Triifel
'Leesgoed':
een unieke
bloemlezing
FILIBERKE GAAT TROUWEN
1
WOENSDAG 12 MAART 1980
PAGINA 31
Jan Blokker had gisteren in De
Volkskrant een aardige kolom
gewijd aan de tweedaagse
staking van het gesubsidieer
de toneeI.dat daarmee protes
teerde tegen hel gelijk blijven
van de subsidies, waardoor,
bij alle geslegen prijzen, en
kele toneelgroepen gevaar lo
pen te verdwijnenen andere
groepen hun activiteiten zul
len moeten verminderen.
Jan Blokker schilderde ons het
beeld van de ..bedrukte stem
ming in de anders zo gezellige
huiskamer van de Gardenier
tjes". Voor het tuinhek stond
een woedende menigtedie
riep: .„We eisen toneel en
„Theater nu, theater nu!'"
De echtgenoot van de minister
van CRM gluurde door de
gordijnspleet, huiverde en
dacht: ,je kunt een volk alles
afnemen, maar niet zijn
kunst".
Loos gebaar
Natuurlijk is het waar dat de
toneelliefhebbers niet met de
heilige verontwaardiging
van andersoortige actievoer
ders naar het huis van Til
Gardeniers zijn getrokken om
te protesteten tegen haar sub
sidiebeleid,en om hun gram te
halen over die twee toneelloze
avonden. Zo'n staking is hoe
dan ook een loos gebaar. Nie
mand gaat elke avond naar
het toneel, dus als je maandag
of dinsdag niet kon,wegens de
staking, dan kon je altijd nog
op woensdag of donderdag
gaan. En als je Zo verslaafd
bent aan toneel dat je er geen
avond buiten kunt Toneel
moet. elke dag"), dan kon je
altijd nog naar het ongesub
sidieerde toneel gaan, want
dat staakte niet mee.
Je kunt je bovendien afvragen
of het ivijs is te gaan staken,
als je jezelf toch al niet op ei
gen kracht kunt handhaven.
Een grote mond van een ver
liezer maakt meestal weinig
indruk.En toch...Toch hebben
de gesubsidieerde toneelgezel
schappen gelijk als zij protes
teren. Toneel is geen levens
V
Door
\ico
Scheepmaker
C
Si
voorwaarde, zoals brood,
maar de mens leeft niet bij
brood alleen, hij wil ook wel
enig beleg op dat brood. Voor
veel mensen geeft toneel wat
kleur aan hun leven, zoals
vruchtenhagel (in mijn
diensttijd feestverlichting
geheten) kleur geeft aan de bo
terham. Ik noem expres
vruchtenhagel en niet zalm.,
omdat toneel niet zo excessief
luxueus is datje het als over
bodige luxe kunt wegwuiven.
Je kunt het toneel beter verge
lijken met de haring. Er is een
tijd geweest ik spreek nu van
enige eeuwen geleden), dat de
Nederlanders, ook en zelfs
juist de allerarmsten,elke dag
brood en haring aten. Haring
was een goedkoop volksvoed-
sel. Later is, door overbevis-
sing, een tekort aan haring
ontstaan,en nu is de haring zo
duur geworden dat de naam
,xeebanket" eindelijk de juis
te naam op de juiste plaa ts is
geworden
Polonius
Met het toneel is iets dergelijks
aan de hand. Ouderwetse
stukken, zoals William Sha
kespeare die schreef, met
twintig acteurs en actrices en
nog een stoet figuranten (ik
doel nu even op Hamlet), kun
nen alleen nog maar met sub
sidies gespeeld worden, en
worden al helemaal niet meer
geschreven. Hebt u laatst op
de televisie dat stuk met Mary
Dresselhuys en Guus Hermus
gezien? Goed stuk, goed ge
speeld. Maar wel helemaal
naar het ongesubsidieerde to
neel toegeschreven, met die
mini-bezetting van twee ac
teurs. die toch in een bejaar
dentehuis woonden met. in
werkelijkheid, een stoet figu
ranten om zich heen. Ik be
dacht toen nog, hoe de toneel
schrijvers zich er het hoofd
over moeten breken hoe zij het
aantal spelers tot het allerui
terste minimum kunnen re
duceren. en stuitte toen op de
methode die in de Showbizz-
quiz van de TROS werd toe
gepast. Ik doel nu niet op
„meneer Pieter van Vollenho
ven" (zoals Ron Brandsteder
de pianist met diep ontzag
omschreef), want weliswaar
zat die een tijdje in een doos te
kwekken, maar hij kwam er
tenslotte toch weer uit ook.
Nee, ik denk aan André van
Duin, die zogenaamd aanwe
zig was in zijn commenta
torshokje, maar helaas aan
ons oog onttrokken bleef
doordat de deur klemde,
waardoor we hem alleen
maar hoorden. Zogenaamd
natuurlijk. Ron Brandsteder
voerde een dialoog met een
bandopname. Welnu, zoiets
moet mevrouw Gardeniers
ook voor ogen hebben gestaan
toen zij het toneel in feite
kortwiekte. Dan spelen jullie
Hamlet maar zonder Polo
nius, moet zij gedacht hebben.
Die staat in zijn belangrijkste
scène toch onzichtbaar achter
het gordijn, Rosencrantz kan
dan wel even „What, ho! help,
help, help!" roepen, en in de
scènes daarvóór, waarin je
Polonius doorgaans wèl
pleegt te zien kan hij zoge
naamd vanuit een draagstoel
spreken, met de gordijntjes
dicht en een bandrecorder
aan!...Want wathamer, is een
Polonius MINDER dan een
André van Duin?!?
DEN HAAG - Leesgoed, het Boek
van de Maand in maart,
opmerkelijke uitgave geworden.
Het betreft hier een bloemlezing
uit Nederlandse kinderboeken,
verschenen in de periode tussen
1950 en 1980. Een bloemlezing
samenstellen is vaak een on
dankbare taak. Hoe zorgvuldig
samenstellers ook te werk gaan:
het blijft een kwestie van selecte-
ren, waar altijd wel iets op aan te
merken valt.
Toch zal Leesgoed de toets der kri
tiek met glans kunnen doorstaan.
Samenstellers Hetty Heimeriks,
docente jeugdliteratuur en Beccy
de Vries, vertaalster en adviseuse
op gebied van kinderboeken,
hebben dit gigantische karwei,
waarbij ze een keuze moesten
maken uit duizenden boeken, op
heel verantwoorde wijze aange
pakt.
Voor de bloemlezing kwamen ver
halen of fragmenten uit boeken
in aanmerking, die een afgerond
geheel vormden of zonder nadere
introductie van de personen uit
het verhaal gelezen konden wor
den. Een handicap voor de sa
menstellers vormde het feit dat
ons land, in tegenstelling tot bij
voorbeeld Scandinavië, het genre
korte verhalen schrijven voor
kinderen niet goed kent.
Bovendien was er de beperking,
dat in alle gekozen verhalen of
fragmenten het kind centraal
moest staan. Daarmee vielen ook
alle dierenverhalen af. Er moest
dus worden gezocht naar bruik
bare verhalen in de duizenden
kinderboeken, die de laatste 30
jaar zijn verschenen.
Dit heeft geresulteerd in een bonte
verzameling verhalen, fragmen
ten, strips en versjes, voorzien
van prachtige kleurenillustraties
door de bekendste Nederlandse
illustratoren. Soms werden ook
de oorspronkelijke tekeningen
bij het verhaal afgedrukt.s
Alle gekozen fragmenten voldoen
aan het gestelde kriterium: het
bieden van een afgerond verhaal,
dat zonder nadere uitleg van het
voorafgaande gelezen kan wor
den. De fragmenten zijn zo geko-
i, dat de lezer een aardig beeld
krijgt van de inhoud van het
boek, waaruit het fragment af
komstig is.
Wie nieuwsgierig wordt na het le
zen, vindt achterin Leesgoed een
volledig overzicht van alle frag
menten met een verwijzing naar
het bijbehorende boek.
Uniek
Leesgoed is een unieke uitgave. In
de eerste plaats omdat het boek
een voortreffelijk lees- en voor
leesboek is. Het zal ook veel kin
deren de weg kunnen wijzen naar
goede kinderboeken. Dat is het
directe belang van Leesgoed.s
Daarnaast vormt Leesgoed de
weerspiegeling van de stormach
tige ontwikkeling van de jeugdli
teratuur.
Steeds meer schrijvers beseffen dat
kinderen, net zo goed als volwas
senen, recht hebben op volwaar
dige literatuur. Gevarieerde ver
halen, met een breed scala aan
onderwerpen, waar de schrijver
zich duidelijk voor inzet en zich
niet louter Iaat drijven op zijn
vakmanschap.
Er zijn in het verleden te veel
schrijvers geweest met een min-
achtig voor de intelligentie van
het kind. Leesgoed toont aan dat
deze beledigende visie gelukkig
grotendeels is achterhaald. Een
laatste pluspunt van deze
bloemlezing vormt het ontbre
ken van een indeling van de ver
halen in leeftijdsgroepen.
Verhalen van ongeveer gelijk lees
niveau staan wel steeds groeps
gewijs bij elkaar, afgewisseld met
moeilijker of makkelijker verha
len. Netty Heimeriks en Beccy de
Vries vinden dat elk kind zelf
maar moet uitmaken wat het wel
of niet wil lezen. En dat werd tijd
ook, na zoveel jaren betutte
ling.
Leesgoed is voor f 19,50 verkrijg
baar. Na 5 april wordt de prijs
f34,50.
MARGOT KLOMPMAKER
Schepen
KLEINE VAART
Adara pass 10 Rosario nr Ascunsion,
GROTE VAART
Acmaea 10 330 o Paramaribo nr Durban,
Amersfoort 11 te Santo Domingo,
Amstelbrink 10 27 ono Algiers nr
Alexandrië,
Amstelmolen 10 300 wnw Casablanca nr
Keywest,
Amstelpark 10 40 z Acapulco nr Balboa.
Amstelsluis 9 vn Eastlondon nr Port
Amstelwal 10 435 zo Hatteras nr Lissa
bon,
Barendrecht 10 250 wzw Lissabon nr Sa-
Chevron Eindhoven 10 700 no Honolulu
nr Elsegundo,
Kentucky 10 200 o Durban nr
Daphne 10 ten anker Aruba,
Dione 7 rede Helgoland,
Dockexpress-12 12 130 wnw Tunis nr
Southampton.
Docklift-1 10 300 no Guadeloupe nr Pun-
ta Moron,
Eemsborg 11 te Vallvik,
Esso Europost 11 130 no Trinidad nr
Bahrein,
Farmsum 10 17 wzw Cape Espartel nr
Ilychevsk,
Flevoland 11 te Hamburg.
Fossarus 10 340 w Seychelles nr Mauri-
/ÖMPAr IK ESA) HOORKCÜH
HEB VOOR MEAJS&AJ t>IE
B€aj Sre/CICR W/L -HEBeEAJ
EAJ zeut /riAT-iEF
De avonturen van Jommeke
APPELDESSERT
MET HONING
plakje.» Bak de plakjes
appel heel zachtjes in
wat boter, met 1 theele-
Agenda
Leidse bioscopen
CAMERA: "De Avalanche Express", da.
7.00 en 9.15 uur, 12 jr.
Nachtvoorstelling: "Days of heaven", vr.
en za. 11.30 uur, 16 jr.
Kindermatinee: "Tweety tekenfilmfes-
val",
2.30 i
2.00 u
Nedlloyd Ebro 10 dw Guardafui nr Co-
Nedlloyd Forcados 11 te Keelung verw.,
Nedlloyd Fushimi 12 te Singapore,
Nedlloyd Hobart 10 480 zzo Ceylon nr
Nedlloyd Holland 11 vn Christobal nr
Fortaleza,
Nedlloyd Honshu 10 150 z Saigon nr
Hongkong.
Nedlloyd Hoofn 10 vn Tokio nr Hong
kong,
Nedlloyd Houtman 10 te Rotterdam.
Nedlloyd Kembla 10 vn Durban nr Sin
gapore,
Nedlloyd Kingston 10 vn Christobal nr
Kaapstad,
Nedlloyd Nagoya 12 te Hongkong.
Nedlloyd Napier 11 Rio de Janeiro nr
Montevideo,
Nedlloyd Niger 10 vn Colombo nr Syd
ney.
LIDO 3: "Dona Flor en haar twee man
nen", da. 7.00 en 9.15 uur, ma., di., do. en
vr. ook 2.30 uur, 16 jr.
Kindermatinee: "Popeye's superfesti-
val", za. en wo. 2.30 uur.'zo. ook 4.45 uur
STUDIO: "La Luna", da. 2.30 en 8.00
uur. 16 jr.
Kindermatinee: "Jungleboek", za. en
wo. 2.30 uur, zo. ook 4.45 uur
TRIANON: "Tess", da. 2.00 en 8.00 uur
16 jr.
REX: "De genotzoekers", da. 2.30, 7.00
en 9.15 uur, zo. ook 4.45 uur, 18 jr.
Nachtvoorstelling: "Sexamen", vr. en
za. 11.30 uur, 18 jr
Alphense bioscopen
Nachtvoorstelling: "Spetters", za. 12.15
uur, 16 jr.
EURO 2: Zelfde programma als Euro 1
Nachtvoorstelling: "The song remains
the same", za. 12.15 uur, 16 jr.
EURO 3: "Het geheim van Bear Island",
da. 1.45, 7.00 en 9.30 uur. zo. ook 4.30 uur,
za., zo. en wo. géén voorstelling om 1.45
i wo. 1.30
EURO 4. "Monty Python's life of Brian",
da. 2.00,7.00 en 9.45 uur, zo. ook 4.30 uur.
12 jr.
Nachtvoorstelling: "De verkrachting
van Lynn Carter", za. 12.15 uur, 18 jr.
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00
uur tot woensdag 13.00 uur. (Diacones-
senhuis) en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13.00 uur Elisabeth-ziekenhuis.)
Bezoekuren
ziekenhuizen
Diaconessenhois:
Middagbezoekuur 13.45-14.30 uur.
Avondbezoekuur 18.30-19.30 uur.
Kraamafdeling: vaders extra van
18.00-18.30 uur. Kinderafdeling dage
lijks van 14.00-19.00 uur. (Niet meer dan
2 bezoekers per patiënt).
Sportmedisch Advies Centrum; blessu
respreekuur Elisabethziekenhuis, Lei
derdorp, 's maandags van 19.30-20.30
Sint Elisabeth-ziekenhuis:
Volwassenen, dagelijks van 14.00-14.45
uur en van 18.30-19.30 uur.
Kraamafdeling: dag. van 11.15-12.00 uur
(alleen voor echtgenoot) en van
18.30-19.30 uur. Babyshow laatste kwar
tier van middag- en avondbezoek.
Kinderafdeling: dag. van 15.00-18.30
Academisch Ziekenhuis
Voor alle patiënten (behalve kinderen)
zijn de bezoekuren als volgt;
Elke dag:
14.15-15.00 uur
18.30-19.30 uur
Voor de prematurenafdeling gelden de
volgende bezoekuren (alleen voor ou-
Maandag t/m vrijdag
18J0-18.45 uur
Zaterdag en zondag:
14.45-15.00 uur.
zoek wordt toegestaan kan de hoofdver
pleegkundige hiervoor speciale kaarten
verstrekken.
Bezoektijden Kinderkliniek:
Dagelijks:
15.00-15.45 uur
18.30-19.00 uur.
Bezoektijden kinderafdeling:
Elke dag:
14.15-15.00 uur
18.30-19.00 uur
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: le en 2e klas 11-11,30
13 30-14.15 en 18.30-19.30 uur 3e klas
13.30-14.15 en 18.30-19.30 uur Kraamaf
deling 13.30-14.45 alleen voor echtgeno-
Geluidshinder
Schiphol
Klachten over geluidshinder van vlieg
verkeer van en naar Schiphol kunnen
dag en nacht worden gemeld bij het in
formatiecentrum Geluidshinder Schip
hol (020-175000).
Maasbracht 10 dw Dubai nr Khor al Nedlloyd Nile 10 120 nno Las Palmas nr Bioscoop Voorschoten
Marinula 10 240 nnw Dakar nr Le Havre,
Moordrecht 10 750 zo Colombo nr Jed-
dah,
Nedlloyd Baltimore 10 vn Salalah nr Mi-
Nedlloyd Bangkok 11 50 zo Muscat nr
Suez,
Nedlloyd Colombo 11 te Beira,
Piraeus
Nedlloyd Serooskerk 10 22 zw Eastlon
don nr Kaapstad,
Nedlloyd Streefkerk 11 te Callao verw.,
Nedlloyd Tauranga 10 vn Lobito nr San
Pedro,
GREENWAY: "Met de vlam in de pijp"
vr. 7.00 uur, za. 4.00 en 7.00 uur. zo. 6.15
uur. 12 jr.
The main event", vr. en za 9 15 uur. zo
4.00 en 8 45 uur, wo 8 15 uur. al
Kindermatinee: "Hond waar ga je metje
c&ludCl lieuius
12 maart 1980
- Dezer dagen had te Vlagt-
wedde een treffend ongeluk
plaats. Hero Hazelhoff, be
kend als weldoener der ar
men, die de diaconie der Ned.
Herv. Kerk ter plaatse een
schenking yan 50,000 had
gedaan, blijkt, door de duis
ternis misleid, te water te zijn
geraakt en te zijn verdronken.
Hij bereikte den ouderdom
van 86 jaren.
- Te Düsseldorf heeft de politie
drie nihilisten ontdekt, kna
pen van 10 tot 14 jaren, die
door het lezen van artikelen
over het nihilisme zóó in vuur
geraakt waren, dat zij beslo
ten zich bij de eerste de beste
gelegenheid bij de oproerige
bende in Rusland aan te slui
ten. Zij begonnen met ver
scheidene kleinere geldbe
dragen te stelen van hunne
ouders. Zij kochten daarvoor
dolken en een revolver. Hun
plan was om door diefstallen
in het bezit te komen van de
noodige gelden om naar
Rusland te kunnen gaan.
Maar de verrader sluimert
niet. Een vierde knaap, die
waardig gekeurd was in den
bond te worden opgenomen
maar terugschrok voor de ge
volgen, bracht het geheele
plan aan het licht.
Vijf Russische studenten, ver
dacht van brandstichting in
de landhuishoudkundige
academie te Moskou,zijn door
een krijgsraad veroordeeld
tot levenslange verbanning
naar Siberie. De gouverneur-
generaal van Moskou heeft het
vonnis onmiddellijk bekrach
tigd, waarna het zonder ver
wijl ten uitvoer is gelegd.
Vijftig jaar geleden:
- In Zuid-Rusland neemt de
beweging der boeren tegen de
agenten der communistische
partij voortdurend toe. De
boeren zijn vooral geprikkeld
door het feit. dat velen van
hen naar het uiterste Noorden
van Rusland zijn verbannen,
terwijl de steeds toenemende
onteigening van het. overi
gens geringe, grondbezit der
boeren ten behoeve van de
coöperaties, de verbittering
nog grooter maakt. Dezer da
gen zijn ook de leden van een
Duitsche boerenkolon ie tn
Zuid-Rusland naar Siberie
gezonden. Vele boeren, die
kennis gekregen hebben dat
hun bezittingen in beslag zijn
genomen, hebben hun boerde
rijen in brand gesloken.
