„Druk regering
op NOS niet
ontoelaatbaar
Gymnasia en athenea blijven bestaan
STAKING
TEGEN
AFWIJZING
VAN GRATIE
VEROORDELING VAN
OPPERWACHTMEESTER
t*oeZfa&ÊÊ*n8
«s&asss-srs*14;,:
aBKBSrsr»*»
Omstreden film wordt uitgezonden
Beschuldigingen aan
adres Van der Klaauw
Lezers
schrijven
Kamer: duidelijkheid
over bezuinigingen
r(D
WOENSDAG 16 APRIL 1980
BINNENLAND
PAGINA 7
DEN HAAG (GPD) - Gymnasium,
lyceum en atheneum blijven be
staan als zelfstandige vormen van
voorbereidend wetenschappelijk
onderwijs. De deling in A- en B-
richtingen (of alpha en bèta) zal
echter verdwijnen.
Staatssecretaris De Jong (Middel
baar Onderwijs) deelde gisteren
in de Eerste Kamer mee dat hij
zijn standpunt over het voorbe
reidend wetenschappelijk on
derwijs (vwo) in deze zin heeft
gewijzigd. De Jong had onlangs
voorgesteld de drie verschillende
onderwijssoorten om te zetten in
één vorm van voorbereidend we
tenschappelijk onderwijs. Op ba
sis van de adviezen en commen
taren die hij heeft ontvangen,
heeft hij nu besloten van dat
af te zien.
De staatssecretaris staat sympa
thiek tegenover het idee om in
alle brugklassen twee uren alge
mene technische vaardigheden
op te nemen. Hij vindt dat daar
mee recht kan worden gedaan
aan het streven om de kwaliteiten
van „hoofd, hart en handen'"
evenwichtig te ontplooien. Bij
het algemeen vormend onderwijs
(mavo, havo, vwo) vereist zo'n
maatregel echter een wijziging
van de lessentabel, aldus De
Jong.
De bewindsman bestreed de opvat
ting van kamerlid Oudenhoven
(CDA) dat in het lager beroeps
onderwijs teveel aandacht wordt
geschonken aan de algemeen
vormende vakken in plaats van
aan de vakken die gericht zijn op
de beroepsopleiding. „Naar al
gemeen inzicht zijn de zes jaren
algemene vorming van de lagere
school te weinig. Al in het mid
den van de jaren '30 leverden de
toenmalige ambachtsscholen
geen „eindprodukten" meer af
aan het bedrijfsleven", aldus De
Jong.
De staatsscretaris deelde verder
mee dat een toenemend aantal
leerlingen na de mavo overstapt
naar het lager beroepsonderwijs.
Bij die overstap worden vrijstel
lingen gegeven voor alle vakken
die met een voldoende op de ma
vo zijn afgesloten. Na het lbo
willen deze leerlingen doorstro
men naar het middelbaar be
roepsonderwijs.
Staatssecretaris De Jong zei giste
ren ook dat het vak Frans geen
gevaar loopt uit het voortgezet
onderwijs te verdwijnen.
„De geluiden dat Nederland bin
nenkort geen Frans meer zal
spreken zijn ongefundeerd", al
dus De Jong. „Afgezien van het
feit dat ook in het verleden niet
alle. maar slechts sommige Ne
derlanders het Frans machtig
waren, zal ook in de toekomst het
Frans op scholen voor voortgezet
onderwijs worden gedo
ceerd".
De staatssecretaris verwacht nog
enkele adviezen over de positie
van de moderne talen in het mid
delbaar onderwijs.
Een vrij unieke situatie deed zich
gisteren in de Tweede Kamer voor
toen PvdA-leider Den Uyl plaats
nam op de voorzitterszetel. Het was
voor het eerst in twintig jaar dat
een oud-premier op de stoel van de
kamenoorzxtter zat. Kamervoor
zitter Dolman moest als voorzitter
van de commissie voor de werkwij
ze van de Kamer vanachter de rege
ringstafel k amervragen beant
woorden. Aangezien geen enkele vi-
ce-voorzitter in de Kamer aanwezig
was moest degene met het grootste
aantal jaren als kamerlid de ver
gadering leiden. Dat was in dit ge
val Den Uyl die met zichtbaar ple
zier zijn onverwachte taak vervul
de.
ARNHEM - De stakende gedetineerden in Arnhem namen gisteren plaats op het dak
BewaringIn de zon was het best uit te houden.
ALKMAAR (GPD) - Ook vandaag
zullen gedetineerden actie voe
ren uit protest tegen de afwijzing
door de regering van gratie bij de
troonswisseling. In de strafin
richting De Corridor in Zeeland
wordt gestaakt en waarschijnlijk
zal dat ook opnieuw het geval zijn
in andere strafinrichtingen.
Meer dan duizend gedetineerden
hebben gisteren in gevangenis
sen in ons land gestaakt. Alle ge
detineerden in de gevangenissen
in Leeuwarden, Doetinchem,
Den Bosch, De Sprang in Den
Haag, Vught, De Weg in Amster
dam, Arnhem, Assen, Utrecht en
Hoorn namen aan de actie deel.
Ook in de huizen van bewaring in
Haarlem en in Leeuwarden werd
niet gewerkt.
De staking begon gistermorgen in
de gevangenissen in Alkmaar,
Leeuwarden, Den Bosch en Nor-
gerhaven en sloeg naa
plaatsen over nadat et
programma er melding van had
gemaakt. De coördinatie naar
buiten toe is in handen van het
Nationaal Komitee „Beatrix, laat
ons niet zitten".
Dit Nationaal Komitee zal prinses
Beatrix dinsdag 22 april tijdens
een demonstratie bij kasteel
Drakensteyn een petitie aanbie
den met het dringend verzoek om
ter gelegenheid van de troons
wisseling op 30 april gratie aan
gedetineerden te verlenen. Dit
Nationaal Komitee bestaat uit
gedetineerden en hun familiele
den en wordt onder meer ge
steund door de PSP, VPRO-radio
en de Coornhert Liga.
MAASTRICHT (ANP) - De recht
bank in Maastricht heeft gisteren
de 45-jarige opperwachtmeester
der rijkspolitie N.G. uit Urmond
veroordeeld tot drie weken
voorwaardelijke gevangenisstraf
en een geldboete van 1.500 gul
den. De opperwachtmeester
stond terecht wegens mishande
ling van een man die op verden
king van rijden ond.er invloed
was aangehouden en voor ver
hoor was overgebracht naar het
groepsbureau van de rijkspolitie
in Stein.
Tijdens het verhoor, dat de opper
wachtmeester leidde als hulpof
ficier van justitie en waarbij twee
politieagenten aanwezig waren,
zei de man dat niet hij, maar een
vriend van hem met de auto ge
reden had. De opperwachtmees
ter zou toen hebben gezegd: "Als
je nog eens zegt dat je niet gere
den hebt, geef ik je een klap". La
ter voegde hij de daad bij het
woord en sloeg de man met ge
balde vuist in het gezicht.
Tijdens de behandeling van de zaak
veertien dagen geleden ontkende
de opperwachtmeester de man
bedreigd te hebben. De twee
agenten die bij het verhoor aan
wezig waren geweest, getuigden
echter dat de man door de op
perwachtmeester bedreigd was.
ADVERTENTIE
Wegens annulering order hotelaccommodatie
oor minder dan de halve prijs
(Hel lapijl is niet versneden.)
^roer/beigegem vanf">io
strekkende meter "U per
f 55,-
f 85,-
f 125
-
n 160,—
"esso zuiver scheerwol lam,r ->
meter nu Per strekkende
-JZggff"g*n«nstal^.f 198'~
donderdag 17 april
van 16 tot ziuur
Jann' UOORNW
rhy^enweg, Rijswijk
Tbr geeist
voor poging
tot doodslag
UTRECHT (ANP) - De
Utrechtse officier van justitie
mr. T. van Dijk heeft gisteren
onvoorwaardelijke terbe
schikkingstelling van de re
gering geëist tegen de 38-jari-
ge L. da L., die ervan wordt
verdacht in zijn woonplaats
Culemborg op 15 januari een
ambtenaar van de gemeente
lijke sociale dienst met mes
steken om het leven te heb
ben willen brengen. Da L., af
komstig uit Indonesië, zou
dat naar zijn mening hebben
gedaan omdat hij er door
"hogere machten" toe werd
aangezet.
De ambtenaar
dienst liep z€
in hals, nek
wondingen
vensgevaarlijk.
an de sociale
messteken op
1 rug. De ver
aren niet le-
omdat het
vijftien centimeter lange
dat Da L. gebruikte op de bot
ten van de ambtenaar afgleed
en uiteindelijk brak. De amb
tenaar wist meer steken bo
vendien te voorkomen door
in een tuin te gaan liggen en
zich dood te houden.
De steekpartij deed zich voor
toen de ambtenaar de hand
schoenen van mevrouw Da
L., die na een gesprek met de
sociale dienst op het kantoor
van de ambtenaar had laten
liggen, thuis kwam brengen.
Da L. deed open en joeg de
ambtenaar weg. Toen dat
naar zijn mening niet snel ge
noeg gebeurde, haalde hij het
mes en ging de ambtenaar
stekend en stompend achter
na. Toen de ambtenaar ten
slotte doodstil bleef liggen,
ging Da L. naar huis en
wachtte de komst van de poli
tie af.
Smit-Kroes
verdedigt
optreden in
Saoedi-Arabië
andere
radio- HILVERSUM (GPD) - De uitzending door de
NOS van de omstreden gedramatiseerde docu
mentaire „De dood van een prinses" gaat van
avond zo goed als zeker door.
De raad van beheer van de NOS
heeft gisteren besloten dat er, on
danks alle ontstane beroering
rond het vermeende anti-islami
tische karakter van de film, geen
aanleiding is terug te komen op
het al eerder genomen besluit tot
uitzendingDe film zal worden
gevolgd door een programma met
reacties vanuit diverse groepe
ringen. Hiervoor is in de studio
onder anderen uitgenodigd de
Saoediarabische ambassadeur of
een plaatsvervanger.
Naast de Saoediarabische ambas
sadeur zijn voor het discussie
programma dat volgt op de uit
zending van de documentaire
uitgenodigd: de al 19 jaar in Ne
derland wonende Marokkaan A.
Tamir; de islamkenner dr. R. Pe
ters, wetenschappelijk hoofd
medewerker van het Instituut
voor het Verre en Nabije Oosten
van de Gemeentelijke Universi
teit van Amsterdam; ir. J. W. ter
Hart, voorzitter metaalwerkge
vers; Laurens ten Cate, commen
tator Leeuwarder Courant.
Het besluit van de raad van beheer
is met algemene stemmen geno
men. Vandaag vergadert welis
waar het voltallige bestuur van de
NOS - waarin zestien vertegen
woordigers van de omroepen en
zestien kroonleden zitten - nog
over de film, maar de verwach
ting van de raad van beheer is dat
de uitkomst van die bijeenkomst
een ondersteuning van het ge-
besluit zal betekenen.
„De raad is van mening dat hier
sprake is van een journalistiek in
teger produkt, dat geenszins de
bedoeling heeft afbreuk te doen
aan het aanzien van de islam. De
raad is tevens van oordeel dat in
het programma bepaalde aspec
ten van de Arabische wereld op
een informatieve en evenwichti
ge wijze aan de orde worden ge
steld",aldus NOS-voorzitter Erik
Jurgens gistermiddag na afloop
van de beraadslagingen.
De Saoedische ambassadeur in
Nederland, sjeik Al-Shawaf, be
treurt het dat de film toch zogoed
als zeker wordt uitgezonden. Hij
hield de mogelijkheid open dat
uitzending van de film gevolgen
zou hebben voor de Nederlandse
handelsrelaties met Saoedi-Ara
bië. Volgens de ambassadeur
heeft Nederland voor vele mil
jarden guldens geïnvesteerd in
zijn land. „Ik weet niet wat mijn
DEN HAAG (GPD) - PvdA-voorzit
ter Van den Berg heeft gister
avond op een PvdA-bijeenkomst
in Damwoude minister Van der
Klaauw (buitenlandse zaken) van
selectieve verontwaardiging be
schuldigd.
De partijvoorzitter baseerde zijn
beschuldiging op het antwoord
van de minister op schriftelijke
vragen vanuit de Tweede Kamer
over de ontwikkelingen in het
Middenamerikaansc El Salvador.
De minister zegt daarin geen
termen aanwezig te achten om bij
de Verenigde Staten te proteste
ren tegen de handelwijze van de
VS jegens El Salvador.
Van den Berg vindt dat in El Salva
dor sprake is van een dictatuur
die het volk onderdrukt. Deze
onderdrukkende macht onder
vindt thans actieve militaire
steun van de Verenigde Staten en
Argentinië. Tegelijk overwegen
de VS openlijk militair ingrijpen.
De Pvd A-voorzitter maakte mel
ding van een protest-telegram dat
heden door het partijbestuur van
de PvdA is verzonden aan de
Amerikaanse ambassade over
het optreden van de VS jegens El
Salvador.
regering met deze investeringen
zal gaan doen".
De Saoedische ambassadeur hoopt
dat het niet tot een breuk met
Nederland zal komen.
Druk
De NOS heeft zich, aldus voorzitter
Jurgens, niet laten beïnvloeden
door de druk die zowel vanuit het
kabinet-Van Agt als vanuit het
Nederlands bedrijfsleven is uit
geoefend om de uitzending van
de gedramatiseerde documentai
re te laten vervallen. Jurgens
bleek zich overigens niet belaagd
te hebben gevoeld door de diver
se uitlatingen van leden van de
regering over de wenselijkheid
van de vertoning van de docu
mentaire.
„Pas als er een ongeoorloofde pres
sie wordt uitgeoefend, begin ik
boos te worden. Maar dat is niet
het geval geweest. Wel is gepro
beerd om de programmering van
de NOS te beïnvloeden, maar dat
gebeurde in het kader van de ver
antwoordelijkheid van de rege
ring. Dat respecteer ik".
De ondernemingsraad van de NOS
heeft gisteren laten weten achter
het besluit van de Raad van Be
heer te staan om de film toch uit
te zenden. „Als hiertoe niet was
besloten, zouden de belangen
van NOS-medewerkers zijn ge
schaad, aangezien zij in dat geval
in hun journalistieke integriteit
en qnafhankelijk heid zouden
kunnen worden aangetastal
dus de Ondernemingsraad.
Politieke reacties
De VVD-fractie in de Tweede Ka
mer heeft zich gedistantieerd van
eerdere uitlatingen van de
WD'ers Blaauw en De Korte dat
de film beter niet kan worden
uitgezonden. ..De omroepwet
geeft aan de NOS een eigen ver
antwoordelijkheid en alleen de
NOS zelf moet een beslissing
(kunnen) nemen aldus de VVD.
Overigens vindt de WD dat te
genstanders van de film van de
NOS de gelegenheid moeten
krijgen hun reacties op de film te
geven.
Het PvdA-Tweede-Kamerlid Roet
hof heeft gisteren in het parle
ment geëist dat de regering nog
voor de uitzending van de docu
mentaire televisiefilm schrifte
lijk antwoord geeft op zijn eerder
gestelde vragen over de affaire.
Daarin vroeg hij de regering de
verzekering te geven dat de NOS
geheel wordt vrijgelaten over het
al dan niet uitzenden van de film.
De fractie van D'66 in de Tweede
Kamer zegt met groeiende onge
rustheid de ontwikkeling van de
politieke discussie rond de uit
zending van de film te hebben
gevolgd. Met name met de druk
die vanuit het kabinet op de NOS
werd en wordt uitgeoefend om de
uitzending niet te laten doorgaan,
kan D'66 zich niet verenigen.
Enige tientallen moslims, verte
genwoordigers van de Neder
landse, Surinaamse, Turkse en
Marokkaanse islamitische in
stellingen in ons land hebben gis
termiddag in Hilversum gede
monstreerd tegen de voorgeno
men uitzending van de film De
dood van een prinses. In een aan
NOS-voorzitter Jurgens aange
boden petitie pleitten ze voor het
alsnog afgelasten van de uitzen
ding van de televisiedocumentai-
PRINSES m
In uw blad stond gisteren een brief
van S. Heemskerk afgedrukt, die
handelde over de NOS-uitzen-
ding van de film "De dood van
een prinses". Heemskerk etaleert
in die brief een bekrompen na
tionalisme, waarvan mij de rilli-
gen over de rug lopen. Zijn stel
ling luidt, dat de Nederlandse
economische belangen in Saoedi-
Arabië niet in gevaar mogen ko
men door uitzending van de be
treffende film. Met andere woor
den: de vrije meningsuiting moet
worden opgeofferd aan particu
liere economische belangen. Zo
lust ik er nog wel een paar. De
universiteiten moeten worden
gesloten, omdat wetenschappe
lijk onderzoek weieens par^cu-
liere economische belangen zou
kunnen schaden. Boeken die
economische of sociale machts
verhoudingen ter discussie stel
len moeten verboden worden. En
tenslotte: de brieven van Heems
kerk moeten niet meer worden
opgenomen omdat ze, door hun
debiel makende uitwerking op
het opiniedeel, deze krant op den
duur onverkoopbaar zullen ma
ken.
A. Brouwer
Jan van Houtkade 7
Leiden
SCHIPHOL (GPD) - Wij zullen po
gingen ondernemen de NOS te
overtuigen van de mogelijke poli
tieke gevolgen en de menselijke
aspecten die verbonden zyn aan
uitzending van de film „De dood
van een prinses". Dit, zo ver
klaarde gisteren staatssecretaris
Smit-Kroes van verkeer by haar
terugkeer uit Riaad, was haar
toezegging geweest tegenover de
Saoediarabische minister van
communicatie, dr. Alawi Kayal,
nadat deze bewindsman in op
dracht van zijn kabinet zijn Ne
derlandse gast had gewezen op
de „ernstige consequenties" die
uitzending van de tv-film zou
kunnen hebben.
Mevrouw Smit-Kroes vond dat zij
hiermee niet had gesproken in
strijd met haar opvattingen om
trent de vrijheid van meningsui
ting, hoewel het dreigement van
„ernstige consequenties" met'
geen woord nader was toegelicht
Het woord olie is in dit verband
niet gevallen, erkende zij. Dat de
NOS nochtans zou moeten be
sluiten de film niet uit te zenden,
had dan ook een andere achter
grond. „Precies zoals in een goed
huwelijk, moetje wel eens afzien
van je rechten om de ander niet te
kwetsen".
Maar op een vraag waarin de innige
relatie tussen Nederland en Sa-
oedi-Arabiè dan wel bestond, an
ders dan wegens de olie en „de
grote kansen voor de Nederland
se werkgelegenheid in Saoedi-
Arabië" die zij memoreerde, bleef
de staatssecretaris het antwoord
schuldig. Tegelijk vond zij het
„een vergelijking van appels met
peren" wanneer de vrijheid van
meningsuiting zou moeten wor
den afgewogen (zoals een func
tionaris van Philips maandag
voor de tv had gedaan) tegen de
commerciële belangen. „Die
twee zaken laten zich niet tegen
elkaar afwegen".
Intussen had de staatssecretaris
zich gelukkig geprezen dat zij
juist toen dit conflict zich toespit
ste, onderweg was naar Saoedi-
Arabië. „Ik kon mij voorbereiden
op een minder hartelijke ont
vangst. Maar toen ik toch ont
vangen werd, had ik de kans uit
voerig uiteen te zetten hoe hier in
Nederland de verhoudingen tus
sen de overheid en de media lig
gen". Overigens onthield zy zich
van commentaar op het besluit
van de NOS, de film uit te zen
den.
DEN HAAG (GPD) - De Tweede
Kamer wil van de regering zo
spoedig mogelijk weten welke
aanvullende bezuinigingen per
departement zullen worden
doorgevoerd. Aan de hand van
deze gegevens wil de Kamer met
het kabinet volgende maand de
batteren. Het is echter niet nodig
dat de Kamer de gegevens nog
voor 1 mei ontvangt, zoals de op
positie gisteren wilde.
Het PvdA-kamerlid Kombrink
vroeg om deze nadere gegevens
op zo kort mogelijke termijn,
maar zeker voor 1 mei. Hij wees
hierbij op een uitlating van pre
mier Van Agt dat de regering
voor 1 april een besluit over de
bezuinigingen zou hebben ge
nomen. Momenteel geldt nog
steeds de begin januari doorge
voerde verplichtingenstop. Vol
gens de PvdA'er betekent dit dat
onder meer het arbeidsplaatsen
plan van de regering in het ge
drang dreigt te komen.
Ook is Kombrink bang dat by een
langer uitstel de gegevens over de
extra bezuinigingen per depar
tement en de komende voor
jaarsnota door elkaar gaan lopen,
zodat verwarring over de werke
lijke bezuinigingen zou kunnen
ontstaan. Zijn voorstel kreeg de
steun van D'66. De beide rege
ringspartijen CDA en WD voel
den er weinig voor de regering tot
al te veel haast te m.men en na
men genoegen met de omschrij
ving „ten spoedigste"
De aanvullende bezuinigingen
moeten in totaal f 3 miljard ople
veren. Samen met de loonmaat
regel (eveneens drie miljard) en
invulling van bezuinigingen van
Bestek '81 moet daarmee nog dit
jaar f7 miljard minder worden
uitgegeven. De maatregel bleek
nodig nadat eind vorig jaar de
olieprijzen fors omhoog gingen.
Ook is inmiddels gebleken dat de
belastingopbrengsten dit jaar
met enkele miljarden zullen te
genvallen.
ADVERTENTIE
irbi| Desgewenst bestrc
«.omdat 't zo lekker
