Je moet ook eens van je af spreken
CBSEBBBSSI
Van Niel, 40 jaar predikant, blijft Rijnsburg trouw
W
KERK
DIENSTEN
ZATERDAG 13 SEPTEMBER 1980
RUNSBURGHervormde dominees moeten, krachtens de
kerkorde, als ze 65 jaar worden met pensioen. Voor de
Rijnsburgse predikant H. van Niel was het dit jaar zo ver.
Toch heeft hij geen afscheid genomen, omdat hij in de kom
van het bloemendorp voorlopig nog "hulpje" blijft, een
paar dagen per week. Dat mag wél van de kerkorde; als
een dominee al pensioen geniet, kan hij, ergens anders of
in eigen gemeente, nog een aantal jaren doorwerken als
"bijstand in het pastoraat"
Ds.
VAN NIEL
"We moeten
mensen
bij elkaar
te houden".
Rijnsburg bood ds. Van Niel die
kans. En hij heeft die gretig
aangegrepen. Als deze ker-
kordelijke bepaling namelijk
niét bestond, zou hij er niet
over gepiekerd hebben nu al
weg te gaan. "Maar ja, orde is
orde", zegt hij berustend. Al
voegt de Rijnsburgse predi
kant - die van orde en regel
beslist niet afkerig is - er, met
een vleugje hervormde zelf
spot, wel aan toe, dat dit een
van de weinige bepalingen in
de kerkorde is waaraan strikt
de hand wordt gehouden.
Waarover ds. Van Niel ook niet
lang heeft nagedacht, is of hij
wel in Rijnsburg zélf, waar hij
acht jaar lang de volle zwaarte
van het ambt heeft getorst,
zo'n nederige hulp zou willen
worden. Er zijn ook andere
plaatsen die best een "bij
stand" kunnen gebruiken. De
Van Niels houden van Rijns
burg. Dominee: "Wij wonen
hier graag en kunnen goed
met de bevolking opschie
ten".
Ze moesten natuurlijk wel de
pastorie uit, maar aan de oe
ver van de stille Vliet, in de
schaduw van de Rijnsburgse
geldburcht. hebben ze een
flink huis - "een van de oud
ste van het dorp" - gevonden,
dat hun de lust om nóg eens
naar een andere plaats te
trekken voorgoed ontnam.
Ds. Van Niel is na een veel
vuldig wisselende loopbaan
eindelijk wat hokvaster ge
worden. Hij bleef nergens zo
lang als in Rijnsburg. "Acht
keer verhuizen lijkt ons ge
noeg. Wij blijven fijn hiér".
En Rijnsburg vindt dat nog wel
leuk ook, want deze maand
"staat" ds. Van Niel veertig
jaar in het ambt, en men kan
hem dan de waardering toe
dragen die bij zijn stille af
scheid achterwege moest
blijven. Op 21 september is er
om 5 uur een "herdenkings
dienst" in de Bethelkerk - de
Grote Kerk staat in de stei
gers -, op 24 september kan
ieder in "De Voorhof' aan de
Vliet ds. en mevrouw de hand
schudden (tussen 5 en half 7)
en op de 28ste hoopt de jubi
laris op de kansel te staan in
het Friese dorpje Burgwerd
(bij Bolsward); waar hem op
22 september 1940 de toga
werd omgehangen.
Zo vrijblijvend
Merkwaardigdie oorlog en de
periode erna noemt Van Niel
zijn "mooiste tijd". Dat houdt
verband met wat er na 1950,
toen de huidige kerkorde in
werking trad. van de "oude
vaderlandse kerk" - zoals
sommige hervormden haar
nog weemoedig aanduiden -
is geworden.
LEIDEN - Hervormde Gemeente:
Hooglandse kerk 10 ds. Pannekoek.
11.45 oecumenische dienst: Marekerk 10
ds. De Jong, 5 dr. Meijers; Maranatha-
kerk (L. Morsweg) 10 ds. koolstra; De'
Regenboog (Merenwijk) 9.30 ds. Veen-
stra, 11.15 ds. Veenstra en pastor Van
Well; Bethlehemkerk (Driftstr.) 10 hr.
Christ, opendeurdienst; Bevrijdings
kerk (Montgomerystr., Zuid-West) 9 en
10.30 dr. Jongeneel en ds. Rietveld; Vre-
deskerk (Burggravenlaan) 10 dr. Lam
ping; Waalse Kerk (Breestraat) 10.30 ds.
Ribs; Acad. Ziekenhuis 10.15 mevr. ds. v.
Everdingen; Diaconessenhuis 10.30 ds.
Van 't Hof; Kapel Endegeest (Oegst-
geest) 9.30 ds. Friederich. Geref. Kerk:
Zuiderkerk (Lammenschansweg) 10
kand. Scheltens, 5 ds. Koolstra, jeugd
dienst; Petrakerk (Surinamestr.) 10 ds.
Verdoorn; Oude Vest 10 ds. Sijtsma;
Maranathakerk (L. Morsweg) 10 ds.
Koolstra; Bevrijdingskerk (Montgome
rystr.) zie herv. gem.; Groenhoven (Witte
Rozenstr.) 10 ds. Kersten. Katwijk. Ge
ref. Kerk (dolerend) "Groot Leiden'
(Lokhorstkerk): 8.30 en 5 ds. Van Ben
them. Geref. Kerk Vrijg. (herengr. 70): 10
en 5 ds. Houwen. Chr. Geref. Kerk
(Steenschuur 9): 10 en 5 student Breman.
Geref. Gemeente (Nieuwe Rijn): 10 en
4,30 ds. Boogaard. Geref. Gemeente in
Ned. (Bethl. kerk Dnftstraat): 11.30 en
5.30. Evang.-Luterse Gemeente (Hoogl.
Kerkgracht): 10.15 mevr. ds. De Me.v.
Remonstr.-Doopsgezinde Gemeente
(Lokhorstkerk, Pieterskerkstraat 1): 10
ds. Kuipers, gezinsdienst. Baptistenge
meente (Oude Rijn 3): 10 ds. Bosveld
Evang.-Christen-Gemeenschap (Mid
delstegracht 3): 10 hr Dikkes. Zen
dingswerk Middernachtsroep (Zoeterw.
singel 21): 5 nam. hr. De Leeuw. Evange
liecentrum Zijlsingel 2: zond. 10 en di. 8
hr. Zijlstra. Pinkstergemeente (Rapen
burg 10): 10 hr. Eikerbout. Leger des
Heils (Hooigracht): 10 en 7 30. Nieuw-
Apostolische Kerk (Hoge Rijndijk 24):
9.30 en 4, wo. 8. Zevendedagadventisten
(Lokhorstkerk): elke zaterdag 9.45 bij
belstudie. 11 prediking. Christian Scien
ce (Steenschuur 6): 10.30. Kerk van Je
zus Christus van de Heiligen der Laatste
Dagen (Mormonen): 9.30, 10.30 en 11.20.
Oud-Katholieke Kerk (Zoeterw. singel-
hoek Crónesteinkade): 10. Vrij-Katho-
liekeKerk (Vreewijkstr. 19): geen dienst.
Rooms-Katholiekc kerken: Haagweg
zat. 7, zond. 9 en 10.45; Herensingel zat 7,
Ds. Van Niel zelf: "In de oorlog
werd er getuigd. Dat mis ik
nu. Het is allemaal zo vrijblij
vend. We hoopten zo, dat we
een voluit belijdende kerk
zouden worden, maar dat valt
helaas niet te ontdekken. In
Friesland was ik bij het ker
kelijke opzicht betrokken. En
als wij dan op het gebied van
de tucht eens wat deden, dan
werd dat door de hogere or
ganen weer ongedaan ge
maakt. Nou hoef je met leer-
tucht in het algemeen niet zo
gelukkig te zijn, maar als er
nóóit wat gebeurt vermoed je
toch een onwil om het belij
den van de kerk goed en dui
delijk tot uitdrukking te
brengen. Je moet ook eens
van je af spreken".
Het lijkt een troost als ds. Van
Niel een dergelijke ontwik
keling ook in andere kerken
ziet. "Het komt daar alleen
enkele tientallen jaren later".
Hij is er toch niet gelukkig
De motieven van 1886, toen de
gereformeerden de "kerk der
vaderen" verlieten, kan hij
"goed begrijpen". "De gere
formeerden hebben ook veel
tot stand gebracht. Maar met
elkaar had je in de oorspron
kelijke kerk van de Reforma
tie toch heel anders kunnen
doen".
Eén zaak
De dadendrang die de Rijns
burgse handel heeft groot ge
maakt, zoekt men in de inter
kerkelijke sfeer tevergeefs.
Een raad of gemeenschap van
kerken ontbreekt in dit kerkse
dorp.
Ds. Van Niel spreekt van "goe
de contacten". En dan nog
alleen met de "gewone" gere
formeerden. "We hebben nu
en dan gemeenschappelijke
kerkeraadsvergaderingen en
er is kanselruil".
Als ik de landelijke gerefor
meerd-hervormde beweging
"Samen op Weg" ter sprake
brengdan wekt Van Niel niet
de indruk, op dit gebied een
overtuigd ijveraar te zijn,
hoewel er in de nieuwe wijk
Frederiksoordtoch al
maandelijks SOW-diensten
worden gehouden. Hij heeft er
een even suggestieve als een
voudige verklaring voor.
"Ik zie er niet zoveel heil in, al
les maar in één zak te stoppen.
Een gereformeerde collega
zei me eens: als we er één kerk
van maken, hebben we er zo
weer drie, want er zijn altijd
wel hervormden en gerefor
meerden die niet meedoen.
zond. 8.30, 9.30 en 11; Rijndijk (Leiden-
Voorschoten) zat. 7, zond. 9.30 en 11.30;
Steenschuur zat. 10 en 7, zond. 8.30, 10,
11.30, 6 en 7; Boshuizerkade zat. 7, zond
9.30 en 11; Lammenschansweg zat. 7,
zond. 9. 10.30 en 12; Haarlemmerstraat
zat. 7. zond. 9.30, 10.45 en .9. .oe.
ABBENES - Herv. Gemeente: 9.30 ds.
Wagenvoorde.
AARLANDERVFJEN - Herv. Gemeen
te: 10 mevr. ds. Westera, 7 mevr. ds. De
Mey, Leiden. Geref. Kerk: 10 ds. Vree,
6.30 ds. Dijk A.dam. Chr. Geref. Kerk:
9.30 en 5 ds. De Vries, Heerde, avond
maal. Rooms-Kath.parochie: zat. 7,
zond. 7.30 en 10.30.
ALPHEN AAN DEN RIJN - Herv. Ge
meente: Adventskerk 9.30 ds. Romein,
Rijnsourg; Kruiskerk 9.30 ds. Schipper,
Dordt; Opst. kerk 9.30 ds. v.d. Heiden.
6.30 ds. Teijgeler, Scheveningen; Nabij
9.30 ds. Bogers; Mar.kerk 6.30 ds. Stolk,
opendeurdienst; G. Herderkerk 10.30 dr.
v. Santen. 6.30 ds. Oosthoek; De Bron 9
ds. Oosthoek, 6.30 dr v. Santen; Ashram
9.30 ds. Mulder: Dnehoorne 7 ds. Ver
heul; Onderweg (Lijsterlaan) 10 ds. Oort;
Sionskerk 9.30 hr. v.d. Bos Ede. 6.30 ds.
Ouwendijk. Geref. Kerk; Mar. kerk 9.30
ds. v.d. Bos, Gouda, 6.30 ds. Stolk; Salv.
kerk 9.30 ds. Dijk, 6.30 ds. Vree; G. Her
derkerk 9 ds. Verheul, 6.30 ds. Oosthoek;
De Bron 10 ds. v.d. Ree, 10.30 ds. Ver
heul. 6.30 Dr. v. Santen. Geref. Kerk
Vrijg. (Rijnstroom): 8.45 DIENST, 6.30
ds. BorgdorlT. Ned. Geref. Kerk (chr.
nijv. school Willemstr.): 9.30 ds. Waag-
meester. Lisse, 4.30 ds. v.d. Brink,
R.dam. Chr. Geref. Kerk: 9.30 en ?.ij* ds.
Hamstra. Oud-Geref. Gemeente: 9.30 en
4,vrijd. 19sept. 7.15hr. v.d. Meer. Baptis
tengemeente (Molenwerfstr. 1): 10 ds.
Koekkoek. 6.30 ds. v.d. Wetering. Bap
tistengemeente Alphen-Noord (Spurt
laan): 10 hr. Wijmenga. Volle-Evangelie
gemeente (school Westpreludeweg): 10
hr. Brunt. Leger des Heils (Corn, de
Vlamingstr.): 10 en 6.30. Pinkstergmeen-
te Bethel (Rode-Kruisgebouw): 4 nam.
Pinkergemeente Alphen (Rode-Kruis-
gebouw): 10 voorm. Remonstrantse
Kring (Van Mandcrsloostraat 36): 10 dr.
Cramer. Rooms-Kath. parochies: Boni-
faciuskerk zat. 7. zond. 9 45 en 11.30;
Piuskerk zat. 7, zond. 9. 10.30 en 11.45;
De Bron zat. 7. zond. 9 en 11.30.
BENTHUIZEN - Herv Gemeente: 9 30
kand. Koelewijn, Brakel. 6 ds. Exalto.
Geref. Gemeente: 9.30 leesdienst, 7 ds.
En dat moet ik deze collega
we» nazeggen. Je moet waar
dering hebben voor elkaar en
hoogachting, en samenwer
ken waar het kan. Ik zeg maar
zo: in de bijbel vind je al ver
schillende typen; dan mag dat
in de kerk toch ook wel".
U had het zonet over die spre
kende kerk in de oorlog en
daarna. Maar niemand kan
toch zeggen dat de kerk te
genwoordig haar mond houdt
en verdwijnt in de mist van de
vrijblijvendheid.
Ds. Van Niel: "Om eens een
voorbeeld te noemen: de sy
node maakt zich dik over
Zuid -Afrika, maar laat de
nood van onze grote steden
voor wat-ie is. Kerksluitingen
en opheffing van predikants
plaatsen zijn daar schering en
inslag. Ik zou in dat opzicht
graag een ander beleid heb
ben gezien. Je kunt wel een
brug bouwen, maar als je de
pijlers daarónder niet onder
houdt stort ze in elkaar. De
kerk mag zeker in politieke
zin spreken - dat deed ze in de
oorlog ook -, maar ze moet
daarbij niet op de stoel van de
staat gaan zitten".
Boogaard. Geref. Kerk: 9.30 en 6.30 ds.
v.d. Berg. Geref. Kerk Vrijg.: 9.30 en 4 ds.
Borgdorff.
BOSKOOP - Hervormde Gemeente:
Dorpskerk 9.30 ds. Vlasblom, 6.30 ds.
Stelwagen; De Stek 9.30 ds. Omta. Geref.
Kerk: 9.30 ds. Dijkstra, 5 ds. Welbedacht.
Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 5 ds. v. Lange-
velde. Geref. Gemeente: 9.30 en 6. Op
wekkingsgemeente (Concordia): 9.30.
Vergadering van Gelovigen (Nieuwstr.):
9.30 en 5. Rooms-Kath. parochie: zat.
5.30 (De Stek) en 7, zond. 9.30 en 11.
HAZERSWOUDE - Herv. Gemeente:
9.30 ds. Ouwendijk, 6.30 ds. Bogers. Ge
ref. Kerk: 9.30 ds. Welbedacht, 5 ds.
Dijkstra. Rooms-Kath. parochies: Dorp
zal 7, zond. 8, 10 en 11.30; Rijndijk (Ber-
nardus) 10; Het Anker zat. 7, zond. 8.45
en 11.15.
HILLEGOM-Herv. Gemeente: 10.30 ds.
Rothfusz, 7 ds. Biesma, chr. geref. open
deurdienst. Geref. kerlc 9 ds. v.d. Wal, in
herv. kerk, 7 zie herv. gemeente. Chr.
Geref. Kerk: 10 ds. Biesma, 7 zie herv.
gemeente. Rooms-Kath. parochies: Mar-
tinuskerkzat. 7, zond. 8.30,10,11.30 en 7;
Jozefkerk zat. 7, zond. 10 en 11.30. H.Hart
zat. 7, zond. 10 en 11.30.
HOOGMADE - Herv. Gemeente: 10 ds.
Hanemaayer. Rooms-Kath. parochie:
zat. 7. zond. 10.
DE KAAG - Herv. Gemeente: 10 ds.
Kolkman. Rooms-Kath. parochie: zat. 7,
zond. 8 en 10.
KATWIJK AAN DEN RIJN - Herv Ge
meente: Dorpskerk 10 ds. v.d. Bank,
Ede, 6 ds. v.d. Meer. Sassenheim: Ont-
moetingskerk 10 ds. Van Doorn. Alphen,
6.30 FS. Gebraad, jeugddienst. Geref.
Kerk: 9.30 ds. v.d. Horst, 6.30 ds. Vrolijk.
Rooms-Kath. parochie: zat. 7, zond. 9.30
en 11.15.
KATWIJK AAN ZEE - Herv. Gemeente:
Nieuwe Kerk 10 ds. Visser. 6 ds Boer;
Oude Kerk 10 ds. v. Roon. 6 ds. De Jong;
Ichthuskerk 10 ds. Vink, 5 ds. Arkeraats;
Pniélkerk 9.30 ds. De Jong, 6 ds. Van
Roon; Groen van Pr. school 10 ds.
Schuurman. Avondmaal. Ziekenhuis
Overduin 2 ds. Baas; Wijkgebouw Hoek
steen 10 ds. Franken. Zeist, dovendienst.
Geref. Kerk: Tnumfatorkerk 9 en 10.30
ds. Vrolijk, 5 ds. Kersten. Geref. Kerk
Vrijg.: 10.15 ds. Breen, 3.30 leesdienst.
Ned. Geref. Kerk: 8.45 ds. Roukema, 7
Bevoorrecht
Predikant-zijn in een dorp als
Rijyisburg lijkt mij niet zo'n
probleem. De dam tegen de
onkerkelijkheid houdt het
nog.
Van Niel: "Ik geef toe, dat
Rijnsburg nog bevoorrecht is.
Je hebt hier nog veel mensen
in de kerk en ze staan ook nog
klaar als je een beroep op ze
doet. Ik heb zo'n werksfeer al
tijd ook wel gezocht. Al ben ik
in Haarlem geboren, echt
stadspredikant is nooit mijn
verlangen geweest, ook niet
toen dat nog een éér was. Ik
wilde het liefst in een ge
meente werken met een zeke
re orde en regel".
"Maar denk niet, dat de verwe
reldlijking aan dit dorp voor
bijgaat. De onkerkelijkheid
wordt ook hier groter. Er zijn
mensen die niet meer mee
doen. En de moraal ver
schuift. Dat zie je aan de echt
scheidingen. Maar in het al
gemeen kun je nog zeggen,
dat het kerkelijke leven hier
redelijk op peil blijft, al moe
ten wij, zeker als hervormde
predikanten, erg ons best
ds. v.d. Brink, R.dam. Chr. Geref. Kerk:
10 en 5 ds. Slagboom. Vrije Chr. Geref.
Gemeente (Uni-zaal): 10 en 5 ds. v.d.
Belt. Geref. Gemeente (Remisestr.): 10
en 5 leesdienst, dond. 7.30 ds. Van Stuy-
venberg, Meliskerke. Volle-Evangelie
gemeente (Voorstraat 100): 9.45.
KOUDEKERK AAN DEN RIJN - Herv.
Gemeente: 10 ds. De Jonge, Oegstgeest,
7 ds. De Jonge, Alphen, in geref. kerk.
Geref. Kerk: 9.30 dr. Bade, 7 ds. De Jon
ge, Alphen.
LEIDERDORP - Hervormde Gemeente
en Geref. Kerk: Dorpskerk 10 ds. Does
burg. 3 dienst met geestelijk gehandi
capten, 6.30 prof. mr. Reugebrink; kerk
Hoofdstraat 10 ds. v. Loenen; Schep-
pingskerk 9 en 10.30 ds. Geursen,
avondmaal; Verpleeghuis Leythenrode:
10 ds. Lutmers, mmv koor; St. Elis. Zie
kenhuis: 11 hr. v. Ingen Schenau. Bap
tistengemeente (wijkgeb. Zijlkwartier):
10 br. Schouten, 8 nam. br. De Vries op
Hoge Rijndijk 61 Leiden Rooms-Kath.
parochie: zat. 7, zond. 9, 10.30 en 12.
LEI MUIDEN - Herv. Gemeente: 9.30 ds.
Schalk. Geref. Kerk: 9.30 ds. Los, 7 ds.
De Raadt. Rooms-Kath. parochie: zat. 7,
zond. 7.30. 9.30 en 11.15.
LISSE - Herv. Gemeente: Dorpskerk 10
ds. 't Hooft; Pauluskerk 10 en 7 ds. De
Gelder. Geref. Kerk: 10 ds. v. Arkel,
Bloemendaal. 7 ds. De Boer, Hoofddorp,
avondmaal. Geref. Kerk Vrijg.: 8.45 ds.
Bosma, 4.30 leesdienst. Ned. Geref. Kerk
(Salvatori): 9 ds. Schuurman. 5 lees
dienst. Chr. Geref. Kerk: 10 en 4.30 ds. v.
Dijken. Geref. Gemeente: 10 en 4.
Rooms-Kath. parochies: Agathakerk
zat. 7, zond. lOen 11.30; Poelpolder zat. 7,
zond. 9 en 11.30; Mariakerk zat. 7, zond.
8.30,10 en 11.45; Engelbewaarders zat. 7,
zond. 8. 9.30, 11 en 5.45.
NIEUWKOOP - Herv. Gemeente 9.30
ds. Lagerwey, 6 30..Is. Bronsgeest. Geref.
Kerk: 9 30 en 6.30 ds. Nooteboom. Chr.
Geref. Kerk: 9.30 en 6 30 ds. v. Leeuwen,
doen om de mensen bij elkaar
te houden".
Geeft u eens een korte karakte
ristiek van hervormd Rijns-
burg.
"Wel orthodox, maar met een
zekere openheid. Soms ge-
De Leidse Kerkbode, een uitga
ve van de plaatselijke kerken in
de classis (regio) Leiden van de
Gereformeerde Kerken, wordt
niét opgeheven. Daartoe heeft
de classicale vergadering don
derdagavond besloten. Ophef
fing dreigde omdat de kerkbode,
die bij Karstens in Leiden wordt
gedrukt, een financieel tekort
oplevert. De plaatselijke kerken
zullen het tekort over dit jaar
aanzuiveren en commissies
gaan aan de slag om opzet en
vorm van het blad te verbeteren
en het aantal abonnementen op
te voeren. De mening overheer
ste dat de regionale kerkbode
een geschikt middel is om de
kerken voor plaatselijk isole
ment te behoeden. Zonder dit
blad komt men nog maar weinig
van elkaar aan de weet. En is het
eenmaal weg, dan komt het niet
meer terug.
Driebergen. Rooms-Kath. parocnie: zat.
7.30, zond. 9 en 10.45.
NIEUWVEEN - Herv. Gemeente: 9.30
ds. Molenaar, 6.30 ds. v.d. Ree, in geref.
kerk. Geref. Kerk: 9.30 ds. Hartkamp,
6.30 ds. v.d. Ree. Rooms-Kath. parochie:
zat. 7, zond. 9 en 11.
NIEUW-VENNEP - Herv. Gemeente:
10.30 ds. Ruitenberg, Vianen, 7 ds. Den
Tonkelaar, Warmond. Geref. Kerk: 8.30,
10.30 en 6.30 ds. Rang, Avondmaal. Chr.
Geref. Kerk: 9.30 en 3 ds. Visser. Rooms-
Kath. parochie: zat. 7, zond. 9.30 en 11.
NOORDEN - Herv. Gemeente: 9.30
kand. De Graaf, 7 ds. Talsma. Geref.
Kerk (Woerdense Verlaat): 9.30 en 7 ds.
Hanenburg, Voorburg. Rooms-Kath. pa
rochie: zat. 7, zond. 9 en 10.30.
NOORDWIJK - Herv. Gemeente: kerk
Voorstraat 10 ds. v.d. Linden, Den Haag,
5 ds. Van Eyk, Gouda. 7 dr. Jansen
Zangdienst; Kerk Hoofdstraat 10 dr.
Jansen; geref. kerk Hoofdstr. 7 ds. War-
mink; De Rank (golfbaan) 10 dr. Meyers,
Leiden. Geref. Kerk: kerk Hoofdstraat
10 ds. Elgersma, 7 ds. Warnink; Vinken-
laankerk 9.30 ds. Warnink, opendeur
dienst, 7 ds. Elgersma; stichtingskerk 11
ds. Slofstra; Sole Mio 9 hr. v. Duin.
Rooms-Kath. parochies: Zee zat. 7, zond.
9.30 en 11; Binnen zat. 7, zond. 8, 10 en
11.30.
NOORDWIJKERHOUT - He™. Ge
meente: Dorpskerk 10 ds. Kalkman.
Rooms-Kath. parochies: Victorkerk zat.
7, zond. 9.30 en 11; Jozefkerk zat. 7, zond.
8.30 en 10.
OEGSTGEEST - Herv Gemeente:
Groene of Will, kerk 10 ds. Mackaav,
Leiden; Pauluskerk 10 ds. Blom; Ge
meentecentrum 10.30 ds. Noorman,
Bussum, 7 ds. Vegter, avondmaal. Geref.
Kerk (Mauritslaan): 10 ds. Vegter,
avondmaal Geref. Kerk Vrijg.: 10.30 ds.
Bosma,4.30 leesdienst. Ned. Geref. Kerk
(Gemeentecentrum): 8.45 ds. Brink. 4 br.
v.d. Ven. Van Wyckerslooth: 4.15 mevr.
ds. Visch. Kapel Endegeest: 9.30 ds.
Friederich. Volle-Evangeliegemeente
(Gemeentecentrum): 4 nam Rooms-
Kath. parochies: Will, kerk zat. 7, zond. 9
en 11;
OUD-ADE-Rooms-Kath. parochie: zat.
7, zond. 8.30 en 10.30.
OUDE EN NIEUWE WETERING -
Herv. Gemeente: 9.30 ds. Klein Kranen
neigd zich wat terug te trek
ken op het eigen gegeven. Of
fervaardig, ook voor zaken
buiten de eigen kring. Voor
zichtig met nieuwigheden.
Kritisch in dien zin dat men
zuiver aanvoelt als de man op
de preekstoel andere accen
ten legt. De gemeente ver
wacht een beslist geluid. Met
aandacht ook voor het per
soonlijke element in de
preek".
"Dat betekent voor het pasto
raat niet, dat je geen geduld
moet hebben met de niet-
meelevende rand. Geen bot-
te-bijl-methode alsjeblieft.
Aan mensen eruit zetten heb
je niks.'Beter is het, te ver
trouwen op de beloften van
het evangelie"
Kalmaan
Is uw gemeente de laatste jaren
niet wat naar "rechts" opge
schoven?
"Dat is wel mogelijk. Op andere
plaatsen vind je dat ook. Als
het gros van de predikanten
een gemeente niet meer zo
ligt, dan gaat men het in de
rechtervleugel van de kerk
zoeken. En die wordt langza
merhand wat genuanceerder.
In gereformeerde-bonds-
kringen worden nu ook wel
gezangen gezongen hier en
daar. De vraag naar confes
sionele predikanten in het
land is groter dan het aanbod.
Misschien wordt in confes
sionele kringen de theologi
sche studie te weinig gesti
muleerd. Men is daar nu over
bezig. Rijnsburg is wat je
noemt ouderwets-confessio
neel. Mét gezangen, de nieu
we psalmberijming en de
nieuwe vertaling"
Maar geen Liedboek nog.
"Nee, wel zo af en toe een paar
liederen, maar niet officieel.
Mooie gezangen, zoals "Vaste
Rots van mijn behoud", zijn
helaas uit dit boek weggela
ten en vertrouwde melodieën
zijn veranderd. En dan die
verzen van .Oosterhuis en
Barnard. Zijn dat nou echt
kerkliederen? Tom Naaste
pad gaat, nog. Je moet in je
plaatselijke beleid heel voor
zichtig zijn. Kalmaan doen.
Jeugdwerk. Morgenavond om 5
uur wordt in de Zuiderkerk
(Lammenschansweg) te Leiden
een jeugddienst gehouden, met
ds! R. J. Koolstra als voorganger,
ter afsluiting van de jeugdweek
en ter opening van het jeugdwerk
in dit seizoen. Thema: "Ken je de
Vader?" Na de dienst, waaraan
enkele koren meewerken, is er
nog een gespreksavond voor jon
geren van 14 tot 20, ook met mu
zikale afwisseling, over hetzelfde
thema.
Hervormde Kerk: beroepen te
Vriezenveen C. L. de Rooij Zoe-
burg. 5 hr. Christ, Leiden, jeugddienst,
in geref. kerk. Geref. kerk: 9.30 ds. Jas
pers Focks, 6.30 hr. Christ, jeugddienst.
Rooms-Kath. parochie: zat. 7, zond. 8,
9.30 en 11.30.
ROELOFARENDSVEEN - Rooms-
Kath. parochies: Maria Presentatie zat. 7,
zond. 9.30 en 11.30; Petrus-Banden zat. 7,
zond. 8, 9.30 en 11.
RIJNSATERWOUDE - Herv. Gemeen
te: 9.30 ds. De Kruiff, 7 ds. Van Hoegee.
Chr. Geref. kerk: 9.30 dienst, 2.15 ds.
RIJNSBURG - Herv. Gemeente: Voor
hof 10 ds. v.d. Bogerd; Bethelkerk -.?ce
en 10 ds. Lefeber, Alphen, 5 ds. Quak,
Vianen. Geref. Kerk: Petrakerk 9.30 ds.
Baayen, 5 ds. Damsma; Immanuelkerk 9
en 10.30 ds. Damsma, 5 dr. Van Oeveren,
7 ds. v.d. Kooy, Lochem, jeugdkappel;
Maranathakerk 9.30 dr. v. Oeveren, 5 ds.
Böayen. Geref. Kerk Vrijg.: 10 en 5.15 ds.
Zomer. Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 5 ds. De
Joode. Evang. Christengemeente (aula
mavo): 10 br. v.d. Geer. Rooms-Kath. pa
rochie: zat. 7, zond. 10.30.
RIJPWETERING - Rooms-Kath. paro
chie: zat. 7, zond. 7.30, 9 en 10.30.
SASSENHEIM - Herv. Gemeente: 9 en
10.30 ds. v.d. Meer. 7 ds. Bosman, Laren,
opendeurdienst. Geref. Kerk: 9.30 ds.
Baas, 7 zie herv. gem. Chr. Geref. Kerk:
10 en 7 ds. Rebel. Ned. Prot. Bond (Jul
laan 17): 10.30 mevr. ds. Luikinga.
Rooms-Kath. parochie: zat. 7, zond. 9.30
en 11.
TER AAR - Herv. Gemeente: 9 30 ds
Haakman. 6.30 ds. Klein Kranenburg
Geref. Kerk: 10 ds. Voogt. Holl. Rading
6.30 hr. v. Wallinga. Rooms-Kath. paro
chies: Aardam zond. 9 en 12; Langeraai
zat. 7, zond. 8.30, 10 en 11.30.
VALKENBURG - Herv. Gemeente: IC
ds. Vermeulen en ds. De Raadt, gez
dienst, opening winterwerk, 6.30 ds
Vermeulen. Geref. Kerk: 10 zie herv
Gem., 6.30 dd. Los. Geref. Kerk Vrijg.:
9.30 en 5.
VOORHOUT - Herv. Gemeente: 10 ds
Brokershof. .Rooms-Kath. parochie: zat
7. zond. 9. 10.30 en 11.45.
VOORSCHOTEN - Herv Gemeente:
Dorpskerk 9.30 (niet 10 uur) ds. v.d
Schoot, familiedienst, 7 ds. v.d. Schoot
Avondmaal; aula Noord-Hofland 9.30ds
De Zwart; Kerk Hulp en Heil 10 mevr
De kerk is niet van de domi
nee maar van de gemeente. In
mijn tijd hebben ze er in Nun-
speet zeven jaar over gedaan
om ritmisch te leren zingen".
Ds. Van Niel praat daar niet
kleinerend over. Hij wil de
stijl van elke gemeente en het
tempo waarin zij zich ont
wikkelt graag respecteren.
Toch waren destijds de 25
brieven uit het Veluwedorp
die de "minder rechtse" do
minee Van Niel aanraadden
toch maar vooral in Sneek te
blijven, juist een reden voor
hem om het Nunspeetse be
roep aan te nemen.
Rustig
Toen Rijnsburg kwam (1972),
heeft ds. Van Niel (in Scheve
ningen) werkelijk gedacht,
dat dit laatste station hem een
"rustig dorpspastoraat" zou
bezorgen. Dat is een (on)vro-
me wens gebleken.
"Het is een dynamische ge
meente, die voortdurend je
aandacht en-inzet vraagt".
Waarbij dan nog komt, dat ook
in Rijnsburg het christelijk
onderwijs, net als in ver
scheidene andere standplaat
sen, niet tevergeefs een be
roep op hem deed als het om
een bestuursfunctie ging.
Ds. Van Niel heeft in dit alles
een reuzesteun aan zijn
voortvarende vrouw gehad.
Een kloeke klassieke domi
neese, zowel binnenshuis als
daarbuiten, begiftigd meteen
zakelijk gevoel (bazaars en ac
ties), maar ook met hart voor
de zaak. Zij jubileert straks
"onomstotelijk" mee. Temeer
omdat de Van Niels ook nog
veertig jaar getrouwd zijn.
Rijnsburg gunt deze markante
pastor - naar wiens opvolger
nog ijverig wordt gezocht -
een "rustig dorpspastoraat".
Maar dan wel na het feest.
S.J. DE GROOT
len; bedankt voor Gorkum G. S.
Alma Soest, voor Giessendam P.
Molenaar Groot-Ammers.
Gezangen. De discussie in de
christelijke gereformeerde syno
de deze week over het zingen van
gezangen in de kerkdienst lever
de niet minder dan negentien
sprekers op. De geestelijke ver
scheidenheid, die ook deze kerk
langzamerhand is gaan kenmer
ken, kwam in dit uitvoerige ge
sprek duidelijk tot uitdrukking.
Het schommelde tussen: "beslist
géén gezangen" (daarin zit Gods
Geest niet) en "als gezangen de
bedoeling van de Schrift goed
vertolken, laten we elkaar dan
geen juk opleggen". De synode
nam nog geen besluit. Naar het
zich laat aanzien, zal deze zaak
eerst in de plaatselijke kerken
worden besproken. Men wil vóór
alles de eenheid bewaren.
ds. Menken, Grevenbicht. Geref. Kerk:
9.30 ds. De Zeeuw, Geref. Kerk Vrijg.: 10
en 5 ds. v. Rongen. Rooms-Kath. kerken:
Laurentiuskerk zat. 7, zond. 10 en 11.30;
aula Noord-Hofland zond. 11; Moeder-
Godskerk zat. 7, zond. 8.30 en 10.30.
WADDINXVEEN - Herv. Gemeente:
Brugkerk 9.30 ds. Verwelius, 5 ds. Ver
boom; De Hoeksteen 9.30 kand. v. Har
ten, 6.30 ds. Verwelius; Bethelkerk 9.30
ds. Verboom, 5 ds. Tigchelaar; Imma
nuelkerk 9.30 ds. Hulst, 7 ds. Posthumus
Meyjes. Geref. Kerk: Kruiskerk 9 ds. v.d.
Berg, 5 ds. Mondeel; Ontmoetingskerk
10.15 ds. v.d. Berg. Chr. Afgescheiden
Gemeente: 9.30 en 5. Volle-Evangelie
gemeente "Sion" (Lindegaarde 17a):
9.30. Remonstr.-Gemeente: 10 ds. Hooy-
kaas. Rooms-Kath. parochie: Victorkerk
zond. 10; Ontmoetingskerk zond. 9.30 en
11.45.
WARMOND - Herv. Gemeente: 10 ds.
Den Tonkelaar. Rooms-Kath. parochie:
zat. 7. zond. 8.30, 10 en 11.30.
WASSENAAR - Herv. Gemeente:
Dorpskerk 10 ds. Steenstra, 4.30 ds. Vis
ser, Katwijk, 7 kand. Smeets; Kieviet-
kerk 10 mevr. ds. Visser, Den Haag; Mes-
siaskerk 10 ds. Stegenga, Den Haag;
Dorpscentrum 9.30 ds. v.d. Vlist, Nieu-
werkerka.d. IJssel. Geref. Kerk: Zijllaan
10 en 7 ds. v.d. Meulen; Wassenaar-Zuid
10 ds. v.d. Kamp. Ned. Prot. Bond (L.
Kerkdam): 10.30 ds. Werner. Rk. kerken:
Will kerk zat. 7, zond. 9 en 11Jozef zat. 7,
zond. 9.30, 11 en 6.30; G. Herder zat. 5,
zond. 9 en 11.30.
WOUBRUGGE - Herv. Gemeente: 9.30
ds. Cnossen, Woerden, 6.30 ds. De Jong,
Leiden. Geref. Kerk. 9.30 en 6.30 hr. De
Hoop. IJsselstein. Rooms-Kath. paro
chie: zat. 7, zond. 10.
ZEVENHOVEN - Herv. Gemeente: 9.30
ds. Kielder. Geref. Kerk: 9.30 en 7 ds.
Fernhout. Rooms-Kath. parochie: zat. 7,
zond. 9 en 10.45.
ZOETERWOUDE- Herv Gemeente: 10
ds. Wolthaus. Rooms-Kath. parochies:
St. Jan zond. 9.30 en 11; Chr. Dienaar-
kerk zat. 7. zond. 10; Meerburgkerk (Ho
ge Rijndijk) zat. 7, zond. 9.30 en 11.
ZWAMMERDAM - lierv. Gemeente: 10
ds. Klein Kranenburg, Ter Aar, 6.15
zang, 6.30 gez. jeugddienst in geref. kerk,
ds. Haakman Geref. kerk: 10 kand. v.
Wallinga, 6.30 ds. Haakman, gez. jeugd
dienst.
