317 TO
Nerveuze
spanning
bij Britten
Vader is werkloos
STUDEREN
Nieuwe
Escort
samengesteld door Koos Post
MIJjV V4DER IS
WERKLOOS
"Leven in
geloof":
impressie
van 'oude'
rk-leven...
ZATERDAG 30 AUGUSTUS 1980
PAGINA 35
.'oV*
'iV A.
De fotograaf van Associated
Press trok zich niets aan van ,/iet geheim van de mini-Metro" toen het wagentje door
journalistieke handen door het Londense verkeer werd geloodst. Hij knipte gewoon en
vertelde in het onderschrift dat deze voorwiel-aandrijver in Longbridge wordt gebouwd
en voorzien is van een verbeterde mini-motor van 1.0 of 1.3 liter inhoud. „Verdere bijzon
derheden komen in oktober".
Mini-Metro moet het maken
Een van de uitvoeringen van de Ford Escort, de vierdeurs LuxeZoals men bij dit merk
gewend is wordt ook dit modern ogend model m vele versies uitgebracht.van de simpele
Escort Costum tot de luxueus aangeklede Ghia. De prijs is natuurlijk dan ook aangepast.
FORD heeft de bijzonderheden gegeven van de
compleet nieuwe Escort die over enkele weken voor
een prijs vanaf vijftienduizend gulden wordt uitge
bracht.
BRITISH LEYLAND is aan de introductie-mara
thon begonnen die autojournalisten uit vrijwel alle
Europese landen op de hoogte moet brengen van het
Engelse "wonderkind", dat van de Mini-Metro.
SAAB heeft een lijvige brief gestuurd dat de 900
Sedan - die enige tijd geleden op de autoshow in
Genève was te zien - binnenkort ook naar Nederland
komt.
MAZDA hield een persconferentie om te laten weten
dat de schuchtere stappen die dit Japanse merk op
de bestelwagenmarkt had gezet zullen worden ver
stevigd en wellicht zullen uitgroeien tot een fikse
opmars.
AUDI kondigde aan dat een luxueuze coupé in de
komende herfst in Nederland zal worden gelan
ceerd.
Het is de oogst van amper een
week. Er gaat geen dag meer
voorbij of een of ander au
tomerk geeft iets bloot van
de plannen waarmee het wil
trachten eventueel verloren
terrein te heroveren. Dat is
elk jaar om deze tijd zo, maar
ditmaal is het informa
tie-spervuur heftiger dan
ooit.
Mini-Metro
Omdat er vaak zoveel van af
hangt. Neem British Leyland.
In Engeland waren ze er zelfs
zenuwachtig van.
De karakteristieke rust die de
Britten gewoonlijk bij zulke
gelegenheden uitstralen was
ver te zoeken toen de Neder
landse autopers begin deze
week het spits mocht afbijten
van de bijna maanden duren
de introductie-marathon van
de Mini-Metro.
Dat is het kleine karretje dat
voor British Leyland zo
schreeuwend belangrijk is.
Het is de eerste van een serie
nieuwe modellen die de Brit
se auto-industrie uit het
diepe dal moet vissen. Van
daar dat men zoveel nerveu
zer was dan anders.
Eerst de Nederlanders, dan de
Britten in verscheidene groe
pen, daarna de journalisten
uit andere Europese landen.
Als laatste staan de Westduit
sers op de lijst. Omdat die in
middels "berucht" zijn ge
worden door hun gebrek aan
respect voor embargo's.
Om iedereen "gelijke rechten"
te verschaffen vraagt de fa
briek de bijzonderheden niet
eerder dan op een bepaalde
datum (na de marathon) te
publiceren. Ditmaal loopt dit
embargo tot begin oktober.
Om te voorkomen dat men toch
eerder in de pen klimt heeft
de fabriek zelfs de verbruiks
cijfers en ook de prijzen ach
ter de hand gehouden. Heel
belangrijke gegevens na
tuurlijk bij het schatten van
het succes dat het kleine maar
van binnen toch royale kar
retje zou kunnen halen.
Vooral de prijs zal doorslagge
vend zijn in de concurrentie
die deze Mini-Metro met wa
gentjes als de Ford Fiesta, VW
Polo, Renault 5 en de kleine
Japanners zal moeten uit
vechten.
Men heeft er in Engeland een
totaal nieuwe Austin-fabriek
voor uit de grond gestampt.
Zo vérgaand geautomati
seerd dat ze daar beweren de
hoog liggende Japanse pro-
duktiviteit minstens te kun
nen evenaren. Bovendien
moeten de vele robots die in
die fabriek draaien een garan
tie vormen dat de kwaliteit
constant hoog is. Ik ben be
nieuwd of de Britten de vele
beloften kunnen waarma
ken..
Escort
Ik moet trouwens ook nog zien
of ze hun vertrouwen in de
media niet beschaamd zullen
zien. Ford had immers de
"geheimen" van de Escort
ook tot volgende week willen
bewaren. Maar op de terug
tocht uit Engeland vonden we
in de kiosken op het vliegveld
al een Brits autoblad dat ver
scheidene pagina's met de de
tails van dat nieuwe Fordje
had volgestopt.
Een echte nieuwe auto ditmaal.
Van top tot teen. Van motor
tot carrosserie. Na in twaalf
jaar vier miljoen "oude" Es
corts te hebben verkocht
heeft Ford nu een heel ander
model met die naam gesierd.
Op het eerste gezicht lijkt de
wagen op de Opel Kadett.
Maar dat zal niemand ver
wonderen die weet dat de
ontwikkeling van nieuwe au
tomodellen tegenwoordig
meer in computers en wind
tunnels gebeurt dan op de te
kentafels.
De eerste stap naar deze Escort
dateert al van vijf jaar terug.
Ford zegt nu dat de geïnves
teerde honderden miljoenen
hebben geleid tot een moder-
ne automobiel, die vrij com
pleet wordt aangeboden, die
vooral door de nieuwe motor
redelijk zuinig is (vijf procent
minder dan de voorganger) en
die door de geraffineerde
constructie vrij gemakkelijk
in de service is.
Compleet? Dat geldt wellicht
wel voor de iets aangekleder
modellen, maar de simpelste
Escort Costum - net nog geen
vijftien mille - heeft bijvoor
beeld niet eens een hoeden-
plank. Dus toch in de porte
monnee duiken om dit af
schuwelijke open gat te vul
len...
Zoals bij Ford gebruikelijk zijn
er weer drie motoren: 1,1, 1,3
en 1,6 liter. Met een vermogen
van 55 tot 96 paardekrachten.
Met topsnelheden van 146 tot
dik 180 kilometer per uur. En
met benzineverbruiken die
volgens de fabriek in elk ge
val ruim boven de één op tien
moeten uitkomen.
Het deel van de markt waarin de
Escort thuishoort omvat nu al
een kwart van de verkopen.
En bij Ford verwacht men dat
dat percentage nog groter zal
worden in de komende jaren.
Als althans de economie niet
te ver inzakt. Maar het belang
van de Escort wordt er duide
lijk door onderstreept.
Mazda
De Japanners zijn kennelijk
nog niet tevreden met het gro
te aandeel dat zij op de Ne
derlandse automarkt hebben
bereikt (een kwart van de
verkopen). Steeds meer Ja
panse merken gaan zich ook
bezighouden met de verkoop
van kleinere bestelwagens.
Mazda bijvoorbeeld voert wel in
stilte allang zo'n wagentje,
maar nu pas gaat men het
groots aanpakken. Voor rond
de twaalf mille (zonder btw)
koopt men een Mazda-be-
stelwagentje dat ongeveer
duizend kilo kan vervoeren.
Met als curiositeit dat het achter
op dubbele wielen staat. Op
kleinere wielen dus. En daar
door kon men een volledig
gladde laadvloer bereiken. In
de cabine kunnen drie man
een plaatsje vinden. De
schuifdeur meet één meter.
Saab
Saab heeft de nieuwe 900 Sedan
(GL, GLS en Turbo) al in Ge
neve laten zien. In november
komt de wagen ook naar Ne
derland. In alle modellen
(drie, vier of vijf deuren) zal
een geheel nieuw ontworpen
twee liter motor worden ge
monteerd die tien procent
lichter is dan het huidige type
en dus ook zuiniger draait..
Over de prijzen van de nieuwe
sedans valt nog niets te zeg
gen.
Audi coupé
In Genève kon men ook de Audi
Quattro bewonderen. Een
luxueueze coupé, op vier
wielen aangedreven. Toen al
werd aangekondigd dat er
ook zo'n coupé zou komen
met aandrijving alleen op de
voorwielen.
Die komt over enkele maanden
naarNederland. Voor hoeveel
men die wagen kan kopen la
ten ze bij importeur Pon in
Amersfoort nog niet los. Maar
dat zal wel ruim over de dertig
mille heengaan.
Het is een zeer sierlijke coupé
(precies hetzelfde als de Quat
tro) waarin achterin drie per
sonen heel redelijk kunnen
zitten. En dan is er nog een
fikse kofferruimte ook.
Maar het is voor alles een z.g.
"sportieve" wagen voor de
liefhebber die het zich kan
veroorloven wat meer voor
een auto uit te trekken.
IjyF ESPEK
'Toen zijn ze nog een keer naar die advocaat gegaan,
en toen ze terug kwamen waren ze gescheiden van
tafel en bed. Mijn moeder en ik en Koert hadden
toen eigenlijk moeten verhuizen. Maar we hadden
niks waar we naar toe konden. Mijn moeder sliep in
de kamer.
Eindelijk kregen we een flat.
Een oud hok, maar we waren
wel blij dat we eindelijk iets
hadden. En toen moesten ze
de hele rotzooi gaan verdelen.
Dat was de eerste keer dat ze
ruzie kregen om de piano.
Toen we wegreden, stond de
ouwe bij het tuinhekje. Hij
was al een goed eind op weg
om lazarus te worden, ook al
was het nog niet eens twaalf
uur. Mijn moeder keerde zich
om en keek door de achter
ruit. "Arme Karl", zie ze toen.
"En jij wilde alleen maar met
selen". Toen begon ze te hui
len. "Het heeft trouwens de
hele weg gegoten".
Zo eindigt het verhaal van de
14-jarige Pelle. Hij heeft zijn
vriend Peter alles verteld over
de scheiding van zijn ouders
en wat daaraan vooraf ging.
Een hele tijd heeft Pelle het op
gekropt. Het ging niemand
een barst aan. Maar nu moet
hij het kwijt. Af en toe af
dwalend door de emoties die
het vertellen oproept, doet
Pelle zijn verhaal.
Een gezin zoals elk ander. Va
der en moeder werken alle
bei. Het leven verloopt voor
Pelle en zijn jongere broer
Koert betrekkelijk rustig.
Totdat vader Karl, een met
selaar, wordt ontslagen.
Werkloos. De vloek van deze
tijd. Het hele gezin doet zijn
oest om er wat van te maken,
maar onmiskenbaar loopt de
situatie uit de hand.
Vlaamse sfeer in Piljemoer.
Eerst probeert pa verveling en
onvrede te verdrijven door
het huis op te knappen. Maar
daar raakt hij op een gegeven
moment op uitgekeken. Dan
doet hij dagenlang niets an
ders dan Donald Duckstrips
lezen. Een handje meehelpen
in het huishouden? Pelle's
vader probeert het wel, maar
hij kan het gewoon niet. Bo
vendien interesseert het hem
niet. Dan maar drinken.
Steeds meer. Steeds later
ladderzat thuiskomen.
Pelle's moeder vangt haar man
aanvankelijk vol begrip op,
verdedigt hem, maar wordt
het nu zat. Ze ziet geen kans
meer haar man uit de afgrond
te helpen en wil scheiden.
Samen met haar kinderen
vertrekt ze, maar met een
bloedend hart.
Ook Pelle mist "z'n ouwe", zo
als hij zijn vader noemt. Be
grip voor zijn vader en zijn
uitzichtloze positie komt pas
later. Vooral nu Pelle het hele
verhaal aan Peter vertelt. Als
hij uitgepraat is komt de
triestheid van alles de lezer
tegemoet. Iedereen deed z'n
best, en toch ging het mis.
De reële gegevens en de uit
werking maken dit boek erg
pakkend. Wat Pelle heeft
meegemaakt, kan ieder kind
overkomen. Werkloosheid,
drank, echtscheiding zijn de
sleutelwoorden van deze tijd.
Toch is dit verhaal goddank
niet geschreven vanuit het
naiëve standpunt dat een
modern jeugdboek propvol
eigentijdse problemen "van-
zelfs" een goed boek bete
kent.
Leif Anderson schrijft eerlijk en
oprecht. Dat is heel duidelijk
uit z'n boek op te maken. Hij
staat achter alles wat hij
schrijft. Mijn vader is werk
loos is dan ook een prima,
geloofwaardig boek voor
jeugd (vanaf 10 jaar) en 'vol
wassenen.
Afkomstig uit de zg. 14+-serie,
met boeken van goede kwali
teit voor jonge mensen maar
ook uitstekend te lezen door
ouderen. Uitg. Lemniscaat,
vert. J.de Zanger, prijs f 11,50.
Vlaams
Zelden dringt een Belgische
jeugdschrijver ook in Neder
land door. De uit het Vlaamse
Zele afkomstige schrijver
Henri van Daele moet het met
zijn boek Pitjemoer wel luk
ken. Deze in België niet on
bekende auteur heeft voor dit
verhaal de Bruna jeugd-boe-
kenprijs 1980 gekregen.
Subtiel en menselijk beschrijft
hij de verhouding tussen een
opa en een kleinzoon, ge
plaatst tegen de achtergrond
van een klein Vlaams dorp.
Volgens insiders Zele. Een
dorp waar de oude folklore en
tradities nog niet geheel ver
loren zijn gegaan.
Opa Pitjemoer leidt er een rus
tig bestaan, totdat zijn vrouw
ziek in een tehuis moet wor
den opgenomen. De kinderen
van Pitjemoer proberen met
alle mogelijke moeite ook
hun vader het rusthuis in te
praten. Dan is hij netjes op
geborgen.
Maar Pitjemoer, de opa uit de
Moerstraat, verdomt het uit
z'n huisje te gaan. Wat is het
leven zonder zijn duiven, zijn
tuintje, het verstilde cafeetje
in de voorkamer en vooral
zijn vrijheid? Dankzij de
voortdurende zorg van zijn
kleinzoon rooit hij het heus
wel in zijn eentje. Deze klein
zoon vertelt Pitjemoers ver
haal. Een fijn leesbaar, en met
Vlaamse folklore doorspekt
verhaal.
Schrijver Henri van Daele
slaagt er uitstekend in het
"bejaardenprobleem" tast
baar te maken. Het oud wor
den van mensen staat voor
veel van hun kinderen gelijk
aan een verval tot seniliteit en
onzelfstandigheid. Pa en ma
moeten maar het liefst zo snel
mogelijk naar het bejaarden
tehuis worden afgevoerd. Ze
gaan daarmee wel voorbij aan
het verlangen van oudere
mensen zo lang mogelijk zelf
standig te willen zijn.
Geplaatst in een tehuis voelen
zij zich ontheemd en betut
teld. Ook opa Pitjemoer wil
zichzelf blijven in zijn eigen
orhgeving.
De typisch Vlaamse sfeer die
van dit verhaal uitgaat wordt
nog versterkt door de fijnzin
nige tekeningen van de Ne
derlander Pieteijan Gras-
mayer.
Een verklarende lijst voor be
paalde Vlaamse uitdrukkin
gen is voorin het boek opge
nomen.
Door de korte, suggustieve zin
nen is dit boek fijn om te lezen
voor kinderen vanaf een jaar
of 10, maar ook voor volwas
senen. Uitg. Bruna, prijs
f 12,90
LEIDEN - Als je dan toch moet leren studeren, kun je dat beter
doen uit het boekje van Pieter Langedijk. Ook hierin staat wel
vermeld wat goed en slecht is voor de leerling, maar het wordt
niet met zo'n stelligheid gebracht als in het vorige boekje het
geval was. Meer praktijkvoorbeelden worden hier aangedragen
waardoor het geheel geloofwaardiger overkomt. Wie heeft niet
eens te maken gehad met de leraar die zei datje een bepaald lesje
alleen maar moest doorlezen en bij het proefwerk daar toch de
moeilijke vragen uithaalde. Al dit soort zaken die het leven van
een scholier minder aangenaam kunnen maken signaleert en
verwoordt de psycholoog en opvoedkundige Pieter Langedijk op
een uitstekende wijze
Handige voorbeelden worden aangedragen voor het leren van
woordjes in een 'Teemde taal en ook aan de moeilijkheden die
kunnen ontstaan bij de voorbereiding van een spreekbeurt,
wordt niet voorbijgegaan.
Het voordeel van dit boekje is ook dat het goed gebruikt kan wor
den bij de studielessen die tegenwoordig op veel brugklassen zijn
ingevoerd. De 34 vragen die slaan op de voorafgaande tekst kun
nen door de leraar op een speelse manier worden behandeld. Die
studielessen hoeven dan niet zo'n lerend karakter te krijgen. En
de leraar zelf wordt ook nog eens met de neus op de feiten ge
drukt wat hij in een les allemaal fout en goed kan doen, want ook
Langedijk wil niet ontkennen dat het best wel eens aan de leraar
kan liggen
"Leren Studeren". Pieter Langedijk. Zorn Uitgevenj bv. Alphen
aan den Rijn. 5,90
SASKIA STOELINGA
Michel van der Plas en Jan Roes
maakten zeven jaar geleden
met veel animo een r.k. fami
lie-album "De kerk gaat uit".
De bekende fotograaf Mar-
tien Coppens vond het een
rommelig boek, "populair
gemaakt, opdat iedereen het
wel zou lusten". Hij nam zich
voor iets andersiets beters te
laten zien.
Daarin is hij geslaagd. Dezer
dagen kwam van zijn hand bij
Lecturis een prachtig foto
boek "Leven in geloof' uit
Aan de hand van meer dan
100 magnifieke foto's geeft hij
een impressie van het katho
licisme in de jaren dertig,
veertig en vijftig in Zuid
Nederland en Noord België.
De foto's, van een bijzondere
kwaliteit en bijzonder sober
gehouden, beelden trefzeker
het rooms katholieke leven
uit die dagen uit. Duizenden
oudere katholieken zullen
zich hierin herkennen. Beslist
dan ook een noodzakelijke
aanvulling op "Uit het rijke
roomsche leven" en "De kerk
gaat uit".
Het was een goed en origineel
idee van het bestuur van het
Centraal Ziekenfondsom met
dit boek zijn gouden jubileum
te Vieren. De geschiedschrij
ving was ten dele al 25 jaar
geleden gepleegd en het be
stuur wilde wat anders.
Door middel van foto's uit die
jaren wilde het bestuur het
katholieke leven, het roomse
geloof laten zien, omdat in dit
milieu het fonds werd gebo
ren. En met de fotograaf Cop
pens deed het een goede
greep. Hij had zijn sporen in
de afgelopen jaren verdiend.
Prof. C. Konings schreef een
historische verhandeling als
inleiding. Hij betoogt hierin
dat het rijke roomse leven
niet zo iets is als "een wereld
van angst en bangmakerij,
bewust of onbewust in stand
gehouden door lieden die
daar macht, aanzien en voor
deel uit haalden". Maar het is
wel voltooid verleden tgd, zo
waarschuwt hij.
"Leven in geloof'. Martien
Coppens. tekst prof. C. Ko
nings. Uitg. Lecturis BV
Eindhoven, 50.-
THEO KROON
