Interesse kweken
voor Pieterskerk
Stichting die restauratie begeleidt moet meer bekendheid krijgen
Leidse stadsrubriek
WOENSDAG 16 JULI 1980
door René van der Velden Jaap Visser
LEIDEN - De Leidenaars moeten zich meer gaan interesseren voor de restauratie van de
Pieterskerk. Te weinig geven zij blijk van hun betrokkenheid. Dat is de mening van
"Vrienden van de Pieterskerk", een stichting die in 1974 werd opgericht om geld in te
zamelen voor de inrichting van de kerk.
Het mes snijdt zoals zo vaak echter wel aan twee kanten. En de stichting is ook niet te
beroerd om dat toe te geven. "Wij moeten inderdaad de hand in eigen boezem steken. Wij
zijn schijnbaar nog niet bekend genoeg. Dat moet veranderen verklaart A. Konings
veld, lid van de stichting.
Duidelijk is in ieder geval dat er
schot komt in de fikse opknap
beurt. "Het gaat de goede kant
op", zegt mevrouw Onderwater.
Een tijdje geleden twijfelden ve
len daar nog aan. De geschiedenis
is overbekend, maar voor alle
duidelijkheid volgt hier een kor
te. onvolledige bloemlezing van
gebeurtenissen.
'Mijn ervaringen zijn vrij positief',
vertelt mevrouw Onderwater,
sinds vier jaar beheerster van de
kerk. "Ik denk dat de Vrienden
van de Pieterskerk best wat meer
aan de weg mogen timmeren. Te
weinig mensen weten dat zij be
staan".
'Vorig jaar heb ik nog een bazaar
georganiseerd", gaat de vroegere
kosteres van de Doopsgezinde
kerk verder. "En dat leverde toch
schoon op. Samen met m'n
kleinkinderen heb ik nog kalen
ders gemaakt. Er staat overigens
weer een bazaar op stapel. Die wil
ik in de kerk houden. Kunnen de
mensen zien hoe de zaken er voor
staan".
'Ik denk dat de mensen vanzelf
komen als we klaar zijn", zegt mr.
De Jong, secretaris van de Stich
ting Pieterskerk (Deze stichting
is eigenaar van de kerk. De
Vrienden vervullen een onder
steunende functie.) "Volgens mij
zijn de mensen wel betrokken bij
deze zaak. maar wat wil je ook: de
Pieterskerk is een beeldbepalend
gebouw".
Een tekening uit vroegere tijden. De kerk is altijd beeldbepalend ge
weest.
Met mes bedreigd
LEIDEN - De politie heeft gisteren
rond vijf uur op de Broekweg in
Leiden twee jongens aangehou
den die kort daarvoor in het win
kelcentrum De Kopermolen een
winkelende man met een mes
hadden bedreigd.
De twee jongens, 20 en 18 jaar oud,
hadden zich in het winkelcen-
.trum baldadig gedragen. Een
voorbijganger had daar een op
merking over gemaakt en het
tweetal tevens een klein mes af
gepakt. Hierop werd hij met een
groter mes bedreigd maar wist te
ontkomen. Toen de bedreigde
man, een 32-jarige Leidenaar,
even later met versterking terug
keerde, nam het baldadige twee
tal de benen maar werd door de
inmiddels gealarmeerde politie
in de kraag gevat.
Na verhoor zijn de in Leiden woon
achtige jongens gisteren in de
loop van de avond weer vrij gela-
Vakantie (1)
Buurthuis De Tamboerijn
houdt morgen een bingo
avond in het kader van de
vakantie-aktiviteiten. De zaal
van het clubhuis aan de Vale-
riusstraat 73 gaat om acht uur
open; "bingo" kan er vanaf
half negen worden geroepen.
Vakantie (2)
In clubhuis Morschwijck aan de
Topaaslaan worden morgen
ochtend van tien uur tot half
twaalf kringspelletjes ge
daan. Deze vakantie-spelen
zijn bedoeld voor kinderen
van vier tot eVi met zeven jaar;
de kosten bedragen een gul
den. Van twee uur tot half vier
wordt in hetzelfde clubhuis
de verkiezing "sterkste jon
gen - meisje" gehouden. Kin
deren van acht tot en met
twaalf jaar mogen aan de ver
kiezing meedoen.
Vakantie (3)
In clubhuis 't Spoortje aan de
Bernardkade mogen kinde
ren de hele dag (van tien tot
twaalf en van twee tot vier
uur) een eigen programma
samenstellen.
Russisch
Bij Volksuniversiteit K O zal
binnenkort de cursus Rus
sisch beginnen. De cursus is
speciaal bedoeld voor gevor
derden en leidt op voor het in
ternationaal erkende VHS
("Volkshochsehulen") exa
men. Er zijn 25 lessen van lVz
uur op woensdagavonden.
Inschrijven voor de op 24 sep
tember beginnende cursus is
nu al mogelijk via telefoon
nummer 141141 of bij het bu
reau, Oude Vest 45. K O is
bereikbaar van negen tot drie
Rustenborch(4)
Is het niet beter om in plaats van
bejaardentehuizen enkel ver
pleegtehuizen te bouwen? De
meeste bejaarden raken min of
meer gehandicapt en mogen dan
niet in het bejaardentehuis blij
ven. Mijn moeder loopt slecht. Na
een heupoperatie is haar ene
been korter. Ze kan daarom haar
bed 's nachts niet uitkomen. Ze
woont met mijn vader in een
flatje in de Van der Willigenhof.
Mijn vader is ziek en moet nu
naar Zuydwijck. Van de direc
teur mag zij niet in de verzor
gingsflat. Ook al omdat ze een
handicap heeft. Bejaarden, wees
wijs, ga niet via het bejaardente
huis naar een verpleegtehuis.
Maar wacht tot je aan het ver
pleegtehuis toe bent in je eigen
huis. Eigen haard is goud waard.
Je bent in een bejaardentehuis
niet voor altijd onder de pannen.
Wel kost het veel geld. Maar ga
niet voor veel geld in een bejaar
dentehuis - het is allemaal fles
sentrekkerij.
Mevr. Uljé-Plantfeber
Tulpenstraat 2
Leiden
Mar Tegelaar rechts) en Ronald van Rijswijk: "Als de motor he
we geen last met de politie krijgen".
Buurtwinkels
De kleine, gezellige maar dure
buurtwinkel verdwijnt steeds
meer orn plaats te maken voor
de grote, onpersoonlijke en
goedkope supermarkt. Su
permarkten, weidewinkels,
cash en carry. Wat is er ge
makkelijker dan met de lege
auto naar het grote parkeer
terrein bij de levenswaarka
zerne; het winkelwagentje
volladen met de vele voor
deelstunts; inpakken en
wegwezen?
De kersverse buurtwinkeliers
aan de Vierde en Vijfde Groe-
nesteeg hebben weinig moei
te om nadelen tegen de groot
schalige weidewinkels en
eonsumptiemarkten op te
sommen. Wat is er gezelliger
dan even lopen naar de
buurtwinkel op de hoek; ver-
pi aatje te maken met een me-
debuurtbewoner?
Houden de drie nieuwe buurt
winkeliers stand tegen het
"geweld" van de grote
broers?
Zuivel- en broodwinkelier
Schippers zit sinds oktober in
twee doorgetrokken winkel
panden aan de Vierde Groc-
nesteeg. Bedrijfsleider Late-
veer: "In het begin ging het
erg moeilijk. We hebben ook
enige terugslag gehad toen de
Codimarkt aan het Levendaal
in februari open ging. Maar de
klant komt terug. Wc zien on
ze omzet maandelijks stijgen.
Het gaat nu hardstikke leuk".
Schippers heeft behalve de ves
tiging aan de Vierde Groenes-
teeg ook nog een zaak aan het
Diamantplein en aan de
Haarlemmerstraat. Binnen
kort wil Schippers een nieu
we zaak openen aan de Sic-
boldstraat. "Van de buurt
winkels moet je het toch heb
ben". meent Lateveer.
Zijn buurvrouw Scheffer heeft
sinds februari een winkel met
tabakswaren, snoep, leesvoer
en een stomerij aan de Vierde
Groenesteeg. De belangstel
ling van de buuit voor haar
winkel is in het begin ook te
gengevallen. "De buurt moet
je even leren kennen. Maar de
zaak loopt steeds beter. We
hebben nu geen problemen
Om goed te draaien heb je
toch zeker wel een jaar nodig.
De Codimarkt met de "hoe be
staat het prijzen" is volgens
Scheffer het hoofd geboden.
Mevrouw Scheffer drijft met
haar man ook nog een zaak
aan de Sumatrastraat.
Aan de Vijfde Groenesteeg
staan de zaken er somberder
voor. Op de hoek met de
Waardgracht zit het architec
tenbureau Vollmer in een
winkelpand; tofch net even
iets anders dan een buurt
winkel. Ernaast staat een
winkelpand nog steeds leeg.
Op de hoek van de steeg bi j de
Oranjegracht handelt groen
teman Collé sinds mei. Zijn
zaken staan er niet best voor.
"Ik kom er eerlijk voor uit.
Gaat het met de anderen wel
goed? Nee toch. Scheffer zei
een paar weken geleden nog
tegen mij dat de zaken hope
loos waren".
Evenals de andere twee heeft
Colle de wijk bestookt met
folders en voordeelstunts om
de nieuwe zaak aan te prijzen.
"Ik heb zelfs tegen inkoop
prijzen verkocht; goedkoper
kan toch niet", zegt Colle. die
ook nog een zaak aan de Prin
senstraat heeft.
Di' drie winkeliers geloven hei
lig in een betere toekomst.
"Hiel tegenover beginnen ze
volgend jaar nog meer wo
ningen te bouwen. Wij liggen
dan met onze winkels precies
in het centrum van de nieuw
bouw in het Herengracht-
Zijlsingelgebicd". De heer
Lateveer ziet bovendien
brood in het nieuw aan te leg
gen stadspark aan de Zijlsin
gel, tegenover de Meelfa
briek. "Als de mensen naar
het park gaan of er vandaan
komen, dan komen ze mooi
langs de winkels".
Vehikel
trekker bevestigd. Het geheel
werd in een fraai kleurtje ge
zet en afgelopen maandag van
de werkplaats in de buurt van
Gouda naar Leiden vervoerd.
Gisteren gingen de twee Lei
denaars met vakantie. Inder
daad, met hun komische ve
hikel
r en Ronald willen met hun
opzienbare kampeervoertuig
in twee weken tijd langs de
vaderlandse kust trekken.
Van camping tot camping.
"Als de motor het tenminste
houdt", aldus het onderne
mende tweetal. "En
geen last met de politie krij-
zij
vlug
Ze hopen het twee weken vol te
houden maar diep in hun hart
vrezen Mar Tegelaar (18) en
Ronald van Rijswijk (17) dat
hun komische vehikel vroeg
tijdig van de weg zal worden
gehaald
Mar en Ronald zijn ongeveer
een half jaar bezig geweest
om hun merkwaardige
vakantievoertuig in elkaar te
zetten. Een oud Renaultje
werd in tweeèn gezaagd en de
achterste helft werd als aan
hangwagen achter een heuse
"Onderweg van Gouda naar
Leiden hield de politie ons
aan. Ze zijn een hele tijd in de
uiteindelijk niet wat ze met
ons aanmoesten. Uiteindelijk
mochten we doorrijden. Als
we maar op de b-wegen zou
den blijven. Dat doen we nu
dus maar. We hebben bjj de
ANWB een kaart gehaald
waar alle b-wegen op staan
aangegeven. Daar vertrou-
In '74 werden be Stichting Pieters
kerk opgericht om het gebouw
van de ondergang te redden. Dit
zwaar beladen woord is zeker niet
misplaatst: ruiten werden inge
gooid en het gebouw verslech
terde zienderogen. "Het was een
bende", zegt mevrouw Onderwa
ter. "Teveel mensen hadden een
sleutel van de kerk. U begrijpt dat
het er daardoor niet mooier op
werd".
Afstoten
Pogingen om de Pieterskerk af te
stoten mislukten, omdat het mi
nisterie van CRM geen belang
stelling had. Juist op het moment
dat het gotische bouwwerk, ge
sticht in 1121, gevaarlijk begon te
kreunen, besloot een aantal Lei
denaars de helpende hand te bie
den. Zij riepen de stichtingen in
het leven.
De restauratie van de Pieterskerk verloopt tot nu toe redelijk. 1982 is als einddatum genoemd.
Inmiddels zijn we enkele jaren ver
der. Het dak kwam een tijdje ge
leden klaar. Nu is de vloer aan de
beurt. De opgestapelde grafzer
ken, die nu op het Pieterskerkhof
liggen, worden straks in een dik
ke betonnen vloer met vloerver
warming teruggelegd. Het is nog
niet bekend wanneer de restaura
tie is voltooid. Volgens optimisti
sche ramingen in '82, maar vol
gens mr. De Jong is voorzichtig
heid op dit punt geboden. "Je
kunt de architect niet op zo'n da
tum vastprikken. En zo'n man
durft vanzelfsprekend niet het
hoofd door de strop te leggen
door te zeggen: "Dan ben ik
klaar".
Sociaal-cultureel
De kerk zal in de toekomst nog
maar weinig in haar oorspronke
lijke functie worden gebruikt. De
Drie Octoberdienst zal er onge
twijfeld jaarlijks terugkeren,
maar voor de rest is de kerkelijke
functie overgenomen door de
Hooglandse kerk. "Jammer is dat
wel", vindt mevrouw Onderwa
ter. "We krijgen iets moois terug,
maar we zullen ook iets missen.
Het is de leegloop hè!"
Het is de bedoeling dat er congres
sen, tentoonstellingen en concer
ten in de herstelde kerk worden
gehouden. Het sociale karakter
dat kerken vroeger hadden keert
(zij het in een andere vorm)
daarmee terug.
De Stichting Vrienden van de Pie
terskerk heeft inmiddels de eer
ste stappen gezet om de Leidse
bevolking warmer te maken voor
haar streven. Binnenkort ver
schijnt een boekje met de titel
"Graven naar graven van graven"
over het onderzoek naar de stof
felijke resten van vooraanstaan
de stadgenoten.
