Strengere straf
voor werkgevers
van illegalen
"LEEGSTANDWET
HALFBAKKEN
"Geef Nederlandse VN-soldaten condooms"
Pais weigert uitvoering motie
'DEFENSIE HEEFT WATERHOOFD'
KAMER AANVAARDT
HUURVERHOGING
VAN ZES PROCENT
WOENSDAG 12 MAART 1980
BINNENLAND
PAGINA 7
DEN HAAG (GPD) - De PvdA-fractie
in de Eerste Kamer wil dat minister
Scholten (defensie) eens grondig de
bezem haalt door de militaire top
van het defensieapparaat. Volgens
senator Jan Nagel is het aantal ge
neraals en kolonels de laatste jaren
veel te sterk gestegen.
Tijdens het debat over de defensiebe
groting zei Nagel dat de defensietop
een „waterhoofd dreigt te worden
dat door steeds dunnere beentjes
wordt gedragen". Vooral nu er zo
nodig bezuinigd moet worden, mag
de minister het aantal militaire top
functies niet uit de hand laten lo
pen. Nagel sprak van een „ran
ginflatie".
Het aantal generaals en vergelijkbare
functionarissen bij de marine (ver
diensten 125.000 en 175.000 gulden
per jaar) steeg van 76 in 1960, via 101
in 1970 naar 109 in 1979. In diezelfde
Ijd nam het aantal kolonels en (in
komens rond 115.000 gulden) bij de
marine toe van 75 via 76 naar 108, en
bij de landmacht van 150 via 159
naar 179. Het aantal luchtmachtko
lonels was in 1970 maar 54, terwijl
dat nu 75 is.
Nagel kon geen goed woord opbren
gen voor deze „wildgroei, dit wan
beleid". Vooral niet omdat in die ja
ren het militaire personeelsbestand
daalde van 129.000 naar 102.000. Hij
vroeg hoe minister Scholten dit kan
rijmen met de discussies in de bur
germaatschappij over het terug
dringen van de topsalarissen bij
ambtenaren.
De CDA'er De Vries pleitte voor het
houden van „rijdende" en „vlie
gende" banenmarkten bij de
krijgsmacht, in navolging van de
„varende" markt van de r
om aan personeel te komen, nu de
fensie met een ernstig personeel
stekort kampt.
Senator Gooden (ook CDA) wil dat
Nederland in een vroeger stadium
belangstelling toont voor het mee
doen aan de ontwikkeling van in
ternationale wapenprojecten. Dit
om de Nederlandse economie ten
volle van de nieuwe technologie (en
de 100 miljoen gulden) die daarmee
gemoeid is, te laten meeprofite-
De GPV'er Van der Jagt verzette zich
tegen het volgens hem geforceerd
integreren van de vrouw in de
krijgsmacht. „De aard van de
vrouw, haar bouw en karakter zijn
van dien aard, dat niet alle functies
in het defensieapparaat voor de
vrouw geschikt zijn".
DEN HAAG (GPD) - De Nederlandse
VN-militairen in Libanon zouden
van rijkswege condooms moeten
krijgen om te voorkomen dat zij ge
slachtsziekten oplopen tijdens hun
contacten met (vooral Israëlische)
prostituées. Die suggestie deed het
Eerste-Kamerlid Jan Nagel (PvdA)
gisteren tijdens de behandeling van
de defensiebegroting.
Vanuit Libanon is gemeld dat de Ne>
derlandse soldaten nogal vaak ge
slachtsziekten oplopen tijdens hun
verlof, dat zij meestal in Israël door
brengen. Een bataljonsblad noem
de geslachtsziekten zelfs „batal
jonsziekte-nummer-één".
Volgens Nagel dienen de Nederland
se VN-soldaten naast goede voor
lichting ook condooms te krijgen
„opdat zij bij mogelijk contact
dames die het seksueel verkeer
bachtelijk uitoefenen een grotere
kans hebben zonder blijvende li
chamelijke consequenties aan hun
verlof terug te denken".
Nagel zegt voor deze „defensieve" op
stelling te pleiten omdat de soldaten
in Libanon wellicht minder gele
genheid hebben condooms aan te
schaffen. De VVD'er Van der Werff
vroeg zich af of de legerleiding wel
voldoende aandacht heeft ge
schonken aan de risico's van ge
slachtsziekten.
Hij voegde er geruststellend aan toe
dat zijn fractie geen behoefte heeft
aan het inrichten van „militaire
veldbordelen'en vroeg zich af hoe
het, „met alle ervaringen van alle le
gers ter wereld, zover kon ko-
Nagel (PvdA) vroeg opheldering over
de geruchten dat de post die solda
ten uit Libanon naar Nederland stu
ren, door defensiepersoneel wordt
geopend, om smokkel te voorko
men. Dat is volgens de socialist on
aanvaardbaar. Ook wilde hij dat
VN-soldaten die uit Libanon terug
komen, minstens twee maanden
verlof krijgen.
PPR-senator Trip bepleitte de oprich
ting van een speciaal opgeleid en
uitgerust VN-bataljon, omdat er
wezenlijk verschil is tussen de vre
destaak van een VN-eenheid en de
oorlogstaak van gewone troepen.
„Voor de VN is er geen vijand en
worden wapens slechts voor zelf
verdediging gebruikt", aldus
Trip.
Zo'n speciaal VN-bataljon zou vol
gens Trip ook ingezet kunnen wor
den voor het uitvoeren van humani
taire opdrachten, zoals reddings
operaties. Hij zei dat geldgebrek
waarschijnlijk de enige reden is om
dit niet te doen, maar vroeg toch om
het uitvoeren van een studie naar
zijn idee.
DEN HAAG (GPD) - Minister De Ruiter (justitie
is van plan de rechters beter te informeren over
de oecfoeTing van de zgn. 1-novemberwet.
DEN HAAG (GPD) - Een overgrote
meerderheid van de Tweede
Kamer heeft gisteren het voorstel
van de regering aanvaard om de
huren per 1 juli a.s. met 6 procent
te verhogen. Alleen de PvdA
maakte zich sterk voor 5 procent,
hetzelfde huurverhogingsper
centage als vorig jaar. De socialis
ten vinden dat zolang de koop
kracht voor grote groepen nog
niet is veilig gesteld, de-huurver
hoging in 1980 niet hoger mag
zijn dan in 1979. Een motie van de
PvdA in die richting is echter vol
strekt kansloos.
„Dit wordt het saaiste huurdebat
van de laatste vijf jaar", zo open
de WD-woordvoerdeï De Beer
zijn betoog. Zijn constatering
was ingegeven vanwege het feit
dat de beide regeringsfracties
zich dit jaar op een zelfde huur
verhogingspercentage hadden
gevonden. Dat was in vorige ja
ren anders. In 1979. hadden WD
en oppositie elkaar gevonden in
een huurverhoging van 5 pro
cent.
Staatssecretaris Brokx van volks
huisvesting zei de Kamer dat een
huurverhoging van 7 a 8 procent
eigenlijk noodzakelijk zou zijn op
grond van de gestegen bouw- en
exploitatiekosten. De huidige in
komensontwikkeling rechtvaar
digt volgens hem echter dat de
huurverhoging lager (6 procent)
uitvalt. De bewindsman noemde
het schadelijk voor de volkshuis
vesting wanneer dit jaar voor 5
procent wordt gekozen.
De PvdA drong erop aan de huren
voor woningwetwoningen die de
laatste vijf jaar zijn opgeleverd,
•met maar 3 procent te verhogen,
omdat die huren veelal aan de
zeer hoge kant zijn. Brokx voelde
niets voor dit voorstel. Hij wees
erop dat 65 procent van alle mert-
sen die in nieuwe woningwetwo
ningen wonen, geen aanspraak
hoeft te doen op individuele
huursubsidie. Volgens Brokx
behoort deze groep bewoners
derhalve niet tot de groep die
zwaar gedupeerd zou worden
met een verhoging van 6 in plaats
van 5 procent. En voor die men
sen die wel financieel in de knel
zouden komen, bestaat nog altijd
de mogelijkheid van individuele
huursubsidie.
De bewindsman rekende de Twee
de Kamer voor dat een huurver
hogingspercentage van 5 in
plaats van 6 procent de overheid
30 miljoen gulden extra aan sub
sidies op de huizen gaat kosten.
En dat extraatje van een procent
minder huurverhoging komt
volgens Brokx dan vooral ten
goede aan de mensen die het niet
het hardst nodig hebben.
CDA'er Van Dijk zei dat een lager
percentage dan 6 procent het ge
vaar inhoudt dat particuliere be
leggers zich uit de huurwoning
markt terugtrekken. Voorts
vreest hij dat de huizen bij een
geringere huurverhoging minder
goed worden onderhouden. En
tot slot wees hij op de groeiende
subsidielasten voor de overheid
wanneer voor 5 in plaats van 6
procent wordt gekozen.
De WD pleitte er voor om de huur
van huizen die, gezien hun kwali
teit, een te lage huur doen, extra
snel op te trekken. De regering
AMSTERDAM - Tientallen leden
van milieuorganisaties hekben gis
teren enkele honderden, kilo's zout
gedeponeerd voor de deur van het
Franse verkeersbureau op dè Am
sterdamse Prinsengracht. Dit uit
protest tegen de lozing van zout in
de Rijn door Franse kalimijnen en
het gebrek aan maatregelen daar
tegen van de Franse regering. De
actie was georganiseerd door de
stichting Reinwater. Het waj aan
vankelijk de bedoeling het zout te
lozen op de stoep van het Franse
consulaat aan de VijzelstraatBe
waking van dit gebouw door de po-
wil die maximale huurverhoging litie verhinderde dat. De milieuor-
vier punten boven de gewone ganisaties wilden het zout de hele
huurverhoging stellen. Voor dit dag voor de deur van het Franse
jaar betekent dat een maximale verkeersbureau laten liggen maar
huurverhoging van 9 procent. De de gemeentereiniging ruimde het
spul in de loop van de dag,op kosten
van de actievoerders, op.
Deze maatregel, die vanaf eind vo
rig jaar van kracht is, moet voor
komen dat werkgevers illegale
buitenlanders in dienst hebben.
De bewindsman komt hiermee te
gemoet aan de wens van een groot
deel van de Tweede Kamer, dat
deze werkgevers strenger ver
volgd wil zien.
Bij het debat over de werking van
deze wét gaf minister De Ruiter
toe dat werkgevers die tot nu ver
oordeeld waren, een veel minder
vergaande straf hadden gekregen
dan waarop het kabinet gehoopt
had. In plaats van boetes van om
streeks f 750 per keer per illegale
buitenlandse werknemer, deel
den de rechtbanken tot nu toe
slechts straffen van omstreeks
f 150 per illegale werknemer uit.
Vandaar dat hij de rechters nu
„gerichter wil voorlichten" over
de wet.
Volgens de bewindsman zijn tot nu
toe nog slechts een dertigtal be
keuringen uitgedeeld voor het in
dienst hebben van illegalen. Dit
is minder dan verwacht werd,
waaruit hij de conclusie trok dat
vele werkgevers al vanzelf de wet
volgden. Deze opmerking kwam
hem op fel verzet van de opposi
tie te staan, die in het debat juist
de aandacht vroeg voor de nade
lige gevolgen van de wet voor
buitenlanders.
Ondanks de kritiek van vooral
PvdA, D'66 en PPR weken noch
de bewindslieden, noch de rege
ringspartijen CDA en VVD af van
hun instemming met de werking
van de wet. Zowel minister Albe-
da (sociale zaken) als de woord
voerders Van Dam (CDA) en Nij-
pels (WD) legden de nadruk op
de noodzaak het aantal illegalen
terug te dringen. Dit kan volgens
hen alleen gebeuren door de
werkgevers aan te pakken.
Toch voelen zowel regering als re
geringsfracties voor de bezwa
ren, die de oppositie tegen de wet
aanvoerde. Zo zegde staatssecre
taris Haars (justitie) toe zonodig
met daden illegale buitenlanders
DEN HAAG (GPD) - Minister Pais
(onderwijs) heeft gisteren rond
uit geweigerd een uitspraak van
de kamermeerderheid uit te voe
ren over de taken van de Stuur
groep Innovatie Basisonderwijs.
Klachten over
agenten in
burger bij
kraakrellen
AMSTERDAM (GPD) - Agenten in
burger hebben, na eerst nu be
kend is geworden, bij de kraak
rellen van vorige week in Am
sterdam met geweld opgetreden
tegen een groep mensen die rel-
lenmakers zouden zijn geweest.
Tijdens rellen rond en op de Dam
verspreidde een politie-eenheid
in burger een groep van ongeveer
tien mensen met geweld. Volgens
de Nederlandse Politiebond
(NPD) en de Algemene Christe
lijke Politiefederatie is een der
gelijke handelwijze ontoelaat
baar, hoe moeilijk de situatie van
de politie in Amsterdam tijdens
de kraakrellen ook mag zijn ge
weest.
De betrokken agenten voerden hun
charge uit in burgerkleding en
zonder dat zij zich tevoren als po
litiemensen bekend hadden ge
maakt. Er is inmiddels een intern
onderzoek bij de politie begon
nen nadat een van de aangevalle
nen een klacht had ingediend.
Sterfte roofvogels
De betreffende motie was inge
diend door CDA-woordvoerder
Deetman. Het kamerlid neemt de
minister zijn standpunt erg kwa
lijk en heeft laten weten dat hij er
niet in zal berusten. De motie
werd gesteund door CDA, PvdA,
SGP, PPR, CPN, DS'70 en
GPV.
De Stuurgroep Innovatie Basison
derwijs (SIB) moet de samens
melting van het kleuter- en lager
onderwijs begeleiden, die in 1983
rond moet jijn. De minister heeft
de stuurgroep de taak gegeven
om hem te adviseren, om het
overleg tussen onderwijsorgani
saties te verzorgen en om bij de
uitvoering van de vernieuwing te
helpen. De combinatie van deze
taken is in de Kamer sterk afge
wezen. Sinds enkele jaren geldt
juist een strikte scheiding van ta
ken in de onderwijswereld. Door
de taakomschrijving van de SIB
is voor de deelnemers niet goed
duidelijk welke verantwoor-
deljkheid zij dragen in de Stuur
groep.
CDA-woordvoerder Deetman
meent dat minister Pais wel ge
dwongen zal worden om op zijn
besluit terug te komen. De ka
tholieke organisaties hebben
namelijk al laten weten dat zij
niet in de SIB zullen meedoen en
bij andere organisaties bestaat
grote terughoudendheid. Vol
gens Deetman heeft de minister
noch met zijn staatssecretaris,
noch met het kabinet overleg ge
voerd over zijn standpunt. De
minister heeft toegezegd vóór 1
juni met een notitie te komen
over de regionale uitvoering van
de innovatie basisschool. Deet
man meent dat die notitie een
aanleiding kan zijn om de weige
ring van de minister opnieuw ter
sprake te brengen.
Minister Pais beroept zich erop dat
in het centraal onderwijsoverleg
zijn plan een meerderheid heeft
gekregen. Volgens de woord
voerders van de grote partijen
was die instemming slechts
schoorvoetend gegeven. Deet
man voegde daaraan toe dat de
Onderwijsraad (een adviescolle
ge) „een volstrekt negatief ad
vies" over de plannen heeft uit
gebracht. Hij sprak bij die gele
genheid van „onbegrijpelijke
halsstarrigheid" bij de minis
ter.
Minister Pais
te willen helpen met het verkrij
gen van achterstallig loon. Ook
toonde zij zich bereid adverten
ties in buitenlandse kranten te
plaatsen, waarin de betekenis
van de wet wordt uitgelegd.
In geen geval echter was zij bereid
om ook maar voor de kortst mo
gelijke tijd een vorm van regula-
risatie in te voeren. Een dergelij
ke faaatregel zou veeleer de posi
tie voor legale en illegale buiten
landers verslechteren omdat dan
opnieuw een stroom illegalen het
land binnen zou komen. Voor le
gale buitenlanders zou het dan
nog moeilijker worden een baan
te vindenf onder de huidige eco
nomische situatie, zei zij.
De negatieve reacties van de be
windslieden weerhielden vooral
de oppositie er niet van hun
standpunten in moties neer te
leggen. Deze zullen naar alle
waarschijnlijkheid eerst dinsdag
in stemming komen. Gezien de
uitlatingen in het debat lijken de
moties weinig invloed te zullen
hebben op het kabinetsbe
leid.
Wel kon de minister instemmen
met een motie van D'66 en WD
om werving van nieuwe buiten
landse arbeiders zoveel mogelijk
uit te sluiten. Minister Albeda
had ook weinig problemen met
een door vrijwel de gehele Kamer
ondersteunde motie om de ge
zinnen van buitenlandse arbei
ders een betere kans op een ves
tigingsvergunning te geven.
Linkse meerderheid
volgens enquête
DEN HAAG (GPD) - Als nu verkie
zingen zouden worden gehou
den, zouden de linkse partijen
(inclusief de kleinere) gezamen
lijk op een meerderheid van 78
zetels in de Tweede Kamer kun
nen rekenen. D'66 zou met 24 ze
tels vijf zetels groter zijn dan de
WD (19). De winst van de Demo
craten gaat echter vooral ten kos
te van de PvdA.
Deze cijfers zijn gepubliceerd in het
weekblad NieuwsNet dat van
daag verschijnt. De enquête is
door de Nederlandse Stichting
voor de Statistiek uitgevoerd on
der 2000 Nederlanders.
De opiniecijfers geven aan dat de
race tussen PvdA en CDA om de
grootste partij van Nederland te
zijn nog steeds voortduurt. De
christen-democraten staan op het
ogenblik in de peilingen één zetel
boven de socialisten, CDA 48 en
PvdA 47.
Staatssecretaris Veder-Smit
Veder-Smit:
Toelating
medische
studenten
beperken
DEN HAAG (GPD)- Het aantal van
1900 medische studenten die
jaarlijks worden toegelaten, is te
hoog. Er zal geleidelijk verderê
verlaging moeten komen, een zo
danige regulering dat die aansluit
op de behoefte. Het is echter nog
niet bekend hoe groot de toe
komstige vraag naar artsen is. Dit
zei staatssecretaris mevrouw Ve
der-Smit (volksgezondheid)
dinsdag in de Eerste Kamer bij de
behandeling van haar begro
ting.
De staatssecretaris is over dit on
derwerp in overleg met minister
Pais (onderwijs). Het wachten is
verder op een eindrapport van
een adviescommissie, waarin alle
kanten van de toekomstige be
roepsuitoefening en de opleiding
van artsen worden betrokken. Er
studeren nu ruim 1200 artsen per
jaar af, voor wie mogelijkheden
tot verdere studie bestaan.
Wat de opleiding tot medisch spe
cialist betreft, er zijn nu 3000 as
sistenten als zodanig in functie.
Dat cijfer lijkt te hoog, meent
mevrouw Veder, maar voorzich
tigheid is geboden, want bij
sommige specialismen (onder
andere oogarts)-bestaan nog te
korten. Getracht wordt begin
1981 met volledige behoeftera
mingen voor specialisten te ko-
Jaarlijks kunnen 525 huisartsen
worden opgeleid. De gemiddelde
praktijkomvang moet omlaag,
onder andere in het belang van
kwaliteitsverbetering. Hoewel
het aanbod meer dan voldoende
is, komt de beoogde vergroting
van het aantal huisartsen om zeer
uiteenlopende redenen slechts
geleidelijk tot stand. Naar de oor
zaken van deze ontwikkeling is
een onderzoek gaande.
Belangengroepen Huisvesting:
DOORN (ANP) - In het kader van
het onderzoek van de werkgroep
vogelsterfte werd bij het centraal Gesteund door
diergeneeskundig instituut een
groot aantal vergiftigde vogels
ontvangen. Alhoewel elk voor
jaar een aantal .roofvogels sterft
ten gevolge van vergiftiging werd
in de eerste maanden van 1980
een sterke stijging van het aantal
slachtoffers waargenomen. Bij
het onderzoek is komen vast te
staan dat de vogels - veelal bui-
zerden - moedwillig worden ge
dood door het uitleggen van ver
giftigd aas.
AMSTERDAM (GPD) - De i
leegstandswet die de regering
voor het zomerreces wil doorvoe
ren, houdt weinig in en lijkt een
politieke manoeuvre om de anti-
kraakwet aanvaardbaar te ma
ken. Dit is de mening van de
Landelijke Organisatie Belan
gengroepen Huisvesting (LOBH)
Amsterdam.
groot aantal in
stellingen in het hele land heeft
de LOBH gisteren 17 minimum
eisen voor een leegstandsrege
ling gepresenteerd. Een aantal
advocatencollectieven wil op
grond hiervan omstreeks 22
maart een concreet wetsontwerp
publiceren.
Bij de Tweede Kamer ligt behalve
het regeringsontwerp voor een
leegstandswet van januari 1979,
ook een initiatiefwetsontwerp
van de PvdA van mei 1978. De
Eerste Kamer moet bovendien
nog steeds beslissen over het in
1976 door de Tweede Kamer aan
genomen ontwerp voor de zoge
naamde anti-kraakwet. Eind van
deze maand wil de PvdA probe
ren om de beide ontwerpen voor
een leegstandswet samen te voe
gen.
De LOBH noemt een extra leeg
standswet onnodig en meent dat
de bestaande wet op bepaalde
punten moet worden aangevuld.
Het regeringsontwerp zal alleen
gelden voor grotere gemeenten
met meer dan 25.000 inwoners; de
bestaande woningnood in de
kleinere gemeenten wordt niet
aangepakt. De gemeenten krij
gen volgens de LOBH niet meer
mogelijkheden om te vorderen.
De enige gunstige verandering is
dat niet meer voor met name ge
noemde personen gevorderd be
hoeft te worden. Gebouwenvor
dering (met name kantoren die
voor woningen geschikt zijn)
wordt door de gestelde voor
waarde vrijwel onmogelijk.
De LOBH noemt het regerings
ontwerp halfbakken. "Het is
schandalig dat het gebruikt
wordt om de anti-kraakwet bin
nen te loodsen".
De kritiek op het wetsontwerp van
de PvdA, waar het Tweede-Ka
merlid Nora Salomons nog en
kele amendementen op wil aan
brengen, geldt vooral de strafbe
paling voor krakers. De LOBH
vindt ook de gebouwenvordering
in dit ontwerp onvoldoende, ter
wijl de vordering volgens het
ontwerp pas na een half jaar kan
plaatsvinden.
De LOBH noemt een definitief gel
dende anti-leegstandswetgeving
een harde noodzaak. De komen
de maanden zijn veel acties ge
pland om het regeringsvoorstel
niet te laten doorgaan. "Het is
zeer ernstig als de regering op
haar standpunt zal blijven staan.
Wat er dan in Amsterdam ge
beurt, is niet te overzien. Ook
vanuit het land groeit het verzet",
aldus de LOBH-woordvoerder.
De actie rond het kraakpand in de
Vondelstraat zou nu worden aan
gegrepen om de anti-kraakwet
versneld ii
Tot de minimum-eisen van de
nuisvestingsorganisaties behoort
het niet-strafbaar stellen van het
kraken. Plaatselijke verordenin
gen, waarin het kraken strafbaar
is gesteld, moeten worden ver
nietigd. Er zijn 20 of 25 gemeen
ten in ons land die in feite al een
anti-kraakwet hanteren. Volgens
de LOBH biedt de bestaande
woonruimtewet nu reeds vol
doende mogelijkheden om het
kraken tegen te gaan. Dezelfde
woonruimtewet bevat ook een
hoofdstuk gewijd aan vorderen
die een aparte leegstandswet ei
genlijk onnodig maakt.
De eigenaars moeten worden ver
plicht leegstand van woningen en
gebouwen aan te laten tekenen in
een openbaar register op straffe
van een hoge boete. Een streng
vorderingsregime moet na twee
maanden reeds in werking ko
men. Langdurige AROB-be-
roepsprocedures (hierbij kunnen
burgers hun bezwaren uitten te
gen besluiten van de overheid)
moeten worden uitgesloten.
Leegstand zou ook door burgers
en buurtgroeperingen moeten
kunnen worden gemeld, aldus
blijkt uit de 17 minimum-eisen.
