geweten was
ik thuisgebleven
L
Felle kritiek op
consumptienota
VRIJDAG 21 MAART 1080
VARIA
PAGINA 17
Aan de wandel met stakende Leidenaars
Yahya, bekaf van de tippel,
En toen - ik schat vannacht om een uur of één, twee -
ging ik plat. Zo'n veertien uur nadat werknemers
van Leidse bedrijven als de NEM, HCW, Adler en
Reed het werk hadden neergelegd, gooide ook ik
het zaakje er bij neer. M n ogen pikten het licht niet
langer. Dus plat ging ik. Op bed.
Moe was ik. Moe van de
FNV-demonstratie in
Amsterdam tegen het
loonbeleid van de rege
ring Van Agt, waar ik in
gezelschap van fotograaf
Kees van den Burg en de
Adler-werknemers Thé-
rèse, Gracia, Carla, Aad
en Gerard van de partij
was.
Moe dus. Niet zozeer vanwege
de wandeling Olympisch
Stadion-Dam en terug. Nee
moe, omdat de dag voor mij
zo vroeg was begonnen.
Menigeen vermoedde niet an
ders of men zou op de Dam
worden afgezet en trok der
halve geen wandelschoeisel
aan. Tja. dan wil het wel es in
de benen gaan zitten. Zoals
bij Thérèse, Gracia en Carla.
die op de terugreis dan ook
aanzienlijk minder noten op
hun zang hadden.
Want wat de dames op de heen
reis allemaal niet in plat Leids
uitkraamden, was niet mis.
Vooral de eerste twee, die
nogal zaten af te geven op
collega's die niet in de FNV-
bus waren gestapt (ruim 60
Adler-werknemers deden dat
wel). „Wij moeten verdomme
voor hun in de kou lopen.
Weetje wat ze hadden moeten
doen? Die hele fabriek met
een ketting afsluiten. Hele
maal platgooien", aldus Thé-
Ons groepje stapte stug door.
Eenmaal bij de Dam geko
men. won - zoals bij menige
andere demonstrant - de
honger het van Wim Kok. In
de Kalverstraat hadden de
dames een eethuisje gevon
den en gelukkig viel daar de
donderspeech van de FNV-
Karel Lotsy enigszins te ver-
daarbij werd niet altijd ever
zorgvuldig met de lak omge
sprongen.
Schijthuizen
Allengs naderde de demonstra
tie haar einde, het stadion
kwam in zicht. „Als ik dit had
geweten", verzuchtte Carla
met d'r hoge hakken, „was ik
thuisgebleven'Gracia op de
vraag of haar deelname zin
had gehad: „Ach. ik ben er
een daggie uitgeweest, weg
van die lopende band". En
Thérèse: „Als ik die 25 gulden
van de bond maar krijg, is het
mij goed".
Rotte vis
Onderwijl klonken strijdliede
ren uit cassetterecorders en
waren de kreten niet van de
lucht. „Dit is het begin, wij
gaan door met de strijd". „Wij
knokken (balen) mee. met de
FNV", „Kraak Van Agt, gooi
die loonmaatregel in de
gracht
Ja, vooral Van Agt moest het
ontgelden. Waar Dries al niet
voor werd uitgemaakt. Rotte
vis is er niks bij. „Zeg knul.
zeg knul, Van Agt is een boe-
re..." en „Zeg trut, zeg trut,
Van Agt is een verrotte
enfin vul zelf maar in, in mijn
straatje komen die woorden
niet zo gauw te pas. Maar zo
kwamen er tientallen varian
ten uit de demonstrerende
monden. Als het maar rijmde.
- Waarom niet.'
„Orders van de directie. Nie
mand mag het terrein op".
- Maar we zoeken Nol de Jong
van de FNV. Zit-ie niet bin
nen dan
„Nol de Jong??? Die komt hier
zeker het terrein niet op"
Na de lunch slenterde de hele
meute alweer buswaarts,
want om vier uur zouden ze
vertrekken. Zodoende weer
die tippel. En ja hoor. Op De
Lairessestraat gebeurde het
dan toch eindelijk. Een over
gekookte automobilist reed
een FNV-dame van de sok
ken en sjeesde pijlsnel door.
Een daarachter rijdende auto
mobilist wilde in het gat dui
ken. maar heeft dat geweten.
Zelden kelderde een auto zo
snel in waarde.
In de bus zaten ook Peter en
Aric, twee jonge bouwvak
kers, aan wie woensdag ont
slag was aangezegd omdat ze
bij hun maten oproer hadden
gekraaid.
Spanning
Maar daar kwam Nol al aange
reden. Z'n rode geluidswagen
zette hij voor de poort stil. De
portier werd er niet rustiger
op. Ging er trammelant ko
men? Gingen er klappen val
len?
De spanning was even om te
snijden. Maar nee, Nol toonde
geen enkele interesse om het
Adler-terrein te betreden. Hij
wreef z'n handen. Want hij
was tevreden. Over de tot dan
toe getoonde actiebereidheid
in Leiden.
.,Ja joh, ik stapte gistermiddag
even de kantine van de HCW
en van de NEM binnen en dat
zat meteen gebeiteld hoor.
Dat zijn dezelfde jongens, die
er ook op 4 maart spontaan
zijn uitgegaan. Die willen de
zaak wel platgooien. -Dat
merk ik trouwens in de hele
metaal. Daar vind je de echte
actiebereidheid", aldus Nol.
Peter: „We zouden gisteren al
het hele zootje platgooien.
Alle twintig man stonden
aebter ons. Maar toen het er
op aan kwam. waren ze niet
thuis: de schijthuizen. Maar
wacht maar. Straks zullen die
jongens de kater in hun loon
zakje voelen. Dan krijgen ze
spijt dat ze niet solidair zijn
.Schrijf maar dat we 25 gulden
meer willen hebben en meer
vakantie", kraaide haar zus
Gracia uit. En Thérèse op de
vraag of ze geen hei bel vrees
de: „Wij zeggen alles recht
voor z'n raap. Dat mag je ge
rust weten. Net zo goed als dat
wij het zootje op onze afdeling
hebben zitten opruien".
,Het heeft alleen weinig uitge
haald. Dat komt ook omdat er
bij ons veel ongeorganiseer
den werken. Ze kunnen dat
geeltje niet missen, anders
krijgen ze op hun lazerij van
hun echtgenoot"
^.ad, één van de ruim vijfhon
derd Leidse actievoerders,
sprak aanmerkelijk bedees
der. Hem gevraagd hoe het
komt dat telkens de zwaksten
worden gepakt: „Als je de
jongens met de topsalarissen
pakt, verdwijnen ze naai het
buitenland. Zo kom je altijd
weer bij de zwaksten te
recht", antwoordde hij nuch-
Actie
„Ja hoor", had FN V-districts
bestuurder Nol de Jong ge
zegd, .Jullie kunnen met de
FNV-bus mee naar Amster
dam. Zorg dan dat je om
kwart voor tien voor de poort
van Adler aan de Roosevelt-
straat staat. Dan vertrekt jul
lie bus".
En daar stonden we dan, klaar
voor actie, harde actie. Maar
een bus? Ho maar. Was die al
weg soms? „Nee", schudde
de Adler-portier. „Bussen
moeten nog komen"
- En de mensen?
„Die zitten binnen"
pikken het
'tfw-
Arie: „Maar wij worden wel
eventjes op deze manier te
ruggepakt. Zogenaamd we
gens werkvermindering cr-
uitgelazerd. Da s ons loon
omdat we de zaak hebben op
genaaid. Bij de konijnen af
toch? t Is dat wc in de bouw
zo ander werk kunnen krij
gen, anders zouden we het
niet hebben gepikt".
Zo deden meer passagiers van
FNV-bus 61 hun zegje. Veelal
met veel gespierde woorden.
Soms met heel weinig. Zoals
Yahya, een vrolijke Ad Ier-
werknemer uit een zuidelijk
land. Zijn drijfveer om actie te
voeren omschreef hij op de
heenreis breed grijnzend in
slechts vier woorden: „Min
der werk. meer geld'Daar
droomt hij van. Kijk maar.
Platgooien
Echte actiebereidheid was er
ook in de bus, waarin wij za
ten, no. 61. Volop motivatie.
Op de heenweg althans. Want
de tweemaal anderhalf uur
durende wandeltocht, brak
menige demonstrant lelijk
Vriendelijk bedankt, knikten
we en gingen de poort door.
Ver kwamen we niet, want de
portier was al uit zijn warme
hokje gesprongen en haalde
ons nogal paniekerig terug.
„Jullie mogen het terrein niet
Oververhit
,Ik vind het jammer dat we met
deze staking de bedrijven
pakken, terwijl eigenlijk de
regering de schuldige is", zei
Aad later, toen de wandeling
was begonnen.
Mensen voor de ramen, kinde
ren die om 'Ik pik het
niet'-sticker vroegen. Auto
mobilisten, die geïrriteerd
raakten omdat hun weg (tij
delijk) was versperd en hevig
begonnen te toeteren. Wisten
zij veel dat dat op de FNV-
stoet een averechtse uitwer
king had.
Een enkele automobilist raakte
daardoor oververhit en begon
door te stoten. Dat veelal tot
ongenoegen van de FNV-ers,
die in negen van de tien ge
vallen prompt de auto in
kwestie terug duwden en
Peter en Ai
ilsluy wegens oproer kraai
Aad en Gerard van de Adler-J'abriek
Beleidsarm en weinig concreet
GRONINGEN (GPD)-De man. die
dit weeKeinde „zonder geheu
gen" in het Academisch Zieken
huis in Groningen werd opge
nomen. blijkt de 26-jarige F. V. S.
te zijn. Hij heeft geen vaste woon-
of '.erbl.jfplaats. De identiteit
kon worden vastgesteld nadat
het NOS-journaal woensdag
avond een politiebericht uitzond.
Dat leverde drie reacties op, die
alle de naam bevestigden. S. is op
verdenking van inbraken in En
schede cn Den Haag ingerlo-
naren
geheugen
met pensioen
sumptie die schadelijk zijn
de gezondheid.
.'dactie
DEN HAAG (ANP) - Ongeveer 35
tot 40 procent van de nu nog 62-
jangen in overheidsdienst wil
gebruik maken van de regelirtg
voor vervroegde uittreding (vut)
Dit is de eerste voorlopige indruk
van de Rijks Psychologische
Dienst (RPD). die een onderzoek
doet naar de belangstelling voor
de vut-regeling Dit staat in het
kwartaal schrift van de RPD.
In het vierde kwartaal van 1978 zijn
bij de RPD 2.549 vacante functies
gemeld. Dat is een stijging met 57
procent ten opzichte van het der
de kwartaal en een stijging met 52
procent ten opzichte van het
vierde kwartaal van 1978.
Voor een deel van die stijging wor
den toegeschreven aan het grote
aantal vacatures van het ministe
rie van financiën (controleurs
voor de belastingdienst).
Volgens de RPD heeft ook de actie
"Werkwinst 1980" een rol ge
speeld. "Een van de elementen
van die actie betreft namelijk het
streven om opengevallen plaat
sen zo snel als mogelijk is weer te
bezetten ald"s de RPD
DEN HAAG - De consumentenorganisaties hebben gisteren veel kritiek
laten horen op de zogenaamde „eonsumptienota" van minister Van
Aardenne (economische zaken). Zij vinden dat dit stuk „beleidsarm"
is en daardoor ook te weinig concrete visie op de vraagstukken geeft,
ook pleitten zij opnieuw voor een speciale staatssecretaris voor con
sumentenzaken en voor meer aandacht van het parlement voor de
consumentenzaken in het algemeen.
TERUGHOUDENDHEID
De ondernemers menen dat de
overheid terughoudend moet zijn
in haar bemoeienis met de con
sumptie. Zij moet het bedrijfsle
ven ruimte laten. De centrale
werkgeversverbonden VNO en
NCW zijn er voorstanders van dat
de positie van de consument
wordt versterkt en dat zijn rech
ten worden erkend.De overheid
dient daarop in te spelen en rand
voorwaarden te stellen om be
paalde ontwikkelingen te beïn
vloeden maar zonder direct in
grijpen.
Ook de ondernemersorganisaties
in het midden- en kleinbedrijf,
KNOV en NCOV, vinden dat de
nota terecht stelt dat een ovei-
heidsbeleid slechts aanvullend
kan werken. In het belang van
keuzevi ijheid en goede bei eik-
baarheid dient instandhouding
van een kleinschalig detailhan
del- en ambachtsappai aat bevoi-
derd te worden. Een streven op
dit stuk wordt in de nota ge
le man gaat overigens geen lichtje
op bij het horen van zijn naam
„Het zegt me helemaal niks. ik
heb nog niemand gezien die mij
kent. Misschien geloof ik het dan.
gezichten vergeet je niet. zou je
zeggen".
'.itting
sumptiezaken vanuit het over
heidsapparaat moet een einde
worden gemaakt. Nog steeds
blijkt te weinig uit allerlei rege
ringsplannen dat rekening wordt
gehouden met consumentenbe
langen
Konsumenten Kontakt stélde dat
het huidige streven naar wel
vaartsvergroting eenzijdig is ge
richt op economische groei. Een
wezenlijk consumentenbeleid
moet ertoe leiden dat de consu
ment tot een meer .verantwoorde
besteding van zijn inkomen ge
raakt. Ook daarom woidt be
treurd dat de nota een gebrek aan
beleidsvoorstellen vertoont. Zo is
er geen duidelijk beeld van wat
de overheid nu wil met reclame
die aanzet tot vormen van con
S., die het merendeel van zijn tijd in
een Amsterdams tehuis door
brengt, heeft tot vorige week
vrijdag in eèn Amsterdamse was
serij gewerkt en is, nadat hij zijn
geld had geïnd, naar Alkmaar en
vervolgens het Noorden afge
reisd, maar zegt niet te weten hoe
hij daar is terechtgekomen.
tics vinden ook dat het consiimp-
tiebeleid een volwaardige plaats
moet krijgen in het geheel van het
sociaal-economisch beleid dat de
overheid voert. Van de kant van
de ondernemersorganisaties
werd met nadruk gesteld dat
consumptievrijheid zowel als
ondernemersvrijheid van groot
belang zijn.
Ie Consumentenbond toonde zich
duidelijk teleurgesteld over de
nota en vroeg de kamerleden ei-
op aan te dringen dat de regering
spoedig een duidelijk beleid pre
sented t. Aan de huidige, vei-
bokkelde. aanpak van de con
Minister Van Aardenne: weinig
insie op consumentenbeleid.
De Stichting Natuur en Milieu
meent dat de overheid de consu
ment breed moet voorlichten
Wat hij nu gaat doen, staat hom
e\cnmin duidelijk voor de geest.
„Veroordeeld word ik toch niet
als ik mijn naam niet weet. zo
ken ik de wet noe wel Ei
zijn instellingen genoeg, ik hoef
n.etop straat te slapen, .k ga maar
naai het Leger des Heils of zo. Ja.
het lijkt schlemielig, maar ik weet
het niet hoor. Hier staat mpn
ch hennne
Hamburg
wilde doer
?n schieter
door
Sjak
Jansen
Er gaat geen doordeweekse dag voorbij, of ik ben in
de stad en regio wel op zoek naar mensen en dingen
voor deze rubriek. Tips en wensen voor 'Publiek'kunt
u 's middags tussen één en twee uur aan mij kwijt. tel.
071-144941, toestel 215. Schrijven mag natuurlijk
ook.
m
