Je raakt er niet
op uitgekeken
Werkbank in
bouwpakket
Ook aangetekende brief
kan zoek raken...
Servies van glas
dat eruit ziet
als aardewerk
Gietijzeren
open haard
met warmte-
terugwinning
ZELF POPPEN MAKEN
QUALEX
Bescherming tegen enquête moeilijker
Lintzaag voor
doehet-zelver
MAANDAG 19 MEI 1980
EXTRA
PAGINA 11
In de ontwikkeling van de nog al
tijd hoogst populaire open haard
is bij diverse fabrikanten een
duidelijke tendens naar de warm-
te-terugwinning te bespeuren.
Begrijpelijk, want het is eigenlijk
zonde dat de warmte die de open
haard produceert (en dat is wer
kelijk heel wat) grotendeels ver-
lo'ren gaat. Een open haard is dan
wel een „gezelligheidsvuur",
maar waarom zouden we daarvan
geen gebruik maken om op ener
gie te besnaren.
Een van de nieuwste ontwikkelin
gen op dit gebied is een open
haard die Helex heeft gelanceerd.
Hij is gemaakt van gietijzer, een
„negentiende eeuws" materiaal
dat echter eigenschappen heeft
die een eerherstel alleszins
rechtvaardigen.
De gietijzeren inbouwmantel kan
op twee manieren worden toege
past. Met een cv-warmwatereen-
heid, die de warmte van hel
haardvuur overdraagt aan een
zgn. warmwaterregister. Dit
wordt aangesloten op de retour-
leiding van de centrale verwar
ming. De cv-ketel heeft dan,
wanneer de open haard brandt,
heel wat minder te doen, en dat
spaart uiteraard aardgas.
De tweede mogelijkheid is: de gie
tijzeren mantel wordt omgeven
door een luchtkast, waarin koude
buitenlucht (of uit de kruipruim
te) al dan niet geforceerd gebla
zen wordt. Die lucht wordt verhit
en in de woonruimte gevoerd. In
dat geval kunnen de radiatoren
van de cv dan een eind dichtge
draaid worden.
Dit nieuwe systeem van Helex is op
de Bouwbeurs in Utrecht gepre
senteerd en ondervond daar veel
belangstelling. Behalve om zijn
energiebesparende eigenschap
zeker ook vanwege andere voor
delen, waarin het uiterlijk, direc
te ingebruikneming na de instal
latie enz. een rol spelen. Nadere
informatie kan de fabrikant ver
strekken: Helex BV, Benne-
broek, tel. 02502 - 8141.
Qualex is een thermisch vervorm
bare dubbelwandige soort
kunstglas dat achtmaal zo licht is
als het gewone glas. Ook zegt de
fabrikant (Glascom Utrecht) dat
het nieuwe produkt energiebe
sparende eigenschappen heeft.
Het wordt geleverd in platen van
1600 mm breed. Inlichtingen
Glascom Utrecht, tel. 030-886121.
Wie zelf een oerstevige, eenvoudige
werkbank wil maken, kan daar
voor sinds kort een bouwpakket
kopen. Alle 14 onderdelen van
massief grenehout zitten in een
handige doos, met een handlei
ding voor het monteren. Dat is
trouwens heel simpel, De onder
delen worden met bouten en
schroeven aan elkaar gezet. Dat
levert dan een werkbank op met
een bladmaat van 57x116 cm, dus
een zeer redelijk formaat dat ech
ter weer niet te groot is voor het
bescheiden huiswerkplaatsje in
schuur of garage. Dê hoogte is
ruim 86 cm, handzaam om staan
de aan te werken.
Het staat de eigenaar natuurlijk vrij
om er later zelf nog wat voorzie
ningen aan toe te voegen; bij
voorbeeld een gereedschappen-
lade of een extra plank, een
kleminrichting enz. Leverancier
is Fetim; het bouwpakket is in
vele hout- en doe-het-zelf-zaken
te koop voor ongeveer 160 gul
den.
Aangetekende brieven kunnen
even spoorloos zoek raken als
gewone. Dat blijkt uit onder
staand verhaal.
Op 5 oktober 1979 verstuurt mej. L.
vanuit Den Haag een brief waarin
zij enkele kleine voorwerpen in
sluit, waarondereen gouden ring.
toestemming Parijs. Zij laat de
brief aantekenen,
pter bedenkt zij dat zij heeft ver
geten een afzender op de enve
loppe te zetten. Op het postkan
toor, bij het aantekenen, heeft
ook niemand haar hierop attent
gemaakt. Maar zij heeft het afge
stempelde aantekenbewijsje, dus
dat zit wel goed.
Weken later
Maar deze slechte start is geen goed
voorteken geweest voor het ver
loop van de reis van de brief. Half
oktober hoort mej. L. van haar
vriend in Parijs, voor wie de brief
bestemd is, dat hij nog steeds
niets heeft ontvangen. De tijd
gaat dringen, want hij staat op het
punt op reis te gaan.
Op 19 oktober doet mej. L. bij de
post in Nederland navraag naar
de aangetekende brief. Er wordt
een formulier ingevuld en zij
moet daarvoor f 1,75 betalen.
Het baat niet meer. Als haar vriend
op 22 oktober vanuit Parijs naar
zijn werk in West-Afrika vertrekt,
is er nog steeds geen aangete-
kende brief bezorgd. Nog even
duikt er een spoor van de brief
op: een postambtenaar weet mej.
L. te vertellen dat het stuk vol
gens de postdienst in Parijs op 2
november naar Nederland retour
is gezonden.
Dan is de brief met zijn kostbare
inhoud voorgoed verdwenen. Op
15 januari van dit jaar wordt het
onderzoek van de posterijen zon
der resultaat beëindigd. Mej. L.
krijgt de maximum schadever
goeding van f 50, die voor ge wone
aangetekende stukken mogelijk
is, toegekend. Dat is natuurlijk
maar een schijntje voor een gou
den ring, die bovendien een dier
baar erfstuk is.
Waarom zo lang
Hoe kan een aangetekende brief er
naar Parijs er nu zo lang over
doen, en dan ook nog zoek raken?
Daar weet de PTT ook geen dui
delijk antwoord op te geven.
Er is, zegt men ons als wij navraag
doen over dit geval, misschien
een dag vertraging door de admi
nistratie die vastzit aan de ver
zending van een aangetekende
brief. Maar meer toch niet. „Hoe
de bezorging in Parijs daarna
verloopt, onttrekt zich aan onze
waarnemingen", aldus de Ne
derlandse PTT.
Men oppert de mogelijkheid dat
een brief met een gouden ring
erin bij de Franse douane kan
worden opgehouden. Maar waar
schijnlijk is dit volgens ons niet,
want de gouden ring was immers
niet aangegeven. En anders zou
het onderzoek toch wel naar de
douane hebben geleid.
Geen administratie
Wie denkt dat een aangetekende
brief tijdens de reis die hij maakt
onderweg overal keurig wordt
genoteerd en in de gaten wordt
gehouden, die verwacht er teveel
van.
Voor mensen met zo'n groot ver
trouwen in de magie van het aan
tekenen citeren wij deze onthul
lende zinsnede uit de brief die het
hoofd verzending van het post-
district aan mej. L. schreef: „Tot
mijn spijt was het niet mogelijk
vast te stellen waar de zending is
vermist. De verzendingsweg van
een aangetekend stuk kan name
lijk niet van punt tot punt worden
gevolgd, omdat daarvan admini
stratief niets wordt vastge
legd".
Het is zeer de vraag of het in dit
geval zou hebben geholpen als
mej. L. wel de afzendster op de
brief had gezet. Per slot van reke
ning viel er aan de stempels te
zien dat hij uit Den Haag kwam,
cn daar kreeg de post hem blijk
baar ook niet terug. Maar gezien
wat er met brieven fout kan gaan,
is het natuurlijk wel duidelijk dat
er altijd een afzender op
moet.
Altijd aangeven
Tot slot de aangegeven waarde. Al
tijd doen, bij aangetekende brie
ven met een inhoud van meer dan
f 50. Het kost een gulden per f 250
waarde ^xtra.
Als u de waarde hebt aangegeven,
kunt u aanspraken maken op een
reële vergoeding van wat er in de
zoek geraakte brief zat. En anders
krijgt u niet meer dan maximaal
f50.
LEEN BAKKER
Materialen
Poppen kun je maken van allerlei
soorten materiaal: oude lappen,
papier-maché, (kunst)klei, touw,
enzovoort. Het hangt ervan af,
waarvoor de pop bestemd is. Ge
bruik voor een knuffelpop bij
voorkeur oude lappen en nylons.
Een sierpop daarentegen kunt u
best van een veel kwetsbaarder
materiaal zoals papier-maché of
klei maken. Over het algemeen is
het maken van de kop, voeten en
handen het moeilijkst. Dat geldt
met name voor de z.g. karakter
poppen, waarbij toch wel het no
dige boetseer-„talent" komt kij
ken.
Een goede hulp hierbij zijn de ver
schillende boekjes, die op dit ge
bied zijn uitgegeven. We noemen
er enkele: „Poppen zoals oma ze
maakte" van Jenny Schotman
(uitg. Cantecleer, prijs f 14,25),
„Poppen in de maak" - Ron en
Olga van der Most (Cantecleer,
f 18,25) en „Karakterpoppen" van
Jeannette Hildersley (f 17,25). Ze
zijn verkrijgbaar bij de boekhan
del en winkels voor hobby-arti
kelen. Een andere mogelijkheid
is het volgen van speciale cursus
sen, die in diverse plaatsen in
Nederland worden gegeven.
Als u zich vooral wilt toeleggen op
het maken van de kleertjes en
minder op het boetseren van
koppen en handen, koop dan een
poppenset van porselein. Deze
bestaat uit een kop (eventueel
met pruik), de bovenarmen en
-benen, twee handen met onder
armen en twee voeten met on
derbenen. Het lijfje moet u zelf
maken van witte katoen en vul
materiaal. Aan de kop met hals zit
een schouderpartij, die aan het
lijfje wordt vastgenaaid. Hetzelf
de geldt voor de armen be-
Nieuw is het zelf gieten van kera
mische poppekoppen in kunst
stof gietmallen. Ónder de naam
Pierrot-poppen en andere toneelfiguren i
„Kolboton" worden hiervoor
pakketten verkocht, compleet
met knippatronen jurkje, stof
voor het lijfje, verf voor het ge
zicht en plakoogjes, een gietmal
(kop, armen en benen) en een kilo
gietpoeder (voor ongeveer vijf
poppen). De prijs van zo'n doos
bedraagt ongeveer 45 gulden en
ze zijn verkrijgbaar bij hobby- en
handenarbeidwinkels en hand-
werkzaken. Voor informatie kunt
u bellen: 05490 - 64446, fa. Eggel-
te, Almelo.
Ook de beroemde clown-Figuur
„Pierrot", de spierwitte en in
fladderende kleren gestoken
Franse harlekijn is een ware uit
daging voor de poppenmaak-
sters. Zojuist is bij uitgeverij Can
tecleer het boekje „Pierrot in uit
voering" van Ron en Olga van der
Most verschenen.
Hierin wordt aan de hand van dui
delijke foto's en tekeningen ver
teld, hoe u Pierrot en andere to
neelfiguren kunt maken van
zelfhardende klei. Er zijn patro
nen van de originele, historische
kostuums in het 80 pagina's dik
ke boekje opgenomen. Het ver-
Een doe-het-zelf gietpakket voor de poppenmaak^ter
telt bovendien iets over de ge
schiedenis van de Pierrots en
Pierrettes, het boetseren, schil
deren („schminken") en pruiken
maken en de manier waarop de
Harlekijnen en andere Comme
dia dell'Arte-figuren zich op het
toneel gedragen. De prijs van dit
leuke en leerzame boekje is
f 17,50. Verkrijgbaar bij de dcx k-
handel en winkels voor creatieve
vrijetijdsbesteding.
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG - Als het aan de
Nederlandse Stichting voor
Statistiek ligt wordt het nog
moeilijker om ons privé-le-
ven te beschermen. We weten
wel dat statistieken nuttig
zijn voor overheid en bedrij
ven om informatie te krijgen
over ons leven, onze wensen
en onze uitgaven.
Toch ervaren wij het als een
kwaal wanneer wij iemand te
woord moeten staan, of for
mulieren moeten invullen om
de handel duidelijk te maken
wat men ons het beste kan
aansmeren. Komt een onder
vrager aan de voordeur met
een dikke tas, dan kun je hem
lekker ongastvrij laten aan
bellen tot hij een ons
weegt.
Nu heeft de stichting een hele
brochure gepubliceerd om
aan te tonen dat een enquête
per telefoon net zo goed of
nog beter is. Aangezien je
nooit kunt zien wie bélt, ben
je wel verplicht de hoorn van
de haak te nemen. En er is
geen wet die je kan bescher
men tegen dit ongemak.
Glazen serviezen bestaan natuurlijk al lang. maar er is nu uit Frank
rijk afkomstig serviesgoed van gehard glas dat eruit ziet als fraai
aardewerk. Het voordeel van glas is dat het dranken en voedsel
langer warm houdt dan aardewerk; het is niet voor niets dat in
vele landen thee uitsluitend in glazen wordt geserveerd.
Veel mensen hebben bezwaar tegen het doorzichtig uiterlijk van
glazen serviesgoed; dat geldt ook voor dekschalen e.d., waar in de
inhoud geheel zichtbaar is.
De Franse fabrikant Durand heeft een internationale primeur ge
lanceerd: een eetservies van ondoorzichtig, speciaal gehard glas,
dat alle uiterlijke kenmerken van aardewerk heeft, maar de prak
tische eigenschappen van glas. Onder de naam „Volcan" wordt
het in Nederland in de handel gebracht.
i Provencaals aardewerk doet denken maar in werkelijkheid van glas is gemaakt.
Het is stootvast en hittebestendig. De schalen zijn voorzien van
luchtdichte deksels van kunststof (die zijn dus vanzelfsprekend
niet hittebestendig) zodat de schalen ook kunnen worden ge
bruikt om restjes in de koelkast te bewaren.
Veel doe-het-zelvers schrikken er
tegenwoordig niet voor terug om
zich grote, welhaast professio
nele machines aan te schaffen.
Wie misschien aan een echte lint
zaag denkt, vindt in een nieuwe,
pas op de markt verschenen Inca
machine een ding met alle eigen
schappen die aan een lintzaag
mogen worden gesteld.
Hij heeft een aangeflensde motor
van 0,6 pk, steunrollen op kogel
lagers, een zaagtafelblad van 32 x
32 cm, een zaaghoogte van max.
155 mm, een uitlading (ruimte
tussen zaaglint en huis) van 26
cm; de diameter van de drijfwie-
len is 28 cm.
De nieuwe Inca lintzaag is geschikt
voor hout, nonferro metalen,
kunststoffen, schuimstoffen enz.
De tafel is verstelbaar tot 45 gra
den, zodat ook in verstek kan
worden gezaagd.
Er kunnen allerlei accessoires bij
geleverd worden. Hij komt (zon
der die extra accessoires) wel op
een kleine duizend gulden, maar
het is dan ook een stuk vakge
reedschap voor de amateur.
Importeur is Ridex b.v. in Schie
dam, tel. 010-159423.
Trouwens, wie heeft er niet een
zwak voor (oude) poppen? De
tijd, dat poppen er alleen voor
kinderen zijn, is allang voorbij.
Het maken en verzamelen van de
meest uiteenlopende poppen
voor volwassenen is op het
ogenblik een ware rage. Vooral
poppen „uit grootmoeders tijd"
zijn erg gewild.
Poppen maken is een hob
by, waar geen eind aan
lijkt te komen. Er zijn zo
veel mogelijkheden, zowel
in onderwerp als in mate
riaalgebruik, dat er voor
iedereen wel wat bij is.