'Fusie CDA
in oktober
gaat door'
Zo ziet
smaak eruit.
emup»1
Palestijnse zaak
in Ver. Naties
Vetgehalte nu direct meetbaar
PvdA-groep wil andere
benadering euthanasie
Nog weinig licht
in zaak van
dubbele moord
Peter Bark: een serieus pianist
DONDERDAG 3 APRIL 1980
VARIA
PAGINA 17
Steenkamp:
DEN HAAG (GPD) - In de
discussie over euthanasie
zou het onderscheid tus
sen passieve en actieve eu
thanasie moeten verdwij
nen. Beter is het om de
discussie toe te spitsen op
tiet verschil tussen vrij
willige en onvrijwillige eu
thanasie.
Dat vindt een werkgroep van het
Centrum voor Levensbeschou
wing en Politiek uit de Partij van
de Arbeid. Gisteren publiceerde
de werkgroep, bestaande uit poli
tici, medici en theologen, een
rapportje over het probleem van
de euthanasie.
Volgens een van de leden van de
werkgroep, het PvdA-kamerlid
pater David van Ooijen, kan ei
genlijk geen onderscheid tussen
actieve en passieve euthanasie
worden gemaakt. Bij euthanasie
is altijd sprake van een actieve
ingreep, zo meent hij.
Het gaat immers vrijwel altijd om
een „behandeling verkortende'"
ingreep in het stervensproces. En
in bepaalde gevallen kan het ver
antwoord zijn tot die ingreep over
te gaan.
Het onderscheid tussen vrijwillig
en onvrijwillig biedt meer moge
lijkheden tot beoordeling, vindt
de werkgroep. Onvrijwillige eu
thanasie zou volgens Van Ooijen
in elk geval strafbaar moeten
blijven.
De vrijwillige euthanasie kan tot
uitdrukking worden gebracht
door het opstellen van een „le
venstestament", waarin iedereen
kan aangeven wat er in een geval
van een stervensproces moet ge
beuren. Zonder zo'n testament en
zonder vrijwillige instemming
van de zieke mag nooit tot eutha
nasie worden overgegaan.
Bij vrijwillige euthanasie zou uit de
wet ook de strafbaarstelling van
de arts die euthanasie pleegt
verwijderd moeten worden. Ook
zou er een wettelijke verplichting
tot doorverwijzing naar een an
dere arts moeten komen, wan
neer een arts zelf in geweten niet
tot euthanasie wil overgaan, ook
al vraagt de patiënt daar om.
Centrale uitgangspunten in het
rapport zijn dan ook de vrijheid
van de individuele mens en zijn
eigen verantwoordelijkheid voor
zijn beslissing, het recht op be
scherming van het leven zolang
van dit recht geen afstand is ge
daan en het recht van de mens op
hulp.
Dat laatste kan. zo meldt het rap
port, geboden worden als „hulp
om te mogen sterven" en als
„hulp om de zware beproeving
van het moeten sterven op
menswaardige wijze te door
staan".
Het rapport bevat overigens geen
conclusies over euthanasie. De
hierboven genoemde zaken wor
den beschouwd als uitgangspun
ten voor de discussie die in de
Partij van de Arbeid moet plaats
vinden en eventueel moet leiden
tot het opnemen van een eutha-
nasie-paragraaf in het PvdA-pro-
gramma.
BUDEL (GPD) - CD A-voor
zitter Steenkamp koestert
niet de minste twijfel over
de fusie van de christelijke
partijen KVP, ARP en
CHU op 11 oktober. Dat
zei hij gisteravond tijdens
een spreekbeurt in het
Brabantse Budel.
Steenkamp voelde zich gesterkt
door een onlangs uitgevoerde
opiniepeiling waaruit naar voren
kwam dat de fusie wordt gewenst
door 84 procent van de kiezers
van het CHU, 80 procent van de
ARP-stemmers en 74 procent van
de KVP-kiezers.
Sprekend over de binnenlandse
politiek noemde hij de economi
sche situatie een sinds 1945 onaf
gebroken Sinterklaasfeest dat nu
moet worden gestopt. "Ik zeg met
dat wij als CDA de oplossing voor
de economische impasse ken
nen", aldus Steenkamp, "maar
ook de PvdA weet dat niet".
Prioriteiten
Wijzend op de prioriteiten die wor
den gesteld door oppositieleider
Den Uyl, meende Steenkamp te
kunnen concluderen dat diens
standpunten dicht bij die van het
CDA liggen. "Wanneer Den Uyl
achtereenvolgens als prioriteiten
stelt de werkgelegenheid, de
collectieve voorzieningen en op
de derde plaats de handhaving
van de koopkracht voor de mo
dale inkomens, dan zijn dat onze
prioriteiten", aldus de CDA-
voorzitter. "Het enige geschil
punt is dan nog dat volgens Den
Uyl de koopkrachthandhaving
voor de modalen dit jaar gewaar
borgd had moeten worden".
Abortus
Twee zaken waarin voorzitter
Steenkamp gisteravond scherp
stelling nam waren de abortus
kwestie en het vraagstuk van de
euthanasie. Hij ontkende ten
stelligste dat wordend leven al
leen mag worden beschouwd als
een bezit van de vader en moeder.
De maatschappij heeft tegenover
dat wordend ongeboren leven
verplichtingen, zo stelde prof.
Steenkamp, "Wij zullen daar als
christen-democraten evenzeer
voor op moeten komen als voor
bijvoorbeeld negers in de ont
wikkelingsgebieden".
In de kwestie van euthanasie nam
hij stelling tegen de uitspraken
van de voorzitter van de PvdA,
Max van den Bergh. "Als de heer
Van den Bergh passieve en actie
ve euthanasie op één lijn stelt,
dan zal hij de christen-democra
ten hard tegenover zich vinden".
APELDOORN (ANP) - De
Apeldoornse politie en het
Gelderse recherche bij
standsteam zijn weinig opge
schoten met hun onderzoek
naar de dubbele moord, die
twee weken geleden werd
ontdekt in een flat aan de
Tannhauserstraat in Apel
doorn. De enige verdachte in
deze zaak, de 24-jarige Ri
chard van W., blijft bekennen,
maar heeft nu een heel andere
lezing over het gebeurde.
De slachtoffers zijn de 24-jarige
Bernhard van Houten en de
17-jarige Agnes van Dijk.
Beiden werden gewurgd aan
getroffen op de vloer in de
flat. Patholoog anatoom dr.
Zeldenrust heeft niet precies
kunnen vaststellen wanneer
de jongelui om het leven zijn
gebracht.
Richard van W. verklaarde aan
vankelijk op bezoek te zijn
gegaan bij zijn vriend Bern
hard van Houten. Toen hij in
diens woning het lichaam zag
van Agnes van Dijk, zou hij
zijn vriend uit woede hebben
gewurgd.
Nu verklaart hij tegenover de
politie, dat hij al in de flat was,
toen het meisje werd gedood.
Hij zou gestommel hebben
gehoord en in de andere ka
mer zijn gaan kijken. Beide
vrienden besloten toen het li
chaam van het meisje met een
auto weg te brengen, maar
daarover zou later onenigheid
zijn ontstaan. Van W. zou zijn
vriend toen pas hebben ge
wurgd.
Veiligheidsraad praat
vandaag over Palestijnen
NEW YORK (UPI/AFP) - De Veiligheidsraad van de Ver
enigde Naties komt vandaag in New York opnieuw bijeen
ter bespreking van de Palestijnse kwestie.
Volgens diplomatieke kringen is de mogelijkheid echter
aanwezig dat de Arabische landen, op dringend verzoek
van Westeuropese delegaties, niet voor juni op een besluit
zullen aandringen. De nieuwe bijeenkomst begint om half
vijf vanmiddag (onze tijd).
Naar in New York verluidt zouden
de Europese landen, nadat ze
onlangs een nieuw gezamenlijk
beleid vaststelden, de Veilig
heidsraad kunnen sturen naar
een compromis, waarin enigerlei
erkenning vastligt van de PLO
als vertegenwoordigster van de
Palestijnse Arabieren. maar
waarin tevens Israels recht wordt
erkend op een bestaan binnen
veilige grenzen.
De Arabieren, woedend over de
jongste uitingen van Israëls ne-
derzettingenbeleid in bezet Ara
bisch gebied, drongen vorige
week aan op een nieuw debat in
de Veiligheidsraad over de Pale
stijnse kwestie. Als gevolg daar
van kwam het 15 landen tellende
orgaan maandag bijeen. De dis
cussie over de Palestijnse kwes
tie was vorig jaar augustus ver
daagd na het aftreden van de
Amerikaanse ambassadeur An
drew Young. In de wandelgan
gen van de Raad circuleerde deze
week een ontwerpresolutie,
waarin het recht van de Palestij-
nen wordt bevestigd op een eigen
staat, maar waarin ook de onaf
hankelijkheid en territoriale ze
kerheid van alle staten in het ge
bied" wordt gewaarborgd. Als
rapporteur van de VN-commissie
over de Palestijnse rechten, ver
klaarde de Maltese ambassadeur
Victor Gauci maandag dat de
PLO indirect het recht van Israël
heeft aanvaard op een onafhan
kelijk bestaan door steun te ge
ven aan de aanbevelingen van de
commissie. De PLO heeft deze
interpretatie niet van de hand
gewezen.
LEIDEN - Een. althans in Leiden,
nog onbekende pianist. Peter
f'S* Bark, stelde zich gisteravond in
de kapelzaal van K. en O. voor
met een goed gevarieerd pro
gramma, waarin hij zich vol
doende gelegenheid kon geven
zijn kwaliteiten te tonen. Die
heeft hij ongetwijfeld, al komt hi;
interpretatief niet overal e\
STUTTGART I API- Hel stadsbestuur van Stuttgart heeft tot verbazing Hippendesterk met de Duport-
"n de vele voetgange-rs zo n dertig auto s begraven onder graszoden Dit riaties van Mozart. Hij liet eer
mooi genuanceerde aanslag ho
ren, onderdeel van een goed ont
et gedaan om op deze
n de aandacht te vestigen op e
n "Natuur en stad".
wikkelde techniek. Ditzelfde
demonstreerde hij ook in de der
de Sonate van Prokowjev.
Het sympathieke van deze pianist
is, dat hij niet heeft gestreefd naar
een goedkoop succes, en dat hij
het "gooi-en-smijt-werk" ach
terwege heeft gelaten. Zo hebben
wij met name in de "Children's
corner" van Debussy veel goeds
gehoord. Maar in een ragfijn
werkje als ""The snow is dancing"
misten we de mistroostige sfeer,
en ook zijn techniek was niet he
lemaal gaaf. Ditzelfde was ook te
horen in "Golliwogg's cake
walk", waarin hij aan het slot
slordig werd.
Toch maakte het spel van Peter
Bark een serieuze indruk. Behal
ve het feit dat de vertolking van
bijvoorbeeld Chopin niet altijd
evenwichtig is mist hij in zijn op
bouw nog spanning.
Maar een pianist van zeker formaat
is hij wel, al kon hij in dit pro
gramma nog niet bevestigen hoe
groot.
BEP RIJNDERS
Belangrijke uitvinding op Landbouwhogeschool Wageningen
WAGENINGEN (GPD) - Aan
de Landbouwhogeschool is
een methode ontwikkeld, die
het mogelijk maakt in tien se
conden het vetgehalte bij
mens en dier te bepalen. Tot
voor kort moest de 'patiënt'
hiervoor in water worden on
dergedompeld. Deze nauw
keurige maar omslachtige en
voor velen onaangename ma
nier kan nu dank zij een uit
vinding van ing. B. L. Gund-
lach worden vervangen door
een veel snellere maar even
betrouwbare drukmeting, die
uitstekende mogelijkheden
biedt voor toepassing in de
medische sector.
Al sinds het begin van deze
eeuw zijn onderzoekers in de
weer om een snelle en be
trouwbare manier te vinden
voor de bepaling van het vet
gehalte bij de mens. Niet zo
zeer het gewicht maar vooral
de samenstelling van het li
chaam (het vetpercentage) is
tekenend voor de voedings
toestand (conditie) van dat li
chaam.
Voor artsen en voedingsdes
kundigen zijn gegevens over
het vetgehalte van het li
chaam onmisbaar om (voe-
dings)ziekten. zoals onder
voeding (eiwitgebrek) en
zwaarlijvigheid (vetzucht) op
het spoor te komen. Een
nauwkeurige bepaling van
het vetgehalte is ook van be
lang voor de juiste dosering
van narcose-middelen (anes
thesie) bij een operatie.
Het vetgehalte kan indirect
worden afgeleid uit het soor
telijk gewicht van het li
chaam. Om dat te bepalen
moet het gewicht en het vo
lume worden gemeten. We
gen kan heel snel en nauw
keurig; moeilijker is de bepa
ling van het volume. Tot nu
toe gebeurde dat meestal
door het gewicht onder water
te meten: de opwaartse
kracht wordt volgens de Wet
van Archimedes immers di
rect bepaald door de hoeveel
heid water die door het on
dergedompelde lichaam
wordt verplaatst, dus door het
volume van het lichaam.
Met deze onderdompelmetho-
de heeft men bij de vakgroep
Voeding van de Landbouw
hogeschool ruime ervaring.
Voor grootscheepse bevol
kingsonderzoeken is zij ech
ter te tijdrovend en boven
dien onaangenaam, met name
voor oude en-of zjeke mensen
en voor baby's. De door
Gundlach ontwikkelde appa
ratuur maakt nu een snelle en
betrouwbare volumemeting
mogelijk. Gundlach werkte
bij de ontwikkeling daarvan
samen met onder andere de
medische faculteiten van
Groningen en Nijmegen. De
Technisch-Fysische Dienst
voor de Landbouw (TFDL)
verleende technische assis
tentie.
Fietspomp-effect
Voor de volumemeting maakt
Gundlach gebruik van twee
ruimten: een grote cilinder,
waarin zich de proefpersoon
bevindt, en een kleine, zoge
naamde referentiekamer.
Beide kamers die aanvanke
lijk met de buitenlucht in
verbinding staan, kunnen te
gelijkertijd van de buiten
lucht worden afgesloten via
twee gekoppelde zuigers.
De afmetingen van het zuiger
systeem zijn zodanig dat - bij
afwezigheid van een proef
persoon ir. de meetkamer-de
drukken van de kamers na
het bedienen van de zuigers
in evenwicht zijn: er wordt
dan geen drukverschil gere
gistreerd. Is er een proefper
soon in de meetruimte aan
wezig, dan ontstaat er na het
indrukken van de zuigers wel
een drukverschil. Dit druk
verschil hangt samen met het
volume van die proefpersoon.
Door het indrukken van de zui
gers treedt helaas een soort
fietspomp-effect op: de druk
wordt niet alleen hoger, maar
ook de temperatuur, net zoals
een fietspomp warm wordt op
de plaats waar de wordt sa
mengewerkt. Afgezien van
dit effect straalt het lichaam
van de proefpersoon zelf ook
nog warmte uit en geeft wa
terdamp af.
Om deze factoren uit te scha
kelen paste Gundlach een
kunstgreep toe: hij vulde bei
de kamers met poly-urethaan,
beter bekend als schuimplas-
tic. Het merkwaardige is na
melijk dat door de aanwezig
heid van het plastic de tempe
ratuur van de lucht constant
blijft en bovendien de vrijge
komen waterdamp direct
wordt opgenomen
Door de open celstructuur heeft
het schuimplastic een zeer
groot oppervlak, waaraan de
luchtdeeltjes onmiddellijk
hun warmte afstaan. Men
mag dan de Wet van Boyle
toepassen, die zegt dat druk
maal volume gelijk blijft, mits
de temperatuur niet veran
dert.
Een ander belangrijk voordeel
van de nieuwe meetmethode
is het feit dat het volume van
de lucht in de longen, waar
voor in de "oude" methode al
tijd moest worden gecorrri-
geerd, nu geen storende fac
tor meer is.
Het meten gaat als volgt. De
proefpersoon stapt in de
meetkamer. een cilinder van
15 mm dik plexiglas, en
neemt plaats omringd door
het schuimplastic. De deur
wordt hermetisch afgesloten.
Vervolgens worden de zui
gers ingedrukt, zodat beide
kamers van de buitenlucht
zijn afgesloten. Onmiddellijk
daarna wordt het drukver
schil tussen meet- en referen
tiekamer door een gevoelige
meter geregistreerd.
Slechts drie seconden hoeft de
proefpersoon de adem in te
houden; de hele procedure
duurt niet langer dan tien se
conden. Gundlach toeft 'i<'
resultaten van zyn metingen
vergeleken met die van de
onderdompelmethode; er
bleek een zeer goede over
eenkomst te zijn tussen beide
uitkomsten.
Ing. Gundlach verwacht zeer
veel van zijn uitvinding,
waarvoorde Landbouwhoge
school inmiddels octrooi
heeft aangevraagd. Misschien
zal de plethysmograaf, zoals
Gundlach zijn uitvinding
noemt, over enige tijd tot
standaarduitrusting van elk
ziekenhuis gaat behoren. Ook
voor het "doormeten" van
zeer grote aantallen mensen
in het bevolkingsonderzoek
biedt de uitvinding goede
perspectieven.
