Hulplijn voor prostituées
Bodembedekkers
in de huiskamer
Poging tot inzicht in 1000 jaren vrouwenleven
MAANDAG 1 SEPTEMBER 1980
PAGINA 11
Sinds enige maanden
bestaat er in Amster
dam een informatielijn
voor prostituées. Deze
telefoonlijn geeft 24
uur per dag informatie
via een antwoordap
paraat. Op donder
dagmiddag tussen
twee en vier uur staan
vrijwilligsters de
prostituées te woord.
Het telefoonnummer is
020-24.33.66.
Er kan ook informatie
worden gevraagd door
een briefje (met f2,50
aan postzegels extra)
te sturen naar Postbus
1.51.02 in Amster
dam.
Herma Vergouwe is ini
tiatiefneemster van de
hulplijn. Voordat zij
met deze hulporgani
satie begon, was zij
verpleegster. Tevens
heeft zij sociale psy
chologie gestudeerd en
heeft zij gewerkt op
een consultatiebureau
voor geboorterege
ling.
door Hein Dik
„Veel meisjes en vrouwen
die wel eens de hoer heb
ben gespeeld of erg lang in
het leven zijn, durven niet
vrijuit met een dokter te
praten en te zeggen waar
ze bang voor zijn. Aan de
ene kant is dat omdat dok
ters (net als andere men
sen uit de maatschappij)
vaak vooroordelen heb
ben en dan niet aardig of
beleefd optreden. Aan de
andere kant, omdat we wel
weten wat „men" over
prostitutie denkt en dan
geen zin hebben om het ri
sico te lopen te worden af
gesnauwd of voor gek ge
zet".
Dit citaat uit een folder van de Am
sterdamse informatielijn voor
prostituées is geschreven door
Herma Vergouwe, schrijfster en
activiste op elk gebied waar ze
onrechtvaardigheid bespeurt.
Zij was initiatiefneemster tot op
richting van de informatielijn.
Prostituées kunnen anoniem te
lefoneren en raad of hulp vragen.
Ook kunnen ze een brochure toe
gestuurd krijgen met veel infor
matie voor mensen uit „het rosse
leven". Er worden onderwerpen
in behandeld als voorbehoeds
middelen, geslachtsziekten,
scheiding, drugs, minderjarig
heid, mishandeling, aanranding,
Waarom een informatielijn? Herma
Vergouwe: „Mensen die in de
prostitutie werken, worden door
bijna iedereen vertrapt en uitge
kotst. De doorsnee-smeris heeft
vaak belachelijke ideeën over
prostitutie en de doorsnee-maat
schappelijk werker weet er niks
vanaf. Prostituées worden
slachtoffer van de vooroordelen
die er zijn over seksualiteit. Door
die negatieve benadering hebben
de meeste prostituées moeite om
hulp te vragen bij officiële instel-
lirigen".
Herma Vergouwe ziet de nu opge
richte informatielijn nog maar als
een begin. „Wat ik eigenlijk had
gewild, is een dienstencentrum
voor prostituées. Een huiskamer
met gezellige schemerlampjes
waar ze zomaar binnen komen
lopen. Om met elkaar te praten.
Om door te warmen als het buiten
ijzig koud is. Gewoon een veilige,
plezierige kamer waar je thee
kunt drinken en vragen stellen,
een soort bedrijfskantine".
Ze hoopt dat het idee van de infor
matielijn in andere Nederlandse
steden aanslaat. Naar schatting
werken in heel Nederland 12.000
prostituées Hiervan zit de helft in
Amsterdam. Volgens Herma
Vergouwe weten veel prostituées
niet precies wat hun rechten zijn,
waardoor ze gemakkelijk in een
hoek worden gedrukt.
Intimidatie
scheid maken tussen de vrouw
die op straat werkt en een studen
te die zich verhuurt voor escort
service. Zo'n studente is goed
opgeleid, zelfbewust ook, die laat
zich niet zo gemakkelijk in de
boot nemen. Maar veel prosti
tuées hebben geen opleiding en
ook geen inzicht in wat wel en
niet mag".
„Soms leidt dat ertoe dat ze in poli
tiebureaus niet voldoende op hun
rechten worden gewezen. Dat ze
geintimideerd worden door een
politieman die iets aan de weet
wil komen. Er was hier in Am
sterdam een politieagente die
Pepper werd genoemd, naar de
tv-serie. Ze maakte er een ge
woonte van deze mensen grof te
krenken. Moet je je voorstellen
wat dat betekent voor vrouwen
die toch al de hele dag allerlei
vuile taal naar hun hoofd krij
gen".
De voorbeelden van onderdruk
king liggen voor het oprapen,
vindt Herma Vergouwe. „Het is
gebeurd dat een dokter tegen een
meisje op zijn stoep zei: Sodemie
ter op, vuile rothoer. Zij kan toch
nooit meer vertrouwen in zo'n
man hebben. Hoe erg ze er ook
aan toe is, door hem zal ze niet
behandeld willen worden. Vrou
wen die tegen hun huisarts zeg
gen dat ze vreemd gaan of een
vaste vriend hebben, "worden
keurig behandeld. Maar een
vrouw die zegt dat zë;in de prosti-
Herma Vergouwe vertelt dat som
mige advocaten stelselmatig
weigeren prostituées te verdedi
gen. Volgens haar staan vrouwen
uit „het leven" steeds onder druk
door de manier waarop de bui
tenwereld ze behandelt. „Een
prostituée moet voortdurend
opletten, op haar qui vive zijn. Ze
moet oppassen dat de klant haar
niet probeert te tillen. Bovendien
moet ze steeds bedacht zijn op
gestoorde figuren die misschien
iets gewelddadigs willen onder-
Beschamend
Beschamend vindt ze
waarop „karrevrachten" toeris
ten en nieuwsgierigen naar de
Amsterdamse wallen komen om
„hoertje te kijken". Herma Ver
gouwe: „Je weet niet watje ziet.
Stampvolle bussen die'toeristen
naar de wallen brengen, een ver
schrikkelijke vertoning!"
Herma Vergouwe's betrokkenheid
bij prostituées is langzamerhand
ontstaan. „Ik woon al jaren in de
Amsterdamse binnenstad. Zo
leer je ze vanzelf kennen. Boven
dien heb ik ze wel verpleegd in de
tijd dat ik nog in het Wilhelmina
Gasthuis werkte. Ik heb de ei
genschap dat mensen graag met
me praten".
Ze houdt er niet van over prosti
tuées te praten alsof het een apar
te categorie mensen betreft. „Het
is een beroep, net als timmerman
of kantoorbediende. Het is bo
vendien een noodzakelijk be
roep. De aandacht valt altijd op
de prostituée, maar zij zou er niet
zijn als er geen hoerenlopers wa-
Prostituées krijgen, volgens Her
ma, allerlei negatieve stempels
opgedrukt. „Maar het zijn vaak
hele lieve mensen, je kunt er na
tuurlijk niet generaliserend over
oordelen. Net als in elk beroep
zijn er allerlei verschillen".
Herma Vergouwe is boos dat het
haar niet is gelukt subsidie te
krijgen voor de informatielijn.
Het gaat om een bedrag van iets
meer dan f 2000, nodig voor tele
foonaansluiting, brochures, ver
zendkosten, antwoordapparaat,
etc. „We hebben om geld ge
vraagd uit de experimenteerpot
voor vrouwenemancipatie. Af
gewezen. Het zou niet gaan om
een wezenlijke vernieuwing. De
grootste onzin die ik ooit heb ge
hoord. Als dit geen vernieuwing
is, wat dan wel? We lopen hier
mee voorop in Europa".
Bij het oprichten van de informa
tielijn kreeg Herma Vergouwe
steun van de Mr. A. de Graaf
stichting, een organisatie die zich
bezighoudt met wetenschappe
lijk onderzoek naar prostitutie,
maar ook met voorlichting, do
cumentatie en adviseren.
Veel uitspraken van Herma Ver
gouwe worden bevestigd door
wetenschappelijk onderzoek, zo
blijkt in een gesprek met twee
medewerkers van de Mr. A. de
Graafstichting.
„De deformatie die een prostituée
soms door haar werk oploopt,
wordt vermoedelijk niet door dat
beroep zelf veroorzaakt" zegt
socioloog J. H. Visser. „Een be
langrijke rol speelt de sterke ver
achting waarvan een prostituée
het slachtoffer is. Die negatieve
waardering brengt haar vaak in
een sociaal isolement. Met soms
psychische moeilijkheden als
gevolg".
Visser veronderstelt datje een be
paalde mentale instelling nodig
hebt pm prostituée te kunnen
wordeft. „Niet iedere vrouw is er
geschikt voor. Maar dat geldt ook
voor allerlei andere beroepen. Je
moet bepaalde emoties kunnen
afschermen. Net als bijvoorbeeld
een verpleegster die een patiënt
moet behandelen met allerlei na
re verwondingen".
„Prostitutie wordt vaak in verband
gebracht met liefde", zegt mr. J.
T. I. Scholtes, directeur van de
stichting. „Dat zit ook in zo'n uit
spraak als: prostitutie is betaalde
liefde. Onzin natuurlijk. Prostitu
tie heeft met liefde niets te ma
ken. Het is het verrichten van
seksuele handelingen tegen be
taling".
De Mr. De Graafstichting heeft re
gelmatig onderzoek naar prosti
tutie gedaan. Duidelijk is dat de
straatprostitutie afneemt en dat
een verschuiving plaats heeft
naar seksclubs. „Het heeft ver
moedelijk met de toegenomen
welvaart te maken", aldus direc
teur Scholtes. „Mensen hebben
meer geld en willen het bezoek
aan een prostituée beleven onder
luxere omstandigheden".
Uit alle kennis die de stichting
heeft verzameld, valt onmisken
baar één conclusie te trekken.
„Breng de prostitutie zoveel als
maar mogelijk is onder normale
omstandigheden. Haal het weg
uit de illegale sfeer, zodat het be
roep minder aanleunt tegen de
criminaliteit".
Mr. Scholtes: „Op het ogenblik is er
nog een wettelijke belemmering.
De wet verbiedt het gelegenheid
geven tot prostitutie. Dat verbod
zou opgeheven moeten woden.
Dan kan de overheid zelf regule
ren via een vergunningenstel-
„Een voordeel zou zijn dat de pros
titutie voor een deel in de sfeer
zou komen van het gewone
dienstverband. Vrouwen die
werkneemster zijn bij een
seksclub-exploitant en gewoon
belasting betalen. Daar zouden ze
natuurlijk wel een stuk sociale
bescherming voor terug moeten
krijgen, dat ze nu ontberen".
„Meisjes worden (en werden) op
gevoed alsof ze geleid worden
aan een touw met een lus erin:
iedere keer aJs ze een onmeisjes
achtige stap doen, wordt er een
ruk aan het touw gegeven. En als
ze maar vaak genoeg hebben
meegemaakt hoe hun keel wordt
dichtgesnoerd, dan proberen ze
niet eens meer buiten de gebaan
de paden te gaan. Ze gaan zich
helemaal uit zichzelf vrouwelijk
gedragen. En als dan de feminis
ten komen en zeggen dat vrou
welijk gedrag nergens voor nodig
is, dan worden ze heel bang. En ze
voelen in gedachten die ruk aan
het touw al; ze zien de boze blik
ken, de afkeuring, de aanvallen,
de eenzaamheid al voor zich. En
dan zeggen ze al gauw dat ze met
die feministen niets te maken
willen hebben".
Bovenstaande passage zou ont
leend kunnen zijn aan het type
„Meidenrubrieken" waarin men
tienermeisjes vertrouwd pro
beert te maken met feminisme en
aanverwante begrippen. In wer
kelijkheid is het een fragment uit
het zojuist verschenen boek „Ge
schiedenis van de vrouwentoe
komst", geproduceerd door de
feministische uitgeverij De Bon
te Was. Een boek dat, informatie
wil geven „aan alle vrouwen, of
zijn nu weinig of veel opleiding
hebben". Daartoe hanteren de
samenstelsters van Bonte Was-
boeken konsekwent begrijpelij
ke taal, zonder moeilijke of mo
dieuze woorden en begrippen, in
een beknopte stijl.
Een streven dat. blijkens de hier
boven aangehaalde passage, ook
wel eens wat te ver kan door
slaan. Het is een van de dingen
die opvallen tijdens het lezen van
dit stuk
vrouwenhistorie: in hun ijver om
de veelomvattende materie voor
al niet „te moeilijk" te laten over
komen, vervallen de samenstel
sters van het boek diverse malen
in een bijna naief aandoende
zinsbouw.
„Geschiedenis van d
toekomst": de titel is, volgens de
inleiding, gekozen omdat de
schrijfsters ervan uit zijn gegaan
dat de bestudering van de veran
derlijkheid en beweeglijkheid
van ue gescinedenis de
van nu kan inspireren. Als vrou
wen hun eigen geschiedenis ont
dekken, kunnen ze daaruit mis
schien inzichten putten die
bruikbaar zijn bij het veranderen
van de huidige samenleving en
die van de toekomst. Het boek
gaat dan ook heel wat verder dan
de al zo vaak beschreven eerste
en tweede golf van de vrouwen
beweging zoals we die nu kennen
Tegen de achtergrond van ontelba
re, steeds wisselende decors,
wordt getracht steeds weer een
beeld te plaatsen van de positie
en taken van de vrouw in al die
perioden: vanaf de oudste sa
menlevingsvormen van mense
lijke wezens tot en met de jongste
ontwikkelingen in maatschappij
en vrouwenbeweging. Dat bete
kent een verkenningstocht tus
sen, ruw geschat, zo'n dertigdui
zend jaar vóór het begin van onze
jaartelling en het huidige 198U.
Hoe vrouwen in die tussenlig
gende periode van duizenden en
nog eens duizenden jaren „op
weg" waren naar het heden, hoe
ze in de loop van de historie ge
probeerd hebben zich te organi
seren dan wel te verzetten, hoe
politieke, economische en ker
kelijke stelsels hun leven en sta
tus beinvloedden, kan in een
boek van slechts iets meer dan
driehonderd pagina's uiteraard
maar summier Worden bespro
ken, vaak alleen maar worden
aangestipt.
„Geschiedenis van de vrouwen-
toekomst" is dan ook meer een
handleiding, een soort encyclo
pedie bij het verkennen van de op
veel punten nog in nevelen ge
hulde vrouwenhistorie. Aan het.
slot van ieder hoofdstuk wordt,'
onder het motto „Verder lezen",
een gedetailleerde opgave gege
ven van binnen- en buitenlandse
literatuur die op de inhoud van de
verschillende hoofdstukken aan
sluit. Het boek is, zoals alle boe
ken van De Bonte Was, te koop
tegen een redelijke prijs: f14.-.
Het wordt via de boekhandel ver
spreid, maar kan ook recht
streeks worden besteld via post
gironummer 3602196 van uitge
verij De Bonte Was. postbus
1U222, Amsterdam. Dan kost het,
inclusief verzendkosten
f 18,50.
De pot waarin deze Euphorbia staat wordt bijna helemaal be
dekt door het zg. mottenkruid of Plectranthus oertendahlii. Een
plantje dat een lichte plaats op prijs stelt evenals de Eurphorbia.
Menige tuinier heeft al ontdekt dat tuinieren met bodembedekkers
heel wat voordelen heeft. Het onkruid krijgt minder kans, de
bodem droogt lang zo snel niet uit en de structuur van de grond is
veel beter. In de vrije natuur is er immers ook geen stukje grond
onbedekt! M&ar niet alleen in de tuin, ook in de huiskamer kun
nen we heel goed bodemdekkende plantjes toepassen. Bijvoor
beeld in plantenbakken of in grote kuipen waar bladplanten in
staan die van onderen vaak wat kaal zijn. U zult werkelijk ver
baasd staan welke aardige effecten u zo kunt bereiken. Het is
natuurlijk zaak dat u de bodembedekker aanpast bij de grote
plant(en). Als de grote plant weinig water nodig heeft, moet u er
ook een droogte-minnende bodembedekker bijzetten. Enkele
soorten die geschikt zijn voor bodembedekking zijn:
Soleirolia Soleirolii
(of slaapkamergeluk). Dit plantje is familie van de brandnetel en
komt oorspronkelijk uit Corsica en Sardinië. Op kwekerijen
werd dit plantje vroeger al als bodembedekker onder de tabletten
gebruikt om zo de luchtvochtigheid in de kas op peil te helpen
houden. Het is een zodevormend plantje dat kruipende stengel
tjes heeft die dicht bezet zijn met ldeine blaadjes. De plant dankt
zijn Nederlandse naam aan het feit dat het vaak op slaapkamers
juist zo goed gedijt. Ze moet namelijk op een plaatsje uit de zon
staan in een niet te hoge temperatuur. Voorts heeft ze veel frisse
lucht en veel water nodig. Het is een leuk plantje voor de rand van
een bak en zal er dan gezellig overheen groeien. Door middel van
scheuren is het plantje eenvoudig te vermeerderen.
Stenandrium
Dit plantje is oorspronkelijk afkomstig uit Peru en heeft korte
stengels met gebobbelde, groen met gele blaadjes. De plant bloeit
met gele bloei-aartjes en zal het in een plantenbak erg goed doen
omdat het een hoge luchtvochtigheid verlangt. Tevens stelt het
prijs op een vrij hoge temperatuur, zoals die in de huiskamer te
vinden is.
Fittonia
Ook een plant die zich speciaal in een hoge luchtvochtigheid goed
thuisvoelt en graag in een plantenbak te midden van andere
planten staat. De planten hebben meestal prachtig blad en staat
graag op een lichte plaats. Ook deze wenst weer een hoge tempe
ratuur van minimaal 16 graden Celsius in de winter.
Selaginella
(of mosje). Er zijn van dit geslacht vele soorten in omloop, waarvan
een deel koel en een deel warm gekweekt wil worden. Maar
allemaal willen ze wel weer een hoge luchtvochtigheid en zijn dus
heel geschikt voor de plantenbak. Ze verdragen veel scha
duw.
Ficus Pumila
(kruipende ficus). Deze klim- of hangplant kan ook voor bodembe
dekking gebruikt worden. Het is een sterke plant, waarvan u
echter nooit de aarde mag laten uitdrogen. Hij kan tevens vrij veel
schaduw verdragen.
Ook geschikt voor bodembedekking is het familielid ficus radicans
met langwerpige blaadjes. Deze plant maakt zelfs wortels uit de
bladknoppen en is daardoor een prima bodembedekker.
Klimop
En natuurlijk niet alleen buiten maar ook binnenshuis is de klimop
een prima bodembedekker. De plant staat het liefst in de scha
duw en kan niet al te veel warmte verdragen, dan krijgt ze veel
last van ongedierte. De bonte klimop heeft vanzelfsprekend wat
meer licht nodig.
Rozemarijn
Dit keukenkruid met zijn donkergroene, smalle blaadjes kan uit
stekend gebruikt worden in combinatie met kuipplanten die 's
zomers ook naar buiten gaan en op een zonnig plaatsje komen te
staan. Het is wel van belang dat er een goede waterafvoer voor de
rozemarijn is, want dit plantje heeft een vreselijke hekel aan te
veel water.
Het slaapkamergeluk is een leuk zodevurmend plantje dat erg
geschikt is al bodembedekker in een plantenbak op een koele plaats.
