riveBla
Nieuwe blokkade
Franse havens
Veranderingen in Polen
uniek in geschiedenis
Anderson kiest ex-aanhanger Kennedy tot tweede man
Industrielanden
zijn voor crisis
verantwoordelij k
PRESIDENTSKANDIDAAT IN POPULAIRITEIT ACHTERUITGEGAAN
OVERLEG MISLUKT
Gegijzelden
weer naar
andere plek
gebracht
Protest tegen
komst Strauss
naar Hamburg
Lekker pi
zonder suiker, ftLI
Slechts /pi
lOkalorieén jmwm, p.
perglas KmIviSi
DINSDAG 26 AUGUSTUS 1
WASHINGTON (DPA/UPI) - John
Anderson, die als onafhankelijke
kandidaat een gooi wil doen naar
het Amerikaanse president
schap, heeft gisteren bekendge
maakt. dat zijn keus voor het vi-
ce-presidentschap gevallen is op TV—debat
Patrick Lucey, die gouverneur
van Wisconsin is geweest.
teit, waarvan Keagan en Carter
profiteerden. Bij kort geleden
gehouden opiniepeilingen kwam
Anderson nauwelijks boven de
15 pet. van de ondervraagden uit.
De 62-jarige Lucey was tot begin dit
jaar Amerikaans ambassadeur in
Mexico. Toen senator Kennedy
aankondigde dat hij de nominatie
van de Democratische Partij am
bieerde, vroeg hij ontslag uit de
diplomatieke dienst en zette hij
zich in voor diens campagne, die
op de conventie uiteindelijk
mislukte.
Anderson, die twintig jaar r
de staat Illinois lid is geweest van
het Huis van Afgevaardigden, is
de laatste tijd aanzienlijk in po
pulariteit achteruitgegaan. Over
eenkomstig de Amerikaanse tra
ditie kregen de conventies van de
twee grote partijen veel publici
Waarnemers achten de kans vrij
groot, dat zijn aanhang weer wat
zal stijgen, nu hij Lucey tot zijn
running-mate heeft benoemd.
Het is voor Anderson wel van
belang dat zijn populariteit op
korte termijn stijgt - de unie van
vrouwelijke kiezers, die een aan
tal rechtstreekse tv-debatten or
ganiseert tussen de kandidaten
voor het presidentschap, heeft als
voorwaarde voor deelneming aan
de debatten gesteld, dat de kan
didaten kunnen bewijzen dat
meer dan 15 pet. van de Ameri
kaanse kiezers op hen zou stern
ten van deelneming aan de debat
ten. Het prestige van alle deel
nemers stijgt, zo blijkt uit de ge
schiedenis van de opiniepeilin
gen. Maar de partij, waarvoor
president Carter kandidaat is
voor een tweede ambtstermijn,
dreigt meer stemmen aan Ander
son te verliezen dan die van
oud-gouverneur Reagan. Voor
alsnog staat het eerste televisie
debat op het programma voor 18
september. De stafchef van de
president, Jack Watson, ver
klaarde in een vraaggesprek voor
de tv, dat de Democraten die da
tum te laat vinden, en dat ze het
eerste debat in elk geval willen
beperken tot een duel tussen Car
ter en Reagan.
Bevriend
Lucey is al ongeveer twintig jaar
nauw bevriend met de familie
Kennedy. In zijn staat Wisconsin
hielp hij in 1960 John aan een
overwinning in de voorverKie-
zing. Naar het oordeel van velen
begon met dit succes - ten koste
van senator Hubert Humphrey -
de campagne van Kennedy per
spectief op nationale schaal te
krijgen.
In 1968 voerde Lucey campagne
voor Robert Kennedy. Nadat de
ze vermoord was, sloot hij zich
aan bij degenen die Eugene
McCarthy steunden. Deze leed
een zware nederlaag tegen Ri
chard Nixon.
In 1970 kozen de inwoners van Wis
consin hem tot gouverneur. Dit
bleef hij tot president Carter hem
in 1977 benoemde tot ambassa
deur in Mexico. Van zijn voor
malige chef zei Lucey december
vorig jaar: ',Hij was een buiten
staander toen hij president werd
en dat is hij gebleven". Hij
toen inmiddels ambassadeur-af
en actief geworden in de cam
pagne voor de nominatie van
Edward Kennedy.
Patrick Lucey (links) werd gisteren door de onafhankelijke presidentskandidaat John Anderson tot tweede
in gekozen.
BOULOGNE-SUR-MER (AFP) - Stakende
Franse vissers hebben gisteravond opnieuw de
havens van Boulogne-sur-Mer en Calais
geblokkeerd.
TEHERAN (Reuter/DPA) - De
Amerikaanse gegijzelden die
sinds 4 november van het vo
rig jaar in Iran worden vast
gehouden, zijn wederom naar
andere, niet nader genoemde
plaatsen overgebracht. Dit
hebben de studenten die de
gegijzelden bewaken, laten
weten in een verklaring die
door de Iraanse radio werd
voorgelezen. De studenten
zouden tot deze stap besloten
hebben, omdat zij een nieuwe
Amerikaanse bevrijdingspo
ging vrezen.
In hun verklaring herhaalden
de studenten eerdere dreige
menten dat zij de gegijzelden
zullen doden als de Verenigde
Staten zo'n nieuwe poging
ondernemen. De studenten
beklemtoonden dat dit laatste
niet ondenkbaar is vanwege
de presidentsverkiezingen
van 4 november, die wellicht
tegelijkertijd de eerste ver
jaardag zullen zijn van de gij
zelingscrisis.
De studenten noemden Shiraz,
Gorgan, Qazvin en Zargan als
steden van waaruit gegijzel
den naar andere onderko
mens zijn overgebracht. Na
de mislukte Amerikaanse
reddingsactie van april
noemden zij meer dan een do
zijn steden, waarnaartoe de
gegijzelden zouden zijn ver
huisd. De studenten achtten
toen de bezette Amerikaanse
ambassade niet langer een
veilige plaats om de gegijzel
de Amerikanen te herbergen.
Het is evenwel nooit helemaal
duidelijk geworden of bij die
gelegenheid alle Amerikanen
Theran hebben verlaten. La
ter deden zelfs berichten de
ronde dat sommigen weer
waren teruggebracht naar de
Iraanse hoofdstad vanwege
veiligheidsproblemen in de
provincie.
HAMBURG (AFP) - Felle botsin
gen hebben zich gisteren in
Hamburg voorgedaan tussen de
politie en demonstranten naar
aanleiding van een verkiezings
bijeenkomst van de christen-de
mocratische kanselier Franz Jo
sef Strauss. Circa 20.000 door
gaans jongere betogers trokken
door de straten om tegen de
komst van Strauss naar Hamburg
te protesteren. De politie moest
met traangas en gummiknuppels
optreden tegen de militantste
demonstranten onder hen.
Bijna 30 treilers blokkeren sinds
gisteravond de haven van Bou
logne waar zich overdag inciden
ten hadden voltrokken tussen
stakers en politie. In Calais ver
sperren vier vissersboten de toe
gang tot de haven.
Sinds gisteravond heeft de politie
de wegen die leiden naar de olie
haven Antifer (ten noorden .'an
Le Havre), geblokkeerd. Drie ma
rineschepen die gistermiddag
waren aangekomen bij de haven,
die door tientallen treilers wordt
geblokkeerd, voeren in het begin
van de avond weer richting zee.
Waarnemers houden echter nog
steeds rekening met een geweld
dadig ingrijpen door de marine.
De blokkade van de wegen rond
Antifer wijst hier volgens hen op.
Zes schepen, waaronder drie veer
boten en het Nederlandse vracht
schip "Nedlloyd-Westerkerk",
zijn er vannacht in geslaagd de
van van Le Havre te verlaten on
danks de blokkade door staken
de vissers.
Het gaat om schepen van een ge
middeld tonnage die geen hulp
nodig hebben van sleepboten,
wat hun vertrek gemakkelijker
maakte.
Mislukt
Pogingen om door overleg een ein
de te maken aan het Franse visse
rijconflict, zijn gisteren op niets
uitgelopen. De bijeenkomst van
vertegenwoordigers van de re
ders, de vissers en het directo
raat-generaal voor de koopvaar
dij werd al na een kwartier ver
daagd, nadat de afgevaardigden
van de communistisch georiën
teerde vakcentrale CGT waren
weggelopen.
De CGT deed dit uit protest tegen
het inzetten van de marine en de
oproerpolitie tegen de stakende
vissers. Donderdag komt de
commissie opnieuw bijeen.
De vissers hebben zich de woede
van minister van binnenlandse
zaken Christian Bonnet op de
hals gehaald door ook signaal-
boeien te verwijderen. De minis-
ADVERTENTIE
ter kondigde strafmaatregelen
tegen de vissers aan.
De havenautoriteiten zeggen ove
rigens dat de olietankers on
danks de blokkade de haven nog
steeds kunnen bereiken. De vis
sers willen hun kotters zeker tot
morgen voor Le Havre laten lig
gen. Op die dag houdt de Franse
regering zich bezig met de kwes
tie.
Versperd.
De kotters namen gisteren ook
weer hun posities in voor de ha
ven Duinkerken, en voor Breton
se havens. Op het eiland Re, voor
de kust bij La Rochelle, zagen
gisteren 3.000 tot 4.000 toeristen
zich de terugkeer naar het vaste
land versperd.
In Fos-sur-Mer riep de vakcentrale
CGT gisteren de havenarbeiders
op het werk neer te leggen, uit
protest tegen het optreden van de
marine tegen de vissersboten. De
bond verwijt de regering dat ze de
marine als stakingsbreker ge
bruikt. Volgens de CGT hebben
leden van andere bonden zich
vervolgens bij de staking aange
sloten.
In Fos-sur-Mer wordt jaarlijks on
geveer 125 miljoen ton olie gelost,
waarvan 35 miljoen ton is be
stemd voor doorvoer naar andere
landen.
DERDE WERELD:
Premier Robert Mugabe van Zimbabwe woonde gisteren de openingszitting v
de Vernigde Naties bij. Hij werd met enthousiast applaus begroet.
<x de Algemene Vergadering i
NEW YORK (Reuter) - De meeste
ontwikkelingslanden verkeren in
een economische crisis. De eco
nomieën van de armste landen in
de Derde Wereld zijn ineenge
stort of staan op instorten. De
verantwoordelijkheid voor deze
situatie ligt bij de industrielan
den. Dit staat in een document
dat ministers van de 120 ontwik
kelingslanden van de "Groep van
77" hebben opgesteld voor de bij
zondere zitting van de Algemene
Vergadering der Verenigde Na
ties over ontwikkelingsvraag
stukken. Deze bijeenkomst is gis
teren begonnen en duurt twee
weken.
Volgens de Groep van 77 is er bij de
rijke landen onvoldoende poli
tieke wil om tot overeenstem
ming te komen, zelfs wanneer het
gaat om dringende problemen
waarvan de oplossing geen uit
stel meer kan velen. In sommige
gevallen zijn de industrielanden
zelfs teruggekomen van vroegere
overeenkomsten, zo zegt het do
cument, zonder daarvan overi
gens voorbeelden te i
Ongehoord
Rris
op z'n Zwitsers.
WARSCHAU - Het is toch wel een
geweldig unieke situatie in Po
len. Een bijzonder goed georga
niseerde arbeidersbeweging
staat in een vreedzame confron
tatie met de communistische par
tij, die in theorie die arbeiders
beweging zou moeten vertegen
woordigen. Een lid van het Cen
trale Comité van de communisti
sche partij, dat anoniem wenst te
blijven, zei het overduidelijk: „Er
is een nieuwe arbeidersklasse in
Polen ontstaan. De partij heeft
dat niet zien gebeuren, en dat is
een grote fout. Deze arbeiders
beweging rekent af met de laatste
resten van het stalinisme".
Geen geringe uitspraak, maar mis
schien niet in deze letterlijke zin
dan toch wel naar de geest, gaan
de veranderingen die afgelopen
zondag in het Centrale Comité in
het Politbureau en in de regering
hebben plaatsgevonden, toch in
de richting van die uitspraak van
dat lid van het Centrale Comité.
Uit Gdansk komen optimistische
berichten. Gisteravond was het
voor het eerst na tien dagen weer
mogelijk vanuit Warschau naar
kennissen in Gdansk te bellen,
nadat aan de voorwaarde van de
stakers alvorens tot verdere on
derhandelingen te kunnen ko
men, was voldaan en de verbin
dingen van Gdansk met de bui
tenwereld waren hersteld. Die
kennissen waren in een bijna
plechtige stemming en zeiden:
„We maken hier op het ogenblik
historie. Het is fantastisch wat
hier gebeurt".
Zelfdiscipline
En zo is het ook. Op de Lenin-
scheepswerf, waar de verbindin
gen in stand werden gehouden
door gebruik te maken van de
boordradio's op schepen die in de
haven lagen, heerste niet alleen
een goed moreel, maar ook een
grote zelfdiscipline. Alcoholge
bruik is verboden, en mensen die
bij uitzondering toch dronken
waren, werden aan de politie uit
geleverd om te laten zien dat het
de stakers om een goede zaak
gaat.
Het is in dat licht merkwaardig, te
bedenken dat bijvoorbeeld ook
in Hongarije (1956) tijdens de op
stand, toen men het gevoel had
een goede kant uit te gaan, win
kels in het geheel niet werden ge
plunderd, al waren alle etalege-
ruiten kapot. Onmiddellijk na het
Russische ingrijpen werd er vol
op geplunderd Zo ook in Tsje-
choslowakije (1968). De mensen
hadden een geweldige offerbe-
reid en gaven goud dat zij lange
tijd verborgen hadden gehouden,
aan de regering in de hoop dat
met dat goud een nieuwe econo
mie kon worden opgebouwd. In
Polen zijn de
eens bereid tot offers, als ze maar
weten dat het voor een goede
zaak is. Het zou de autoriteiten in
al deze landen toch te denken
moeten geven, hoe het komt dat
in zulk soort situaties ineens de
corruptie, de dronkenschap en de
diefstallen sterk verminde-
Zonder censuur
Bij de Poolse radio en televisie
kunnen westerse journalisten
hun werk zonder problemen
doen. In de Poolse televisiestudio
zie je mensen van westerse om
roepen, die met eigen camera
ploegen zyn gekomen, inter
views maken met stakers en met
de leider van het stakingscomitë,
Walesa. Al deze opnamen gaan
zonder enige censuur direct van
de Poolse studio via de lijn naar
Duitsland.
Een dezer dagen deed zich nog een
aardig incidentje voor. In de stu
dio zitten vele Poolse technici en
funtionarissen, en toen in een
Duits filmpje aan een paar arbei
ders werd gevraagd of ze lid van
de communistische partij waren
en deze met vanzelfsprekendheid
'nee. natuurlijk niet' zeiden,
barstten de Poolse collega's in la
chen uit Dat geeft wel een aardi
ge indicatie van de werkelijke
denken in Polen.
Overwinning
Zoals de zaak er nu voorstaat, ook
gezien de vastberadenheid van
stakingscomités in de noordelij
ke regio van Polen, ziet het er niet
naar uit dat deze confrontatie nog
door de arbeiders kan worden
verloren, tenzij er geweld wordt
gebruikt - wat niemand wil. Maar
als het op vreedzame wijze blijft
voortgaan, kan het niet anders
worden dan een overwinning
voor de arbeiders, met een soort
vrije vakbonden, althans een or
ganisatorische vorm van arbei
dersbeweging die los staat van de
communistische partij.
Wat zal de rol van Gierek dan nog
zijn? Bij sommigen wordt de
verwachting uitgesproken, dat
als de staking nog twee of drie
dagen duurt, ook Gierek zijn post
zal verliezen. Over wie hem zal
opvolgen heerst weinig twijfel:
Olszowski, die in februari als am
bassadeur naar de DDR werd ge
stuurd, nadat de hervormings
plannen die hij toen had voorge
steld ter voorbereiding van het
partijcongres, van de tafel wer
den geveegd. Hij is teruggeroe
pen - zo is ook letterlijk gezegd -
omdat hij m feite gelijk had. Hij is
nu secretaris van het Centrale
Comité en lid van het Politbureau
en daarmee opgeklommen tot
nummer twee in de hiërarchie.
En als Gierek verdwijnt, zal onge
twijfeld Olszowski hem opvol
gen.
De crisis in de wereldeconomie
heeft nu ongehoorde afmetingen
aangenomen, zo stellen de ont
wikkelingslanden vast. Dat uit
zich vooral in de chronische one
venwichtigheid in het interna
tionale betalingsverkeer, de aan
zienlijke vermindering van de
economische groei in combinatie
met wijdverbreid handelsprotec-
tionisme en de hoge niveaus van
werkloosheid en inflatie. De
diepere oorzaken van deze situa
tie liggen bij de onbillijkheden in
de internationale economische
orde.
Volgens de ministers van de ont
wikkelingslanden dienen de Ver
houdingen fundamenteel te wor
den gewijzigd. Dat moet gebeu
ren door het aanvaarden van
nieuwe regels en principes be
treffende de internationale han
del en monetaire en financiële
zaken, die een waarborg schep
pen vormen een gelijkwaardige
en doelmatige rol van de ontwik
kelingslanden bij het nemen van
beslissingen op internationaal
niveau. De onderlinge samen
werking tussen de ontwikke
lingslanden vervult een sleutelrol
bij het tot stand brengen van een
nieuwe economische orde. Vol
gens het document zal een mis
lukking van de VN-bijeenkomst
vérstrekkende nadelige gevolgen
hebben voor de internationale
economische samenwerking, de
ontwikkeling, de economische
stabiliteit, de wereldvrede der
tien veiligheid en rechtvaardig
heid.
Het is de bedoeling dat de bijzonde
re zitting van de Algemene Ver
gadering van de VN. de elfde in
de geschiedenis van de organisa
tie. een agenda opstelt voor on
derhandelingen op wereldniveau
over ontwikkeling en andere
economische onderwerpen. Deze
onderhandelingen moeten in ja
nuari 1981 beginnen en zullen
minstens het gehele jaar in beslag
nemen. De vorige bijzondere zit
ting over ontwikkelingsvraag
stukken vond plaats in 1974. Er
heerste toen wat meer harmonie
dan nu, maar de meeste proble
men bleven toch onopgelost.
Kredieten
De Wereldbank is van plan in de
komende vijf jaar kredieten te
verlenen tot een bedrag van on
geveer deriten miljard dollar
(ruim 25 miljard gulden) voor
energieprogramma's in ontwik
kelingslanden. Dit staat in een
rapport van de bank over de
energiesituatie in de Derde We
reld.
Volgens het rapport dekken veel
ontwikkelingslanden nog meer
dan de helft van hun energiebe
hoefte met snel uitgeput rakende
brandstoffen als houtskool en
hout. De vraag naar brandhout,
dat traditioneel de belangrijkste
energiebron voor huishoudelijk
gebruik is, is sneller gegroeid dan
het aanbod. Daarom staat veel
ontwikkelingslanden een tweede
energiecrisis te wachten, die een
reusachtige omvang zal hebben.
Nu er een tekort aan brandhout is
wordt in toenemende mate dier
lijk en plantaardig afval ver
brand. Dat heeft tot gevolg dat de
bodem minder vruchtbaar wordt
door het onthouden van waarde
volle voedingsstoffen.
Het bedrag van dertien miljard
dollar zal worden verdeeld over
92 ontwikkelingslanden en
maakt zeventien procent uit van
de totoale kredietverplichtingen
van de Wereldbank
ONTSLAG - De Chinese minister
voor de olie-industrie. Song
Zhenmmg. heeft ontslag geno
men. Aanleiding is het omslaan
van een booreiland in de golf van
Bohai, in november vorig jaar,
waarbij 72 mensen verdronken.
Dit meldt het persbureau nieuw
China.
De staatsraad (het kabinet) heeft
bevonden dat Songs ministerie
het onderzoek naar het ongeluk
heeft vertraagd en een vals beeld
van het gebeurde heeft gegeven.
ADVERTENTIE
winkelcentrum
De Luifelbaan
Leiden (z-w)
Donderdag 28 aug.
Vrijdag 28 aug.
Zaterdag 30 aug.
Met z'n allen naar
ZUID WEST
