Gegijzelden
mogen uit
de ambassade
Economie EG
verstevigd
Nederlands onderwijs in Frankrijk op de tocht
Bankschandaal:
een oude droom
trekken weg
uit Beiroet
Mugabe
gedwongen
tot uitstel
Met baby
dienst in
I ZATERDAG 8 MAART 1980
2BEBCIS2E
SALISBURY (AP/UPI) -
De pasbenoemde Rhode-
sische premier Robert
Mugabe is gedwongen de
vorming van een regering
uit te stellen omdat hij het
niet eens kan worden met
Joshua Nkomo over de
verdeling van de minister
sposten.
Dit is in goed ingelichte po
litieke kringen vernomen.
De 56-jarige Mugabe, hoofd van de
Zimbabwe Afrikaanse Nationale
Unie, behaalde bij de vorige week
gehouden verkiezingen 57 van de
100 zetels in het parlement.
Hij nodigde vervolgens Nkomo,
hoofd van de kleinere Zimbabwe
Afrikaanse Volksunie uit samen
met hem een coalitieregering te
De zegslieden verklaarden echter
dat Nkomo alle aanbiedingen,
waaronder die van de president
had afgeslagen aamgezien Mu
gabe tot premier was aangesteld.
In politieke kringen werd ver-
dat de leiders van het Pa-
triottisch Front elke dag over de
posten met elkaar in de clinch
hebben gelegen sinds het be-
kendworden van de uitslag dins
dag.
"Het is duidelijk dat wij Joshua in
de regering wensen, maar niet tot
iedere prijs", verklaarde een me
dewerker van Mugabe. Een advi
seur van Nkomo verklaarde
daarentegen: "Wij gaan de coali
tie niet binnen zonder tanden en
wapenen".
Volgens medewerkers van Mugabe
zou deze in gesprekken met het
Rhodesische Front van de voor
malige premier Ian Smith diens
partij twee ministersposten in de
te vormen regering hebben aan
geboden.
Smith zei dat hij nog niet benaderd
is dooi' Mugabe maar dat als ie
mand in Rhodesie nu wordt op
geroepen om zijn land te dienen,
hij geen andere keus zou hebben
dan aan deze oproep gehoor te
geven. Er wordt in Salisbury
druk gespeculeerd of Smith's
Rhodesisch Front, dat de twintig
zetels voor blanken in het parle
ment heeft, een of twee minister
sposten aangeboden zal krijgen
in de regering van Mugabe.
In een waarschuwing aan Mugabe
zei Smith dat Rhodesie altijd
heeft gestreeft naar een "perfecte
democratie". Dat in tegenstelling
tot andere Afrikaanse staten die
geregeerd worden door militaire
dictaturen of onder eenpartijsys-
temen, aldus Smith. De voorma
lige premier, die indertijd een
eenzijdige onafhankelijkheid uit
riep en zei nooit een zwarte
meerderheidsregering in Rhode
sie te zullen accepteren, was bang
dat de kans om de "democratie
verder te vervolmaken" mis
schien niet geboden zou worden.
ROME - Het leek wel op de
verwezenlijking van een oude
anarchistendroom toen af
gelopen dinsdag rijen Ita
liaanse bankiers en indus
triëlen, geflankeerd door ca
rabinieri, de gevangenissen
binnenmarcheerden. Nadat
hij in een onbewaakt
ogenblik had toegegeven
miljoenen te hebben ontvan
gen van een frauduleuze
bankroetier trad een minister
af en werd van 44 politici en
partijfunctionarissen het
paspoort ingetrokken, omdat
zij ervan verdacht worden
zwart gelden te hebben gein-
Hart Italiaans regime geraakt
Het is in ieder geval wat om
vang betreft het grootste
schandaal dat men zich in
Italië kan herinneren hoewel
men hier toch nog al het een
en ander gewend is.
Het schandaal raakt deze keer
het hart van het Italiaanse re
gime omdat het zijn oor
sprong vindt in de „Italcas-
se", de publiekrechtelijke
kredietinstelling van de pro
vinciale spaarkassen. Deze
instelling wordt al 30 jaar lang
door de heersende christen-
demokratische partij be
schouwd als haar privédo-
mein. Uit haar „zwarte kas" -
gelden die nergens in de boe
ken van Italcasse te vinden
waren - vloeiden miljoenen
toe aan de partij en in mindere
mate aan de andere coalitie
partijen (socialisten, sociaal
democraten, republikeinen),
terwijl uit de normale fond
sen langlopende leningen
werden verstrekt aan be
vriende industriëlen, finan-
plaats van garanties konden
beschikken over aanbevelin
gen van vooraanstaande poli
tici.
Jarenlang is dit goed gegaan,
totdat een groep van schatrijk
Vanmiddag overdracht
aan revolutionaire raad
TEHERAN (Reuter/GPD) - De gegijzelden in de
bezette Amerikaanse ambassade in Teheran
zullen vanmiddag om half drie (onze tijd) uit het
gebouw gehaald mogen worden. De bezetters
hebben dit in een verklaring bekendgemaakt.
Daarin staat verder dat de 49 gegij
zelden, die dan 125 dagen zijn
vastgehouden, een medisch on
derzoek zullen ondergaan alvo
rens zij aan de revolutionaire raad
worden overgedragen.
Eerder had het bureau van minister
van buitenlandse zaken Sadeq
Gohtbzadeh bekendgemaakt dat
de minister vandaag in de ambas
sade de verantwoordelijkheid
voor de Amerikanen en het ge
bouw zal overnemen. De minister
In Suriname
Politieke
partijen
buiten spel
PARAMARIBO (ANP) - Suriname
krijgt een nationale parlementai
re raad. Die komt in plaats van
het parlement. In de nieuwe raad
komen aangezochte vertegen
woordigers van "functionele
groepen". Zij worden niet geko
zen maar gevraagd in de raad zit-
Daarnaast komt er een adviesraad
voor de regering, een soort Raad
van State onder de president. De
militairen zullen deel uitmaken
van de regering. Zij willen het
beheer over defensie, politie,
binnenlandse zaken en onderwijs
en volksontwikkeling. Over justi
tie bestaat nog geen duidelijk
heid. Burgerministers krijgen de
overige portefeuilles.
De "functionele groepen" in de Su
rinaamse samenleving komen in
plaats van de politieke partijen.
Voor die partijen is de komende
jaren in Suriname geen ruimte.
treedt dan op als vertegenwoor
diger van de revolutionaire raad.
In de mededeling van de bezetters
wordt geen gewag gemaakt van
een overdracht van het ambassa
degebouw. Hun woordvoerder
verklaarde vanochtend dat de
studenten zulks niet van plan
Conditie
Volgens minister Ghotbzadeh ver
keren de gegijzelden in goede
conditie. Hij verklaarde gisteren
ook dat van vrijlating van de drie
Amerikanen die eerder van de
ambassade naar het ministerie
van buitenlandse zaken zijn
overgebracht geen sprake kan
zijn. Hij zei dat de drie, die door
de studenten van spionage wor
den beschuldigd, een positie
hebben van asielzoekers "voor
hun eigen veiligheid". Ghotbza
deh was ook niet van plan het
drietal over te dragen aan de "re
volutionaire rechtbank", zoals
door de studenten is geëist. De
VN-commissie heeft wel met de
drie Amerikanen, onder wie
zaakgelastigde Bruce Laingen,
gepraat.
De Iraanse regering lijkt opnieuw
te willen duidelijk maken dat, zo
als president Bani-Sadr het uit
drukte, de studenten "geen rege
ring binnen de regering" kunnen
zijn. Volgens Bami-Sadr heeft
Iraans machtigste man, ajatollah
Chomeini, de Revolutionaire
Raad toestemming gegeven om
te beslissen of een ontmoeting
tussen gegijzelden en VN-com
missie zou kunnen plaatsvinden.
De studenten bestrijden dat en
beroepen zich op een eerdere
verklaring van de ajatollah, dat
het eind deze maand en begin
april te kiezen Iraanse parlement
moet besluiten wat er met de gé-
gijzelden dient te gebeuren.
Dat kon natuurlijk niet uitblij
ven. Nadat de Britse kroonprins
Charles in Croydon een politiebu
reau had geopend liet hij zich ge
willig een 6-patroons Smith en Wes
ton in de hand drukken oni er ook
even op los te knallen.
LAUSANNE (DPA) - In een ka
zerne in Lausanne heeft zich
gisteren voor zijn verplichte
oefening een soldaat gemeld
die niet alleen in volle uitrus
ting verscheen maar ook zijn
zeven maanden oude baby bij
zich had. Zijn argument dat
hij als werkloze zijn werken
de vrouw in het huishouden
moest vervangen, was welis
waar door zijn commandant
maar niet door de bureau-
soldaten" van de kantonnale
militaire overheid erkend.
Ook het ministerie van defensie
wilde een beroep op gezins-
recht, gelijkberechting en het
recht op oudervakantie niet
erkennen. Opdat de man zijn
dienstplicht kan voldoen, zou
zijn vrouw gedurende de zes
weken durende oefening haar
baan moeten opgeven, zo
verluidde in Bern.
Vader en kind mochten de ka
zerne verlaten. De vader
kreeg echter de opdracht a.s.
maandag zonder baby terug
te keren. Hij zou voor die tijd
een "plaatsvervanger" in het
huishouden gevonden moe
ten hebben. Het loon voor een
babyzit zal het leger niet ver
goeden.
BEIROET - Precies 24 uur nadat
president Sarkis zijn 14-punten-
plan voor een nationale verzoe
ning in Libanon voor radio en tv
had bekendgemaakt, zijn Syri
sche troepen van de Arabische
vredesmacht begonnen zich uit
de christelijke voorsteden van
Oost-Beiroet terug te trekken. De
Syriërs geven hun posities over
aan eenheden van het geregelde
Libanese leger.
Er is een kleine kans dat rechtse
milities - de zogenaamde Falan-
gisten en Chamounisten, die op
permachtig zijn in de christen-
wijken - zullen proberen bepaal
de Syrische posten te "bezetten"
voordat het Libanese leger dat
kan doen. Maar tot nu toe is de
Syrische overdrachtsoperatie,
die dit weekeinde moet zijn vol
tooid, zonder incidenten verlo
pen.
Het feit dat de Syriërs vrijwel direct
na de bekendmaking van het
Sarkis-plan begonnen zijn met
hun terugtrekking uit Oost-Bei
roet, wordt als aanwijzing gezien
dat Damascus tevreden is met de
voorgestelde 14 punten voor na
tionale verzoening in Libanon,en
dat de Syriërs het geregelde Li
banese leger een kans willen ge
ven te bewijzen dat het in staat is
orde en rust te handhaven, on
danks de aanwezigheid van niet
minder dan 37 ongeregelde par
tij- en privé-milities in het land.
De grote vraag is nu of de Syrische
overdracht aan het Libanese le
ger zoals die nu in christelijk
Oost-Beiroet plaatsvindt, ge
volgd zal worden door een zelfde
operatie in het overwegende
moslim-West-Beiroet.
Iedereen in Libanon vraagt zich nu
af of het begin van de Syrische
terugtrekking uit Beiroet het
einde is van oude ellende, of het
begin van nieuwe.
geworden Romeinse aanne
mers, de drie gebroeders Cal-
tagirone, vorig jaar failliet
werd verklaard. Zij hadden,
zonder enige garantie, om
streeks 300 miljard lire (drie
kwart miljard gulden) van
Italcasse kunnen lenen,
waarvan minstens 160 miljard
(400 miljoen gulden) spoor
loos verdwenen waren.
Toen er een arrestatiebevel te
gen hen werd uitgevaardigd,
bleken zij tijdig te zijn ge
waarschuwd, zodat zij naar
het buitenland konden uit
wijken. Op paspoorten die, na
intrekking door de faillisse-
mentsrechters, keurig waren
teruggegeven op last van het
openbaar ministerie in Rome.
Zowel de gebroeders Caltagi-
rone als de openbare aankla
ger Alibrandi bleken uitste
kende maatjes van de vorige
premier, Giulio Andreotti, en
diens rechterhand, de plat
pratende en niet uitermate
slimme Franco Evangelis-
Toen hieruit een schandaal ont
stond, poogde Evangelist! de
zaken recht te zetten in een
interview met het Romeinse
dagblad La Repubblica.
Hierin gaf hij toe miljoenen
van de Caltagirone's te heb
ben ontvangen („Hoeveel
weet ik niet precies: iedere
keer dat we elkaar zagen, zei
Gaetano tegen me: hé Franco,
hoeveel heb je nodig, en dan
schreef hij een chéque uit"),
maar uitte tegelijk duistere
bedreigingen aan andere
christendemocratische stro
mingen, die net zo goed geld
in hun zak hadden gestoken
van de bankroete aanne-
Tot zijn stomme verbazing
merkte Evangelisti (die.in het
huidige kabinet als verte
genwoordiger van Andreot-
ti's partijstroming de post van
minister van koopvaardij be
kleedde) de dag na het inter
view, dut iedereen over hem
heen viel. Een stroom van in
terpellaties uit alle partijen
dwong hem deze week dan
ook tot ontslagname.
Tegelijk zette openbare aankla
ger Alibrandi plotseling vaart
achter het onderzoek tegen
Italcasse. Hij vaardigde 49
hechtenisbevelen uit tegen de
hele raad van bestuur, die
immers verantwoordelijk
was voor de verstrekking van
de onwettige leningen (en
„onthoofdde" daarmee het
merendeel van de provinciale
spaarkassen), en tegen dege
nen die deze leningen in ont
vangst hadden genomen.
De voornaamste boosdoeners,
de presidenten van de chemi
sche bedrijven Liquigas, Ur-
sini, en SIR, Rovelli, wisten
net als de Caltagirone's tijdig
naar het buitenland te ont
komen. La Repubblica
noemde het „De nacht van de
lange messen" en het
weekblad II Mondo sugge
reerde dat Alibrandi een dus
danige stofwolk had willen
opwerpen, dat de affaire-
Evangelisti (en het aandeel
daarin van Andreotti) erach
ter zou verdwijnen.
Gisteren werd bekend dat ook
de rechter van onderzoek die
zich bezig houdt met de zwar
te kas van Italcasse. Giuseppe
Pizzuti, tot vervolging wil
overgaan. Pizzuti is er van
overtuigd dat Italcasse in de
loop der jaren honderden
miljoenen (afkomstig van
kleine spaarders) achterover
heeft gedrukt en bij wijze van
douceurtjes heeft uitgedeeld
aan de politieke partijen.
Voorlopig heeft hij een aantal
paspoorten laten intrekken,
maar tegen diegenen die het
meeste geld in ontvangst
hebben genomen, kan hij nog
niets ondernemen: de pen
ningmeesters van de bevoor
deelde partijen, die als parle
mentsleden onschendbaar
zijn.
De voornaamste hiervan is Fi-
lippo Micheli, deze week her
kozen als penningmeester
van de christen-democraten.
Zijn parlementaire on
schendbaarheid heeft hem in
het verleden al eerder gevrij
waard van beschuldigingen
inzake allerlei andere affaires
met steekpenningen.
Verdrag met ASEAN-landen
redactie buitenland)
KOEALA LOEMPOER - De minis
ters van buitenlandse zaken van de
negen EG-landen en de vijf van de
Associatie van Zuidoostaziatische
Naties (Asean) hebben gisteren in
de Maleisische hoofdstad Koeala
Loempoereen verdrag getekend op
het gebied van economische sa
menwerking. Het is voor het eerst
dat het Aseanblok (Thailand, Ma
leisië, Singapore, Indonesië en de
Philippijnen) met een andere re
gionale groepering een economisch
akkoord heeft gesloten.
Met zijn grote economische belan
gen in Zuidoost-Azië is het vooral
West-Duitsland geweest dat zich
heeft ingespannen voor de tot
standkoming van het verdrag. Met
dit akkoord wil de EG h;
ingen in dit deel van de wereld be
schermen en willen de Zuidoos
ziatische landen een betere toegang
terse technologieën en de
mogelijkheid niet alleen grondstof
fen of landbouwprodukten,
dprodukten naar Europa te
exporters
Dat het hierbij niet gaat om alleen
isch akkoord, blijkt uit
den van deltali
zitter van de EG-ministerraad, At-
tillio Ruffini, die de politieke bi
kenis van dit verdrag
groot" noemde als de
ische. Hoewel hij de Rus
al in Afghanistan en de Vi
name noemde, sprak hij van „he-
Pcking het Russische buitenlandse
beleid pleegt aan te duiden. Ruffi
ni: „In de internationale betrekkin
gen willen Europa en de Asean de
principes van onafhankelijkheid,
zelfbeschikking en niet-inmenging
bevorderen en wijzen elk hegemo-
nisme af'.
Namens de vijf Asean-landen ty
peerde de Maleisische premier Da-
toek Hoessein Onn de huidige si
tuatie in Afghanistan als „een be
dreiging van de internationale vre
de en veiligheid": de frase die in het
VN-Hqndvest wontt gebruikt om
sancties door de Veiligheidsraad te
kunnen ira tellen.
Bij de gesprekken in Koeala
Loempoer is duidelijk geworden
dat in de Asean-landen niet gelijk
wordt gedacht over de Vietnamese
inval in Cambodja. Ondanks Viet-
toriaie\>nsdGidUun he.d'z "l wor
den geëerbiedigd, maakt het enige
Asean-land met Vietnamese troe
pen aan de grens, Thailand, zich
ernstige zorgen. Ook Singapore
heeft zich wat dit betreft altijd hard
opgesteld.
Na de ondertekening van het ak
koord sprak de Nederlandse minis
ter van buitenlandse zaken, Chris
van der Klaauw. over „een duide
lijke stcllingname tegen agressie"
Vooral ornaat het hier enerzijds
landen betreft die /mi aangesloten
bij de NAVO en anderzijds nict-ge-
bonden landen.
(Van onze correspondent Rudolph
Bakker)
PARIJS - Het beleid van de Ne
derlandse regering is erop gericht
taal en cultuur in het buitenland
te propageren. Waar belangstel
ling heeft post gevat, zoals aan
buitenlandse universiteiten,
wordt deze behoed en zo moge
lijk verbreed. Op een aantal Ne
derlandse ambassades, zoals die
in Parijs, wordt aan dit cultuur
beleid gewerkt. Als gevolg van
afspraken tussen de Nederlandse
en Franse regering mogen de Ne
derlanders sinds kort weer po
gingen ondernemen het door de
Fransen lang onderdrukte Ne
derlands in de kuststreek ter
hoogte van Lille (Rijssel) nieuw
leven in te blazen. Deze al dan
niet zinvolle actie kost de Neder
landse staat veel extra geld.
Wanneet de portemonnee daaren
tegen onverwacht op de knip
gaat, staan de ijveraars voor de
Nederlandse zaak in het buiten
land flink in hun hemd. Zo is mi
nister van onderwijs Pais op het
ogenblik hard bezig de Neder
landse afdeling op het interna
tionale lyceum in de buurt van
Parijs in de kou te zetten. Neder
landse kinderen zullen hier na de
komende zomervakantie het
slachtoffer van zijn. Hier gaat het
om gewichtiger zaken dan een
aanvechtbaar hobbyisme in de
buurt van Lille.
In een aantal EG-landen kunnen
Nederlanders en andere buiten
landers hun kinderen in hun
moedertaal laten doorleren op
een zogenaamde Europese
school. Deze Europese scholen
zijn het resultaat van culturele
akkoorden die de leden van de
EG bij de oprichting van de Ge
meenschap en als onderdeel van
het „Verdrag van Rome" hebben
ondertekend. Ook de Nederland
se regering is uit hoofde van deze
akkoorden verplicht de nodige
gelden voor deze scholen be
schikbaar te stellen.
De Europese scholen bevorderen
de uitwisseling van nationalitei
ten, dat betekent ook van cultuur
en handel. Nederlanders zijn eer
der bereid voor hun bedrijf enige
jaren in het buitenland te gaan
werken als in het betrokken land
het onderwijs van hun kinderen
op dezelfde voet kan dóórgaan.
Een extra bijkomstigheid is dan
het onderwijs in de taal van het
land. Uitgerekend Frankrijk te
kende deze akkoorden niet. De
Fransen wensen geen scholen op
eigen bodem waarin ze niet he
lemaal baas in eigen huis zijn, zo
dat Frankrijk zo'n school ont
beert. Wat er komt is een school
van hetzelfde type zoals er een in
de buurt van Parijs - in St. Ger-
main-en-Laye - bestaat, en waar
minister Pais nu hard bezig is een
steek te laten vallen. Juridisch
heeft de minister jegens de
school geen verplichting. Geen
akkoord verplicht hem er ook
maar een cent voor uit te geven.
Toch heeft de regering de morele
plicht het eens begonnen werk
niet in de wielen te rijden.
Het Lycée Internationale in St.
Germain is een erfenis van gene
raal Eisenhower, in die dagen
opperbevelhebber van de geal
lieerde legers in Europa. De ge
neraal richtte de school op voor
kinderen van zijn internationaal
militair- en burgerpersoneel.
hoofdkwartier van SHAEF bevond
zich op maar een paar kilometer
afstand, in Louveciennes.
In '65 ging de school in Franse han
den over en aan het hoofd ervan
kwam de Elzasser Scherer te
staan, een ware doener die het in
ternationale karakter van de
school graag wilde bewaren. Het
was de leiding van een van de
weinige toen nog overgebleven
buitenlandse secties - de Neder
landse - die meneer Scherer in
zijn streven hielp. Hij werd in
Den Haag ontvangen cn kreeg
daar alle nodige hulp en steun.
Niet alleen behield de school
daardoor school zijn internatio
naal karakter en kreeg monsieur
Scherer wat hij zo vurig wilde,
ook de Nederlandse kinderen in
en om Parijs konden doorgaan
met hun Nederlands onderwijs.
Op het ogenblik staat de Elzasser
aan het hoofd van ruim tweedui
zend leerlingen. De helft daarvan
bestaat volgens de Franse wet uit
Fransen. De anderen maken deel
uit van negen buitenlandse sec
ties.
De school is nu zo groot dat er geen
kind meer bij kan. Bovendien
worden de klassen, als gevolg van
een nieuwe onderwijswet, terug
gebracht van 36 tot 24 leerlingen.
Monsieur Scherer heeft hiervoor
een oplossing gevonden. Naast
zijn school is een gloednieuw
soort Havo-Mavo verrezen in een
nieuwe buitenwijk van St. Ger
main. Omdat de gemeente-inwo
ners zelf voor deze school eerst
niet veel belangstelling koester
den, was er plaats voo£ de „over
loop" uit monsieur Scherers ly
ceum. Deze Havo-Mavo wordt nu
een dependance van de „moe-
der"-school, en daarvoor zijn ex
tra buitenlandse leerkrachten
nodig.
Alle buitenlandse secties hebben
deze extra-leerkrachten gele
verd. Kort voor de vorige zomer
vakantie stelde men mondeling
op het ministerie van Pais even
eens een extra-leerkracht in het
vooruitzicht. Alleen onder deze
voorwaarde was de leiding van de
Nederlandse sectie bereid op de
verhuisplannen van monsieur
Scherer in te gaan, want van een
„terug naar de moederschool"
zou geen sprake zijn. Wie schetst
dan ook de ontzetting van de be
trokken Nederlandse ouders nu
gebleken is dat het ministerie van
onderwijs van plan is zijn mon
deling gegeven woord niet ge
stand te doen.
Zonder de band met het internatio
nale lyceum is de „nieuwe
school" van St. Germain een ge
meenteschool, en dan ook alleen
toegankelijk voor gemeente-in
woners. Niet een enkel Neder
lands kind woont in St. Germain.
Het gevolg is dat na de aanvan
kelijke verhuizing van de moe
derschool naar de nieuwe school
in de loop van het afgelopen jaar.
een nieuwe verhuizing zal vol
gen. Ditmaal naar willekeurige
Franse dorpsscholen, waar het
onderwijs meestal op een laag
pitje staat en van Nederlands on
derwijs natuurlijk geen sprake
Als minister Pais zijn vijfde leer
kracht aan deze school, in St.
Germain onthoudt, wordt de mo
gelijkheid tot het volgen van Ne
derlands onderwijs in cn om Pa
rijs ernstig beperkt. Nederlandse
ouders zullen zich wel tweemaal
bedenken voor ze met hun kinde
ren bereid zijn te worden uitge
zonden naar Frankrijk. Boven
dien zal de Nederlandse „aanwe
zigheid" op deze internationale
school worden beperkt Een cul
tuurbeleid valt moeilijk te verde
digen waar wel geld beschikbaar
is voor liet terugvinden van de
laatste Vlaams-sprekende be
jaarde in Lille, n niet voor het
behoud van het Nederlands op
Frankrijks belangrijkste interna
tionale school in de buurt van Pa-
