Record Britse werkloosheid
"Luchtvaart in
kritieke periode"
Zeker
vijftien
banen
weg bij
Martinair
kort zakelijk
Thatcher"Er is geen andere weg
Distillateurs slaan handen
ineen tegen "prijzenoorlog
Markt
berichten
IBONDERDAG 28 AUGUSTUS 1980
ECONOMIE
PAGINA 27
Bouw
Het bouwpensioenfonds zal dit jaar
en volgend jaar ruim 500 miljoen
gulden investeren in de bouw van
3500 premiehuurwoningen. Vol
gens het jaarverslag over 1979
van het bouwpensieonfonds is er
in het verslagjaar 84 miljoen gul
den belegd in onroerend goed.
hetgeen aanmerkelijk lager is
dan bestuur en directie voor ogen
stond.
Dat was volgens het verslag.
Rijles
De minister van economische za
ken en van verkeer en waterstaat
hebben er in toegestemd dat au-
torijschoolhouders met ingang
van 27 augustus 1980 de tarieven
voor theorielessen, die in groeps-
verband worden gegeven, met
maximaal 0.50 (incl. btw) per
leerling per uur verhogen.
Tegelijkertijd wordt voor deze
norm van rijondérricht, oplei-
- dend voor het theoretische ge
deelte varj het rijexamen, een
maximumtarief ingevoerd van
3.75 (incl. btw) per leerling per-
uur.
Tevens is een maximumtarief vast
gesteld voor door de rijschool
verleende bemiddeling bij het
aanvragen van het rijexamen. Dit
bedraagt 12.50 per aanvraag
(incl. btw en alle bijkomende kos
ten).
Ziek
Bij het gemeenschappelijk Admi
nistratiekantoor (GAK) zijn vorig
jaar bijna 2.5 miljoen ziektemel
dingen geregistreerd of 4.3 pro
cent minder dan in 1978. De grie
pepidemie in 1978 vertekent het
beeld echter zodanig, dat er per
saldo weinig verschil met 1979 is,
aldus het jaarverslag over 1979.
De gemiddelde ziekteduur per uit-
keringsgeval ging met 7.1 pro
cent omhoog en bedroeg 16.6 da
gen tegen 15.5 dagen in 1978.
Zwitserse bank
De Zwitserse regering heeft de
laatste beperking op de invoer
van kapitaal in Zwitserland per
31 augustus opgeheven, zo is gis
teren in Bern bekendgemaakt. In
een verklaring van de Nationale
Bank en het ministerie van finan
ciën staat dat de Zwitserse ban
ken weer zonder enige beperking
rente mogen uitkeren over bui
tenlandse tegoeden.
De enige beperking die daarvoor
sinds 11 maart nog gold was dat
geen rente mocht worden ver
goed over onmiddellijke op
vraagbare deposito's of over te
goeden met een looptijd van
minder dan drie maanden. Ande
re maatregelen die moesten
voorkomen dat de koers van de
Zwitserse frank teveel zou gaan
j stijgen werden verleden jaar en
begin dit jaar al afgeschaft.
Bay
WASSENAAR (GPD) - Hoe zal
het luchtverkeer zich handhaven
gedurende een lange periode van
nauwelijks, of in het geheel geen
economische groei? De afgelo
pen reeks van vijf jaren die ein
digde in 1979 werden geken
merkt door een krachtige eco
nomische opleving, een sterke
groei van de vraag naar vliegrei
zen en dientengevolge van con
currerende tarieven. Efficiënt
geleide luchtvaartmaatschappij
en oefenden daarmee een gezon
de druk uit op de minder efficiën
te, zowel in de ontwikkelde als in
de onderontwikkelde landen.
Maar welke gevolgen zal het heb
ben wanneer die druk wegvalt en
hoe omvangrijk zullen de gevol
gen zijn?
Deze vraag werd gisteren gesteld
door de Amerikaan Michael E.
Levine op het luchtvaartcongres
dat deze week wordt gehouden in
Kasteel Oud Wassenaar, voor een
honderdtal luchtvaartprominen
ten uit de hele wereld. Levine
wordt beschouwd als de geeste
lijke vader van de vrije concur
rentie in het luchtverkeer van en
met de VS, een opvatting die be
gin 1978 tot wet is verheven. Van
af 1074 werkte Levine als poli
tiek „general director" enkele ja
ren bij de CAB, de economische
luchtvaartdienst van de VS die
als gevolg van Levine's aanvaar
de opvattingen m 1983 zal wor
den opgeheven.
Levine. thans hoogleraar rechten
en economie aan twee Californi-
sche universiteiten, wijst erop
dat zelfs bij een nulgroei aan
weerszijden van de Atlantische
Oceaan nog geen desastreuze
ontwikkelingen hoeven te wor
den gevreesd. Maar de situatie
wordt al anders wanneer er spra
ke is van een nulgroei alleen in
West-Europa of in de VS, en van
Als een van de oorzaken daarvan
noemt Levine de omstandigheid
dat de Amerikaanse luchtvaart
vrijheden kreeg waarop door het
publiek niet sterk was aange
drongen - er is een zeer dicht
netwerk en de tarieven waren al
laag - terwijl in Europa een even
eens veel reizend publiek zonder
resultaten aandringt op verlaging
van de tarieven en vermindering
van de overheidsprotectie van
luchtvaartmaatschappijen.
Volgens Levine betekent dit alles
dat het bestaan of ontbreken van
een massamarkt essentieel zal
zijn vooreen tanevenbeleid in de
toekomst, terwijl politieke ingre
pen doorslaggevend zullen zijn
voor de vraag in hoeverre er een
massamarkt zal blijven bestaan.
Slechts èën ontwikkeling, de
komst van een goedkoop te ex
ploiteren vliegtuigtype voor lan
ge routes met relatief weinig pas
sagiers, zou de uitwerking van
een afnemende vraag naar vlieg
reizen kunnen opvangen.
Zo'n vliegtuig is er echter nog
niet, zodat voor de eerste jaren de
toekomst van de luchtvaart in
handen ligt van de olieproduce
rende landen en de economen in
de landen van de OESO (de mees
te Westeuropese landen, VS, Ca
nada, Japan. Austalië en Nieuw-
Zeeland), aldus Levine.
(Van onze correspondent)
LONDEN - De vrees van de Britse Conservatieve regering
dat de werkloosheid sneller zou stijgen dan ze had ge
hoopt, werd gisteren bewaarheid. De augustuscijfers
tonen aan dat 2.001.208 Britten werkloos zijn. Dat is het
hoogste aantal sinds de jaren '30 en betekent een werk
loosheid van 8,3 procent. Verwacht wordt dat dit aantal
nog zal stijgen tot minstens het volgend voorjaar. De
regering had verwacht het twee-miljoencijfer pas eind
dit jaar te bereiken.
De minister van arbeid, Jim Prior,
weet gisteren de hoge werkloos
heid aan de wereldrecessie en aan
het falen van de vakbonden om
bnverstandige löonovereenkom-
sten te sluiten". „De achterstand
ten opzichte van onze concurren
ten wordt steeds groter", zei
Prior, „we hebben onszelf dit jaar
een loonsverhoging van 21 pro
cent gegeven terwijl onze pro-
duktie vier procent achter ligt bij
die van vorig jaar. Dat betekent
dat onze concurrentiepositie op
de wereldmarkt vooral met lan
den als Japan, de Verenigde Sta
ten en West-Duitsland verslech
terd is".
Len Murray, de leider van de TUC-
vakcentrale legde de verant
woordelijkheid voor de twee
miljoen werklozen bij de rege
ring. „De vakbonden wordt de rol
van de zondebok weer opge
drongen, terwijl de minister weet
dat lage produktiviteit en hoge
lonen niet de oorzaak zijn. De cij
fers wijzen uit dat er juist mensen
ontslagen zijn in bedrijven met
een geringe loonsverhoging en
een hoge produktiviteit. De
schuld ligt bij de regering, die de
ze monetaire politiek van tevoren
er
De winst vóór belastingen van het
t Duitse chemische en farmaceuti
sche concern Bayer is over de
eerste helft van dit jaar vergele-
ken met dezelfde periode van
1979 met 13.2 procent gestegen
van 810 miljoen tot 920 miljoen
j mark. De over de hele wereld be-
I haalde concernomzet steeg met
13.4 procent van 13.27 miljard tot
15.05 miljard mark, zo heeft de
onderneming woensdag be
kendgemaakt. De winst vóór be
lastingen van de moedermaat
schappij steeg van 475 miljoen tot
507 miljoen bij een omzet die 10.3
procent omhoog ging van 5.90 tot
6.51 miljard mark.
DC-9
De Amerikaanse Federal Aviation
V Administration, te vergelijken
met de Rijksluchtvaartdienst,
heeft de nieuwe verlengde versie
van de McDonnell Douglas DC-9,
de "Super 80", haar luchtvaar-
digheidsbewijs voor commer-
fe ciële vluchten met passagiers
verleend. Tegelijk heeft zij toe
stemming gegeven om de machi
ne te vliegen met twee piloten.
Het hoofd van het bureau. Lang-
home Bond, heeft meegedeeld
dat de FAA een onderzoek instelt
naar de menselijke kant van het
I besturen van- de huidige zeer
geavanceerde vliegtuigen.
James Prior
heeft uitgedacht en wist dat
werkloosheid er een gevolg van
zou zijn". Schaduwminister Eric
Varley noemde het monetarisme
van de Conservatieve regering
„onverantwoordelijk tot in het
extreme".
Een ommezwaai in het monetaire
beleid van de Thatcher-regering
is niet te verwachten. Werkloos
heid is de „onvermijdelijke tijde
lijke prijs" die betaald moet wor
den om de Britse economie weer
op de been te krijgen, heet het in
Tory-jargon. „Er is geen andere
weg", zegt premier Thatcher keer
op keer tegen iedereen die luiste-
Margaret Thatcher
ren wil. Maar dat worden er
steeds minder.
Niet alleen de werklozen hebben
geen boodschap aan de woorden
van de premier, ook de mensen in
haar eigen partij beginnen lang
zamerhand benauwd te worden
van alle slachtoffers die vallen
onder Thatchers stringente eco
nomisch bewind. Onder druk van
de „zachte eieren" in haar kabi
net, zoals de premier de liberal»- re
ministers pleegt te noemtn,
werkt Jim Prior aan een pakket
maatregelen dat erop gericht is
de werkloosheid onder de jonge
ren te verlichten. Er zal extra geld
beschikbaar gemaakt worden
Len Murray
voor cursussen, voor schoolver
laters en voor trainingspro
gramma's in de industriële sec
tor.
Niet alleen de schoolverlaters heb
ben de werkloosheidscijfers in
èën maand doen stijgen met
150.000. De statistieken tonen aan
dat het vooral in het industriële
noorden van Engeland de vol
wassenen zijn, die op straat ko
men te staan. „Ben je boven de
veertig en werkloos, dan is het af
gelopen met je", zeggen ze in
Mersey Side. De traditionele be
drijven sluiten en er komen hoe
genaamd geen nieuwe indus
trieën voor in de plaats.
SCHIPHOL (GPD) - Martinair
Holland zal maximaal 15 per
soneelsleden met vast dienst
verband en een nog niet be
kend aantal vliegers ontslaan.
De dertien leden tellende on
dernemingsraad is gisteren
akkoord gegaan met deze en
enkele andere voornemens
die tot doel hebben „enkele
miljoenen guldens" te bespa
ren als uitvloeisel van het
faillissement van Christoffel
Reizen.
Directeur J. Martin Schroder
heeft de ondernemingsraad
van het thans 700 perso
neelsleden tellende bedrijf,
alsmede informeel de com
missarissen van Martinair,
gisteren op de hoogte ge
bracht van de plannen, die te
vens inhouden dat geen van
de seizoenscontracten voor
cabinepersoneel zal worden
verlengd. Ook is met directe
ingang de werving van nieuw
personeel gestaakt en ten
slotte zullen enkele mensen
naar andere afdelingen wor
den overgeplaatst.
Met de Australische maat
schappij Ansett heeft Marti
nair een koopcontract geslo
ten voor de Fokker F28, die
Martinair tot dusver van Fok
ker had gehuurd, maar die per
1 oktober definitief aan de
vloot zal worden toegevoegd.
Vele jaren was Martinair de
enige Nederlandse maat
schappij die met een Fokker
vloog. Nu de NLM ze ook
heeft, kan Martinair dit
„duurste vliegtuig per stoel"
zonder morele bezwaren van
de hand doen.
DARLINGTON - Dierenliefhebbers in de Engelse plaats Darlington
zijn een actie begonnen tegen het plan van ruimtevaart-enthousiast
Arthur Harrington. Deze wil in een zelfgebouwde raket een muis 700
meter de lucht inschieten. Harrington ontwierp de raket zes jaar gele
den zelf en heeft inmiddels vierduizend gulden in zijn project gestoken.
LEIDEN - Veiling 27 augustus. De firma
Nibo uit Gouda voerde de eerste witlof
aan op de Leidse veiling. De Leidse
groentehandelaar G. Collé kocht deze
eerste witlof voor 10.60 gulden per kilo.
Aardappelen 0.30 - 0.92, Andijvie 0.64 -
0.84, Snijbonen 2.20 - 3.90, Stambonen
2.80 - 4.80. Kroten 0.58, Kroten Gek. 1.25.
Spits kool 1.13 - 1.19, Prei 0.92 - 1.27,
Rabarber 0.63-0.69, Spinazie 1.64- 1.84,
Spruiten A 1.40 - 1.67, Spruiten B 1.47 -
1.66, Spruiten C 1.14, Spruiten D 1.62,
Uien 0.31 - 0.46, Witlof 6.30 - 10.60.Sla
0.16-0.25, Bleekselderij 1.11- 1.30, Bos-
peen 1.11 - 1 26, Radijs 0.25 - 0.41Selde
rij 0.22 - 0.25
SCHIEDAM (ANP) - De grootste
fabrikanten van binnenlands ge
distilleerd in ons land Oenever,
oude jenever, vieux) zijn bezig af
spraken te maken om het
"marktgedrag te ordenen". De
bedoeling hiervan is wilde prijs
oorlogen te voorkomen. Uit oog
punt van gezonde bedrijfsvoe
ring in de hele bedrijfstak zowel
als uit het oogpunt van volksge
zondheid is dit noodzakelijk,
menen zij.
De regeling behelst de oprichting
van de vereniging van Neder
landse distillateurs, gevestigd in
Schiedam. Er zullen geen prijsaf
spraken worden gemaakt, aldus
een mededeling van de vereni
ging. Dat zou gaan lijken op on
wenselijke kartelvorming. Het is
ook niet de bedoeling de gezonde
concurrentie te beperken.
Volgens K.A. Goedkoop, directeur
van Bols Nederland, komt de re
geling globaal neer op een sys
teem, waarbij de groei van de on
derlinge fabrikanten wordt ge
bonden aan het gemiddelde van
de groei in de afgelopen vijf jaar
Distillateurs, die "excessieve"
groei willen halen door te gaan
stunten of te gaan werken met
zogenaamde "kortingen onder
tafel" zullen tot de orde kunnen
worden geroepen via flinke boe
tes.
Deze boetes kunnen varieren van
16 cent per liter tot een gulden per
liter. En een gulden is volgens
Goedkoop iets meer dan de winst
van de fabrikant per fles, zodat
stunten met kortingen niet lo
nend meer zal zijn. De kwestie
wordt volgens hem geregeld in
een "keihard contract", zodat de
boetes afdwingbaar zijn.
Voedingsbond
FNV houdt vast
aan koopkracht
UTRECHT (ANP) - Dwars tegen de
ideeen van voorzitter Arie Groe-
nevelt van de Industriebond
FNV in, vindt de bondsraad van
de Voedingsbond FNV dat vol
gend jaar moet worden vastge
houden aan handhaving van de
koopkracht van werknemers met
een modaal inkomen.
De bondsraad, één van de belang
rijkste beleidsorganen van de
Voedingsbond FNV was het gis
teren met bestuurder Wil Winter
eens dat 1981 moet worden benut
om de nadelige gevolgen van de
loonmaatregel voor de' koop
kracht uit de weg te ruimen.
Winter zei niets te voelen voor het
afsluiten van tweejarige cao's
voor 1980 en 1981, zoals bijvoor
beeld de industriebond nastreeft.
In die tweejarige caos is volgens
Winter, zowel voor 1980 als voor
1981 de koopkrachtdodsti lhng
niet verwezenlijkt. "Ondanks het
loslaten van de koopkracht is
meer werk of minder werkloos
heid niet zichtbaar gemaakt en in
de sfeer van de sociale zekerheid
hebben de mensen moeten inle
veren", aldus Winter.
De voedingsbond voelt ook niets
voor tweejarige contracten om
dat nu nog niet is te voorzien wel
ke loonsverhoging er naast de
prijscompensatie nodig zal zijn
om de koopkracht in 1981 op peil
te houden.
55,00
134,50
134,50
DONDERDAG 28 AUGUSTUS 1980
ACTIEVE
AANDELEN
BINNENLANDSE
AANDELEN
Ahuld
AKZO
ABN
AM KV
Amrii Bank
Bos Kalis
•hp Pel
i-r-NDL'
prpl.
KIspv
Nt-dllnvd Gr
NMB
«Kcm Holdii
1 Rodami'o
KE
1 Unilever
Ver. Bezit VNL
Bolker Stevin
VVUH
73,00 73,00
22.20 22.10
305.50 305,00
89.50 90.50
65.60 65,60
94,30 94,00
218.20 215.80
213.30 210.80
209.20 209.20
134.80 134.50
73.00 73.00
30.20 30.80
55,40 55,20
49.60 49,60
70,70 71.00
15.10 15.20
67,40 66.50
173.30 171.10
116,40 116.80
96.00 95,20
238.00 236.50
8.80 8.70
45 00 45.00
42.30 42.00
17.40 17.30
184.50 183.50
104.80 104.80
175,50 175,50
114.70 114.30
121.80 120,10
82,00 81.10
51,30 50.00
254.00 253.50
Asd Rul
Asd. Riji
Ant. Bru
230.00 222.00a
1001.00
85.00
61.00
276,00 276.00
38.60 38,501"
89.00a 89.0OP
343.00 343,00
102.00 101.00
Hoek s Mach.
56,90
55.10
136.00
136,00
10,20
21,00
273.00
89.00
43,30
135.00e 136.00e
151,00 Ï52.00
75.80 75.50
27,20 27,50
290.00 285.00a
1170.00
42.50
150.00
52.50e
15.60
38.10
78,00
Kon. Ned. Pap.
KNSM eert.
Krasnap.sky
Landre GL
l.eids Wol
Macintosh
id. 1-10
id 1-4
Mulder
Mijnb. W.
Naarden
Naeff
Nagron
NBM-Bouw
Ned. t'rediet
NKFIT
Ned. Scheepshyp
Ned. Springs!.
31,10
73.00
71,50
151,00
160.00e
33,10
199,50
36,30
1830.00
355.50
4530,00
990.00
745,00
Palcmbang
Palthe
Pont Hout
Breder
id. cèn
Brede;
aland Hold
alve-D. cert,
id. 6 pel. eert.
57.30
1130,00
219,00e
745.00
64.50
25.00
32,50
124.50
28.80
169.00
76,50
125.00
39.10
101.00
245.00
93.00
300.00a
18.60
204,00
151.00
161,00e
32,20
198,00
36,tlO
1830,00
25.50
347,00
4460.00
950.00
745.UO
15,00
1130,00
218.30
4500.00e
63,80
24,50
31.80
123.00
28.30
168,00
78.00
Schlumberger
Sehokheton
Schuilema
Schuttersv.
Slavenh. Bnk.
Smit Intern.
100.50
145,10
58.00
215.20
110.10
119.00
42.50e
84.80
37,00
19.70
35.00
35.00e
61.00
46,20
32.00
59.50
1,26
1335.00
442.00
100.50
146,00
59,00
213,50
36.30
67.50
215.50
113.00
118,00
42,00
38,00
19,50
61.80
46.90
30.00
134.00
162.00
107.50
106.00
101,20
BELEGGINGS
INSTITUTEN
139.50
136.00
165.50
152.00
491,00
152.50
1035.00
118,00
136,00c
488.00
172.00
81.00
42.10
137.50
135,40
165.00
173,00
80,80
42.10
GOUD EN ZILVER
Goud: onbew 39500 - 40200. vorige 39300 -
Zilver onbew 937 - 1040. vorige 940 - 1043.
BUITENLANDS
GELD
Duitse Mark 100»
45.50 48.50
116.75 119.75
45.25 48.25
Spaanse pes. ilOOi
.38.75
33,75
ling HOOI 15 27
51,25 54.25
AMSTERDAM (ANP) - Op de ef
fectenbeurs waren vandaag de
koersdalingen veruit in de meer
derheid. De notering van de laat
ste 9.5 pet staatslening liep terug
tot 97.50. Deze obligaties moeten
maandag betaald worden en dan
moet er 101 op tafel komen.
In de obligatiesector werden ver
liezen geleden uiteenlopend tot
omstreeks 1 punt. De belangstel
ling om zaken te doen werd niet
groot genoemd.
Dat was ook het geval in de aande-
lensector.
Kon. Olie lag 1.50 lager in de
markt op 171,10 en Akzo brok
kelde twintig cent af tot 22,10.
Hoogovens en Philips waren tien
cent lager op resp. 15.10 en
17.30.
De bankaandelen waren eveneens
lager waarbij de Nederlandsche
Middenstandsbank en de ABN
met ongeveer 1,50 naar bene
den gingen. De Amro Bank was
dertig cent in reactie op 65,60.
