Onderzoek treinbotsing
kan weken gaan duren
Haags "Plein" wordt in oude glorie hersteld
amsterdam sail'80
Ij amro bank
"Veel films ten onrechte
aan jongeren onthouden
Staatsprijs nodig voor vertalers
KEMA-lab
blijft open
Medisch student heeft lage
dunk van opleiding
VSAKKOORD
MET DEPOTS
NAVO IN LIMBURG
ZATERDAG 26 JULI 1980
DEN HAAG (ANP) - Het is
gebleken dat meermalen
films in bioscopen worden
vertoond aan een hogere leef
tijdsgroep dan waarvoor zij
door de filmkeuring zijn toe
gelaten. Ook komt het voor
dat films niet ter keuring
worden aangeboden, waar
door ze alleen aan personen
boven de zestien jaar mogen
worden vertoond, terwijl zij
soms niet schadelijk geacht
moeten worden voor perso
nen beneden die leeftijd.
Dit stelt de Nederlandse Film
keuring in haar jaarverslag
over 1979. De filmkeuring
trekt daaruit de conclusie dat
er zonder noodzaak films
Volgens, de secretaris-directeur
van de Nederlandse Filmkeu
ring, J.M. Ooms, speelt mo
gelijk een aantal factoren een
rol in de overwegingen van
filmverhuurbedrijven films
niet ter keuring aan te bieden.
Voor de kleine bedrijven kan
bezwaarlijk zijn het bedrag
dat voor de keuring moet
worden betaald (400 a 500
gulden). Ook kan meespelen
dat de aanduiding „boven de
16" voor een deel van het
publiek aantrekkelijker klink
dan „alle leeftijden", welke
laatste aanduiding nog steeds
in verband wordt gebracht
met „flauw en kinderachtig".
Ook kan een rol spelen dat
sommige bioscopen liever
geen jeugdigen in de zaal
hebben in verband met bal
dadigheid, aldus Ooms.
In Nederland kwamen vorig
jaar ongeveer driehonderd
hoofdfilms uit. Ruim hon
derd passeerden de filmkeu
ring. Honderd hadden een
dermate pornografisch ka
rakter dat de verhuurder bij
voorbaat al aannam dat de
film voor boven de zestien
zou zijn en ongeveer honderd
werd niet ter keuring aange
boden.
De Nederlandse Spoorwegen gaven gistermiddag een persconferentie. Op de foto naast de politieagent, burge
meester Bruins-Slot van Winsum, staatssecretaris Smit-Kroes, commissaris van de koningin Toxopeus en oud-
NS-president De Bruin, die de huidige president verving.
DEN HAAG (ANP) - De Raad voor
de Kunst vindt dat er een staats
prijs voor vertellers moet komen.
Dit zegt de raad in een advies aan
minister Gardeniers van CRM.
De vertalers nemen deel in het
fonds voor de letteren, op voet
van gelijkwaardigheid met pro-
DEN HAAG (GPD) - De regering
ziet geen aanleiding om het
kernlaboratorium van KEMA te
Arnhem te sluiten, ondanks de
intrekking van de vergunning.
Minister Van Aardenne (econo
mische zaken) antwoordt dit op
schriftelijke vragen van Tweede-
Kamerlid Jansen (PPR).
Door de vernietiging van de be
schikking in mei 1974 wordt
KEMA geacht vanaf 1959 voor de
kernreactor geen vergunning te
hebben en formeel de wet te over
treden. De regering heeft onder
meer geen bevel tot sluiting wil
len geven omdat er de afgelopen
20 jaar geen klachten over onder
vonden hinder of schade bekend
waren, aldus Van Aardenne.
Daarnaast is de intrekking slechts
gebaseerd op formele gronden.
Daar KEMA inmiddels een
nieuwe vergunningaanvraag
heeft ingediend, die volgens de
bewindsman ingewilligd zal
worden, ziet Van Aardenne ook
in de beslissing van 1974 geen
aanleiding het kernlaboratorium
te sluiten.
zaisten, dichters, essayisten en
kinderboekenschrijvers. Zij
kunnen echter tot nu toe niet in
aanmerking komen voor een
staatsprijs zoals de anderen. Vol
gens de raad krijgt de tak van
kunst waarvoor een staatsprijs
wordt uitgereikt veel aandacht en
heeft zo'n prijs een positieve uit
werking op de beroepspraktijk
van de winnaar. Een staatsprijs
voor vertalers zou het prestige en
daardoor mogelijk het inkomen
en de prestatie van alle vertalers
in Nederland verbeteren.
De Raad voor de Kunst wijst voorts
op de ongunstige situatie op het
gebied van vertaalprijzen die in
Nederland ten opzichte van het
buitenland bestaat. Ons land
kent slechts één vertalersprijs (de
Martinus Nijhoffprijs), terwijl
West-Duitsland er acht heeft en
Engeland drie.
Des te opmerkelijker, zo stelt de
raad, omdat juist in die landen
minder wordt vertaald dan in
Nederland. Volgens de laatste
gegevens (1973) werden in ons
land 1.000 boeken vertaald op 13
miljoen inwoners, in Duitsland
waren er 2.400 vertalingen op 60
miljoen inwoners en in Engeland
worden slechts 200 boeken per
jaar vertaald.
Een staatsprijs voor vertalers kost
weinig geld en is snel te realise
ren. De minister zou daarom een
zekere prioriteit aan prir moten
geven, aldus de raad.
DEN HAAG (GPD) - Mediscte
studenten hebben over het
algemeen niet een verbijste
rend hoge dunk van hun op
leiding. Vooral in de eerste
vier jaren wordt die omschre
ven als weinig inspirerend,
saai en taai, te theoretisch en
niet aangepast aan de
problemen van deze tijd. De
opzet van de studie wordt
kinderachtig genoemd, de
student is een passieve con
sument van de aangeboden
leerstof en er wordt nauwe
lijks een appél gedaan op zijn
eigen verantwoordelijk
heidsgevoel.
Alleen over die onderdelen van
de studie waarin de studenten
in contact komen met de
praktijk van de geneeskundi
ge zorg, wordt positief geoor
deeld door de Utrechtse me-
dici-in-spe, maar weer niet
door de Groningse studenten,
die ervaringen als vrijwillig
werken als verpleeghulp in
een ziekenhuis, patiènten-
demonstraties en een korte
stage bij een huisarts om
schrijven als remmend.
Zowel de Groningse als de
Utrechtse studenten kennen
positieve betekenis toe aan
samenwerking met anderen
in allerlei vormen van
groepsonderwijs. De
Utrechtse studenten noemen
vaak het examensysteem als
een kernpunt van het onder
wijs en daar zijn ze weinig
gelukkig mee: het afleggen
van tentamens noemen zij
een kwestie van geheugen en
nauwelijks van inzicht en
verstand.
Het Maastrichtse studiepro
gramma is anders van opzet;
de studenten daar krijgen
geen colleges, maar werken in
kleine groepen en individueel
aan de hand van problemen,
die meestal ontleend zijn aan
de dagelijkse praktijk. Al in
een vroeg stadium komen zij
daardoor in contact met de
gezondheidszorg van alle dag.
Tentamina kent men hier ook
niet de studenten krijgen
vier keer per jaar een toets,
waarbij zij worden onder
zocht op hun vorderin
gen.
Dat is wellicht dan ook de re
den, dat de Maastrichtse stu
denten in de medicijnen dui
delijk positiever over hun
opleiding denken.
Els van Hout
weer thuis
SCHIPHOL (ANP) - De 31-jarige
verslaggeefster Els van Hout uit
Amsterdam is gisteren door de
Noordierse autoriteiten het land
uitgezet. Gisteravond arriveerde
zij met een lijnvlucht van de NLM
op Schiphol.
Els van hout werd op 13 juli j.l. op
het station in Belfast aangehou
den op verdenking van terroristi
sche activiteiten. Na vijf dagen op
het politiebureau Castle Reagh in
Belfast te hebben vastgezeten
werd zij 18 juli overgebracht naar
de gevangenis van Armagh, waar
zij tot aan haar uitwijzing heeft
gezeten. Met haar uitwijzing is
haar voor een periode van in ieder
geval drie jaar de toegang tot
Groot-Brittannié en Noord-Ier-
land ontzegd.
Els van Hout was volgens haar zeg
gen naar Belfast gereisd om met
zes andere Nederlandse vrouwen
een Noordierse vrouwenorgani
satie te helpen bij het opknappen
van een vrouwenhuis.
GRONINGEN (GPD) - De frontale botsing tussen twee
treinen even ten zuiden van het Groninger plaatsje Sau-
werd, heeft aan ten minste negen mensen het leven ge
kost. Negen mensen onder wie één zwaar gewonde liggen
nog in het Academisch ziekenhuis in Groningen. De twee
treinen reden gistermorgen om half acht op het baanvak
Winsum-Sauwerd frontaal op elkaar in.
Over de oorzaak van de ramp, die
zich op het enkelvoudige, via de
radio geleide baanvak voltrok, is
nog niets te zeggen. Een mense
lijke fout wordt niet uitgesloten.
Bij de Nederlandse Spoorwegen
zegt men dat het nog wel enkele
weken kan duren voordat het on
derzoek is afgerond.
De grote vraag is welke instructies
de machinisten van beide treinen
hebben gehad van de centrale
verkeersleiding te Groningen. De
gesprekken zijn opgenomen zo
dat de band mogelijk ophelde
ring kan verschaffen. De machi
nisten van beide treinen zijn bij
het ongeluk om het leven geko
men. NS-directeur De Bruin
heeft al gezegd dat een menselij-
Uit het feit dat de botsing zich ten
zuiden van Winsum, de plaats
waar de treinen elkaar normaliter
passeren, heeft voorgedaan, mag
volgens de NS niet worden afge
leid dat de machinist van de trein
uit Roodenschool te vroeg uit
Winsum naar Groningen is ver
trokken. Omdat de trein uit Gro
ningen vertraging had, kan na
melijk ook wel zijn besloten dat
de treinen elkaar in het dichter bij
Groningen gelegen Sauwerd
zouden kruisen. Het is vrijwel ze
ker dat de machinisten elkaar pas
op het allerlaatste moment heb
ben gezien. De mist was daar me
de de oorzaak van.
Rond vijf uur vrijdagmiddag waren
de lichamen van 6 slachtoffers
geborgen. Dit aantal liep tot 9 op
toen de twee treinstellen uit el
kaar werden getrokken. Aanvan
kelijk verwachtte men slechts
één lichaam van een omgekomen
reiziger te vinden.
Naar verluidt wordt het baanvak
vandaag weer voor het normale
treinverkeer vrijgegeven.
Overigens is er op hetzelfde baan
vak al eens een bijna-ramp ge
beurd. De machinist, die toen te
vroeg vertrok, ontdekte die fout
tijdig en kon terug rijden waar
door een ongeluk werd voorko
men, aldus de chef van het ex
ploitatiedistrict Noord-Neder
land van de NS. Ook ditmaal be
staat het vermoeden dat een
menselijke fout de oorzaak van
de ramp is, al kon dat nog niet
officieel worden bevestigd.
Het laatste treinongeluk waarbij
slachtoffers vielen, gebeurde vo
rig jaar augustus bij Nijmegen.
Toen botste een lege trein uit Wij-
chen op een reizigerstrein uit
Nijmegen. Acht reizigers kwa
men om het leven, 30 werden ge-
De Rijkspolitie heeft gisteravond
de identiteit bekendgemaakt
van de twee machinisten die de
treinen hebben bestuurd. Het
zijn S. Venema (56) uit Gronin
gen en A. van der Ploeg, van wie
de leeftijd nog niet bekend was,
eveneens uit Groningen. Het
eerder genoemde slachtofTer
Jongsma, was wel een machinist
van de spoorwegen, maar reed
mee om naar zijn werk te wor
den gebracht.
wond. Sinds het begin van deze
eeuw zijn bij spoorwegongeluk
ken 258 mensen om het leven ge
komen. De meeste slachtoffers
waren te betreuren op 8 januari
1962 bij een botsing tussen twee
treinen in Harmeien: 93 doden en
151 gewonden.
DEN HAAG (ANP) - De Amerikaanse legerautoriteiten gaan akkoord met
het Nederlandse aanbod om de NAVO-depots voor de opslag van mili
tair materieel te vestigen op het terrein van de voormalige mijnen "Hen
drik" in Brunssum en "Julia" in Eijgelshoven. Dit heefteen woordvoer
der van het ministerie van defensie in Den Haag.
Eerder deze week bereikte het ministerie overeenstemming met het in
dustrieschap Oostelijk Mijngebied over beide vestigingsplaatsen. In
Brunssum zal 45 hectare worden bestemd voor de NAVO-depots en in
Eijgelshoven 25 hectare.
Met het geschikt maken van het mijnterrein in Brunssum zal het eerst
worden begonnen, omdat dit complex uit militair oogpunt voorrang
geniet, aldus staatssecretaris van Eekelen van defensie. Defensie hoopt
over ongeveer een jaar met de bouw te kunnen beginnen.
ADVERTENTIE
6-12 augustus
Een grootscheeps nautisch evene
ment. Een imposant festijn van trotse
vier-en driemasters.Van barken en
fraaie jachten. Met spiegelgevecht,
wedstrijden, exposities en vermaak.
't Programmaboekje Sail '80 is nu te koop
voor f 5,- bij alle Amro banken.
Een zowel handzame als leerzame wegwijzer Met
achtergrondinformatie en reisverslagen Met alle gegevens
over dit geweldige 7-daagse gebeuren En met
een interessant praktisch voordeel Want m dit boekje
is ook de NS-reductiebon opgenomen
50% korting op 'n enkele reis. 40% korting op h retour
DEN HAAG (GPD) - Het Plein in
Den Haag, al jaren een grote par
keerplaats, wordt in historische
glorie hersteld. De gemeente wil
dit bereiken door het gebied au
to-vrij te maken, bomen langs de
kant te plaatsen en het geheel te
bestraten met ouderwetse, rode
klinkers.
De gemeente Den Haag is al twee
jaar bezig onder het Plein een
parkeergarage aan te leggen.
Daartoe is het plein tijdelijk her
schapen tot één grote bouwput:
een diep gat min of meer gevuld
met een onbegrijpelijke opeen
hoping van staal en beton.
Nu dan het project eindelijk zijn
voltooiing nadert, grijpt de ge
meente de haar geboden kans om
een van de oudste plekjes van 's-
Gravenhage op te knappen. Er is
een plan opgesteld, 1
gemeenteraad - na ec
de inspraakronde - ee
zal nemen.
Ontstaan
Het Plein is ontstaan als moestuin
van het grafelijk paleis het Bin
nenhof. Nadat de toenmalige Re
publiek der Zeven Verenigde
Nederlanden onafhankelijk was
geworden van Spanje (1648),
heeft de Staten Generaal bezit
genomen van het gebouw. Een
tuin was daarna overbodig en
langzaam groeide het Plein
vol.
In de loop van de tijd hebben ver
scheidene departementen een
plaats gekregen aan de rand van
het Plein: defensie, buitenlandse
zaken, het inmiddels opgedoekte
ministerie van koloniën (het ge
bouw is nu bij de Tweede Kamer
getrokken) en justitie (tegen
woordig huist hier een afdeling
van de Raad van State). Verder
staat er het kleine paleisje van de
Hoge Raad der Nederlanden en
het befaamde gebouw van de so
ciëteit De Witte.
De meeste gebouwen rondom het
plein staan op de monumenten
lijst vanwege hun gave, monu
mentale gevels. Bovendien is het
geheel in de lijst opgenomen als
beschermd stadsgebied.
Het Plein van het begin van onze
eeuw sloot mooi aan bij al dig sta
tige gebouwen. Veel bomen, een
open plaats met in het midden
het grote standbeeld van stad
houder Willem I, de Zwijger (dit
beeld stamt uit het midden van
de vorige eeuw).
twintig jaar is de ontwikkeling
sneller gegaan. De laatste bomen
verdwenen en moesten wijken
voor de parkeerplaats. Van een
DEN HAAG - Het Haagse "Plein", dat
oude luister hersteld.
Herinrichting
De gemeente wil nu die eerdere
functie herstellen. Langs de rand
van het plein zal een dubbele rij
bomen worden geplant. Rondom
het in ere herstelde standbeeld
wordt het plein met ouderwetse
klinkers bestraat. Het standbeeld
wordt volgens het plan op een
aantal treden geplaatst. Dit niet
om het beeld te laten overheer
sen, maar om op een natuurlijke
wijze de wandelaars een rust
plaats te bezorgen. Op het wan
delterrein wil de gemeente zo
min mogelijk gebouwtjes plaat
sen, zodat er verschillende mani
festaties kunnen worden gehou
den.
Over het fietsverkeer in de omge
ving heeft de gemeente nog geen
definitief standpunt bepaald. De
ontwerpers van het plan hebben
twee mogelijkheden in gedach
ten: een fietspad aan de rand van
het middenterrein langs De Witte
of de fietsers de rijbanen rondom
het midden laten gebruiken.
De verenigde winkeliers uit de
buurt hebben verschillende be
zwaren tegen het gemeentelijke
plan. Zij vinden de toegangen tot
de garage te groot. Volgens hen
kunnen in deze huisjes winkel
tjes een plaats vinden zoals een
boeken- en een bloemenkiosk.
Verder zijn zij tegen de aanleg
van een fietspad over het Plein,
Het gebruik van het nieuwe Plein
zal volgens de vereniging lang
zaam moeten groeien. De vereni
ging heeft enkele ideeen, zoals
een wekelijkse boeken- en an
tiekmarkt en theatervoorstellin
gen in een verplaatsbaar theater.
Schade
De aanleg van de parkeergarage is
niet zonder schade verlopen. Bij
na alle gebouwen rondom de
bouwput hebben last van min of
meer ernstige verzakkingen,
waardoor scheuren in muren zijn
ontstaan en leidingen zijn ge
sprongen.
Ook de sociëteit De Witte heeft
schade opgelopen. De sociëteit
heeft enkele advocaten in dienst
genomen, die proberen schade
vergoeding van de gemeente te
krygen.
De kleinere winkels hebben het
moeilijker. Een advocaat nemen
is te duur, terwijl ook zij de scha
de op de gemeente willen verha
len. Een mogelijkheid is af te
wachten wat De Witte bereikt.
Wanneer de soc-eteit een schade
vergoeding krijgt, moet het voor
de anderen niet al te moeilijk
meer zijn geld van de gemeente
los te krijgen.
