Amerika
versterkt
marine
Lauwe kritiek
van Britten
op begroting
Ford wellicht
toch nog
kandidaat
Republikeinen
Orderlijk verloop staking Portugal
In Stille Oceaan
Keukens
van klasse.
poggenpohl
Financier
Sindona
is schuldig
LElDSESPAARBANKi
Geweld in El Salvador neemt na moord op Romero toe
OAE wil
partijen
in Tsjaad
om tafel
VRIJDAG 28 MAART 1980
BUITENLAND
PAGINA 9
CINCINNATI (AFP/UPI) - De vo
rige president van de Verenigde
Staten, de Republikein Gerald
Ford, heeft de mogelijkheid
opengehouden dat hij voor zijn
partij alsnog kandidaat voor het
presidentschap zal zijn. De kies
gerechtigde Amerikanen kiezen
op 4 november hun nieuwe pre
sident.
In de staat New York bleef deze
week de favoriet bij de Republi
keinen, de oud-gouverneur van
Californië Ronald Reagan, zijn
rivalen ruimschoots voor. De
omstandigheid dat George Bush,
de ex-directeur van de centrale
inlichtingendienst (CIA) als eer
ste eindigde in de noordoostelij
ke staat Connecticut bracht Ford
tot de uitspraak dat "de wedstrijd
om de nominatie zeker spannen
der zou worden".
Al leek het de ex-president niet erg
waarschijnlijk dat hij op de con
ventie in juli de nominatie zou
verwerven, toch liet hij duidelijk
doorschemeren, dat hij in zijn
loopbaan "nog nooit voor zijn
verantwoordelijkheid op de loop
was gegaan". Waarnemers achten
een "in de race komen" van Ford -
hij trok zich op 15 maart officieel
uit de strijd om de Republikeinse
kandidatuur terug in het belang
van de eenheid van de Republi
keinen - alleen mogelijk als er een
impasse ontstaat op de conventie
in Detroit (Michigan).
Ford liet er aan de andere kant geen
twijfel over bestaan dat wat hem
betreft de 69-jarige Reagan op het
ogenblik de beste papieren heeft
voor de nominatie.
ADVERTENTIE
Portugese
landarbeidsters
protesteren
tegen de
landhervorming
WASHINGTON (UPI) - De Verenigde Staten hebben giste
ren bekendgemaakt dat zij hun marine in het gebied van
de Stille Oceaan, waarschijnlijk ook met nog een vlieg-
dekschip, versterken, naar aanleiding van de Russische
interventie in Afghanistan.
(Van c
correspondent Jan Halkes)
LISSABON - De stakingen en demonstraties
in het Portugese gebied van de landhervor
ming zijn gisteren zonder veel incidenten
verlopen. De speciale politietroepen die de
regering had laten aanrukken in Evora en
Beja, kwamen niet in actie. De actievoerende
landarbeiders hielden zich stipt aan de ver
ordening die demonstraties tussen 00.30 en
19.30 uur verbiedt.
De Communistische Partij die de actievoerders
steunt, zorgt er angstvallig voor dat de wet
niet overtreden wordt. „De democratie geeft
ons voldoende middelen om de landhervor
ming als revolutionaire verworvenheid te
verdedigen", zei Zila Branco, woordvoerster
van de vakcentrale Intersindical, waarin de
landarbeiders verenigd zijn.
Toch is er een duidelijke radicalisatie van de
protestbeweging tegen de landteruggaven
merkbaar. In toenemende mate worden de
landerijen van de collectieve boerderijen die
aan de vroegere grootgrondbezitters werden
teruggegeven, herbezet. Het gaat dan om die
teruggaven, die door de collectieven als ille
gaal worden beschouwd. De nieuwe leuze is:
„Het geroofde land zal worden herwonnen".
In het parlement blijven de debatten voortgaan
over de vraag of er al dan niet corruptie,
vriendjespolitiek en illegale handelingen
door het ministerie van landbouw, en in het
bijzonder de staatssecretaris Joao Goulao,
werden begaan. De beschuldigingen van de
oppositie vormen reeds een lange lijst van
meer of minder bewezen feiten. De advocaat
van een groot aantal landbouwcoöperaties en
collectieven, Luso Soares, heeft strafrechte
lijke vervolging gevraagd van Goulao en zijn
voorganger Ferreira do Amaral. Hun wordt
ten laste gelegd in een aantal gevallen uit
spraken van het hoog administratief ge
rechtshof te hebben genegeerd.
De parlementaire fractie van de Reformadoren,
die met vijf zetels doorslaggevend is voor de
regeringsmeerderheid, heeft een eigen on
derzoek naar de beweerde onwettigheden
beloofd. Tot het bewijs van het tegendeel is
geleverd, geloven de Reformadoren echter
dat de gewraakte staatssecretaris onkreuk
baar is.
"Wij vinden dat de beste verdedi
ging tegen Sowjetrussische
avonturen is een voortdurende
Amerikaanse aanwezigheid in
het gebied en steun voor een
krachtige politieke basis in ge
heel Azië", zei Richard Hol
brooke, onderminister van bui
tenlandse zaken.
Dit vereist volgens hem het vergro
ten van de Amerikaanse vloot in
het gebied van de Stille Oceaan
en hij onthulde dat dit waar
schijnlijk zou inhouden het stu
ren van nog een Amerikaans
vliegdekschip naar een haven
vermoedelijk op de Filippijnen.
Holbrooke, die het woord voerde in
de Woman's National Democra
tie club in Washington, zei dat de
Amerikaanse politiek met be
trekking tot het gebied van de
Stille Oceaan werd herzien met
het oog op de Russische inval in
Afghanistan en de nieuwe Sowje
trussische aanwezigheid in
Zuidoost-Azië.
De zuilen waarop deze herziene
politiek zal steunen zijn volgens
hem een sterker relatie met Ja
pan en banden met de Chinese
Volksrepubliek.
Komfort, kwaliteit en door
dacht design. Kenmerkend
voor een Poggenpohl
keuken. Met veel praktische
snufjes. Met vele verborgen
kwaliteiten. Kom eens langs.
Ziet u zelf hoeveel extra's
een Poggenpohl u biedt.
Zonder dat u meer betaalt.
b.v. Gebr. Rolff s Handelmij.
Industrieweg 14 De Grote Polder
Zoeterwoude-Rijndijk
Tel. 071-899206
NEW YORK (UPI/Reuter) - Een
Newyrokse Newyorkse heeft gis
teren de van Sicilië afkomstige
financier Michele Sindona
schuldig bevonden aan vrijwel
alle punten van de tenlasteleg
ging in verband met het bankroet
van de 'Franklin National Bank'
in 1974. De zes vrouwen en zes
mannen kwamen tot de conclusie
dat de schuld van de 59-jarige
gewezen bankier op 65 punten
betreffende samenzwering, mei
need en knoeierij was bewezen.
Op elk punt staat een gevange
nisstraf van maximaal vijf jaar.
Sindona die eerder in Italië was be
schuldigd van bedriegelijke
bankbreuk, toonde geen emotie
toen het oordeel van de jury werd
bekendgemaakt. Hij was destijds
directeur en grootaandeelhouder
van de Franklin National Bank.
Het schandaal met deze bank was
het grootste uit de Amerikaanse
geschiedenis. Sindona zou onder
andere zonder machtiging 45
miljoen dollar 90 min.) van de
bank hebben gebruikt voor spe
culatie in buitenlands geld, ter
wijl hij ook illegaal geld zou heb
ben overgebracht naar de 'Banca
Unione' in Milaan, waar hij het
voor het zeggen had.
LONDEN - Uit details van de
nieuwe Britse begroting
blijkt dat bijna twee miljoen
gulden meer is gereserveerd
voor het huishouden van ko
ningin Elizabeth dan bij de
laatste ronde. De vorstelijke
begroting voor 1980 beloopt
nu ongeveer 17 miljoen gul
den.
Maar dit is iets waar de Brit zich
niet zo druk over maakt, want uit
de cijfers blijkt ook dat prinses
Anne een „opslag" heeft gekre
gen van 90.000 gulden, ofwel 30
procent, terwijl de regering voor
de „gewone" Britten nog steeds
vasthoudt aan een maximum
voor loonsverhogingen van 20
pet. Prinses Anne, toch al niet erg
populair bij de Britten om haar
als hoogmoedig en afstandelijk
ervaren gedrag, krijgt nu jaarlijks
340.000 gulden uit de schatkist
van de belastingbetalers.
Als argument wera aangevoerd dat
de prinses en haar paarden-min-
nende echtgenoot Mark Phillips
grote kosten (90.000 gulden) had
den moeten maken om het dak en
de goten te vernieuwen van een
door koningin Elizabeth ge
schonken kasteel-boerderij (32
kamers) in Wiltshire. Hierdoor
hebben zij hun begroting verle
den jaar met enkele tienduizen
den guldens overschreden. Het
landgoed (met 280.000 vierkante
meter grond), waar de prinses en
haar man proberen een agrarisch
bedrijf op de been te houden, is
toch al in opspraak omdat er nu
weer zo'n 200.000 gulden uitge
geven zou moeten worden om de
wegen erheen beter begaanbaar
te maken.
De regeringsbegroting is overigens
met opmerkelijk weinig kritiek
door de Engelsen ontvangen. De
meesten hadden verwacht dat de
belastingen op drank en tabak
hoger zouden uitvallen/maar een
opiniepeiling wees uit dat slechts
38 pet van mening was dat zij er
slechter aan toe zouden zijn.
De Labour-oppositie trok in het
Lagerhuis wel van leer tegen de
forse stijgingen van de prijzen
voor medicijnen (150 pet duur
der) en tegen de bepaling dat sta
kers verondersteld worden van
nu af aan een uitkering van onge
veer 50 gulden uit de stakingskas
te krijgen, wat de betaling van so
ciale uitkeringen zou beïnvloe
den. Ex-premier James Callag-
han zei dat de conservatieven het
land deden „terugkeren naar de
armetierige tijden van Charles
Dickens".
Een van de aandacht trekkende
voorstellen, vooral in bankiers-
en handelskringen, was de idee
om kleinere zakenlieden in de
gelegenheid te stellen bedrijven
op te zetten in drie verwaarloosde
delen van Londen, zonder dat
daarvoor de gebruikelijke belas
tingen worden geheven. De rege
ring ziet dit als een experiment
voor tien jaar. Het zou een oplos
sing bieden voor de hier en daar
in het oog springende vervallen
stadsgebieden, die eigenlijk al
sinds de oorlog niet meer zijn
herbouwd. Met een zelfde project
zal in twee andere steden worden
geëxperimenteerd
Geen heren
bij dames-
wedstrijd
ISLAMABAD (DPA) - De pre
sident van Pakistan, gene
raai Mohammad Zia ul-Haq
heeft de sportorganisatie:
van zijn land opgedrager
voor dameswedstrijden geer
mannelijke toeschouwers tot
te laten. Bovendien bepaaldt
de president volgens berich
ten in de Pakistaanse pers dat
vrouwelijke sportbeoefenaren
tijdens een wedstrijd uitslui
tend de gangbare lange kle
derdracht mogen gebruiken.
In islamitisch Pakistan wordt
het als onfatsoenlijk be
schouwd als een vrouw zich in
het openbaar vertoont in
shorts of t-shirt. Vorig jaar
kwam het tot heftige tegen
stellingen in de bevolking toen
een dameshockeyteam ten
aanschouwe van mannelijk
publiek speelde.
BONN (DPA) - De Westduitse bondskanselier, Helmut Schmidt, en minis
ter van buitenlandse zaken, Hans Dietrich Genscher, zijn gisteren in
Londen aangekomen voor besprekingen met de Britse premier Thatcher,
en minister van buitenlandse zaken, Lord Cainringtun.
Hoofdthema's van de Brits-Duitse besprekingen zijn de Britse bijdrage
aan de EG-begroting en de crisis tussen Oost en West.
De Westduitse bondsregering zou bereid zijn het EG-lidmaatschap voor de
Britten, die hun bijdrage aan de EG-begroting aanzienlijk willen ver
minderen, "dragelijker" te maken,zo kon althans in diplomatieke kring
in Bonn ivorden gehoord. De bondsregering zou hopen dat de uitgestelde
EG-topconferentie, waarop over de Engelse bijdrage moet worden be
slist, nog vóór eind april kan worden gehouden.
SAN SALVADOR (UPI) - Sinds de
moord op aartsbisschop Oscar A.
Romero van San Salvador zijn in
El Salvador minstens 20 mensen
op gewelddadige wijze om het le
ven gekomen.
Terwijl duizenden mensen in de ka
thedraal een laatste groet brach
ten aan monseigneur Romero, op
de plek waar hij het geweld zo
dikwijls heeft veroordeeld, be
traden vier gemaskerde mannen
een restaurant in San Salvador,
schoten er een man van 29 jaar
dood en liepen kalm weg. De po
litie kon geen motief voor de aan
slag bedenken.
Gistermorgen vroeg brandden in
San Salvador twee opslagruim
ten voor bouwmaterialen tot de
grond toe af. Niemand liep letsel
op maar de schade loopt in de
honderdduizenden guldens. Men
vermoedt brandstichting maar
nog geen groepering heeft er de
verantwoordelijkheid voor aan
vaard.
In Romero's geboortestad, Ciudad
Barrios op 138 km ten oosten van
de hoofdstad kwamen elf mensen
op gewelddadige wijze om het le
ven.
Sinds het begin van het jaar zijn nu
meer dan 400 Salvadorianen
vermoord.
Een groep rooms-katholieke en re
formatorische geestelijke hoog
waardigheidsbekleders hebben
gisteren een beroep gedaan op de
Verenigde Staten alle militaire
hulp aan leger en politie van El
Salvador te beëindigen.
Ds. William Wipfler, directeur van
het bureau voor de rechten van
de mens van de nationale Raad
van Kerken, zei dat de delegatie
had ervaren dat rechts in El Sal
vador, regeringsclcmcnten inbe
grepen, "stelselmatige onder
drukking' toepaste.
"Dit is het slechtst mogelijke
ogenblik voor de Verenigde Sta
ten om zelfs maar bijstand te
overwegen".
Geen van de hoogwaardigheidsbe
kleders twijfelt eraan dat aarts
bisschop Romero door 'rechts'
werd vermoord. Zij leggen ver
band tussen de moord en de
preek die de aartsbisschop op 23
maart hield. Hij bedelde en
smeekte en beval tenslotte de
christenen in leger en politie man
voor man te weigeren orders om
te doden uit te voeren".
De groep heeft Amerika ook ge
vraagd zonder dralen serieus
contact op te nemen en relaties
aan te knopen met 'volksbewe
gingen en El Salvador'.
"Wij vrezen dat de huidige nauwe
banden tussen de Verenigde Sta
ten en de zittende junta kortzich
tig zijn gelet op de Amerikaanse
belangen", aldus de delegatie.
Intussen heeft de Salvadoriaanse
bisschoppenconferentie meege
deeld dat drie Amerikaanse bis
schoppen de requiemmis voor
Romero zullen bijwonen. Het zijn
mgr. John R. Quinn van San
Francisco, voorzitter van de
Amerikaanse bisschoppenconfe
rentie, mgr. William G. Connare
van Greensburg in Pennsylvania,
president van het missiecomite
van de Amerikaanse bisschop
penconferentie en mgr. James A.
Hickey van Cleveland in Ohio.
Japan en de Verenigde Staten, zei
de onderminister, zullen hun
veiligheidssamenwerking ver
diepen en streven naar coördine
ring van hun diplomatieke op
treden.
De betrekkingen van Amerika met
China zullen worden uitgebreid
"als relaties tussen vrienden die
geen bondgenoten zijn". Zij zul
len niet de verkoop van Ameri
kaanse wapens aan Peking om
vatten, aldus Holbrooke.
Offers
De Amerikaanse minister van bui
tenlandse zaken, Cyrus Vance,
heeft gisteren voor de Senaats
commissie voor buitenlandse za
ken verklaard dat de Sowjet-Unie
haar militair apparaat in onver
minderd tempo op blijft bouwen
en dat de VS economische offers
moeten brengen om de defensie
uitgaven te verhogen. In een
overzicht van de doelstellingen
van de Amerikaanse buitenland
se politiek zei Vance dat de mili
taire veiligheid van de VS en hun
bondgenoten tegenover een ver
der opdringen van de Sowjet-
Unie de prioriteit dient te heb
ben.
Er zijn geen tekenen die erop wij
zen dat de Sowjet-Unie zich bin
nen afzienbare tijd uit Afghanis
tan zal terugtrekken, aldus Van
ce. Het tegenovergestelde is eer
der het geval. De sancties van de
VS tegen de Sowjet-Unie blijven
dan ook van kracht.
Wij streven niet naar een koude
oorlog, zo zei Vance tot de Se
naatscommissie, die de minister
gevraagd had richtlijnen te geven
voor het Amerikaanse buiten
landse beleid. Volgens Vance
worden de VS door de Sowjet-
Unie gedwongen tot het brengen
van economische offers om de
veiligheid van de vrije wereld te
waarborgen.
Vance riep de Amerikaanse bond
genoten op een deel van de last te
dragen, die het afschrikken van
de Russische agressie met zich
meebrengt. De VS vragen hun
bondgenoten niet om in het licht
van de Russische inmenging in
Afghanistan het raamwerk van
de betrekkingen tussen Oost en
West af te breken. Ontspanning
en afschrikking kunnen echter
niet van elkaar worden geschei
den aldus Vance. We vragen onze
bondgenoten wel maatregelen te
nemen om de Sowjet-Unie ervan
te weerhouden zich in nieuwe
avonturen te begeven die nieuwe
crises kunnen veroorzaken. Het
is van belang dat vjj en onze
bondgenoten samen staan in on
ze veroordeling van agressie".
ADDIS ABEBA/PARIJS (Reuter
AFP) - De strijdende partijen in
de middenafrikaanse staat
Tsjaad moeten met elkaar be
sprekingen beginnen die dienen
te leiden tot een staakt-het-vuren.
In een verklaring in deze zin van
de Organisatie voor Afrikaanse
Eenheid (OAE) te Addis* Abeba
heeft sec jetar is-geneiaal Edern
Kodjo het geweld in de voormali
ge Franse kolonie toegeschreven
aan het onvermogen van de di
verse Tsjadische groepen om het
vorig jaar in Lagos (Nigeria) be
reikte vredesakkoord ten uitvoer
te leggen.
In de Tsjadische hoofdstad N'Dja
mena kwamen gisteren voor de
tweede opeenvolgende dag ver
tegenwoordigers van de elkaar
bestrijdende partyen bijeen in
een kathedraal in niemandsland.
Naast aanhangers van de in op
stand gekomen minister van de
fensie Hissene Habre en van pre
sident Goukoni Oueddei nemen
dc ambassadeurs van Saocdi-
Arabie, Frankrijk en Egypte aan
de besprekingen deel.