igen hopen
op "echte meteoriet"
AZL kampt met
tekort aan
sperma-donors
Eerste lading stenen in Leiden gearriveerd
Werk aan
Koninginne-
laan begint
Brug over
moet (licht
Leidse stadsrubriek
?gcr
- tVv
VRIJDAG 22 AUGUSTUS 1
LEIDEN
Een heldere meteoor in de vroege ochtend van 15 augustus. Gefotogra
feerd vanuit het Winterswijkse meteorenobservatoriumDe meteoor is de
dikke stippellijn. De onderbrekingen worden veroorzaakt door een snel
roterende "vlinder': voor de cameralens. Daarmee kan de snelheid worden
berekend. Als gevolg van de lange belichtingstijd vormen de sterren cirkel
bogen op de foto.
LEIDEN - "Er is nog nooit een stukje meteoriet van de
Perseiden op aarde gevonden. Ook deze keer verwach
ten we dat niet". Kernachtig is de uitspraak van Niek de
Kort. Hij is voorzitter van de afdeling meteorieten van
de Nederlandse Vereniging van Weer- en Sterrekunde.
Hij boort daarmee de hoop van tientallen Nederlanders
de grond in: hun steenvondsten in de afgelopen weken
zijn geen meteorieten.
Uit een aantal plaatsen in het land
zijn meldingen binnengekomen
van inslagen van meteorieten. Zo
hoorde een vrouw in Lemmer op
een avond "gekletter" tegen de
ramen. Ook de 60-jarige Sije
Henstra uit het Friese Sint Nico-
laasga vond een ruim een halve
kilo zware steen in zijn tuin. Hij
hoopt dat het een meteoriet is.
In het gebouw van de Sterrewacht
van de Leidse universiteit in het
Huygenslaboratorium is don
derdag de eerste lading ver
meende meteorieten binnenge
komen. Volgens de vinders zijn
het buiten-aardse stenen, die tij
dens de meteorietenregen van de
afgelopen weken kletterend te
gen de ramen vlogen.
"Vaak is het een grapje van kennis
sen of familie. Ze gooien een
handje vol grind tegen het raam
of een steen tegen de deur", zegt
de Lissenaar Niek de Kort, die in
Leiden sterrekunde studeert.
Rode koontjes
augustus. We hebben toen goed
kunnen werken. In vier uur tijd
hebben we ruim 150 meteorieten
kunnen waarnemen.
Bovendien", zegt hij, "blijkt ook
een aantal kleine zwermpjes ac
tief te zijn geweest. We hebben
daar foto's van gemaakt. Dat
hebben we op verschillende
plaatsen in het land gedaan. Niek
de Kort deed zijn waarnemingen
bij het driejaar geleden voltooide
meteoor-observatorium nabij
Winterswijk. Met ongeveer 25
camera's werd de lucht afge
speurd.
Deze en andere foto's die daar en
elders in het land zijn gemaakt
worden momenteel ontwikkeld
en afgedrukt en op 30 augustus
komen leden van onze vereniging
in Utrecht bij elkaar. De foto's
worden naast elkaar gelegd en
onze ervaringen worden uitge
wisseld. Omdat de foto's op ver
schillende plaatsen van dezelfde
meteorieten zijn gemaakt, kun
nen we wellicht de snelheid me
ten".
Het waarnemingsteam bij het in 1977 voltooide observatorium in Win
terswijk. V.l.n.r. Beu Apeldoorn, Johan Verink.Niek de KortBen Ter Hall
en Nico Heurn i nk. Onder de ongeveer 25 kamera's de zware "Sky-tracker"
met vier grote luchtkarteringskamera's
komt van het Academisch Zie
kenhuis Leiden. Er worden dan
ook dringend donoren gezocht
voor de polikliniek voor kunst
matige inseminatie (KID) van het
Leidse ziekenhuis. Deze polikli
niek probeert paren te helpen die
geen kinderen kunnen krijgen
door onvruchtbaarheid van de
In die gevallen waarin een paar dat
wil, wordt de vrouw bevrucht
met het zaad van een donor, die
sperma voor dit doel heeft afge
staan. Omdat het risico op hüwe-
lijken tussen halfzusters en half
broeders in de komende genera
ties zo klein mogelijk moet wor
den gehouden, wordt het donor
zaad ten hoogste voor zes zwan
gerschappen gebruikt.
Het gevaar van dergelijke huwelij
ken is aanwezig omdat de ouders
van het KID-kind niet weten wie
de donor van het kind is en in de
meeste gevallen ook geen rucht
baarheid aan het feit geven dat
hun kind door inseminatie ver
wekt is: zodoende zijn de kinde
ren ook niet van dat feit op de
hoogte.
Op de polikliniek voor KID in het
Leidse ziekenhuis wordt de do
nor aan een uitgebreid onderzoek
onderworpen om een zo goed
mogelijke gezondheid van het
kind te waarborgen.
Voor KID komen alleen die paren
in aanmerking waarvan kan wor
den verwacht dat zij graag een
kind willen hebben en in staat
zijn een goede opvoeding voor
het kind te garanderen. Vrouwen
boven de 37 jaar komen in princi
pe niet meer in aanmerking om
dat de kans op kinderen met een
afwijking dan aanzienlijk groter
is dan bij jonge moeders.
Voordat tot KID wordt besloten
wordt er voorlichting gegeven en
vinden er gesprekken plaats
waarin consequenties van KID
voor ouders en kind worden be
sproken.
Met rode koontjes zijn in de afgelo
pen weken weer heel wat landge
noten 's nachts naar buiten ge
rend toen ze "klappen, tikken" en
andere "vreemde" geluiden
waarnamen: "Meteorieten",
werd er dan geroepen.
Tot het eind van deze week passeert
een grote hoeveelheid puin de
aarde. Wat in de buurt komt ver
brand in de dampkring. Dat zijn
de oplichtende strepen die 's
nachts bij onbewolkte hemel aan
het firmament te zien kunnen
zijn.
En het is goed raak geweest, als we
Niek de Kort mogen geloven.
"Vooral in de nacht van 11 op 12
ADVERTENTIE
De zwerm ruimteafval waar het in
dit geval om gaat heeft de illuste
re naam Perseiden meegekregen.
"Deze zwerm is ieder jaar in au
gustus te zien. Dat gebeurt al heel
lang", zegt Niek de Kort. "Er zijn Tn-zinht
zelfs al meldingen van ruim aiiz.ii_iii
tweehonderd jaar geleden.
dampkring terecht. Door de wrij
ving tussen de atmosfeer en het
gruis gaat het puin verbranden
Dat is 's nachts dan te zien als
lichtende strepen in de lucht".
ïen-
—Ringt
VERLOVINGSRINGEN
witgouo - geelgoud - bril
jant - desiree - constant -
love - a s.
v. d. WATER
Haarlemmerstraat 181 - Leiden
- Nog grote keus
SOO^ie^aar^^
Oktober
Het is overigens niet de enige
zwerm. In oktober is er weer een
ander, uit een ander sterrebeeld,
maar die is niet zo duidelijk als
die we nu net achter de rug heb
ben. Dergelijke kleine zwermpjes
kunnen tot duizenden oplopen.
De Perseïden is echter een hele re
gelmatige zwerm. Wat er gebeurt
legt Niek de Kort uit. "Het ver
schijnsel begint met kometen;
staartsterren. Die bestaan uit een
bol van ijs en gruis. Hoe die zijn
ontstaan weten we nog niet.
In ieder geval, die grote vuile
sneeuwballen draaien in een
enorme elips rond de zon. Tot nu
toe is er nog niets aan de hand,
maar zodra die vuile sneeuwbal
in de buurt van de zon komt. gaat
een gedeelte smelten; er komt
stof vrij dat achter de komeet
blijft hangen.
Je krijgt als het ware een sliert met
gruis dat achter de komeet hangt.
Als dan de aarde door zo'n band
met gruis heentrekt, komt er van
dat gruis een gedeelte in de
De bedoeling
speurtochten
gingsleden langs de hemel is vol
gens Niek de Kort, "meer inzicht
zien te krijgen in wat er nu pre
cies gebeurt. We hebben inmid
dels al achterhaald dat het neer
komen van de meteorieten dui
delijk in vlagen gebeurt: dan
weer niets, dan weer een hele
boel. Dat moet worden onder
zocht".
De hoop van de onderzoekers is ei
nog altijd op gericht een hele gro
te mooie meteoriet te zien vallen.
"Eén die niet verbrand, maar op 1 7"1 m.
aarde terechtkomt. Dit jaar is dat f I O VIlOT
zeker niet gebeurd. Er is niets dat
er op duidt dat dit zo zou zijn"
de nachtelijke Donderdagmorgen zaten de eerste
"meteorieten" bij de post.
vrees dat ik toch gelijk zal krijgen
en dat het Hoogovenslakken zijn.
dat lijkt er een beetje op. Maar we
geven de moed niet op, want ook
meldingen over heldere meteo
rieten en andere opvallende ver
schijnselen zijn altijd welkom bij
LEIDEN - De houten Jan van
Goyenbrug over de Vliet, tussen
de Jan van Goyenkade en de
Stadhouderslaan, moet worden
afgesloten. Uit een onderzoek is
gebleken dat deze voetgangers
brug in zeer slechte staat ver
keert.
De heer Barendregt. van de afde
ling bruggen van de gemeente,
deelde een en ander mee. gister
avond. in een vergadering van de
raadscommissie voor ruimtelijke
ordening. Volgens ïr. Earendregt
is de brug zo slecht dat het niet
verantwoord is de brug nog lan
ger open te houden voor voet
gangers. Het college van B en W
zal worden geadviseerd om zo
spoedig mogelijk een beslissing
te nemen over de afsluiting.
He
de
door René van der Velden Jaap Visser-
•raag of er tot ver
nieuwing van de Jan van Goyen
brug wordt overgegaan of dat er
een andere brug over de Vliet
komt. Ook moet nog bekeken
worden of er tijdelijk een nood
brug kan komen.
Aardige plas
Joke Bol uit de Groenesteeg
stond vorige week even raar
te kijken toen ze zag dat op de
hoek van de Uiterstegracht en
de Groenesteeg slopers bezig
waren om olie uit grote ka-
potgesneden voorraadtanks
in de grond te laten lopen.
Op die grond stond vroeger het
Zaalberg-complex maar dat
is nu door slopers tegen de
vlakte gewerkt. Tijdens de
laatste fase van de sloop
kwam er een zestal olie-tanks
uit de grond tevoorschijn. Jo
ke Bol en nog een aantal om
wonenden zagen hoe werk
nemers van het slopersbedrijf
Van Eijk uit Delft de tanks
open brandden en vervolgens
de inhoud in de grond lieten
lopen. Joke Bol slaagde er
nog juist in om de kapotge-
sneden voorraadtanks en een
grote plas olie te vereeuwi
gen.
"Het duurt even tot het tot je
doordringt maar op een gege
ven moment dacht ik: "Dit
wordt te dol". Je leest tegen
woordig allerlei enge verha
len over bodemverontreini
ging en hier zijn ze rustig be
zig om een heleboel olie in de
grond te laten lópen. Ik heb
eerst een paar foto's gescho
ten en vervolgens de gemeen
te gebeld. Maar de milieu
ambtenaar kwam juist op het
moment dat ze rret de laatste
olie in de grond hadden laten
lopen".
Joke Bol is er van overtuigd dat
een flinke plas olie in de
grond is verdwenen. "Het wa-
ren zes tanks met een inhoud
van zeker vier kubieke meter.
Zeg dat die tanks halfvol wa
ren. Dan is er toch zeker
twaalf kubieke meter, zo'n
twaalfduizend liter dus, in de
grond gelopen. Da's een aar
dige plas"
Volgens milieu-ambtenaar Ge-
Mi
dembescherming in voorbe
reiding die dit in dé toekomst
onmogelijk moet maken".
VI ie
"Wie het kleine niet eert is het
grote niet weerd", schreef
CDA-raadslid Joop Walen
kamp onlangs aan het college
van B en W. Joop had uitge
rekend dat het "Stadhouder
loze tijdperk" waarin Leiden
een halfjaar heelt verkeerd de
gemeente een kleine 4U.UU0
gulden heeft opgeleverd. Zes
maanden onuitgekeerd bur
ger
salar
de
rard in 't Veld valt het alle
maal best mee en heeft Joke
Bol zich onnodig ongerust
gemaakt. "Dat neemt niet
weg dat ik met haar reactie
best blij ben hoor. Oplettend
heid van de kant van de bur
gerij kan ik alleen maar toe
juichen. Maar in dit geval is er
wat mij betreft geen sprake
van bodemverontreiniging.
Die zes tanks waren gevuld
met zeer zware stookolie, een
stroperige vloeistof. Een volle
tank is in z'n geheel afge
voerd. De overige tanks leken
op het eerste gezicht leeg
Toen ze die tanks openmaak
ten bleek er toch nog wat olie
in te zitten. Die olie is in de
grond gelopen maar niet diep.
Dat komt omdat het zo'n dik
ke vloeistof is. De grond
olie
nid-
dels afgevoerd. Wat ons be
treft behoort deze zaak tot het
verleden".
Als er wel sprake was geweest
van bodemverontreiniging
wat had de gemeente dan
kunnen doen?
Gerard in 't Veld: "Weinig. Het
'iniying", zegt de
slopersbedrijf had dan een
boete van tweehonderd gul
den kunnen krijgen en even
tueel hadden we het bedrijf
via de rechter kunnen ver
plichten om het hele terrein af
te graven. Dat kost dan een
paar duizend gulden. In de
praktijk komt dat nog wel
eens voor bij grote bedrijven.
Die lappen de hele milieu
wetgeving aan hun laars. Die
leggen zomaar die paar dui
zend gulden op tafel. Dan zijn
ze toch nog op een goedkope
manier van hun rotzooi al.
Gelukkig is er een wet bo-
elage die lot
ter Waal in dit half jaar heeft
gekregen.
Joop stelde voor om van dit
geld de schamele kantine van
de reinigingsdienst op te
knappen. Tijdens de vergade
ring van de commissie finan
cien. afgelopen woensdag,
werd Walenkamp evenwel
duidelijk gemaakt dat zijn
vlieger niet opgaat omdat op
de begroting rekening is ge
houden met een vast be
standdeel aan lopende vaca
tures. Bovendien staat tegen
over elke vacature een aantal
tegenposten. zoals twaalf
procent van het jaarsalaris als
tegemoetkoming in de ver
huiskosten. Dat geldt voor
nbte
dus
- voor onze nieuwe burgemees
ter Gockoop. Geen geld dus
voor het opknappen van de
kantine van de reinigings
dienst.
Het blijkt achteraf niet eens no
dig te zijn want de kantine is
zojuist flink opgeknapt. Met
welk geld eigenlijk? "Ach. we
hebben het een en ander we
ten te fiksen binnen ons jaar
lijkse budget", aldus een
woordvoerder van de reini-
kui
nst. Ma
iog wd
Yogclw ijk
Universiteit
te laat met
bezwaren
LEIDEN - De Leidse universiteit is
te laat geweest met het indienen
van een bezwaarschrift tegen het
bestemmingsplan voor de Vo-
De universiteit had eer. bezwaar
schrift ingediend tegen de in het
bestemmingsplan voorgestelde
verlegging van de Wassenaarse-
weg. De gemeente wil deze weg
verleggen omdat dit snelheids-
beperkend werkt en om de
groengebieoen van Endegeest en
Bo>man met elkaar te verbinden.
Volgens de universiteit brengt dit
een verkleining van het grondge
bied van de Leeuwenhoek met
zich mee en zal écn en ander lei
den tot een vergroting van de
knelpunten ter plaats» Zoals be
kend is de Leeuwenhoek van
belang voor zowel cic niversiteit
(uitbreiding van laboiatoria) als
Eei
voor ruimtelijke ordening, dat de
universiteit gich misleid n
omdat de wegvcrlegging niet in
het ontwerp-plan voor de Vo
gelwijk was opgenomen. Het
FPR- raadslid Beijen noemde het
slordig van de universiteit dat
men niet is komen kijken naar
het plan dat uileindcl.jk ter visie
is gelegd. Wethouder Waal (ruim
telijke ordening) stelde vast dat
de bcz
an de
buiten de daarvoor g<
lelijke termijn, dus, t
gediend. Het be
wordt daarom niet i
verklaard.
ldende
tzyn in-
irschrifl
ankelijk
