Beschuldiging van
zwendel tegen
Portugese premier
i n
Teletekst slaat aan
JJdMTO
herschi/drinks
Plan voor 23 regionale omroepen
Steenbergen terug
bij Haagse Comedie
Doelen aan
vooravond
staking in
Donderdags
openhuis en koffie.
Frankrijk wil
conferentie over
"Hoorn van Afrika"
Thorn gaat met Muskie
praten over M.-Oosten
El Salvador
WOENSDAG 13 AUGUSTUS 1980
VARIA
PAGINA II
Als bijdrage tot (politieke) discussie
DEN HAAG (GPD) - Over
tien jaar zou ons land 23
regionale omroepen moe
ten tellen. In 1985 zouden
er al ongeveer 15 gereali
seerd kunnen zijn. Om dit
financieel mogelijk te ma
ken, moet de omroepbij
drage voor iedereen gelei
delijk verhoogd worden
tot een maximum (in 1990)
van ruim 11 gulden.
de regionale omroepen (Radio
Friesland, Radio Noord, Radio
Oost, ROZ, STAD radio Amster
dam en Omroep Brabant), in een
gisteren in Hengelo gelanceerd
plan, dat als bijdrage wordt ge
zien tot de politieke discussie
over streekradio.
ROOS komt tot een landelijke be
dekking van 23streekradio's op
grond van de overweging dat de
verschillende verzorgingsgebie
den niet te groot mogen zijn en er
steeds samenhang moet zijn op
cultureel, sociaal en economisch
gebied, draagvlak (tussen een
half en één miljoen potentiële
luisteraars), afstand en bestuur
lijke grenzen. In het ROOS-plan
wordt dan ook gekozen voor een
indeling van Nederland in 23 re
gio's (binnen de huidige provin
ciegrenzen) op basis van de zoge
naamde COROP-gebieden. Deze
regio's, die in nauw overleg met
de Coördinatiecommissie Regio
naal Onderzoekprogramma tot
stand zijn gekomen, zijn: Fries
land, Groningen, Drenthe,
Noord- en Zuidwest-Overijssel,
Twente, Veluwe, Achterhoek,
Arnhem-Nijmegen en Zuidwest-
Gelderland, Noord- en Midden-
Limburg, Zuid-Limburg, Zuid
oost-Brabant, Noordoost-Bra
bant, Midden-Brabant, West-
Brabant, Zeeland, Rotterdam-
Rijnmond, Den Haag-Leiden,
Zuid-Holland-Oost, Utrecht,
Groot Amsterdam en Gooi, IJ-
mond-Zaandam-Haarlem, Kop
Noord-Holland-Alkmaar, en IJs-
selmeerpolders.
ROOS pleit voor een geheel andere
financiering dan enerzijds minis
ter Gardeniers van CRM en an
derzijds een grote meerderheid
van de Tweede Kamer. De be
windsvrouw heeft zich steeds
voorstander getoond van regio
nale financiering, zij het met een
tegemoetkoming uit de om
roepmiddelen. De genoemde
kamermeerderheid stemde in
maart van dit jaar voor een ge
deeltelijke financiering uit de
landelijke omroepmiddelen,
aangevuld met geld uit provin
ciale heffingen via opcenten op
de omroepbijdragen, die door
Provinciale Staten worden vast
gesteld. Aanvankelijk zegde me
vrouw Gardeniers toe de motie in
een notitie te verwerken, die voor
het eind van dit jaar aan de Ka
mer zou worden aangeboden.
Inmiddels heeft zij echter laten
weten het voorstel te verwerken
in de Memorie van Toelichting bij
een wijziging van de Wet op de
Omroepbijdragen.
HILVERSUM (GPD) - Aan het experimentele karakter van de
uitzendingen met Teletekst (informatie in paginavorm via het
tv-scherm) zal met ingang van 1 april 1981 een einde komen. Dit
jonge nieuwsmedium zal een blijvende leverancier worden van
informatie. Het plan om de proef van een jaar op 1 april 1981 met
nog eens een jaar te verlengen, is hiermee komen te verval-
len.
Jan de Troye commissaris NOS-televisie. zei gistermiddag tijdens
een persconferentie over de Firato, dat het voor hem vast stond
dat Teletekst zou blijven bestaan als volwaardig nieuwsme
dium.
Teletekst is, zo bl ijkt uit de reacties van de kijkers, erg aangeslagen.
Uit ruwe schattingen blijkt dat dagelijks zo'n 10.000 mensen in
formatie uit Teletekst halen, terwijl het publiek daarnaast erg is
te spreken over de snelheid en de kwaliteit van het geleverde
Op het ogenblik verzorgt de Teletekst-redactie dagelijks 75 pagi
na's nieuws. Tegen het eind van deze maand zal dit aantal zijn
toegenomen tot 100 per etmaal.
(Van onze correspondent Jan Halkes)
LISSABON - De Portugese socialistische partij wil een buitengewone zitting van het
parlement over een schandaal dat de vormen van een Portugees Watergate dreigt aan te
nemen. Volgens beschuldigingen van een communistische krant zou premier Sa Carnei-
ro een schuld van meer dan een half miljoen gulden bij de Portugese Bank hebben laten
verdonkeremanen.
Door het besluit van de Portugese
socialisten dreigt het schandaal,
dat tot nog toe alleen door de
communisten werd aangekaart,
een nationale omvang te krijgen.
De socialisten hebben tot hun
stap besloten omdat Sa Carneiro
geweigerd zou hebben in contac
ten met de socialisten of andere
partijen, opheldering te geven. In
het openbaar ontkende de Portu
gese premier slechts, aan welke
bank dan ook iets schuldig te zijn.
Tot nog toe gaf hij echter geen
opheldering over de manier
waarop die schulden verdwenen
zijn. Hij en de regeringscoalitie
beschouwden de beschuldiging
tot nog toe slechts als communis
tische laster.
Val
Het verzoek van de socialisten om
een buitengewone bijeenkomst
van het parlement, zou - nog geen
twee maanden voor de nieuwe
parlementsverkiezingen - de val
van de regering-Sa Carneiro
kunnen veroorzaken. Kort na het
begin van de parlementaire
vakantie verloor de regerings
coalitie haar absolute meerder
heid, omdat de groep van zgn. re-
formadoren een einde maakte
aan haar overeenkomst met de
grootste regeringspartij, de so
ciaal-democraten.
Al in 1976 kwam het communisti
sche dagblad Diario met haar
eerste beschuldigingen aan het
adres van de huidige premier,
toen nog voorzitter van de so
ciaal-democratische partij. Lang
zaamaan werden de beschuldi
gingen steeds concreter, terwijl
Sa Carneiro zich niet verwaar
digde erop in te gaan. Pas vorig
jaar spande hij een proces we
gens smaad tegen het dagblad
aan. Het proces dat in juli van dit
jaar voor zou komen werd ver
daagd, nadat het blad een schijn
baar goed gedocumenteerde ver
dediging, compleet met fotoko
pieën van bankafschriften, had
gepubliceerd. In verband met
een gerechtelijke vakantie, zal de
zaak nu pas na de parlements-
verkiezi ngen weer aan de orde
komen.
Op een gisteren gehouden perscon
ferentie zei de socialistische lei
der Mario Soares, het zeer
NAIROBI (Reuter) - Frankrijk
heeft ter vermindering van de
spanning in de 'Hoorn van Afri
ka' een conferentie voorgesteld
waaraaan Kenia, Somalië, Ethio
pië, Djibouti en Soedan zouden
moeten deelnemen. Dit is giste
ren meegedeeld.
De avond tevoren was de Franse
staatssecretaris Olivier Stirn na
AARDBEVING - De Iraanse stad
Sjiraz is gisteren getroffen door
een "betrekkelijk zware aardbe
ving", zo heeft radio-Teheran be
kendgemaakt.
In paniek renden de bewoners de
straat op. Van eventuele per
soonlijke ongelukken of schade
werd geen melding gemaakt.
vreemd te vinden dat Sa Carneiro
zich in zwijgen heeft gehuld. Soa
res achtte het in strijd met de de
mocratie dat de premier niet uit
zichzelf om een parlementair on
derzoek heeft gevraagd. Volgens
Mario Soares had Sa Carneiro het
ontslag van zijn regering moeten
indienen, om een onpartijdig on
derzoek mogelijk te maken.
een verblijf van vier dagen in Ke
nia naar Parijs teruggekeeerd. In
Nairobi had de Keniase leider
Daniel Arap Moi belangstelling
voor het denkbeeld getoond en
zich bereid verklaard als gastheer
voor de bijeenkomst op te treden.
Eerder had de Somalische presi
dent Mohamed Siad Barre Stirn
meegedeeld dat ook hij genegen
was aan een dergelijke conferen
tie deel te nemen.
Vorige week ontstond nieuwe
spanning in de 'Hoorn van Afri
ka'. Ethiopië verklaarde toen dat
het een invasiepoging van 14.000
Somalische militairen in de Oga-
den-woestijn had afgeslagen. In
dit omstreden gebied in Oost-
Ethiopië wonen mensen van So
malische afkomst. Somalië sprak
het bericht uit Addis Abeba tegen
en zei dat in de Ogaden alleen te
gen Ethiopië strijdende guerrille-
ros actief zijn.
Gisteren deed Ethiopië een beroep
op de Organisatie voor Afrikaan
se eenheid (OAE) om een Somali
sche inval in zuidoost-Ethiopië te
veroordelen. Volgens een in Ad
dis Abeba uitgegeven verklaring
vond deze invasie plaats tussen
27 mei en 17 juli van dit jaar.
Een commissie van goede diensten
van de OAE komt volgende week
maandag in Lagos bijeen om de
jongste crisis tussen Ethiopië en
Somalië te bespreken. In
1977-1978 voerden de twee lan
den een oorlog om de Ogaden-
woestijn. Toen won Ethiopië met
hulp van Cuba en de Sowjet-
Unie.
Uitspraken. Monseigneur Gij-
sen, bisschop van Roermond, wil
van de Heilige Stoel in Rome zelf
weten of hij tijdens het aan de
gang zijnde onderzoek van de sy
nodecommissie voor de ambts
opleidingen publieke uitspraken
over deze opleidingen mag doen.
Tegen het verzoek van de centrale
beleidscommissie voor de
ambtsopleidingen in weigerde
mgr. Gijsen al eerder, zich van
dergelijke uitspraken te onthou
den.
Een gedachtenwisseling in de Ne
derlandse bisschoppenconferen
tie over de kwestie leidde even
min tot overeenstemming. Hier
door bleef de impasse waarin de
synodecommissie voor de
ambtsopleidingen was verzeild
geraakt bestaan. In deze commis
sie zitten ook de bisschoppen
Eernst van Breda en Möller van
Groningen.
Rome werd al in de zaak gemengd.
Bisschop Bluyssen van Den
SEOEL (Reuter) - De vooraan
staande Zuidkoreaanse dissident
en voormalige presidentskandi
daat Kim Dae-Jung en 23 ande
ren worden morgen voorgeleid
voor een militaire rechtbank op
beschuldiging van samenzwe
ring tegen de regering. Dit is gis
teren in Seoel bekendgemaakt.
De 54-jarige Young-Sam en de an
dere beklaagden kunnen de
doodstraf krijgen als zij schuldig
worden bevonden. Kim is op 17
mei gearresteerd toen de staat
van beleg werd afgekondigd na
studentenonlusten op grote
schaal. Hij wordt ervan beschul
digd de aanstichter te zijn van een
opstand in mei in de stad
DEN HAAG (ANP) - De acteur en
regisseur Paul Steenbergen (73)
is terug bij de Haagse Comedie.
Hij verliet het gezelschap drie
jaar geleden na er vanaf 1933 aan
verbonden te zijn geweest, vele
jaren als directeur. Het tableau de
la troupe voor het nieuwe seizoen
van het ensemble telt 42 namen.
Van deze acteurs en actrices zijn
ook Jules Royaards en Ellen Vo
gel "terug van weggeweest".
Bosch verklaarde in juni dat hij
met iets positiefs uit Rome was
teruggekomen en dat een oplos
sing mogelijk was. Die oplossing
- waarvan het fijne niet bekend is
- werd deze week in de bisschop
penconferentie behandeld, maar
zonder het gewenste resultaat.
Enige tijd geleden verklaardde de
Roermondse bisschop, dat hij
een student van de Heerlense
theologische hogeschool die door
missiebisschop Staverman tot
priester was gewijd, nooit in zijn
bisdom zou laten werken, ook al
omdat hij bezwaren tegen de op
leiding in Heerlen heeft.
De centrale beleidscommissie voor
de ambtsopleidingen, waarin
vertegenwoordigers van de bis
schoppenconferentie, de stich
ting Nederlandse Priester-Reli
gieuzen en de rooms-katholieke
instellingen voor wetenschappe
lijke theologisch onderwijs zit
ten, noemde deze uitspraak
voorbarig. Ze wilde geen mede-
Zuidkoreaanse
dissident
moet morgen
terechtstaan
Kwangjoe waarbij 189 mensen
om het leven kwamen.
De president van de voornaamste
oppositiepartij in Zuid-Korea,
Kim Ypung-Sam van de nieuwe
democratische partij, heeft van-
GIJSSEN
ZOEKT
STEUN
IN ROME
werking meer verlenen aan het
onderzoek van de synodecom
missie als de bisschoppen niet
daag bekendgemaakt, dat hij af
treedt en zich terugtrekt uit de
politiek.
Kim, 53, heeft huisarrest gehad
vanaf het moment, dat in mei in
heel Zuid-Korea de staat van be
leg werd afgekondigd na de stu
dentenbetogingen in het land. In
een verklaring zei hij dertig jaar
van zijn politieke leven aan de
verwezenlijking van de democra
tie in Zuid-Korea te hebben ge
werkt, "doch onder de huidige
politieke omstandigheden het
besluit heeft moeten nemen zich
volledig verantwoordelijk te
moeten stellen voor het misluk
ken van het uitvoeren van zijn
taak als leider van de oppositie
partij".
beloofden zich tijdens het onder
zoek van commentaar te onthou
den.
Willebrands
Eredoctor. Kardinaal Wille
brands, aartsbisschop van
Utrecht, krijgt zondag een ere
doctoraat van het Assumtion
College in Worcester (Verenigde
Staten). De onderscheiding is
hem toegekend wegens zijn ver
diensten als voorzitter van het
Vaticaanse Secretariaat voor de
Eenheid der Christenen.
Mgr. Iskavos, Grieks-orthodox
aartsbisschop in Amerika, rab
bijn Tannenbaum, voorzitter van
het bureau voor intergodsdien-
stige zaken van het Hebreeuwse
comité in Amerika, Cynthia We-
dell, voorzitter van de nationale
Raad van Kerken, en Wallace
Robbino, voorzitter van de oe-
VVD-kamerleden:
Wereldomroep
's-nachts op
Hilversum II
DEN HAAG (GPD) - De kamerle
den Keja en Hermans (WD) vra
gen aan minister Gardeniers
(CRM) te bevorderen dat Hilver
sum II na afloop van de uitzen
dingen door de Wereldomroep
gebruikt kan worden. De extra
uitzendingen zouden herhalin
gen kunnen zijn van de Europa
uitzendingen, waardoor er geen
extra kosten aan het plan zijn
verbonden.
Een uitzending van de Wereldom
roep via Hilversum II is mogelijk
geworden door het in gebruik
nemen van de nieuwe zendmas
ten in de Flevopolder. Hilversum
II kan hierdoor na het invallen
van de duisternis in heel Europa
worden ontvangen.
De uitzendingen van de Wereldom
roep vinden nu alleen plaats op
de korte golf en niet alle Neder
landers in het buitenland hebben
de beschikking over een ontvan
ger met deze bandbreedte. Daar
om kan het volgens de kamerle
den nuttig zijn na middernacht,
wanneer Hilversum II zijn uit
zendingen staakt, een herhaling
van de Wereldomroepprogram
ma's te brengen op de midden
golf. Aan het plan zijn geen bij
komende kosten verbonden me
de omdat Hilversum II na slui
tingstijd nog enkele uren, en vaak
zelfs de hele nacht, met een test-
toon in de lucht blijft.
cumenische raad van Worcester,
zijn ook met een eredoctoraat be
giftigd.
Aansluitend aan de plechtigheid
wordt in Worcester een interna
tionaal oecumenisch congres ge
houden over "de toekomst van de
Hervormde Kerk: aangenomen
naar Utrecht (stadszending,
deelwerk) D. C. Nicolai Oostzaan,
naar Hoogezand-Sappe-
meer-Kropswolde M. Zuidersma
Haren (Gr): bedankt voor Ede J.
Maasland Barneveld; beroep
baar A. T. Kramer (laatstelijk
zendingspredikant) Oegstgeest.
Gereformeerde Kerken: beroep
baar mevr. J. J. van Zoelen Kam-
pen.
Gereformeerde Kerken Vrijge
maakt: aangenomen naar Zoe-
termeer J. H. Ulehake Leeuwar-
den-Huizum.
ADVERTENTIE
Natuurlijk bent u elke dag
welkom in onze zaak.
Maar donderdag middag nemen we
extra tijd om onze schitterende
bontkollektie te showen.
Gezellig, met een kopje koffie,
genieten van bontmode
best. Vrijblijvend
natuurlijk
Hoogstraat 5 Gouda. Tel. 01820-14138.
Donkersteeg 3 Leiden. Tel. 071-121406.
LUXEMBURG (Reuter) - Do
Luxemburgse minister van bui
tenlandse zaken, Gaston Thorn,
zal de Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken. Edmund
Muskie ontmoeten op 26 of 27 au
gustus. Thorn zal met Muskie
praten over zijn informatie rond
reis door het Midden-Oosten. Dit
is gisteren in Luxemburg verno
men uit regeringsbron.
Thorn, op het ogenblik voorzitter
van de raad van ministers van de
Europese Gemeenschap, reist
door het Midden-Oosten om uit te
vinden welke rol de negen kun
nen spelen in een alomvattende
vredesovereenkomst over het
Arabisch-Israëlisch geschil. Voor
hij naar Washington gaat zal
Thorn volgende week nog Irak,
Saoedi-Arabië, Koeweit en Egyp
te aandoen. Thorn was tot nu toe
in Tuneisië, Israël. Libië, Syrië en
Jordanië.
De beslissing om Thorn naar het
Midden-Oosten te zenden werd
door de negen genomen op de
topconferentie in Venetië, afge
lopen juni. De negen verklaarden
toen dat de Palestijnse bevrij-
dagorganistie PLO betrokken
moet worden bij een overeen
komst. Na zijn ontmoeting met
Muskie zal Thorn verslag uit
brengen van zijn reis aan zijn EG-
collega's. Men verwacht in
Luxemburg dat dit half-septem-
ber zal gebeuren, nog voor de
najaarszitting van de algemene
vergadering van de Verenigde
Naties.
SAN SALVADOR (Reuter/UPI) -
In El Salvador, waar vandaag een
driedaagse nationale staking be
gint tegen de junta van militairen
en burgers, zijn gisteren 29 men
sen omgekomen door politiek
geweld.
Aan de staking, waartoe is opge
roepen door het revolutionair-
democratische front, zal naar
schatting een half miljoen Salva-
dorianen meedoen. In het front
werken de belangrijkste guerril
la- en politieke organisaties sa
men die de regerende junta weg
willen hebben.
Het leger heeft de patrouilles op
straat opgevoerd en leden van de
junta hebben de bevolking opge
roepen de staking te negeren.
ADVERTENTIE
maak je dimt mm. nol... wel (tmclu!
Herschi Pub van zuiver
mineraal water, zuiver
plantaardige smaakstoffen
en uitsluitend natuurlijke suikers,
SEOEL - Straatschenders en georganiseerde misdadigers, die in Zuid-Korea zijn opgepakt, krijgen een
militaire heropvoeding in trainingskampen.
Er zijn al bijna 17.000 straatschenders opgepakt tijdens de huidige zuiveringen in dat land.
