Nieuw materiaal
voor nachtvissen
meisjes
Dolzinnige satire
ZATERDAG 21 JUNI 1980
Heeft u al gebruik ge
maakt van de nieuwe
mogelijkheid die minis
ter Braks van landbouw
en visserij de sportvis
ser dit jaar biedt. Na
melijk om 's nachts te
mogen vissen? Wel af
gelopen weekeinde heb
ik er eens een volledige
nachtrust aan opgeof
ferd. Ik wilde eindelijk
wel eens beproeven hoe
het nou precies zit met
die woeste Engels ver
halen dat de karper 's-
nachts veel beter vang-
baar is dan overdag.
Wel, om eerlijk te zyn, veel kar
per heb ik die nacht niet aan
de haak gehad. Nu zegt zo n
keertje natuurlijk niets over
de vangbaarheid van karper.
Zeker niet, wanneer ze enkele
tientallen meters verderop
wel van hun aanwezigheid
blijk geven via een serie forse
sprongen boven water uit,
gevolgd door een flinke
plons. Die nacht gaven ze in
elk geval de voorkeur aan wat
spelen boven en onder de wa
terspiegel. bóven een met
zorg gekookt aardappeltje.
Aparte sfeer
jf* Ondanks de tegenvallende
vangst vond ik zo n nachtje
vissen toch een belevenis. Het
heeft toch een heel geheim
zinnige sfeer om daar op een
volkomen verduisterde plas
te zitten, waar zelfs nog geen
plezierjachtje voorbijkomt.
De enige roering in hef water
veroorzaakt door een paar
kwetterende meerkoeten, die
kennelijk nooit rust nemen.
Verbaasd kijk je naar een
koppeltje eenden dat half in
slaap gedommeld voorbij
komt drijven.
Natuurlijk zijn er ook nadelen.
Zaken waarvan je op klaar
lichte dag geen last hebt. De
muggen worden naarmate de
nacht langer duurt steeds
brutaler en nemen bezit van
elk plekje huid dat niet be
schermd is. Alleen regelmatig
insmeren met een insecten-
werende stift schept wat
ruimte tussen de bloeddor
stige prikbeesten en de hen
gelaar die door de werking
Denk maar niet dat de recen
senten van boeken die je in
allerlei bladen leest alleen
maar degelijke, geleerde of
moeilijke boeken lezen. Ben
je gek! De meeste besprekers
lezen in hun vrije uurtjes de
tectives, jongensboeken, de
Panorama en de Nieuwe Re-
vu. De boog kan immers niet
altijd gespannen zijn.
Omdat ik al weer enige jaren
geleden ben toegetreden tot
het leger van de recensenten,
zal ik de lezer eens vertellen
wat ik graag lees. Omdat ik
mijn TV de deur heb uitge
daan, heb ik tegenwoordig
een massa tijd méér om te le
zen. Ik lees de boeken over
Sherlock Holmes, de Neder
landse detectives van Ivans
en boeken over reizen en ver
re landen. Met veel plezier
heb ik ook altijd de boeken
van Bert Jansen gelezen. Ei
genlijk is mij één boek van
hem, een paar jaar geleden,
een beetje tegengevallen.
Zij laatste boek heet "Zweedse
Meisjes" en daar gaat het
boek ook over. Hoewel toch
ook weer niet. De hoofdfi
guur in deze roman gaat ge
durende zijn vakantie wer
ken als lichtmatroos op een
schip dat op Zweden vaart.
En aan boord gebeuren aller
lei leuke, verdrietige en
vreemde dingen. Hij leert
het zeemansleven een beetje
kennen en het gaat hem na
verloop van tijd zelfs heel
goed af. In Zweden wordt hij
verliefd op een meisje en
daar beoefent hij voor de
eerste maal de geslachts
daad mee. Hij blijft niet bij
het meisje want het leven als
varensgezel heeft toch uit
eindelijk zijn voorkeur.
Zoals alle boeken van Jansen
is het met vaart geschreven.
Vervelen doe je je beslist
niet. 238 Bladzijden lang
maak je spanning en avon
tuur mee. Wat vaak over
Jansen wordt gezegd: dat hij
een slordige stijl heeft, is
waar. Maar voor een ont-
spanningsboek als "Zweedse
Meisjes" (verschenen bij
Bert Bakker) vind ik dat
juist wel fijn. Nou eens niet
allerlei literaire spelletjes,
moeilijke zinnen en ontoe
gankelijke beeldspraak.
Het is geen diepzinnig boek. En
daar komt ook direct een
klein probleem mee naar vo
ren: dat het wel een érg man
nelijk boek is. Een boek van
stoere knapen, zuipende
mannen en meisjes die ver
sierd moeten worden. Ik
vrees dat de feministen het
boek niet erg hoog zullen
hebben.
Een ander klein dingetje: in
het boek komt een onsympa
thieke kerel voor - een draak
van een vent - die naar het
einde toe steeds homosek-
sueler wordt. Aan het slot
van de roman is hij inder
daad homoseksueel. Deze
man geeft de lezer misschien
een beetje de indruk dat ho
moseksuele mannen alle
maal klieren zijn. Laat ik
eens uit de school klappen: je
hebt er af en toe - bij die ho
moseksuelen - wel eens min
kukels tussendoor lopen
maar verreweg de meesten
zijn verdomd aardig.
Maar verder over het boek van
Jansen niks dan goeds. In het
genre spannend jongensboek
voor volwassenen kan ik het
bijzonder aanbevelen als
vakantielectuur. Ik verheug
mij al weer op Jansens vol
gende boek. En dat komt er
al aan, heb ik gehoord.
In 1971, toen het ludieke tijd
perk tekenen van verval ver
toonde, verscheen bij uitge
verij De Bezige Bij het boekje
"Zuster Belinda" van de vol
strekt onbekende Peter An-
driesse. Een - als ik 't wel heb
- gebonden uitgave nog wel
met een omslagillustratie van
tekenaar Hans Borrebach.
Zelden werd een "literair"
werk een zo snelle en totale
mislukking. Meteen al moet
de gemiddelde boekhandel
gezien hebben dat 't toch niks
werd: ik weet nog vaag dat ik
het boek achter het raam van
een sporadische softpornole-
verancier zag liggen of anders
was het De Slegte die in een
bui van overmoed iets onver
koopbaars probeerde te ver
patsen.
We zijn inmiddels zo'n tien jaar
verder, ouder, wijzer. Het
verleden is vergeten, de
Schrijvers van Toen even
eens, van literatuurvernieu
wing is nog geen sprake, de
Nostalgie viert hoogtij. Aan
een nieuwe, ongeïnteresseer
de generatie vertellen we van
flowerpower, barricades en
Remko Kampurt.
We zijn een beetje oud en moe,
we bezitten een tweede
vrouw of man plus koopwo
ning, en des zondags wemelt
het van ons op de tennisbaan.
We joggen ons rot en fietsen
ons een hartinfarct. Sommi
gen halen al militaire dienst
verhalen op, anderen kanke
ren op de moderne jeugd en
velen stemmen PvdA of D'66.
In afwachting van de Grote
Vernieuwing leven we in een
vacuüm en gedenken vroe
ger, schoner tijden. Ook in de
letterkunde, en vooral ook bij
Loeb van der Velden, uit
gevers, leeft deze doemge-
dachte, weg-met-ons. Hoe
anders is 't te verklaren dat
L&vdV (inmiddels voorgoed
uit elkaar, zoals het past in de
ze tijd) in meelijwekkende
wanhoop een herdruk van
Zuster Belinda verzonnen?
"Zuster Belinda en het gehei
me leven van dokter Dush-
kind", ik kan u het boek laten
zien! Mét de Toen misschien
opvallende, Nu jammerlijk
talentloze Borrebach-schets
op de voorkant, een uitdruk
kingloze verpleegster tonend
wie door doktershanden het
maagdelijk uniform van 't li
chaam wordt gegraaid, 't
Blijft gevoeglijk, hoor, het
slipje zit nog en zelfs de lin
kerborst bezorgt de vreselijk
ste maniak geen slapeloze
nacht. Een zielige tekening,
maar een absoluut toppunt
van creativiteit vergeleken
met de "literaire" inhoud.
Die inhoud. Ik heb het boek
gelezen maar weiger, deze ene
keer, een bespreking, een se
rieuze dan wel vrolijke bena
dering. Ook geen citaten, dat
gaat te ver, wel die ene loze en
tegelijk alleszeggende recla
mekreet op de achterflap:
"Eén van de meest gezochte
maar onvindbare boeken uit
de recente Nederlandse lite
ratuur heruitgegeven
Deze dolle satire op de dok
tersroman, met in de bijrollen
vele bekenden uit het "literai
re" wereldje heeft nog niets
van zijn sprankelende humor
verloren".
Dolle satire! Sprankelende hu-
Sr zou een overheidsinstantie
moeten ingrijpen om deze
volksverlakkerij, deze on
toelaatbare vernedering van
de Nederlandse "literatuur"
te verbieden. Wat doet Ko
ning Klant? Wordt het niet
tijd voor Kamervragen?
Waarom protesteert de uitge
doofde Campert niet, of liever
zijn verzorgster, zijn fanclub
desnoods?
Mild zijn voor ouden-van-da-
gen, welzeker, maar Krasse
Kampurt weet wél mot te
maken met Komrij: dat An-
driesse zijn "Tjeempie of
Liesje in Luiletterland" pla-
gieerde, dat schijnt de bejaar
de Experimenteel niet te de
ren. Is hier sprake van seniel-
sluwe selectiviteit?
Vragen, vragen. Zuster Belinda
volgt haar Roeping, geestig
copulerend, in Andriesse's
ziekenhuis. Vriendje Geert,
3e-rangs tegenspeler, volgt
trouw Andriesse's "dolle" in
gevingen, en wacht moede
loos op he». satirische happy
end. Dr. Dushkind en zijn
collega-sigarettenmerken
graaien en grabbelen patiën
ten en verpleegsters met die
typisch sprankelende humor
van regisseur Andriesse.
Dikke pret in dit zo gezochte
boek.
In vredesnaam, als niemand het
maar vindt
Peter Andriesse, "Zuster Be
linda en het geheime leven
van dokter Dushkind. Uitg.
Loeb en van der Velden, Am
sterdam 1979,1980 J 25.-
Een verlichte waker voor bijvoorbeeld de nachtvisserij op kar
per. De energie wordt geleverd door een minuscuul drievolt batte
rijtje.
Inmiddels beginnen de hengel
sportwinkeliers ook in te
spelen op de verrassende vrij
stelling van de nachtvisserij.
Wanneer er bijvoorbeeld van
af de kant op karper wordt
gevist is er sinds kort ook een
verlichte waker in de handel.
Het principe is hetzelfde als
bij de verlichte pen. Ook hier
een drievolts mini-batterijtje,
die in de waker verborgen zit.
"Bosbaan"
De waker, die van de ontwer
pers Ronald Fenger en Her
man Zandstra de naam "Bos
baan" heeft gekregen is ge
makkelijk op de lyn te klem
men en levert bij de aanslag
geen problemen op. Een an
dere vinding speciaal ten be
hoeve van de nachtvissers is
de zogenaamde "lightcap".
Het is een vispet met inge
bouwde verlichting. Onder
lange klep is een lampje ge
monteerd, dat precies de
plaats beschijnt waar de han
den bezig zijn. Bijvoorbeeld
met het plaatsen van het aas
op de haak. Nadeel van de
verlichting is wel dat het weer
snel insecten aantrekt.
Een attribuut, dat al voor de in
troductie van de nachtvisserij
in ons land in de hengel
sportwinkels verkrijgbaar
was is de beetregistrator, of
zoals de Engelsen het noemen
een 'bite-indicatorHet is
een apparaatje, al dan niet
gemonteerd op een hengel-
steun, waar de lijn doorheen
loopt. Neemt de vis de lijn
mee of valt de lijn slap (wan
neer de vis in de richting van
de hengelaar zwemt) dan
geeft het apparaatje een sig
naal. Dat kan variëren van een
zoemer tot een oplichtend
lampje. Ook hier geldt dat een
forse wind of een flinke golf
slag voor problemen kan zor
gen bij de registratie.
Zichtbaar
De nachtelijke expeditie per
visboot was ook bedoeld om
de lichtgevende pen te testen,
die ik onlangs voor het nogal
prijzige bedrag van 25 piek
had gekocht. Ik moet zeggen
dat ik verbaasd ben over de
goede zichtbaarheid van het
verlichte puntje van de pen.
Het is er eentje van Japanse
makelij. In het topje voorzien
van een rode light emitting
diode (led) die je tegenwoor
dig op vrijwel elke tuner, pla
tenspeler of cassetterecorder
ook aantreft.
De energie om dat minuscule
lampje te laten branden
wordt geleverd door een al
even klein lithium batterijtje
dat in de schacht van de pen is
verborgen. De beetregistratie
is mogelijk dankzij de weer
schijn van het lampje in het
water. Daardoor zie je op af
stand twee lichtpuntjes, die
wanneer de pen naar onderen
wordt getrokken dichter naar
elkaar toegaan en wanneer de
pen wordt opgestoken verder
uit elkaar gaan.
Rustig weer
Voorwaarde voor zo'n duidelij
ke herkenbaarheid van de
aanbeet is wel dat er niet te
veel wind staat. Met een klein
kabbeltje gaat het nog wel,
maar wanneer er echt golven
komen is het moeilijk te zien
wanneer de vis aanbijt. Dat
zelfde geld wanneer er een
flinke stroming staat.
Wat mij ook erg is meegevallen
is het gewicht van de pen Bij
het zien van het pennetje
vermoedde ik dat het echte
loodsjouwer zou zijn, maar
met twee forse loodhagels op
de lijn blijkt toch de juiste
compensatie gevonden voor
het drijfvermogen. Alleen de
constructie met de twee plas
tic ringetjes ziet er niet al te
Voor de hengelaars die met
twee hengels tegelijk vissen
zijn er zelfs van bepaalde
merken al beetverkhkkers
verkrijgbaar met hoog- en
laagtonige zoemers. Zodat de
hengelaar in het donker pre
cies weet bij welke hengel hij
moet zijn. De prijzen van de
verklikkers lopen nogal uit-
tje of vier, vijf tot boven de
honderd gulden. De meeste
apparaatjes zijn van Engelse
makelij waar ze al vele jaren
worden gebruikt.
