Sigarettenkokers te kijl<
WOENSDAG 3 SEPTEMBER 1980
Vanavond om acht uur kunt u
op Nederland 1 ruim ander
half uur kijken naar Peter Us
tinov en Nathalie Wood, alle
bei van Russische ouders, die
u meevoeren door de Hermi
tage in Leningrad, een van de
grootste musea ter wereld. Ik
kan het weten, want ik heb er,
kort voor de Olympische Spe
len begonnen, een paar uur
doorheen gedwaald, in gezel
schap van een vrouwelijke
gids (ook van Russische ou
ders), die er alles van af
wist.
Zoals langzamerhand wel be
kend is, wordt Leningrad „de
heldenstad van de Sow jet-
Unie" genoemd, een officiële
eretitel die de stad dankt aan
de belegering van 900 dagen
lang door de Duitse legers. De
stad. die toen drie miljoen in
woners telde, verloor in die
900 dagen ruim één miljoen
inwoners. Maar van de kunst
schatten ging niets verloren,
zodat het effect in feite het
zelfde was als van de neutro
nenbom. Nee, dat is natuur
lijk onzin, er werd ook van de
stad zelf veel verwoest, maar
de Hermitage, toch een schiet
schijf van jewelste zou je den
ken, kreeg in die 900 dagen
slechts 32 schoten en 2 bom
men te verwerken. Nu had
men wel allerlei voorzorgs
maatregelen genomen: het
bladgoud van de torens, die
nu zo schitterend blinken in
de zon, werd bruingeschil-
derd, de Alexanderzuil die te
groot en te zwaar was om in
gegraven te worden zoals met
veel kunstvoorwerpen ge
beurde), werd met zandzak
ken op een stellage eromheen
gecamoufleerd, gebouwen
werden met camouflagenet-
ten en luchtballonen onher
kenbaar „geschminkt"en het
merendeel van de kunstschat
ten uit de Hermitage werd in
twee lange treinen naar de
Oeral vervoerd, voordat de
blokkade van de Duitse troe
pen een voldongen feit
Te slim?
Als je alles wilt
Hermitage herbergt moet je
een paar dagen uittrekken, ik
heb me dus beperkt tot de Ne
derlandse afdeling, de schat
kamer, en wat je onderweg te
gen kwam, zoals de wereld
kaart opgebouwd uit 45.000
edelstenen en halfedelstenen
die in 1937 voor de Wereldten
toonstelling werd vervaar
digd. met Den Haag erop als
hoofdstad van Nederland.
Wat me op de afdeling van de
Nederlandse schilderkunst
uit onze Gouden Eeuw en om
streken meer nog dan de Rem-
brandts etcetera fascineerde
waren de Nederlandse mees
ters die wij, gewone museum-
gangers, in het geheel niet
kennen, zelfs hun namen niet:
Lambert Lombard, Jean Bel-
leg ante, Jan de Cock, Jan
Mandijn, Alexander Kei-
rincks, Gijsbrecht Leytens,
Jurriaan van Streek... Bij
thuiskomst heb ik het even 'af-
gesjekt' in ,All the paintings
of the Rijksmuseum in Am
sterdam", en inderdaad: geen
schilderij hangt van hen in
het Rijksmuseum (of is zelfs
maar in de kelders opgesla
gen), geen dwarsstraat is ooit
naar hen genoemd. Ik weet
niet goed hoe ik dat moet in
terpreteren: of de Hermitage
is het Rijksmuseum in de loop
der jaren te slim afgeweest, of
de Hermitage heeft zich een
paar tweederangs schilders
in de maag laten split-
Schatkamer
Voor een bezoekje aan de schat
kamer moesten we speciale
permissie hebben. De speciale
gids die we meekregen, een
verlegen meisje, bleek alles bij
elke vitrine uit naar hoofd te
hebben geleerd. Soms stokte ze
halverwege, en dan wist ze
absoluut niet meer hoe ze ver
der moest, zoals zwakbegaaf
de pianisten weer helemaal
overnieuw moeten beginnen
als ze halverwege een sonate
even hebben misgetast. Nu be
greep ik ook die vrouw beter,
die ik in het Centraal Lenin
Museum in haar eentje had
zien staan mompelen in een
hoek van het museum: zij was
bezig haar les te repeteren, als
rondleidster in spe. Vooral
Catharina de Grote had heel
wat moois bijeenverzameld,
en ik vroeg Natascha
Chroestaljowa. onze gids. of
Catharina nu eigenlijk zo'n
goede smaak had, of alleen
maar over goede raadgevers
had beschikt? Ze antwoordde
wijsgerig: „Wie goede raad
gevers kiest, moet ook goede
smaak hebben
Klok
Het indrukwekkendst vond ik
intussen de klokdie vorst Pot-
jomkin voor zijn liefje Catha
rine II had laten maken door
de Engelsman James Cooks.
Je ziet een rond landschap,
daarop een pauw die kan
snikken en pronken, een haan
die kraait en met zijri vleugels
slaat, een uil die de ogen open
en dicht doet, eekhoorntjes
waarvan het ene een nootje
oppeuzelt en het andere
springt, paddestoelen die uit
de grond rijzen met op de
grootste paddestoel de cijfers
en wijzers van de klok. Een en
ander van edelmetaal en edel
stenen natuurlijk, en ik neem
aan dat alles begon te bewe
gen op de hele uren. Ze hebben
het voor het laatst in 1964 ge
probeerd, toen het ding 200
jaar oud was, en.daarvoor is
het nog een keer in werking
gesteld om Sergej Eisenstein
een paar leuke shots te bezor
gen voorzijn film „Oktober".
Ik ben benieuwd of Peter Us
tinov en Nathalie Wood be
langrijk genoeg waren om ook
voor hen (en dus voor ons kij
kers) deze uit zijn krachten
gegroeide klok nog even op te
winden.
DEN HAAG - Prins Bernhard zal
op maandag 8 september in het
Concertgebouw in Amsterdam
de Erasmusprijs 1980 uitreiken.
De prins, regent van de stichting
Praemium Erasmianum, zal dit
doen in het bijzijn van koningin
Beatrix, prins Claus, prinses
Juliana, prinses Margriet en mr.
Pieter van Vollenhoven.
De prijs zal worden uitgereikt tij
dens een concert dat speciaal
voor deze gelegenheid wordt ge
geven.
De Erasmusprijs 1980 wordt zoals
bekend dit jaar uitgereikt aan
Koninklijke
familie bij
uitreiking
Erasmusprijs
Leonhardt, omdat zij getuigen
van een nieuwe visie op de mu
ziek van vroegere eeuwen
de barok in het bijzonder.
Als hoogtepunt van hun gezamen
lijke inzet wordt verwezen
de opname van het volledige
tatenwerk van Bach.
De
hen toegekende prijs be
draagt 150.000 gulden, waarvar
een deel zal worden besteed aar.
een object van Europese beteke
nis op cultureel, sociaal-cultureel
of sociaal-wetenschappelijk ter-
Nederlandse
sopraan in
demi-finale
Den Bosch
'S-HERTOGENBOSCH (GPD) -
Het Internationaal Vocalisten
concours is BEGIN DEZE
WEEK IN Den Bosch begonnen.
Het is de 27e maal, dat de stich
ting 's-Hertogenbosch Muziek-
stad dit internationaal bekende
samentreffen van vocalisten uit
de hele wereld organiseert.
Een eerste Nederlands succes is
inmiddels te melden. Jeannette
Bakker, een uit Meppel afkom
stige Nederlandse sopraan, is
doorgedrongen tot de demi-fi
nales van dit zangfestijn. Van de
42 sopranen zijn er door de bij
zonder kritische jury niet meer
dan vijftien tot de demi-finale
toegelaten. Van de vijf tenoren
zijn ér slechts twee die de moge
lijkheid krijgen om in de demi-fi
nale te bewijzen dat zij ook recht
hebben op een finaleplaats.
Er is in de jury een wijziging aange
bracht doordat de Westduitse
deskundige Hertha Hopner niet
kwam. Haar taak is nu overge
nomen, zoals voorgeschreven
door de statuten van het con
cours, door de voorzitter van de
jury, de Belg Lode Devos.
De demi-finales, die donderdag en
vrijdag worden gehouden, zijn
toegankelijk voor het publiek. De
finale heeft zaterdag plaats.
8 De dichter Willem Bijsterbosch
(24) uit Den Haag is een aanmoe
digingsprijs van duizend gulden
toegekend. De prijs wordt op 4
september uitgereikt op het
Haagse dichtersfestival in het
Theater aan de Haven in Scheve-
ningen. De prijs is ingesteld door
het Haagse literaire blad Ramp.
LUXOR: "De sheriff ziet ze vliegen", da.
2.30,7.00 en 9.15 uur, zo. 2.15,4.30,7.00 en
9.15 uur, al.
Nachtvoorstelling: "Topaz", vr. en za.
11.30 uur, 16 jr.
CAMERA: "Once upon a time in the
West", da. 8.00 uur, 12 jr.
Kindermatinee: "Sjors en sjimmie en de
gorilla", za. en woe. 2.30 uur, zo. 2 00 uur.
Nachtvoorstelling: "Banana's", vr. en za.
11.30 uur. 16 jr.
LIDO 1: "Caligula", da. 2.30 en 8.00 uur,
18 jr.
LIDO 2: "Fame", da. 2.30, 7.00 en 9.15
uur, zo. ook 4.45 uur, al.
LIDO 3: "Dimenticare Venezia", da. 7.00
en 9.15 uur, do., vr., ma. en di. ook 2.30
uur, 16 jr.
Kindermatinee: "Superster Goofy", za.,
zo. en woe. 2.30 uur, zo. ook 4.45 uur
STUDIO: "Last tango in Paris", da 7.00
en 9.15 uur, do., vr., ma. en di. ook 2.30
uur, 16 jr.
Kindermatinee: "Jungleboek", za., zo.
2.30 t
i. ook 4.45 t
AMSTERDAM - Op de Amsterdamse antiekmarkt De Looier is maandag
de tentoonstelling 'De Gulden Sigarettenkoker' geopend. De expositie,
waaraan het Nederlands Tabacologisch Museum in Groningen medewer
king verleent, duurt tot 31 oktober. Op bijgaande foto links een art-deco-
doosje met beschildering onder translucent emaille in goud en zilver uit
1920.voorstellende een ontklede dame op bank. Rechts ziet men een sigaret
tendoosje uit de Chinois-serie,dievan binnen geheel is verguld en uit 1927
dateert. Voor zover bekend is dit de eerste overzichtstentoonstelling van
sigarettenkokers, die in Nederland wordt gehouden.
Museum voor Geologie en Mineralogie -
Hooglandsekerkgracht, tentoonstelling
van natuursteen tot bouwsteen".
WEERRAPPORTEN
van gisteravond 20 uur i:
li
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00
uur tot woensdag 13.00 uur. (Diacones-
senhuis) en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13.00 uur Elisabeth-ziekenhuis.)
Bezoekuren
ziekenhuizen
Diaconessenhuis:
Middagbezoekuur 13 45-14.30 uur.
Avond bezoekuur 18.30-19.30 uur.
Kraamafdeling: vaders extra van
18.00-18.30 uur Kinderafdeling dage
lijks van 14.00-19.00 uur. (Niet meer dan
2 bezoekers per patiènt).
Sportmedisch Advies Centrum; blessu-
respreekuur. Elisabethziekenhuis, Lei
derdorp, 's maandags van 19.30-20.30
Museum voor Volkenkunde - Steen
straat 1, tentoonstelling: dagelijks leven
in Vietnam t/m 24 augustus.
Kunstcentrum Lange Mare: expositie li
tho's van Henk Hollebeek. Tot half ok
tober. Geopend: donderdagavond van
18-21 uur, zaterdag van 10-17 uur.
LAK-galerie, Levendaal 150. Septem-
bertentoonstelling met Leo Konings-
wijk, foto's en Rutger Gras, zeefdruk-
Museum De Lakenhal. Tentoonstelling
schilderkunstig realisme, van 22 augus
tus tot 6 oktober met o.a: Co Westerik,
Pat Andrea, Arie van Geest, Herman
Gordijn, Fer Kakkart e.a.
Museum voor Volkenkunde, Steen
straat 1, tot 4 januari 1981 tentoonstel
ling: Bazaar, Marktsteden in Noord-Af-
ghanistan met diaklankbeeld en diverse
Tilms. Geopend ma t/m za van 10-17
i feestdagen van 13-17 u
Albert V 1 150 zzw Ouessant nr Momba-
Andairon 1 25 nnw IJmuiden nrGluck-
stadt,
Arctic 1 50 nw Villano nr Bahiadlanca,
Atlantic 1 200 z Azoren nr Engeland.
Atlantic Sea 1 10 zw Kp Palos nr Barce
lona.
Atlantis Sun 1 t.a. rede Oran,
Belle Heloise 1120 no Villano nr Oporto,
Bottenvikken 1 40 n Villano nr Sevilla.
Dien Danielsen 1 p Kp Bon nr Iskende-
Dutch Sailor 1 30 w Den Helder,
Emmely 1 t.a. Escravos River,
Empire 1 60 Z Ouessant nr Santander.
Ice Express 1 p Argentia nr Argentinia,
Limousine Express 1 40 zo Kp Bon nr
Cork,
Nederland 1 50 zw Lissabon nr Port
Said,
Stadiongracht 1 50n Kp Palmas,
Valkenier 1 130 o Kp Mala.
Viking 1 p Kp Degata.
Grote Vaart
Abida 6 thv Suez verw.,
Acteon 3 te Singapore verw.,
Amersfoort 6 te Lissabon verw.,
Amsterdam 1 vn La Guira nr Puerto Ca-
bello,
Broere Emerald 1 vn Algeciras nr Lagos,
Dione 30 t.a. Hoek van Holland.
Dockexpress-10 1 380 zzo Djeddah i
Djeddah,
Golf,
Eemsborg 1 10 no Kiel nr Zaandam,
Felipes 2 te Difton Pier verw.,
Fossarina 2 te Curasao verw.,
Kylix 1 te Stanlow,
Nedlloyd Rosario 1 t.a. Bittermeren nr
Djeddah.
Nedlloyd Schie 1 vn Banjul nr Freetown,
Ondma 1 te Ardjunta Term.
Onoba 3 te Curacao verw.,
Rudolph Peterson 1 210 no Socotra nr
Ainsukhna,
Viana 4 te Punta Cardon verw.,
Zaria 30 te Rasal Khafji verw.,
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Twente
Vüssingen
Zd Limburg
Aberdeen
Athene
Barcelona
Berlijn
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Helsinki
Innsbruck
Klagenfurt
Lissabon
Londen
Luxemburg
Mallorca
München
Oslo
Split
Stockholm
Casa Blanca
Istanbul
Las Palmas
Tunis
Kraamafdeling: dag. van 11.15-12.00uur
(alleen voor echtgenoot) en van
18.30-19.30 uur. Babyshow laatste kwar
tier van avondbezoek.
Kinderafdeling: dag. van 15.00-18.30
Academisch Ziekenhuis
Voor alle patiënten (behalve kinderen
zijn de bezoekuren als volat
Elke dag:
14.15-15.00 uur
18.30-19.30 uur
Voor de prematurenafdeling gelden de
volgende bezoekuren (alleen voor ou-
licht bew.
licht bew.
licht bew.
licht bew.
licht bew.
licht bew.
licht bew.
lihct bew.
licht bew.
half bewolkt
half bewolkt
licht bew.
onbewolkt
onbewolkt
onbewolkt
onbewolkt
half bewolkt
onbewolkt
onbewolkt
licht bew.
onbewolkt
licht bew.
onbewolkt
licht bew.
onbewolkt
half bewolkt
onbewolkt
onbewolkt
onbewolkt
onbewolkt
onbewolkt
onbewolkt
zwaar bew.
onbewolkt
onbewolkt
onbewolkt
Maandag t/m vrijdag
1830-18.45 uur
Zaterdag en zondag:
14.45-15.00 uur.
zoek wordt toegestaan kan de hoofdver
pleegkundige hiervoor speciale kaarten
verstrekken.
Bezoektijden Kmderkhniek:
Dagelijks.
15 00-15 45 uur
18.30-19 00 uur
Bezoektijden kinderafdeling:
Elke dag:
14 15-15.00 uur
18.30-19.00 uur
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: ie en 2e klas 11-11 30
13 30-14 15 en 18.30-19.30 uur 3e klas
13.30-14 15 en 18.30-19 30 uur Kraamaf
deling 13.30-14.45 alleen voor echtgeno
ten 19-20 uur. Kinderafdeling voor ou
ders 18.-18.30 uur.
Geluidshinder
Schiphol
Klachten over geluidshinder van vlieg
verkeer van en naar Schiphol kunnen
dag en nacht worden gemeld bij het in
formatiecentrum Geluidshinder SchiD-
lol (020-175000).
c(Qudcl Lieuius
3 september 1980
- Te St.-Petersburg hebben zich
vreeselijke tooneelen afgespeeld
bij een brand in eene sigarenfa
briek. Er was maar één trap,
u elke van de vijf verdiepingen
naar beneden leidde, en slechts
een uilgang, welke bovendien
versperd werd door politie
agenten, die last hadden gekre
gen niemand door te laten voor
dat onderzocht was of hij ook
tabak onder zijne kleederen had
verstopt en die daarom de deur
gesloten hielden. Vele werklie
den wierpen zich door de ven
sters naar buiten, een meisje
klauterde langs eene waterpijp
van de vijfde iH?rdicping naar
beneden en, ofschoon onderweg
door een dakpan aan het hoofd
getroffen, behield zij hare te
genwoordigheid van geest en
bereikte veilig den beganen
grond. Hadden de militairen
het met belet, dan zou de woe
dende menigte de agenten, die
de deur gesloten hielden, ge
lyncht hebben. Negen personen
kwamen om het leven, terwijl 41
werklieden gekwetst werden.
Twee vrouwen en een meisje
werden dicht bij de deur dood
gedrukt gevonden. Russische
bladen melden, dat er vermoe
dens zijn gerezen tegen den ei
genaar der fabriek, die vooreen
half millioen roebels verzekerd
jaar geleden:
-In hel testament van den
Amerikaanschen krantenko
ning Van Lear Black zijn ver
scheidene giften opgenomen.
Inopende van 25.000 tot 250.000
dollars. Onder deze giften be
vinden zich ook legaten voor de
Nederlandsche piloten,die al de
luchtreizen met Van Lear Black
hebben gemaakt,Geyssendorfer
en Schalie.
- In de Bulgaarsche hoofdstad
Sofia is een groot spionnage-
complot ten bate van Zutd-Sla-
vie ontdekt, waarbij een aantal
officieren is betrokken, o.alui
tenant-kolonel Mannopolski,
diens adjudant kapitein Alexe-
jef en een luitenant van de ge
nie. die met den overste tn be
trekking stondBehalve de mili
tairen zijn ook acht ambtenaren
van de directie der politie in
hechêtltié genomen. De spion
nage had ten doel de Macedoni
sche beweging te controleeren.
