Thailand wil
beroep doen op
Veiligheidsraad
Carter bereid tot concessie aan Moskon
Wankele positie regering Begin
blijkt steeds weer erg stevig
Politie
Spanje
ontruimt
hotels
Overeenstemming in EG
over Europees rijbewijs
"Schmidt zal uitgaan
van besluit kernwapens'
WOENSDAG 25 JUNI 1980
JERUZALEM - Het bericht dat
opnieuw twe; parlementsleden
van Begins regeringscoalitie het
vertrouwen ii de regering heb
ben opgezegi, baart in Israël
nauwelijks o)zien. Het gaat dit
maal om twe leden van de De
mocratische Partij van vice-
premier Yadn, een partij die drie
jaar geleder met 15 leden de
Knesseth bnnenstormde maar
van wie er ïu nog vier over zijn
die de regeïng steunen. De De
mocratisch? Partij heeft nog wel
steeds drie ministersposten; een
sleutelvereeling die gebaseerd is
op de vroegere 15 Knessethzetels.
De meerdeiheid van de coalitie is
daarmee ru teruggebracht op een
uiterst kappe meerderheid van
63 van d< 120 zetels, maar het is
voorbarg om een spoedige val
van het kabinet te voorspellen.
Begin rroge zich dan niet ontpopt
hebben als een man die de rege
ring en-het land leiding kan ge
ven, hij is een meester in het ma
nipuleren van zijn regering, en
heeft tot nu toe zijn kabinet
staande weten te houden in
schijnbaar onoplosbare crisis-si
tuaties.
Velen voorspelden de val van de
regering toen Dajan opstapte,
eind vorig jaar, toen Weizman een
maand geleden opstapte, toen
Goesh Emoeniem voet bij stuk
hield in de veelomstreden zaak
van de Elon Moreh-nederzetting,
maar steeds vindt Begin de juiste
formule om in eerste instantie
een beslissing uit te stellen en
dan na heel voorzichtig manoeu
vreren een compromis te vinden
waar alle regeringspartners mee
kunnen leven.
De merkwaardige tegenstelling is
dat de overlevingskansen van de
regering stijgen naarmate de
meerderheid in het parlement
kleiner wordt, en belangrijker
nog, naarmate de opiniepeilingen
een grotere overwinning van de
Arbeiderspartij voorspellen bij
verkiezingen. Volgens de
laatste peilingen zou de Aruei-
derspartij een absolute meerder
heid behalen, meer dan 60 zetels
dus (zij hebben er nu 32) terwijl
Begins partij Likoed van 45 te
rug zou vallen op 20 tot 25 zetels.
De wetenschap dat veel Knesseth-
leden van de likoed een andere
baan moeten gaan zoeken, even
als de ministers, is een rem op de
wil om het kabinet omver te wer
pen, hoe slecht er ook wordt ge
regeerd. Het is ook Begins voor
naamste wapen, al is het niet zijn
eigen motief. Begin ziet zijn ambt
echt als een roeping. Het moet
voor hem geen dagelijks genot
zijn om voortdurend coalitie-
branden te blussen, kibbelende
en scheldende ministers hun
plaats te wijzen, van crisis tot cri
sis te leven. Maar Begin ziet zich
zelf en zijn regering als een laatste
verdedigingslinie tegen de vesti
ging van een Palestijnse staat. Hij
is ervan overtuigd dat een rege
ring onder leiding van opposi
tieleider Peres wat hij noemt de
weg van de minste weerstand zal
volgen, en concessies zal doen in
Judea en Samaria die tot de ves
tiging van een Palestijnse staat
zullen leiden. Alleen maar om
sympathie te winnen in de
publieke wereldopinie. Het in
stand houden van de regering is
daarom voor Begin een zaak van
leven op dood, een zaak waar hij
bereid is vrijwel alles aan cp te
offeren.
Of de regering het einde van de rit
zal halen, oktober 1981, is even
onvoorspelbaar geworden als de
voetbaltoto. Het gezond verstand
zegt van niet, omdat de conflict
stof zich ophoopt en een van de
vele conflicten de val van het ka
binet kan veroorzaken, te meer
omdat de parlementaire meer
derheid voortdurend slinkt.
De volgende krachtproef voor de
regering vindt de volgende week
plaats: dan komt een wetsvoor
stel van de oppositie in behande
ling om de Knesseth te ontbinden
en nieuwe verkiezingen te hou
den. De voorlopige prognose: de
regering zal het met minimaal
verschil houden.
Na mval Vietnamese troepen vanuit Cambodja
MADRID - Het Spaanse minis
terie van binnenlandse zaken
heeft gisteren in Madrid ver
klaard dat de politie met het
oog op de aangekondigde
bomaanslagen van de Baski-
sche pressiegroep ETA-Poli-
tico-Militar uitgebreide vei
ligheidsmaatregelen heeft
genomen in de toeristencen
tra. Vliegvelden, treinen en
busstations, hotels, sport
clubs, casino's en stranden
worden zwaar bewaakt en pe
riodiek gecontroleerd op ex
plosieven.
In Alicante zijn drie hotels ont
ruimd. waaronder het luxe
hotel 'Le Melia' met duizend
bedden. Druk bezochte
etablissementen, zoals bars
en restaurants, in het centrum
van de stad, waar momenteel
volksfeesten worden gehou
den. zijn eveneens geëva
cueerd.
Alle bagage, die men op depots
in bewaring geeft, wordt
nauwkeurig op de inhoud
geïnspecteerd. Op de wegen
patrouilleert politie, die
steekproefgewijs auto's con
troleert. Speciale politie-een-
heden van de anti-terreurbri-
gade bevinden zich aan de
Costa del Sol. de Costa Blanca
en aan de Costa Brava. Het
kabinet-Suarez heeft er bij de
Franse autoriteiten op aange
drongen maatregelen te ne
men tegen de leden van de
ETA, die zogenaamd als poli
tiek vluchteling in Zuid-
Frankrijk verblijven en vol
ledige bewegingsvrijheid ge
nieten.
De Spaanse Tweede Kamer
nam gisteren een voorstel van
de socialistische arbeiders
partij PSOE aan, waarin men
de regering verzocht om har
de en effectieve maatregelen
te nemen tegen het terroris-
ETA-Politico-Militar had aan
gekondigd dat er vannacht
twee bommen zouden ont
ploffen in de provincie Ali
cante. waar de bevolking de
jaarlijkse feesten van ,,San
Juan" viert. Als blijk van
trouwen in de veiligheids
maatregelen van de politie
reisde Luis Gamir, de minis
ter van handel en toerisme,
gisteravond naar Alicante om
aan de feestvreugde deel te
nemen. Bij zijn vertrek op het
vliegveld van Madrid zei de
bewindsman dat de vliegreis
naar Alicante eigenlijk veel
meer risico's met zich mee
bracht dan zijn verblijf aldaar.
Juan José Roson, minister van
binnenlandse zaken, heeft
dinsdag nogmaals gezegd dat
het kabinet-Suarez niet zal
onderhandelen met ETA-Po-
litico-Militar en niet zal toe
geven aan de chantage van
deze pressiegroep, die een
aanslag is op de Spaanse eco
nomie. De bewindsman zei
dat de 19 gedetineerde leden
van de ETA. waarvan ETA-
Politico-Militar de onmiddel
lijke vrijlating eist, worden
overgeplaatst naar gevange
nissen, die ver van het Bas
kenland liggen.
NEW YROK (AFP/Reuter/UPI) - Thailand over
weegt in verband met de Vietnamese aanval een
beroep op de veiligheidsraad te doen, zo is van
ochtend van Thailandse zijde in New York ver
nomen.
De Thailandse vertegenwoordiger
bij de Verenigde Naties verklaar
de in dit verband dat zijn land
zich het recht voorbehoud 'doel-
tieffende verdedigingsmaatre
gelen te nemen tegen Vietnam en
het Cambodja van Heng Samrin'.
Het Amerikaanse ministerie van
defensie heeft gisteren bekend
gemaakt dat de Verenigde Staten
35 tanks van het type m-48 aan
Thailand zullen leveren. Dat
werd enkele maanden geleden al
Kleurlingen in
blanke bussen
JOHANNESBURG (Reuter/UPI) -
De speciaal voor Indiërs en ge-
mengdbloedigen ingestelde au
tobusdiensten in Johannesburg
worden met ingang van m&andag
opgeheven. Deze passagiers mo
gen voortaan in de bussen voor
blanken stappen. Voor dé zwar
ten blijven deze bussen echter
verboden. Dit is meegedeeld
door de dienst stadsvervoer in
Johannesburg.
De Amerikaanse en Duitse autofa-
brieken en aanverwante bedrij
ven in Zuid-Afrika hebben zich
bij onderhandelingen met de
vakverenigingen van zwarte ar
beiders bereid verklaard de lonen
te verhogen, zo wórdt door de
vakbeweging meegedeeld.
besloten maar er wordt nu spoed
achter gezet in verband met de
aanvallen door in Cambodja ge
legerde Vietnamese troepen.
Vietnamese luchtafweer heeft gis
teren boven het grondgebied van
Thailand een helikopter en een
verkenningsvliegtuig van de
Thailandse luchtmacht neerge
schoten. De twee piloten van het
vliegtuig en een van de vier be
manningsleden van de helikop
ter werden gedood en de drie an
deren zwaar gewond, zo werd uit
militaire bron in Bangkok ver
nomen.
In kringen van Westerse inlichtin
gendiensten wordt gezegd dat de
Vietnamese invasiemacht van
ongeveer 3000 man die maandag
de grens met Cambodja overstak,
zich op een kilometer van de
grens op Thailands grondgebied
heeft ingegraven. Zij zou twee
voormalige vluchtelingenkam
pen en verscheidene strategisch
gelegen dorpen onder controle
hebben. Westerse diplomaten
bestempelden berichten als zou
den de Vietnamezen zich terug
trekken als "nonsens". Vooral in
het Mak Mun gebied zou hevig
worden gevochten. "De Thailan-
ders voeren versterkingen aan en
bestoken de Vietnamezen met
alles wat ontploffen kan", aldus
een diplomaat.
Volgens bronnen van de Thailand
se militaire inlichtingendienst
duiden massale bewegingen van
Vietnamese troepen en tanks in
Cambodja erop dat een tweede
aanval van Hanoi op handen is.
De negende en elfde "snelle aan-
valsdivisies" zouden vanuit hun
Cambodjaanse basis in Nimitr
uitwaaieren en met Russische
tanks op weg zijn naar de Thai
landse grens. De sterkte van de
twee divisies wordt geschat op
tussen de 16.000 en 18.000 man.
De Thailandse minister van bui
tenlandse zaken luchtmaar-
schalk Siddhi Savetsila ver
klaarde gisteren in een afwijken
de lezing overigens dat de Viet
namese troepen zich na een be
perkte aanval op grensdorpen
weer uit Thailand hadden terug
getrokken.
Meer dan 500 Cambodjaanse vluchtelingen in Thailand wachtten gisterochtend tot zij konden beginnen
hun terugkeer naar Cambodja. Door de Vietnamese inval in Thailand zijn de meeste Cambodjanen die zouden
worden gerepatrieerd in paniek Thailand weer ingevlucht.
In kringen van hulpverleners in
Thailand was al eerder vernomen
dat ongeveer 200.000 vluchtelin
gen het grensgebied hebben
verlaten na aanvallen op hun
voor de guerrilleros van de Vrije
Khmer gecontroleerde kampen.
De voor Vietnam gesteunde rege
ring in Phnom Penh heeft inmid
dels deze guerrilleros verant
woordelijk gesteld voor de ge
vechten van de laatste dagen.
In Westerse kringen wordt deze le
zing van de gebeurtenissen ech
ter van de hand gewezen. In deze
kringen meent men dat de aan
vallen van de Vietnamezen en
Cambodjanen het antwoord van
Hanoi is op het door de Thailand
se regering en hulpverleningsor
ganisaties begonnen repatrië
ringsprogramma voor de vluch
telingen. Tot nu toe zouden er
6.000 vluchtelingen vrijwillig
naar Cambodja zijn terugge
keerd. De Cambodjaanse rege
ring van Heng Samrin heeft de
repatriëring bestempeld als een
poging "gewapende bandieten"
naar haar land te sturen.
IN KWESTIE AFGHANISTAN
LUXEMBURG (ANP) - Neder
landse automobilisten zullen
vanaf 1 januari 1983 met een Eu
ropees rijbewijs op zak kunnen
lopen, want van die datum af
wordt zo'n rijbewijs ingevoerd.
Dat is gisterochtend in Luxem
burg in de Europese Raad van
ministers van verkeer besloten.
Het rijbewijs kan worden inge
voerd vanaf januari 1983, maar
het moét ingevoerd voor 1 januari
1986, aldus de in Luxemburg
geaccepteerde Europese richt
lijn. Voor Nederland levert het
invoeren van een Europees rij
bewijs geen problemen op, aldus
Nederlandse ambtenaren in
Luxemburg. De eerste Neder
landse Europese rijbewijzen
zullen dan ook met ingang van
1983 worden uitgegeven.
Het Europese rijbewijs zal een roze
kleur hebben en er komen vijf ca
tegorieën (van A tot en met E.).
Die komen overeen met die nu al
bestaan, zoals voor motorfietsen,
voor personenauto's, voor be
stelwagens, voor personenver
voer en voor zware vrachtwa
gens. De EG-lidstaten zullen zelf
uitmaken hoe lang de geldig
heidsduur van het rijbewijs is.
Voor de praktijk zal het niet veel
uitmaken of men een Europees of
een nationaal rijbewijs bezit,
maar het voordeel van de nieuwe
regeling is dat als men zich in een
andere EG-lidstaat vestigt, men
automatisch in het bezit komt
van een daar geldig rijbewijs.
Tot dusverre was dat niet altijd het
geval. In het Verenigd Konink
rijk bijvoorbeeld moet men. ook
als EG-burger, nu een examen
doen om met een Brits rijbewijs
te verkrijgen.
De Europese commissie, het "da
gelijks bestuur" van de EG, heeft
jarenlang voor invoering van een
Europees rijbewijs geijverd.
Maar tot dusver was daarover
tussen de negen EG-lidstaten
(voornamelijk door Britse tegen
kanting: het Verenigd Konink
rijk hield de besluitvorming ruim
drie jaar tegen) geen overeen
stemming te bereiken. Gisteren
gingen de Britten wel akkoord,
zij het dat zij de definitieve goed
keuring van het Britse parlement
laten afnangen.
BELGRADO - De Amerikaanse
president Carter wil een over
gangsregeling in Afghanistan die
tot de volledige terugtrekking van
Russische troepen uit dat land
moet leiden. Aan het door de Joe
goslavische regering aangeboden
staatsbanket zei hij gisteravond dat
terugtrekking van Russische troe
pen uit Afghanistan kan gebeuren
onder controle van de Verenigde
Naties. Hij dacht daarbij aan een
vredesmacht van Islamitische lan
den.
Het aanbod van Carter betekent
een concessie aan Moskou. Niet
langer wordt onvoorwaardelijke en
algehele terugtrekking van de
Sowjet-troepen als voorwaarde
vooraf gesteld voor onderhande
lingen over de toekomst van Af
ghanistan en verbetering van de
Russisch-Amerikaanse relaties.
Het doel van Carters plan blijft een
niet-gebonden Afghanistan met
een onafhankelijke door het volk
gekozen regering, zo werd in de
Joegoslavische hoofdstad duide
lijk gemaakt door presidentiële
woordvoerders.
Gedetailleerd is het voorstel niet.
Waarnemers in de Joegoslavische
hoofdstad zien het vooral als „aas"
waarin Moskou zou moeten bijten
om daarmee onderhandelingsbe
reidheid te tonen. Voor de Joego
slavische gastheren waren Carters
uitlatingen geruststellend: in plaats
van een harde aanval die hen in een
moeilijke positie tegenover het
Kremlin had gebracht een voorstel
dat voor Moskou mogelijk niet
aanvaardbaar is maar Joegoslavië's
onafhankelijke positie niet aan
tast.
In een gezamenlijk communiqué
van zes pagina's, dat na het vertrek
van Carter vanmorgen werd ge
publiceerd. werd vermeld dat zo
wel Amerika als Joegoslavië een
„einde willen aan militaire inter
ventie en alle vormen van inmen
ging in de interne aangelegenheden
van onafhankelijke landen". Deze
zinsnede was opgehangen aan de
opmerking dat was gediscussieerd
over de situatie in Afghanistan en
Cambodja, waar Vietnam met
steun van de Sowjet-Unie een rege
ring installeerde.
Carters triomftocht door Belgrado
was niet zo indrukwekkend als hij,
zijn vrouw en dochtertje en vooral
de met hem door Europa meerei
zende 250 Amerikaanse journalis
ten zich dat hadden voorgesteld.
Vergeleken met het recente bezoek
van het Chinese staatshoofd Hua
Guofeng was het allemaal wat ma
ger en was de belangstelling van de
Joegoslavische bevolking beschei
den. De Joegoslavische televisie
besteedde aan het bezoek niet al te
veel aandacht terwijl het bezoek
van de Chinese partijvoorzitter
vrijwel geheel via de televisie is uit
gezonden.
Niet duidelijk is wat de Joegosla-
ven uit het bezoek van de hoge gast
hebben gehaald. Op het vliegveld
en ook bij de gesprekken heett Car
ter zijn standpunt herhaald dat
Amerika in de toekomst garant
staat voor de onafhankelijkheid,
territoriale integriteit en eenheid
van het Joegoslavische volk. Maar
de Joegoslaven hebben niet alleen
morele maar ook economische en
financiële hulp nodig, en daarover
werden nog geen concreten mede
delingen gedaan.
Russische
Partij wil
versterking
bewapening
MOSKOU (AFP) - De Sowjetrussi-
sche pers publiceerde gisteren
delen van de tekst van een resolu
tie van het Centraal Comité van
de Sowjetrussische communisti
sche partij, waarin staat dat de
Sowjet-Unie haar militaire macht
zo sterk mogelijk moet maken.
De resolutie werd maandag aange
nomen op de algemene vergade
ring van het Centraal Comité. Er
staat in dat de Sowjet-Unie wel de
wil heeft om een politiek van vre
de en en ontspanning te voeren,
maar dat de oorlogsdreiging „uit
de Verenigde Staten en agressie
ve kringen in het Westen", te
groot is.
De resolutie verwijt president Car
ter en .leidende kringen in de
Verenigde Staten', dat zij aange
gane overeenkomsten niet na
komen, akkoorden en ententes
die zij hebben ondertekend
schenden en ontspanning te
genwerken en de bewapenings
wedloop opschroeven.
Het Centraal Comité veroordeelt de
.economische sancties' die de
Verenigde Staten tegen de Sow
jet-Unie hebben ingesteld naar
aanleiding van de Russische in
val in Afghanistan. Nog krachti
ger veroordeelt het de toenade
ring tussen de Westerse landen
en de Verenigde Staten in het bij
zonder tot de Chinese volksre
publiek. Daarbij zit volgens de
resolutie ,anti-Sowjetisme' voor
en .vijandschap jegens de zaak
van de vrede'.
Het Centraal Comité noemt de om
gang van het imperialisme met
het 'hegemonisme' van Peking
,een nieuw gevaarlijk verschijn
sel in de wereldpolitiek, gevaar
lijk voor de mensheid in haar ge
heel, de volkeren van de Ver
enigde Staten en China inbegre
pen'.
In deze .gecompliceerde interna
tionale situatie', aldus de resolu
tie van het Centraal Comité van
de Russische communistische
partij, moet de Sowjet-Unie blij
ven ijveren voor ontspanning.
De dreiging die uitgaat van het im
perialisme en de andere vijanden
van de vrede, aldus de resolutie,
maakt permanente waakzaam
heid en maximale versterking
van de defensie van de Sowjet-
Unie noodzakelijk, „als men de
plannen van het imperialisme om
militair te domineren en de we
reld te dicteren, schipbreuk wil
doen lijden".
PERSVRIJHEID ZWE1)EBEPERK7
STOCKHOLM - Het Zweedse
hooggerechtshof heeft besloten
de persvrijheid van journalisten
verder te beperken. Vanaf nu
hebben politie en rechtbanken
het recht, om materiaal van jour
nalisten van pers, radio en televi
sie op te eisen, en te gebruiken als
bewijsmateriaal. Ook moeten
journalisten hun bronnen prijs
geven.
Orozuak van dit besluit 1
film
over de bezetting 1
kraakpanden in het c
Stockholm. De Zweedse omroep
weigerde dit materiaal ter be
schikking te stellen van politie en
rechtbank. Maar de rechter be
sliste anders. Magnus Faxen, de
directeur van de Zweede omroep,
zei in een commentaar dit recht-
bankbesluit zeer te betreuren en
waarschuwde voor de gevolgen
"Nu al hebben we soms moeilijk
heden omdat de mensen ons
steeds meer gaan zien als verza
melaars van belastend bewijsma
teriaal dat eventueel tegen ze ge
bruikt kan worden", zo zei hij "en
nu kan het alleen nog maar erger
worden. We accepteren dit von
nis niet, omdat het de vrijheid
van meningsuiting en de journa
listieke vrijheden al te veel be
perkt".
Er kan, en dat gaat ook gebeuren
een herziening van het vonnis
worden geëist, maar het klimaat
in Zweden op dit gebied is er niet
naar dat de journalisten gelijk
gaat krijgen. De vereniging van
journalisten heelt direct openlijk
geprotesteerd tegen dit besluit.
DEN HAAG (GPD) - De Westduit-
se bondskanselier Schmidt zal er
maandag bij zijn bezoek aan
Moskou voor pleiten dat zowel de
Sowjet-Unie als het Westen tot
eind 1983 geen nieuwe tactische
kernwapens installeren. Deze
uitleg gaf minister Van der
Klaauw (buitenlandse zaken) gis
teren aan de missie van
Schmidt.
Vooral in Amerika was ongerust
heid ontstaan omdat de indruk
was gewekt, dat Schmidt met
Moskou wilde onderhandelen
overeen stilleggen van produktie
en plaatsing van de nieuwe kern
raketten. Dat zou in westerse
ogen een bevestiging inhouden
van de voorsprong die de Ru -en
nu op dit gebied zouden hebben
dank zij de SS-20-raketten,
Volgens Van der Klaauw zal
Schmidt echter uitgaan van het
NAVO-besluit de kernwapens te
raketten worden toch niet voor
1983 geplaatst, zodat niet van een
tegenhouden van plaatsing ge
sproken kan worden.
Tijdens het debat in de Tweede
Kamer over de Üost-Westver-
houdingen stelde Van der
Klaauw, dat van westelijke zijde
steeds bereidheid heeft bestaan
tot onderhandelen met het War
schaupact over het probleem van
de kern raketten voor de middel
lange afstand.
Maar de Sowjet-Unie bleef bij haar
eis dat de NAVO eerst haar afge
lopen december genomen besluit
tot produktie en plaatsing van
572 moderne kruisraketten zou
intrekken. Pas dan zou een ge
sprek over wapenbeperking mo
gelijk zun.
Van der Klaauw zag weinig heil in
het Franse voorstel de beperking
van de kernwapens in te brengen
in de Europese veiligheidsconfe-
rentie, die deze herfst in Madrid
gehouden zal worden. Daar zul
len de 35 ondertekenaars van de
slotakkoorden van Helsinki gaan
praten over ontwapening en
mensenrechten
Van der Klaauw blijft echter voor
stander van het voeren van on
derhandeling om de kernbewa
pening te verminderen. Daarom
zegde hij de Kamer toe er van
daag in Ankara, waar hij de half
jaarlijkse NAVO-ministersconfe-
rentie bijwoont, bij zijn Ameri
kaanse collega Edmund Muskie
op te zullen aandringen dat de
Amerikaanse regering alsnog
pogingen in het werk zal stellen
om het SALT-II akkoord door de
Senaat te laten goedkeuren.
