Martens dient ontslag IPf3
Belgisch kabinet in
BRITTEN VERBIJSTERD NA OPROER
Waarschuwing
Carter aan Iran
Palestijns bezoek
aan ministerie
Managua herrijst uit de as
ommekeer Palestijnen uit
ommekaar
Leuvense
lovenaars
Nieuwe Bosch
bougies.
BOSCH
VRIJDAG 4 APRIL 1980
BUITENLAND
PAGINA 9
BRUSSEL - In de Vlaamse univer
siteitsstad Leuven kan men deze
zomer met „lovenaars" betalen.
Dit zijn munten die Leuven heeft
laten slaan ter gelegenheid van de
voltooiing van de restauratie van
het beroemde Leuvense stad
huis. Er zijn 75.000 munten van
elk 25 lovenaar (één lovenaar is
één frank, 6,7 cent) aangemaakt,
die vanaf 1 juni tot eind septem
ber als betaalmiddel in Leuvense
winkels kunnen worden ge
bruikt.
In oktober kunnen ze worden in
gewisseld, voor zover ze niet door
verzamelaars worden bewaard.
De Nationale Belgische Bank
heeft toestemming verleend om
dat de lovenaar niet verplicht
wordt gesteld.
LONDEN - Een groep leden
van het Britse Lagerhuis
heeft aangedrongen op het
vormen van een openbare
enquêtecommissie om een
onderzoek in te stellen naar
de achtergronden van het op
roer in de binnenstad van
Bristol. Minister van binnen
landse zaken William White-
law heeft op een speciale zit
ting van het Lagerhuis giste
ren echter verklaard dat wel
al kan worden vastgesteld dat
de gewelddadige uitbarsting
van gisternacht niet gezien
kan worden als een racistisch
incident.
De minister zei dat zowel blan
ken als zwarten deelnamen
aan plunderingen en dat zij
zich gemeenschappelijk
keerden tegen de politie
macht. Dit wordt bevestigd
door ooggetuigen en door
bewoners zelf van de buurt in
Bristol, St. Paul's, waar het
praktisch tot een veldslag
kwam. De voormalige La-
bourminister van binnen
landse zaken, Merlyn Rees,
drong aan op het instellen van
mobiele politie-eenheden die
in geval van nood de kleine
plaatselijke politiekorpsen
zouden moeten bijstaan. Deze
techniek wordt al enige tijd in
Noord-Ierland toegepast,
waar Rees vijfjaar lang minis
ter van Noordierse zaken
Veel kritiek is er op het hoofd
van de politie in Bristol, de 55-
jarige Brian Weigh, die zijn
manschappen om zeven uur
in de avond op een kritiek
ogenblik opdracht gaf de
stadswijk te verlaten. Op dat
ogenblik ging de massa van
naar schatting een paar dui
zend jongeren die de politie
had bekogeld en zes politie
auto's had vernield en in
brand gestoken, over tot het
plunderen van winkels. Bij
een bank van Lloyd's werd
een brandbom naar binnen
geworpen. Het gebouw
brandde volledig uit.
Politiechef Weigh zei dat hij ge
noodzaakt was om zijn troe
pen terug te trekken om
bloedvergieten te voorkomen
en omdat zijn agenten niet
opgewassen waren tegen de
menigte. Pas vier uur later,
tegen middernacht keerde hij
terug met versterkingen - on
geveer 450 man; toen was de
meeste schade al aangericht.
Eenentwintig agenten en ne
gen burgers werden gewond,
negen blanken en vijf zwarte
jongeren werden in hechtenis
genomen.
Ex-minister Rees zei in een op
merkelijk openhartig vraag
gesprek dat hij weliswaar
geen grote uitbarstingen in
ander steden verwachtte,
maar dat de meeste moeilijk
heden verwacht konden wor
den met vooral Westindische
jongeren die voor een groot
deel werkloos zijn, geen geld
hebben en niet zoals in de
Aziatische gemeenschappen
kunnen terugvallen op een
min of meer hecht gezinsver
band.
In St. Paul's, de binnenstad van
Bristol, die te boek staat als
een wijk van prostituees en
drugsgebruikers, is driekwart
van de zwarte bevolking
werkloos en moet van mini
male steunuitkeringen zien
rond te komen. De wijk, on
geveer een vierkante kilome
ter, was aan het eind van de
19e eeuw een welvarende
buurt van bankiers en zaken
lieden, maar zoals in zoveel
grotere Britse steden raakte
de binnenstad in verval en
veel werd er niet aan gedaan.
De buurt is nu als een ghetto
te beschouwen, met weinig
uitwijkmogelijkheden voor
de jongeren.
De sluiting door de politie van
het enige resterende ontmoe
tingscentrum de ironischer-
wijs „Black and White" ge
noemde uitspanning (hoewel
er geen drank verkocht mag
worden), was blijkbaar de
druppel die de emmer deed
overlopen. De Westindische
eigenaar van de zaak werd
door de politie gearresteerd
omdat hij in het bezit was van
hasj en omdat er 100 blikken
bier werden gevonden (vol
gens de broer van de eigepaar
bestemd voor een besloten
feestje met Pasen)
De arrestatie vond plaats door
12 politieagenten. Dat was het
punt waarop de jongeren in
de buurt in actie kwamen.
Bristol had de naam goede
relaties te hebben gekweekt
tussen de verschillende be
volkingsgroepen en het op
roer kwam voor Lagerhuis le
den en bewoners van de stad
dan ook als een volledige ver
rassing. Sommigen vrezen
dat zich in Engeland nu situa
ties kunnen afspelen die in de
jaren zestig in de Verenigde
Staten, met name in Watts
(een zwarte wijk van Los An
geles), tot grote volksoproe
ren in de binnensteden leid
den.
(Van c
correspondent Jan Gerritsen)
BRUSSEL - De Belgische eerste minister Wilfried Mar
tens zoekt een uitweg uit de politieke crisis die Gisteren
tot het aftreden van zijn kabinet leidde. Koning Boude-
wijn aanvaardde de ontslagaanvrage nog niet. Het Bel
gische staatshoofd, dat van vakantie in Spanje was te
ruggeroepen, droeg de regeringsleider op „op korte
termijn naar een oplossing te zoeken". Donderdag was
het precies een jaar geleden dat de regering-Martens in
functie kwam.
De coalitie van Vlaamse en Waalse
christen-democraten en socialis
ten onder leiding van de Vlaamse
christen-democraat Martens
kreeg woensdag niet het ge
vraagde vertrouwen in de Senaat.
Bij een stemming over een essen
tieel onderdeel van het wetsont
werp over de zogenaamde voor
lopige gewestvorming (de opde
ling van België in drie gewesten:
Vlaanderen, Wallonië en Brussel)
kreeg de regering niet de vereiste
tweederde meerderheid.
De Belgische premier Wilfried Martens diende gistermiddag het ont
slag van zijn kabinet in.
Uitweg
WASHINGTON (UPI) - President
Carters woordvoerder heeft gis
teren gezegd dat het Amerikaan
se standpunt ten aanzien van
Irans jongste eisen, 'duidelijk is
uiteengezet'. Hij waarschuwde
Teheran voor de gevolgen van het
in handen van de studenten in de
Amerikaanse ambassade laten
van de 50 Amerikaanse gegijzel
den.
Kort voordat Powell zijn verklaring
aflegde had de Iraanse minister
ADVERTENTIE
Betere prestaties,
zuiniger met benzine.
Op bougies geld uitsparen is 'n
dure zaak. Oude bougies verminderen
kostbare benzine. Vernieuw uw bougies
daarom regelmatig.
Voor ieder type auto zijn er Bosch
bougies. De Bosch thermo-elaslic
Super bougie bijvoorbeeld.
Deze heeft dank zij de koperen
kern een betere warmtegeleiding.
Bij uitstek geschikt voor auto's die
afwisselend korte en lange
afstanden afleggen.
Voor optimale prestaties
en zuiniger
benzineverbruik. Onder
alle rijomstandigheden.
Vraag de brochure
'Autopraktijk'
net praktische tips
;n informatie aan bij
WILLEM VAN RIJN B V.
afd. Reclame 7D
istbus 8005.
1005 AA Amsterdam.
Zeker is zeker
van buitenlandse zaken, Ghotb-
zadech, gezegd dat de revolutio
naire raad een besluit over het
overnemen van de verantwoor
delijkheid voor de Amerikaanse
gegijzelden had uitgesteld. De
raad wil, zei hij, ophelderingen
van Carter ten aanzien van Irans
jongste eis, dat de Verenigde Sta
ten zich van provocerende woor
den of handelingen onthouden
als de raad instemt met overne
ming van de gegijzelden.
Powell wilde niet uitweiden over
zijn korte verklaring. Ook wilde
hij niet zeggen of zijn verklaring
neerkwam op een afwijzing van
de Iraanse eis.
Op de vraag of de president een
termijn had gesteld aan een op
lossing van de vijf maanden oude
gijzelingscrisis, antwoordde de
perschef: "Ik heb geen datum
mee te delen".
President Bani-Sadr had vanoch
tend in een vraaggesprek voor de
televisie gezegd dat de verzeke
ringen die hij van president Car
ter had ontvangen voldoende wa
ren. Hij had maandag bekend
gemaakt dat de gegijzelden in
handen van de regering zouden
komen wanneer Carter zou belo
ven geen druk meer op Iran uit te
oefenen en geen propaganda te
De „rooms-rode" coalitie beschikt
in het parlement nog wel over een
ruime meerderheid om „ge
woon" te kunnen regeren. Alleen
voor grondwetswijziging - nodig
bij doorvoering van staatsher
vorming - is een tweederde
meerderheid vereist. Omdat de
vier partijen die er de coalitie
vormen, het wel eens zijn over het
sociaal-economisch beleid, vroeg
koning Boudewijn Martens als
nog naar een uitweg te zoe
ken.
Het omstreden hoofdstuk uit de
wet op de federalisering van Bel
gië waarover het kabinet strui
kelde, heeft betrekking op Brus
sel. Het gaat vooral om de samen
stelling van de gewestraad (het
Brusselse parlement). Binnen de
CVP, de Vlaamse christen-de
mocraten, bestond er veel aarze
ling om met het ontwerp in te
stemmen zolang er van Fransta
lige kant geen duidelijke waar
borgen waren gegeven met be
trekking tot de positie van de
200.000 Brusselse Vlamingen in
het zelfstandige gewest Brussel.
Brussel
Enkele CVP'erS stemden om die
reden tegen of onthielden zich
van stemming en dat kostte de
regering de kop. Martens giste
ren: „Het Brusselse probleem
moet nu worden opgelost". Maar
als dat lukt, blijft het lot van de
voorlopige staatshervorming (die
geldig blijft tot uiterlijk eind
1984) nog onzeker. De huidige
coalitie beschikt niet over de ver
eiste tweederde meerderheid in
de Kamer van Afgevaardigden.
En na alle politieke crises van de
laatste maanden voelen de libe
ralen die in de oppositie zijn niets
voor een koehandeltje om Mar
tens uit de brand te helpen. Elec
toraal zijn zij meer gebaat met
verkiezingen.
In deze situatie voelt de CVP, de
grootste partij, er nu het meest
voor uitstel van de staatshervor
ming in afwachting van het resul
taat van een nieuwe Vlaams-
Waalse dialoog. De leider van de
Franstalige socialisten, André
Cools, zou hier ook niet afkerig
van zijn.
De dialoog zou kunnen worden ge
voerd in een 28 man sterke par
lementaire werkgroep, die zich
beraadt over de definitieve
staatshervorming. In deze werk
groep zijn alle politieke partijen
(ook oppositie) vertegenwoor
digd. De voorlopige fase zou mis
schien kunnen worden overge
slagen om direct tot een defini
tieve staatshervorming te komen.
Inmiddels kan het kabinet-Mar-
tens dan een tijdje door regeren,
aldus het meest waarschijnlijke
scenario waarover de komende
dagen zal worden onderhandeld.
BOGOTA (UPI) - De linkse
guerrillastrijders in de Co
lombiaanse ambassade in
Bogota hebben gisteren weer
twee gegijzelden vrijgelaten,
een Colombiaan en een bur
ger van de Dominicaanse Re
publiek. Ze houden nu nog 25
gegijzelden vast.
Colombiaanse regeringsfunc
tionarissen zouden dezelfde
dag weer onderhandelen met
een vertegenwoordigster van
de partizanen. Deze eisen
vrijlating van 311 linkse ge
vangenen. De gijzeling duurt
al 37 dagen.
Iran wijst groep
ADVERTENTIE J n
BEIROET (Reuter) - De regering
van Irak heeft gisteren het kan
toor in Bagdad van een pro-Rus
sische Palestijnse commando
groep gesloten en de leden een
dag de tijd te geven om het land te
verlaten, zo heeft een woord
voerder van de groep gisteravond
meegedeeld.
De maatregel van de Iraakse rege
ring treft het Democratisch Front
voor de Bevrijding van Palestina
(DFLP), de meest nadrukkelijk
pro-Russische guerrillabeweging
van de acht die overkoepeld wor
den door de PLO.
Arabische diplomatieke kringen in
Beiroet zien in de maatregel van
de regering in Bagdad een verder
bewijs voor het politiek meer
naar rechts gaan van de Iraakse
regering. Dit heeft haar de laatste
twee jaar meer in de richting van
Saoedi-Arabië gedreven.
MANAGUA, NICARAGUA (UPI) -
De revolutionaire regering van
Nicaragua is aan het puinruimen
in Managua, dat in 1972 praktisch
met de grond werd gelijkge
maakt door een aardbeving.
De aardbeving kostte aan 10.000
mensen het leven en algemeen
wordt aangenomen dat zij qle
stoot gaf tot de strijd die een ein
de zou maken aan het 46-jarige
bewind van de familie Somoza.
De critici van de afgezette presi
dent Anastasio Somoza Debayle
zeggen dat veel van de 350 mil
joen dollar die Nicaragua kreeg
om Managua uit de as te helpen
verrijzen, in de zakken van de
„weldoener" en zijn getrouwen
verdween. Toen Somoza op 17
juli van het vorig jaar zijn land
verliet, was er niets gedaan aan de
wederopbouw van het vernielde
centrum van Managua, hoewel in
de buitenwijken een hele reeks
nieuwe winkelcentra was ge
bouwd.
„Er is op ongelooflijk corrupte wij
ze met het geld voor de herbouw
omgesprongen", zegt Edgar Za
pata, de jonge ingenieur die aan
het hoofd van het wederop-
bouwproject staat.
Het stadscentrum van Managua
wordt niet herbouwd naar het
model van het oude, zoals werd
gedaan na een vorige vernieti
gende aardbeving in 1931.
Op het ogenblik heeft Zapata 1.200
arbeiders aan het werk aan een
park dat zal worden vernoemd
naar het negenjarige jongetje
Luis Alfonso Velasquez Flores
dat in de laatste maanden
Sandinistische opstand tegen
Somoza door leden van de Natio
nale Garde werd doodgeschoten.
De stenen en tegels voor het park
komen uit een steenfabriek die in
handen van Somoza was en nu is
genaast.
De hoofdstraat die door het park
loopt wordt veranderd in een
boulevard alleen voor voetgan
gers. Haar naam is veranderd van
Rooseveltlaan in Sandinolaan,
naar Augusto Sandino, de revolu
tionaire generaal uit de jaren der
tig wiens gewelddadige dood is
geweten aan Somoza's vader.
Zapata heeft onlangs gezegd dat de
wederopbouw 543 woonwijken
met parken en bosaanplant be
treft. In een aantal gebouwen, die
niet hoger mogen zijn dan vijf
verdiepingen, zullen restaurants
en een bibliotheek worden geves
tigd.
Een van de doelstellingen van het
project is volgens Zapata het
draaglijker maken van de tempe
ratuur in het hete Managua. Door
het laten functioneren van het
park als .long' wil men het een
graad of negen koeler maken.
Een van de problemen
Zapata zit is wat aan te vangen
met de honderden 'aardbe-
vingsmensen', die in de achttien
maanden van burgeroorlog naar
Managua kwamen en zich ves
tigden in de ruines van gebou
wen. Zapata zegt dat zij worden
verhuisd en werk moeten kun
nen vinden in het binnenland
de landbouw is hersteld.
(Van onze buitenland redactie)
DEN HAAG - Buiten medeweten
van minister Van der Klaauw
(buitenlandse zaken) is vorige
week een hoge vertegenwoordi
ger van de Palestijnse Bevrij-
dings Organisatie (PLO) ontvan
gen in het gebouw van het minis
terie in Den Haag. Het gaat om dr.
Issam Sartawi, lid van het Pale
stijnse parlement in ballingschap
en de Revolutionaire Raad van El
Fatah, de grootste deelorganisa
tie binnen de PLO. Sartawi is een
van de belangrijkste 'reizende
diplomaten' van de PLO en staat
bekend als de architect van de
toenadering tussen West-Europa
en de PLO.
Sartawi werd bij buitenlandse za
ken ontvangen door mr. N. van
Dijl, hoofd van de directie Mid
den-Oosten van het ministerie.
Volgens een woordvoerder van
Van der Klaauw was de be
windsman tevoren wel degelijk
op de hoogte van de bespreking,
die 26 maart plaatsvond, maar
wist Van der Klaauw niet dat de
ze in het kantoor van Van Dijl zou
plaatsvinden. Als gevolg van de
gevoeligheid van officiële con
tacten met de PLO - die trouwens
door de Tweede Kamer gewenst
worden - heeft het ministerie
geen ruchtbaarheid gegeven aan
de ontmoeting.
Het ministerie meent dat het uit
eindelijk niet veel uitmaakt of
een dergelijk gesprek nu plaats
vindt in het gebouw van het mi
nisterie <>i in eon willekeurig
Haags restaurant. Daarenboven
heeft mr. Van Dijl vorige maand,
zowel in Damascus als Beiroet
nog besprekingen gevoerd piet
hoge PLO-functionarissen. Dr.
Saii.iu i w <is m oktobei voiig jaai
eveneens in Nederland voor ge
sprekken met leden van de vaste
kamercommissie voor buiten
landse zaken. Vorige week heeft
Sartawi nog een onderhoud ge
had met PvdA-leider Den
Uyl
In een vraaggesprek met het
dagblad Trouw van vanochtend
neemt minister Van der Klaauw
een aanzienlijk milder standpunt
in met betrekking tot het Hand
vest van de PLO. waarin onder
meer de vernietiging van de staat
Israël als doel van de organisatie
staat omschreven. Tot dusver
heeft Van der Klaauw afschaffing
van dat artikel in het Handvest
een voorwaarde genoemd voor
geregelde contacten met de
PLO.
„Ieder stuk moetje bekijken tegen
de achtergrond van de tijd,
waarin het tot stand kwam," al
dus de minister. „Het is waar dat
de PLO zich vroeger van terreur
als wapen bediende. Dat is nu
duidelijk veranderd. Het is voor
de PLO moeilijk wijziging van
het Handvest als voorwaarde
vooraf bij besprekingen te hante
ren. Zij zien het zelf meer als
sluitstuk van onderhandelin
gen".
Naar in Jeruzalem verluidt, is de
Nederlandse ambassadeur in Is
rael nog vanochtend gevraagd
voor een gesprek op het Israëli
sche ministerie van buitenlandse
zaken te verschijnen.
Bij de PLO in Beiroet werd gisteren
positief gereageerd op de nieuwe
toenadering van de Nederlandse
regering tot de Palestijnen.
Mahmoed Labadi, hoofd Infor
matie van de PLO en vooraan
staand adviseur van Jasser Ara-
l.it. noemde tegOROUei OIM t COI
respondent Rienko Wilton den
ontwikkelingen „een positieve
stap van een EG-lid taat in de
richting van erkenning van onze
nationale rechten
Volgens Laxadi kan het PLO-
handvest nooit een obstakel zijn
voor het bereiken van een
rechtvaardige vrede in het Mid
den-Oosten. „Het belangrijkste
struikelblok is Israels onbuig
zaamheid en arrogantie, Israels
bezetting van en expansie in
Arabisch gebied, de onteigening
door Israel van Arabisch land, de
Israëlische vestigingspolitiek en
de Israëlische weigering het zelf
beschikkingsrecht van de Pale
stijnen. waarbij hoort het recht
een eigen staat te stichten, te er
kennen."
In het Palestijnse handvest staat, zo
vindt Labadi, helemaal niet dat
Israel moet worden vernietigd of
ontmanteld „Dat is alleen maar
een i>..,. h c i.. in lag bed* hl
door generaal Harkabi. een vroe
gen- chef van de Uraèli che ge
heime dient, de Mossad aldus
Labadi.
De PLO-woordvoerder deed ten
slotte een beroep op Nederland
„erop te blijven staan dat Israel
zich onmiddellijk terugtrekt uit
alle bezette Arabische gebieden
en de wettelijke rechten van de
Palestijnen erkent, in overeen
stemming met het handvest van
de Verenigde Naties".
