Aan huis te ontbieden.
Breestr. 89, Leiden, tel. 123313
niet veel. Toen kreeg een andere
produktie, waaraan het Werktea-
ter had meegéwerkt, „Toestan
den", de prijs van de Italiaanse
omroep. In hetzelfde jaar kreeg
de NOS-radio een Prix Italia voor
een documentaire an Bob Us-
hi.
„Opname" vertelt het verhaal van
een eenvoudige tuinder, Kwek-
kert de Waal (gespeeld door Hel-
mert Woudenberg), die denkt
voor een routineonderzoek naar
het ziekenhuis te gaan, maar on
middellijk wordt opgenomen,
omdat hij kanker heeft.
De VARA heeft gisteren besloten
„Opname" vanavond te herhalen
wegens de bekroning met de Prix
Italia. De aangekondigde speel
film „Les granges brulees" met
onder meer Simone Signoret
komt daardoor te vervallen. „Op
name" begint vanavond om 21.25
uur op Nederland 2.
NEDERLANDERS
MET HASJ
AANGEHOUDEN
IN SPANJE
VALENCIA, (AP) - De Spaanse
politie heeft gisteren 500 kilo
hasjies in beslag genomen en
acht mensen gearresteerd,
onder wie twee Nederlanders
en twee Westduitsers.
De hasjies werden aangetroffen
in een aantal auto's in ver
schillende plaatsen in Spanje.
De totale waarde van de
vangst wordt geschat Vol
gens ruim 3.6 miljoen gulden,
volgens de politie waren de
twee Nederlanders, Willem
van G. en Pietertjemaria van
E. in Castello aangehouden.
OCCASION SHOW
Auto Groenheyde
Herenweg 21Noordwijk,
01719-14535.
Off. Mazda dealer
LEIDEN, AMSTERDAM - De bouw- en projectontwikkelingsmaat
schappij Vandervliet-Wernik Vandervliet-Wernink zo snel mogelijk
surseance van betaling aanvragen.
Het bedrijf, met in Leiden een vestiging Betonindustrie Wernink aan de
Morsweg, verkeert in ernstige financiële moeilijkheden. De terugval bij
de verkoop van - voor eigen rekening - gebouwde woningen heeft tot die
financiële problemen de aanzet gegeven.
De bankiers is verzocht om een lening te geven zodat het bedrijf even
vooruit kan. Het concern moet volgens de directie financiëel en econo
misch worden doorgelicht, in overleg met de te benomen bewindsvoer
ders. Hangende dit beraad valt volgens de directie niet te ontkomen aan
een stagnatie bij de bouwprojecten. Wel wordt gestreefd naar voortzet
ting van de produktie bij de betonfabrieken.
Bij de Leidse vestiging werken 120 mensen, inclusief de administratie-af
deling. Een woordvoerder van Betonindustrie Wernink kon nog niet
meedelen of, en zo ja, Hoeveel werknemers er moeten worden ontslagen
In totaal werken bij Vandervliet-Wernink ongeveer 570 r
(Van c
correspondent Henk Kolb)
WASHINGTON - Het Amerikaanse
ministerie van buitenlandse zaken
heeft in opdracht van president Car
ter een rapport samengesteld over de
betrekkingen tussen Iran en de VS in
de laatste veertig jaar. Volgens zegs
lieden zou dit document, dat Carter
aanvankelijk als witboek openbaar
wilde maken, ook het beleid van de
huidige regering in een ongunstig
daglicht stellen.
Van publikatie is daarom thans geen sprake
meer, zegt het dagblad de Washington Post, die
het belang van het rapport vergelijkt met dat
van de zogenaamde „Pentagon papers", v
was vastgelegd hoe het Amerikaans beleid in
Vietnam gepaard was gegaan met bedrog van
naar buiten toe.
Woordvoerders van buitenlandse zaken echter
zeggen dat het rapport wel kritiek op het beleid
bevat, maar niet valt te vergelijken met de
publikatie van de Pentagon papers, die een
massaal verzet tegen het Vietnam-beleid ont
ketenden. Waar de Washington Post spreekt
van een rapport met 60.000 pagina's overheids
documenten, heeft het ministerie het over 500
pagina's, waarin het overzicht van het beleid
vanaf de eerste rechtstreekse Amerikaanse
bemoeienis met Iran ligt verval.
Het ministerie van buitenlandse zaken noemt
het werkstuk „een inventaris en meer niet".
Volgens de Washingtoc Post zou het zulke ge
voelige gegevens bevatten dat publikatie
opschudding teweeg zou brengen.
De krant zegt uit diverse bronnen te hebben
vernomen dat openbaarmaking van de docu
menten iedere president sedert Franklin Roo
sevelt tot een voorwerp van kritiek zou maken.
Een van de zegslieden zou hebben verklaard:
„Als Iran wil dat Amerika schuld toegeeft, is dit
niet wat het hebben moet. Het zou Iran buiten
gewoon woedend maken".
Het rapport bevat geen explosief materiaal,
zegt de krant, maar het bevestigt officieel een
VS-houding die in het verleden nooit werd toe
gegeven en zelfs werd ontkend. Er zouden
slechts twee kopieën van hét rapport bestaan.
Een daarvan is in handen van Brzezinski, Car
ters adviseur voor nationale veiligheid. Het
tweede exemplaar wordt bewaard op een plok
waar slechts twee functionarissen van buiten
landse zaken er bij kunnen.
LEIDSCH
DAGBLAD
Als u nu een abonnement neemt
dan krijgt u de krant de eerste
Wilt u mij nu metéén noteren als abonnee
Naam:
Adres:
Woonplaats.
Gironr.:
Svp bon ingevuld m een open enveloppe zon
der postzegel opsturen naar Leidsch Dagblad,
Antwoordnummer 214. 2300 VB Leiden en de
krant komt SNEL in de bus.