in
College ziet wel
parkeer
garage
iets
Bouwactiviteit in Noord I
Eerste injectievoor
nieuw Leids ziekenhuis
LEZERS SCHRIJVEN
Onduidelijkheid over
beslissing commissie
Woningen aan Marnixstraat,
Molenstraat en LAF-terrein
LEIDEN - De gemeente staat niet onwelwillend tegen
over het plan van superkruidenier Van der Broek (Di-
gros) om tussen de Langegracht en Oude Singel een par
keergarage te bouwen. In november zal het college van
B en W al een beslissing nemen over of men de benodig
de grond in erfpacht aan Van der Broek wil uitgeven.
■éÊÈÉËÊt.
Ir. W. Starrenburg bedient de heimachine bij het slaan van de eerste "officiële" paal.
PAGINA 4.
Kom met geld
over de brug
LEIDEN - Wethouder Tesse-
laar (volkshuisvesting) zal
minister Beelaerts van Blok
land een brief schrijven om
hem te vragen snel met geld
over de brug te komen voor
de uitvoering een aantal re
novatieplannetjes in Leiden.
Zoals bekend heeft de minister
van volkshuisvesting 240
miljoen gulden over voor de
stadsvernieuwing omdat hij
zijn goedkeuring heeft ont
houden aan plannetjes die
volgens hem veel te duur
zijn. De Leidse wethouder
meent dat de minister het
niet kan maken om dik 200
miljoen in de la te laten lig
gen terwijl de gemeenten
genoeg plannen hebben. De
verbetering van oude wo
ningen zou hierdoor in ge
vaar komen.
Tesselaar zal er bij de minister
op aandringen om de Leidse
plannetjes (o.a 80 woningen
in het Morskwartier) zo snel
mogelijk goed te keuren. De
wethouder zal de minister
tevens laten weten dat een
aantal andere renovatie
plannetjes van Leiden eind
deze maand bestekklaar zijn
en bij de minister op tafel
zullen worden gelegd.
Wethouder Waal (ruimtelijke orde
ning) benadrukte, gisteravond in
een vergadering van de PvdA-
raadsfractie, dat de gemeente op
korte termijn adviezen zal inwin
nen van de Stichting Leidse Bin
nenstad, de Werkgroep Econo
misch Beleidsplan en van de
buurtcomité's Noordvest en De
Camp. PvdA-vice-voorzitter Van
Rij trok de conclusie dat de ge
meente er wel voor voelt om met
Digros in zee te gaan. Van Rij zei
het niet stom te vinden als de ge
meente op het voorstel van Van
der Broek ingaat "als de gemeen
te er maar een aantal goeie dingen
uitsleept".
375 plaatsen
Zoals bekend heeft Van der Broek
vorige week epn definitief plan
op tafel gelegd voor de bouw van
een parkeergarage met 375 plaat
sen. Met de bouw zou een inves
tering gemoeit zijn van meer dan
vier miljoen gulden. Van der
Broek wil de bouw- en exploita
tiekosten geheel zelf dragen.
De parkeergarage is in de eerste
plaats bedoeld voor het oplossen
van de parkeerproblemen die zijn
ontstaan sinds de opening van
het Digros-koopcentrum aan de
Langegracht. Maar eigenaar Van
der Broek meent dat de parkeer
garage ook een redmiddel is voor
de Leidse binnenstad om straks
te kunnen opboksen tegen het
winkelcentrum dat in Leider
dorp komt.
Wethouder Waal zei dat B en W niet
eerder een beslissing zullen ne
men dan wanneer de zaak in de
inspraak is geweest. Daarna zou
de gemeente met Digros willen
onderhandelen over de voor
waarden waaronder de parkeer
garage gebouwd zou mogen wor-
LEIDEN - In Leiden-noord is het
slaan van eerste palen en het uit
reiken van eerste sleutels bijna
een gewoonte geworden. Hele
complexen woningen zijn gere
noveerd of vervangen door
nieuwbouw. In de afgelopen ja
ren is al heel wat gedaan om dit
deel van de stad een beter aanzien
te geven.
De komende maanden zal opnieuw
een flinke ruk worden gegeven
aan de stadsvernieuwing in
noord. Vorige week is de eerste
paal de grond ingegaan voor de
bouw van 54 woningen in de
Marnixstraat. In de Molenstraat
zullen 109 woningen worden af
gebroken en vervangen worden
door nieuwbouw. En op het
voormalige terrein van de Leidse
Apparatenfabriek (LAF) zullen
volgend jaar 41 woningen uit de
grond worden gestampt.
In de Marnixstraat zijn al 72 wonin
gen afgebroken die niet meer ge
renoveerd konden worden. Wet
houder Tesselaar heeft vorige
week de eerste paal geslagen voor
de bouw van 54 nieuwe woningen
waaronder 18 eengezinshuizen
en 36 gestapelde woningen. In
den. De gemeente wil bijvoor
beeld vastgelegd zien wat de
openingstijden en de parkeerta
rieven zijn. Ook zal men willen
overleggen over het parkeren
s'avonds door de buurt. De wet
houder zei te menen dat de par
keergarage voor een verminde
ring van de parkeerdruk in de
wijk De Camp kan zorgen. De
voorwaarden waaronder de ge
meente eventueel met de plan
nen akkoord zou willen gaan zijn
van essentiële betekenis.
Lange procedure
Volgens Waal zullen er wel bezwa
ren tegen de bouw van de par
keergarage ingediend worden die
tot een lange procedure kunnen
leiden. De wethouder zei echter
te verwachten dat, in geval van
een beroepsprocedure, Gedepu
teerde Staten het standpunt zul
len volgen dat de gemeente over
deze kwestie zal innemen.
Waal zei niet te denken dat de ge
meente ooit geld zal steken in het
parkeren gezien de financiële po
sitie van Leiden, ook in de ko
mende jaren. De wethouder
noemde het een belangrijk gege
ven dat, in het onderhavige geval,
een particulier het risico wil dra
gen. "Als het Digros lukt zie ik
niet in waarom het de Breestraat-
winkeliers ook niet zou lukken",
aldus de wethouder doelend op
het voormalige Sanderscomplex
aan het Levendaal. Dit terrein is
door de Leidse gemeenteraad
aangewezen als de plek waar in
eerste instantie een parkeergara
ge zou moeten komen. De parti
culier die deze grond in handen
heeft voelt echter niets voor de
plannen van de gemeente.
het plan zijn ook twee winkels
opgenomen die al in de Marnix
straat gevestigd waren. De be
woners van de afgebroken wo
ningen zijn tijdelijk gehuisvest in
wisselwoningen of hebben huis
vesting elders in Leiden aange
boden gekregen. De nieuwe wo
ningen komen in beheer bij wo
ningbouwvereniging Ons Be
lang.
Op het terrein van de voormalige
Leidse Apparatenfabriek aan de
Os en Paardenlaan zullen 41 wo
ningwetwoningen worden ge
bouwd. Ook deze woningen zijn
voornamelijk bestemd voor ge
zinnen. Als alles volgens plan
verloopt zal begin volgend jaar
een begin worden gemaakt met
deze nieuwbouw. De huizen ko
men ook in beheer bij Ons Be
lang.
In de Molenstraat en omgeving
zullen binnenkort 109 woningen
tegen de grond gaan om plaats te
maken voor nieuwbouw. De
nieuwe huizen worden neergezet
aan weerszijden van de Molen
straat. Het betreft in totaal 75 wo
ningen te weten 35 ééngezinshui
zen (waaronder één invalidewo-
LEIDEN - Met een aantal harde
klappen heeft oud-ziekenhuis
voorzitter ir. W. Starrenburg gis
termiddag de "eerste" paal voor
de eerste fase van de nieuwbouw
van het Academisch Ziekenhuis
Leiden de grond in geslagen. De
paal was voor de gelegenheid zo
danig beschilderd, dat het een
enorme injectiespuit moest voor
stellen.
Na de daad van ir. Starrenburg, die
kritische werd gevolgd door bur
gemeester Goekoop van Leiden
(links in "ijscommannenpak" op
de foto), werd er een vuurwerk
ontstoken, dat tot ver in de om
trek was te horen.
Ook de verdere werkzaamheden
zullen met name aan patiënten,
.ing) en 40 twee- en driekamer
woningen in gestapelde bouw.
Bij elke woning komt een aparte
berging. In de Molenstraat komt
tussen de Amaliastraat en de J.W.
Frisostraat een terrein voor
groen- en speelvoorzieningen.
Omdat er maar 75 woningen terug
komen op de plaats waar momen
teel 104 woningen staan zullen 29
gezinnen elders in Leiden huis
vesting aangeboden krijgen. Het
nieuwbouwplan is tot stand ge
komen in samenwerking met de
bewoners van de huidige wonin
gen. Ook deze nieuwbouw komt
in beheer bij Ons Belang.
Ovér enige tijd zullen ook nog 24
woningen van de Leidse Woning
Stichting, in de sAnna van Sak
senstraat, worden gerenoveerd.
Met alle plannen die nu onder de
hamer zijn komt het eind van de
stadsvernieuwing in Noorder
kwartier in zicht. De heer Akse
van de afdeling volkshuisvesting
van de gemeente zegt: "Binnen
driejaar is het helemaal gebeurd.
Dan heeft het totale vooroorlogse
woningbestand van de woning
bouwvereniging een reusachtige
opknapbeurt achter de rug".
bezoekers, peroneelsleden en
bewoners van omliggende
woonwijken niet ongemerkt
voorbij gaan. Maar met een extra
investering van ongeveer 80.000
gulden probeert het ziekenhuis
met behulp van geluidsisoleren-
de maatregelen het leed zo veel
mogelijk te beperken.
Toen ir. Starrenburg gisteren de
heimachine zijn officiële werk
liet doen, waren de eerste palen al
in de grond verdwenen. Nog voor
het begin van de bouwvakvakan
tie zijn de eerste vier palen van de
in totaal 1369 palen geslagen.
Dat heiwerk was nodig voor de
aanleg van een kraanbaan en die
korte periode van heien werd te
vens benut om de geluids- en
trillingsoverlast te peilen. Hoe
wel de laatste paal in mei volgend
jaar de grond zal ingaan, wordt
volgende maand met de ruw
bouw begonnen.
In het najaar van '82 staat de dak
bedekking en het aanbrengen en
de afwerking van de gevels op het
programma; een onderdeel van
de bouwactiviteiten dat ander
half jaar in beslag zal nemen.
Met de afwerking en de inrichting
van het ziekenhuis wordt begin
'82 al begonnen. Tenslotte hoopt
men bij het ziekenhuis dat in de
zomer van 1984 de officiële ope
ning zal plaatsvinden. En wel
licht tegelijkertijd het begin van
het tweede gedeelte van de totale
nieuwbouw van het ziekenhuis.
Akoestiek
TNO gaat zich buigen over de ver
meende slechte akoestiek van de
Hooglandse kerk De kerkvoogdij
gaat daar tien mille voor weg
gooien, want er komt gegaran
deerd een advies, dat zacht-
boardplaten en gordijnen bevat.
Met die gordijnen zullen de her
vormde zangers wel uiterst ge
lukkig zijn, aangezien ze nooit
anders dan door gordijnen om
geven hun kerkelijke lofzang
Jiebben verklankt.
Maar waar komt die waanzinnige
nonsens, dat de akoestiek van de
kerk slecht zou zijn nu toch van
daan? Uit de koker van mensen,
die nog nooit van hun leven ge
musiceerd hebben in een echte
gotische kerk; een kerk, die niet
gestoord wordt door een kuip-
achtige wielerbaan in het kerk
schip. Bovendien laten die men
sen zich ook nog een keer opjut
ten door een paar recensenten,
die - naar mijn uiterst bescheiden
mening - zich doodschrikken bij
een heel natuurlijke nagalm, die
in de gehoorgangen niet meer
doorklinkt in een Stadsgehoor
zaal, waar rouwgordijnen op het
podium en omfloerste balkons de
akoestiek schrikbarend, vermin
derd hebben.
Nu de Hooglandse kerk ontdaan is
van aan het gebouw wezens
vreemde bebouwingen, weer
galmen de roerselen der zangers-
zielen luid, overstemd door het
fraai twinkelerende orgel. En dan
opeens treedt de discrepantie in
het denkvermogen aan het licht:
de akoestiek is slecht, maar het
orgel is overal heel goed hoor
baar!
Ik las in een krant, dat ook de do-
minee's last hebben van de ver
andering. Het orgel bewijst, dat
er een goede akoestiek is. Wie
echter de kerk gebruikt op een
manier, die indruist tegen de drie
akoestische lijnen, die alle goti
sche kerken rijk zijn, heeft een
mislukking van zijn optreden aan
zibhzelf te wijten. De schuld ligt
niet bij de akoestiek, maar bij het
verkeerd gebruiken van die
akoestiek, TNO-rapport of niet.
Wanneer een koor wil concerteren
in de kerk moet men op een tri
bune staan, die reikt tot aan het
orgel. Het is menselijk misschien
onfatsoenlijk, maar er zal niets
anders op zitten dan dat de
toehoorders hun rug toekeren
naar de uitvoerenden en navel
gaan staren naar het priesterkoor,
want de grote akoestische lijn
loopt vanaf het orgel naar het
priesterkoor omlaag om daar te
resoneren naar de aanwezigen in
het kerkschip.
Het was heel slim bekeken om in
een stedelij ke keur vast te leggen,
dat het verboden was om een
staanplaats in te nemen tijdens
kerkdiensten buiten het kerk-
WOENSDAG 3 SEPTEMBER 1980
schip. De transepten deden he
lemaal niet mee aan de dienst in
het hoogkoor.
De twee grote kapellen, die tussen
de pilaren van de transepten in de
Hooglandse kerk waren ge
bouwd, hadden èn een eigen
functie op liturgisch gebied
nflende functie in de akoestiek,
die ook gericht was op verstaan
baarheid. Het is jammer, dat bij
de restauratie van de Hooglandse
kerk een voor de akoestiek we
zenlijk belangrijk onderdeel niet
is teruggerestaureerd: de afslui
ting van het priesterkoor tussen
de pilaren, waardoor de koorom
gang inderdaad weer een gang
zou zijn geworden.
Die afsluiting was er niet om de
eerwaarde heren te beschermen
tegen tocht, maar om hun zang
van de Getijden via een andere
akoestische lijn in het kerkschip
verstaanbaar te laten zijn.
Het verbaast me helemaal niet, dat
de predikanten moeite hebben
met hun verstaanbaarheid, want
alhoewel onwetend niet zondigt,
roeien zij met hun woorden mooi
tegen de stroom van de akoesti
sche spreeklijn in, aangezien men
in het verleden de kansel heeft
verplaatst en gewoon vergat om
die "redenaarsbok" bij de restau
ratie terug te zetten naar de oor
spronkelijke plaats: de zuidelijke
vieringpijler. Ik geb heb al eens
gewezen op die spreeklijn, de zo
genoemde "carambole"-lijn van
uit het priesterkoor en de ge-
luidslijn vanaf het orgel. Dat was
een gratis advies. TNO is duur
der, de akoestische lijnen blijven.
J.A.F. Doove
Papengracht 34
Leiden.
Buikhuizen
naar
Garenmarkt?
LEIDEN - De Leidse universiteit
onderzoekt de mogelijkheden
om de omstreden Leidse crimi
noloog prof. dr. W. Buikhuisen
zijn werk te laten verrichten in
het voormalige onderkomen van
de vakgroep geologie aan de Ga
renmarkt. Dit heeft de woord
voerder van de Leidse universi
teit bekend gemaakt.
De Leidse criminoloog wil de ruim
te gebruiken om zijn omstreden
onderzoek bij kinderen met mis
dadig gedrag te verrichten.
"Wanneer Buikhuisen zijn nieu
we onderkomen zou kunnen be
trekken is nog niet bekend", al
dus de universiteitswoordvoer
der.
Energiebewust
Zijn vrouwen energiebewust?
Onder dat motto organiseert
de werkgroep Politieke Scho
ling van de Leidse Vrouwen
raad een cursus van drie bij
eenkomsten over het energie
vraagstuk. Onderwerpen die
onder andere aan de orde ko
men zijn: maatregelen om
energie te besparen, over
heidsingrijpen en eventuele
alternatieven.
De cursus wordt afgesloten met
een forumbijeenkomst met
vertegenwoordigers van poli
tieke partijen. De cursus
wordt gehouden op 17 en 24
september en op 1 oktober.
Deelnemers kunnen kiezen uit
een ochtendbijeenkomst
(aanvang 9.30 uur) of een
avondbijeenkomst (aanvang
20 uur). De cursus wordt ge
geven in een zaal van de Pe-
truskerk aan de Lammen-
schansweg.
Gevonden
voorwerpen
ln de maand juli werden de vol
gende gevonden voorwerpen
aangegeven bij de Leidse po
litie: wit jack, kinderbril, zil
veren kettingvlaggen, regen
jas. shawl, helm, herenbril,
radio, kinderjack, herenhor
loge, dameshorlogesporttas,
plunjezak, bromfietstas, tas
met kleding, geldbedragda
mesportemonnee, diverse
sleutelbossen. Inlichtingen bij
het politiebureau aan de
Zonneveldstraat 10 van
maandag tot en met vrijdag
van 8 tot 20 uur. Telefonisch:
071-149961, tst. 111.
Antroposofie
een inleiding gehouden tot de
antroposofie. Mr. P.C. Velt-
man houdt een viertal open
bare voordrachten, op de
woensdagavonden 3,10,17 en
24 september. Aanvang 20.15
uur en toegangsprijs f 5.-.
NCVB Leiden
In het Gemeentecentrum aan de
Lytweg in Oegstgeest is er
vanavond een gezamenlijk
begin van alle afdelingen van
de Sleutelringonderdeel
van de NCVB Leiden. Het be
gint om acht uur. Mevr. Jel-
gersma-Rippen uit Kampen
zal op de bijeenkomst spreken
over het onderwerp: "De
plaats van de vrouw in de
kerk".
Hengelsport
Bergen
Het rijksn
en mineralogie aan de Hoog
landse Kerkgracht 17 organi
seert een aantal educatieve
kindermiddagen voor de
jeugd van 8 tot 13 jaar. Alle
onderwerpen staan in het te
ken van de begrippen hoogte
en diepte. Op woensdag 17
september is de middag ge
wijd aan het ontstaan van de
bergen. Gratis toegangskaar
ten kunnen schriftelijk wor
den aangevraagd bij het
Leidse museum. Het pro
gramma begint om half drie
en duurt ongeveer twee uur.
Visvereniging "Hengelsport"
hield een wedstrijd in de
Ringvaart. De uitslag was: 1
Pli. Ver straten jr. 21 stuks
(2600 gram), 2.F.V. Eijgen 13
stuks (2030 gram), 3. P. Ver
hoef 3 stuks (1660 gram),4.Ph.
Verstraten sr. 10 stuks (1560
gram), 5. P. Ouwerkerk 5
stuks (890 gram), 6. T. Blans-
jaar 4 stuks(530 gram), 7.R.V.
Egmond 4 stuks (480 gram), 8.
E. v. Houten 3 stuks (400
gram), 9.1Jansen 5 stuks (390
gram), 10. D. Boon 1 stuks (160
gram).
KWF-collecte
De huis-aan-huis- en straatcól-
lecte van het Koningin Wii-
hemina Fonds die afgelopen
week werd gehouden heeft een
bedraf van 60.708,69 opge
bracht. De opbrengst is be
stemd voor de kankerbestrij
ding.
Over sloop pand Haverstraat
LEIDEN - Het is onduidelijk welk advies de gemeentelijke commissie
volkshuisvesting destijds heeft gegeven over het pand Haverstraat 85.
Dat zeggen B en W in antwoord op schriftelijke vragen van het PPR-
raadslid Beijen. Volgens Beijen zijn B en W met de sloop van het pand
afgeweken van het advies. Daarin zou gestaan hebben dat het pand als
wisselwoning gebruikt zou kunnen worden totdat de ruimte nodig was
voor de uitvoering van het bestemmingsplan. B en W zeggen dat sommi
ge leden juist beweren dat het advies is geweest om de woning direct te
slopen, nadat de laatste bewoners die hadden verlaten. "Voor het college
en met name de nieuwe wethouder voor volkshuisvesting is het - achter
af - onmogelijk vast te stellen welke visie de juiste is", aldus het college.
Overigens merken B en W op dat de sloop van woningen aan de Haver
straat niet lukraak gebeurde maar een gevolg is van een beleidsmatige
afweging. Bepaald was dat het betrokken gebied een groenbestemming
zou krijgen. Dat het plan nog niet was goedgekeurd door de Kroon doet
volgens B en W niet ter zake. "De meeste plannen zijn of worden gereali-
seerd terwijl de Kroonprocedure nog loopt". Verwezen wordt naar de
bebouwing van het Herengracht-Zijlsingelgebied.
