Spoeddebat over
prijsstijgingen
DSM: steenkool moet
een tweede kans krijgen
Oppositie steunt
kritiek vakbeweging
Experimenten met
nachtarbeid voor
vrouwen uitgebreid
Comité
roept op
tot actie
in havens
Rotterdam
Mobil-staking mag
MEEVALLER VOOR LEDEN VOEDINGSBOND
WOENSDAG 14 MEI 1980
ECONOMIE
PAGINA 25
Perscombinatie
De ontwikkeling van de Neder
landse dagbladpers, die in 1979 in
het algemeen werd gekenmerkt
door een afnemende groei van
het advertentievolume en de be-
taalde oplage, heeft haar invloed
op het resultaat van de Perscom
binatie niet gemist. Het ziet er
.volgens het jaarverslag naar uit,
'dat voorlopig een einde is geko
men aan de krachtige groei, die
de bedrijfstak sinds 1976 heeft
doorgemaakt.
Het resultaat van de Perscombina
tie over 1979 (winst J 4,64 min)
was enigszins lager dan over 1978
5(./ 5,3 min) bij een 6,4 pet hogere
omzet van J 229.0 min.
Aberdeen
Athene
Barcelona
Berlijn
Bordeaux
Brussel
Fiankfort
Helsinki
Innsbruck
Klagenfurt
Kop.-nhagen
Malaga
Mallorca
Munchen
Ofclo
Fbrijs
Rbme
Stockholm
Wfenen
Zêrich
Casa Blanca
Las Palmas
onbew.
onbew.
onbew.
licht bew.
licht bew.
onbew.
geh. bew.
onbew.
onbew.
iwaai°bewV
zwaar bew.
onbew.
half bew.
onbew.
licht bew.
half bew.
onbew.
onbe'
regen
licht bew.
geh. bew.
Verkade
Koninklijke Verkade Fabrieken
BV kan terugzien op een bevre
digend jaar. Terwijl de algemene
ieconomische toestand weinig
{aanleiding gaf tot optimisme is
het bedrijf erin geslaagd de voor
'1979 begrote omzetstijging te
^verwerkelijken. De toeneming
[van de kosten bleef binnen de
perken, zodat 1979 kon worden
'afgesloten met een winst van
4.94 min tegen 2,81 min in
1978 bij een opnieuw met 5,6 pet
•gestegen geld omzet. Voorge
steld wordt het dividend te ver
hogen van 18 naar 20 pet, zo blijkt
uit het jaarverslag.
Voor 1980 wordt een bescheiden
omzetstijging verwacht.
Cindu-Key
Nadat Cindu, Key Kramer (CKK,
bouw, isolatie, transport) in de
eerste helft van vorig jaar een
verlies boekte van 9.5 miljoen
jgulden, wist het bedrijf het jaar
toch met een bescheiden positief
resultaat af te sluiten. Voor een
belangrijk deel was dat te danken
.aan het afstoten van een aantal
verliesgevende activiteiten. Het
bestuur verwacht, zo bleek tij
dens een toelichting op het van
daag verschenen jaarverslag, dat
'die maatregelen verder zullen
bijdragen tot een verbetering van
f de resultaten.
HVA
Verenigde HVA-Maatschappijen
NV heeft 1979 afgesloten meteen
nettowinst van 3,34 min na een
j verlies van J 10,94 min in 1978.
Het bestuur heeft besloten de ge
hele winst aan de reserves toe te
voegen. Voor het laatst werd di
vidend uitgekeerd over 1974
(J 6,50).
WEERRAPPORTEN
van hedenmorgen 7 uur
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Efelde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Twente
Vlissingen
Zd. Limburg
HEERLEN (GPD) - DSM, de vroe
gere Staatsmijnen, heeft „een
tweede liefde voor steenkool"
opgevat. Dit zei de voorzitter van
de raad van bestuur van het nu
chemische concern, drs. H. A. J.
Bogers. bij de presentatie van het
jaarverslag 1979. Nog geen tien
jaar geleden trok DSM zich terug
uit de actieve kolenwinning en de
verwerking van steenkool.
Dat de liefde voor kolen weer is op
gebloeid, heeft niets te maken
met nostalgische gevoelens,
maar is het gevolg van nuchter
telwerk.
Nuchter economisch rekenwerk
heeft DSM tot nu toe geleerd dat
heropening van de conventionele
mijnbouw zichzelf in Limburg
binnen afzienbare tijd niet terug
betaalt, ook niet als rekening
wordt gehouden met de stijging
van de olieprijzen.
Drie jaar geleden kwam de „com-
missie-Martens" tot een zeer ne
gatieve conclusie over het ge
bruiken van de in ons land aan
wezige kolenvoorkomens. Daar
bij werd de vraag buiten be-
schouwing gelaten of nieuwe
Limburgse mijnen wel te be
mannen zouden zijn.
Een Beatrixmijn bij Vlodrop zou
een bezetting van ongeveer 4500
man moeten tellen om de gewen
ste produktie van 1,8 miljoen ton
kolen te halen. Over de vraag of
de arbeidsmarkt die bezetting
ooit kan opleveren lopen de me
ningen uiteen. Vast staat dat
mijnarbeid geschoolde arbeid in
ploegendienst is. DSM weet uit
ervaring dat de Limburgse ar
beidsmarkt een zelfde behoefte
op het chemisch front niet of
nauwelijks dekt.
Het concern DSM verwacht in het
lopende jaar een wat hogere net
towinst dan de 89 miljoen gulden
van 1979. Hierbij is dan al reke
ning gehouden met krimpende
winstmarges, aldus de voorzitter
van de raad van bestuur, drs. W.
A. J. Bogers, in een toelichting op
het jaarverslag.
In het eerste kwartaal nam de om
zet van DSM met 31 procent toe
van f3226 miljoen in de (slechte)
eerste drie maanden van 1979 tot
f4215 miljoen nu. De groei van de
omzet zit in de chemische sector.
Ook april was nog redelijk wat de
omzet betreft. Wel kwamen er
haarscheuren in het prijzenfront.
Het tweede halfjaar zal moeilijker
zijn. DSM had overigens de om
slag al eerder verwacht.
Het jaar 1979 is de raad van bestuur
van DSM meegevallen, aldus drs.
Bogers, dat wil zeggen, de heren
hadden erger verwacht. „Het jaar
is mooi meegenomen". Zoals be
kend rekende men in Heerlen
oorspronkelijk op een verlies van
meer dan f150 miljoen.
De omzet steeg vorig jaar met 27
procent tot f12.8 miljard. Van de
omzetstijging kwam twee derde
voor rekening van de chemische
activiteiten. De oorzaak van de
krachtige toeneming is een com
binatie van voorraadvorming en
groei van de markt. De omzetstij
ging (geheel autonoom) is voor
zestig procent het gevolg van
prijsstijgingen en dus voor 40
procent is het groei van het om
zetvolume.
650 man minder
DSM had eind vorig jaar 31.750
mensen in dienst, 140 minder dan
eind 1978. Hiervan waren 22.460
mannen en vrouwen werkzaam
in ons land. Dat is 490 minder dan
een jaar eerder.
In 1980 zijn tot dusver 150 openge
vallen plaatsen in Limburg niet
aangevuld. Tot eind 1983 zullen
maximaal 1200 arbeidsplaatsen,
die door natuurlijk verloop
openvallen, niet worden aange
vuld. Een kamermeerderheid
vindt dat dit, gezien het gunstige
resultaat, wel zou moeten gebeu-
b,i
DEN HAAG (GPD) - De Tweede Kamer is vanmiddag in
spoeddebat bijeengekomen om te praten over de snelle
stijging van de prijzen in de afgelopen maanden. Op
verzoek van de PvdA en de CPN komen de ministers Van
Aardenne (economische zaken) en Albeda (sociale za
ken) naar de kamer om verantwoording af te leggen.
De forse stijging van 1,1 procent
van de prijsindex tot half april is
voor de PvdA aanleiding geweest
een debat aan te vragen over het
gehele prijsbeleid. Dit zal worden
gecombineerd met een interpel
latie van de CPN-er Bakker aan
het adres van minister Albeda
over de loonmaatregel. De com
munist vindt dat deze maatregel
moet worden ingetrokken, nu de
prijzen veel sneller stijgen dan
verwacht was.
Tot nu toe hebben zowel de beide
betrokken ministers als premier
Van Agt en minister Van der Stee
(financiën) geweigerd inhoude
lijk te reageren op de ongunstige
ontwikkeling. Verder dan „het is
niet best" kwamen de bewinds
lieden niet. omdat nog geen be
raad gewijd was aan mogelijke
stappen. FNV en CNV hebben
inmiddels een hogere tegemoet
koming dan de voorgenomen f 26
per maand voor iedereen vanaf 1
juli geëist voor de lagere inko
mens. Ook wil de vakbeweging
een volledige bevriezing van alle
prijzen.
Vaststaat dat vooral de oppositie
dit pleidooi van de vakbeweging
zal steunen. Zo heeft de socialist
Van der Hek al laten weten voor
stander te zijn van een dergelijke
prijzenstop, zolang de loonmaat
regel van kracht blijft. Van der
Hek vindt verder dat er een ande
re wijze van berekening moet
komen voor de aanpassingen van
de olieprijzen.
DEN HAAG (GPD) - De experimenten met nachtarbeid Compensatie
voor vrouwen zullen de komende maanden verder wor- ook in de Eerste Kamer,
den uitgebreid. Nog dit jaar komt de regering met een teren gesproken
wetsontwerp over deze nachtarbeid, aldus minister Albe
da (sociale zaken) gisteren tijdens het debat in de Tweede
Kamer over het wetsontwerp Arbeidsomstandighe
den.
ven zullen langzaam naar die sa
menvoeging moeten groeien", zo
meende hij.
Het WD-kamerlid bleek enige
moeite te hebben met het begrip
„welzijn" zoals dat in de wet Alle grote fracties wilden voorts
voorkomt. „Wij vinden het be- van minister Albeda weten welke
palen van welzijn in eerste in- maatregelen de regering denkt te
21 8 1
19 10 0
22 17 0
21 16 7
21 17 0
- 13 -
De kamerfracties toonden zich over
het algemeen ingenomen met dit
wetsontwerp, dat veiligheid, ge
zondheid en welzijn van de
werknemers in de bedrijven cen
traal stelt. Kern van de wet is, dat
bedrijven verplicht zullen wor
den gesteld een veiligheids
dienst- en een gezondheidsdienst
te hebben.
Het wetsontwerp Arbeidsomstan
digheden opent de mogelijkheid,
dat die beide diensten in één ar-
beidsomstandighedendienst
worden ondergebracht, en daar
van toonde het merendeel van de
Kamer zich voorstander. Zo kan
de deskundigheid op het gebied
van veiligheid, gezondheid en
welzijn worden gebundeld, was
de gedachte hierachter.
De CDA'er Bakker pleitte ervoor,
dat de veiligheids- en gezond
heidsdiensten, nadat ze in een
overgangsfase naast elkaar kun
nen bestaan, zo snel mogelijk
worden samengevoegd. De WD-
er Nijpels had wat dat betreft
minder haast. „Sommige bedrïj-
gis-
begroting van sociale zaken,
maakte de snelle prijsontwikke
ling deel uit van het debat. Zowel
Kloos (PvdA) als Franssen (CDA)
wilden weten hoe het kabinet de
nadelige gevolgen van de jongste
prijsstijging voor de laagste in
komens denkt te compense-
stantie een zaak van overleg tus
sen werkgevers en werknemers.
Het behoort niet de overheid te
zijn die in overwegende mate het
welzijn van de werknemer be
paalt". aldus Nijpels.
Het wetsontwerp Arbeidsomstan
digheden kwam in 1977 tot stand
onder minister Boersma. De wet
is bedoeld ter vervanging van de
Veiligheidswet 1934. Minister
Albeda wees gisteravond op het
grote belang van de nieuwe
wet.
„De wet zal kunnen zorgen voor
minder beroepsziekten, voor
minder uittredingen uit het be
drijfsleven, voor het oplossen van
bepaalde knelpunten op de ar
beidsmarkt en voor minder on
gevallen", aldus Albeda.
de dreigende inflatie-
golf in te dammen. In elk geval de
allerlaagste inkomens mogen
volgens een meerderheid van de
Senaat niet onder de prijsont
wikkeling leiden.
ROTTERDAM (ANP) - In een
pamflet-heeft het gezamenlijk
aktiecomité van Rotterdamse
havenarbeiders gisteren tot
actie opgeroepen "als enige
middel om de gestelde eisen
in te willigen". Deze eisen
houden onder meer in 2 pro
cent reële loonsstijging, vast
houden aan de prijscompen
satie en herstructurering van
lonen in de havens.
Het actiecomité is begonnen
met wat genoemd wordt "hun
overtuigingstocht" langs de
kantines van de Rotterdamse
havenbedrijven.
Volgens het actiecomité is het
"tekort" als gevolg van de
sterke prijsstijgingen al op
gelopen tot 75 gulden per
maand. Met ingang van 1 juli
geldt bovendien de gunstige
prijsindexeringsregeling
voor de haven niet meer.
Volgens het actiecomité gaat
het "prijsverhogingen rege
nen" als deze regeling wordt
losgelaten.
Het actiecomité houdt de ha
venwerkers voor, dat ze op
nieuw "zlef aan de bak" moe
ten als de vakbondsleiding
weigert achter haar leden te
gaan staan.
Volgens het actiecomité heeft
de voorzitter van de Ver-
voersfederatie J. Schroer an-
ti-democratisch gehandeld
door al bij voorbaat de beslis
sing van de ledenvergadering'
te negeren. Algelopen zondag
besloot de ledenvergadering
om de loonmaatregel naast
zich neer te leggen.
De Federatieraad van de Ver-
voersbonden FNV en het cen
traal bedrijfsgroepbestuur
havens zijn voorstanders van
het afsluiten van contracten
met een langere looptijd dan
31 december 1980. (Het tijd
stip waarop de loonmaatregel
afloopt).
De president van de Amsterdamse rechtbank mr. Borgerhoff-Mulder
nam vorige week zelf een kijkje in het stakende bedrijf en kreeg toen de
verplichte helm op zijn hoofd gedrukt.
AMSTERDAM (ANP) - De stakende werknemers van Mobil Oil in Am
sterdam mogen hun actie voortzetten. Voorwaarde is wel dat de
poortblokkade wordt opgeheven, zodat werkwillig personeel het fa
brieksterrein kan betreden. Gebeurt dit niet, dan moet de Industrie
bond FNV een dwangsom betalen van één miljoen gulden per dag.
Dit heeft de president van de rechtbank in Amsterdam, mr. W.J. Borger-
hoff Mulder, gisteren bij vonnis in kort geding bepaald. De directie
van Mobil Oil, die het kort geding tegen de Industriebond FNV had
aangespannen, had om een verbod van de staking gevraagd omdat de
actie als onrechtmatig werd beschouwd. Deze eis is echter door de
president afgewezen.
Bij de raffinaderij in het Amsterdamse Westelijk havengebied heeft het
gros van het produktiepersoneel (90 van de 130 man) op 23 april het
werk neergelegd omdat er met de directie niet te praten viel over de
invoering van een vijf-ploegendienst. Bij Mobil werken in totaal 220
mensen. Het administratieve personeel is bij de staking echter niet
betrokken.
LEIDEN - groenteveiling 14 5/1980
Andijvie 50-95. Peulen 8.70-12,--, Snijbo
nen 3.90-6,10, Kroten gek. 1.10, Postelein
95-1,15, Prei 52-65. Rabarber 32-52. Spi
nazie 55-1.03. Witlof 1.- - 2,75. Bloemkool
1x6 1,55-2.40. Bloemkool 8 st 1.10-1,90.
Bloemkool 10 st. 1.20. Sla 17-30. Bospeen
1.10-2,25. Peterselie 26-32, Radijs 48-61.
Selderij 20-33, Paprika per kilo 95, per
stuk 30 tot 54 cent.
GROENTEVEILING KATWIJK AAN
DEN RIJN 13 mei
Waspeen AI per Idll 16-21,70. Waspeen
All per kist 3.20-19.60. Waspeen BI per
kist 5.—25,50. Waspeen BH per kist
8.60-11,70, Waspeen Cl per kist
12.50-15.10. Waspeen CII per kist
4.20-11.80. Aanvoer 17 ton Radijs (bos)
38-41. Spinazie 43. Bos Uien 19 44. Peter
selie 36-85, Selderij 14, Bloemkool 8 II
per bak 21-35, Bloemkool 10 I per bak
1,34-1,53, Bloemkool 15 I per bak 68. Ra
barber 26-55, Prei 21-73, Raapstelen 15
UTRECHT (ANP) - De vijftigduizend leden
van de Voedingsbond FNV krijgen eind dit
jaar van hun eigen bond een financieel mee
vallertje. De bond geeft zijn leden een uitke
ring van zeventig a vijfenzeventig gulden de
Het gaat om een bedrag van rond 3,6 miljoen
gulden. De uitkering is bedoeld als een soort
"smartegeld", een vergoeding voor het feit
dat tot verdriet van de Voedingsbond de
kwestie van georganiseerden en ongeorgani
seerden nog steeds niet afdoende geregeld is.
Het is de bond een doorn in het oog dat ongeor
ganiseerden nog altijd de vruchten kunnen
plukken van de inspanningen van de vak
bonden zonder dat het ze een rooie cent kost.
De vakbondsleden daarentegen moeten per
jaar wel braaf 240 gulden contributie betalen
en dat betekent dat ze per jaar ook 240 gulden
minder vrij te besteden hebben.
Ook heeft de bond de Tweede Kamer een brief
gestuurd waarin wordt gevraagd de wettelij
ke bepalingen uit de weg te ruimen die ver
bieden een onderscheid te maken tussen
georganiseerden en ongeorganiseerden.
Volgens de wet is het nu bijvoorbeeld nog
onmogelijk, bij de cao-onderhandelingen
meer geld in de wacht te slepen voor de geor
ganiseerden.
WOENSDAG 14 MEI 1980
AKZO
AMEV
67.00
24,90
292.00
97.20
89/70
191.60
186.10
227,00
NMB
Ogcm Holding
Pithood Holding
BINNENLANDSE
AANDELEN
5.50
200.00 200.01
171.00 171.01
150,00a 145.01
84.50 84.00
122.50 122 5
1400,00c 1410.
390.00a 873.00
106.00 106.00
51.00 52.00
279.00 280.00
39.70 40 10
96,50 99,00
300.00 300.00
114.50 117.00e
61.40 61.50
182.00 183.50
150.00e 155.00
Duiker App.
EMBA*
59.00
131, II
131.50»
131,10 130,10e
130,10e
10,10
22.00
175.00
24.00
323.00 322.00
a H. 25.70
363.00 365.1
49,80 49.0
90.00 90.31
300.00 310,0
0,00 61.50
2040.00 2040.0
225.00
218.90
130 00 130.00
259.00 254.00
93,00 92.50
320.00 325.00
16.80 16,80
192,00 192.00
325.00 325.00
Schutters v.
Siavenb Bol
Smit Intern.
Telegraaf
Textiel Tw.
Tilb. Hyp. bk
Tilb. Watert.
Tw. Kebelf.
1.00 1085.00
208.00
46.00
76.00
125,80
905.00
240.00
120.00e
130.00e
62.00
BELEGG1NGS-
1NSTITUTKN
135.00
117.00
122,40
135.00
118.00
123.50
170,50b
108.00
468.00
Tokyo FH
Tokyo PH
Uni-Inve
Viking
lellly F
r fstors M
jan Fund
110.00
154,00
127,00
86.50
102.00
182.50
344,00
13,70
17.30
13.00
IM.OO
127^20
GOl l) EN ZILVER
Bl'ITKNLANDS
GELD
AMSTERDAM (ANP) - Op de Am
sterdamse effectenbeurs was
Kon. Olie vandaag veruit favo
riet. De vaste stemming voor deze
aandelen op de Amerikaanse
markt en de aardgasvondst in de
Noordzee had tot resultaat dat
Kon. Olie begin beurs met 9,50
steeg tot 162.80. De and.m
ternationale aandelen gaven een
goed prijshoudende stemming te
De obligatiemarkt was eveneens
wat hoger, waarbij winsten wer
den geboekt uiteenlopend tot
omstreeks 20 cent. Tegen de
koers van 100 pet stond vandaag
de inschrijving open op 150
min 10,5 pet 15-jange obligaties
ten laste van de Europese Inves
teringsbank. De belangstelling
vooi deze lening werd goed ge
noemd.
De plannen van de Nederlandse
Middenstands Bank om nieuwe
aandelen uit te geven leidden tot
emg aanbod an do koon daalde
met t 1 tot I 216 I).- .m.l. 1.
bankaandelen lagen wat hoger in
de na kt
Van de bouwaandek n verloor Bos-
Kalis 30 cent op 91.10, terwijl
de noteringen van HBG en Vol-
ker-Stevin wat aantrokken.
