Hevige spanning
p Jord
aan-oever
o
Reactie Moskou op dood Tito van grote betekenis
Onrust in
Franse
kalimijn
Iraanse communisten: „Wij wisten van YS-actie
Drie Palestijnen land uitgezet
Weer onrust
in Gorleben
Betrouwbaar antwoord voorlopig niet te geven
(Van onze correspondent)
PARIJS - In de Elzasser kali
mijn is het 6300 man tellende
personeel een serie stakingen
begonnen. De eisen van de
stakers hebben weliswaar
ook betrekking op salarissen
en werktijden, maar de direc
te aanleiding tot de actie is de
onzekerheid over de toe
komst. Het Rijnzoutverdrag
tegen de vervuiling van de
Rijn is weliswaar door de
Franse regering niet gete
kend, maar onder het perso
neel van de kalimijnen heerst
toch onrust over de uitkomst
van de onderhandelingen die
deze regering met de andere
Rijnstaten, waaronder Ne
derland, aan h«
is.
Nadat de Franse regering vorig
jaar december moest capitu
leren voor de druk van de El
zasser lobby in het parlement
en moest bekennen aan de
verplichtingen ten aanzien
van het Rijnzoutverdrag niet
te kunnen voldoen, is van
Franse zijde voorgesteld een
fabriek bij de mijnen te bou
wen die het afval zal zuiveren
en zout zal produceren, in
plaats van er het Rijnwater
mee te vervuilen. De stakers
vrezen dat bij een eventueel
mislukken van de nieuwe
Franse plannen, de produktie
van de kalimijn drastisch zal
worden verminderd om op
die manier de Rijn vervuiling
tegen te gaan.
Het nieuwe Franse plan tot het
bouwen van een zoutzuive-
ringsinstallatie heeft tot nog
toe weinig weerklank gevon
den. Bij zijn bezoek aan Ne
derland in maart kreeg de
Franse premier Barre van
eerste-minister Van Agt een
lauwe reactie, die erop neer
kwam dat de Nederlandse re
gering de vraag van de zout
fabriek voorlopig wilde
openlaten.
De Nederlandse zoutindustrie
is allerminst gebaat met nog
een fabriek op een markt die
al verzadigd is. In „Le Mon
de" van 8 februari hadden ook
de Franse zoutproducenten
zich in een pagina-grote ad
vertentie fel tegen het idee
van een dergelijke fabriek
verzet. Ook zij achten de
zoutmarkt verzadigd en spre
ken in de advertentie ten aan
zien van de evntuele nieuwe
fabriek van een „nutteloze
industrie" die „een enorme
energieverspiller" zou
zijn.
Van vakbondszijde is gevraagd
om uitbreiding van de pro-
dukten die de kalimijn kan
opleveren. Men denkt in de
richting van een geheel nieu
we chemische fabriek. De
minister voor de industrie
heeft echter in een interview
in een Elzasser krant gezegd
dat hij voor een dergelijke
nieuwe chemische fabriek
niets voelt.
Allemaal redenen voor de wer
kers in de kalimijn zich onge
rust te voelen. Ze besloten bij
geheime stemming en met
ruim 64 procent van de
stemmen om een serie sta
kingen te beginnen. Zowel de
communistische, de socialis
tische als de christelijke vak
bonden hebben zich achter de
actie geschaardEn ze hebben
erbij verteld dat het nog maar
„om een eerste waarschu
wing" gaat.
99
TEHERAN - De Iraanse communistische
partij, een trouwe volgeling van Moskou,
had voorkennis van de Amerikaanse
militaire operatie in Iran en heeft de
Iraanse autoriteiten daarvoor gewaar
schuwd. De secretaris-generaal van de
Tudeh-partij, Nouredim Chanoeri, zei
vrijdag dat zijn partij „iman Chomeini,
dertig uur voor de invasie van de Ameri
kanen plaatsvond, heeft gezegd dat een
Amerikaanse actie binnen twee etmalen
te verwachten was".
Op de vraag of hij details van de Ameri
kaanse actie wist, antwoordde Chanoeri:
„Wij hebben direct contact opgenomen
met imam Chomeini en wij hebben hem
de details van het hele plan van de Ame
rikanen uitgelegd. Wij hebben gezegd
dat die Amerikanen van plan waren om
het gebouw van de televisie over te ne
men en om vier militaire bases aan te
leggen op verschillende punten rondom
Teheran tot 300 kilometer er vandaan.
Wij hebben hem ook gezegd dat zij hem
als doel hadden en daarna de gegijzelden
en dan de Llaamse republiek".
Op de vraag waar hij zijn informatie had
gekregen, wilde Chanoeri eerst niet
antwoorden. Later zei hy: ..Wij hebben
ook onze kanalen. En zoals bleek, onze
informaties waren juist".
Op de vraag of de Iraanse autoriteiten zijn
inlichtingen geloofden en wat zij als te
genmaatregelen hebben genomen ant
woordde Chanoeri: ,,Ik ben zeker dat
imam Chomeini en de andere leiders van
de revolutie mijn inlichtingen voor waar
hebben aangenomen. Daarom geloof ik
helemaal niet in de technische proble
men van de Amerikanen. Deze hebben
in ieder geval na de landing plaatsge
vonden en blijkbaar na hun snelle ver
trek. En door de snelheid van hun ver
trek is blijkbaar de botsing ont
staan".
- Waarom zijn ze dan zo snel weggegaan.
nadat zij bijna vier uur in de woestijn
hadden gezeten?.
Chanoeri: „Omdat zij blijkbaar een teken
gekregen hadden dat duidde op de mo
bilisatie van de Iraanse lucht
macht".
Chanoeri bevestigde dat de Sowjet-Unie
Iran heeft voorgesteld een nieuw radar
systeem te leveren. Moskou wil daarvoor
de Amerikaanse radarapparatuur die
Iran nu heeften de overblijfselen van de
helikopters en het transportvliegtuig
ruilen. Op die manier hoopt de Sowjet-
Unie te ontdekken of de Amerikanen
speciale apparatuur op hur. radar ge
bruiken die de Russische apparatuur
kan uitschakelen. De Iraanse minister
president Bani-Sadr zei gisteren niet te
weten dat Chanoeri ajatollah Chomeini
voor de Amerikaanse operatie had ge
waarschuwd. „Voorzover ik weet heeft
Chanoeri mij niets verteld. Maar zij heb
ben de inlichtingen en het kan waar zijn.
Mijn opinie is echter dat Chanoeri dit
vertelt om propaganda voor zyn partij te
maken".
Op de vraag of een secretaris van een met
de Sowjet-Unie bevriende partij met
dergelijke verklaringen kan komen zon
der daarvoor de toestemming van Mos
kou te hebben, antwoordde Bani Sadr
„Ik geloof niet dat de een secretaris van
welke communistische partij dan ook,
kan liegen.
(Van onze correspondent)
JERUZALEM - Het Israëlische militaire bestuur
op de bezette westelijke oever van de Jordaan
zal met harde hand optreden tegen verdere or
deverstoringen. Deze nieuwe politiek heeft tot
doel het ondermijnde Israëlische gezag in de
bezette gebieden te herstellen.
en de burgemeester van het na
burige Halahoel. Mohammed
Milchem. De gouverneur van het
bezette gebied, generaal Ben
Eliezer lichtte dit besluit zaterdag
op een persconferentie in Hebron
De militaire gouverneur van de
westelijke Jordaanoever heeft
een aantal strafmaatregelen ge
nomen naar aanleiding van de
aanslag in Hebron van vrijdag
avond. Verdergaande besluiten
zijn door de Israëlische regering
niet genomen, ondanks hevige
aandrang van de rechtse haviken
in het kabinet-Begin.
Drie Palestijnse leiders op de wes
toever werden in de nacht van
vrijdag op zaterdag het land uit
gezet naar Libanon: de burge
meester van Hebron, Fahd Kau-
wasme, de kadi (religieuze rech
ter) van Hebron, Sjeikh Tamini,
Weer gegijzelde
vrijgelaten
LONDEN - De bezetters van de
Iraanse ambassade in Londen
hebben gisteravond een vierde
gegijzelde (een Syrische journa
list) vrijgelaten. Hij leed aan ern
stige buiklachten en was door
een arts onderzocht. Op verzoek
van de bezetters zijn er verder ge
sprekken begonnen tussen het
Britse ministerie van buitenland
se zaken, de ambassadeur van
Saoedie-Arabië en de zaakgelas
tigde van Jordanië.
De gijzelaars hadden ook geëist dat
de ambassadeur van Irak bij deze
onderhandelingen betrokken
zou worden. En hoewel deze door
het ministerie werd benaderd, is
hij tot nog toe buiten de gesprek
ken gehouden. Het is bekend dat
de Iraanse regering in Teheran
bezwaren maakt tegen contacten
met de diplomatieke vertegen
woordiger van Irak, omdat dit
land sympathiseert met de doel
stellingen van de gijzelaars.
toe. Hij wees erop dat deze drie
mannen door hun opruiende uit
spraken van de laatste tijd een
klimaat hadden geschappen
waarin de aanslag mogelijk was
geworden.
Burgemeester Kauwasme had een
maand geleden op een protest
bijeenkomst in Hebron gezegd,
dat het zionistische rijk ten onder
zal gaan zoals het Britse impe
rium en het Derde Rijk. Zijn col
lega Milchem uit Halahoel voeg
de daaraan toe, dat datgene wat
met geweld is afgenomen, met
geweld teruggenomen dient te
worden; een geliefde uitspraak
van wijlen president Nasser van
Egypte. De kadi ten slotte pleitte
voor de bevrijding van héél Pale
stina, inclusief plaatsen als Jaf
fa.
Leerschool
Dat alles werd gezegd in antwoord
op een Israëlisch besluit om in
het centrum van Hebron een
joodse leerschool te vestigen.
Toen al drongen het Goesj Emo-
niem (het blok der gelovigen) en
de bevolking van Kiriat Arba, de
joodse wijk van Hebron, aan op
strenge straffen. Minister van de
fensie Weizman gaf in feite vrij
dagnacht toe aan deze eisen van
een maand geleden, door de drie
mannen uit hun bed te laten ha
len en met een helikopter naar
Zuid-Libanon te transporte-
Het bleef niet bij deze strafmaatre
gelen: twee huizen waarin tien
winkels gevestigd waren, gele
gen tegenover het Hadassage-
(Van
correspondent)
bouw in Hebron, waar de aanslag
vrijdagavond plaatsvond, wer
den opgeblazen. Er is in Hebron
een uitgaansverbod, de bruggen
over de Jordaan naar Jordanië
zijn gesloten en de overige bur
gemeesters op de westoever heb
ben te verstaan gekregen dat zijn
hun woonplaats niet mogen ver
laten en de pers niet te woord
mogen staan.
Bovendien is de burgemeesters van
Ramalla en Nabloes te verstaan
gegeven dat ook zij uitgewezen
zullen worden als in hun stad on
geregeldheden plaatsvinden. Dat
zal gebeuren zonder voorafgaan
de waarschuwing. De militairen
zijn met name gebeten op bur
gemeester Shaqa van Nabloes,
die zij een half jaar geleden te
vergeefs probeerden uit te wij
zen. Hij staat, naar algemeen
wordt aangenomen, boven aan de
lijst van kandidaten om het land
uitgezet te worden.
De militaire autoriteiten zijn met de
nieuwe harde lijn in feite terug
gevallen op een oude politiek, die
sinds 1967 periodiek is toegepast,
ook onder Weizmans voorgan- Overlevenden van de Arabische aanslag in Hebron (waarbij vijflsraé-
gers Dayan en Peres: het stellen li s omkwamen; een zesde overleed dit weekeinde aan zijn verwondingen
van een voorbeeld, zoals verban- bidden bij de begrafenis van de omgekomenen.
ning, en collectieve straffen, zoals Op de voorgrond één der bewapende burgers die voor de beveiling van de
het opblazen van huizen. Doel
de bevolking en de leiders onder
druk te zetten om zichzelf actief
tegen aanslagen te verzetten, uit
eigen belang. De gedachte achter
de daarachterliggende gedachte
is dat iemand die weet dat hij het
land uitgezet zal worden of dat
zijn huis opgeblazen kan worden,
geen oogje dicht zal doen als hij
de planning van een aanslag
vermoedt dan wel kan vermoe
den.
Bezordheid
De Israëli's hebben reden tot be
zorgdheid, zoals generaal Ben
Eliezer ook toegaf: „De aanslag
van vrijdagavond was de ernstig
ste die sinds 1967 op de westoever
heeft plaatsgevonden. Beter ge
pland en uitgevoerd dan enige ac
tie ooit tevoren, terwijl de daders
in de verwarring wisten te ont
komen". Ben Eliezer zei dat alles
erop wijst, o.a. gevonden sigaret-
belangstellenden zorgdroegen.
tepeuken van lokaal fabrikaat,
dat het om een plaatselijke actie
gaat. Van de daders is geen spoor,
ondanks een groots opgezette
klopjacht.
Het is niet alleen de aanslag van
vrijdag die tot de Israëlische
koerswijziging heeft geleid. Het
verzet tegen de bezetting op de
westoever wordt steeds openlij
ker. Israëlische soldaten krijgen
veelvuldig stenen naar hun
hoofd, burgemeesters spreken
harde taal. De Israeli's die zich op
de Jordaanoever willen vestigen
hebben Weizman al geruime tijd
ervan beschuldigd te zachtzinnig
te zijn.
Zo hebben de soldaten uitdrukke
lijk instructies om niet te schie
ten als er stenen naar ze worden
BONN - Ongeveer 2000 tegenstan
ders van kernenergie uit alle de
len van de Bondsrepubliek heb
ben zaterdag een terrein bij Gor
leben bezet. Ze willen verhinde
ren dat in de toekomst een derde
diepteboring wordt uitgevoerd
om te testen of de ondergrondse
zoutlagen geschikt zijn om
radioactief afval op te slaan. In
middels zyn de demonstranten
begonnen met de bouw van een
„anti-atoomdorp".
Minister-president Ernst Albrecht
van de deelstaat Nedersaksen,
waartoe Gorleben behoort, heeft
verklaard dat de politie niet zal
ingrijpen als de eigenaresse van
de bezette grond, de Duitse maat
schappij voor heropwekking van
kernenergie-elementen, daar rtiet
om vraagt.
Vorig jaar heeft de deelstaatrege
ring van Nedersaksen in principe
toestemming gegeven om een
opslagcentrum voor atoomafval
in Gorleben te bouwen. In strijd
met de wens van de Bondsrege
ring weigerde ze echter de goed
keuring voor de bouw van een
opwerkingsfabriek, omdat dat
„politiek niet te verkopen
De bewoners van het gebied rond
om Gorleben zijn in overgrote
meerderheid tegenstanders van
kernenergie. Vorig jaar maart is
in Hannover een anti-atoomde-
monstratie gehouden, waar on
geveer 100.000 mensen aan heb
ben meegedaan.
Deze week nog
overdracht
De bewoners van de joodse wijk
van Hebron, Kyriat Arba, eisen
het aftreden van Weizman. Zij
hebben al weken geleden harde
maatregelen geëist, en het uit
blijven daarvan is volgens hen de
oorzaak van de aanslag van vrij
dag.
Premier Begin heeft de kritiek op
Weizman, die ook bij de extre
misten binnen het kabinet be
staat, meteen de kop ingedrukt
door de regering collectief ver
antwoordelijk te stellen voor de
politiek op de westoever.
Intussen zijn de besprekingen voor
Palestijnse autonomie in Herzlia
vastgelopen rond de vraag of Is-
raëls veiligheidsbehoefte op de
westoever al dan niet op de agen
da diende te komen. De Israëli's
staan op het standpunt dat zij al
leen verantwoordelijk dienen te
blijven voor alles wat met veilig
heid te maken heeft. De aanslag
van vrijdag gebruiken zij als een
extra argument om hun stand
punt te ondersteunen.
VS doden
TEHERAN - De overdracht van de
stoffelijke resten van de acht
Amerikanen die om het leven
kwamen bij de mislukte red
dingsactie in Iran, zal deze week
plaatsvinden. Dit heeft een
woordvoerder van de Zwitserse
ambassade in Teheran gezegd.
"Ik ben niet in de gelegenheid een
precieze datum te geven. Wij
proberen dit probleem zo snel
mogelijk tot een goed einde te
brengen" aldus de woordvoer
der. Hij voegde eraan toe dat de
verkoolde resten van de Ameri
kanen worden gebalsemd en in
speciale loden kisten naar Zwit
serland zullen worden vervoerd
waar functionarissen van het Ro
de Kruis ze zullen overdragen aan
de familie.
MOSKOU - Wat gaan de Sowjet-
machthebbers doen? Dat is de
centrale vraag nu met de dood
van maarschalk Tito het lang
verwachte „Na-Tito-tijdperk" is
aangebroken. Een betrouwbaar
antwoord op die vraag is voorlo
pig echter niet te geven. In de eer
ste plaats, omdat de Kremlin-he-
ren zich gewoonlijk niet in de
kaart laten kijken. In de tweede
plaats, omdat zij het misschien
zelf nog niet precies weten en
voorlopig hun kansberekeningen
aanpassen aan de ontwikkelin
gen om pas later te beslissen over
een directe of indirecte inmen
ging in Joegoslavië.
Het spreekt vanzelf, dat de Russen
in alle toonaarden de eerbiedi
ging van de Joegoslavische soe
vereiniteit verkondigen en bena
drukken. Enige scepsis is hier
echter wel geboden. In Joegosla
vië is men nog niet vergeten, dat
de opstandige Hongaarse pre
mier Imre Nagy in 1956 zijn
toevlucht zocht in de Joegoslavi
sche ambassade in Boedapest,
nadat de opstand was onderdrukt
met behulp van Sowjet-
tanks.
Moskou verzekerde Belgrado en
Nagy. dat hem geen haar ge
krenkt zou worden indien hij te
voorschijn zou komen. De ver
slagen regeringsleider kwam
daarop inderdaad te voorschijn,
waarna hij onmiddellijk werd
gearresteerd en later werd geëxe
cuteerd. Een maand voordat hij
met behulp van het Rode Leger
ten val werd gebracht, werd de
Afghaanse leider Hafizoellah
Amin eind vorig jaar door de
Sowjet-pers nog geprezen als een
betrouwbaar bondgenoot van
Moskou.
Is er enige duidelijkheid te vinden
in de Russische media over Mos-
kou's bedoelingen met Joegosla
vië? Interessant is in ieder geval
de discussie tussen Moskou en
Belgrado die via de media werd
gevoerd. De Joegoslavische lei
ders keurden de Vietnamese in
menging in Cambodja af, waarop
de Russische pers de Joegoslavi
sche pers op dit punt aanviel.
Opmerkelijk was een open brief in
het dagblad „Sowjetskaja Ros-
sia" van 20 december vorig jaar,
waarin politiek commentator
Goncharow het Joegoslavische
blad „Borba" aanvalt, nadat Bor-
ba in een commentaar de voor
stellingen van het Sowjet-
dagblad over de Vietnamese in
val in Cambodja had gekriti
seerd.
„Hulp"
Het centrale punt in de discussie
was het principe van niet-inmen-
ging in de interne aangelegenhe
den van een soevereine staat.
Commentator Goncharow zegt
hier, dat Moskou evenals Belgra
do altijd een politiek heeft ge
voerd van niet-inmenging in an
dermans aangelegenheden. Maar
in de Cambodjaanse affaire lag
dat anders, aldus de Russische
commentator.
„De Vietnamezen juichten een
spontane opstand tegen het sa
distische bewind van Pol Pot toe.
Daarom is het logisch, dat Viet
nam het verzoek van de Cam
bodjaanse patriotten inwilligde
en hun strijd tegen de bendes van
Pol Pot steunde met wapenge
weld". Als het volk dus in op
stand komt en om hulp vraagt,
dan mag een naburige macht „te
hulp" snellen. Er hoeft dus niet
eens een zogeheten vriend-
schaps- en samenwerkingsver
drag te bestaan zoals tussen de
Sowjet-Unie en Afghanistan om
een bezetting te rechtvaardi
gen.
Zo'n verdrag bestaat niet tussen
Moskou en Belgrado, omdat pre
sident Tito zich daar altijd met
hand en tand tegen heeft verzet.
Welnu, verdrag of geen verdrag,
ook als niet-autoriteiten om
„hulp" roepen, kan men blijk
baar „te hulp" snellen, vooral als
het om een „spontane opstand
van patriotten" gaat.
De media in de Sowjet-Unie beho
ren aan de staat, dus bovenstaan
de redenering zal zeker niet ont
sproten zijn aan het brein van een
of andere commentator, maar
eerder geïnspireerd zijn vanuit de
hoogste machtskringen zelf. Het
levert een potentieel „argument"
om na Tito's dood in te kunnen
grijpen.
Voordelen
Een Russische interventie in Joe
goslavië waardoor Belgrado weer
wordt ingelijfd in de bond van
socialistische (communistische,
red.) gelederen, heeft voor Mos
kou diverse grote voordelen. In
President Tito
de eerste plaats wordt de pijnlijke
rebellie van 1948 eindelijk weer
ongedaan gemaakt. In de tweede
plaats wordt elke politieke dro
mer in het Oostblok duidelijk
gemaakt, dat de gangbare poli
tieke koers die van het Kremlin is
en dat afwijkingen daarvan na
kortere of larlgere tijd weer ge
corrigeerd worden.
Een harde les voor Roemenië De
inlijving van Joegoslavië in het
Warschau-Pact zou een belang
rijke militaire verschuiving in
Europa teweeg brengen ten gun
ste van Moskou. En ten slotte zou
via Joegoslavië de Middellandse
Zee direct toegankelijk worden
voor de Russische luchtmacht en
voor de Sowjet-i
een belangrijke deuk betekenen
voor de zuidflank van de NAVO
Grote voordelen dus voor hel.
Kremlin. Zijn er nadelen voor
Moskou indien men tot ingrijpen
zou besluiten?
Een direct militair ingrijpen leidt
waarschijnlijk tot verzet van de
Joegoslaven zelf. Die hebben in
de Tweede Wereldoorlog bewe
zen, dat ze veel mans zijn tegen
over een bezetter en ze hebben
sindsdien te pas en te onpas ver
klaard dat zij die demonstratie
van onafhankelijkheid indien
nodig zouden herhalen. Boven
dien zijn ze nu voor een guerrilla
veel beter toegerust dan in de ja
ren '40. Verder grenst Joegosla
vië aan twee lidstaten van de
NAVO, Griekenland en Ita
lië.
Zou de NAVO ingrijpen, als deze
landen zich bedreigd voelen of
als het NAVO-bondgenootschap
meent, dat inlijving van Joego
slavië in het Sowjet-blok een on
aanvaardbare verschuiving ver
oorzaakt in Europa? Deze moge
lijkheid vormt een (zeer) groot ri
sico voor het Kremlin, omdat in
grijpen van de NAVO tot een Eu
ropese oorlog en daarmee tot een
Derde Wereldoorlog zou kunnen
leiden.
Dit risico is volgens de Amerikaan
se ex-ambassadeur in Moskou,
George F. Kennan, dan ook een
van de redenen die een ingrijpen
in Joegoslavië voor Moskou te
onberekenbaar en daarmee te
onaantrekkelijk maken, aldus de
Amerikaanse commentator Ja
mes Reston in „The New York
Times".
Maar dezelfde Kennan beweert in
een artikel in het Westduitse
weekblad „Der Spiegel" bijna
gelijktijdig (11 februari), dat de
Russische invasie van Afghanis
tan zo'n onbegrijpelijke manoeu
vre is, dat daaruit de conclusie ge
trokken moet worden dat er bin
nen het Kremlin een machtsver
schuiving ten gunste van de or
thodoxen heeft plaatsgevonden.
Onder de politieke waarnemers
in de Sowjet-hoofdstad zijn de
meningen verdeeld ten aanzien
van de waarschijnlijkheid van
zo'n machtsverschuiving.
George Kennan meent overigens,
dat het Westen na de door hem
gesignaleerde machtsverschui
ving met meer realisme, moed en
terughoudendheid moet reage
ren op de politiek van het Krem
lin, omdat de huidige risico's en
gevaren „nog groter zijn, omdat
we niet precies weten met wie we
nu aan sowjet-zijde te doen heb
ben".
Als Kennan gelijk heeft, dan levert
dat een uiterst gecompliceerde
situatie op. Moet het Westen be
hoedzaam reageren op de drei
ging van een Russische interven
tie (al of niet militair) in Joegosla
vië7 Dat kan ertoe leiden, dat
Moskou deze waarschuwing als
niet realistisch beschouwd en be
schouwt en ingrijpt. Of moet het
Westen van tevoren duidelijk
maken, dat men Joegoslavië een
oorlog waard vindt7
Een zeer harde verklaring die een
gewapend conflict misschien
(tijdelijk) kan voorkomen, maar
zeker zal leiden tot een verder af
glijden in de richting van een
nieuwe koude oorlog, vooral als
het klopt dat na de machtsver
schuiving in het Kremlin de or-
Bom
Aangenomen dat Moskou zich na
Afghanistan voorlopig geen
nieuwe militaire avonturen wü of
kan veroorloven, blijven er nog
voldoende mogelijkheden over
om het federatieve bouwwerk
van Joegoslavië te ondergraven
nu de sterke persoonlijkheid
verdwenen is die dat bouwwerk
met vernuft en krachtige hand
voor instorting heeft weten te be
hoeden. Verder bieden de ver
schillende sluimerende grens
conflicten van Joegoslavië met
de communistische buurstaten
altijd nog een mogelijkheid tot
het creèeren van onrust, druk en
tenslotte een of andere vorm van
inmenging of interventie.
tijdens Tito's laatste bezoek aan
Moskou heeft Brezjnjev de theo
rieën over eventuele Russische
inmenging na de dood van de
Joegoslavische leider als „absur
de hersenspinsels" van de hand
gewezen. Maar de Russen waren
met burid om Ulo en farantty
te geven, dat het Kremlin na zijn
heengaan niet zou ingrijpen tn
het met-gebonden Joegoslavië.
De invasie in het eveneens niet-ge-
bonden Afghanistan is daarna
vooral in Belgrado als een bom
ingeslagen. De Russische reactie
op de dood van Tito plus het
daarop volgende antwoord van
Joegoslavië en van het Westen,
zullen dientengevolge van ingrij
pende betekenis zijn voor de Eu
ropese en misschien zelfs voor de
wereldpolitiek in «le komende ja
ren '80.