Verlies Kennedy
bij Democraten
vrijwel fataal
UbentU
r®
Chomeini
verleent
amnestie
Eén dode
bij mislukte
ETA aanslag
Uitslag zou leiden tot regeringscrisis
Geduld Joegoslaven volledig uitgeput
WOENSDAG 19 MAART 1980
BUITENLAND
PAGINA 9
Morgen verkiezingen regionaal Catalaans parlement in Spanje
MADRID - Morgen kiezen 4,5 mil
joen Catalanen hun regionale
parlement van 135 volksverte
genwoordigers, die gedurende
vier jaar inhoud moeten geven
aan het statuut van SAU, het Ca
talaanse statuut voor regionaal
zelfbestuur, dat op 25 oktober
van het vorig jaar werd goedge
keurd door de kiezers in de vier
Catalaanse provincies. Net zoals
op het referendum over het sta
tuutvan SAU, waarbij 40 procent
van de kiezers het liet afweten,
vrezen de politieke partijen een
grote afwezigheid Deze vrees is
niet ongegrond: tijdens de ver
kiezingscampagne hebben tal
van politieke partijen wegens ge
brek aan publieke belangstelling
„Joan Reventos, een president voor
iedereen!", schreeuwen honder
den rood en geel gekleurde affi
ches in het Spaans en in het Ca
talaans van de regionale socialis
tische partij Partido Socialista de
Cataluna, PSC-PSOE, in het cen
trum van Barcelona. „Het uur
van de waarheid is gekomen:
maak het Catalonië zoals je dat
zelf wilt", dondert een aantal
reclameteksten in het Catalaans
en in het Spaans van de Catalaan
se nationalistische coalitie Con-
vergencia Democratica de Cata
luna, CDC.
Door de verkiezingscampagne voor
het regionale parlement in Cata
lonië loopt een taalbarrière.
Sommige politieke partijen
spreken alleen maar Catalaans,
anderen zijn tweetalig en de An-
dalusies-socialistische partij
PSA, die op de stemmen van een
half miljoen immigranten uit
Zuid-Spanje in Catalonië mikt,
houdt het alleen bij de Spaanse
taal. De PSA ziet het opkomende
Catalaanse nationalisme als een
bedreiging voor de Spanjaarden
uit andere streken, die eveneens
Catalonië hebben opgebouwd.
Zestien politieke partijen en coali
ties met ruim 2000 kandidaten
hebben zich tot het uiterste inge
spannen om de zakelijk ingestel
de Catalanen warm te maken
voor hun zetels in het regionale
parlement. Premier Adolfo Sua-
rez hield een campagne van vijf
dagen, waarbij hij steeds werd
lastig gevallen door Catalanen,
die hem niet wilden begroeten of
die hem vertelde dat zij als natio
nalisten toch niet op de Catalaan
se centristen (CC-UCD) zouden
stemmen.
Van de Catalaanse nationalistische
groeperingen springt er één in
het oog: de centrum rechtse Ca
talaanse nationalistische coalitie,
CDC, onder leiding van oud-ban
kier Jordi Pujol. Deze partij wijst
een samenwerking met de Euro
communisten, die in Catalonië
veel radicaler dan in de rest van
Spanje zijn, af en keert zich fel
tegen het socialisme van zelfbe
stuur op alle niveaus. Jordi Pujol
ontleent zijn kiezers aan de Ca
talaanse middenstand, die niet
bereid is om zich in een regionaal-
politiek avontuur te storten.
Volgens de laatste opiniepeiling
van het onafhankelijke bureau
ICSA-Gallup zullen de uitslagen
van de verkiezingen voor het re
gionale parlement de Catalaanse
traditie van „politiek links"
weerspiegelen. Het enquétebu-
reau meent dat iets meer dan 40
procent Catalanen njet naar de
stembus gaat. Overwinnaar van
de verkiezingen wordt de Cata
laanse socialistische partij PSC-
PSOE met bijna 27 procent van
de uitgebrachte stemmen, ge
volgd door de Catalaanse natio
nalisten van CDC met bijna 24
procent. Als derde eindigt de Ca
talaanse communistische partij
PSUC-PCE met bijna 21 procent.
De Catalaanse centristen CC-
UCD lijden volgens ICSA-Gallup
vergeleken met de algemene ver
kiezingen van vorig jaar een ge
voelig verlies en mogen blij zijn
als zij 11 procent van de uitge
brachte stemmen kunnen ver
zamelen.
Politieke kringen in Spanje menen
dat de uitslagen van de regionale
verkiezingen in Catalonië, op
nieuw een nederlaag voor de
UCD - de derde binnen een
maand - zal betekenen, die kan
leiden tot een regeringscrisis.
„Na Andalusië en het Basken
land zal Catalonië laten zien dat
men het tot nu toe niet eens is met
de regeringspolitiek van de cen
trumpartij. Suarez was briljant in
de overgang van een dictatuur
naar de democratie, maar hij is
geen man met staatsvisie. Hij
mist een vastomlijnd beeld van
de wederopbouw van het land",
aldus politieke waarnemers in
Madrid.
Reagan wint bij Republikeinen in Illinois
CHICAGO (UPI/Reuter) - President Carter heeft met een
grote voorsprong op zijn rivaal Senator Edward Kennedy
de belangrijke voorverkiezingen in de staat Illinois ge
wonnen. Carter leidde vanaf het eerste begin dat de
stemmen werden geteld.
Uit computervoorspellingen was al
gebleken dat de weegschaal zo
sterk ten gunste van Carter door
sloeg dat er geen enkele twijfel
bestond ovei
Regering Begin
overleeft motie
van wantrouwen
JERUZALEM (DPA/UP1) - De re-
gering-Begin heeft gisteren met
55 tegen 46 stemmen de tweede
motie van wantrouwen in tien
dagen overleefd. Ze was inge
diend door de kleine, uiterst
rechtse renaissance'partij van
mevrouw Geula Cohen, die zich
van Begins Likoedpartij heeft af
gescheiden.
Geula Cohen verwijt de regering,
dat zij niets in het landsbelang
doet en de "verslechtering van de
Europese houding" in het
probleem van het Midden-Oos
ten niet afremt.
De vorige motie van wantrouwen
betrof het onderwijsbeleid.
Jitzhak Shamir, de nieuwe Israëli
sche minister van buitenlandse
zaken, heeft gisteren de vorming
van een onafhankelijke Pale-,
stijnse staat, zelfs "na tien jaar
vreedzaam naast elkaar bestaan
met de joden", uitgesloten. Hij zei
dit in zijn eerste publieke verkla
ring sedert zijn ambtsaanvaar
ding een week geleden.
Syrië heeft de Palestijnse guerrilla
strijders het groene licht gegeven
voor het uitvoeren van militaire
operaties in Israël via de door Is
raël bezette hoogvlakte van Go
lan, zo heeft een Syrische rege
ringsfunctionaris gisteren beves
tigd. President Assad, aldus de
functionaris, heeft Palestijnse
guerrillaleiders inbegrepen PLO-
leider Arafat in de afgelopen we
ken ontmoet en hen te verstaan
gegeven, dat de vlakte, die Syrië
en Israël scheidt, "altijd voor de
Palestijnen open is geweest en dit
ook zal blijven als route voor
commando-acties tegen Israël"
De president, zo zei hij verder,
verbaast zich ook over het feit,
dat de guerrillastrijders van deze
gelegenheid geen gebruik ma
ken1, ofschoon Syrië hen steunt
en hun vele faciliteiten geeft.
PALESTIJNEN - De Oostenrijkse
kanselier Bruno Kreisky heeft
gisteren gezegd dat zijn land een
officiële status aan een Palestijn
se diplomaat had gegeven omdat
het een voorbeeld aan andere
westelijke landen wilde stellen.
Het Oostenrijkse besluit lokte een
scherp protest van Israël uit.
Aan de republikeinse kant voor
spelden alle grote televisiesta
tions dat de conservatieve kandi
daat Ronald Reagan het liberale
congreslid John Anderson, af
komstig uit Illinois, ruimschoots
zou verslaan, al had Anderson
korte tijd de leiding toen de eer
ste uitslagen binnenwaren.
Nadat in.Illinois 38 procent van de
stemmen was geteld zag de stand
er als volgt uit:
Carter 65 procent.
Kennedy 30 procent.
Wellicht nog ernstiger voor Kenne
dy dan dit verlies was dat zich in
Illinois aanwijzingen hebben op
gestapeld dat Kennedy's race
naar de kandidatuur van de de
mocraten voor het president
schap nu werkelijk in grote
moeilijkheden is geraakt. Uit een
doorsnee van de kiezers kon
worden opgemaakt dat Carter
simpel een meerderheid behaal
de onder de katholieken, de vak
bonden en de etnische minder
heden van Illinois - juist die
groepen waar Kennedy's liberale
kracht had moeten liggen. Bo
vendien lijkt Kennedy flink te
hebben geleden onder zijn poli-
Militairen in
Suriname worden
niet vervolgd
PARAMARIBO (ANP/SNA) - De
nieuwe Surinaamse regering zal
aan het parlement in Paramaribo
zo spoedig mogelijk een amnes
tiewet voorleggen. Dat heeft pre
sident Johan Ferrier in een tele
visietoespraak gezegd.
Volgens het Surinaams Nieuws
Agentschap is het de bedoeling
"de militairen die op 25 februari
een ingreep hebben gepleegd op
het bestuur van het land amnes
tie te verlenen".
Het huisarrest van het merendeel
van, de Surinaamse ex-ministers
is inmiddels opgeheven. De
nieuwe Surinaamse regering is in
overleg met de Nationale Militai
re Raad hiertoe overgegaan. Ver
der zijn enkele politie- en legerof
ficieren uit de gevangenis in San
to Boma ontslagen.
tieke samenspel met Jane Byrne,
de omstreden burgemeester van
Chicago die de politieke machine
dit keer niet zo ten gunste van de
senator kon laten draaien als
wijlen burgemeester Richard
Daley dat in 1960 deed in het
voordeel van John Kennedy.
In het republikeinse kamp bouwde
Ronald Reagan geleidelijk een
stevige voorsprong op. Reagan
hield zich Anderson verrassend
goed van het lijf, ondanks het feit
dat duizenden democratische
kiezers overliepen om hun stem
te geven aan de liberale Ander
son. Ambassadeur George Bush,
wiens campagne de laatste we
ken toch al steeds minder aan
sloeg, zag zijn kansen op de re
publikeinse nominatie nog ver
der dalen door op afstand derde
te worden in Illinois. De stand
rond de republikeinse kandida
ten in Illinois zag er na 38 procent
van de stemmen als volgt uit:
Reagan 48 procent.
Anderson 37 procent.
Bush 11 procent.
In Washington juichte Carters
woordvoerder Jody Powell de
grote overwinning van de presi
dent in Illinois toe als een bewijs
van de publieke steun voor
"moeilijke, zelfs onplezierige be
sluiten" die Carter had moeten
nemen. Powell vertelde verslag
gevers dat het resultaat van Illi
nois "erg belangrijk en erg beslis
send" was, maar hij weigerde te
zeggen dat voorsènator Kennedy
nu de tijd gekomen is om de race
tegen Carter om de democrati
sche nominatie maar op te geven.
Op de vraag of de gemakkelijke
overwinning in Illinois het nu
nog waarschijnlijker maakt dal
de president zijn beleid voortzet
om zich niet persoonlijk in de
campagne te begeven, antwoorde
Powell: "Winnen of verliezen
heeft daarmee niets te maken, zo
als u weet". Carter en zijn woord
voerder hebben vaker gesteld dat
zijn besluit om in het Witte Huis
te blijven geen campagne-taktiek
is, maar dat dit eerder verband
houdt met de wil van de presi
dent zich voor alles bezig te hou
den met de gijzelingsactie in Iran.
Edward Kennedy heeft al eerdei
gezegd dat hij zal blijven vechten
tot aan de vergadering van de
Democraten waar uiteindelijk de
presidentskandidaat wordt aan
gewezen. Nog eens zo'n verlies
echter in de komende voorver
kiezingen van New York en Con
necticut zou zijn kandidatuur
volkomen hopeloos maken.
MADRID(AFP/UPI/GPD)-Bij
een bomaanslag in het cen
trum van Madrid is gisteroch
tend een soldaat om het leven
gekomen, terwijl twee officie
ren, onder wie de 62-jarige
generaal Fernando Esquivas
Franco licht werden gewond.
Later op de dag nam de ETA, de
militante Baskische afschei
dingsbeweging, de verant
woordelijkheid voor de aan
slag op zich. De ETA liet ech
ter doorschemeren, dat de
aanslag eigenlijk mislukt
De teneur van het communiqué
van de ETA. was die van
"Sorry, we hadden eigenlijk
een ander willen doden".
"Door technische omstan
digheden en door oorzaken
van buitenaf heeft de aanslag
alleen maar een lid van de mi
litaire politie gedood, dat
dienst deed als chauffeur en
lijfwacht van de generaal
aldus het communiqué, dat
aankondigt dat de ETA bin
nenkort een uitgebreide ver
klaring zal geven over de re
denen van deze aanslag.
De 19-jarige militaire politiea
gent stond in de buurt van de
woning van generaal Fernan
do Esquivias te wachten om
zijn chef met de auto naar zijn
bureau te brengen. Op het
moment dat de generaal het
portaal van zijn flatgebouw in
het centrum van Madrid ver
liet ontplofte de bom, die was
bevestigd aan een geparkeer
de bromfiets. De soldaat werd
op slag gedood, de generaal
bleef ongedeerd. De politie
verklaarde dat de bom radio
grafisch tot ontploffing werd
gebracht.
Deze aanslag van de ETA, de
eerste nadat het Baskenland
op 9 maart z'n eerste zelfstan
dige regionale parlement
koos, heeft grote opschud
ding veroorzaakt in Spaanse
legerkringen.
SAN SALVADOR AFP AF-
Linkse guerrillastrijders zitten ge
laten op de binnenplaats van een
boerderij, die zij enige tijd bezet
hebben gehouden, voordat zij zich
moesten overgezien aan de natio
nale veiligheidstroepenHet poli
tieke geweld in El Salvador blijft in
het gehele land reel dodelijke
slachtoffers eisen. Volgens de aarts
bisschop van San Salvador zouden
er zeker 150 doden zijn gevallen
sinds 6 maart, de dag waarop de
wet op de landhervormingen werd
afgekondigd.
Einde gijzeling
niet in zicht
Erich Fromm
overleden
PARIJS (AFP) - Radio Teheran heeft gisteren bekendgemaakt dat Cho
meini algemene amnestie heeft verleend aan gevangenen "die geen
bloed vergoten hebben en geen corruptie hebben gepleegd".
Politieke gevangenen die niet onder de amnestie vallen krijgen verminde
ring van straf.
Alleen de officiële rechtbanken mogen nog personen berechten die zich
aan corruptie en bloedvergieten hebben schuldig gemaakt.
Ajatollah Ghodoussi, procureur-generaal van de islamitische rechtban
ken, heeft van Chomeini opdracht gekregen elk geval op zich te bezien.
De president zal daarna goedkeuring moeten geven voor strafverminde
ring, die voor bepaalde gestraften vrijlating betekent.
Die moeten dan beloven niet in herhaling te zullen vallen, op straffe van
optelling van de straf.
Chomeini roept voorts op tot grootmoedigheid en geeft opdracht degenen
die zich onder de vorige regering aan geringere vergrijpen hebben
schuldig gemaakt niet langer lastig te vallen.
President Bani Sadr en de gerechtelijke machthebbers hebben opdracht
de uitvoering van dit decreet in het oog te houden en elke inbreuk erop te
verijdelen "om een eind te maken aan de ordeloosheid die momenteel
heerst".
Onderzoek
Een commissie van zeven leden begint vandaag met een onderzoek van de
klachten over de verkiezingen, zo heeft een woordvoerder van de Iraan-
se Revolutionaire Raad gisteren meegedeeld. Als de commissie met het
rapport klaar is, zal, over gehele of gedeeltelijke ongeldigverklaring van
de uitslagen worden beslist.
De datum van de tweede verkiezingsronde zal pas worden vastgesteld als
de uitslagen van de eerste ronde helemaal vaststaan.
BOGOTA (UPI/AFP) - Colombia
MURALTO - De in Duitsland ge
boren Amerikaanse psycho
analyticus Erich Fromm is giste
ren overleden ten gevolge van
i hartaanval.
heeft gisteren aangekondigd dat Fromm, die verscheidene bestsel-
het zelfs niet een gevangenzit- iers op het gebied
tende linkse activist zal vrijlaten
om daarmee de vrijlating te ver
krijgen van de 32 gegijzelden die
In de Dominicaanse ambassade
in Bogota worden vastgehouden.
De aankondiging maakt een
spoedige bëindiging van de be
zetting, die al 21 dagen duurt, zeer
onwaarschijnlijk.
de psy
chologie heeft geschreven, zou
komende zondag 80 zijn gewor
den. Sinds 1969 leefde de profes
sor teruggetrokken in het Zwit
serse Muralto, niet ver van de Ita
liaanse grens. Vorig jaar ontving
hij het ereburgerschap van Zwit
serland, een onderscheiding die
hoogst zelden wordt toegekend.
ADVERTENTIE
En geen twee van
u zijn hetzelfde.
Dat hóeft ook niet!
Dat ziet U morgen
in deze krant.
Woon-dorado
voor de eigenheid van uw interieu
Sowjetblok wacht Tito s clood niet af
ADVERTENTIE
Wijting lekkerbekjes
kg wijtingfilets. 80 gr. t
oor een deegie halen v
i te watertanden..
Doé meer met vis,omdat't zo lekker is.
WENEN - Het rekken van het ziek
bed van de Joegoslavische presi
dent Josip Broz Tito stelt het ge
duld op de proef van velen die
wachten op het moment dat het
87-jarige staatshoofd uit zijn lij
den wordt verlost. De meest on
geduldige is de Sowjet-Unie en
haar satellieten, die blijkbaar niet
het geduld hebben kunnen op
brengen fatsoenlijk te wachten
tot na de begrafenis voordat zij
hun onvermijdelijke scheldkan-
nonades op Joegoslavië losla
ten.
Russische en Vietnamese partij-
kranten en officiële persagent
schappen hebben de laatste we
ken in verscheidene berichten
Joegoslavië in harde taal aange
vallen omdat het de westerse lijn
volgt in de kwestie-Afghanistan
en zij beschuldigen Joegoslavië
ervan dat te doen ten koste van
zijn status van niet-gebonden
land. Door de Russische aanval in
de Russische en Vietnamese me
dia is ook een einde gekomen aan
het geduld van Joegoslavië. De
communistische Joegoslavische
partijkranten Politika en Borbo
hebben in lange artikelen hard
teruggeslagen en geen woord ge
schuwd waarmee het de Russen
en Vietnamezen zo scherp moge
lijk kon treffen. Op papier is de
oorlog begonnen.
Het geduld van de artsen en de Joe
goslavische politici, die rond het
ziekbed van de stervende maar
schalk het einde afwachten, is
ook uitgeput. Passieve of actieve
euthanasie in Joegoslavië is een
misdrijf, de artsen mogen de me
dische behandeling niet stop zet
ten en hebben ook bepaald niet
de moed daartoe terwijl de politi
ci op hun vingers kijken. Twee
belangrijke politieke figuren
houden dag en nacht de wacht in
het ziekenhuis in Llublana waar
de bejaarde Tito sinds zijn eerste
operatie op 13 januari, die leidde
tot de amputatie van zijn linker
been op zondag 20 januari, zijn
aanvankelijk herstel en tenslotte
de officiële mededeling op 10 fe
bruari dat Tito's gezondheidstoe
stand langzaam achteruit
ging.
partij, die in wezen het land rege
ren vanaf het moment dat Tito in
het ziekenhuis werd opgenomen,
hebben hun politieke activiteiten
aangepast aan het verloop van Ti
to's ziekte en hebben besloten
volgens plan verder te werken
zoals o.a. de minister van buiten
landse zaken Vhrcovic, die vorige
week een officieel bezoek heeft
gebracht aan de Verenigde Sta
ten, ofschoon hij het bezoek heeft
moeten bekorten in verband met
de nieuwe crisis in de toestand
van Tito.
Ongeduldig zijn ook de journalis
ten uit de hele wereld van wie een
aantal al ruim twee en een halve
maand de „wacht houden" aan
Tito's sterfbed. Hun enige infor
matie is het dagelijks tweeregeli
ge medische bulletin, dat om
streeks het middaguur wordt ge
publiceerd door de behandelen
de artsen in het ziekenhuis in
Llublana. Voor de rest moeten zij
een oog houden op de bewegin
gen van de autoriteiten.
Ten slotte hebben de Joegoslaven
zelf hun geduld verloren. Ze gaan
normaal naar hun werk maar ra
ken met de dag meer gebelgd dat
hun geliefde president zolang
moet lijden tot het hem is toege
staan dood te gaan. Het is vrijwel
zeker dat na Tito's dood de be
handelende artsen of de verant
woordelijke politici op het matje
zullen worden geroepen om ant
woord te geven op de vraag of het
gerechtvaardigd was het leven
van Tito zo lang zinloos te verlen
gen.
