Onderzoek naar oorzaak artsenconflict
Nieuwe boeken
over oud-
Rijnsburgen
- Valkenburg
[pagina
STREEK
DONDERDAG 21 AUGUSTUS 1980
ALKEMADE - De gemeente
Alkemade zou twee huisart
sen kunnen hebben die bij
herhaling tekortschieten bij
de zorg voor hun patiënten.
Andere mogelijkheid is, dat
de twee zich niet zouden
houden aan de bij andere
artsen gebruikelijke metho
den van onderzoek van be
handeling.
Dat valt te concluderen uit het
feit, dat de huisartsen A.L.
Saeys en W. Beekhuis in Al
kemade door hun collega's
R.H.C. Glansbeek. M.J.C.
Stoffels en P.J. van Dongen
uit de plaatselijke week-
einddienstregeling zijn ge
stoten.
Bovenstaande oorzaken kun
nen namelijk bestaan in een
dergelijke conflictsituatie.
Dat staat te lezen in het jong
ste nummer van Medisch
Contact, het vakblad voor
huisartsen. Het betreft hier
een officiële mededeling van
het hoofdbestuur van de
KNMG (Koninklijke Neder-
Waar gaat het
om (of kan t
gaan) in de
Alkemadese
artsen-affaire
landse Maatschappij voor
Geneeskunde).
Het hoofdbestuur stelt zich op
het standpunt dat waarne
mingsregelingen moeten
worden gezien als een er
kenning van het feit dat men
als artsengroep een collec
tieve verantwoordelijkheid
op zich neemt voor de medi
sche zorg van de bevolking
in een bepaald gebied. Uit
sluiting van artsen uit de
waarnemingsregeling mag
dan ook slechts bij zeer hoge
uitzondering plaatsvinden,
vindt het hoofdbestuur van
de KNMG.
Wat ook een reden voor de uit
zetting uit de weekeind-
dienst zou kunnen zijn, zo
meldt Medisch Contact, is
wanneer een huisarts zich
niet houdt aan de gedragsre
gels van de KNMG om onder
linge concurrentie tussen
artsen te voorkomen.
Wat tenslotte ook nog kan is,
dat geen van deze redenen
gelden in de Alkemadese si
tuatie. Dat de drie artsen hun
twee collega's ten onrechte
uit de dienstregeling hebben
gezet. Daarvoor kunnen dan
weer allerlei oorzaken wor
den bedacht, zoals bijvoor
beeld beroeps- of privé-on-
min tussen de twee groepen-
doktoren. Welke oorzaak
hier geldt wordt momenteel
onderzocht. Daarover gaat
bijgaand artikel.
kLKEMADE - De inspectie voor de Volksgezondheid stelt
momenteel een onderzoek in naar het artsenconflict in
Alkemade. Inspecteur J.J.F. Visser, die zich samen met
inspecteur L.C. Buysert in deze zaak verdiept, heeft alle
betrokken huisartsen verzocht hun visie op het conflict
op papier te zetten.
A;
de hand daarvan wil de inspec
tie bekijken of zij wellicht kan
slagen waar een relatiedeskundi-
ge van de KNMG (Koninklijke
Nederlandse maatschappij ter
bevordering van de Geneeskun
de), een groep patiënten en bur
gemeester P.J.Bolten hebben ge
faald: het oplossen van het
conflict tussen aan de ene kant de
artsen A.L. Saeys en W. Beekhuis
en aan de andere kant de artsen
R.H.C.Glansbeek, M.J.C. Stoffels
en P.J. van Dongen.
Dat conflict draait voor een deel om
het uit de weekeinddienstrege-
ling zetten, respectievelijk daar
niet in opnemen, van de artsen
Saeys en Beekhuis door hun
Roelofarendsve'ense collega's.
Op 30 oktober van het vorig jaar
kreeg Saeys van zijn collega's
Stoffels, Glansbeek, Van Don
gen, en Van Kessel een briefje dat
hij per 1 november uit de week-
einddienstregeling werd gezet.
Redenen werden niet aangege
ven, maar een ervan werd al
spoedig duidelijk: Saeys had zijn
huisapotheek verkocht aan me
vrouw Vink-Stephen, die in ja
nuari 1980 een apotheek in Oude
Wetering ging openen.
Nieuwkomer
Naast hem had ook arts R.G.W. van
Kessel zijn huisapotheek ver
kocht, maar wel in het diepste
geheim. Toen zijn drie collega's
daar achter kwamen, dat was op
het moment dat nieuwkomer
Beekhuis eind vorig jaar de prak
tijk van Van Kessel overnam, be
sloten ze Beekhuis niet in de
weekeinddienstregeling op te
nemen. Dat zou, zo vonden de
drie, tot "onoverkomelijke tech
nische complicaties" leiden.
In februari, vlak na de opening van
de apotheek van mevrouw Vink,
spuiden Glansbeek, Van Dongen
en Stoffels via een ingezonden
brief in een huis-aan-huis blad
nog eens hu gal. De apotheker
werd daarin betiteld als een
"winkelier in een farmaceutische
supermarkt", daarbij doelend dat
tegenwoordig 96 procent van de
geneesmiddelen in een huisapo
theek rechtstreeks van de fabriek
komt. Bij een "gewone" apo
theek is dat 80 procent.
Ze betogen verder dat een apo-
theekhoudende huisarts zijn pa
tiënten een "ongekende service"
kan bieden omdat hij zijn patiën
ten tenslotte het beste kent.
Daarnaast vormt de huisapo
theek voor veel artsen een be
langrijke bron van inkomsten:
gemiddeld méér dan een halve
ton per jaar.
Bemiddelingspoging
Kort na de verschijning van de in
gezonden brief deed Alkemade's
burgemeester, P.J. Bolten, een
poging om in het conflict te be
middelen. Op 28 februari schreef
ij een brief aan de artsen waarin
hij stelde het beneden de stan
ding van artsen te vinden om een
dergelijke brief te schrijven. Hij
vond dat de artsen onnodig on
rust onder de bevolking zaaiden,
en deed het aanbod met alle be
trokkenen om de tafel te gaan zit
ten. Op dat aanbod zijn de Roelo-
farendsveense artsen echter
nooit ingegaan.
De onrust onder de bevolking ma
nifesteerde zich kort daarop. Een
groep inwoners stuurde brieven
naar zowel het ministerie van
Volksgezondheid als naar Ko
ning Klant. Dit VARA-pro-
gramma wijdde daarop een uit
zending aan het conflict, waarbij
Saeys uitvoerig op het scherm
kwam. De drie andere artsen
weigérden op tv te komen: zij
volstonden met een schriftelijke
verklaring.
Van Dongen noemt die uitzending,
waarin hij. Glansbeek en Stoffels
een "medische maffia" werden
genoemd, "een heel eenzijdig
stuk".
"Uiteraard komt dat ook omdat wij
niet voor de tv wilden verschij
nen", geeft hij toe, "maar moeten
wij voor de tv dan allerlei stand
punten gaan verkondigen terwijl
we het geen goede zaak vinden
dat dit conflict constant in de
publiciteit komt?"
Overigens waren het diezelfde drie
artsen die met hun ingezonden
brief voor de eerste maal de zaak
in de publiciteit brachten.
Via kamervragen van een
PvdA-kamerlid (naar aanleiding
van de uitzending van Koning
Klant) èn de brief van een groep
patiënten kwam de zaak bij de in
spectie voor Volksgezondheid te
recht. Voor de tweede maal trou
wens, want in januari waren de
inspecteurs Visser en Buysert al
eens bij Saeys gewzest op diens
eigen verzoek. "Toen ik werd ge
boycot heb ik ze aangeschreven
met de vraag wat ik moest doen",
aldus Saeys.
"Ik ben ze toen uitgelegd hoe de
vork in de steel zit en het hele
dossier opgestuurd. We hebben
het besproken en besloten om
geen actie te ondernemen."
Assistent
Het conflict tussen de artsen ligt
heel wat dieper dan alleen de apo
theekkwestie. de oorzaak daar
van ligt in wat er in de jaren '76 en
'77 tussen hen is voorgevallen. In
1976 waren er in Alkemade vier
artsen: P.J.G.M.Heijnen, J.H. van
der Werf, Saeys, en Glansbeek. In
dat jaar kreeg Saeys een assis
tent, Van Dongen, die ook af en
toe in de praktijk van Glansbeek
hielp. Van der Werf was op dat
RIJNSBURG/VALKENBURG - In de serie in
oude ansichten" van de Europese bibliotheek te
Zaltbommel zijn twee nieuwe delen verschenen:
een tweede deel van "Valkenburg in oude ansich
ten" en een tweede deel van "Rijnsburg enz."
Foto uit 1931 van de hervormde meisjesvereniging Dorcas die
niet-Rijnsburger weinig zeggen, maar familie of bekenden kunnen hu
tafereeltje uit het boek "Rijnsburg in oude ansichten"
Het eind van de serie is nog niet
in zicht, al verschenen tot nu
toe bijna duizend titels: aan
bijna elke plaats in ons land
wordt een boek gewijd. Tal
van verdwenen en welhaast
vergeten plekken uit "groot
vaders tijd" (grofweg de pe
riode tussen 1880 en 1925)
worden in de boekjes vastge
legd. In Nederland was de se
rie een enorm succes, reden
waarom de Europese biblio
theek haar activiteiten uit
breidde en zelfs een (inmid
dels 400 titels tellende) serie
over steden en dorpen in Bel
gië uitgaf. Ook in Frankrijk,
Duitsland, Oostenrijk en
Zwitserland worden thans
dergelijke boekjes uitgege
ven. De uitgeverij heeft dus
een goudmijn ontdekt.
De boeken geven, zoals de titel
al zegt. door oude ansicht
kaarten een beeld van stad of
dorp in een vervlogen perio
de. Diepgaande historische
beschrijvingen zal men in de
exemplaren niet aantreffen.
Dat is ook niet de bedoeling
van de serie. In de gemakke
lijke stoel maakt de lezer/be-
kijker aan de hand van het
boekje een wandeling door
het verleden. De opzet van de
serie maakt dat de boekjes
vooral interessant zijn voor
hen die in het dorp dat on
derwerp is wonen of hebben
gewoond: een foto van de
hervormde meisjesvereni-
ging uit Rijnsburg die in 1931
onder leiding van de dominee
een dagje op stap ging, of aan
een plaat van de Valkenburg-
se Harmonie in 1922 netjes
poserend voor de fotograaf
zal de buitenstaander weinig
zeggen.
Tochtje
naast de winkel
de BroekwegL)e smederij
Deel twee van Rijnsburg
oude ansichten" is samen
steld door de Rijnsburge
S.C.H. Leenheer,
genootschap "Oud Rij;
burg", de aangewezen per
soon dus voor het samenstel
len van het boekje. Lcenhee:
het
maakte gebruik van ansich
ten uit de eigen collectie en
uit particuliere verzamelin
gen. Hij koos ansichten en fo
to's uit - grofweg - de periode
1900 tot 1960 en voorzag die
van bijpassende onderschrif
ten.
Samensteller van het tweede
boek over Valkenburg is L.M.
van Zijp. Hij is Jan Juffer
mans opgevolgd die in 1974
het eerste deel samenstelde.
De samenstellers mogen
klaarblijkelijk van de uitge
verij hun eigen benaderings
wijze kiezen. Van Zijp koos
voor de "wandeling" door
oud-Valkenburg. Zijn onder
schriften geven aanmerkelijk
meer informatie dan die van
Leenheer die veel bij de lezer
bekend veronderstelt. Van
Zijp verwerkte ook enkele
aardige anekdotes in die on
derschriften. De inleiding in
-het boekje "Valkenburg in
oude ansichten" geeft verder
enige beknopte historische
informatie, iets wat in het
Rijnsburgse boekje jammer
genoeg ontbreekt.
Niettemin, het zijn beide aardi
ge boekjes voor mensen met
gevoel voor nostalgie.
Valkenburg in oude ansichten
Rijnsburg in oude ansichten (2),
Europese Bibliotheekuitgeve
rij te Zaltbommel.
Prijs per deeltje 28,90.
HANS VELDHUIZEN
moment al bezig zijn vertrek voor
te bereiden. In december '76 ver
telde de Rijpweteringse arts zijn
collega's dat hij per 1 april 1977
zou vertrekken en een opvolger
voor zijn (2800 patiënten tellende)
praktijk zou zoeken.
Een paar maanden later, in februari
1977, kwam toen als een donder
slag bij heldere hemel de mede
deling van Glansbeek dat hij zou
gaan associëren met de hem (en
Saeys) assisterende Van Dongen.
Tevens stelde hij voor om Heij-
nen uit de weekeinddienstrege
ling te zetten.
Voor de vertrekkende Van Der
werf betekende die associatie een
financiële klap: 600 van zijn pa
tiënten woonden in Nieuwe We
tering en Roelofsarendsveen en
het was waarschijnlijk dat die na
zijn vertrek zouden overgaan
naar de voor hen veel dichterbij
gelegen praktijk van Glansbeek
en Van Dongen. Hij zou dus nu
maar een praktijk van 2200 in
plaats van 2800 patiënten te ver
kopen hebben.
Klacht
Saeys, Heijnen en Van der Werf
dienden tegen deze gang van za
ken een klacht in bij de districts-
raad van de KNMG (een soort
kantonrechter voor medici). Het
handboek voor de medische
ethiek verbiedt namelijk aan as
sistent-artsen (wat van Dongen
toen was) om binnen twee jaar
een praktijk te beginnen in het
gebied van een huisarts waarbij
hij assisteert zonder diens toe
stemming. En Saeys had die niet
gegeven.
Na zeven maanden kwam de dis-
trictsraad met een verzoenings
poging: alle praktijken zouden
een half jaar "gesloten" blijven
(wat inhield dat er geen patiënten
van praktijk zouden wisselen).
Daarnaast zou een relatiedes-
kundige van de KNMG, De Gre-
ve, een oplossing proberen te
vinden. Die poging echter liep op
niets uit na drie maanden
concludeerde De Greve dat hij
niet kon helpen.
Het enige dat Saeys, Heijnen en
Van der Werf nog restte was een
officiële klacht in te dienen tegen
Van Dongen. Saeys, die de klacht
bij de districtsraad indiende, zei
op de zitting niets tegen Van
Dongen te hebben, maar wel te
gen de manier waarop hij zijn
praktijk had gevestigd. Het
conflict tussen Glansbeek ener
zijds en Heijnen en Van der Werf
anderzijds kwam daarbij (dus)
niet aan de orde, en de districts
raad besloot de klacht ongegrond
te verklaren. Heijnen en van der
Werf vertrokken in 1977 (naar
respectievelijk St Michelgestel
en De Lier) en de kar rolde ver
der. Tot de komst van de apo
theek dan. Saeys besloot zijn
huisapotheek aan mevrouw Vink
te verkopen en dat bracht zijn
collega's ertoe hem uit de week
einddienstregeling te zetten. De
stok om de hond te slaan, conclu
deert Saeys. Van Dongen zegt
daarentegen: "Die klacht is toen
ongegrond verklaard. Dat is al
lemaal al lang achter de rug en
heeft niets te maken met de
kwestie rond de apotheek noch
met het uitzetten van Saeys uit de
weekenddienst."
Ethiek
De "medische ethiek" verbiedt
echter hem en zijn twee collega's,
zo zegt hij. de ware redenen van
de uitzetting bekend te maken.
Daarvoor verwijst hij naar het
onderzoek dat de inspectie van
Volksgezondheid momenteel in
stelt naar het conflict. Uit de
woorden van inspecteur Visser
blijkt echter dat het bij dat onder
zoek niet gaat om de medische
kwaliteitsn van Saeys. Verder wil
hij er overigens geen mededelin
gen over doen.
Ofschoon de emoties hoog zijn op
gelaaid, zijn beide groepen artsen
het over één ding eens: de kwali
teit van de gezondheidszorg lijdt
er niet onder. "Hoezo: bedreigde
gezondheidszorg0vraagt Van
Dongen zich af, "Worden de pa
tiënten soms niet geholpen, of
krijgen ze soms geen medicij
nen? Nee, dat hier de volksge
zondheid bedreigt wordt, kan
men volstrekt niet waarmaken."
En Saeys tenslotte: "De voorganger
van mijn voorganger heeft het
dertig jaar in zijn eentje gedaan
terwijl hij maar éen week vakan
tie per jaar had. Wat mij betreft
gaat het allemaal nog prima".
SJAAK SMAKMAN
Hoosbui breekt
vrouw zuur op
ALPHEN AAN DEN RIJN - Een
24-jarige bromfietster uit Alphen
is vanmorgen gewond geraakt
toen ze met haar bromfiets nabij
het Sterkenburg slipte en ten val
kwam. De vrouw werd overval
len door een hoosbui. In haar
haast om een droog plekje te vin
den werd een in de weg gelegen
drempel haar noodlottig. Bij haar
val liep de vrouw beenletsel op.
Ze is overgebracht naar zieken
huis Rijnoord.
Jennifer
De rockgroep Jennifer treedt za
terdag a.s. vanaf 21.00 uur uur op
in het Katvvijkse open jongeren
centrum 't Mallegat. De groep
komt uit het Westland en be
staat al sinds 1973. Ze speelt
symfonische hardrock. Verder
zijn in de muziek van Jennifer
invloeden van Deep Purple en
Rainbow te bespeuren. Vrijdag
is er een disco-avond.
Conferentie
De vijfde wereldconferentie van
therapeutische gemeenschap
pen zal dit jaar in Noordwijker-
hout worden gehouden. Tijdens
de conferentie (van 1 tot en met 5
september) zal onder andere
worden gediscussieerd over de
vraag of aan drugsverslaafden
gratis heroïne of vervangings
middelen moeten worden ver
strekt. De conferentie staat open
vooralle belangstellenden. Voor
nadere informatie, telefoon
070-882215.
VVV-Kantoor
Nu het hoogseizoen voorbij- 'v
heeft de VW in Katwijk de ope
ningstijden van het kantoor aan
de Boulevard gewijzigd. Tot 31
augustus gelden de volgende
tijden: van maandag tot en met
Ha zerswoudse
kermelieten
op NOS-radio
HAZERSWOUDE - In het vrijdag
uit te zenden radioprogramma
"Meer over minder" presenteert
de NOS opnamen die werden
gemaakt in het klooster van de
ongeschoeide karmelieten aan de
Hazerswoudse Rijndyk.
In het kader van de tweedelige
reeks over kloosterleven in Ne
derland sprak samensteller Peter
de Bie met onder anderen pater
drs. Alfons Kroese. de provin
ciaal van de vaderlandse provin
cie, met pater Ignatius Wishaupt,
pater Bernardus Heemskerk, pa
ter Eligius Willens en pater God
fried Claessen.
Onderwerpen van gesprek zijn het
kloosterleven en de rk kerk in ons
land. Het programma wordt van
13.11 tot 14.20 uur uitgezonden
via de zender Hilversum 2.
zaterdag van 9 tot 20 uur, zon
dags gesloten. De winterdienst
gaat op 1 september in. Vanaf
die datum is het kantoor van
maandag tot en met vrijdag van
9-17 uur geopend en zaterdag
van 10 tot 15 uur. Zondag is het
informatiebureau dicht.
Inbraak bij
clubgebouw
KOUDEKERK AAN DEN RIJN -
Inbrekers hebben vannacht uit
het clubhuis van de zwem- en
poloclub Koudekerk een stereo-
installatie en enkele tientjes
wissselgeld gestolen.
De daders zijn vermoedelijk binn-
nengekomen via het zwembad
hek. De kassa van het zwembad
werd eveneens opengebroken,
maar daar werd niets gevonden.
Uit een auto, die in de buurt van
het zwembad stond geparkeerd,
werd een cassetteradio gestolen.
Ontploffing
in fabriek:
brandwonden
bij werknemer
HAZERSWOUDE-RIJNDIJK -
Bij een ontploffing in de lijmerij
van de firma Fasson bv in Ha-
zerswoude-Rijndijk is gisteren
de 42-jarige L.M. Ebrahami uit
Hazerswoude ernstig gewond ge
raakt.
De man is met tweede- en derde
graads brandwonden aan hoofd
en nek opgenomen in het Diaco-
nessenhuift in Leiden. Wat de
oorzaak is van de explosie is niet
bekend. De arbeidsinspectie stelt
momenteel een onderzoek in
naar de toedracht van het onge
luk.
ALPHEN AAN DEN RIJN - De
DOSR voetballer Ron Loos (21)
uit Roelofarendsvcen heeft gis
teravond in een oef< nv edsti I
tegen het Alphense ARC' zijn
been gebroken.
De eers»e elftalspoler van DOSR
werd onder de voet gelopen dooi
de hard uitlopende keeper van
ARC.
boycot door collega's"Wat mij
Huisarts Saeysslachtoffer van e
betreft gaat het allemaal nog prima.
