Miljoenenfraude Belgische PTT Elektronisch. Meer ontslagen in Suriname verwacht Italië akkoord met VS. "Kerk moet door ogen onderdrukten zien Moegabe en Nkomo: grotere spanningen Cossiga legt Carter niets in de weg Strijd in Zimbabwe ZATERDAG 21 JUNI 1980 BRUSSEL (GPD) - Bij de Belgi sche posterijen is gisteren een geval van fraude aan het licht ge bracht waarmee miljoenen gul dens in de zakken van een aantal gewiekste postbeambten terecht zijn gekomen. Deze nieuwe ver rassing voor de Belgische belas tingbetaler komt slechts enkele dagen na de onthulling van een gigantisch fraudeschandaal rondom het ministerie van open bare werken en het Limburgse wegenbouwbedrijf Maes. Na het verrichten van verschillen de arrestaties is gebleken dat bij dit laatste schandaal tussen de 50 en 100 Belgische bedrijven zou den zijn betrokken, die via een ingenieus systeem van valse fac turen en Zwitserse banken enorme sommen aan de Belgi sche fiscus hebben onttrok ken. Premier Chin A Chen kondigde gis teren het ontslag van de drie (naast Zunder, Abrahams van economische zaken, Wongsodi- kromo van sociale zaken) aan en gaf als argument dat de rege ringsploeg door zijn omvang niet slagvaardig genoeg kon wer- Vooral Zunder had zich bezigge houden met de voorbereidingen voor het bezoek van Dë Koning. De Surinaamse regering wil, om een nieuwe basis voor de ont wikkelingssamenwerking met Nederland te bereiken, de onder handelingen met de Nederlandse bewindsman zo gedegen moge lijk voeren. Maar het was een langzamerhand publiek geheim dat binnen de regering grote on vrede bestond over de wijze waarop Zunder zijn ministerie leidde. Daarnaast werd Zunder een arro gante, hautaine houding verwe ten die des te storender werd naarmate hij er niet in slaagde de planning var. het ontwikkelings- Inmiddels heeft het PTT-schandaal een tragische bijklank gekregen: een 55-jarige postbeambte heeft na zijn arrestatie in de gevangenis van het Brusselse plaatsje Vorst zelfmoord gepleegd. Samen met een aantal collega s, allen lagere postbeambten in het centrale sor- teercentrum bij het Brusselse zuidstation, had hij zich joren- lang van een aardige bijverdien ste voorzien door manipulaties met de automatische frankeer machine. Inmiddels heeft de Belgische politie zes personen gearresteerd, onder wie 5 post mannen. De zesde persoon werk te bij een bedrijf dat gespeciali seerd is in de verzending van reclamefolders. beleid op poten te zetten. Ver wacht wordt dat het ministerie van opbouw en ontwikkelings beleid zal worden opgeheven en dat minister Chin A Sen tevens zelf als minister van algemene zaken de desbetreffende afdelin gen onder zijn hoede zal nemen. Voorlopig zal de coördinatie van de departementale werkgroepen die zich bezighouden met de komst van De Koning in handen liggen van de econoom W. Cal- deira. Verwacht Ook van de andere twee ministers, Wongsodikromo en Abrahams, werd het gedwongen ontslag al eerder verwacht. Wongsodikro mo functioneerde slecht en zijn aanstelling als minister werd in Paramaribo meer gezien als het binnen de regering halen van een Javaanse minister dan op grond van gebleken bekwaamheid. Mi nister Abrahams verschilde met de andere leden van het kabinet De postpakketten en zendingen waarmee gefraudeerd is waren in hoofdzaak van dit bedrijf afkom stig. Ze werden door de betrok kene regelmatig in grote stapels naar het postkantoor gebracht, waar een totaal bedrag voor alle paketten tegelijk werd betaald. De postbeambten moesten hier na zelf zorgen voor frankering en verdere verzending. Door ge bruik te maken van de automati sche frankeermachine en vervol gens na te laten de bedragen in te schrijven in de centrale boek houding, kon er door de jaren heen heel wat geld worden „ge spaard De schattingen lopen hartgrondig van mening over maatregelen die van de Suri naamse Luchtvaart Maatschap pij (SLM) een economisch ren dabel bedrijf moeten maken. Overigens ziet het ernaar uit dat de drie ontslagen ministers binnen niet al te lange tijd gezelschap krijgen van andere kabinetsle den. In Paramaribo wordt ver wacht dat premier Chin A Chen op zeer korte termijn het ontslag van de minister van justitie zal aankondigen. Deze is het er nog altijd niet mee eens is dat de poli tie losgekoppeld is van zijn mi nisterie en ondergebracht is bij het ministerie van het leger. Ook de onderministers van onder wijs, Ravales en mevr. Stadwijk- Kappel, staan op de nominatie afgevoerd te worden. Een andere kandidaat lijkt nog A. H. van Dijk van landbouw, veeteelt en visse rij (LVV) te zijn. Van Dijk ziet al leen een landbouwtoekomst voor Suriname door het stimuleren van grootschalige gemechani seerde landbouw, terwijl de Na tionale Militaire Raad en ook de rest van de regering-Chin A Sen vooral de kleinschalige land bouw wil begunstigen. Deze controverse heeft al enige ke ren geleid tot een confrontatie tussen Van Dijk en kleinere landbouwers, die door hem on heus zouden zijn behandeld. Ten slotte wordt ook de minister van volksgezondheid Tjong Tjin Joe genoemd als een kandidaat voor ontslag. „Groen" Het is al met al nog onzeker wie de feitelijke onderhandelingen met De Koning zullen voeren. In ieder geval zullen Chin A Sen als mi nister-president, minister Adhin van opbouw en Neijhorst van fi nanciën de voornaamste ge sprekspartners zijn. Interessant is nu nog of De Koning ook met de Nationale Militaire Raad zal gaan praten. Het ligt in de ver wachting dat hij dat zal weigeren. De militairen evenwel zullen dan op een andere manier aan De Ko ning duidelijk maken dat zij een factor in Suriname zijn waarmee Nederland rekening moet hou den. Of, zoals iemand het beel dend typeerde: tijdens het be zoek van De Koning zal Parama ribo groen zien van de militai- van vele miljoenen tot zelfs een tiental miljoen gulden. In tegenstelling tot het vorige ge ruchtmakende PTT-schandaal in België waarbij topambtenaren van de telefoondiensten waren betrokken, zijn de hoofdrolspe lers ditmaal naar het schijnt allen bedienden van ondergeschikte rang. Ook zijn ze allemaal tussen de 50 en de 60 jaar oud en is hun jarenlange ervaring waarschijn lijk goed van pas gekomen bij het opzetten van de operatie. Alle gearresteerden, en vooral de in middels overleden kroongetuige, stonden bekend als uiterst vlijti ge werknemers die vrijwel niet tot het nemen van vakantie wa ren te bewegen. r ROME (GPD) - In de Laliaanse hoofdstad leek gisteren de staat van beleg afgekondigd om elk in cident tijdens het bezoek van de Amerikaanse president Carter in de kiem te kunnen smoren. Ge wapende politie- en legereenhe den waren op alle strategische punten van de stad gestatio neerd, boven de stad ronkten de hele dag Amerikaanse en Ita liaanse helikopters. Zo mogelijk nog opvallender: een legertje Amerikaanse veiligheidsagen ten, in breedgeschouderde pak ken met zo duidelijk zichtbare holsters, dat ze nauwelijks voor „geheim" konden doorgaan. Carter is in Italië zijn achtdaagse tournee langs vier Europese lan den begonnen. Voor die visite zijn twee redenen: dit weekeinde woont hij in Venetië de topconfe rentie van staatshoofden en rege ringsleiders van de voornaamste westerse industriestaten bij. Een beleefdheidsbezoek aan de hoofdstad van het gastland, aan het staatshoofd en de regerings chef behoort tot de gebruikelijke diplomatieke beleefdheidsnor- )e minister van PTT, Herman de Croo, heeft inmiddels de kat de bel aangebonden en een onder zoek gelast van alle automatische frankeermachines in het land. Deze werken met een teller, zodat het aantal gefrankeerde zendin gen normalerwijs meteen wordt ingeschreven in de centrale boekhouding van de PTT. Deze teller kan via een speciale sleutel worden in- en uitgeschakeld, maar de hoofdrolspeler die zelf moord heeft gepleegd, schijnt een methode gekend te hebben om de teller tijdelijk te blokke ren, telkens wanneer de kust vei lig was. Uit de eerste resultaten van het onderzoek zou blijken dat de operatie al tussen de drie en zeven jaar vlekkeloos verloopt en dat minstens 10 miljoen gulden op deze wijze aan de Belgische PTT moeten zijn ontfutseld. V\ MJ&* I Maar het is duidelijk dat Carter ook politiek belang hecht aan zijn verblijf in de Italiaanse hoofd stad. Dat blijkt uit de langdurige besprekingen tussen de voltalli ge regeringsdelegaties, maar ook uit Carters persoonlijke onder houd met premier Francesco Cossiga. De besprekingen met Cossiga stonden in het teken van grote overeenstemming op alle belang rijke punten van de wereldpoli tiek. Het gemeenschappelijk comminique: Italië en de VS zijn het erover eens dat het Westen een globale politieke strategie moet ontwikkelen om terugtrek king van Sowjet-troepen uit Af ghanistan te bereiken. De NAVO moet zijn Europese defensiein- spann ingen opvoeren, om de VS in staat te stellen troepen en ma terieel uit Europa naar de span- ningshaard in Zuidwest-Azië over te brengen. Camp David blijft voor Washington de oplossing voor het Midden- Oostenconflict en Cossiga verze kerde zijn gast dat de recente Eu ropese Midden-Oostenverkla- SALISBURY (GPD) - De spannin gen in Zimbabwe tussen aanhan gers van premier Moegabe en minister van binnenlandse zaken Nkomo lopen op. Die conclusie wordt in Salisbury getrokken na de verklaring van Moegabe, dat in het westen van het land een opstand tegen de regering plaatsvindt. Volgens Moegabe zijn de opstandelingen voormali ge guerrillastrijders van Nkomo s ZAPU, die hebben geweigerd de wapens neer te leggen na de ver kiezingsoverwinning van Moe gabe s ZANU en de onafhanke lijkheid van Zimbabwe. Moegabe heeft inmiddels opdracht aan leger en politie gegeven om de rebellie te onderdrukken. ZAPU en ZANU werkten tijdens de strijd tegen het blanke min derheidsregime van Ian Smith politiek samen binnen het Pa triottisch Front. Aanhangers van het ZAPU, en de militaire tak er van, ZIPRA, hebben echter niet kunnen verkroppen dat hun voorman Joshua Nkomo een ge weldige verkiezingsnederlaag leed tegen Moegabe. De Zim- babweaanse premier zei dat deze ZIPRA-guerrilla s zijn vervallen tot ordinaire bandieten, die zo snel mogelijk moeten worden opgepakt. Volgens Moegabe zou Nkomo van de onlusten in Matabeleland (waar de ZAPU-leider de meeste (stam)aanhang heeft) op de hoog te zijn en „volledig akkoord gaan met acties van politie en leger in het gebied. Maar goedingelichte kringen in Salisbury menen dat Nkomo niet al te hard van stapel loopt om zijn aanhangers weer in het gareel te krijgen. Gewezen wordt op de 8000 ZIPRA-guer- rilla's die nog niet naar Zimbab we zijn teruggekeerd en in Zam bia verblijven. Daarbij komt dat de Sowjet-Unie, die Nkomo steeds van militaire en politieke steun heeft voorzien, geenszins gelukkig is met de overwinning van Moegabe. De ZANU heeft altijd vriendschap pelijke relaties met China, Mos kou s aartsvijand, onderhouden. Na de onafhankelijkheid heeft Moegabe verklaard dat zijn land op basis van een niet-gebonden politiek relaties wil met alle lan- ring, die meer ruimte geeft aan de Palestijnse rechten, niet strijdig is met de Amerikaanse opvattin gen. De Italiaanse bondgenootschap pelijke taal moet Carter als mu ziek in de oren klinken na de dis sonanten die de afgelopen tijd uit Parijs en Bonn te beluisteren wa ren. Het is duidelijk dat nu Euro pa zich steeds schoorvoetender naar het Amerikaanse leider schap voegt, voor de VS het be lang van een trouwe bondgenoot die de richtlijnen uit Washington stipt opvolgt zeer groot is. Italië wordt wel eens het Bulgarije van de NAVO genoemd, omdat het zich ten aanzien van Amerika even gedisciplineerd opstelt als dat satellietland tegenover Mos kou. De recente bewijzen liggen in het onvoorwaardelijke accepteren van de modernisering en statio nering van de nucleaire middel lange afstandsraketten, het rege ringsbesluit om de Olympische Spelen in Moskou te boycotten en het voornemen om de tegen gestelde beslissing van het den die Zimbabwe's onafhanke lijkheid respecteren. Onlangs brachteen hoge Russische delegatie een bezoek aan het hoofdkwartiervandeZAPU. Een dag daarna werden de Russen, die voor het eerst met een Ae- roflot-toestel in Salisbury moch ten landen, door minister Ri chard Hove gewaarschuwd zich niet in de binnenlandse aangele genheden van Zimbabwe te mengen. Blokkade aan Spaanse grens opgeheven MADRID (AFP)- De blokkade van de Frans-Spaanse grens, die vijf dagen geleden een aanvang nam. is opgeheven. De Spaanse vrachtwagenchauffeurs die de grenspost La Junquera hadden bezet nadat Franse boeren hun vrachtwagens met goedkope groenten hadden aangevallen, begonnen tegen de avond met het opheffen van de blokkade. De regeringen in Parijs en Madrid besloten de chauffeurs schade loos te stellen voor de vernielin gen die zijn toegebracht aan hun vrachtwagens. Sommige vrachtwagens zijn in brand ge stoken door Franse boeren. De blokkade stuurde het toeristisch verkeer van en naar Spanje gron dig in de war. Vele reizigers kon den de grenspost niet passeren en moesten wachten of lange om wegen maken. Op bepaalde ogenblikken stonden meer dan 2000 vrachtwagens bij de grens post. Nadat gisteren verscheidene uren was onderhandeld tussen de vrachtwagenchauffeurs en de Spaanse autoriteiten werd beslo ten tot beëindiging van de blok kade. Officieel werd meegedeeld dat er nu garanties zijn voor een ongestoord transport van waren door Frankrijk. De regering in Parijs heeft de Franse boeren verzekerd de prijzen van groen ten en fruit indien nodig op peil te houden. Olympisch Comité zoveel moge lijk te saboteren door het intrek ken van paspoorten en andere maatregelen. Maar veel meer nog in Cossiga's verzekering (in mei) aan de Ame rikaanse minister van defensie Brown, dat Italië in geval van nood Amerikaanse acties buiten het NAVO-gebied zou onder steunen. Verder beschikt Ameri ka in Italië nu al over een groot aantal steunpunten voor zijn luchtmacht, de zesde vloot en de atoomonderzeeërs. Italië is be reid dit aantal in de toekomst te vergroten. Nu de komende conferentie in Ve- ïetië naar wordt verwacht de meningsverschillen tussen de Verenigde Staten en de Europese bondgenoten duidelijk aan het licht zal brengen, wenst Carter zich te verzekeren van de volle steun van één van de deelnemers. Want Italië is ook een trouw en principieel lid van de Europese Gemeenschap en kan binnen Eu ropa zijn stem laten horen ten gunste van de Amerikaanse bui tenlandse politiek. ADVERTENTIE Olivetti ET 221/201 elektronische schrijfmachine. Geruisloze letterschijf. Display- Geheugen voor tekst 01828-8055. en lay out. Vet in diapositief typen. Unieke automatische funkties. Voor tijdwinst en mooier werk. Bel voor demonstratie: office systems NOORDWIJKERHOUT (GPD) - „Dé kerken kunnen niet langer besluiten nemen over raciale discriminatie buiten aanwezigheid van de betrok ken onderdrukten zelf om. Wij moeten door de ogen van de onderdrukten gaan kijken om het racisme te kunnen zien". Dit is volgens ds. R. J. van der Veen, secretaris van de Nederlandse Zendings raad en sinds ruim tien jaar bestuurslid van het anti-ra- cismefonds van de Wereld raad van Kerken, een belang rijke les die geleerd is bij de voorbereiding van de wereld conferentie in Noordwijker- hout over racisme. Naar de in maart in Zweden ge houden regionale conferentie ging dan ook een multi-ra- ciale Nederlandse delegatie bestaande uit een buiten landse werknemer (een mos lim), een Surinamer en een Nederlander. Ds. Van der Veen: „De Nederlandse aan bevelingen zijn in Zweden voor een belangrijk deel overgenomen. Zo zullen er geen delegaties meer naar Zuid-Afrika gaan die alleen uit blanken bestaan en zullen zulke eenzijdig samengestel de delegaties niet meer in Eu ropa ontvangen worden". Uit de bijdragen van de ver schillende leden-kerken van de Wereldraad aan de confe rentie bleek duidelijk dat ra cisme een, veelomvattend be grip is. Toch kwamen een aantal kenmerken van racis me in alle verklaringen terug. Heel duidelijk stelde de La- tijnsamerikaanse delegatie het: „Racisme is een constan te bedreiging voor de wereld vrede en is fundamenteel an ti-christelijk. Racisme gaat er ten onrechte van uit dat de mensheid op grond van bio logische en raskenmerken in „superieur" en „inferieur" verdeeld kan worden De Europese consultatie in Zweden leverde nog een an dere definitie van het begrip op. „Racisme is een aspect van een veel meer verbreid verschijnsel: etnocentrisme (het centraal stellen van de ei gen cultuur), dat in de meeste delen van de wereld over heersend is. Het is van belang voor de Europese kerken om vat te krijgen op dat ver schijnsel. Dat manifesteert zich in ons gebied in de vorm van een discriminatoire hou ding van een etnische groep - meestal een meerderheid - tegenover een andere groep, meestal een minderheid". Ds. Van der Veen hierover: „We zien bijvoorbeeld in* Neder land dat vier vreemdelingen in een straat nog wel getole reerd worden, maar dat een vi jfde onaanvaardbaar wordt. We zien het ook in gebrek dere cultuur. Kijk bijvoor beeld maar naar protesten die loskomen als moslims ergens een eigen moskee willen heb ben. We hebben het daaren tegen altijd heel gewoon ge vonden dat in mohamme daanse landen islamitische gezagsdragers aanwezig wa ren bij openingen van christelijke kerken. Er is zelfs wel eens door mohammeda nen gecollecteerd om de bouw van christelijke kerken mogelijk te maken". Het programma van de Wereld raad van Kerken voor bestrij ding van het racisme heeft de afgelopen jaren heel wat dis cussie uitgelokt, vooral rond de omstreden giften aan in zuidelijk Afrika. Toch over heerst bij de kerken dank baarheid voor het program ma. De voorzitter van de Ne derlandse Raad van Kerken, prof. dr. H. Berkhof, bracht maandag, bij de opening van de conferentie, die mening duidelijk naar voren. „Ik ben ervan overtuigd dat de moedige manier waarop de Wereldraad van Kerken de slachtoffers van raciale on derdrukking overal ter we reld heeft aangewezen als mensen die hun eigen door God gegeven rechten hebben, vanuit het zicht van de 21e eeuw zal worden beschouwd als een van de grootste crea tieve beslissingen van deze In Nederland zelf slaan de ker ken binnenkort een nieuwe bladzijde om in de strijd tegen het racisme met het oprichten van de werkgroep Pluriforme Samenleving van de Raad van Kerken. Volgens ds. Van der Veen is dat een goede zaak omdat er in Nederland nog heel wat huiswerk te doen is om de manifestaties Buitenland „Dat neemt echter niet weg dat we ook moeten bijdragen aan bestrijding van het racisme in het buitenland, bijvoorbeeld in Zuid-Afrika. Het bloedbad daar is eigenlijk al begonnen. Wij kunnen, bijvoorbeeld door een olie-boycot tegen Zuid-Afrika, bijdragen aan de beperking van dat bloedbad. Nederland kan binnen Euro pa een gidsland zijn voor de teveel op economisch zelfbe houd gerichte EG De sterkste stemmen om strijd tegen het racisme komen uit Afrika en Latijns-Amerika. De kerken daar zien de strijd tegen het racisme als een weg zonder compromissen. Uit die hoek hoort men een loep om bevrijding en tegelijker tijd kritische vragen of de rij ke westerse landen wel se rieus van plan zijn om het ra cisme te bestrijden. De vraag werd heel duidelijk gesteld door de blanke Zuidafrikaan Charles Villa-Vicencio. Tevo ren had de vertegenwoordig ster van de Afrikaanse ker ken, mevrouw Meicy Oduyoye uit Nigeria, duide lijk gemaakt dat uitroeiing van het blanke racisme in Zuid-Afrika en Namibië bo ven aan de agenda van de Afrikaanse kerken staat. Wat de gevolgen van racisme en discriminatie zijn, is het best duidelijk te maken aan de hand van een aantal voor beelden. Soms gaat het om belachelijk optreden van mensen. Een voorbeeld daar van was te vinden in de stuk ken die voor de bijeenkomst zijn opgesteld. Het ging om een militaire censor in Brazi lië die in een kelkblad een tekst van de apostel Johannes zag: „U zult de waarheid we ten en de waarheid zal u vrij maken Wie heeft dit ge schreven, wilde de censor we ten. „Dat was Joannes en die citeerde Jezus antwoordde de redacteur van het blad. De censoi keek even nadenkend maar pakte toen toch zijn ro de potlood en streepte de zin door met de opmerking: „En toch bevalt die uitspraak me niet Misdadig gedrag Veel vaker gaat het bij racisme echter om schrijnend en mis dadig gedrag ten opzichte van mensen. Een voorbeeld daar van gaf bisschop Desmond Tutu, secretaris-generaal van de Zuidafrikaanse Raad van Kerken, in een toespraak die werd voorgelezen op de re gionale consultatie, eind april in Kenia. Bisschop Tutu, die van de Zuidafrikaanse rege ring geen toestemming had gekregen om naar de confe rentie te komen, vertelde van zijn ervaringen in een kamp waar zwarte Afrikanen waren ondergebracht Hij sprak met een weduwe en haar zuster, die geen van bei den een uitkering kregen en die eten moesten lénen van andere kampbewoners zon der dit ooit terug te kunnen geven. „Als jullie geen eten kunnen lenen, wat doen jullie dan? vroeg bisschop Tutu. „Dan drinken we water om toch tenminste het gevoel te hebben dat we iets hebben binnengekregen was het onthutsende antwoord. Dat zwarte Afnkanen in de zo genaamde herhuisvestings- kampen er zo slecht aan toe zijn, is volgens bisschop Tutu geen toeval. „Het is een on derdeel van de regeringspoli- tick om de zwarten te verwij deren uit het zogenaamde blanke Zuid-Afrika. Oud-mi nister Dr. Mulder, ooit be trokken bij het zogenaamde informatie-schandaal, heeft ooit gezegd dat het logische gevolg van de apartheidspoli tiek het uitsterven van de zwarte Zuidafrikanen is. En geen enkele regeringsfunc tionaris heeft dit ooit tegen gesproken". De openhartige uitspraken van de bisschop zijn volgens ds. Van der Veen het symbool van de verandering die de laatste jaren is opgetreden onder de zwarte bevolking. „De boodschap die je vroeget tussen de regels door moest lezen, komt nu ongebroken door". De praktijk met het anti-racis- me programma van de We reldraad van Kerken in de af gelopen tien jaar heeft vol gens ds. Van der Veen veel geleerd. „We hebben in de eeiste plaats gemerkt dat ra cisme veel dieper in de eco nomische en politieke ver houdingen vervlochten zit dan we aanvankelijk veron derstelden. We hebben bo vendien gezien dat de kerken, die in 1968 in Uppsala moedi ge taal hebben uitgeslagen ovei herverdeling van macht, veel minder in staat zijn om bij het dar st dachtc Bovendien blijken de kerken veel meer verdeeld te zijn dan we destijds voor mogelijk hadden gehouden. Al drie ministers aan de kant gezet PARAMARIBO (GPD) - Het ontslag van drie Surinaamse ministers, en vooral dat van minister van planning A. Zunder, geeft aan dat de Surinaamse regering geen fouten wil maken als minister De Koning van ontwikkelingssamenwerking volgende week in Pa ramaribo arriveert. ROME - Jimmy Carter sprak gisteren o.a. met de Italiaanse president Pertini in het presidentiële paleis in Rome. Op de achtergrond een markant detail van een beroemd wandkleed.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1980 | | pagina 9