Het gaat maar om
20.000woningen
S3Q3B
Hoe denken
de grote
politieke
partijen
erover?
ZATERDAG 28 JUNI 1980
PAGINA 19
Op verzoek van het kabinet
heeft de Leidse oud-hoog-
leraar in het belasting
recht, prof. Hostra vorig
jaar een advies opgesteld
over de vraag hoe in de be
staande belastingwetge
ving de nadelige effecten
van de inflatie kunnen
worden tegen gegaan. Die
effecten, zo redeneerde men
in Den Haag, zouden men
sen bijvoorbeeld de lust
kunnen ontnemen om te
sparen. Aan de hand van
een voorbeeld is dat nade-
LEIDEN - "Er moet eindelijk eens een regeling ko
men over de aftrekbaarheid van hypotheekrente.
De onzekerheid over die zaak gaat anders te lang
duren". Volgens Martin van Rooijen, oud-staatsse
cretaris van financiën en op het ogenblik Tweede
Kamerlid voor het CDA, veroorzaakt die onzeker
heid onnodige onrust op de woningmarkt. "De na
righeid is dat veel huizenbezitters denken er bij be
trokken te zijn. De discussie duurt nu ook al zo'n
acht jaar. Daarom is een goede regeling hard nodig".
Met een goede regeling doelt Van Rooijen op het
CDA-voorstel om een limiet aan de onbeperkte ren
teaftrek te stellen bij huizen van vier ton. Daarboven
zou de renteaftrek nog maar voor de helft mogen
worden toegepast. Het inflatiedeel zou niet langer
aftrekbaar zijn.
De vier grote politieke partij
en denken elk verschillend
over de wijze waarop de af
trekbaarheid van hypo
theekrente geregeld zou
moeten worden. In onder
staand overzicht de vier ver
schillende meningen, ver
duidelijkt met een eenvou
dig voorbeeld.
VVD - handhaving van de hui
dige situatie. Dit is een on
beperkte aftrek van de hypo
theekrente. Iemand die een
hypothecaire lening van
500.000 gulden tegen 10 pro
cent heeft afgesloten mag
dus 50.000 gulden aftrekken.
CDA-onbeperkte rente-aftrek
tot 400.000 gulden. Daarbo
ven een halvering van de
renteaftrek (beter gezegd:
geen aftrek van het inflatie-
deel en dat deel is ongeveer
50 procent). Iemand die nu
een hypothecaire lening van
500.000 gulden tegen 10 pro
cent afsluit schiet er verge
leken met de huidige situatie
5000 gulden bij in. Tien pro
cent van 400.000 gulden mag
hij onbeperkt aftrekken (is
dus 40.000 gulden). Voor de
resterende 100.000 gulden
geldt de halve aftrekbaar
heid (is 5000 gulden). Totale
aftreksom: 45.000 gulden.
PvdA - onbeperkte rente-af
trek tot 300.000 gulden.
Daarboven geen aftrek meer.
Nu kan iemand met boven
genoemde lening van 5 ton
en een rente van 10 procent
maar 30.000 gulden als af
trekpost opvoeren.
D'66 - onbeperkte rente-aftrek
tot 300.000 gulden. Daarbo
ven halve aftrekbaarheid.
Wanneer in dit geval iemand
tot een hypothecaire lening
van 5 ton tegen 10 procent
overgaat kan hij over de eer
ste 3 ton 30.000 gulden af
trekken en over de andere 2
ton 10.000 gulden. Totaal:
40.000 gulden.
Van Rooijen: "Met deze regeling
blijven de meeste huizenbe
zitters buiten schot. Er is via
het hypotheekregister in het
verleden wel eens nagegaan
wat het effect van het CDA-
voorstel zou zijn. Toen bleek
dat het om zo'n 10.000 a 20.000
woningen gaat. Voor de staat
zal de opbrengst ongeveer 25
miljoen gulden zijn. Dat zijn
toch bepaald geen indruk
wekkende getallen. Maar het
gaat ook niet om die getallen.
Wordt de aftrekbaarheid voor
hypotheken boven de
ƒ400.000 aan banden gelegd,
dan heeft dat voor ten hoog
ste vijf procent van de hui
zenbezitters gevolgen, zo
vermoedt de Nederlandse
Bond van Makelaars in on
roerend goed, de NBM.
Het gaat er om dat in het ka
der van de Hofstra-voorstel-
len voor inflatie-neutrale be
lastingheffing ook iets ge
daan wordt aan de onbeperk
te aftrek van hypotheekren
te".
Van Rooijen gelooft niet dat
aantasting van de onbeperkte
renteaftrek per se een nadelig
effect hoeft te hebben op de
woningmarkt, een argument
dat nog wel eens uit de ma
kelaarswereld en van VVD-
zijde wordt aangevoerd. De
CDA-politicus:"Ik heb van
huizenbouwers veelvuldig de
opmerking gehoord dat er nu
toch eens iets geregeld moest
worden om de onzekerheid
weg te nemen als de grens van
het bedrag waarboven niet
meer onbeperkt mag worden
afgetrokken maar werkbaar
blijft. Dat is bij het CDA-
voorstel toch zeker het geval.
De categorie mensen die
hierbij iets moet inleveren
hoef je niet extra te bescher
men. Mensen die een woning
boven de vier ton betrekken
doen dat uit eigen keuze want
meestal beschikken zij al over
een zeer behoorlijke woon
ruimte".
Morrelen
Het risico, gesignaleerd door de
VVD. dat morrelen aan de af
trekbaarheid in de toekomst
gemakkelijk tot een steeds
verdere grensverlaging kan
leiden ziet Van Rooijen min
der somber in. Weliswaar zijn
PvdA en D'66, waarmee het
CDA mogelijk na de verkie
zingen formatie-besprekin
gen zal voeren, voor een li
miet van drie ton maar Van
Bij limiet aan onbeperkte
aftrek van hypotheekrente
Rooijen denkt dat gevaar te
kunnen pareren door nu een
regeling over deze aangele
genheid te treffen. De in
Oegstgeest wonende
CDA'en "Als we nu iets weten
te regelen dan staan we bij
formatiebesprekingen sterk.
Veranderingen kunnen we
dan tegenhouden door te zeg
gen:'Sorry, daar onderhan
delen we niet over. Die zaak is
pas geregeld'. Wat is anders
de betekenis van een wet als
hij zo snel weer veranderd
Door
Bert Paauw en
Ton van Brussel
kan worden. Als er nu geen
regeling komt dan wordt het
een onderwerp in de verkie
zingscampagnes en dan weet
niemand wat er uitkomt'
Hoopvol is Van Rooijen ove
opening die het kahi
onde
bij
r Van de
Stee vorige weck tijdens het
Kamerdebat over de Hofstra-
voorstellen maakte in de rich
ting van het CDA. Van R<>< ui
en: De regering en de VVD
wilden aanvankelijk niets we
ten van een beperking van de
aftrekbaarheid bij hypothe
ken. Die zaak zat muurvast. Ik
heb in de afgelopen weken
veel en in alle rust met de
Stel iemand heeft tiendui
zend gulden op de bank
staan en hij ontvangt daar
jaarlijks tien procent rente
van. Dat betekent dat aan
het einde van dat jaar dui
zend gulden op zijn reke
ning wordt bijgeschreven.
Maar is die duizend gulden
ook wel duizend gulden
waard? Tegenwoordig
moet op die vraag een ont
kennend antwoord worden
Bij de aankoop van een huis
wordt gemiddeld tachtig
procent van de aankoopprijs
door de koper door middel
van een hypotheek gefinan
cierd, zo blijkt uit gegevens
van de hypotheekbanken.
Dat betekent dat in de mees
te gevallen de aftrekbaar
heid pas in gevaar komt voor
mensen die een huis bezitten
van ƒ500.0000.
VVD gepraat, vooral met Por-
theine. Als de hypotheekren
te in een breder kader van af
trekposten zou worden beke
ken dan was het onderwerp
voor de VVD wel bespreek
baar, zij het niet van ganser
harte. De brede motie van
CDA en WD die daar uit is
gerold is niet door het kabinet
afgewezen. Ze hebben niet
botweg gezegd: dat doen we
niet. Over drie maanden, in
september, moet het kabinet
met voorstellen komen".
Hele hijs
De opmerking van minister
Van der Stee dat het kabinet
geen garanties ten aanzien
van die voorstellen kan ge
ven, verontrust Van Rooijen
niet. "Het zal een hele hijs
voor het kabinet worden want
De NBM, de bond van make
laars heeft in principe geen
bezwaren tegen het stellen
van een grens voor aftrek
baarheid bij bijvoorbeeld
ƒ400.000. De makelaars ver
moeden dat een dergelijk be
sluit 'prijsdrukkend' zal
werken. Dat de verschillen
in de prijzen van huizen
minder groot zullen worden
en dat de doorstroming van
goedkope naar wat duurdere
huizen er door bevorderd zal
worden.
de tijd is kort. De regering
hoeft ook niet per se met
voorstellen over alle mogelij
ke aftrekposten te komen als
er maar wel iets wordt gezegd
over de hypotheekrente. Zo
niet dan komen we met ons
eigen voorstel van vier ton of
we komen met een initiatief-
wetsontwerp dat dan eind
november/begin december in
de Kamer behandeld kan
worden".
De crisisdreiging die rond het
onderwerp hangt doet Van
Rbojjen het liefM mpt een
schouderophalen af. "Ik praat
niet in die trant. Het ligt mij
niet om te dreigen met een
crisis als we onze zin niet krij
gen. Ik wil bovendien abso
luut nergens op vooruit lo
pen. Voorlopig ga ik er vanuit
dat door praten en overleg
iets te bereiken valt. Van be
lang vooral is dat de blokkade
van de VVD ten opzichte van
dit onderwerp is opgeheven.
Dat is moedgevend. En ver
der is het zinvol om eens goed
na te denken over de gevol
gen van een regeringscrisis
op dit moment. Dat betekent
geen begroting voor het vol
gend jaar en een periode van
anderhalf jaar waarin er niet
geregeerd kan worden. Dat
moet je in de huidige moeilij
ke economische periode ook
al wegen"
gegeven, want bij een infla
tie van bijvoorbeeld zes
procent, is die duizend gul
den wel aanzienlijk minder
waard geworden. De
spaarder heeft dus feitelijk
minder geld uit te geven.
Dat zou allemaal nog niet
zo onoverkomelijk zijn,
ware het niet dat de belas
tingdienst de betrokkene
wel voor de volledige dui
zend gulden aanslaat, en
geen rekening houdt met de
geldontwaarding.
Over dat probleem nu is
prof. Hofstra gevraagd
te adviseren, hij heeft
dat ook gedaan en eèn
van de aanbevelingen in
1 zijn rapport had betrek
king op de aftrekbaar
heid van hypotheekren
te. Zoals bekend mag ie
dereen die zijn eigen
huis heeft gefinancierd
met een hypotheek, de
rente die hij voor
hypotheek moet betalen
volledig aftrekken i
zijn inkomen. Hofstra
heeft gesuggereerd dat
achter het handhaven
van die aftrekmogelijk
heid best wel eens
vraagtekens geplaatst
kunnen worden.
Die suggestie is in
Tweede Kamer met z
gemengde gevoelens
ontvangen. De oppositie
vond het idee van
beperkte aftrekbaar
heid heel goed in te pas
sen in de eigen ideeen
over een vermindering
van de verschillen
inkomen, het CDA had
er ook wel oren naai
pleitte voor een i
minderde aftrekbaar
heid voor hypotheken
vanaf ƒ400.000. De VVD
echter wil van 'geen e
kei gemorrel aan de af
trekbaarheid' weten.
Woordvoerder Pol de Beer
motiveert de liberale
opvatting als volgt: 'Als
eenmaal aan het princi
pe van de aftrekbaar
heid is afgedaan, door
bijvoorbeeld de grens op
vier ton te leggen, da
het voor een volgend
kabinet van bijvo
beeld socialisten heel
eenvoudig om die grens
nog verder te verlagen.
Het eigen woningbezit
wordt daarmee niet ge
stimuleerd en daar zijn
wij juist voorstander
Bil
de ministerraad
leverde dit onderdeel
van de Hofstra-vi
stellen geen tweespalt
op. Althans niet meei
is deze week gebleken
uit het betoog van
CDA-woordvoerder op
dit terrein. Martin
Rooijen. Hij onthulde
dat de teruggetreden
minister van financien
Frans Andriessen ei
het kabinet als enige
voor had gepleit de af
trekbaarheid van de hy
potheekrente aan te
pakken. Verbijstering
en afgrijzen tekende het
gezicht van de nieu
bewindsman op fin
cien, Fons van der Stee,
op het moment dat Va
Rooijen in zijn betoog
het geheim van h
Catshuis schond. De i
gering had immers na
buiten toe altijd de i
druk gewekt, volstrekt
eensgezind te zijn in de
afwijzing.
Overigens liet vice-
premier Wiegel zich vo
rige week zater dag voor
de radio ontvallen dat er
toch al tweemaal een
voorstel over de hypo
theekrente in het kabi
net was besproken.
Het compromis waarin de
regeringspartijen zich
uiteindelijk deze u
in de Kamer vonden,
geeft het kabinet de
ruimte om binnen drie
maanden met een zg.
samenhangend pakket
van maatregelen te ko
men voor alle aftrekpos-
ten die bij de inkom
stenbelasting een rol
spelen. Daarin wordt
ook de hypotheekrente
betrokken, zoals minis-
ter Van der Stee veer-
tien dagen geleden in
een vraaggesprek met I
deze krant al aankon- 1
digde.