Westduitse liberalen op rand van afgrond Brazilië: democratische opening of verharding bewind? Grote drugsvangst in Italië Geen erkenning PLO door EG STUURÉÉN MAANDRANTSOEN Zwarte kinderen dood na eten vergiftigde taart Strauss presenteert schaduwkabinet99 Spaans toerisme achteruit ZATERDAG 7 JUNI 1980 Bericht in Britse krant ontkend LONDEN (AFP/GPD) - Een woordvoerder van het Britse ministerie van buitenlandse za ken heeft gisteren verklaard dat er geen sprake zal zijn van een formele erkenning van de Pale stijnse bevrijdingsorganisatie PLO door de "negen" van de Eu ropese Gemeenschap, die 12 en 13 juni in Venetië bijeenkomen. Daarmee ontkrachtte hij een be richt van die strekking in de doorgaans betrouwbare krant "The Guardian", die gisteren nad gemeld dat op de topconfe rentie in Venetië in een "specia le verklaring" formele erken ning van de PLO door de EG- landen zou worden bekendge maakt. De woordvoerder wees op de ver klaring van de Ierse minister van buitenlandse zaken uit naam van de "negen" voor de vergadering van de VN in sep tember 1979, waarin deze de PLO een belangrijke factor had genoemd, waarmee bij de oplos sing van het conflict in het Mid den-Oosten rekening diende te worden gehouden. Naar zijn zeggen werd wel een verklaring voorbereid ten 'aan zien van de problemen in het Midden-Oosten, maar over de inhoud daarvan wilde de woordvoerder van het ministe rie van buitenlandse zaken in Londen niets kwijt. Het bericht van de Engelse krant was afkomstig van een Brussel se correspondent die voor zijn nieuws overigens geen bron had vermeld. Ook op het ministerie van buiten landse zaken in Den Haag is niets van een erkenning van de PLO bekend. Volgens een woordvoerder van het ministe rie is het bericht over een op handen zijnde formele erken ning van de PLO in de Britse krant The Guardian van giste ren dan ook uit de lucht gegre pen. Tijdens de vergadering in Napels is besloten een rapport op te stellen over de situatie in het Midden-Oosten en de uitkom sten daarvan zullen volgende week donderdag in Venetië ter sprake komen", aldus de woordvoerder. Van een formele erkenning van de PLO is daarom geen sprake. "Het recht op zelf beschikking voor de Palestijnen is al eerder door de Ierse woord voerder van de EG, Michael O'Kennedy, in de Verenigde Na ties verwoord. Maar het aan vaarden van de PLO als ge sprekspartner in de onderhan delingen zou het door de Ver enigde Staten gelanceerde Camp David-proces doorkrui sen. En dat zou in strijd zijn met de verklaringen die minister Van der Klaauw (buitenlandse zaken) onder meer nog tijdens het bezoek van zijn Israëlische ambtgenoot Shamir, eerder deze week, heeft afgelegd". MILAAN (UPI) - In Noord-Ita- lië zette de Italiaanse politie gisteren haar klopjacht voort op verdere verdachten in wat een van de grootste verdo vende middelen-zaken in de geschiedenis van het land belooft te worden. Dit hebben politiefunctionarissen giste ren meegedeeld De politie wilde geen details bekendmaken omdat de zaak nog niet is afgesloten, maar zei wel dat er tot nog toe min stens 17 personen waren aan gehouden en dat er drie he- roïne-fabrieken en grote hoe veelheden heroïne en morfi ne, die voor de Europese en de Amerikaanse markt waren bestemd, waren ontdekt. Volgens politiebronnen werden twee van de fabrieken ont dekt in een oud kasteel in het stadje Ceresto en een in Mi laan. Volgens deze bronnen werden er ook genoeg chemi caliën, die gebruikt wordèn bij de fabricage van heroïne en morfine, gevonden om een ton van deze middelen te fa- briceren. Dé politie is nog bezig de vangst Twee agenten kilo morfine-grondstoffen en 15 kilo pure heroïne in beslag (Van onze correspondent Hans Amesz) BONN - Op de eerste dag van het partijcongres van de FDP in Freiburg hebben de 400 gedele geerden zich met overgrote meerderheid uitge sproken voor een voortzetting van de sociaal-li berale regeringscoalitie in Bonn. FDP-voorzit- ter en minister van buitenlandse zaken Hans Dietrich Genscher deed een hartstochtelijk be- roep op zijn partijgenoten om te verhinderen dat de liberalen bij de Bondsdagverkiezingen in ok tober onder de kiesdrempel van 5 procent blij ven. wil zij als politieke partij overle ven, maar één ding kan doen: „Met Schmidt tegen Strauss". De gedelegeerden op het Frei burger congres, dat vandaag afloopt, zijn het daar mee eens. De vraag is, hoe dit het beste in de praktijk kan worden gebracht. Wat met andere woorden het~recept voor de zieke is? Het lijkt raadzaam dat de FDP waarschuwt v absolute SPD-meerderheid. Daardoor wordt het partijen landschap dusdanig veranderd dat moet worden aangenomen dat veel kiezers daarvan schrik ken. Een totaal „rode regering" heeft in de Bondsrepubliek im mers nooit bestaan. LONDEN - Gelaten laat de Britse premier Margaret Thatcher - wegens haar onverzettelijkheid vaak "ijzeren Maggie" genoemd - zich kussen door leden van het Britse nationale voetbalteam. Mevrouw Thatcher gaf een receptie voor de sportlieden. Wij staan op de rand van de> af grond. Het gaat om de liberale partij in Duitsland. Het gaat erom dat het bestaande drie-partijen systeem blijft. Dat vereist de in zet van ons allen. Dat vereist dat wij duidelijk maken wat onze doeleinden zijn en waar we poli tiek staan", aldus Genscher. De minister van buitenlandse za ken zei dat de socialistische-libe- rale regering in de Bondsrer publiek niet alleen door rechts wórdt bedreigd, maar ook door sommige kringen binnen de SPD, die niets liever willen dan ADVERTENTIE Medisch Comité stuurt 450 ton rijst naar Cambodja i n I pprc /egt dal~" dé komende drie maanden alleen al 200 miljoen gulden nodig is." Vietnam heeft, via het Britse Oxfam voor 300.000 gulden rijst gekocht, die naar Cambodja 66 verscheept wordt. J Dit betekent 450 ton rijst. Het Medisch Comité Nederland- U kunt daaraan bijdragen. U kunt Cambodja helpen: g» Eén kilo rijst kost zegge en schrijven^ 66 cent inclusief verscheping. Eén maandrantsoen voor één persoon, 16 kg, betekent f. 10;56 Stüür dat maandrantsoen, M^v'°d:;:::.,:,r":,ciRoi090400 J hulporganisaties zal dit jaar M zeker 250.000 ton voedsel n; Cambodja gestuurd móéten worden. Dit moet vóór eind mei - voor het regenseizoen begint - omdat daarna vervoe landinwaarts extra moeilijk wordt. MCNV, Amsterdam. Alle inlichtingen Medisch Comité Nederland-Vietnam Postbus 5701, .1007 AS Amsterdam f JOHANNESBURG (AFP) - Twee zwaarte kinderen in Zuid-Afrika zijn een pijnlijke dood gestorven en vier anderen moesten in een ziekenhuis worden opgenomen nadat zij taartjes hadden gegeten die waren vergiftigd met strychi- ne. Zij hadden de taartjes, gekre gen van een automobilist in de buurt van Johannesburg. Dit heeft de, politie gisteren bekend gemaakt. Ook een kat en een hond die van het gebak hadden gegeten, stierven. De politie heeft een dringend be roep gedaan op zwarte ouders om er bij hun kinderen op aan te dringen geen eten van vreemden aan te nemen. De jacht op de au tomobilist wordt bemoeilijkt omdat de politie alleen beschikt over een vage beschrijving van de man door de jonge kinderen. Premier Pieter Botha van Zuid- Afrika heeft gisteren de affaire rond minister Hennie Smit, die heeft gezegd dat zwarten trager van begrip zijn, afgedaan als een 'storm in een glas water Wat mij betreft is de zaak gesloten, aldus Botha. Hij aanvaardt de uitleg die Smit later heeft gegeven van zijn omstreden uitlating. In die 'toelichting' verklaarde Smit dat negers als gevolg van hun stam-traditie niet zo snel kunnen denken in termen van een wes- ters-cónstitutioneel staatsbestel. AMSTERDAM - De gouden griffel is dit jaar toegekend aan Simone Schell voor het kinderboek "Zee zicht". De gouden penseel is toe gekend aan Joke van Leeuwen voor het illustreren van het kin derboek "een huis met zeven kamers". De prijzen zullen worden uitgereikt op 1 oktober tijdens de landelijke opening van de kinderboeken week. dat de sociaal-democraten in ok tober de absolute! meerderheid behalen. Genscher waarschuwde het con gres ervoor niet te speculeren op een soort medelijden-effect voor de FDP. Sinds de Vrije democra ten bij de verkiezingen in de be- volkingsrijkste deèlètaat Noord- rijn-Wéstfalen 134Ö stemmen te kort kwamen voor een afvaardi ging in het deelstaatparlement, is dit een veelbesproken thema in Duitsland. Volgens Genscher is het echter een illusie erop te hopen dat CDU- kiezers die Strauss niet als bondskanselier willen, in okto ber op de FDP zullen stemmen. Dat is inderdaad in Noordrijn- land-Westfalen niet gebeurd. Verkiezingsanalyses hebben aangetoond dat juist veel CDU- aanhangers op de SPD, en daar mee eigenlijk op bondskanselier Helmut Schmidt, hebben ge stemd. Mèt Schimdt De meeste politieke waarnemers zijn het erover eens dat de FDP. (Van onze correspondent Hans Amesz) BONN - Als de CDU-CSU de Bondsdagverkieziftgert'in oktober wint, wordt minister-president Gerhard Stoltenberg van Slees- wijk-Holstein „tegen zijn eigen wens" vice-kanselier onder Franz Josef Strauss. Stoltenberg zei vrijdag dat hij eigenlijk liever rege ringschef in de meest noordelijke Duitse deelstaat wil blijven. Omdat de politieke betekenis van de verkiezingsuitslag echter van „zo buitengewoon groot belang" is, heeft hij er „uit plichts besef' in toegestemd deel uit te maken van het „schaduwkabi net". Tijdens een persconferentie in Bonn, waar officieel bekend werd gemaakt hoe het verkiezingsteam van de Union eruit ziet, had kandidaat-kanselier Strauss gezegd dat Stoltenbergs kennis van financiën en economie „onmisbaar" voor een door hem geleide regering is. „Wij zullen met grote problemen worden geconfronteerd en die kunnen .riet worden opgelost als Gerhard Stoltenberg niet de verantwoordelijke man voor het financieel-economische terrein is", aldus Strauss. De Beierse minister-president bevestigde wat enkele dagen gele den al was uitgelekt, namelijk dat Rainer Barzel lex-oppositiel eider), Werner Dollinger (ex-minister van PTT), Alfred Dregger (CDU-voorzitter in Hessen), Heiner Geissler (CDU%Secretaris- generaal), Walter Leisier Kiep (minister van financiën in Neder- saksen), Hans Maier (minister van cultuur in Beieren), Helga Wex (voorzitster van de CDU-vrouwenvereniging), Manfred Woerner (defensie-woordvoerder van de CDU-CSU in de Bondsdag) en Frits Zimmermann (CSU-fractieleider) in elk geval minister zul len woeden als'de CDU-CSU aan de macht komt. „Zij kunnen allemaal minstens twee ministeries leiden", aldus Strauss. MADRID (Reuter) - De Spaanse toeristenindustrie, die ruim twee decennia lang de motor is ge weest van de economische her opleving van het land, lijkt over haar hoogtepunt heen te zijn. De cijfers voor het eerste kwartaal van dit jaar wijzen uit, dat zes procent minder toeristen het land bezochten dan in dezelfde perio de van 1979. Dit was al een teleur stellend jaar wegens stijgende prijzen, een sterke peseta en een serie bomaanslagen bij de stran den door Baskische guerrilla strijders. Functionarissen in de toeristische sector menerj nu dat 40 miljoen bezoekers het hoogste is, wat Spanje kan verwachten. Dit aan tal werd net niet gehaald in het record-jaar 1978. Alles wijst erop dat het aantal toeristen, dat naar Spanje komt, dit jaar lager zal lig gen dan de 38,9 miljoen van vorig jaar. Terwijl de inflatie ervoor gezorgd heeft dat de inkomsten uit het toerisme ondanks het dalende aantal .bezoekers zal blijven stij gen, is de tijd voorbij dat dc vakantiegangers voldoende geld in het laatje brachten om Span- je's olierekening te betalen. Vorig jaar voerde Spanje voor ongeveer 12 miljard gulden olie in, terwijl de toeristen in Spanje ongeveer 12,5 miljard gulden uitgaven. Maar de olierekening stijgt veel sneller dan de inkomsten uit het toerisme en zou dit jaar al het dubbele kunnen bedragen van die van vorig jaar, hetgeen een ramp zou zijn voor de Spaanse betalingsbalans. RIO DE JANEIRO - Liberalisering of verharding, versterking van de discipline, om de voorwaarden voor het Braziliaanse welvaarts- wonder te handhaven en te ver beteren. Voor dit dilemma staat het nog onder de vorige president Geisel voorzichtig begonnen ex periment in democratie in Brazi lië. 'Opschriften op muren van huizen en kantoren in Rio de Janeiro la ten geen twijfel over de mening van de bevolking. Fome, het Por tugese woord voor honger staat overal gekalkt. De Zwarte hand (de naam van het beruchte dood- seskadron) is terug, luidt een an der opschrift terwijl hier en daar ook „weg met de dictatuur neer geschreven is. Deze sociale en politieke protesten tegen de zgn. „democratische opening" van president Joa Figueiredo zijn niet nieuw in Brazilië. Het econo misch model brengt de meeste Brazilianen aan de rand van de hongersnood: 100 procent infla tie per jaar, een minimumloon in de grote steden van 160 gulden, terwijl een Braziliaans gezin het driedubbele nodig heeft om rond te komen, een buitenlandse schuld van meer dan 50.000 mil jard dollar plus een monopolie positie van het buitenlandse ka pitaal. Miljoenen armen balanceren op de rand van de hongerdood Meerderheid - Minderheid Een minderheid van 5 tot 10 pro- •cent van de 120 miljoen Brazilia nen trekt feitelijk profeit van dit model. Aanhoudende geruchten willen échter dat Brazilië s sterke man op economisch gebied, Del- fim Netton zijn functie binnen kort zal neerleggen. Hij zou niet bij machte zijn de inflatie een halt toe te roepen en zich te weinig bekommeren om de te hoog op gelopen buitenlandse schuld. De militaire president Figueiredo en diens voornaamste adviseur op politiek gebied, generaal Golbe- ry, een soort Kissinger vai» de Braziliaanse politiek, blijven voorstander van de „democrati sche openingwaarbij vooral de middenklasse ruimer kan adem halen, hoewel niet altijd op eco nomisch gebied. ^an de andere kant staan de aa hangers van generaal Medeiro het hoofd van de inlichtingen dienst van het leger, SNI, die weinig voor democratische expe rimenten voelen en het liefst te rug zouden.willen keren naar de tijden van een autoritair gene- raalsbewind. Medeiros zou op dit moment aan de verliezende hand zijn. In vergelijking met 5 jaar geleden is er op politiek-sociaal gebied veel meer aan de hand in Brazilië. Alleen vorig jaar vonden meer stakingen plaats dan in de 14 voorafgaande jaren van de mi litaire dictatuur. De staking van de metaalarbeiders in april-mei in Sao Paulo was een nationaal Hoogtepunt in de reeks krachtmetingen tussen vakbon den, onderwijzersorganisaties, artsen en boeren tegen de eco nomische politiek van Delfim Netto en zijn staf technocraten. Georganiseerde arbeiders, vooral in Sao Paulo, hebben het initia tief overgenomen van de kleine bourgeoisie, de intellectuelen en de middenklasse die vioeger tij dens de donkere dagen van de militaire dictatuur de protesten tegen de terreur verwoordden. Op het ogenblik is de onderdruk king van die groepen verschoven naar de arme sectoren van de be volking, die het slachtoffer zijn van de economische terreur. Vrijheid van drukpers bestaat, hoewel betrekkelijk, want het weekblad Hora do Povo werd enkele weken geleden in beslag genomen en krijgt een proces aangespannen, omdat het een lijst waagde te publiceren met de namen van 152 Braziliaanse auto riteiten die in Zwitserland ge heime bankrekeningen hebben. De kunst bloeit zonder i terwijl de mogelijkheid van sta kingen en protesten bestaat. Vandaar dat een Braziliaanse po liticus in een interview het nieu we regime een „relative dicta tuur noemde. De bevolking be schouwt die veroveringen als successen, door haar behaald in stijd en verzet en niet als toegif ten van een militaire dictatuur. Politieke onduidelijkheid Op het politieke front overheerst verwarring en een sfeer van on zekerheid. De regering wil het oude model van twee toegestane partijen (Arena en MDB) dit jaar nog vervangen door een meer- partijenstelsel, waarbij de linkse oppositie van oud-gouverneur Brizola's partij, de PTB, die in middels PDT heet, en de arbei dersoppositie, verenigd in de PT van de internationaal bekende vakbondsleider uit Sao Paulo, Lula, hoge ogen gooien. Tenmin ste als met name de PT van Lula erin zal slagen het vakbondsver- zet vrij te houden van annexatie pogingen door intellectuelen uit linkse splintergroepjes, die theo retisch dromen over de omver werping van het kapitalistische systeem in Brazilië. Eén belangrijke factor in de poli tieke strijd in Brazilië mag niet over het hoofd worden gezien, al dus politieke waarnemers in een van s werelds duurste hoofdste den, Rio de Janeiro. De katholie ke kerk van Brazilië heeft in meerderheid gekozen Voor de al-men en blijft resoluut tegen stander van het economisch mo del, waarbij regeringstechnocra ten zweren. Als de kerk moet kiezen tussen het Vaticaan en het volk, kiest ze voor het volk, zegt een advocate, die als intellectueel ten dienste van de arbeidersklasse staat, zo als zü het uitdrukt. Dit naar aan leiding van het komende bezoek aan Brazilië van paus Johannes Paulus II begin juli. Veel Brazi lianen verdenken de regering er van door het pausbezoek in diens functie als staatshoofd van het Vatikaan de kerk te proberen te verdelen of in elk geval politieke munt uit dit bezoek te slaan. Ondertussen nemen in het onme telijke Amazonegebied de grondconflicten tussen groot grondbezitters en Indianen toe. In de sleden probeert het bewind door een „Populistische aanpak de bewoners van de Favelas, de krottenwijken, zoet te houden. het Soms worden deze van hun lap- noer jes grond verdreven of als ze georganiseerd verzet plegen, worden ze zoet gehouden met het treffen van voorzieningen zoals licht, water en elektriciteit. Waar het produktieproces bedreigd wordt, slaat de regering echter onverbiddelijk toe. Dat is de les die vakbondskringen uit de na 41 dagen afgebroken metaalstaking in Sao Paulo trekken. De rege ring gedoogt geen aanval op de basis van haar economische poli tiek: de produktie, hoewel de multinational tijdens de staking bereid waren water in de wijn te doen. De democratische opening in Brazilië bestaat in een harde aanpak tegenover de georgani seerde arbeidersbeweging ge-, combineerd met de zachte glim lach tegenover de miljoenen ar men in de Favelas. Omringd door buurlanden als Uruguay en Ar gentinië met harde militaire dic taturen is Brazilië een vooruit gang wat de burgerlijk-democra tische vrijheden voor een elite van de middenklasse betreft. Binnen het leger heerst bezorgd heid over de uitwerking van het politiek-economisch model: hoe kun je op den duur sociaal-eco nomische protesten binnen poli tieke vaarwaters kanaliseren als 35 miljoen „stille armen en nog eens 50 miljoen openlijke armen menselijk gesproken geen toe komsthebben in „deze republiek baz ïraals ekblad Em Tempo Brazilië

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1980 | | pagina 9