Patent op levende wezens mogelij k?
Weer porno via kabel-tv
actief in
vrije tijd
Derde
Leids
Plein
Festijn
groot
succes
'Dieren zoveel mogelijk vervangen'
Ook probleem voor Leidse universiteit
Geknutsel
met genen
in opmars
Gezellige drukte op het stadhuisplein tijdens het geslaagde derde deel van het Leids Plein Festijn.
LEIDEN - Niets kon het Leids
Plein Festijn zaterdag meer
in de weg staan. Een zonover
goten Stadhuispleineen ge
zellige drukte en een prima
sfeer. Die aanblik bood Lei
den zaterdagmiddag. Amu
sement. theater en muziek
zorgden er voor dat er voor
jong en oud wat te beleven
was. Alle festiviteiten trokken
volop belangstellingKortom:
het derde deel van het Leids
Plein Festijn 1980 werd za
terdag een gioot succes.
Het spits werd afgebeten door
het marionettentheater
IXIXIX voor de allerklein
sten. De uit Zoeterwoude en
omgeving afkomstige rock
groep LA. Station bracht ei
gen werk en nummers van de
Rolling Stones ten gehore.
Verder was er een optreden
van de muziektheatergroep
Villa, de Leidse groep Wilcox
Gay en de dansgroep van
Tilly HuibertsWilly Walvis,
Floor Viveen en Astrid Kuy-
pers.
Hel derde deel van het Leids
Plein Festijn werd zaterdag-
avond swingend besloten met
een optreden van Tutti Frutti.
De nieuwe groep van Meike
Touw, bekend van Gruppo
Sportivo en The Buddy Odor
Stop, zorgde voor een gewel
dig slot van deze dag. Tutti
Frutti, en vooral Meike Touw
(de gekste zangeres van Ne
derland) had er geen enkele
moeite mee het Leidse publiek
binnen de kortste keren aan
het swingen te krijgen.
De organisatie van alle evene
menten was in handen van K
O, Leidse Jeugd Aktie,
LAK-theater, Leids Vnjetijd
Centrum, jongerencentrum
Troef, het Breehuys, Augusti-
nus en de gemeente Leiden.
Hoewel de tweede aflevering
van het plein festijn vorige
week, door het slechte weer, in
het water viel mogen de orga
nisatoren na afgelopen zater
dag niet ontevreden zijn over
het resultaat. Het Leids Plein
Festijn is een succes gewor
den.
Wanda Koppenol
bloemenmeisje 1980
Van links naar rechts Annemiek Amoldus (nr 3), Leids Bloemenmeisje Wanda Koppenol en Mirjam
Kallenberg (2de).
LEIDEN - De 21-jarige Wanda
Koppenol is zaterdagmiddag
eerste geworden tijdens de
verkiezing van het Leids
bloemenmeisje. Aanstaande
zaterdag zal zij meerijden in
het Rijnsburgs Bloemencorso
dat danvanaf half drie, door
Leiden trekt..
De verkiezing van het Leids
bloemenmeisje vond zater
dagmiddag, voor het eerst,
plaats op het Stadhuisplein.
Dertien meisjes deden mee
aan het evenement dat, onder
het motto Leiden Bloemen
stadwas georganiseerd
door de Commissie Leiden
Promotion. Er staan voor de
komende week nog tal van
andere activiteiten op het
programma om te bewijzen
dat Leiden leeft." Dinsdag
en woensdag is er een par
kenwandeltocht en bloem
schikken in de Waag (ook op
donderdag). Op vrijdag zal in
de Waag een tentoonstelling
worden gehouden. Hoogte
punt van de bloemenweek is
uiteraard het bloemencorso
dat op zaterdagmiddag door
Leiden trekt.
'Wie beeldt het Leids bloemen
meisje het leukst uit", daar
ging het afgelopen zaterdag
om. Een jury besteedde spe
ciale aandacht aan orginali-
teit in bloemversiering en kle
ding. De Leidse Wanda Kop
penol werd door de jury als
eerste uitgekozen. De tweede
plaats ging naar Mirjam
Kallenberg en derde werd
Annemiek Amoldus. Voor de
winnaars waren er interes
sante prijzen beschikbaar.
Leids Bloemenmeisje Wanda
Koppenol kreeg een reisje
voor twee personen naar Pa
rijs of Londen aangeboden.
"Het einde", zo reageerde
Wanda op de prachtige prijs
die zij onverwacht in de
wacht sleepte. "Ik was nog
maar een uurtje vooraf aan
de verkiezing gevraagd om
mee te doen. Ik vond het erg
leuk dus ik deed het. Maar dat
ik zou winnen had ik nooit
verwacht!".
jLEIDEN - Biotechnologie is een
gevleugeld begrip, een nieuwe
zak die zowel oude als nieuwe
wijn schenkt. Bier, kaas en azijn
I maakt men met behulp van bac
teriën, een bereidingswijze die
J; tegenwoordige biotechnologisch
heet. Maar er zijn de laatste tien
jaar ook een aantal moderne
vormen van biotechnologie op
gekomen. De twee belangrijkste
hiervan zijn de genetische mani
pulatie en de enzymtechnologie.
Bij genetische manipulatie knipt
j men bij een bacterie de DNA-
streng, die de erfelijke eigen-
I schappen bevat, door, en men
plakte er een ander stukje DNA
van een ander levend wezen,, bij-
r1 voorbeeld de mens, aan. Zo krijgt
de bacterie één of enkele van de
eigenschappen van de ander
I mee. Vervolgens probeert men
de bacterie zover te krijgen dat
deze bacterie die eigenschappen
ook tot uiting brengt, bijvoor
beeld, door de aanmaak van be
paalde stoffen zoals het voor sui
kerzieken onmisbare middel in
suline.
De enzymtechnologie maakt ge
bruik van enzymen: stoffen die
biologische omzettingen in het
lichaam regelen. Een "biologisch
wasmiddel" maakt gebruik van
het enzym protease dat de af
braak van eiwitten versnelt. Maar
het probleem is dat deze enzy
men moeilijk te verkrijgen zijn en
dat ze ook lastig opnieuw te ge
bruiken zijn, omdat ze met het
waswater mee verdwijnen.
Daarnaast zijn andere moderne
vormen van biotechnologie: het
I gebruik van bacteriën in de
mijnbouw (in de VS delven bac
teriën al zo'n vijftien procent van
de koper, en steeds meer ura
nium); de produktie van voedse-
leiwitten uit alcohol; de aanmaak
van zogenaamde fijnchemica-
liën: geneesmiddelen als hormo
nen en antibiotica, en enzymen.
I Een eervolle vermelding krijgen
de in Nederland ontwikkelde wa
terzuiveringssystemen; vooral
bacteriën die zonder zuurstof af
val in het water afbreken lijken
veelbelovend voor de export van
technologie.
Dit voorjaar is de eerste biotech-
i noloog in Delft afgestudeerd en
de Wageningse Hogeschool is
zojuist met een opleiding bio-
technoloog begonnen. Drijfveer
achter de toch wel vrij snelle op
komst van de biotechnologie in
Europa is het gegeven dat Europa
in de biotechnologie zo ver achter
loopt op Japan en Amerika; deze
landen hebben samen 84 procent
van de patentaanvragen op bio
technologisch gebied van de laat
ste drie jaar in handen.
LEIDEN - "Kan iemand met een infectie in overtreding
zijn door gastvrijheid te verlenen aan ziekteverwek
kers. Schenden bacteriën en virussen het octrooirecht
wanneer zij zich zonder vergunning voortplanten?".
Met deze vragen kan de Leidse universiteit te maken krij
gen als onder andere de zogenaamde genetische mani
pulatie, het recombinant DNA-onderzoek goed op gang
komt.
De Leidse universiteit heeft al eni
ge tijd terug een aanvraag inge
diend voor een hinderwetver
gunning om in de Leeuwenhoek
met de genen te mogen knutse
len. Mede daardoor is de vraag
voor Leiden actueel geworden of
je patent kunt aanvragen op le
vende wezens.
In Amerika boog men zich begin dit
jaar al over de vraag of je op vor
men van leven octrooi kunt aan
vragen. Dit gebeurde naar aan
leiding van een octrooi-aanvraag
voor de zogenaamde olievreter,
een bacterie die olie van zee kan
doen verdwijnen.
Ook in Nederland gaat de kwestie
een belangrijke rol spelen in ver
band met de oplevende belang
stelling voor de biotechnologie.
Met name de genetische mani
pulatie, enzymtechnologie en de
Nederlandse waterzuiverinssys-
temen zijn de belangrijkste mo
derne vormen van biotechnolo
gie.
Al deze technieken zijn toepasbaar
in industriële produktie. Voor de
commerciële belangen van de
biotechnologische industrie zijn
octrooien van groot belang.
Ook voor onderzoeksresultaten
van universiteit en hogeschool
gaat men steeds meer octrooi
aanvragen. Daarbij komt de
vraag naar voren of kennis uit dit
onderzoek dienstbaar moet zijn
aan commerciële belangen.
"Gaan universiteit en hogeschool
zelf octrooi aanvragen en hun
onderzoekresultaten te koop
aanbieden?", vraagt de Stichting
Bio-Wetenschappen en Maat
schappij uit Leiden zich in een
publikatie af.
Een juridisch adviseur van de
Leidse universiteit zei onlangs
dat deze zaak wel degelijk ook in
Leiden van belang kan zijn, maar
dat hij nog geen concrete zaken
naar voren kon brengen over de
ze nieuwe ontwikkelingen in de
wetenschappelijke wereld.
In Nederland komen volgens de
Stichting Bio-Wetenschappen en
Maatschappij, octrooi-aanvragen
door universiteiten en hoge-
scholen nog nauwelijks voor. Een
uitzondering vond vorig jaar
plaats in Wageningen toen een
gezamenlijke octrooi-aanvraag
werd ingediend door de Land
bouw Hogeschool en de firma
Stamicarbon, een dochteronder
neming van DSM, voor een
nieuw waterzuiveringssysteem.
Traditiegetrouw zien vele onder
zoekers hun resultaten nog
steeds als een cultuurgoed, dat
ver boven geldelijk gewin staat,
meent men bij de Leidse stich
ting. "Maar sinds een jaar of tien
zien de meeste onderzoekers in
dat in de maatschappij vooral in
dustrieën van hun resultaten
kunnen profiteren".
Aan de andere kant bestaat natuur
lijk het gevaar dat de industrie
het onderzoek op universiteit en
hogeschool steeds meer gaat
beïnvloeden.
"Vele wetenschappers spelen al
een dubbelrol door bijvoorbeeld
bij een universiteit te werken en
tegelijkertijd adviseur bij een in
dustrie te zijn". De industriële
belangen zijn echter niet altijd
dezelfde als die van de maat
schappij, zo menen vele deskun
digen.
Anderen zien de biotechnologische
ontwikkelingen als een funda
menteel probleem: zij zijn bang
dat inlijving van het universitaire
onderzoek bij de industrie zal lei
den tot een bepaald type weten
schap, dat alle problemen tech
nisch denkt op te lossen.
Maar dit soort onderzoek is in hun
ogen nu al verantwoordelijk voor
de vernietiging van het leefkli
maat en de toenemende ver
vreemding van de mens ten op
zichte van de natuur.
THIJS JANSEN
t De waterzuiveringssystemen, zoals deze in de Lisserpoelpolder in Lisse zijn de belangrijkste moderne vormen
an biotechnologie in Nederland. Een Nederlands bedrijf heeft voor deze vinding inmiddels patent aangevraagd.
Bij proeven voor onderzoek
LEIDEN - Mensen die proeven
nemen met dieren moeten zich
ervan bewust blijven dat ze met
levende wezens werken. Daarom
moet er bij de Leidse universiteit
op worden aangedrongen dat
proeven met dieren zoveel mo
gelijk worden vervangen door al
ternatieve methoden om gelijk
waardige kennis te verkrijgen.
Ook is het dringend gewenst dat
studenten met bezwaren tegen
dierproeven de mogelijkheid
krijgen alternatieve methoden te
kiezen. Over onder andere deze
problemen moet een onlangs
door de Leidse universiteitsraad
ingestelde commissie eind au
gustus aanbevelingen doen aan
de raad.
Bij liet wetenschappelijk onderwijs
en onderzoek aan de Leidse uni
versiteit wordt geregeld gebruik
gemaakt van dieren. Dat onder
zoek schiet bij sommige mensen
in het verkeerde keelgat. Zij wil
len het werken met dieren tot het
uiterste beperken.
.n een concept-motie, dat door het
universiteitsraadslid Fr. Boon is
ingediend wordt het college van
bestuur van dë Leidse universi
teit onder meer gevraagd alles te
doen om alternatieve methoden
te ontwikkelen en daadwerkelijk
toe te passen.
Je commissie, die door de univer
siteitsraad is ingesteld, moet zich
ook buigen over de mogelijkheid
de betrokken faculteiten te ver
zoeken de noodzaak van het ge
bruik van dieren met argumen
ten te staven. Daarbij moet te
vens worden aangegeven waar
om alternatieve technieken niet
mogelijk zouden zijn.
Onderzocht moet verder worden of
de betrokken faculteiten niet
kunnen worden verzocht om in
elke studierichting, waarin ge
bruik wordt gemaakt van dieren,
een onderdeel in het studiepro
gramma op te nemen waarin
aandacht wordt besteed aan on
der meer zorgvuldig gebruik van
dieren.
LEIDEN - De illegale televisieuit
zendingen van Piraten Televisie
Leiden (PTV) via de kabel-tv-
mast in Oegstgeest gaan onver
minderd door.
Afgelopen zaterdag verzorgde
PTV opnieuw een ongeveer twee
uur durende uitzending.
Ondanks intensieve zoekacties
van de Leidse politie in samen
werking met de op opsporings
dienst van de PTT slaagde men
er ook deze avond niet in de
mensen achter deze organisatie
op te sporen.
Sen woordvoerder van de opspo
ringsdienst van de PTT ver
klaarde kort na het begin van de
uitzending een tip te hebben ge
had van de Leidse politie. "We
zijn direct tot actie overgegaan,
maar het is ons niet gelukt om
het spoor tot het einde te volgen.
We hadden niet voldoende aan
wijzingen. Alleen door metin
gen van de radiosignalen die
worden uitgezonden kunnen we
ze te pakken krijgen."
Begonnen werd met een tekenfilm
van Donald Duck en vervolgens
een Duitse porno-film getiteld
'Saterday-fever'. Als een ver-
zoeknummertje werd deze meer
komische dan porno-film aan
gekondigd. Twee jongens met
vakantie deden hun best allerlei
Door hun onervarenheid mis
lukte dit erg vaak.
Dc kwaliteit van de beelden in
vaardbare kwaliteit.
De PTV is in ons land de enige or
ganisatie die op gezette tijden -
de laatste uitzending dateert
van 23 juni - illegale uitzendin
gen verzorgt. Amsterdam had
destijds de primeur, maar daar
na is men Biet meer in de lucht
geweest.
Vakantie
Clubhuis 't Spoortje houdt mor
gen een dag-zeiltocht op de
Kaag voor kinderen vanaf
zeven jaar. Deelnemers moe
ten wel in het bezit zijn van
een zwemdiploma. De ver
trektijd is om tien uur bij het
clubhuis aan de Bernhardka-
de.
Vakantie (2)
In het Leids Volksh uis is morgen
een dagje uit georganiseerd
voor kinderen uil de wijk Ma-
redorp/Noordvest. De tocht
gaat naar Noordwijk. Ver
trekpunt om tien uur bij het
Volkshuis, Apothekersdijk 33.
Vakantie (3)
In en om clubhuis Klein Matilo
kunnen kinderen van vier tot
twaalf jaar morgen dingen
van oud materiaal maken, 's
Middags is er buiten levend
ganzebord. De vakantie-ac
tiviteiten zijn bedoeld voor
kinderen van vier tot twaalf
jaar, op het adres Zaanstraat
126.
Vakantie (4)
Het Leids Poppentheater speelt
morgen bij buurtcentrum "Op
Eigen Wieken" aan het Val
kenpad. Op het programma
staat "de eigenwijze Jan
Klaassen". De 'voorstelling is
bedoeld voor kinderen van
vier tot zeven jaar en is van
tientot twaalf uur: 's middags
is er disco voor alle kinderen
(twee tot vier uur).
Vakantie (5)
Ook clubhuis Groenoord kiest
morgen voor een dagje-uit
Kinderen uit de wijk kunnen
mee naar de Rotterdamse die
rentuin Blijdorp. Vertrek om
half tien vanaf het clubhuis,
Musschenbroekstraat 25.
Duivensport (1)
PV "De Snelvlieger" hield een
wedvlucht met 142 jonge dui
ven vanaf St. Ghislain. De
uitslag: 1.5 en 10 J. ran Sep-
gelen: 2,4 en 9 J. Degen Zn.,
3 N. Bink6. F. Heemskerk. 7
M. de Lange Zn., 8 A.Com-
pier.
Duivensport (2)
PV "De Blauwkras" hield een
wedvlucht met 205 duiven
vanaf St Qumtin.De uilslag:
1 en 4 B. Diersman: 2 II.
Koomc: 3. W. Ravensbergen: 5
R. Verhoogt; 6. W. de Wete
ring; 7 J. Schipper; 8 J. Beek
man; 9 en 10P.de Mooy
Duivensport (3)
PV "Leiderdorp" hield een
wedvlucht vanaf Bergerac.
De uitslag: 1 en 2 W.de Roode;
3 en 6 comb. B.G.; 4 J.C. Knij-
nenburg; 5 Th. Habraken; 7 J.
van Laar; 8 H. Flippo9 P.
Sloos; 10 AKoolmoes.
