FILIBERKE GAAT TROUWEN
Meer muziektheater in
het Holland Festival
MAANDAG 10 MAART 1980
De vrouwtjes hebben veel aan
het Frans te danken. Uit
drukkingen als femme fata
le" en cherchez la femme!"
kunnen in alle talen onver
taald blijven. Dat het Frans
omgekeerd ook veel aan de
vrouwtjes te danken heeft, is
minder makkelijk aan te to
nen. De Académie Frangaise,
gesticht in 1635 op aandrin
gen van kardinaal Richelieu,
heeft 345 jaar uitstekend ver
borgen weten te houden dat
ook onder Frajise vrouwen
wel enkele onsterfelijken
zouden kunnen schuilen.
Want zo worden de veertig le
den waaruit de Académie
Frangaise bestaat, aange
duid.
Sinds eeuw, jaar en dag komen
de heertjes elke donderdag
van 1530 uur tot 1630 uur bij
elkaar, niet om te bavarderen
(dat zal toch hoop ik geen gal
licisme zijn?), maar om HET
woordenboek samen te stellen
Nu doe je natuurlijk niet veel
in een uurtje per week, ook al
ben je met z'n veertigen, dus
tot nu toe zijn sinds 1694 maar
acht edities van dat woorden
boek verschenen: in 1694, in
1718, in 1740, in 1768, in 1798,
in 1835, in 1878 en in 1935.
Tussenpozen dus van 24, 22,
28, 30, 37, 43 en 57 jaar. Er
komen steeds meer woorden
bijmoet u rekenenDe laatste
editie van 1935 bevatte 37.000
woorden, terwijl onze Van
Dale van 1976 blijkens het
voorbericht ruim 200.000
woorden moet omvatten
Yourcenar
De onsterfelijken van de Aca
démie Frangaise vormen dus
een rustig clubje, dat dezer
dagen heftig dooreengeschud
werd door het voorstel voor
het eerst in bijna drie en een
halve eeuw een vrouw toe te
laten: de schrijfster Margue
rite Yourcenar. Bij overlijden
van een van de leden kiezen de
overigen, wier sterfelijkheid
nog niet is aangetoond, een
nieuw lid, en dat werd dit
keer dus Marguerite Yource
nar met 20 stemmen voor, 12
stemmen tegen en 4 onthou
dingen. Ze had veel tegen. Ten
eerste is ze dus een vrouw,
hoewel ze eens gezegd heeft:
Jk ben allereerst schrijfster
en dan pas vrouw".
Het feit dat ze 25 jaar samenge
leefd heeft met een onlangs ge
storven vriendin doet voorts
vermoeden dat ze lesbienne is.
Ze heeft 25 jaar geleden de
Amerikaanse nationaliteit
aangenomen, en is van plan
in Maine, in de Verenigde
Staten, te blijven wonen (wel
zorgde de Franse regering er
voor dat ze, behalve haar
Amerikaanse paspoort, ook
weer een Frans paspoort
kreeg). Ze weigerde de tradi
tionele sollicitatiebrief te
schrijven en meldde bij voor
baat dat ze maar weinig bij
eenkomsten zou bijwonen, en
ook niet van plan was het tra
ditionele groene kostuum van
de „onsterfelijken" te dragen.
Dat ze ook nog in Brussel gebo
ren werd, moet bij dit alles
nog het meest verdraaglijke
geweest zijn voor haar aan
staande collega's, van wie de
een haar ,Jiet monster van
Loch Ness" noemde, en de an
der fijntjes opmerkte: ,JDe
grootste eer die je een vrouw
kunt bewijzen, is haar te be
wonderen zonder haar te kie-
HacLrianus
Marguerite Yourcenar werd be
roemd door Hadrianus' Ge
denkschriften", half histo
risch, half fictie, in de voor
beeldige vertaling van J. AM
Sandfort verschenen bij
Athenaeum-Polak en Van
Gennep. Wie .A^irport" van
Arthur Hailey bovenaan zijn
i'erlanglijstje heeft staan, zal
er minder vlot doorheenlezen
dan wie (bijvoorbeeld) Bleek
vuur" van Nabokov tot zijn
favorieten rekent, maar dat
het een schitterend geschreven
boek is voor geen tegenspraak
vatbaar. Hadrianus leefde
van 76 tot 138 na Christus en
was een van de grote Romein-
keizers. Hij regeerde 21 jaar,
Marguerite Yourcenar begon
aan het 270 pagina's tellende
boek in 1924 en voltooide het,
met vele tussenpozen, in 1951.
Zij regeerde dus langer over
het boek over Hadrianus, dan
Hadrianus over het Romeinse
Rijk regeerde. Jean Guittons
opmerking dat de grootste eer
die je een vrouw bewijzen
kunt haar te bewonderen is
zonder haar te kiezen, krijgt
warempel enige weerklank in
een van de .Hotities" die
Yourcenar aan Hadrianus'
Gedenkschriften" toevoegde.
Ze zegt daarin dat het onmo
gelijk was als centrale figuur
een vrouwelijke personage,
bijvoorbeeld Plotina in plaats
van Hadrianus te kiezen:
,Het leven der vrouwen is te zeer
begrensd, of speelt zich te zeer
in het verborgene af. Laat een
vrouw zich uitspreken, en het
eerste verwijt dat men haar
zal maken, houdt in dat zij
geen vrouw meer is. Het is al
moeilijk genoeg enige waar
achtigheid te leggen in de
mond van een man".
Bres
Door haar toetreding tot de
Académie Frangaise heeft
Marguerite Yourcenar wel
iswaar een bres geslagen in
drie en een halve eeuw tradi
tie, maar heeft zij tegelijker
tijd haar lidmaatschap opge
zegd van het illustere gezel
schap schrijvers dat nooit in
de Académie werd opgeno
men: Molière, Proust, Bau
delaire, Descartes, Flaubert,
Stendhal, Gide, Diderot,
Verlaine, Constant, De Bal
zac, Bernanos, Rimbaud,
ZolaMaupassant, Mallarmé
Dumas père, Daudet, PascalN
Krebbers komt
voorlopig
niet terug op
concertpodium
AMSTERDAM (GPD) - Er bestaat
nog steeds grote onzekerheid
over de vraag of Herman Kreb
bers, eerste concertmeester van
het Concertgebouworkest, nog
ooit viool zal kunnen spelen.
Ruim acht maanden geleden
schoot bij een ongeluk met een
zeilboot zijn rechterarm uit de
kom. Artsen constateerden later
echter bijkomende complicaties.
Het genezingsproces vordert zo
langzaam, dat er rekening mee
moet worden gehouden dat
Krebbers ook het komende sei
zoen 1980-1981 niet als violist zal
kunnen functioneren.
Een woordvoerder van de directie
van het wereldberoemde orkest
uit Amsterdam deelt desge
vraagd mee dat er een moeilijke
situatie is ontstaan, nu er nog
steeds geen enkele aanwijzing is
wanneer Krebbers weer aan het
werk zal kunnen gaan. Dit sei
zoen zal Krebbers zeker niet meer
spelen. Ondanks de weinig
hoopvolle vooruitzichten hoopt
men bij het orkest toch dat hij
volgend jaar weer zal meewer
ken.
Er zijn bij het Concertgebouwor-
Herman Krebbers.
kest twee eerste concertmees
ters, Krebbers en Theo Olof.
Krebbers wordt waargenomen
door de eerste „tweede"' con
certmeester, Jean-Louis Stuu-
rop.
UTRECHT (GPD) - „De spreiding
van het Holland Festival is, mag
ik wel zeggen, als een kaarten
huis ineengezakt. Het is duidelijk
dat de lokale subisidie-gevers
voor het Holland Festival veel
minder of geen geld meer be
schikbaar stellen. Waardoor dan
theaters in die periode moeten
sluiten of geen budget krijgen om
produkties te kopen. Alleen
Utrecht is een zeer gunstige uit
zondering".
Aldus meldt een ernstig kijkende
Frans de Ruiter, directeur van het
Holland Festival. Utrecht even
aart met de afname bijna de ge
meente Rotterdam. Dat is te dan
ken aan éen optelsom van actieve
beleidsvoeringen met betrekking
tot de inkoop, waarvan ik vooral
die van het Muziekcentrum Vre-
denburg en de Stadsschouwburg
wil noemen. En dan de kleineren
vooral niet te na gesproken.
Dat de spreiding teniet gaat is een
ontwikkeling die ik zeer betreur.
Maar het is op het ogenblik nu
eenmaal een tijd van onzekerhe
den. Het Holland Festival loopt
van 1 tot 23 juni. Nu vandaag - en
we zijn toch al weer een flink eind
in maart - weet ik nog niet wat ik
aan subsidie van CRM zal krij
gen. pe begroting van dat,minis-
terie is pas afgelopen donderdag
goedgekeurd. Nou ja, ik reken
maar op m'n gewone percentage,
want anders zouden er natuurlijk
wel problemen komen.
Hoe het in de toekomst zal gaan? Ik
weet het niet. Ik weet het werke
lijk niet. Alles is volledig blanco
voor mij in dat opzicht. Maar ik
kan wel zeggen, dat ik ook het
programma voor het festival van
1981 helemaal rond heb. Want we
zijn tegenwoordig wel bezig op
lange termijn planning. Nee,
daarover wil ik verder nog niets
zeggen. Namen van groepen
noem ik pas als echt alle handte
keningen gezet zijn.
Wel wil ik kwijt dat de tendens die
dit jaar het Holland Festival
kenmerkt, het volgend jaar wordt
voortgezet. En dat betekent meer
produkties met muziek, waarin
het visuele element een rol van
groot gewicht speelt. Meer ope
ra's dus, met theatrale concerten,
meer muziektheater.
En er zitten dit jaar in het pakket
ook heel veel voorstellingen voor
de jeugd, vóór de kinderen en
niet te vergeten dóór de kinderen.
Het is ondoenlijk om hier alle
produkties en de bijbehorende
data ook maar bij benadering te
Enkele van de hoogtepunten: in de
opera-sector zes voorstellingen
van Thijl van Jan van Gilse,
tweemaal Die Zauberflöte van
Mozart, door de opera van Keu
len, zeven voorstellingen in het
Muiderslot van Li Gieus de Ro
bin et de Marion, dramatische
pastorale van Adam de la Halle,
C\ZAAK,AL<Z <JE 1/AAJ SCHOOL C/AA-T/ IMA7~
VOOR VAK PEAlk TJE PAAJ TB. tCIBZ&jM
3SoC
©PIB
De avonturen van Jommeke
Op onze leeftijd kan
het al gebeuren dat
we dolveel van een
meisje houdenj
"c
En ik zou mij niet zo erg
belachelijk maken als gij
met al te willen trouwen
Gij zjjt nog geen
elf jaar! j
AJAM LAKSAS
dunne sliertjes, die u
Agenda
CAMERA: "De Avalanche Express", da
7.00 en 9.15 uur, 12 jr.
Nachtvoorstelling: "Days of heaven vr.
enza. 11.30 uur, 16 jr.
Kindermatinee: "Tweety tekenfilmfes-
i. 2.30 i
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00
uur tot woensdag 13.00 uur. (Diacones-
senhuis) en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13.00 uur Eüsabeth-ziekenhuis.)
Bezoekuren
ziekenhuizen
2.00 i
LIDO 1: "Spetters", da. 2.30, 7.00
uur, zo. ook 4.45 uur, 16 jr.
LIDO 2: "Die Blechtrommel", da. 2.30
16 jr.
9.15
uit ca. 1280 in samenwerking met
de KRO-voorstellingen van Le
testamanet de Villon van Ezra
Pund. Verder een kinderopera
van Maxwell Davies: The two
fiddlers.
Karlheinz Stockhausen komt een
theatraal concert leiden met ei
gen werk, Johnny Kraaykamp zal
solist zijn bij het Rotterdams
Philharmonisch Orkest in een
produktie samen met het RO-
theater, Every good boy deserves
Favour van Tom Soppard en An
dre Previn.
In de theater-sector komt de
Schaubühne am Halleschen Ufer
uit Berlijn. Verder uit Duitsland
het Dusseldorfer Schauspielhaus
en het Onafhankelijk Toneel zal
werk van Maxim Gorki bren
gen.
Het Nationale Ballet, het Neder
lands Danstheater en het Würt-
tembergischer Staatstheater en
De Appel zullen balletvoorstel
lingen verzorgen.
Concerten zullen worden gegeven
door het Concertgebouworkest
onder leiding van Kiril Kondras-
jin en Michael Tabachnik, het
Residentie Orkest in samenwer
king met het Orechestre Phil-
harmonique de Strasbourg en het
NOS-koor (Berlioz: Grande Mes-
se des Morts). Verder komen er
diverse koren en wordt er ook
veel aandacht besteed aan diver
se uitingen van niet-Westerse
klassieke eft volkscultuur.
"Popeye's superfesti-
2.30 u
STUDIO: "La Luna". da. 2.30 e
uur, 16 jr.
Kindermatinee: "Jungleboek",
wo. 2.30 uur, zo. ook 4.45 uur
TRIANON. "Tess", da. 2.00 en 8.(
16 jr.
Alphense bioscopen
EURO 1: "Spetters", da. 1.45,6.30 en 9.15
uur. zo. 1.15.4.00. 6.30 en 9 15 uur. 16 jr.
Nachtvoorstelling: "Spetters", za. 12.15
uur. 16 jr.
EURO 2: Zelfde programma als Euro 1
Nachtvoorstelling: "The song remains
the same", za. 12.15 uur. 16 jr.
EURO 3: "Het geheim van Bear Island",
da. 1.45,7.00 en 9.30 uur. zo ook 4.30 uur.
za., zo. en wo. géén voorstelling om 1.45
Avondbezoekuur 18.30-19.30 uur
Kraamafdeling: vaders extra van
18.00-18.30 uur. Kinderafdeling dage
lijks van 14.00-19.00 uur. (Niet meer dan
2 bezoekers per patiènt).
Sportmedisch Advies Centrum: blessu
respreekuun Elisabethziekenhuis, Lei
derdorp, 's maandags van 19.30-20.30
Kraamafdeling: dag. van 11.15-12.00 uur
(alleen voor echtgenoot) en van
18.30-19.30 uur. Babyshow laatste kwar
tier van middag- en avondbezoek.
Kinderafdeling: dag van 15.00-18.30
Academisch Ziekenhuis
Voor alle patiënten (behalve kinderen)
zijn de bezoekuren als volgt
Elke dag:
14.15-15.00 uur
18.30-19.30 uur
Voor de prematurenafdeling gelden de
volgende bezoekuren (alleen voor ou-
Maandag tlm vrijdag
1830-18.45 uur
Zaterdag en zondag:
14.45-15.00 uur.
Bezoek aan ernstige patiënten wanneer
voor ernstige patiënten doorlopend be
zoek wordt toegestaan kan de hoofdver
pleegkundige hiervoor speciale kaarten
verstrekken.
Bezoektijden Kinderkliniek:
Dagelijks:
15.00-15.45 uur
18.30-19.00 uur.
Bezoektijden kinderafdeling:
Elke dag*
14.15-15.00 uur
18.30-19.00 uur
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: le en 2e klas 11-1130
13.30-14.15 en 18.30-19.30 uur 3e klas
13.30-14.15 en 18.30-19.30 uur Kraamaf
deling 13.30-14.45 alleen voor echtgeno
ten 19-20 uur. Kinderafdeling voor ou
ders 18.-18.30 uur.
Geluidshinder
Schiphol
Klachten over geluidshinder van vlieg
verkeer van en naar Schiphol kunnen
dag en nacht worden gemeld bij het in
formatiecentrum Geluidshinder Schip
hol (020-175000)
Nachtvoorstelling: "De ratten v
ter Harlem", za. 12.15 uur. 16 jr.
'Kuifje en het gehe
1.1.30
EURO 4: "Monty Python's life of Brian",
da. 2.00,7.00 en 9 45 uur, zo. ook 4.30 uur.
12 jr.
Nachtvoorstelling: "De verkrachting
van Lynn Cartel za. 12.15 uur. 18 jr.
Bioscoop Voorschoten
GREENWAY: "Met de vlam in de pijp",
vr. 7.00 uur, za. 4.00 en 7.00 uur, zo. 6.15
uur. 12 jr.
The main event", vr en za. 9.15 uur, zo.
4.00 en 8 45 uur. wo. 8 15 uur. al.
Kindermatinee: "Hond waar ga je met ie
2.15 en 3.45 u
2.00 i
(F1UCLC1'FLCUIVS
10 maart 1980
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
- Koning Thibau van Birma
blijkt niet veel rust te kennen:
in ééne maand zijn twee aan
slagen op zijn leven gepleegd,
in beide gevallen door vrou
wen, en aen tweed m keer, o,
gruwel, door zijne schoon
moeder.' De koning kon het
met haar niet al te best vinden
- om het voorzichtig uit te
drukken - en schoonmama be
sloot Birma van zijn koning te
berooven. Op zekeren dag ver
scheen eene groote hoeveel
heid lekkernijen op tafel, op
haar last bereid. Thibau nam
een der gesuikerde dingen op
en wierp het eene kraai toe,
die inde veranda was komen
zitten. De kraai at en viel
dood neer. Schoonmama is
natuurlijk gevangengeno-
Dezer dagen bracht de tele
graaf het bericht van eene
samenzwering tegen den sul
tan van Turkije, welk complot
verraden zou zijn door zeke
ren Papadopoulos, een
Gneksch koopman en genatu
raliseerd Brit. Volgens latere
berichten heeft de koopman
het verhaal der samenzwe
ring verzonnen in overleg met
een adjudant des sultans, die
daarmede een plasdankje
hoopte te verdienen en den
koopman straffeloosheid had
toegezegd. De zoogenaamde
medeplichtigen van den
koopman waren zijne zwa
gers, tegen wie hij eene veete
had. De adjudant, een tot den
Islam overgegane Griek,
blijkt nu dergelijke samen
zweringen reeds meermalen
te hebben ontdekten daar
van eene broodwinning te
hebben gemaakt. Hij is in
hechtenis genomen.
Vijftig jaar geleden
- De politie te Boedapest heeft
een bende misdadigers gear
resteerd, die tn den laatsten
tijd 23 automobielen gestolen
hadden. De bende was boven
dien van plan een bank te
plunderen. Toen de politie
mannen in de woning van den
leider van de bende versche
nen om hem te arresteeren,
schoot deze zich dood.
- In den Brazihaanschen staat
Rio de Janeiro is een perso
nentrein gederailleerd. Door
het weigeren der remmen
stortte de trein in een afgrond
van 175 meter diepte. Er zijn
reeds dertig dooden geborgen,
maar hun aantal zal wel veel
grooter zijn.
