LEIDSCH
DAGBLAD
Doek valt over
middenstanders
Algemene staking
op Jordaanoever
Vier procent bezuinigen
varic/aag
Mensen wachten
met
aankoop kleding
Kleurenbijlage
over EK-voetbal
W Meubelfabriek
Oisterwijk
toonaangevend in eiken
Vitamine voorkomt bij
zwangerschap ernstige
gevolgen suikerziekte
Opstandige
beweging
op Nieuwe
Hebriden
roept
provinciale
regering uit
Vrouw
doodt
zoontje
DINSDAG 3 JUNI 1980
OPGERICHT 1 MAART 1860
36180
Directeur G Koopman
Hoofdredacteur: A A M Schuurmans
Adj.-hootdredacteur: R. D. Paauw
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
B-ireau Wit e Singel 1
2311 BG Leiden
oor tel nrs zie colofon
Uit protest tegen aanslag
JERUZALEM (AFP) - Opnieuw wordt op de westelijke Jordaanoever
algemeen gestaakt door winkeliers en scholieren. Om 8 uur vanochtend
bleek dat in de meeste steden met inbegrip van het Arabische deel van
Jeruzalem gevolg werd gegeven aan de stakingsoproep van de Arabi
sche leiders op de westelijke oever en van PLO-leiders in het buitenland
na de aanslagen gisteren.
Hierbij raakten de burgemeesters van Nabloes en Ramallah ernstig ge
wond en liepen in Hebron in totaal negen personen verwondingen op. In
Ramallah hebben Israëlische soldaten met geweld de luiken van een
groot aantal winkels verwijderd, in afwezigheid van de eigenaars, in een
poging het leven zijn normale gang te laten gaan. Overal wordt gepa
trouilleerd door Israëlische troepen om betogingen op straat te voorko
men (Zie ook pagina 13).
Ruim derde kan concurrentie niet aan
RIJSWIJK (ANP) - Over het al
gemeen doen mensen het wat
kalmer aan, wanneer ze
nieuwe kleren nodig hebben.
Ze kijken liever eerst nog
even de kat uit de boom. Dit
constateert de Raad van Be
stuur van de Peek en Clop-
penburg-groep in zijn jaar
verslag over 1979-1980.
Voor het eerst sinds jaren is
een afname van de koop
kracht van de consument
merkbaar. Verwacht wordt
dat een aarzeling bij het ko
pen van kleding ook dit jaar
nog aanwezig is, aldus P en
Pais wil van Leidse universiteit:
LEIDEN - Minister Pais van on
derwijs wil dat de Leidse uni
versiteit volgend jaar bijna vier
procent bezuinigt. Dat is geble
ken uit onderhandelingen tus
sen de Nederlandse universitei
ten en de bewindsman.
Ook andere universiteiten zullen
een veer moeten laten. Daarmee
zijn de universiteiten het niet
eens en hebben de minister ver
zocht om met een nieuw voorstel
te komen.
Het college van bestuur van de
Leidse universiteit zal deze
maand met Pais gaan praten over
dé gevolgen van deze bezuinigin
gen voor de Leidse universiteit.
Het zal in dat gesprek voornamelijk
gaan om het verlies aan arbeids
plaatsen en om de problemen die
een dergelijke operatie met zich
meebrengt. Voorwaarde is na
melijk dat het in één jaar wordt
uitgevoerd.
Verder zullen de gevolgen van de
bezuiniging voor bijvoorbeeld
het wetenschappelijk onderzoek,
worden gesproken.
Het college van bestuur van de
Leidse universiteit vindt dat de
beslissing van de minister om te
bezuinigen geheel voor verant
woording komt van de regering.
Ook de mate waarin het weten
schappelijk onderwijs daaraan
een bijdrage moet leveren.
Minister Pais wil voor volgend jaar
in het totaal tachtig miljoen be
zuinigen in het wetenschappelijk
onderwijs. Deze tachtig miljoen
gulden worden veroorzaakt door
de slechte economische toestand
op dit moment en doordat Pais
een aantal andere projecten wil
verwezenlijken bijv. Nijenrode,
ZWO, academische ziekenhui
zen).
De universiteiten zeggen dat alleen
mag worden bezuinigd in ver
band met de slechte economi
sche toestand, waardoor het be
drag met 27 miljoen verlaagd zou
kunnen worden.
AMSTERDAM (GPD) - Als gevolg van de eco
nomische recessie zullen in de tachtiger jaren
50.000 van de 140.000 detailhandelsvestigingen
verdwijnen. Met name bij de kleine zelfstandi
gen zullen de klappen vallen. Deze voorspelling
doet prof. dr. L. Bak, hoogleraar planologie aan
de Vrije Universiteit, in het weekblad „Distri-
food".
LEIDEN - Het Nederlands elf
tal, dat gisteren naar Oos
tenrijk is vertrokken voor de
laatste voorbereiding op het
toernooi om het Europees
kampioenschap voetbal,
leed op 27 mei 1934 een van
zijn meest dramatische ne
derlagen. In de strijd om het
wereldkampioenschap werd
Oranje vlak voor de finish
uitgeschakeld door Zwitser
land. Het befaamde strijd
lied "We gaan naar Rome"
verloor in één klap al zijn
geldigheid. Het einddoel
Rome werd niet gehaald;
reeds in Milaan werd Oranje
uitgeschakeld.
Nu, 46 jaar later, staat het Ne
derlands elftal voor een zelf
de opgave. Na eerst tegen
Griekenland en West-Duits-
land te hebben gespeeld, valt
op 17 juni in Milaan de be
slissing in de wedstrijd te
gen Tsjechoslowakije. De ge
lijkenis is frappant. Weder
om valt in Milaan de beslis
sing of Oranje de Finale in
Rome zal halen. In 1934 ging
het mis. Herhaalt de ge
schiedenis zich in 1980?
Waarom het in 1934 misging,
leest u in een speciale kleu
renbijlage, die onze krant
uitgeeft ter gelegenheid van
het toernooi om het Euro
pees kampioenschap in Ita
lië. Wij hebben de Oranje
spelers, die in 1934 die dra
matische nederlaag leden,
onlangs bij elkaar gehaald.
Spelers als Leen Vente, Bep
Bakhuys en Henk Pellikaan
vertellen in de bijlage over
de oorzaken van die neder
laag.
In de bijlage treft u voorts ver
halen aan over het Neder
lands elftal en de tegenstan
ders, die Oranje in Italië
ontmoet. Verder natuurlijk
het volledige wedstrijdpro
gramma en een overzicht
van de radio- en televisie
programma's die aan het EK-
toernooi worden gewijd. De
ze kleurenbijlage, die 68 pa
gina's telt, wordt deze week
gratis onder onze abonnees
verspreid.
Vochtig warm
Droog weer en afnemende bewolking,
maar in de nacht en ochtend mogelijk
mist. Minimumtemperatuur omstreeks
12 graden. Middagtemperaluur van 20
graden aan zee tot circa 25 graden in het
binnenland. Matige wind uit zuidwest
Bak wijst erop dat in 1979 de
detailhandelsomzet met 3
procent groeide bij een infla
tie van 4,5 procent, een reële
welvaartsgroei van 2 procent
en een bevolkingsgroei van
een half procent. Hij vindt het
duidelijk „dat bij de detail
handel de lamp goed scheef
hangt
De consument zal in de tachtiger
jaren zijn dure centen zo zorgvul
dig mogelijk uitgeven en dat be
tekent volgens Bak dat hij hoe
langer hoe minder bij de traditio
nele winkels gaat kopen. Hij zal
veel geld over hebben voor hob
by's en weinig voor levensmid
delen. „Het inkomen zal mis
schien nog een beetje groeien,
maar dat beetje hebben_we hard
nodig voor de snel duurder wor
dende energie
Men zal de komende jaren moeten
wennen aan het zogenaamde
nul(groei)-alternatief, zegt Bak
die over de gehele detailhandels
linie een enorme prijzenslag con
stateert. Verschijnselen als de
superstores, de textielsupers en
andere zogenaamde winkelke
tens zijn vormen die het goed
doen, maar wel een rechtstreekse
aanval betekenen op de traditio
nele zaken.
Kleine ondernemers zullen het
moeilijk krijgen het vol te hou
den en steeds meer moeite heb
ben met het vinden van opvol
gers. Subsidie voor kleine win
kels is een kwestie die nooit van
de grond is gekomen. Prof. Bak
verbaast zich erover dat er hon
derden miljoen guldens worden
gestoken in grote bedrijven om
arbeidsplaatsen te redden. Voor
het midden- en kleinbedrijf
wordt op dit gebied nauwelijks
iets gedaan.
Discounters
De opmars van zogenaamde dis
counters gaat voort, zegt de pla
noloog, die nog mogelijkheden
ziet voor kaasspeciaalzaken,
kruidenwinkels, delicatessenza
ken, viswinkels, poeliers, dieren
speciaalzaken, coffeeshops en
lunchrooms. Bedrijven die een
ambacht uitvoeren zullen het ook
wel redden. Bak gelooft niet dat
de kracht van de kleine onder
nemer zijn service en sfeer is.
Hij gelooft evenmin in de zelfstan
dige slijterijen, drogisterijen en
dc lijdende winkels voor de na
bije toekomst, al zullen er altijd
uitzonderingen blijven, bijvoor
beeld in dichtbevolkte buurten
met weinig winkels. Rijdende
winkels hebben volgens Bak veel
nadelen: een dure wagen, be
perkte keus, te hoge prijsstelling,
lange werkweken.
Rijdende winkels zijn geen reële
distributievormen meer, aldus
prof. Bak. De groter supermark
ten zullen zich steeds meer gaan
toeleggen op de verkoop van vers
vlees, vleeswaren, brood van de
warme bakker, banket en groen
ten en fruit. Dat betekent dat de
bakker en de groenteman het ook
moeilijk krijgen.
De discounters zullen in de tachti
gerjaren het voordeel hebben: zij
zijn doelmatig en kunnen scherp
inkopen, het begin van een goede
detailhandel, meent de hoogle
raar. Bak verwacht niet dat de
overheid zal ingrijpen. De vrij
heid van handel zit er volgens
hem ook bij een progessief kabi
net „te diep ingebakken'
VILA-Jimmy Stephens, leider van de groep separatisten op de NU
Hebriden, spreekt zijn volgelingen toe.
UTRECHT (ANP) - Een t((dige °vel de oorzaak var
tot zuid.
(Opgemaakt om 11.15 uur)
Zon op: 5.20 uur; onder: 21.53 uur.
Hoogwater te Katwijk om 7.32 en 20.04
uur, laagwater om 3.21 cn 15.42 uur.
OPROEP
aan alle horeca ondernemers
LEDENVERGADERING
a.s. donderdag 5 juni 2.30 uur.
Zalencomplex de Bierdegel. Veste-
straat 1a. Leiden.
Het Bestuur.
ontdekking en behandeling met
vitamine b6 van zwangerschaps
diabetes kan voorkomen, dat
kinderen kort voor of na de ge
boorte sterven of dat ze hersen
beschadigingen oplopen.
Dit blijkt uit het proefschrift
"zwanger'schapsdiabetes" waar
op de Utrechtse gynaecoloog
Coelingh Bennink vandaag aan
de rijksuniversiteit in Utrecht is
gepromoveerd tot doctor in de
geneeskunde.
Zwangerschapsdiabetes komt bij
één a twee procent van alle zwan
gere vrouwen voor. De suiker
ziekte ontstaat doorgaans in de
laatste drie maanden van de
zwangerschap. De vrouwen mer
ken er zelf niets van en de ziekte
verdwijnt ook bijna altijd weer na
de bevalling.
Maar voor het ongeboren kind
kunnen de gevolgen ernstig zijn.
Het reageert op het ook in zijn
bloed te hoge suikergehalte met
de produktie van extra insuline
en het groeit abnormaal hard.
Vaak overlijdt zo n kind heel
plotseling in de laatste maand
van de zwangerschap of vlak na
de geboorte. Ook kan het kind
doordat het zo groot is, bij een
moeilijke bevalling letsel oplo
pen.
zwanger
schapsdiabetes
weinig bekend. Het onderzoek
van Coelingh Bennink heeft uit
gewezen dat de oorzaak in 60 tot
70 procent van de gevallen
tekort aan vitamine b6 is. De af
wijking kan dan afdoende 1
den behandeld door toediening
van extra vitamine b6.
Waarschijnlijk
in het najaar
korter werken
bij Ford
AMSTERDAM (ANP) - "Gezien de
omstandigheden zal rekening
moeten worden gehouden met
enige werktijdverkorting bij de
Fordfabriek in Amsterdam in de
tweede helft van dit jaar", zo zei
dr. J. R. M. van den Brink, voor
zitter van de raad van commissa
rissen, in de jaarvergadering.
Ford verwacht dat dit jaar in Ne
derland 100.000 personenwagens
minder zullen worden verkocht
dan vorig jaar (ruim 550:000). Het
marktaandeel van Ford liep ove
rigens in de eerste drie maanden
van 1980 terug van 11.3 pet tot
10.3 pet en zal waarschijnlijk het
gehele jaar op dit lage;
blijven.
VILA, NIEUWE HEBRIDEN
(UPI) - Separatisten die het
grootste eiland van de Nieuwe
Hebriden, Esperitu Santo, in hun
macht hebben, hebben een pro
vinciale regering uitgeroepen
terwyl Franse en Britse functio
narissen overwegen of zij militair
geweld zullen gebruiken om de
opstandige beweging de kop in te
drukken.
In een korte bekendmaking via de
radio zeiden de opstandelingen
dat het eiland voortaan Vemara-
na heet en dat een kabinet van
zeven leden was gevormd onder
plantage-eigenaar Jimmie Ste
phens als eerste-minister. Ste
phens is leider van de revolte.
Alle leden van de neiuwe rege
ring zyn Nieuw-Hebrideanen.
Intussen zijn 1.400 mensen van het
eiland geëvacueerd. Nog 300
wachten op vertrek.
In Parijs zijn Franse en Britse func
tionarissen bijeen om te spreken
over het zenden van troepen naar
het eiland in het zuiden van de
stille Oceaan, dat zij gezamenlijk
besturen, om een einde te maken
aan de rebellie van Stephens. De
ze leidde de opstand van afgelo
pen woensdag met verscheidene
honderden separatisten .en plan
tage-eigenaren die gewapend
zijn met geweren, pijl en boog en
speren. Zij houden de districts
commissaris Joseph Valesa en
een twaalftal politiemannen vast
en hebben alle verbindingen met
de buitenwereld verbroken.
Functionarissen zeiden dat de
plantage-eigenaren vrezen hun
kopra-oogsten te verliezen als de
Nieuwe Hebriden op 30 juli onaf
hankelijk worden na bijna 75
Brits-Frans bewind. De voorna
melijk Frans-sprekende planta
ge-eigenaren hebben zich ver
enigd in de Nagriamel-beweging
en verzetten zich tegen de En
gels-sprekende Vanuaaku-pai tij
van de Anglicaanse priester Wal
ter Lini. Pater Lini, die premier
van de onafhankelijke Nieuwe
Hebriden zal zijn, beloofde in zijn
ikende hei
20 PAGINA'S
FN V-voorzitter Wim Kok
heeft er best begrip voor dat
de extra kosten die gemaakt
moeten worden om arbeids
tijdverkorting door te voe
ren voor sommige zwakke
bedrijven niet op te brengen
zijn. Om die reden vindt hij
dat er in een overgangsfase
geld van de overheid be
schikbaar moet komen voor
steun op dit gebied. Dat geld
zou anders toch gebruikt
moeten worden om werklo
zen een uitkering te geven.
Kok blijft overigens van me
ning dat de meeste onder
nemingen de kosten van een
betere verdeling van werk
best voor eigen rekening
kunnen nemen. PAGINA 17
KRO-tv brengt unieke na
tuurserie PAGINA 5
VVD-fractie oneens met
Wiegel PAGINA 7
Rep moet presteren in Italië
PAGINA 9
Paus: wereldvrede redden
PAGINA 10
Joan Haanappel gaat sport
programma presenteren in
West-Duitsland
PAGINA 11
Premier Begin overleeft mo
tie van wantrouwen
PAGINA 13
Zes procent van wereld
voorraad kolen is winbaar
PAGINA 14
Vondst in
Alphen: hondje
in vuilniszak
(Van c
r verslaggevers)
ALPHEN AAN DEN RIJN - De
Alphense politie heeft gisteren
proces-verbaal opgemaakt tegen
een man die een pasgeboren
hondje levend in een vuilniszak
had gestopt. De zak werd in de
Karei Doormanstraat op de stoep
gezet. Voorbijgangers sloegen
echter alarm, toen zy gepiep
hoorden.
In eerste instantie ontfermde de
Alphense dierenbescherming
zich over het één dag oude
beestje. Men slaagde er echter
niet in om verzorging te vinden
voor het dier,, dat acht keer per
dag moest worden gevoed. In
overleg met een dierenarts werd
daarom besloten het hondje een
zachte dood te laten sterven.
De man die het dier in de zak had
gestopt zal zich nog moeten ver
antwoorden wegens dierenmis
handeling. Hij werd gevonden
aan de hand van brieven, die zich
ook in de vuilniszak bevonden.
NAARDEN (ANP) - Een 40-jarige
vrouw uit Naai den heeft haar 10-
jarig zoontje om het leven ge
bracht, vermoedelijk door wur
ging. Na haar daad nam
in een poging zichzelf van het le
ven te beroven, een scherp bij
tend middel in als gevolg waar
van zij in het Bussums zieken
huis moest worden opgenomen.
Zij is inmiddels builen levensge
vaar. Volgens dc politie liggen
peisoonlijke moeilijkheden aan
het drama ten grondslag.