VAN DER WIEL
Tien miljoen
kijkers voor
inhuldiging
r/MB Wögwma]
Ik speel eigenlijk bij
voorkeur de klassieken
toegelicht
Murray Perahia solist in Beethoven-concert
11
Afscheid van Kloos
Lesko: gedreven spel
zonder goede bril moest hij
zijn speech van buiten kennen.
een goede bril maakt ajje verschil!
DONDERDAG 22 MEI 1980
RADIO - TV - KUNST
PAGINA 5
Murray Perahia: Mijn ouder
waren niet zo muzikaal, mijn moe
der althans niet. Mijn vader hield
van operaen hij nam me een keer
mee toen ik vier jaar oud was. Ik
geloof dat hij toen al iets merkte van
mijn muzikaliteit. Ik kon al noten
lezen en spelen, toen ik nog geen let
ter kon lezen."
LEIDEN/ROTTERDAM -
Hij is klein en tenger, Mur
ray Perahia, de solist van
vanavond in de Leidse
Stadsgehoorzaal met het
Rotterdams Philharmo-
nisch Orkest, die het 2e
Pianoconcert van Beetho
ven zal vertolken. Zijn
donkere ogen staan ver
moeid en mat. Hij is zojuist
terug van een tournee in
Zweden, plaats van ont
moeting: het Parkhotel in
Rotterdam.
Murray Perahia vertelt met zachte
stem: "Ik ben nog steeds die
griep niet te boven, die me al twee
maanden teistert. Ik heb zo ont
zettend veel te doen en ik heb de
helft niet kunnen afmaken. Dat is
ook de reden dat ik het 2e Piano
concert van Beethoven speel, in
plaats van het derde.
Ik heb een vrij groot repertoire,
maar je kunt niet alles in studie
houden. Je concentreert je maar
op een paar werken tegelijk. Bo
vendien speel ik nooit te lang of
teveel- dat is gevaarlijk, want dan
vervlakt je aandacht. Heb ik iets
al veel gespeeld, dan leg ik het
weg. En na een hele poos, zelfs
wel eens na een paar jaar, begin ik
het weer opnieuw te studeren, ei
genlijk alsof ik het nog nooit heb
gezien.
Of ik het dan anders speel dan
vroeger? Daarvan ben ik over
tuigd! Ik luister bij voorkeur
nooit naar grammofoonplaten
van mijzelf, ook zelden naar die
van anderen, omdat ik bang ben
voor beïnvloeding. Maar ik merk
toch wel, dat ik veel ben veran
derd en ook anders speel dan
vroeger."
Hoe lang studeert Murray Perahia
op een nieuw werk?
"Op een pianoconcert meestal zo'n
twee maanden. Ik begin met de
vorm een beetje te bekijken en
het verloop, de modulaties - en
dan begin ik er serieus aan te
werken. Ik vind het belangrijk
dat je vakken als harmonieleer,
contrapunt en vormanalyse hebt
gehad. Ik merk dat ze invloed
hebben op je studeren."
Hebt u bepaalde voorkeur voor
componisten?
Hij antwoordt onmiddellijk: "O ze
ker! Ik speel eigenlijk bij voor
keur de klassieken als Haydn en
Mozart en de jonge Beethoven.
Maar de componist die me het
meest aan mijn hart ligt is Schu
bert. Bach speel ik ook wel".
Brahms? Met enige aarzeling gaat
hij verder. "Vroeger heb ik zijn
eerste pianoconcert moeten stu
deren. Dat was nog bij Jeannette
Haien - zij is leerlinge geweest
van Arthur Schnabel. Zij is dege
ne geweest die mij als pianist ge
vormd heeft. Ik heb bij haar les
gehad van mijn zesde tot aan mijn
zeventiende jaar. Later ging ik
naar het Mannes College.
Maar de man aan wie ik het grote
verering terugdenk is Mieczslaw
Horzowski. Hij is nu al heel oud,
89 jaar. Maar hij is een bijzonder
mens. Ik ben niet eens zo lang bij
hem geweest, maar zijn lessen
waren voor mij van onschatbare
waarde. Recitals heb ik wel gege
ven, maar bij voorkeur niet zo
veel. Ja, Chopin is ook een gelief
de componist..."
Maar dan komt de moeilijkheid te
voorschijn.
Murray Perahia heeft vrij kleine
handen.
"Toch doe ik er veel mee. Ik heb een
reikwijdte van iets meer dan een
octaaf, dus dat valt wel mee."
"Maar als Murray Perahia nu eens
Brahms zou moeten spelen,
smokkelt hij dan niet een beetje?
"Voor het eerst lacht hij breeduit.
"Nou, nee. daar houd ik niet van. Ik
speel alles wat er staat. Hooguit
moet ik iets veranderen, de vin
gerzetting of zo."
Hij stapt van dit onderwerp af, en
vertelt over zijn jeugd: "Mijn ou
ders waren niet zo muzikaal, mijn
moeder althans helemaal niet.
Mijn vader hield van opera, en hij
nam me een keer mee toen ik vier
jaar was. Ik geloof, dat hij toen al
iets merkte van mijn muzikali
teit. Ik kon al noten lezen en spe
len, toen ik nog geen letter kon
lezen. Gelukkig, ik kreeg daar
door vroeg pianoles.
Muziek is een taal. Iemand die
daarvoor open staat, onverschil
lig de leeftijd, moetje die taal le
ren. Op dit gebied bestaat geen
barrière. Je kunt er in de hele we
reld mee terecht. Ik vind het erg
belangrijk als kinderen al heel
vroeg les krijgen. Dat is ook mijn
eigen ervaring geweest", aldus
Murray Perahia.
BEP RIJNDERS
HILVERSUM (GPD) - Het Nederlandse volk is hoogst ver
deeld over de vraag of de NOS op 30 april de reportage
over de inhuldiging van koningin Beatrix terecht verge
zeld deed gaan van beelden van de gevechten die tegelij
kertijd in Amsterdam plaatshadden.
Uit een telefonische enquête van de NOS, die een dag na de
uitzending werd géhouden, blijkt dat 51 procent van de
ondervraagden het redactionele beleid van de NOS juist
vond, terwijl 41 procent zijn afkeuring liet blijken. Zo'n 6
procent was een mening daar tussenin toegedaan.
Aangezien de enquête werd uitge
voerd op een betrekkelijk kleine
groep (372 personen van 15 jaar
en ouder) zijn de uitkomsten niet
geheel betrouwbaar. Er moet re
kening worden gehouden met
een foutenmarge van 5 procent.
Voor de percentages geldt overi
gens dat elk procent gelijk is aan
100.000 Nederlanders.
Ondanks de verdeelde mening over
wat er te zien was, werden de re
portages van de NOS hooglijk
gewaardeerd (82 procent vond
het i
het
algemeen tevreden over de wijze
waarop de verslaggevers hun
werk deden (62 procent zei goed,
tegenover 27 procent matig). Ook
blijkt dat 18 procent naar de al
ternatieve en geruchtmakende
verslaggeving van VARA en
STAD radio-Amsterdam heeft
geluisterd, waarvan weer de helft
langer en de helft korter dan een
half uur Hilversum 2 heeft aan
gehad. Over de inhoud van die
radio-uitzending zijn wegens
tijdgebrek geen vragen ge
steld.
Alles bij elkaar heeft toch een grote
meerderheid, en wel 62 procent,
de 30ste april als een feestdag be
schouwd. Van degenen die het
geen feestdag vonden, gaf
derde deel, in totaal dus 12 pro
cent, op dat hun dag bedorven
was door de Amsterdamse rel
len.
De NOS-verslaggeving is overigens
zeer goed bekeken. Niet minder
dan 9,5 miljoen mensen zag kor
tere of langere tijd een deel van de
Koninginnedag-reportages. 's
Ochtends keken 7 miljoen men
sen naar alle uitzendingen, 's
middags was het aantal kijkers
dat dóór bleef kijken iets geringer
(5,9 miljoen). Maar in totaal bleef
het aantal kijkers niet achter bij
de ochtend.
De documentaire over het leven
van koningin Beatrix en de
vraaggesprekken met de gasten
in het paleis op de Dam, kregen
verhoudingsgewijs maar matige
aandacht, niet meer dan de helft
van de oogst van overdag. Maar
de late uitzending van het feest in
Amsterdam trok toch maar weer
7,5 miljoen kijkers, evenals de
uitzendingen van het NOS-jour-
naal waar, wegens het uitgebreid
inlassen van beelden van de
straatgevechten, achteraf de no
dige kritiek op werd geuit.
(Van
correspondent)
UTRECHT - Honderden mensen waren gistermiddag in het Jaar
beursgebouw in Utrecht aanwezig om afscheid te nemen van oud-
VARA-voorzitter Andró Kloos. Op 28 november van het vorig jaar
maakte Kloos zijn aftreden als voorzitter bekend nadat een
stemming in de verenigingsraad had uitgewezen dat dit orgaan
het bestuursbeleid wantrouwde.
Kloos werd in 1971 tot V AR A-voorzitter benoemd. Vanaf het begin
is hij bij de VARA geconfronteerd geweest met strubbelingen en
machtsconflicten. De voortdurend toenemende moeilijkheden be
reikten een hoogtepunt toen drie van de vier bestuursleden, onder
wie Kloos, van de VARA dreigden op te stappen als Jan Haas
broek (VRPO) benoemd zou worden tot programmadirecteur van
de VARA-televisie. De ondernemingsraad van VARA echter stel
de zich achter Haasbroek op.
André Kloos, die voordat hij bij de VARA in dienst trad voorzitter
van het NW was, is voorgedragen als voorzitter van de Omroe-
praad. Naar alle waarschijnlijkheid zal zijn benoeming binnen
kort officieel worden.
Op de foto begroet PvdA-fractievoorzitter Joop den Uyl, die ook
naar de afscheidsreceptie kwam, mevrouw Kloos. In het midden
staat André Kloos zelf.
ADVERTENTIE
LEIDEN - Het Leids Studenten Kamer Orkest, kortweg Lesko, het enige
Leidse studentenmuziekgezelschap dat zich bezig houdt met eigentijd
se muziek, heeft sinds kort een nieuwe dirigent, Yigal Zimmerman. Zo
kort al na zijn aanstelling een concert in het LAK-theater te geven, leek
aanvankelijk een waagstuk. Vooral met een programma zoals Lesko
gisteravond heeft gepresenteerd.
Maar voor het eerst sinds jaren kunnen we constateren dat het accent
verplaatst is van amateurs naar gedreven muzikanten, naar een groter
bewustheid en meer gemotiveerdheid. In de eerste plaats heeft Lesko
veel nieuwe waardevolle leden gekregen, en ofschoon nog niet alles
even overtuigend klonk, is er toch een groter individueel begrip geko
men. Daarnaast lijkt er ook van deze dirigent een grotere stimulans uit te
gaan. Hij heeft een goede greep op het geheel. De opening van het
programma met "Respiration Suite" van Jurriaan Andriessen, geschre
ven voor 10 blazers, klonk nog wat voorzichtig, maar er werden geen
grove fouten gemaakt. De indruk was dat men al een eind in de goede
richting was, en dat men nog eens met dit werk voor de dag moet komen,
maar dan met alle puntjes op de i. Verrassend was "Spatial music" van
Ton de Leeuw, waarin Lesko veel meer zijn uitgangspunt vond, met
name muziek volgens het nieuwe improvisatie-principe binnen een vast
gegeven. De betekenis van "act" was duidelijk in het programma aange
geven. Ze hebben dit goed yolbracht.
Het speet ons dat we dit programma niet helemaal hebben kunnen uitluis
teren. Maar hetgeen wij hebben gehoord, geeft reden tot een groter
optimisme ten aanzien van de muzikale groei van Lesko, die zich nu al zo
verrassend heeft ontplooid.
BEP RIJNDERS
Fr
Nieuwe Rijn 62, Leiden. Tel.: 071 124108
Pinkpop al
uitverkocht
GELEEN (ANP) - Pinkpop, Neder
lands grootste popfestival dat
jaarlijks op tweede pinksterdag
in Geleen wordt gehouden, is
uitverkocht. Volgens de organi
satoren zijn in de voorverkoop
ongeveer 50.000 kaartjes van de
hand gegaan. Verdere kaartver
koop zou tot overbevolking van
het festivalterrein leiden en dat
wil de Pinkpoporganisatie
voorkomen.
Uitbreiding
Hilversum 4
uitgesteld
HILVERSUM (ANP) - Als het
NOS-bestuur er mee akkoord
gaat, zal de NOS aan minister
Gardeniers van CRM vragen de
zendtijduitbreiding van Hilver
sum vier een jaar later dan voor
genomen waste laten ingaan. Het
was oorspronkelijk de bedoeling
dat die zendtijduitbreiding op 1
oktober aanstaande een feit zou
worden. De NOS prefereert nu
echter 1 oktober 1981 als in
gangsdatum. Een van de redenen
voor het vragen van uitstel is dat
volgens het dagelijks bestuur van
de NOS de technische voorberei
ding om uitbreiding van de zend
tijd met drie uur per dag al dit jaar
te verwezenlijken niet meer op
verantwoorde wijze zal kunnen
plaatshebben. Het gaat dan voor
namelijk om de nieuwe pro
grammatechnici die aangetrok
ken moeten worden. Zij moeten
minstens een half jaar opgeleid
worden en zouden niet op tijd
klaargestoomd kunnen zijn.
Het jeugdjournaal, dat de NOS
met ingang van oktober op de
weekdagen op de televisie wilde
gaan brengen, wordt voor drie
maanden uitgesteld. De eerste
uitzending is nu waarschijnlijk
op 5 januari 1981, toevallig ook
de dag, waarop het televisie
journaal 25 jaar bestaat.
Oorzaak van het uitstel is de bij
zonder grote aanmelding van
gegadigden voor de vijf tot ze
ven medewerkersposten.
NEDERLAND 1
18.00- Nieuws voor doven en slechthorenden (NOS)
18.40 - Paspoort voor Turken (NOS)
18.50 - Emilie (NOS)
18.55 - Journaal (NOS)
18.59 - Wollie's wereld (NCRV)
19.05 - Kerkbuurt (NCRV)
19.30 - Wie niet werkt zal ook niet eten, gesprek (NCRV)
21.37 - Journaal (NOS)
21.55 - Den Haag vandaag (NOS)
22.10 - Panoramiek (NOS)
22.35 - Journaal (NOS)
NEDERLAND 2
18.00 - Nieuws voor doven en slechthorenden (NOS)
18.25 - Het menselijk lichaam, 2e cyclus les 7 (TELEAC)
18.55 - Journaal (NOS)
18.59 - De TROS top 50 (TROS)
20.00 - Journaal (NOS)
20.27 - Ik, Claudius, tv-serie (TROS)
22.10 - Aktua TV (TROS)
23.00 - Soap, tv-serie (TROS)
23.30 - Journaal (NOS)
DUITSE TV
DUITSLAND I
20.00 Journ. 20.15 Discussie. 21.15
Licht muz.progr. 22.00 Amus.progr.
22.30 Actual. 23.00 Filmreportage.
0.00 Journ. (Reg. progr.. NDR: 18.00
Reg. progr. 18.30 Actual. 18.45 Kleu-
terprogr. 18.55 Polizeiinspektion 1,
Tv-serie. 19.25 Reg. magaz. 19.59
Progr.overz. WDR: 18.00 Verhaal.
18.15 Eine amenkanische Familie,
19.15 Actual.magaz. 19.45
4tel v
r 8).
DUITSLAND II
18.20 Die Seiltanzer,
DUITSLAND III WDR
18.00 Kinderprogr. 18.30 Tv-cursus
natuurkunde. 19.00 Jcugdprogr.
19.45 Journal 3. 20.00 Journ. 20.15
Eine Lustpartie (Une partie de plai-
sir), speelfilm. 21.55 Medisch magaz.
22 40 Documentaire. 23.25
BELGISCHE TV
BELGIË VLAAMS
18.00 Tekenfilmserie. 18.05 Inform,
kinderprogr. 18.35 Jeugdserie. 18.55
Natuurfilm. 19.05 Sport 19.35 Me-
ded. en Morgen. 19.45 Journ. 20.10
Relaties, tv-serie. 21.00 Panorama.
21.50 Zola, het menselijk geweten,
tv-serie. 22.45 Journ
NET II
18.00 tot 20.10 zie Net 1. 20.10 Film-
rubriek. 21.00 Gevar. spelprogr. (Eu-
De late-avondserie van de TROS. Soap, zal naar alle waar
schijnlijkheid in het winterseizoen 1980-1981 een vervolg krijgen.
De omroep is van plan om nog dertien afleveringen aan te kopen.
Tot dusver heeft de TROS er 24 uitgezonden en na de aflevering van
vanavond zal nog één deel volgen.
TROS-programmaleiding Kees den Daas heeft echter één criterium
voordat hij tot een definitieve beslissing overgaat: ,JDe kwaliteit
van de beeldband van Soap, die we uit Amerika krijgen, is erg
slecht. Vooral de laatste afleveringen waren kwalitatief zeer bene
den peil. We hebben de Amerikanen onze bezwaren kenbaar ge
maakt en verwachten dat ze nu meer zorg aan het overschrijven van
de beeldband, van Amerikaans op Europees materiaal, zullen be
steden".
Keesden Daas weet nog niet wanneer in het winterseizoen met Soap
wordt doorgegaan; in oktober of januari. ,J£igenlijk zitten we voor
het vierde kwartaal, dat van oktober tot januari loopt, al dicht
geprogrammeerd. Maar we beseffen terdege dat we ook niet te lang
kunnen wachten omdat anders de personages te veel verwateren bij
de kijkers. We gaan nog bekijken of we Soap in kunnen passen.
Wellicht dat we de serie dan tweewekelijks gaan uitzenden'.
Doorslaggevend voor het overwegen van de aankoop van een nieu
we serie Soap waren de positieve reacties van dekijkers. .Jsnigetijd
geleden zijn we om puur programmatische redenen drie weken
gestopt met Soap en meteen regende het verzoeken om voortzetting.
Bovendien is vooral de laatste tijd de waardering flink gestegen.
Van 6.7 naar 7.Oen dat is vrij goed.Ook de kijkdichtheid is bevredi
gend. Er kijken wekelijks tussen de een en anderhalf miljoen men
sen naar en dat is veel voor een programma dat zo laat op de buis
komt".
Nederland 2, 23.00 uur.
RADIO
LITERAMA - NCRV - Vanavond op Hilversum 1 om 21.40 uur ln
deze donderdagaflevering brengt Poëzie hardop gezongen gedich
ten van de socialistische dichter Herman Gorter en wordt het ver
haal „Wachters op de muren van Jeruzalem" van Ephraim Kishon
voorgelezen. Dit verhaal staat in de bundel ,Ark van Noach; toeris
tenklasse".
MUZIEK OP VIER - VPRO. Vrijdagmiddag op Hilversum 2 om
15.00 uur. Voor de tweede maal staat in dit programma de 63-jarige
componist Lou Harrison centraal. Nu door middel van het uitzen
den van het door hem gecomponeerde „Gending Pak Choko voor
gamelang".
Op de valreep. 17
NCRV 18 11 (S) Hier en nu 18.30 (S) HILVERSUM II
Lichte orkestmuz. 18 45 (S) Leg»
des Heilskwartier 19.02 (S) De w
reld zingt Gods lof. 19.55 (S) Op de
20 03(S) Amus.inuz 21.02(S>
Kerkorgelconccrt 21 40 (S) Litera-
ma-donderdag 22.02 (S) Bij de tijd.
01.02 (S) Tussen de hc
fried Povel. 3 02 (S) Herrie of Harry
op 1 6.02 (S) Country Time 6.50 Het
levende woord.
HILVERSUM II
18.50 P.P.:
VVD AVRO 19 00 Frans op zn
Brusse. 19.13 Lichte gramm.muz
19.20 (S) In de kaart gespeeld 21 00
(S)Klass muz (22.30 Nws.) 23.15 (S)
Jazz spectrum 23.55 Nws.
HILVERSUM III
NOS: 18.03 (S) De Avonaspits met
de Nat. Hitparade TROS: 19.02 (S)
Poster. 20.02 (S) Ferry Maat s Soul
Show 22.02(S)Sesjun 23.02(S)Wim
van Putten met Ip-werk.
VRIJDAG 23 MEI
HILVERSUM I
IEDER HEEL UUR NIEUWS
KRO 7.03 Echo. 7.13 Even na zeven
(8.03 Echo.) 9.03 Gevat progr. 12 03
Idem 113 03 Echo 14 02 5X3 15 02
VPRO: 7.00 Nws. 7 10 Gym 7 20 Ra
dionieuw sdienrt VPRO<7 30,8 OOen
8 30 Nws 9 00 Gym voor de vrouw.
9 10 Waterstanden. 9.15 Expres
VPRO NCRV 10 30 Onder school
tijd NOS 10.45 De werkbank 10 55
NOS-progr.overz. AVRO: 11.00
Sc hoolradio TROS: 11 20 Week in
week uit. 12.26 meded. voor land- en
tuinbouw. 12 30 Nws 12 36 Aktua.
NOS 13.00 Nws 13.11 Meer over
minder. 14 20 Op de zeepkist, komt
u maar 14 45 t Kan van nut zijn
15 30 Van onze redactie VOO: 17.00
Info-radio. (17.30 Nws).
HILVERSUM III
IEDER HEEL UUR NIEUWS EO
7 02 Ronduit up due hm, Yj i M. i
terdaud-memo 8 05Tijdsein 9.03 De
muzikale fruitmand NCRV 11 03
Pup nun stop 12.03 Goeimiddag
VOO. 14 02 Tipparade 15 20 Po
15.30 Top-40. (1645 Co:
HILVERSUM IV
NOS 7 00 Nws 7 02 Vroeg Klass
9 00 Nws 9 02 Muziek uit de Midde
leeuwen en Renaissance 9 30 Vrij-
dagmorgenconcert. VOO 11.00 Mu
ziek vuur miljuenen (12 00 Nws i
EO 13 00 Klass klankjuwelen 14 00
Nws
4 45