wte
Veteraan - regisseurs
op festival Cannes
De Lussanet doet Gerard Reve tekort
1 -*
,Tf
Poëtische Lieve Jongens99 moet het zonder karakters stellen
Ar jf
VRIJDAG 9 MEI 1980
PAGINA 11
gwpl
v wYtnYirw
a WMHWV
wmwA
i
WWM
CANNES (GPD)-Met Godard, Resnais, Kurosawa, Fuller
en Fellini krijgt tussen 9 en 23 mei het 33e Filmfestival van
Cannes een gezelschap coryfeeën over de vloer, waar men
ook 15 jaar geleden al trots op had kunnen zijn. Op papier
lijkt het een manifestatie te worden die in het teken komt
te staan van de verloren zonen
r Roy Scheider in AU thai jazz.
Gjdard immers had in geen tien
jaar tijd geprobeerd om een echte
bioscoopfilm te maken, maar
zich vrijwel uitsluitend bezig ge
houden met Maoïstische-educa-
tie video-experimenten en nu is
er dan Sauve qui peut, met
hoofdrollen van Isabelle Hup-
"pert, MioU Miou en Jacques Du-
tronc
Sam Fuller, de oude rot uit Holly
wood, leek eigenlijk al compleet
te zijn afgeschreven na tien jaar
niets-doen maar is tyans weer
aanwezig met de autobiografi
sche oorlogsfilm The Big Red
One. Akira Kurosawa was het
sinds het floppen van Dodeska-
den in 1970 (de cineast ondernam
toen ook een mislukte poging tot
het plegen van harakiri) niet meer
mogelijk geweest in eigen land
een nieuwe produktie van de
grond te krijgen. Alleen in Rus
land heeft hij vijfjaar geleden nog
een keer Dersu Uzala kunnen
maken, maar onlangs voltooide
hij dan toch weer in Japan Ka-
gemusha, een gigantisch epos in
het samourai-genre waar Kuro
sawa beroemd mee was gewor
den. Het wordt de openingsfilm
van Cannes.
Fellini presenteerde zich weliswaar
vorig jaar óók aan het Ri vièra-fes-
tival maar dat was toen met het
tussendoortje Provo d'Orchestra.
Dit keer is hij aanwezig met het in
Italië reeds met gemengde ge
voelens ontvangen Vrouwen-
stad, de eerste grote film van de
60-jarige meester, in zes jaar tijd
sinds Amarcord.
Alain Resnais heeft acht grote
speelfilms gemaakt. Zes in de ja
ren zestig, tegenover één flop
(Stavisky) en één artistiek succes
Providence) in de jaren zeventig.
Het zal benieuwen hoe het nu
uitpakt met Mon Oncle d'Ameri-
que, waarin Michel Piccoli de
hoofdrol speelt. Er bestaat de
kans dat dit gezelschap van top-
filmers uit de jaren zestig, nog zal
worden uitgebreid met Antonio-
ni en zijn voor de Italiaanse tele
visie gemaakte Het Geheim van
Baalbek. Het is vijfjaar geleden
dat Antonioni in Cannes Profes
sion Reporter in wereldpremière
bracht.
Op het tweede plan ziet Cannes nog
meer oude bekenden terug: Bob
Fosse met All That Jazz (reeds
met vier Oscars bekroond), Hal
Ashby met Being There (niet-
komische hoofdrol van Peter
Sellers) en Ettore Scola met La
Terrazza. Nieuw in 's werelds
belangrijkste filmfestival zijn de
Franse regisseur Tavernier, de
Australiër Beresford, de Cana
dees Carle, de Westduitser Sin-
kei, de Braziliaan Diegues, de
Amerikaan Walter Hill met The
Long Riders, de eerste keer dat
een western de Cannes-competi-
tie haalt), de Italiaan Bellocchio
en de Filippino Broca.
De Filippijnse inzending. Jaguar
geheten, schijnt trouwens iets
bijzonders te zijn. Manilla heeft
alle vertoningen in eigen land er
van verboden, maar exclusief
voor Cannes werd Lino Broca's
film vrijgegeven.
Frappant is verder het ontbreken
van een Britse film in het compe
titie-programma; alles wat in En
geland door de selectie-commis
sie werd gewogen, werd tevens te
licht bevonden. En nog frappan
ter is het dit jaar vrijwel ontbre
ken van Oosteuropese films. Op
het laatste moment kom je in
Cannes nog wel eens voor verras
singen te staan, maar op dit mo
ment is er nog niets bekend over
inzendingen uit toch belangrijke
filmlanden als Polen en Rusland.
Alleen Hongarije, met op dit
moment de meest toonaange
vende cinema van Oost-Europa,
is zoals ieder jaar in de competitie
vertegenwoordigd en wel met De
Erfgenaam, van Martha Mesza-
ros. Het is een Hongaars-Fran se
co-produktie, met een hoofdrol
van Isabelle Huppert.
En als haast vanzelfsprekend blijkt
ook dit jaar Nederland buiten de
slag om De Gouden Palm. Alleen
de Werkteater-film Opname ver
wierf zich tenminste nog een eer
volle plaats in Quinzaine des
Réalisateurs, de belangrijkste al
ternatieve sectie. En dat zijn dan
nog slechts de op voorhand
meest aandacht trekkende films
die hier zijn genoemd, maar met
een totaalprogramma van een
slordige 500 officièle en onoffi
ciële voorstellingen, moet de
33ste editie van Cannes ook dit
jaar voor de nodige verrassingen
kunnen zorgen.
"H|
"Lieve Jongens", regie:
Paul de Lussanet, met:
Hugo Metsers, Hans Da-
gelet, Bill van Dijk, Al-
bert Mol e.a. Theater:
Lido 3, 16 jr.
illlllIIHHüüIIIIIIIIlIIlllliliii
Toen zeven jaar geleden de eerste
exemplaren van Gerard Reves
"Lieve Jongens" als warme
broodjes over de toonbank gin
gen, liet de schrijver vanuit zijn
"ballingsoord" in Frankrijk we
ten dat hij deze roman graag met
zijn vorige ("Taal der liefde") en
zijn volgende ("Het lieve leven")
tot één afgerond geheel zou wil
len smeden in wat hij noemde een
"liefdestrilogie". Het was dan
ook de uitdrukkelijke wens van
Reve dat de schilder/cineast Paul
de Lussanet voor zijn voorgeno
men produktie van "Lieve Jon
gens" uit het geheel van die trilo
gie zou putten.
Hoewel de van producent Matthijs
van Heijningen bekende listige
reclamecampagnes anders willen
doen geloven (Reve zou het eind
resultaat als een "pracht film"
hebben beoordeeld) heeft nie
mand de schrijver tot nu toe kun
nen overhalen tot een uitspraak
over De Lussanets werk, dat gis
teren in het kleinste theater van
Leiden in première ging.
Niet dat de auteur van een verfilm
de roman als belangrijkste criti
cus moet gelden van de filmver
sie, maar als zowel producent als
regisseur zo zeer blijken te hech
ten aan de relatie film-roman als
nu het geval is, dan is dat samen
met de vraag of aan de gestelde
eis is voldaan, voldoende reden
om nieuwsgierig te zijn naar het
oordeel van de meester.
Aan die voorwaarde om de trilogie
te volgen is De Lussanet op een
heel belangrijk punt niet tege
moet gekomen en dat heeft in zijn
film een voortdurend aanwezige
zwakte opgeleverd.
De film begint met het einde: de
succesvolle schrijver van homo-
erotisch werk Wolf blikt in volle-
Hoofdrolspelers Hans D'agelet, Hugo Metsers
Dijk bij de première van "Lieve jongens
dige ontreddering terug op zijn
voorbije relatie met twee jonge
vrienden, Tijger en Woelrat. Die-
terugblik van de intellectueel van
middelbare leeftijd neemt de hele
film in beslag en vangt aan op het
moment dat Wolf samen met zijn
vriend tijdens een paaswake ge
fascineerd raakt door de aanwe
zigheid van Woelrat, die samen
met zijn oudere vriend Albert op
een bank achter hem de dienst bij
woont.
Woelrat (Hans Dagelet) laat een
wanhopige Albert achter om bij
Wolf (Hugo Metsers) en Tijger
(Bill van Dijk) in te trekken. Op
een scène tussen Wolf en Tijger
na, ontwikkelt het karakter van
Wolf zich louter in confrontatie
met Woelrat en komen we over
Tijger alleen wat aan de weet in
scènes met Woelrat.
wijden in zijn erotische fanta
sieën, bedoeld om aan de sexuele
verlangens van de jonge en onge
bonden Woelrat tegemoet te ko-
Op een soortgelijke manier heeft
Wolf vermoedelijk eerder Tijger
aan zich proberen te binden, dat
is gelukt en uitgemond in een re
latie die stoelt op eigenbelang
(Wolf kan met zijn vele geld in
Tijgers onderhoud voorzien) en
v
medelijden (Tijger vangt hem in
depressies op).
Veel meer laat de film niet zien, be
halve dan dat de relatie Wolf-
Woclrat net zoals de verhouding
Albert-Woelrat gedoemd is van
kortstondige duur te zijn.
Het gemis van een werkelijke ka
raktertekening van Wolf en in
mindere mate ook van Woelrat en
Tijger, laat zich sterk voelen. Zijn
door depressies opgeschorte
schrijversactiviteiten blijven in
het duister en wie
heid van Wolf en de wonden van
zijn gebrek aan intellectueel ver
keer met zijn louter sexueel aan
trekkelijke vriendjes goed wil
vatten, moet na de bioscoop toch
naar de boekenkast lopen. In Re
ves triologie liggen de antwoor
den op de vele vragen die de film
oproept wel besloten.
Met name de voor een herkenning
van de figuur van Wolf onont
beerlijke correspondentie uit
"De taal der Liefde" tussen Reve
en Sitnon Carmiggelt is pijnlijk
afwezig. Zonder ingrepen van de
scenarioschrijver (Chiem van
Houweninge) is die briefwisse
ling natuurlijk niet te verfilmen.
Maar het is aan een team die de
produktie van een film als deze
waagt, om daar een oplossing
voor te vinden, die de kijker af
houdt van de conclusie dat Reves
werk niet verfilmbaar zou zijn.
Een volledige afwijzing van "Lieve
Jonges" 2ou echter te kort doen
aan de kwaliteit die de film op
andere belangrijke punten wel
degelijk gevat. Allereerst is Re
ves poëzie in het scenario niet
verloren gegaan en blijkt die aan
gevuld door de beelden van ca
meraman Paul van den Bos in de
ze filmversie een extra dimensie
te krijgen. Metsers staat voor de
niet te onderschatten opdracht
om Wolf gestalte te geven en door
de bank genomen slaagt hij daar
heel aardig in.
Hans Dagelets toneelwerk gaf al
voldoende basis aan de veron
derstelling dat in hem de juiste
woelrat werd gevonden. De grote
verrassing van de film is voor mij
Bill van Dijk, een acteur van wie
ik, als mijn herinnering me niet in
de steed laat, sinds de rampzalige
Nederlandstalige versie van de
muscial Hair, niets meer gezien
heb. Hij slaagt er schijnbaar
probleemloos in om Tijger tot in
de kleine details uitgewerkt in de
scène te krijgen.
Rest nog de conclusie dat Paul de
Lussanet zijn al evenmin geheel
geslaagde "Mysteries" met "Lie
ve Jongens" voldoende blijk
heeft gegeven van de bij veel Ne
derlandse filmers ontbrekende
intellectuele en artistieke bagage
die voor een minder vluchtig
succes onontbeerlijk is.
TON VAN BRUSSEL
De meest succesvolle film var
René van Nie is zonder twijfel
Kind van de zon uit 1975. Jo-
sée Ruiter is daarin de doch
ter van een tuindersechtpaar
die nadat ze het ouderlijk huis
heeft verlaten psychisch in de
problemen komt, wordt op
genomen in een inrichting.
De film volgt het proces van
haar genezing. Maandag
avond via Nederland 2 te zien.
Dezelfde avond wordt op
Duitsland 1 in de serie films
van regisseur Carlos Saura.
Ana y los Lobos vertoond.
Het is één van zijn meest re
cente films (1973), waarin op
verhulde wijze kritiek wordt
geleverd op het Franco-regi
me. Geraldine Chaplin is een
gouvernante die bij een wel
gestelde familie op een
Spaans landgoed werkt.
Joe Collins is in Dollars een
veiligheidsexpert die een
bank van een perfect alarm
systeem heeft voorzien. Hij
vindt dat hij best wat heeft
verdiend en ledigt samen met
zijn vriendin de safes van dre
misdadigers. Warren Beattv,
die met Bonnie and Clyde zijn
naam zag gevestigd, diende in
de rol van Collins als publiek-
slokkertje voor deze film van
Richard Brooks. Desondanks
werd de film geen succes,
maar is niettemin toch wel de
moeite waard (vrijdag op Bel
gië).
Het programma:
ZATERDAG: Drums along the
mohawk; 20.15 uur; Dtsl. 2
(regie: John Ford met Henry
Fonda. Amerikaanse film uit
1939). The Horsemen; 22.20
uur; Dtsl. 1 (regie: John Fran-
kenheimer met Omar Shariff.
Amerikaanse film uit 1970).
ZONDAG: The Rose Tattoo;
20.45 uur; Dtsl. 1 (regie: Da
niel Mann met Anna Magna-
ni. Amerikaanse film uit
1955).
MAANDAG: Kind van de zon;
20.27 uur; Ned. 1. Los hijos de
Fierro; 21.45 uur; Dtsl. 3 (re
gie: Fernando Solanas. Ar
gentijnse film uit 1974). Ana y
los lobos; 23.00 uur; Dtsl. 1.
DINSDAG: Strangers on a
train; 21.5 uur; Bel. 2 (regie:
Alfred Hitchcock met Farley
Granger. Amerikaanse film
uit 1951).
WOENSDAG: Man maste ju
leva; 20.45 uur; Bel. 2 (regie:
Margareta Vinterheden.
Zweedse film uit 1973).
Thunder Bay; 22.05 uur; Dtsl.
3 (regie: Anthony Mann met
James Stewart. Amerikaanse
film uit 1953).
DONDERDAG: You light up
my life; 20.15 uur; Dtsl. 3 (re
gie: Joseph Brooks met Didi
Conn. Amerikaanse film uit
1977).
VRIJDAG: Die Zürcher Verio-
bung; 20 15 uur; Dtsl 1 (regie:
Helmut Kautner met Bern-
hard Wicki. Duitse film uit
1957). Dollars; 20.15 uur;
Bel.l. Raffertv and the gold
dust twins; 23.15 uur; Dtsl. 2
(regie: Dick Richards met
Alan Arkin. Amerikaanse
film uit 1975).
Blijvers
"Kramer versus Kramer" - Gewel
dige film met Dustin Hoffman en
Meryl Streep over een scheiding,
Luxor, Leiden
"Ten" - Komedie met Bo Derek. Eu
ro 1, Alphen.
"One flew over the cuckoo's
Prachtige film over het lever
psychiatrische inrichting. Studio.
"Killerfish" - Lee M^jor in onaardi
ge rol. Lido 1. Leiden
Lido 2. Leiden
"The Amytiville horror" - Huis met
griezelige gebeurtenis:
(Op)nieuw
"Once upon a time in the West" -
Western. Euro 2. Alphen
"De duivel hale je" - Knokfilm, Eu
ro 3, Alphen
"Wie dan leeft wie dan xorgt" -
Louis de Funès, Euro 4. Alphen.
Nachtfilms
"De gangsterkoning" - Luxor, Lei-
"Cosi come sei" - Camera, Leiden.
"Schip van plezier" - Rex, Leiden.
"Force 10 from Navarone" - Euro 1,
Alphen.
"California Suite"- Euro 2, Alphen.
"Deduivel hale je"- Euro 3, Alphen.
"Porno in het Pentagon" - Euro 4,
Alphen.
Rex
"De pornoprooi".
Den Haag
"De wraak van de luipaardman"
Apollo 1 (460340). 12 jr.
"Emmanuelle en de blanke slavii
nen" - Apollo 2, 16 jr.
"Kramer versus Kramer" - Asta
(463500). al.
"Monty Pvthon's life of Brian" - Bg-
ou (461177). 12 jr
"Amirican gigolo" - Calypso
(463502), 16 jr
1941" - Babylon 1 (471656), al.
Babylon 2, 16 jr.
Die verlohrene Éhre der Kathanna
Blum" - Camera (467200), 16 jr.
'The electric horseman" - Cineac 1
(630637), al
'Ten" - Cmeac 2. 16 jr
"One flew over the cuckoo's nest" -
Cineac 3. 16 jr
"Firepower" - Corso (467200), 16 jr.
Interiors" - Du Midi (855770), 16 jr
"Als adelaars vielen ze aan" - Euro
(667066), 12 j
'The party" - Metropole 1 (456756),
al.
"Yanks" - Metropole 2. 12 jr.
"Lieve jongens - Metropole 3.16 jr.
"The Rose" - Metropole 4. 12 jr
"Die Blechtrommel" - Metropole 5,
16 jr.
"Een uur tot de ondergang" - Odeon
1 (462400), 12 jr.
"Spetters" - Odeon 2, 16 jr.
"The visitor" - Odeon 3, 16 jr.
"Chinatown" - Odeon 4. 16 jr.
"The Rose" - Odeon 5, 12 jr.
"Met hand en mond" - Le Paris 1
(656402), 18 jr.
"Teenager porno" - Le Paris 2,18 jr
"Het hete dagboek van een 17-jari-
ge" - Le Pans 3. 18 jr
"Cuba" - Passage (460977), 16 jr
"Kramer versus Kramer - Studio
2000 (5422881. al
"Death watch" - Uitkijk (542281
Amsterdam
"American gigolo" - Alfa 1 (278806).
16 jr
"Death watch" - Alfa 2. 16 jr.
"Lieve jongens" - Alhambra 1
(233192), 16 jr.
"Dimenticare Venezia" - Alhambra
2. 16 jr
"Drunken master" - Bellevue Cir
rama (234876), 16 jr
"Kramer versus Kramer" - Calypso
1 (266227), al
"Cactus Jack" - Calypso 2, al
"Schorem" - Calypso 3, 16 jr.
"Pornofantasien van een nympho-
mane - Centraal (248933), 18 jr
Een uur tot de ondergang -Cineac
Damrak 1 (245648), 12 jr
"Histoired'O"-Cineac Damrak 2,16
jr
"One flew over the cuckoo's nest" -
Cineac (243639), 16 jr
"Mama cumple 100 anos" - Cinecen-
ter (236615), 16 jr
"Lieve jongens" - Cinecenter, 16 jr.
"Die dritte Generation" - Cinecen
ter. 16 jr
"Azen zijn troef' - Cinema Interna
tional" (151243), 12 jr
The Rose" - City 1 (234579), 12 jr.
'Ten" - City 2. 16 jr
tot de ondergang" - City 3,
12 j
"Kentucky fried r
jr
-City 4, 16
Spetters" - City 5. 16 jr
"Die Blechtrommel - City 6, 16 jr.
"The seduction of Joe Tynan" - City
7. 16 jr.
"All the president's men" Du Midi
(723653), al.
"Doornroosje" - Flora Disney
(230469), al
"1941" - Leidsepleintheater
(235909), al.
"Lieve jongens" - Noggerath
(230566), 16 jr
"De verleiding van Claudia" - Pari-
sien (248933), 18 jr
"Zo 'zeef als dc bank" - Rem-
brandtpleintheater 1 (223542), al
'The great alligator" - Rembrandt-
pleintheater 2. 16 jr
"Kruip voor je sterft" - Rex (246152),
16 jr.
"Kramer versus Kramer" - Rialto
(723488), al.
"Providence" - Rivoli (723488). 16 jr
"Kelly's heroes Roxy (232809), 12
jr.
Dimenticare Venezia" - The Mo
vies. 16 jr
"Mij niet gezien - Tu:-< hinski 1
(262633), al
"Yanks - Tuschinski 2. 12 jr.
"The electric horseman" - Tu
schinski 3. al
Ten" - Tuschinski 4, 16 jr
