Deel Nieuwe Rijn kreeg nieuw gezicht
Politie had Leidenaar sinds1976 op de korrel
STOND VAN L. WEL AAN HOOFD VAN OMVANGRUK BOUWSCHANDAAL?
Wensen van
winkeliers
gingen in
vervulling
Leidse stadsrubriek
Ra
ge
Gereserveerd
Sigaartje
Gouden paar
Ouwersloot
WOENSDAG 2 JULI 1980
DEN HAAG/LEIDEN s. Eenmaal
veerde koppelbaas J. van L.
hoopvol op. gisteren in het Haag
se Paleis van Justitie. Dat was
toen de president van de recht
bank, mr. Kootte, het woord
"schorsing" in de mond nam.
Maar helaas voor de 38-jarige
Leidenaar sloeg dat niet op de
voorlopige hechtenis waarin hij
sinds 31 maart van dit jaar zit. De
president doelde slechts op een
gelegenheid^ om op de dag van de
rechtzaak tegen Van L., 23 sep
tember, een lunch te kunnen nut
tigen.....
De Haagse rechtbank wees gisteren
het verzoek af dat namens Van L.
door diens raadsman, mr. Van
Zalingen, werd gedaan. Dé Leid-
se koppelbaas wilde het Huis van
Bewaring uit, in afwachting van
de komende rechtzitting. Van L.
zit vast omdat hij een van de
hoofdverdachten is in eem om
vangrijk bouwschandaal, waar
mee vele miljoenen, die onthou
den zijn aan de fiscus, zijn ge
moeid. De-officier van justitie,
mr. Den Os vergelijkt deze affaire
met de opzienbarende Haarlemse
bouwfraude, die vorig jaar' aan
het licht kwam.
Justitie is kennelijk niet lichtzinnig
te werk gegaan, want al sinds
1976 werd de handel en wandel
van Van L. c.s. in de bouwwereld
van politiezijde gadegeslagen^ In
maart van dit jaar werden de eer
ste arrestaties verricht. De be
langrijkste man naar het toen
scheen, Van L., was op dat mo
ment spoorloos. Hij bleek in Ita
lië "te zitten en meldde zich enige
dagen later vrijwillig bij de poli
tie. De Leidenaar, die als direc
teur van Lemy B.V. enige be
kendheid geniet door sponsor-
ring van sportverenigingen- en
evenementen, deed dat niet om
schuld te bekennen. Tot op de
dag van vandaag houdt hij vol dat
hem geen blaam treft. Zijn
raadsman, mr. Van Zalingen,
maakte er gisteren geen geheim
van wat hij op de zitting in sep
tember zal doem bepleiten dat
Van L. op vrije voeten zal worden
gesteld.
Mr. Den Os, de officier van justitie,
verbette er zich gisteren fel tegen
om de celdeur nu al voor de 38-ja-
rige Leidenaar open te zetten. Hij
voerde daarvoor twee redenen
aan: de mogelijkheid dat Van L.
naar het buitenland zou kunnen
vluchten, in deze affaire geen on
gebruikelijke gang van zaken, en
het gevaar van wat met een juri
dische term "collusie" wordt ge
noemd. Daarmee wordt de mo
gelijkheid bedoeld dat betrokke
nen allerlei geheime afspraken
gaan maken over wat ze wel en
wat ze niet tegen politie ep justi
tie zullen zeggen.
Mr. Van Zalingen wees erop dat
Van L. in 1965 tot acht maanden
gevangenisstraf, waarvan drie
voorwaardelijk, is veroordeeld
wegens zijn aandeel in een Rot
terdamse koppelbazenaffaire op
kleinere schaal. Hoewel er wel
gelegenheid toe was, is hij er toen
niet vandoor gegaan en evenmin
in 1972 toen een zaak in Den
Bosch tegen de aaannemer aan
hangig werd gemaakt, die overi
gens niet tot een veroordeling
leidde. Bovendien is Van L. dit
maal uit zichzelf naar de politie
gegaan.
Volgens de raadsman zou het on
derzoek hebben uitgewezen dat
Van L. vermoedelijk niet de spin
in het web is, een rol die hem aan
vankelijk wel door de politie zou
zijn toegedacht. Wie is dat dan
wel? Wellicht S., die inmiddels in
Canada verblijft. Ook H., een an
dere verdachte, vertoeft in het
buitenland: in Dallas (Verenigde
Staten). Hij had geen centrale
functie, evenmin als Leidenaaf
Aad van Delft, die zijn toevlucht
in Mallorca heeft gezocht. Het
zou weinig zin hebben om diens
identiteit op deze plaats tot ini
tialen te beperken, gezien het
omvangrijke interview dat hij
aan deze krant heeft gegeven. Dat
artikel heeft in justitiële kringen
tot enig gefrons der wenkbrau
wen geleid, met name daar waar
Van Delft als mening geeft dat hij
eigenlijk sociaal werk verricht.
Het gevaar van collusie was uitein
delijk de belangrijkste reden
voor de rechtbank om de hechte
nis van Van L. voort te zetten.
"Het onderzoek is nog lang niet
voltooid", constateerde de presi
dent van de rechtbank, mr. Koot
te. Volgens de officier van justitie
is dat o.m. te wijten aan de hou
ding van Van L. Mr. Den Os: "Hij
weigert contacten met de politie,
hij weigert elk verhoor. De waar
heid moet dan maar op andere
wijze aan het licht komen." Vol
gens mr. Van Zalingen is dat
maar ten dele waar Van L. wil
alleen niet meer praten met ver
tegenwoordigers van het Sociaal
Fonds Bouwnijverheid. Waarom
niet? Mr. Van Zalingen: "Twee
heren van het fonds zijn een keer
naar het Huis van Bewaring in
Rotterdam gekomen zonder
blocnote, typemachine enz. Ze
hebben langdurig met Van L. ge
praat. Later maakten ze een uit
voerig proces-verbaal en schre
ven daarin: Van L. weigerde een
verklaring te tekenen. Terwijl er
geen typemachine of ball-point
aanwezig was geweest". Van L.
wil wel met de politie praten, zegt
mr. Van Zalingen en ook met de
rechter-commissaris, door wie
hij nog maar eén keer is verhoord.
Enigszins geprikkeld was de sfeer
wel, gisteren in de rechtzaal. De
officier van justitie kwalificeerde
het verhaal van mr. Huisman,
raadsman van verdachte W. v.d.
B. uit Rozenburg, als "nonsens".
De raadsman ontstak onmiddel
lijk in protest, waarna de officier
van de president van de recht
bank kreeg te horen: "Nonsens"
mag U niet zeggen, "niet te gelo
ven" wel.
Ook Van de B. mocht niet op vrije
voeten worden gesteld, hoewel
de indruk bestaat dat hij inmid
dels alles wat hij weet aan de poli
tie heeft verteld. Anderzijds gaat
volgens mr. Den Os het gerucht
dat Van de B. nu al duizend gul
den per week ontvangt en dat er
nog een fiks bedrag voor later
voor hem klaar ligt. Als hy de
schuld in de koppelbazenaffaire
maar op zich neemt.
In ieder geval is de verstandhou
ding tussen Van L. en Van de B.
niet meer zo mooi als zij Wellicht
ooit is geweest. Toen de beide he
ren gisteren in het verdachten
bankje plaatsnamen, werd ertus
sen hen in voor alle zekerheid een
parketwachter geposteerd
Het "nieuwe gezicht" van de
Nieuwe Rijn tussen het Gangetje en
de Koornburg krijgt langzaam
maar zeker gestalte. Oude lan
taarns, breder trottoir en boompjes
in melkbussen. Rechts de situatie bij
de Koornbrug: de laatste loodjes....
LEIDEN - Morgen is het
eindelijk zover. De her
stelwerkzaamheden tus
sen Koornbrug en Gan
getje op de Nieuwe Rijn
worden dan na een half
jaar officieel beëindigd.
Bewoners en winkeliers van dat
gedeelte worden verlost van de
bulldozers en heistellingen. Om
dit te vieren heeft de winke
liersvereniging een braderie
georganiseerd, die drie dagen
duurt. "Ik ben blij dat ze nu
klaar zijn", zegt bontwinkelier
Paul van Egmond, die tevens
voorzitter van de winkeliers
vereniging is. "Stadsherstel is
natuurlijk prima, maar aan de
andere kant: dit heeft ons ook
een lieve duit gekost. Ik denk
dat sommige winkeliers in die
zes maanden wel een omzetda
ling van zo'n zestig procent had
den".
Somber is hy natuurlijk niet, want
"de straat ziet er nu tenslotte fris
uit en daardoor stijgt de omzet
ongetwijfeld weer".
De Nieuwe Rijn wordt in twee fases
opgeknapt. Nu is het gedeelte
tussen de Visbrug en Koorpbhig
aan de beurt. Eind dit jaar moet
dat gedeelte ook klaar zijn. "De
ongemakken verplaatsen zich",
zegt Van Egmond. "Maar daar
moet je je bij neerleggen. Offers
moeten er worden gebracht".
Herboren
Het verhaal over de opknapbeurt is
tevens het verhaal over de herbo
ren winkeliersvereniging. Er be
stond zoiets als een vaag overleg
tussen de winkeliers, maar ge
bundeld waren zij niet. "Toen wij
hoorden dat de gemeente plan
nen had voor de Nieuwe Rijn zijn
we intensief' gaan samenwer
ken", zegt Van Egmond. "De ver
eniging werd nieuw leven in-
geblazen en we hebben duidelijk
laten merken wat we wilden. Lo
gisch natuurlijk: je moetniet aan
onze boterham komen. Dan ko
men we in het geweer. We hebben
overigens op een prettige manier-
overlegd".
Vorig jaar april ving Van Egmond
geruchten op dat de rioleringen
en walmuren op de Nieuwe Rijn
zouden worden vernieuwd. Het
werd tijd, zeiden velen. De riole
ringen waren gescheurd en de
muren stonden op instorten.
Begin mei was de eerste vergade
ring met de gemeente. "Wij wil
len in augustus of september be
ginnen", zei wethouder Waal.
"Komt niets van in", antwoord-
Meer Leids
nieuws: pag. 17
den de winkeliers.'Van Egmond
nu: "Zes maarideri zeiden ze no
dig'te hebben om het eerste ge
deelte te verbeteren/Nou reken
maar uit:' september, oktober,
november, december. Precies.
Juist in één van de drukste
maanden zouden wij' dari met
opengebroken straten zitten. Wij
zouden ernstig worden gedu
peerd, omdat mensen vooral in
de winter veel geld uitgeven".
Dus besloot dé gemeente in ja
nuari te beginnen.
Om zich sterker te maken schakel
den de winkeliers een adviseur
van het Koninklijk Nederlands
Ondernemers Verbond (KNOV)
in. "Die mensen hebben veel er
varingen opgedaan met de in
richting van winkelstraten. Van
die kennis moet je gebruik ma
ken", zegt Van Egmond. In nega
tieve zin fungeerde ook de Bo
termarkt als voorbeeld. Van Eg
mond. naar de Botermarkt wii-
zend: "Dat is toch geen echte
winkelstraat vergeleken bij dit
nieuwe gedeelte van de Nieuwe
Rijn. Het heeft niet de sfeer. Wij
hebben op één van onze vergade
ringen weieens gezegd dat de
Nieuwe Rijn eigenlijk één grbot,
aantrekkelijk winkellint zou
moeten worden. Die slogan heb
ben we trouwens maar niet over
genomen".
De verlangens van de winkeliers
vereniging spitsten zich op drie
punten toe: de markt, de verlich
ting en de parkeergelegenheid.
"Wij waren bang dat de markt
helemaal zou verdwijnen door de
herstelwerkzaamheden. Maar
gelukkig: alleen op dit gedeelte is
gedurende zes maanden geen
markt geweest. Tussen de Vis
brug en Koornbrug stonden ge
woon stalletjes. Die verdwijnen
nu natuurlijk, omdat de werk
zaamheden worden verplaatst".
Een tweede strijdpunt betrof de
parkeergelegenheid. Van Eg
mond: "Wij waren bang dat veel
parkeerplaatsen zouden ver
dwijnen, maar achteraf gezien
viel ook dat mee. Er waren onge
veer 40 plaatsen, negen zijn er
verdwenen. Dat is niet veel. En
dat is maar goed ook want Leiden
is niet bepaald rijk aan parkeer
plaatsen. Even snel parkeren is er
hier niet vaak bij".
Verlichting
De grootste moeilijkheden ont
stonden over de verlichting. De
gemeente wilde dat de lantaarn
palen net als langs de Botermarkt
aan de waterkant werden ge
plaatst. "Ongezellig", was het
antwoord van de vereniging.
"Loop 's avonds eens over de Bo
termarkt", zegt Van Egmond.
door René van der Velden Jaap Visser
Het plankschaatsen is over z'n
top. De enige Leidse skate-
boardbaan, achter de Menken
ijshal, lijkt nog geen jaar na
aanleg geheel of gedeeltelijk
te zullen verdwijnen.
Ton Menken: "Het is niet ren
dabel meer. Als er per week
einde dertig tot veertig jon
gens en meisjes komen ska
teboarden is het al veel. Dat
was in het begin wel anders.
Soms kwamen«er op zaterdag
en zondag wel eén paar hon
derd kinderen met hun plan-
kie onder de arm naar de
baan".
De skateboardbaari aan de
Vondellaan werd vorig jaar
september met alle mede
werking van de gemeente
aangelegd. De onderdelen
kwamen regelrecht uit Ame
rika.
"Alles bij elkaar is het een in
vestering van ruim een ton
geweest. Het was; een grote
gok, die dus verkeerd is uit
gepakt", geeft Menken toe.
"Het slechte weer zal ook wel
een belangrijke rol spelen
maar in elk geval blijkt het
animo voor skateboarden
sterk terug te lopen".
Menken overweegt nü om z'n
skatboardbaan op te splitsen
over enkele randgemeenten.
Daar bestaat volgens hem nog
voldoende animo voor deze
jeugdige waaghalzerij.
Het stadhuis werd vorig jaar
nog overspoeld met aanvra
gen voor meer "schaatsvoor-
zieningen" in de stad. Bij de
gemeente wilde men niet te
hard van stapel lopen en eerst
eens kijken hoe dezé"uit Ame-
rika overgewaaide rage zich
zou ontwikkelen.
Op enkele plaatsen in de stad,
ondermeer naast de parkeer
plaats bij het Sio.nshofje,
heeft de Plantsoenendienst
Gereserveerde fietsklem
"asfaltbulten" aangelegd.
Volgens de heer Cornet van
de Plantsoenendienst zullen
waarschijnlijk niet meer van
dergelijke "bulten" worden
aangelegd. "Want het lijkt er
inderdaad op dat het skate
boarden niet meer dan een
korte maar hevige ragè is ge
weest".
Gereserveerde parkeerplaatsen
voor auto's, die kennen we.
Maar gereserveerde fiets-
klemmen voor met name ge
noemde personen. Nee, dat
De Oegstgeestse internist pro
fessor dr. R. van Furth heeft
zo'n fietsklèm op het terrein
van hét Academisch Zieken
huis. Daar wilden we meer
van weten.
Dokter Van Furth laat niet met
een het achterste van zijn
tong zien. Wantrouwend en
een beetje hooghartig wil hij
weten waarom wij willen we
ten hoe dat zit met zijn fiets
klem. Eerst veronderstelt hij
dat de komkommertijd toe
geslagen zou zijn op de krant.
Of zijn die journalisten mis
schien weer uit op een duister
zaakje. Even later bedenkt hij
zich dat wij zo'n gereserveer
de fietsklem wel elitair zullen
vinden. "Je kunt zeggen dat
het elitair is. Wel, de Ameri
kanen die hier komen, laat ik
m'n fietsklem zien en dan zeg
ik: "Dit is nu mijn statussym
bool"
Nog later antwoordt hij einde
lijk op onze simpele vraag:
"Zo'n gereserveerde fiets
klem is gewoon handig". Van
Furth houdt er een eigen
fietsklem op na omdat de an
dere fietsklemmen op het
ziekenhuisterrein af en toe
allemaal bezet zijn. Vóórdat
het bordje "Gereserveerd
voor prof. v. Furth" bij zijn
fietsklem stond, gebruikten
andere fietsers zijn fietsklem.
Nu niet meer.
Dokter Van Furth: "Ik doe alles
zoveel mogelijk per fiets. Be
halve als het giet; dan zouden
mijn papieren nat worden".
Hij is er erg voor dat al het
ziekenhuispersoneel zoveel
als mogelijk per fiets of-per
openbaar vervoer naar het
werk komt. "Dat doe ik ook.
Met de fiets ben je veel mo
bieler, zeker op het zieken
huisterrein".
Tot nu toe is dokter Van Furth
de enige op het ziekenhuis die
op het idee van een eigen
fietsklem is gekomen. Toch
passen verscheidene gereser
veerde fietsklemmen op één
gereserveerde autoparkeer
plaats, nietwaar
Nee, dit is geen reclameprent
van Willem 2 maar gewoon
een tevreden sigarenroker
voor café Tetteroo aan de
Haarlemmerstraat. "Opa
Bouman" uit de Caecilia-
straat vroeg om een sigaartje
en kreeg er een met de om
vang van een zeppelin.
Liezeten in een tuinstoel, met
een pilsje in de ene en z'n su
persigaar in de andere hand,
was "Opa Bouman", alias
"Popey". een hele beziens
waardigheid in de drukke
Haarlemmerstraat.
"Popey" had zelf de grootste
schik want herhaaldelijk nep
hij schaterlachend uit "Ik
kan tenminste zeggen dat ik
maar één sigaartje per dag
rook".
"Veel te donker. Dat is toch geen
winkelstraat!"
"Ja, maar jullie stoep is breder ge
worden. Moet een vrachtwagen
uitwijken, dan knalt ie wel tegen
een lantaarnpaal", was het tegen
argument van de gemeente. Na
enig getouwtrék werd er een
compromis gevonden: 8 lan
taarns langs het water en 6 op de
stoep. Om automobilisten af te
schrikken en voorzichtig te laten
rijden stelde de gemeente wel
voor om de overbekende paaltjes
óp de stoep te plaatsen.
Jenever
De winkeliers wilden daar niet aan.
"Het is toch ons motto om van de
Nieuwe Rijn een aantrekkelijke
winkelstraat te maken", zegt Van
Egmond.v "Dan moet je juist die
paaltjes niet hebben". In het
voorstel van de winkeliers kon de
gemeente zich bij nader inzien
toch vinden. Dus geen paaltjes,
maar bloembakken, bankjes en
"stenen" poefjes tussen de lan
taarnpalen.
Van Egmond, lachend: "Ze zien dat
in het Stadsbouwhuis toch niet
zitten. Over een jaar komen jullie
paaltjes vragen, zegt een aantal
mensen daar. We hebben gewed
om een fles jenever dat dat niet
zal gebeuren. Ik moet die lelijke
paaltjes niet. Kijk hier maar eens
in een zijstraat en wat zie je: paal
tjes, die schots en scheef staan.
Geen gezicht".
WIM BRANDS
LEIDEN - Het echtpaar J. Ouwer-
sloot-Rous viert morgen zijn vijf
tigjarig huwelijksjaar. Voor velen
zal de bruidegom (76) geen onbe
kende zijn. Maar liefst 35 jaar reed
hij als chauffeur op de blauwe
tram die destijds zo beroemd
was. In die jaren reed hij alle lij
nen: van Katwijk naar Leiden,
vanaf Haarlem en naar Scheve-
ningen.
Toen de tram werd opgeheven
bleef hij nog zes jaar als bu
schauffeur. waarna de heer Ou
wersloot met (vervroegd) pen
sioen ging. Ook daarna hebben
de vervoermiddelen hem niet
losgelaten. Hij leeft zich uit in z'n
hobby: treinen. Een (verkleinde)
blauwe tram is ook één van zyn
pronkstukken.
De heer Ouwersloot is van oor
sprong Katwijker, zijn vrouw (72)
komt uit Rynsburg. Ze kwamen
destijds naar Leiden-Noord.
Sinds enkele jar?n wonen ze aan
de Bartokstraat 76. Het echtpaar
heeft één dochter en twee klein
kinderen.
