Nicaragua economisch nog te afhankelijk
rabliok
Twee Leidse
zieken
omroepen
vieren
hnn lustrum
Elektronisch
luikje voor
katten; een
behaaglijk
terrarinm
voor slangen
Stóf
SU-tf
Zal revolutie kunnen uitstijgen boven een aan Cuba verwant model?
TRESLONG
TRESLONG
WOENSDAG 16 APRIL 1980
door
Sjak
Jansen
De Lenco's hebben met hun
laatste plaatje 'Prima Balleri
na' weer een nummer dat vol
gens Nico de Jong geheidis.
'Prima
Ballerina'
nieuwe
stamper van
de Lenco's
Het is vandaag niet de eerste
keer dat de Lenco's in deze
rubriek prijken. De roem, die
zij met hun eerste hit 'Esme
ralda' vergaarden, is het po
pulaire zangduo uit het Lei-
derdorpse Doeskwartier
overigens allerminst naar de
bol gestegen. „Wij blijven
twee gewone jongens", ver
telde organist Nico de Jong
gisteren.
Hij wilde me even tippen over
een nieuwe Lenco-hit, die
eraan zit te komen. 'Prima
Ballerina' heet-ie. Wederom
een eigen compositie en een
minstens zo pakkend lied als
'Esmeralda'.
Nico verkondigde al eerder dat
een liedje 'geheid' moet we
zen en dat is met 'Prima Bal
lerina' volgens hem uiter
aard het geval. „Vrijdag
avond kun je ons zien bij
Chiel Montagne", vertelde
Nico nog.
Theo Wand, oprichter en spil
van de Rovoz, de radio-om
roep voor zieken in het Leidse
Diakonessenziekenhuis, trok
vorige week aan de bel voor
een stukje in deze krant om
dat zijn ziekenomroep 15 jaar
bestaat. Een derde lustrum
dat zaterdag 3 mei wordt ge
vierd met een open huis.
Ook Johan Kooren van zieken
omroep Zuijdtwyck klopte
aan om te vertellen dat zijn
omroep vijf jaar bestaat; een
mijlpaal die reeds vanavond
met eveneens een open huis
wordt gevierd.
Is dat nou wel zo bijzonder, een
zoveel jarig bestaan van zo'n
ziekenomroep, vroeg ik beide
heren?
„Natuurlijk", sprak Wand. „Het
is per slot niet niks waarover
je praat. Vijftien jaar liefde
werk, ga daar maar eens aan
staan".
En Kooren: „Probeer de men
sen maar te vinden, die het er
voor over hebben zes- tot ze
venhonderd uren per jaar
belangeloos in dat omroep-
werk te steken. Het is de
kunst die mensen bij elkaar te
houden. De meeste mede
werkers haken na een paar
weken al af'.
Geluidsgekken
Ruim twintig medewerkers
zorgen ervoor dat de zieken
omroep van het verpleegte
huis Zuijdtwijck in Zuidwest
elke avond kan uitzenden.
Düt betreft louter verzoekpla-
tenprogramma's.
De Rovoz zendt op vijf avonden
per week naast die platenpro-
Er gaat geen doordeweekse dag voorbij, of ik ben in
de stad en regio wel op zoek naar mensen en dingen
voor deze rubriek. Tips en wensen voor 'Publiek' kunt
u 's middags tussen één en twee uur aan mij kwijt, tel.
071-3 44941, toestel 215. Schrijven mag natuurlijk
ook
Omroeper Rutger van de ziekenomroep van het Diakonessenhuis
met rechts van hem oprichter Theo Wand. Vijftien jaar bestaat de
Rovoz. "Ga daar maar eens aan staan", zegi Wand.
gramma's incidenteel ook
praatprogramma's uit. Op 3
oktober bijvoorbeeld wordt
volgens traditie vanaf het
Stadhuisplein een recht
streekse reportage uitgezon
den. En is er buiten dat iets
heel erg belangrijks in Leiden
aan de hand, dan probeert de
Rovoz daar bij te zijn.
Bij de Rovoz wil men het er ta
melijk professioneel aan toe
laten gaan. Wand werkt naar
z'n zeggen met louter platen-
en geluidsgekken. „Wij stre
ven er naar met voor elck wat
wils te komen. Ook klassieke
muziek dus. Maar geen harde
pop".
K-8-systeem
Wand doet nogal gewichtig over
het K-8-systeem, waarlangs
verzoekjes kunnen worden
ingediend. Je krijgt de indruk
alsof hij wil doen voorkomen
dat het hier een heel inge
nieuze uitvinding betreft,
maar het K-8-systeem blijkt
niet meer dan een telefoniste
te zijn, die de verzoekjes van
de patiënt doorgeeft aan de
mensen van de Rovoz.
De Rovoz zendt louter recht
streeks uit. Dat om te voor
komen dat er verzoekjes wor
den gedraaid voor patiënten,
die inmiddels de geest heb
ben gegeven. Vroeger over
kwam de Rovoz dat nog wel
eens. Maar dan spreken we
nog over de begintijd, waarin
men provisorisch met banden
vanuit de portiersloge uit
zond.
Beer, Sita, Maaike, Jasper en
Cesar. Dat zijn de vijf katten
van Henny de Roodt (28) uit
Waddinxveen en speciaal
voor hun heeft hij een elek
tronisch kattenluikje gefabri-
ceerd. Een uitvinding van
hemzelf.
Willen de katten naar de klim-
stellage op het balkon, dan
hoeven ze slechts op een
plankje te stappen en het
luikje gaat open. Dat plankje
ligt verborgen in een tunnel
tje, dat 's nachts verlicht is.
Onder dat plankje zit een
schakelaar die het luikje in
beweging zet.
Een handige uitvinding. De kat
ten kunnen nu wanneer ze
willen naar buiten en Henny
heeft geen last meer van
tocht. Dat hij daarvoor een gat
in de muur moest maken,
deerde hem niet.
Hagedis
Henny probeert trouwens z'n
andere dieren het ook zo veel
mogelijk naar de zin te ma-
Waddinxvener Henny de Roodt heeft
slangen uit het terrarium gehaald.
ken. Voor z'n wurgslangen,
twee boa-constrictors, heeft
hij destijds een heel behaag
lijk terrarium aangeschaft. En
in het terrarium van z'n hage
dis heeft hij een tropisch re
genwoud nagebootst alsmede
een kunstmatig watervalletje
gemaakt.
Niet voor niets kweekt hij z'n
witte ratten in de kelder. Hij is
veel te bang dat hij aan deze
diertjes, die hij houdt om er
z'n slangen mee te voeren,
gaat hechten.
Prikpil
Honden vindt Henny niks aan.
Die zijn te slaafs, vindt hij.
Geef 'm dan maar reptielen.
Van kindsbeen af ging hij er al
mee om. Hij hield Griekse
landschildpadden, want
slangen kwamen er bij z'n
ouders niet in.
Toen hij op 'z'n eigen' ging wo
nen wel. Weg is hij ervan. In
de vakanties gaat hij naar de
tropen om ze in het wild te
observeren. Bang is hij niet.
„Zo lang je een slang niet laat
schrikken is er niks aan de
hand".
De drie katers, Beer, Jasper en
Cesar, zijn gecastreerd. „Te
gen de stank", zegt Henny.
„Die geurvlaggen die ze over
al leggen zijn niet om te har
den. Vandaar dat ik ze heb la
ten castreren. En de poezen
krijgen de prikpil".
MANAGUA - „Politiek zijn we onafhankelijk, maar op
economisch gebied zijn we nog niet zo ver". Met deze
opmerking gaf Moises Hassan, lid van de' revolutionaire
junta in Nicaragua, aardig aan waar het dilemma van de
sandinistische revolutie - inmiddels bijna 9 maanden oud
- op dit moment schuilt.
De binnenlandse situatie heeft zich
verscherpt. De weigering van het
Congres van de Verenigde Staten
om een lening van 75 miljoen
dollar goed te keuren, voorna
melijk voor kredieten aan kleine
bedrijven in Nicaragua, heeft
kwaad bloed gezet bij zowel de
sandinisten als de bevolking. Een
campagne tegen het „Ameri
kaanse imperialisme" draait op
volle toeren. Zo werd een groepje
Europeanen dat 's avonds op een
plein in de hoofdstad Managua
een biertje zat te drinken, na een
half uur door een groep Nicara-
guanen op een spreekkoor ont
haald: „Yanquis, weg uit Nicara
gua".
Aan extreem-linkse kant vallen ook
klappen. Terwijl de sandinisten
alle mogelijke moeite doen chris
tenen te betrekken bij de opbouw
van hun land, werden eind maart
vijftig leden van de behoudende
communistische partij plus een
aantal maoisten en trotzkisten
opgepakt. Voor die tijd was de
spreekbuis van uiterst links, El
Pueblo/definitief gesloten. Vol
gens de junta krijgen de commu
nisten geen zetels in de staats
raad, die vanaf 4 mei van start
gaat en voornamelijk door sandi
nistische volksorganisaties zal
worden beheerst.
Uiterst links, dat nauwelijks echte
aanhang heeft onder arbeiders en
boeren, wordt er door de sandi
nisten van beschuldigd de arbei
ders tot wilde stakingen aan te
zetten en overdreven loonsver
hogingen te eisen. De wederop
bouw van het land is gebaat bij
matiging van de looneisen, groei
van de produktie en rust op het
arbeidsfront, aldus zowel de jun
ta als de sandinistische lei
ders.
Op politieke acties van links reage
ren de sandinisten met admini-
stratief-disciplinaire maatrege
len. Ze vergeten de arbeiders
duidelijk te maken dat 75 procent
van de produktie nog steeds in
handen van de oude eigenaars is.
Wie komt dan uiteindelijk de
groei van de produktie ten goede,
vragen linkse groepen. Ook ver
tellen de sandinistische leiders er
niet bij dat ondernemers en fa
brieksdirecteuren matiging van
looneisen en discipline van de
vakbonden bedongen hebben als
voorwaarde om deel te nemen
aan het proces van wederopbouw
van de zwaar aangetaste indus
trie.
De junta redeneert dat onredelijke
loonsverhogingen een proces van
inflatie veroorzaken. Die geste
gen kosten voor levensonder
houd en de afname van hun
koopkracht baart de arbeiders en
boeren echter meer zorgen dan
de argumenten van de sandinis
ten, die er op wijzen dat door be
tere faciliteiten op het gebied van
onderwijs, gezondheidszorg en
woningbouw het bestaan van de
werkende klasse er op vooruit
gegaan is.
De bevolking klaagt over de toege
nomen bureaucratie in rege
ringskantoren, ziekenhuizen en
sociale instellingen. De macht
administreert, maar deelt niet
met de bevolking. Aan de andere
kant hebben de sandinisten in
korte tijd de massa's op volks
wijkniveau, in de fabrieken,
scholen en kantoren goed weten
te organiseren, zodat de Comités
voor de Verdediging van de Re
volutie (CDR) naast het euvel van
bureaucratische uitwassen, de
armen ook kunnnen verdedigen
tegen prijsopdrijving, hamsteren
of het gebrek aan sommige le
vensmiddelen en medicamen
ten.
Binnen het Sandinistisch Bevrij
dingsfront is een proces van klas
senstrijd aan de gang, dat on
danks alle fraaie woorden over de
noodzaak van eenheid binnen de
gelederen, tegenover het Ameri
kaans imperialisme en de provo
caties van extreem links, nauwe
lijks verborgen blijft. Een teken
daarvan waren de reacties van
sandinistische kant op een uitla
ting van Alfonso Robelo, onder
nemer en lid van de junta, die op
een partijbijeenkomst van de
Democratische Beweging van
Nicaragua (MDN) voor een so
cialisme in vrijheid pleitte.
Sommige aanwezigen verbrand
den de zwart-rode vlag van de
sandinisten, terwijl Robelo de
godsdienstvriiheid bezwoer en
de sandinisten kritiseerde van
wege hun pogingen tot manipu
latie en indoctrinatie van de be
volking.
Een sandinistische commandant
maakte Robelo daarop uit voor
„miljonair, slecht vaderlander en
een Judas". Daniel Ortega, het
invloedrijkste lid van de junta,
wees er op dat ieder lid van de
junta recht heeft zijn mening te-
uiten, maar er wel voor moet zor
gen dat zijn uitlatingen niet mis
bruikt kunnen worden door de
vijanden van Nicaragua in bin
nen- en buitenland, om de revolu
tie in een kwaad daglicht te stel
len.
Onder een andere noemer gaan de
vroegere twisten tussen de „ter-
ceristas", de proletarische lijn, en
de aanhangers van een voortge
zette volksoorlog rustig verder.
Oud-strijders die in de bergen te
gen Somoza hebben gevochten,
laten tegenover vrienden soms
hun teleurstelling blijken. Som
migen hebben kritiek op de huns
inziens overdreven militaire dis
cipline in het sandinistische le
ger. Anderen vinden dat de san
dinisten (FSLN) veel te ver met
de bourgeoisie in zee gaan en ca
pituleren voor bepaalde eisen uit
bankkringen.
Verder is er twijfel of het revolutio
naire proces op korte termijn
doorslaggevende verbeteringen
zal kunnen brengen in de mate
riële situatie van boeren en ar
beiders. De beste kaders van de
sandinisten schijnen dienst ge
nomen te hebben in het leger.
Misschien met het doel om een
gepolitiseerd leger als machtsfac
tor te vormen, dat de balans van
de tot nu toe ongewisse strijd
voor een socialistische samenle
ving definitief ten gunste van ar
beiders en boeren doet door
slaan?
Het zoet houden van de bourgeoisie
blijft een heet hangijzer binnen
de sandinistische gelederen. Een
vertegenwoordigster van de
bourgeoisie: „Laten we toch op
houden met vroegere begrippen
als bourgeoisie en bezittende
klasse. In het nieuwe Nicaragua
bestaan die niet meer..." Reactie
van een ondernemer toen het mi
nisterie van volksgezondheid
hem vroeg drinkwater voor zijn
arbeiders te verzorgen: „Als ze
het 40 jaar zonder drinkwater ge
red hebben, waarom hebben ze
het dan nu nodig?" Een hotelem
ployé: „We zijn allemaal zonen
■n*c
van Sandinoen peetkinderen van
Somoza..."
Arbeiders- en boerenorganisatics
brengen begrip op voor het
standpunt van de sandinisten dat
een eenheidsvakbond van boe
ren en arbeiders nodig is om te
voorkomen dat de bourgeoisie de
verschillende sectoren van de ar
beidersklasse tegen elkaar uit
speelt. Aan de andere kant wor
den daarmee vakbonden met een
lange, strijdbare traditie (ook on
der Somoza) in het sandinistisch
gareel gebracht. Dit kan een ge
vaar inhouden voor de onafhan
kelijke opstelling van arbeiders
en boeren tegenover junta en
sandinisten, zeggen vakbonds
kringen in Managua.
De inmiddels een maand lopende
alfabctisatiecampagne (ongeveer
200.000 jongens en meisjes zijn
bezig 800.000 Nicaraguancn uit
de wereld van onwetendheid te
verlossen) zal vermoedelijk een
grote bijdrage leveren aan het
bewustwordingsproces onder de
massa. De anticommunistisch
geïndoctrineerde bevolking, die
samen met de sandinisten dicta
tor Somoza verdreven heeft, be
schikt over het algemeen over te
weinig politiek inzicht om de zig-
zagkoers van het Sandinistisch
Bevrijdingsfront te kunnen vol
gen. De alfabetisatiecampagne
zal mee kunnen helpen om hen
de ogen te openen voor het twij
felachtig bondgenootschap tus
sen een op een kapitalistische
maatschappijvorm georiënteer
de bourgeoisie en een tegen So
moza en tevens anti-kapitalis
tisch ingesteld Sandinistisch Be
vrijdingsfront.
3innen de gegeven internationale
machtsverhoudingen vragen
buitenlandse waai nemerS zich al
of de sandinistische revolutie in
de toekomst uit zal kunnen stij
gen boven een aan Cuba verwant
model, waarbij partij en regering
de dienst uitmaken. De economi
sche kwetsbaarheid van dit klei
ne land, het gebrek aan techni
sche en politieke leiders om de
revolutie in goede banen te leiden
en de bureaucratisering van rege-
rings- en staatsapparaten, plus
het „sanitaire cordon" dat de
Amerikanen om Nicaragua (en
nu ook El Salvador) hebben ge
legd, vormen enkele van de ob
stakels waarmee de revolutie in
Sandino's vaderland te kampen
heelt.
Als we in het verleden bij machte
waren om Somoza en zijn clan te
verdrijven, waarom zouden we
dan nu niet in staat zijn oor
spronkelijke, echte en vinding
rijke oplossingen te vinden voor
de huidige problemen?", zegt een
guerrillastrijdster - inmiddels
achtereen regeringsbureau geze
ten - optimistisch.
KOOS KOSTER
ADVERTENTIE
festiviteiten-agenda
Elke maandagen
dinsdag-avond:
BOWLING AFTER DINNER
l' Want Treslong traktee
Elke donderdag-avond:
MUZIEK A LA CARTE
Elke vrijdag-avond
ROYAL-BUFFET
FEEST-DANSANT
sn hele avond (van 19.30 23.30
uur) genieten en dansen in de
rt Combo of het t
FAMILIE PARTY-AVOND
Een speciaal voor deze avond
mengesteld KEUZE MENU voor
n prettige prijs. Ook nu: gelegen
(id tot het maken van een dansie
anal 13.00 uur!
BEZOEK OOK ONZE
GEZELLIGE BOWLING
Nu van maandag t/m vrgdag
tussen lOOOrn 1 7 00 uur
f 10.- PER BAAN
voor 6 personen
Telefoon 02520 - 16214
HILLEGOM
Telefoon 02520 -15347
V