"Dit jaar zes procent is belachelijk"
OiJi)<g)<i>lfi)D(fW V<§]tfi) 'tf V®(glhuf V@®(f
DRS. BUUR PLEIT VOOR FORSERE HUURVERHOGINGEN
DEN HAAG - Een keurige verschijning, de ingenieur. Correct gekapt, netjes in het
pak. Nog krap vijfjaar en hij heeft aow. Zeer onlangs heeft hij zich geketend aan
de kerncentrale van Borsele. Na de komst van de Mobiele Eenheid werd hij
losgezaagd, in de boeien geslagen en in de kerker geworpen. Daar, in Middelburg,
zong de zestigjarige, na het tweede nachtelijk verhoor, uit volle borst: ,,In deze
bajes zit geen gajes, maar Hollands Glorie, potverdorie". Waarmee de oude leraar
wis- en natuurkunde de moed erin hield en doorging met de strijd.
De strijd tegen het atoom.
De sti ijd voor een
groene wereld, boordevol
energie.
De strijd van de Wereldbond tot
Behoud van Mens en Milieu,
waarvan ir. A. van 't Hooft, de
man die zich vrijwillig keten
de, president is.
Het hoofdkwartier van deze
piepkleine bond is gevestigd
in een rijtjeshuis, in de Haag
se Meloenstraat. Pal tegen
over de fleurige etalage van
groenteman Willem, wiens
waar de ingenieur weert om
dat het bespoten is. Gezonder
groen betrekt hij uit de eigen
weelderig woekerende
Goed Groen. Daar mag hij graag
naar kijken. Want dat groen
wordt schaars. Het onvrucht
baar worden van de aarde
neemt jaarlijks toe met een
oppervlakte van tweemaal
Nederland
Zo kan het niet doorgaan.
Het hoeft zo ook niet door te
gaan, zegt de ingenieur. Maar
dan moeten ze eindelijk naar
hem luisteren. En eindelijk de
Ecologische Methoden van G.
F, van der Meulen toepassen.
Deze uit Wageningen afkom
stige deskundige op het ge
bied van de tropische land- en
bosbouwkundé werd voor
namelijk verguisd. Nu, 86 jaar
oud, gedeeltelijk verlamd en
desondanks strijdbaar, gloort
er enig begrip voor hem. Ook
in Wageningen. Zélfs in Wa
geningen. Want daar werd hij
nooit erkend.
De Methode-Van der Meulen
moet op grote schaal worden
toegepast. Omdat het op grote
schaal mis is, zegt de inge
nieur. Te wijten aan groot
schaligheid. Of, om het an
ders te zeggen, te wijten aan
hebben, halen en houden.
Wat is die Groene Energie van
Van der Meulen?
Dat is de Centresema pubes-
cens. Een onooglijk plantje.
Maar bliksems bijzonder.
Want het neemt vocht op uit
de atmosfeer en geeft het af
aan de bodem. Voedingszou-
ten brengt het diep uit de
grond omhoog. Het dichte
bladerdek beschermt de bo
dem tegen zonnebrand, win-
derosie, afspoeling en uitlo
ging. Het geeft een enorme
hoeveelheid organisch mate
riaal dat mét de grond door
regenwurmen en bacteriën in
een vruchtbare biologisch le
vende humuslaag wordt om
gezet.
Het plantje maakt uiterst be
roerde grond paradijselijk.
De Sahel zou er wel bij va-
Op die begenadigde bodembe
dekker is plaats voor de Ba-
bassu-palm. Die produceert
zeer harde, zware noten. De
jaarlijkse oogst is ten minste
negentig ton per hectare, te
genover een maximale op
brengst van drie ton voor an
dere houtsoorten. Door droge
destillatie kan houtskool, me
thylalcohol (brandstof voor
auto's) en houtgas worden
gewonnen.
Geconcentreerde zonne-ener-
gie. Door de noot uit de nood.
Waarom zijn we nog niet zo
„Omdat", zegt de ingenieur,
„naijver van minder vinding
rijke collega's van de heer
Van der Meulen daar een
stokje voor stak. En wat dacht
u van de belangen van olie
producenten en kunstmest-
fabrikanten?".
„Men hoeft zich n iet af te vragen
waarom dagelijks honderden
vliegtuigen boven de oerbos
sen van de Amazone in de
weer zijn met ontbladerings-
middelen. Immers, de oorlog
in Vietnam was te snel voorbij
voor die industrie. En Brazilië
zit met een staatsschuld van
50 miljard dollar, terwijl de
ontbladerde en daardoor ge-
makkelhkcr te rooien bossen
2000 miljard dollar opleveren.
De Brazilianen wordt voor
gehouden dat ze voor die bos
sen landbouwgrond terug
krijgen. Onzin. De hete tro
penzon verbrandt de kwets
bare bosgrond. Kunstmest zal
het nog ernstiger verbranden.
En zo zullen de onbewoonba
re, onbestuurbare miljoenen
steden met hun krottenwij
ken nog groter worden".
Slechts heil kan worden ver
wacht van bodembedekker
en palm. Deze begenadigde
boom groeit dan ook op de
slechtste grond. Van deze
grond is er nogal wat op de
geteisterde aarde. Per jaar
komt er 300.000 hectare woes
tijn bij. De woestijn rukt op.
Het atoom ook. Het einde der
tijden naakt.
„Een half jaar geleden heeft de
heer Van der Meulen voor de
vakgroep van het Instituut
van de Tropische Planten
teelt van de Landbouwhoge
school in Wageningen twee
en een half uur lang aan de
hand van 66 dia's, als 86-jari-
ge, nog geheel uit het hoofd
uiteengezet welke successen
hij op Java boekte met zijn
methode. De daarbij aanwe
zige hoogleraren, alsook we
tenschappelijke medewer
kers en studenten volgden de
uiteenzetting met zeer grote
aandacht. Er was enthou
siasme. De discussieleider
noemde de bijeenkomst zeer
geslaagd, zei dat Wageningen
nu ook het grote belang van
de bodembedekkers in de
tropen erkent. Dat had de
ommekeer moeten zijn. Maar
je hoort sindsdien boe noch
ba. Ja, er werden wat proefjes
in kassen gedaan".
In de langzaam in kantoor ver-
Door Pieter v.d. Vliet
anderende woonkamer van
de ingenieur ligt een stapel
papieren waarop deskundi
gen met klinkende namen
verklaren dat de methode-
Van der Meulen werkt.
Eén van diens supporters is de
bekende boomchirurg Alrik
Copijn uit Groenekan.
Voordat de ingenieur zich ke
tende in Borsele verspreidde
hij reclamemateriaal voor de
bodembedekker die samen
met genoemde palm volgens
zijn berekeningen op één
miljard hectaren vijfmaal zo
veel energie kan leveren dan
de wereld rond de eeuwwis
seling nodig denkt te hebben.
Prima energie van zieltogen
de grond.
Na zijn arrestatie maakte de po
litie een foto van de ingenieur,
tegen diens zin, met de kete
nen over de borst gedrapeerd.
„Tot op heden heb ik die foto
niet mogen ontvangen", zegt
hij. Tegen zijn wil werden er
ook handpalmafdrukken ge
nomen. „Met een handdruk
van mijn ondervragers beze
gelde ik hun menselijke toe
zegging dat deze afdrukken in
Middelburg zullen blg-
Dic is gek, dachten de politie-
Wie is gek, wat is gek.
Atoomenergie is helemaal te
gek, vindt de ingenieur. Hij
meent dat Nederland na
West-Duitsland aardig op
weg is naar de atoom-
staat.
„Vandaar dat ik nog menigmaal
hoop te kunnen bijdragen aan
het herstellen van onze de
mocratie waarin ieder mens
ten volle de gelegenheid dient
te krijgen zijn diepste identi
teit te beleven".
Komende zaterdag zal hij er in
Middelburg niet bij zijn als
daar wordt gedemonstreerd
tegen kernenergie in Neder
land. Want hij houdt niet van
massa's. En het zich zelve ke
tenen heeft hem toch wel erg
aangegrepen.
AMSTERDAM - We gaan de verkeerde kant op met
het huidige volkshuisvestingsbeleid. Dat is kort
maar kfachtig de mening van drs. A. P. Buur, direc
teur van de Stichting Economisch Instituut voor de
Bouwnijverheid. De feiten: aarzelende beleggers in
de bouw, de markt van eigen woningen en premie
huurhuizen stagneert als nooit tevoren, de tekorten
worden alleen maar groter en als gevolg van een
algehele onzekere bouwmarkt staat de werkgele
genheid in deze bedrijfstak op het spel.
De directeur van het onafhan
kelijke instituut dat de eco
nomische en sociale aspecten
van bouwproduktie- en
bouwnijverheid onderzoekt,
is bijzonder somber over het
bouwprogramma voor dit
jaar. „In plaats van het inlo
pen van het bestaande tekort
van minimaal 100.000 wonin
gen, blijkt dat we in 1980 nog
verder achterop raken. Als er
geen drastische veranderin
gen optreden zullen dit jaar
35.000 huizen minder in aan
bouw worden genomen dan
de 106.000 stuks die waren
geprogrammeerd".
Het Economische Instituut
Bouwnijverheid (EIB) heeft
becijferd dat het bouwpro
gramma de komende jaren tot
jaarlijks 130.000 stuks opge
krikt zou dienen te worden
om de tekorten in te lo
pen.
Het huidige huur-en subsidie
beleid is er volgens drs. Buur
voor een groot deel schuld
aan dat de woningbouw in
een crisis is terechtgekomen.
De oplossing: „Het wordt tijd
dat de mensen eindelijk het
besef wordt bijgebracht dat
zij meer geld dienen over te
hebben voor wonen".
Buur pleit voor veel forsere
huurverhogingen. „Die 6 pro
cent voor dit jaar is belache
lijk". Hij vindt Hat de huur
verhoging gekoppeld dient te
worden aan de stijging van de
bouwkosten. Dan kom je uit
op een algehele huurverho
ging van circa 10 procent.
Voor bestaande woningen
van goede kwaliteit zouden
de huren zelfs 15 procent om
hoog moeten. Deze extra zwa
re huurverhoging is volgens
Buur noodzakelijk om de
huur van de huizen zo snel
mogelijk in overeenstem
ming te brengen met de kwa
liteit.
Bijpassen
De geringe huurverhogingen
die op dit moment worden
doorgevoerd hebben, naar
het oordeel van Buur. tot ge
volg dat het rijk steeds meer
mopt bijpassen. „Het komt
voor dat de bewoner van een
woningwetwoning maar der
tig procent betaalt van waL
het huis eigenlijk moet kos
ten. De rest wordt direct of
indirect gesubsidieerd. Als
goederen, waartoe we huizen
toch moeten rekenen, bij
voortduring tegen zo n lage
prijs beschikbaar worden ge
steld, moet het op den duur
vastlopen. Daar hoef je geen
ingewikkelde studies voor te
verrichten".
„Men moet meer huur gaan be
talen; wanneer de mensen
zien dat hun woning duurder
wordt, zullen ze misschien
sneller geneigd zijn te verhui
zen. Nu blijven velen juist in
hun huis zitten omdat ze zo
goedkoop wonen. De door
stroming zal dus beter verlo
pen wanneer de huurverho
ging ieder jaar wordt bepaald
aan de hand van de werkelij
ke stijging van de' kosten",
oordeelt de directeur van het
EIB.
„Wanneer de bedragen die in de
volkshuisvesting worden ge
stopt door de rijksoverheid en
de bewoners beter op elkaar
worden afgestemd, komt dat
de bouwnijverheid ten goede.
Bouwprogramma's kunnen
dan wél worden gehaald en
achterstanden worden inge
der stroef. In de eerste drie
maanden van dit iaar werden
door het ministerie maar 3160
vergunningen afgegegeven,
terwijl het jaarprogramma op
49.000 mikt. Een gebrek aan
vertrouwen in de toekomst
(de totale onzekere? economi
sche situatie en de ontwikke
ling van de lonen in het bij
zonder) is er de oorzaak van
dat veel mensen de stap naar
de eigen woning niet aandur-
Drs. Buur ziet een mogelijkheid
om een ernstig knelpunt weg
te nemen. „Er moet een ver
band worden gelegd tussen
de hoogte van de premie en de
rentestand. Wanneer de hy
potheekrente met slechts éen
procent stijgt, heeft dat nu
grote gevolgen voor de
maandelijkse lasten van de
eigenaar-bewoner. Daarom
d ïent de hoogte van de premie
bijvoorbeeld eens in de drie
maanden te worden bijge
steld".
Als korte-termijnoplossing stelt
Buur voor om met terugwer
kende kracht rentesubsidie te
verstrekken voor woningen
die op dit moment leeg staan.
„Dit is noodzakelijk omdat
elk initiatief wordt gedood
wanneer huizen onverkocht
blijven. Initiatiefnemers gaan
er dan gemakkelijk -toe over
om bouwplannen uitstellen.
Dat zie je al gebeuren
Drs. Buur wil de huidige be
windsheden op het ministerie
van volkshuisvesting en
ruimtelijke ordening, minis
ter Beelaerts van Blokland en
staatssecretaris Brokx, niet
alle schuld in de schoenen
schuiven van de problemen
die zich op de woningmarkt
voordoen.
„Ze hebben allereerst te maken
met allerlei sociaal-economi-
sche omstandigheden die ze
niet kunnen beïnvloeden. En
dan worden ze geconfron
teerd met de gevolgen van be
slissingen die het vorige ka
binet nam. Ik denk hierbij
onder andere aan het intro
duceren van het woonrecht
voor iedereen vanal ih
Een goed initiatief, maai er
werd geen prijskaartje bij ge
presenteerd"
Volkshuisvestings
prijs
„Voorts werd het begrip
„volkshuisvestingsprijs" in
het leven geroepen. Dat be
grip houdt in dat de huur van
een woningwetwoning zo
hoog moet zijn. dat iemand
met een modaal inkomen de
huur kan betalen zonder aan
spraak te hoeven doen op in
dividuele huursubsidie. We
moeten gewoon vaststellen
dat we die huizen niet zo
goedkoop kunnen bouwen
dat die zogenaamde volks
huisvestingsprijs er uitrolt.
De volkshuisvestingsprijs
moet daarom niet langer al
leen corresponderen met het
inkomen, maar ook met de
prijs van het produkt. De hui
dige bewindsheden hebben
de problemen die het vorige
kabinet eigenlijk heeft ver
oorzaakt, laten verergeren
door niets te doen".
Het is duidelijk dat in de visie
van Buur speciaal de bewo
ners van huurhuizen de ko
mende jaren met veel hogere
woonlasten zouden moeten
worden geconfronteerd. En
dat alles in het belang van een
gezond volkshuisvestings
beleid. De eigenaar-bewoners
van bestaande woningen
moeten volgens Buur niet
worden aangepakt. „Als
mensen na jaren uit hun las
ten zijn gegroeid, moet je ze
niet met extra lasten opzade
len. Veel mensen heboen een
eigen huis gekocht om zich in
te dekken tegen slechtere tij
den Bovendien is het rege
ringsbeleid gericht op het ei-
gen-woningbezit".
Iedereen moet in staat zijn een
vige keuze te kunnen maken
tussen kopen of huren, is de
mening van Buur. Dat bete
kent dat iemand die voor het
eerst op de woningmarkt ver
schijnt, onder gelijkwaardige
(financiële) condities een huis
moet kunnen kopen
of huren
..Maar degene die
bgvoor-
beeld al tien jaar in
E?en eigen
woning /.it en de v
oordelen
begint te plukken v;
un dat ei-
gen woningbeat, n
noet met
rust worden gelatei
ii aldus*
Buur.
lopen. Verandering van prij
zen in de bestaande woning-
voorrraad (hogere huren) zal
stimulerend werken op de
nieuwbouw".
Drs. Buur vindt dat een beter
huurbeleid de beste garantie
is om initiatiefnemers in de
bouwwereld meer het nood
zakelijke rendement te ver
schaffen. „De onzekerheden
die nu in het huurbeleid zitten
gebakken zorgen ervoor dat
de beleggers beslist niet
warm lopen om hun geld in de
volkshuisvesting te stoppen.
Immers, elk kabinet kan weer
andere beslissingen ne-
Plan
Op dit moment verloopt alleen
de bouw van woningwetwo
ningen (goedkopere huurhui
zen) volgens plan. De bouw
van woningwetwoningen
wordt steeds meer afhanke
lijk van politieke beslissingen
omdat deze huizen in tegen
stelling tot de premie- en
vrije-sectorwoningen geheel
uit de begrotingsgelden wor
den gefinancierd. „Woning
wetwoningen gaan een steeds
zwaardere druk leggen op de
begrotingsmiddelen" Buur
is van mening dat de financie
ring van deze huizen buiten
de begroting om (via de kapi
taalmarkt) dient te geschie
den. „De begroting wordt to
taal ontwricht door die zware
lasten".
Hogere huurverhogingspercen
tages kunnen er voor zorgen
dat woningen op een gezonde
manier zijn te exploiteren.
Buur gaat er hierbij van uit
dat de mensen in de toekomst
meer voor maandhuur moe
ten betalen dan de nu alge
meen geldende norm (de zo
genaamde huurquote): de
•hoogte van de huur is onge
veer een zevende deel van het
brutosalaris. Het voorstel van
drs. Buur houdt automatisch
in dat de rijksoverheid min
der geld hoeft uit te geven aan
individuele huursubsi
die.
Een vorm van huurbelasting,
op te leggen aan mensen die
gezien hun inkomen in een
goedkope huurwoning zitten,
wordt afgewezen door de di
recteur van het EIB. „Dat is
een lapmiddel. Met zo'n be
lasting geef je aan dat de
kwaliteit van de woningvoor
raad geen gelgke tred houdt
met de inkomensontwikke
ling. Daarom kies ik voor de
directe invoering van een
structureel hogere huurver
hoging".
Premie