Kamer wil brief
regering over
rol bij rellen
Onrust na uitlating van
Giscard over Palestijnen
Een 2-jarig Raidbriefbfljet van f1.000,-
groeit naar f 1.221,-
Experiment met
dagblad op tv
Weer kritiek in EG op gasprijs voor tuinbouw
LEZERS SCHRIJVEN
0 Westland/Utrecht Hypotheekbank
WOENSDAG 5 MAART 1980
VARIA
PAGINA 11
Vooralsnog geen debat
DEN HAAG (GPD) - De Tweede Kamer wil nog deze week
van de regering een brief hebben over de mate waarin de
rijksoverheid betrokken is geweest bij de rellen rond het
gekraakte pand aan de Vondelstraat in Amsterdam.
Vooralsnog zal geen kamerdebat
over deze zaak plaatsvinden
omdat de Kamer eerst het debat
in de Amsterdamse gemeente
raad, op 12 maart, wil afwach
ten.
Alle grote fracties in de Tweede
Kamer steunden gisteren een
voorstel van die strekking van de
PSP'er Van der Spek. Hij wil dat
verantwoording wordt afgelegd
voor de betrokkenheid van de re
gering, die blijkt uit het inzetten
van rijkspolitiemensen, uit een
heden van andere politiekorpsen,
marechaussees en tanks van de
Koninklijke Landmaéht.
Volgens Van der Spek is door het
inzetten van dit groot materieel
aan de zaak geen goed gedaan.
Hij zei dat de kwestie vreedzaam
had kunnen worden opgelost
door middel van overleg. De wij
ze waarop de overheid met ge
bruik van geweldsmiddelen de
orde heeft hersteld, roept volgens
de PSP'er veel vragen op.
Van der Spek wil zodra de briefer is
een debat in de Kamer, maar dat
VVD, D'66 en CPN vinden dat
eerst de Amsterdamse gemeente
raad zich over de rellen moet uit
spreken, aangezien het hier in
eerste instantie om een lokale
verantwoordelijkheid gaat.
Het Amsterdamse gemeenteraads
lid Ernst Bakker (D'66) zei giste
ren dat de Tweede Kamer zich
Rapport: blind
kind niet in
een instituut
maar in gezin
DEN HAAG (ANP) - Het blinde en
zeer slechtziende kind moet zich
in het gezin en op een normale
school kunnen ontwikkelen en
niet in een instituut, waar het tot
een object van onderwijs en be
handeling wordt. De ouders blij
ven de eerst aangewezenen hun
kind op te voeden. De hulp die zij
daarbij nodig hebben moet ko
men van de tot regionale centra
om te vormen al bestaande insti
tuten.
Het koninklijk instituut tot onder
wijs van blinden (KIOB) in het
Noordhollandse Huizen, dat
hiernaar in twee jaar onderzoek
verrichtte, bood minister Pais
van onderwijs en wetenschappen
gisteren in Den Haag de nota
"Nieuwe Wegen" met deze
conclusies aan.
Voor de lagere scholen die zo'n - of
anderszins gehandicapt - kind
opnemen, kunnen bepaalde faci
liteiten noodzakelijk zijn. Een
ambtelijke werkgroep van O. en
W. is daarvoor momenteel een re
geling aan het ontwerpen die in
een dusdanig vergevorderd sta
dium verkeert, dat het eindresul
taat nog dit voorjaar bekend zal
zijn.
buiten deze discussie moet hou
den. Het is een puur Amsterdam
se zaak, zei hij. De Kamer kan be
ter zorgen dat de leegstandwet
wordt aangenomen, want aan al
deze ellende ligt het ontbreken
van een goede huisvestingswet
geving ten grondslag.
Het PSP-Eerste Kamerlid Vogt
maakte dinsdag bij de behande
ling van de begroting van het
Huis van de Koningin van de ge
legenheid gebruik om aan te
dringen op een uiterst sobere
troonsoverdracht op 30 april,
mede naar aanleiding van de ge
beurtenissen in Amsterdam. Het
afgelasten van deze feestelijkhe
den zou hem, zo zei hij, niet on
welkom zijn.
Vogt vindt dat het beter zou zijn om
ter huisvesting van een- en twee
persoonshuishoudens een deel
van de „zeer royaal aanwezige
huisvesting van de koninklijke
familie" ter beschikking te stel
len'. Zoals bekend lagen huisves
tingsproblemen aan de basis van
de rellen in Amsterdam.
Premier Van Agt was echter niet
gevoelig voor deze argumenten.
De Grondwet schrijft immers
voor dat een nieuwe vorst in Am
sterdam wordt ingehuldigd en
dat blijft dus zo, zei hij. De rege
ring houdt rekening met alle fac
toren waarmee een goed bestuur
rekening moet houden, aldus de
premier, dus ook met de situatie
die dan in Amsterdam heerst.
„Wij houden het er op dat de
hoofdstad een waardige ont
vangst zal willen bieden aan de
rstin"
NA VIDITEL OOK KRANTEL
TWELLO - Mevrouw Grada Hurenkamp-Bosgoed uit het Gelderse
plaatsje Twello is vandaag met haar 110 jaren en drie maanden de oudste
Nederlander die ooit heeft geleefd. Mevrouw Hurenkamp geniet nog
goede gezondheid en woont samen met haar 72-jarige zoon op
rderijtje.
Amsterdam (Anpi - Het be-
stuur van de Nederlandse
Dagbladpers (NDP) heeft beslo
ten een experiment van maxi
maal drie jaar te beginnen met
het nieuwe medium viewdata. De
proef zou in augustus van dit jaar
moeten beginnen.
Aanpassingsapparatuur maakt het
in dit systeem mogelijk om tele
fonisch informatie uit een com
puter op te roepen en die af te
lezen van een televisietoestel.
Met de uitvoering van de proef is
voor de krantenuitgevers een in
vestering van vele tonnen ge
moeid. Volgens een vandaag ge
publiceerd rapport van de Com
missie Infrastructuur van de
NDP is een totale investering van
550.000 gulden nodig.
De activiteit van de NDP gaat van
start onder de naam Krantel. De
collectieve inspanning van de
dagbladuitgevers is bedoeld om
de toekomstige mogelijkheden te
verkennen, aldus de NDP. Vol-
■jgens de dagbladuitgevers is
RCrantel in de gekozen opzet als
p collectief experiment aantrekke
lijk voor grote en kleine dagbla
den.
Het Algemeen Nederlands Persbu
reau (ANP) zal de algemene
nieuwsdienst van Krantel gaan
verzorgen. In het systeem zullen
ook advertentionele boodschap
pen worden opgenomen. Naast
de algemene nieuwsdienst en het
daaraan gekoppelde nationale
commerciële informatiesysteem
biedt Krantel de viewdatage-
bruikers informatie van redac
tionele en commerciële aard van
individuele dagbladtitels.
In principe kan elke krant - zo staat
in het rapport van de NDP-com-
missie - in zijn redactionele
dienst alles opnemen wat hij wil,
ook wanneer dat zou leiden tot
PARIJS - De Franse pers is ver
deeld en ongerust over de verkla
ringen van president Giscard
d'Estaing, tijdens zijn reis door
de olie-emiraten rond de Arabi
sche Golf. In Koeweit zei de pre
sident dat het Palestijnse
probleem geen probleem is van
vluchtelingen, maar van een volk
dat moet beschikken over zijn
recht tot „autodeterminatie", d.i.
het recht zelf over zijn lot te be
slissen. Terwijl een van de Franse
dagbladen gistermorgen sprak
over een „elektroshock", daar
mee doelend op de presidents
verkiezingen van volgend jaar,
zijn de meeste kranten het erover
eens dat president Giscard met
een harde lijn tegen Israël geen
kiezers voor zich zal
Giscard d'Estaing
vanuit Koeweit de kop in zijn ge-
Een andere reactie in verband met
het televisie-optreden van vorige
Het is voor het eerst in de diploma
tieke geschiedenis van Frankrijk
dat het woord „autodetermina
tie" ten aanzien van de Palestijn
se vluchtelingen (die voortaan als
„een volk" worden aangeduid) is
gebruikt. Het woord heeft zijn
bijzondere betekenis omdat het
geschapen werd door president
De Gaulle. De Franse pers laat
niet na hierop te wijzen en er
conclusies uit te trekken. Aller
eerst wordt eraan herinnerd, dat
president Giscard vorige week BRUSSEL (GPD) - Het „goedko-
een uur lang voor de televisie zijn
buitenlandse politiek uiteenge
zet heeft, en dat iedereen uit dit
gecompliceerde betoog kon op
maken wat hij wilde. Het verwijt
van vaagheid en van „maar wat
aanmodderen", dat de president
toen, maar ook al eerder, werd
gemaakt, zou door de ferme taal
week is dat, in tegenstelling tot de
algehele indruk van een streven
naar grote onafhankelijkheid van
de Verenigde Staten, uit de
woorden in het communiqué in
Koeweit een opvallende eensge
zindheid met de politiek van de
Verenigde Staten in het Midden-
Oosten te constateren valt. Het
dagblad Le Monde van gisteren
plaatst de ontwikkeling jegens
Israël zoals ze blijkt uit de woor
den van de Franse president en
uit de recente ergernis ten aan
zien van de voortgaande neder
zettingenpolitiek van Israël in de
bezette gebieden, die met name
Washington ventileert, onder één
enkele noemer.
De diepere achtergrond van de in
Frankrijk zeker niet populaire
verklaring van de president over
de „autodeterminatie" wordt in
enkele lijnen geschetst door de
cartoonist van hetzelfde dagblad
Le Monde: Giscard d'Estaing in
een autootje met twee Franse
vlaggetjes op de spatborden staat
voor een benzinepomp die door
een oliesjeik wordt bediend.
„Hoeveel ben ik u schuldig?",
vraagt Giscard aan de sjeik, die
de nog nadruipende benzines
lang in de hand heeft. „Een Pale
stijnse staat", antwoordt de
sjeik.
Frankrijks buitenlandse politiek
ten aanzien van Israël heeft de
laatste twintig jaar niet altijd de
opvatting van de Franse bevol
king vertolkt. Als de „Quotidien
de Paris" gisteren opent met de
kop: „Israël in het getto", is dat
niet een blijk van tevredenheid
maar van toenemende onrust. De
komst van de PLO-leider, Jasser
Arafat, naar Parijs, waarover al zo
lang gefluisterd is, lijkt dichterbij
dan ooit.
Groot-Brittannië heeft gisteren
openlijk het Franse pleidooi on
dersteund voor zelfbeschikking
van het Palestijnse volk binnen
het kader van een regeling voor
het Midden-Oosten. Een woord
voerder van het Britse ministerie
van buitenlandse zaken zei tegen
verslaggevers dat het communi
qué dat is uitgegeven na het be
zoek van de Franse president, aan
Koeweit, „in overeenstemming"
is met het Engelse standpunt.
Auto schept
kinderen
twee doden,
één gewonde
HONSELERSDIJK (ANP) - De 7-
jarige Mandy van Luyk en de 5-
jange Bernard Verbraeken uit
Honselersdijk zijn gisteren in
hun woonplaats op slag gedood,
toen zij bij het oversteken van de
Burgemeester Elsenweg door
een personenauto werden ge
schept. De 7-jarige Ronnie Ne-
derpelt, ook uit Honselersdijk,
moest zwaar gewond in een zie
kenhuis in Den Haag worden op
genomen.
Volgens de Naaldwijkse politie wa
ren de kinderen de Burgemeester
Elsenweg al overgestoken, maar
keerden zij plotseling om. De be
stuurder van de auto heeft ver
klaard dat hij de kinderen niet
heeft gezien. Op de plaats van het
ongeluk geldt een maximum
snelheid van zeventig kilometer.
doublures met de algemene
nieuws- en informatiedienst.
Wanneer voor het produktbeleid en
de administratieve organisatie
werkbare methodes en vormen
zijn ontwikkeld, zal Krantel de
experimenteerperiode van drie
jaar moeten afsluiten, aldus het
rapport van de NDP-commissie.
De deelname van alle dagbladen
aan de PTT-viewdataproef met
een bereik van 1.500 gebruikers is
volgens de NDP een zinloze zaak.
Voor het ontwikkelen van adver
tentionele activiteiten is een gro
ter bereik nodig. Daarom zal het
aantal viewdatatoestellen moe
ten worden uitgebreid of moet er
apparatuur komen die bestaande
televisietoestellen voor viewdata
geschikt maakt.
Krantel is door de NDP voorbereid
in samenwerking met de PTT.
Het loopt parallel met de openba
re viewdatapraktijkproef onder
de titel Viditel.
Met de informatie via Krantel gaat
voor de gebruikers een rekening
gepaard, waarvan de hoogte
wordt bepaald door de kosten
van telefoon, computer en infor
matieservice. De PTT-computer
staat weliswaar in het telefoon-
district Den Haag, maar dat heeft
door een tariefingreep niet tot
gevolg dat de gebruikers in Den
Haag minder hoeven te betalen
dan die elders in het land, aldus
de NDP.
MEER WINST
UNILEVER
ROTTERDAM (ANP) - De door
Unilever over de gehele wereld in
1979 behaalde nettowinst is in
gunstige zin beïnvloed door een
lagere totale belastingdruk.
Uit de met 7 procent gestegen be
drijfswinst over geheel 1979
2.555 miljoen tegen 2.397
miljoen in 1978) resulteerde uit
eindelijk een 22 procent hogere
winst per aandeel van 20 in
Unilever NV.
In het vierde kwartaal van 1979
nam de bedrijfswinst vergeleken
met dezelfde periode van 1978
met 2 procent toe van 602 mil
joen tot 613 miljoen. De verko
pen in geldswaarde bedroegen
over 1979 43.251 miljoen (1978:
39.271 miljoen).
Het ongeveer gelijkblijven van de
totale bedrijfswinst in Europa is
volgens Unilever toe te schrijven
aan het feit dat tegenover de ho
gere resultaten van een aantal
produktgroepen, met name van
diepvriesprodukten, van diverse
verpakte levensmiddelen en
dranken, wasmiddelen, chemi
sche produkten en van transport
lagere winsten stonden op eetba
re vetten en op exporten uit En
geland.
De aanzienlijk hogere winsten in de
VS waren voornamelijk een ge
volg van het feit dat de resultaten
van National Starch over het ge
hele jaar in de cijfers zijn begre
pen, terwijl dit in 1978 eerst van
15 augustus af het geval was. Lip
ton had er een goed jaar, maar
Lever Brothers werkt nog steeds
met verlies.
de Nederlandse tuin
bouwsector is gisteren opnieuw
ter sprake gekomen in de EG-
landbouwraad, waar het onder
werp ditmaal werd aangekaart
door de Deense minister Dalsa-
ger. De Deen beklaagde zich
vooral over te verwachten con
currentievervalsingen in de
Duitse tuinbouw indien deze, zo
als verwacht wordt, binnenkort
het fiat van Brussel zal krijgen
voor een rentesubsidieregeling
ten bedrage van 55 miljoen
mark.
HieroD stak de Westduitse land
bouwminister Ertl een beschul
digende vinger in de richting van
de Nederlandse delegatie. Ne
derland, en niemand anders, was
ADVERTENTIE
volgens hem verantwoordelijk
voor de moeilijkheden in de
Duitse tuinbouw, daar Neder
landse producenten konden pro
fiteren van extra goedkoop aard
gas.
Landbouwcommissaris Gunde-
lach kondigde daarop aan dat hij
de ministers zeer binnenkort een
rapport zou voorleggen over de
concurrentie-aspecten in de Eu
ropese tuinbouw. Al diverse ma
len in het verleden heeft Gunde-
lach Nederland min of meer van
concurrentievervalsing beschul
digd.
Juridische deskundigen zijn echter
van mening dat hij geen been
heeft om op te staan om Neder
land voor het Europese gerechts
hof te brengen. De Nederlandse
Gasunie, die de tarieven voor de
tuinbouw vaststelt, is immers een
particuliere maatschappij en van
directe overheidssteun kan dus
niet gesproken worden, zo zeg
gen de juristen
kringen.
Waarnemers zijn echter
deel dat Gundelach ondanks dit
advies toch een politieke aanval
tegen de vermeende Nederlandse
overheidssteun aan het voorbe
reiden is. Hij staat hierbij vooral
onder tijdsdruk, omdat de hier
mee samenhangende Westduitse
steunkwestie anders uit de hand
loopt. De tijdslimiet voor een
commissie-advies over de West
duitse steun is bijna verstreken.
Indien zo'n advies uitblijft of te
laat komt, betekent dit dat een
lidstaat zijn gang kan gaan met
nationale steunmaatregelen.
A i Met Pandbriefbiljetten van de Westland/Utrecht Hypotheek-
I v/ bank spaart u veilig een behoorlijk kapitaal bij elkaar. Het hoge
fiH H rentepercentage staat namelijk vanaf het moment van aankoop
I tot het einde van de looptijd vast; de rente wordt herbelegd.
I HH U krijgt zo de hoogste-rente-van-de-hoogste-rente-etc.
I BH MB M Bij het huidige rentepercentage van 10'/% groeit uw f 1.000,- in
slechts 2 jaar naar f 1.221,- (effectief rendement 10.50%).
^^HBH Pandbriefbiljetten zijn ookverkrijgbaar in coupures
van f 10.000,-. Pandbriefbiljetten zijn aan toonder.
Meer informatie over deze profijtelijke spaarvorm kunt u inwinnen bij een van de kantoren
van de Westland/Utrecht Hypotheekbank of bij uw makelaar of assurantieadviseur.
Leiden, Botermarkt 28/hoek 't Gangetje, 071-13 26 45
Lustrum van
schouwburg
Graag zou ik nog enige kantteke
ningen willen plaatsen bij het
55ste lustrum van de Leidse
Schouwburg, die. zoals men
weet, in 1705 is gesticht door de
beroemde directeur van de Leid
se en Haagse Schouwburgen Ja
cob van Rijndorp.
Bij de herdenking van een stichting
ligt het voor de hand niet alleen
stil te staan bij de toestand nu,
maar tevens de stichter te her
denken. Dan valt het op dat Ja
cob van Rijndorp, die behalve ac
teur ook toneelschrijver was, de
eerste is geweest die een Hol
landse bewerking van het Faust-
thema heeft uitgegeven met het
bijzonder aardige drama in ver
zen getiteld De Hellevaart van
dokter Joan Faustus! Het is een
stuk dat gelegenheid geeft tot
kunst- en vliegwerk, er komen
balletten en spoken in voor, en
uiteraard een vurige hel. Het
heeft een vrij grote bezetting,
zonder dat het veel hoeft te kos
ten aan costuums of décor - kort
om, het is geknipt voor goede
amateurs.
Men moet niet denken dat dit mos
terd na de maaltijd is. De werke
lijk goede amateurs hebben tijd
genoeg, terwijl ik de schouw
burgdirecteur de laatste jaren
herhaaldelijk heb geattendeerd
op het bestaan van het spel. Het
spel is ook niet zo lang dat het niet
kan worden gevolgd door een
sketch over het huidige wel en
wee van Rijndorp's stichting.
Van Rijndorp's Faustus is een stuk
dat de fantasie prikkelt, er is
ruimte voor zang en dans - daar
mee zal het oorspronkelijke in de
Leidse Schouwburg zijn ver
toond - voor leuke regie- en aan
kledingseffecten, terwijl het
thema van de keus die ieder mens
moet maken nog niet verouderd
schijnt te zijn.
Technische effecten van verlich
ting, waarvan Van Rijndorp nog
geen weet had, kunnen de emo
ties van de hoofdrolspeler extra
nuukeren. Hier volgt Rijndorps
laatste regie-aanwijzing om maar
te laten zien wat een ipeküdcel
het ook voor het oog kan zijn.
Joan Faustus, word door Mifas-
tofeles, Ramuscs, Stokebrand en
Heintje Pik, in de Hel gesleept,
die aanstonds een sterker
vuurgloed uitblaast, terwijl de
andere Spooken te zaamen een
Sluitballet danssen.
Bij de herdenking van het twee
honderdvijfenzeventig jarig be
staan van de Schouwburg past
het herdenken van de stichter.
Jacob van Rijndorp, jarenlang ar
tistiek directeur van die schouw
burg, met het opvoeren van een
door hem geschreven toneelstuk.
Wouter Kuyper, oud-lid
Schouwburgcon
1 Witte Rozenstraat 57
de
