Hilbert van der Duim: „Ik
sprong zowat tegen het dak"
Beste zestien
WK-schaatsen
Moegestreden
Eric Heiden
neemt afscheid
Onverwachte triomf bij WK-schaatsen
Pfrommer wacht af
tot plannen rond zijn
MAANDAG 3 MAART 1980
SPORT
HEERENVEEN (GPD) - Buiten, in de kolkende Friese
schaatsarena, was het voor Hilbert van der Duim niet uit
te houden. Aan ontspannen uitrijden had hij na zijn schit
terend gevecht met Tom Erik Oxholm geen enkele bood
schap. Snel stapte hij van het ijs, toen Eric Heiden, die in
Heerenveen niet meer de spirit bezat alles naar zijn hand
te zetten, in een striemende regenbui een laatste poging
ondernam om het bizarre toernooi toch nog zijn logische
winnaar te bezorgen.
In de kleedkamer onder de hoofd
tribune vond Van der Duim het
rustige plekje dat hij zocht. Zijn
verloofde Audry Molendijk zat
aan zijn zijde toen via de ge
luidsinstallatie de verbluffende
ontknoping van de titelstrijd na
bij was. „Samen hebben we daar
de rit tussen Heiden en Kleine af
gewacht. Het was allemaal zo on
gelooflijk, ik sprong zowat tegen
het dak toen ik hoorde dat Hei
den het niet had gehaald", vertel
de de nieuwe wereldkampioen
later.
Er was geen enkele emotie merk
baar bij Van der Duim toen.de
gebeurtenissen van het dolle en
tegelijk abnormale schaatsweek-
einde nog eens de revue liet pas
seren. Dat het hem in alle opzich
ten had meegezeten wilde hij niet
tegenspreken. Sterker nog, hij
noemde allereerst de 5000 meter,
die hem in een comfortabele po
sitie had gebracht voor een eind
klassering bij de beste drie.
Van der Duim: „Ik ben wel wat ge
lukkig geweest omdat ik vlak na-,
dat de baan was gedweild moest
rijden. Toch heb ik ook aange
toond dat de vorm er dit week
einde was". Maar ook na zijn 1500
meter kwamen de weergoden
hem te hulp. Hij was er zelfs ai-
Ierminst van overtuigd dat zijn
score voldoende zou zijn voor de
afstandzege. „Twee minuten
blank had ik als winnende tijd
verwacht, maar het is misschien
wat harder gaan waaien waar
door de anderen iets in het nadeel
TENNIS - De Amerikaan Butch
Walts heeft zaterdag de eerste in
ternationale trofee van Turijn
gewonnen. In de finale versloeg
hij de Roemeen Ilie Nastase met
6-4, 4-6 en 6-2.
TENNIS - John McEnroe heeft za
terdag het toernooi van Memphis
op zijn naam geschreven. In de
eindstrijd versloeg de 21-jarige
Jimmy Connors overtuigend met
7-6. 7-6.
SKIËN - Tweevoudig Olympisch
skikampioene Hanni Wenzel is
voor de tweede maal winnares
geworden van de wereldbeker
skiën.
ATLETIEK - Mare Borghans heeft
gisteren in Tilburg het Neder
lands Studentenkampioenschap
veldloop op zijn naam geschre
ven. De Limburger legde de tien
kilometer af in 32 minuten en 42,2
seconde.
WIELRENNEN - Ret van Tricht uit
Hillegom is bij een amateurcrite
rium in Lisse als vijfde geëindigd.
Ron Snijder uit Haarlem werd
eerste.
Verdoofd
Voor Van der Duim was de tien ki
lometer de rit van de waarheid,
omdat de weerselementen hem
ten opzichte van Oxholm onmo
gelijk in de kaart konden spelen
aangezien hij tegelijk met de
Noorse stayer het ijs op moest.
Ruim tien seconden mocht hij
verspelen en daarop was zijn tak-
tiek ook gericht,. Van der Duim:
„Er mocht hooguit een gat vallen
van 100 meter, maar ik wilde het
verschil zolang als ik kon zo klein
mogelijk houden. Door het la
waai van het publiek raakte ik
gewoon verdoofd, ik kon maar
blijven gaan. Zoiets heb ik nooit
eerder in mijn leven beleefd. Ik
voelde niets meer, zo had ik nog
wel drie rondjes kunnen door
gaan".
Terwijl de internationale schaat-
stop, onder aanvoering van Eric
Heiden en de Noren met geeste
lijke en lichamelijke vermoeid
heidsverschijnselen in Heeren
veen arriveerden, bleek achteraf
dat Hilbert van der Duim als geen
ander zijn zinnen had gezet op het
titelgevecht in zijn woonplaats.
Hij had er van te voren alleen niet
voor willen uitkomen om zo
doende de spanning, die hem in
het verleden dikwijls zwaar heeft
opgebroken, van zich af te zet
ten.
Van der Duim: „In Lake Placid heb
ik de vorm te pakken gekregen.
Terug in Nederland was rust het
voornaamste, de trainingen wa
ren erg kort. De Noren vonden
het nodig om na zo'n zware reis
eerst nog naar huis te gaan. Die
hebben te weinig rust gehad en
moesten ook een paar trainingen
meer laten schieten. Daarom zijn
ze volgens mij teruggevallen.
Maar het verval komt toch één
keer in het seizoen. Ik heb dat in
Trondheim ondervonden bij de
Europese Kampioenschap
pen".
Afweten
In Heerenveen was Van der Duim
terug op het niveau van de eerste
seizoenhelft. Toen won hij alle
acht wedstrijden waaarin hij aan
de start verscheen, van de IJssel-
cup tot en met het persoonlijk
klassement van de interland te
gen Zweden. Een dikke maand
liet de vorm het daarna afweten.
Van der Duim: „In het begin heb
ik teveel wedstrijden gereden. De
vorm was er toen al, maar ik heb
net als de anderen in die periode
te hard doorgetraind. Dat had een
negatieve uitwerking. De energie
was weg om op de belangrijkste
wedstrijd van dat moment, de
Europese kampioenschappen,
iets goeds te presteren".
De discussies die zijn opgelaaid
over een andere opzet van het
Nederlandse topschaatsen veeg
de de wereldkampioen resoluut
onder de tafel. „Ja, er is wel ge
zegd dat het roer om moet, maar
ik weet niet of de mensen die dat
zeggen wel verstand hebben van
schaatsen", opperde Van der
Duim, die daarmee ook zijn
bondsvoorzitter op de korrel
nam, want deze acht immers een
terugkeer van Leen Pfrommer
zeer nuttig.
Egbert van 't Oever zat er vanzelf
sprekend stralend bij toen Van
der Duim het op deze manier
voor hem opnam. De kleine
coach suizebolde van het succes
dat hem in de schoot was gewor
pen. De wereld zag er ineens zor
geloos voor hem uit. Hij sprak
van „eindeloos geluk" en prees in
zijn enthousiasme het hele bege
leidingsteam dat mee had mogen
helpen aan deze triomf, terwijl
ook zijn andere drie pupillen het
in zijn ogen uitstekend hadden
gedaan.
Allerminst
Toch bereikten slechts twee Ne
derlanders de laatste 16, terwijl
Piet Kleine allerminst tevreden
Heerenveen de rug toekeerde.
Kleine: „Behalve op de 500 meter
heeft het me steeds tegen geze
ten. Mijn vorm was beslist wel
goed. Vooral op de tien kilometer
was het verschrikkelijk in die re
genbui. Als ik bij de eerste drie
was geëindigd was mijn besluit
om er mee op te houden definitief
geweest. Om op deze manier te
stoppen vind ik echter onbevre
digend".
Onvoldoende zelfbeheersing bij de
startlijn verziekte voor Yep Kra
mer het toernooi. Na twee keer
door starter Wim Mulder te zijn
teruggeschoten, ging de Fries
voor de derde maal in de fout bij
het vertrek van de 500 meter. Be
droefd kon hij zijn trainingspak
weer aantrekken, maar de 5000 en
de 1500 meter die toen nog voor
hem overbleven bleken een pri
ma uitlaatklep voor alle opge
kropte ergernis. Op beide afstan
den behoorde Kramer bij de bes
ten en zonder die stommiteit op
het moment dat het toernooi voor
hem eigenlijk nog had moeten
beginnen, had hij als tweede Ne
derlander kunnen eindigen.
Kon Kramer de haren wel uit zijn
hoofd trekken dat hij niet op de
tien kilometer kon starten, voor
Frits Schalij was het minder
rampzalig om op de slotafstand te
ontbreken, want dit traject heeft
hem nooit gelegen. Volgens Van
't Oever hoefde Schalij er slechts
voor te zorgen na drie afstanden
bij de eerste 20 te staan zodat de
vierde Nederlandse startpositie
in het volgende WK-toernooi niet
op de tocht zou komen te staan.
Toch heeft Schalij nog een rede
lijke kans gehad zich via de 1500
meter in het klassement te wer
ken, maar op zijn sterktse afstand
kwam hij slechts tot de midden
moot.
Dat deerde Van 't Oever helemaal
niet. Zijn slotconclusie: „We
staan in Nederland aan het begin
van een nieuw schaatstijdperk
HEERENVEEN (ANP) - Leen
Pfrommer, die jarenlang de Ne
derlandse herenploeg heeft ge
coacht, is door de KNSB bena
derd om trainer-coördinator te
worden. Vorige week heeft
Pfrommer met het bestuur van
de bond een gesprek gehad, maar
hij heeft het verzoek in beraad
genomen.
"Ik wil eerst een aantal zekerheden
hebben", zie hij. "Tot nu toe is er
nog niet bekend wie volgend jaar
trainers zullen zijn. Zolang dat
niet rond is wacht ik af. Ik denk
dat er binnen drie weken een be
slissing zal vallen. Langer wach
ten heeft geen zin. Als de KNSB
met een afgerond plan komt, on-
Leen Pfrommer.
Het "blok" van het wereldkampioenschap schaatsen voor heren
all-rounders in Heerenveen ziet er als volgt uit (achtereenvolgens
deelnemer, 500, 1500, 5000, 10.000 meter en puntentotaal):
1. Hilbert van der Duim (Ned)
40.33 5) 2.02 59 1) 7.21.57 2) 15.27.94 9) 171.747
2. Eric Heiden (Vst)
39.82 1) 2.03.87 2) 7.25.37 6) 15.24.65 6) 171.879
3. Tom-Eric Oxholm (Noo)
40.33 5) 2 06.30 (12) 7.14.51 1) 15.28.99 (10) 172.331
4. Amund Sjobrend (Noo)
41.36 (16) 2.04.54 5) 7.22.04 3) 15.23.86 5) 173.270
5. Kai-Arne Stensjhemmet (Noo)
40.00 3) 2.08.85 (22) 7.24.93 4) 15.25.02 7) 173.694
6. Oeivind Tveter (Noo)
41.12 (12) 2.06.41 (15) 7.32.10 (13) 15.04.83 2) 173.708
7. Mike Woods (Vst)
42.06 (23) 2.04.84 6) 7.31.91 (12) 15.02.39 1) 173.984
8. Andreas Ehrig (Odl)
40.63 8) 2.05.77 (10) 7.28.60 8) 15.42.36 (13) 174.531
9. Piet Kleine (Ned)
41.46 (17) 2.05.12 9) 7.27.71 7) 15.32.81 (11) 174.577
10. Sergei Matsjoek (Sov)
41.61 (18) 2.06.37 (14) 7.30.23 9) 15.18.65 4) 174.689
11. Viktor Lesjkin (Sov)
42.00 (22) 2.04.99 7) 7.33.58 (15) 15.14.58 3) 174.770
12. Jan Junell (Zwe)
41.24"14) 2.05.91 (11) 7.33.99 (16) 15.27.00 8) 174.959
13. Masayuki Kawahara (Jap)
41.92 (20) 2.05.08 8) 7.32.29 (14) 15.42.72 (14) 175.978
14. Dimitri Botsjkarev (Sov)
41.32 (15) 2.07.93 (19) 7.31.37 (11) 15.42.76 (15) 176.238
15. Dimitri Ogloblin (Sov)
42.69 (26) 2.07.97 (20) 7.34.07 (17) 15.35.45 (12) 177.526
16. Pertti Niittylae (Fin)
40.48 7) 2.04.22 4) 7.31.17 (10) 16.25 47 (diskw.) geen pnt.
Frits Schalij (Ned)
40.65 9) 2 06.61 (16) 7.36.72 (20) totaal 128.525
Yep Kramer (Ned)
diskw. 2.03.94 3) 7.24.94 5) geen puntentotaal.
Enthousiaste toeschouwers begeleiden Hilbert van der Duir
tegen de Noor Oxholm. De Fries werd de verrassende nieuwe
i in zijn beslissende rit over de 10 kilometer
wereldkampioen.
niet door een harde regenbui was
overvallen op de afsluitende 10
km? De Amerikaan moest 5,94
sec. wegwerken om voor de tien
de achtereenvolgende maal met
de hoogste schaatstitcl getooid te
worden.
Normaal een peuleschillctje, maar
deze keer was het onbegonnen
werk. Hij bleek er na afloop nau
welijks mee te zitten. Heiden: „In
Lake Placid heb ik me vijf keer
geweldig moeten opladen om
goud te winnen, het was erg
moeilijk om me nu weer volledig
te motiveren. Zonder de pech van
die regenbui had ik het misschien
nog wel kunnen redden, maar ik
heb gewoon verloren. Dat is al
les".
Vooral zijn slotronden. toen de bui
boven het Thialf stadion was
weggedreven, toonden aan dat
Heiden erg kansrijk was geweest
onder minder absurde weersom
standigheden. Achthonderd me
ter voor de finish bedroeg zijn
achterstand op Van der Duim
nog een halve seconde, de winst
eg ten slotte i
daar de Amerikaanse gouddelver
was moe, hoe dan ook, en verder
verzadigd na zijn olympische
successen. De stimulans om nog
eens een keer het onderste uit de
kan te halen ontbrak, Oxholm en
Stenshjemmet misten evenzeer
de scherpte om nog eens uit te
halen. „Ik kon het gewoon niet
meer opbrengen", verzuchtte
Stenshjemmet. en Oxholm ver
telde: „Ik had een strijdplan ge
maakt om Van der Duim op de 10
km af te troeven. Drie seconden
voorsprong moest ik halverwege
hebben en dat wilde ik in het
tweede deel verder uitbouwen.
Maar mijn benen weigerden en ik
had met meer de mentale kracht
om terug te vechten aan het eind
van dit zware seizoen".
Dat de Russen onopvallend acteer
den wekte nauwe'ijks nog verba
zing na hun volslagen verloren
HEERENVEEN (GPD) - Net zo spectaculair als het in 1977
allemaal begon, heeft Eric Heiden zijn loopbaan afge
sloten. Beide malen was Heerenveen het strijdtoneel.
Drie jaar geleden legde de Amerikaan er de fundamen
ten van zijn absolute heerschappij. Niemand kon hem
ook maar benaderen. De onverslaanbare bleek nu wel
degelijk te kloppen, maar het was wel een andere Eric
Heiden die dit weekeinde over het zware Heerenveense
kunstijs zwoegde.
Verdwenen was de dynamiek en
souplesse waarmee hij zijn te
genstanders naar een figuranten
rol had verwezen. Eric Heiden
was gewoon uitgeblust en omdat
de Noren ook slijtageverschijn-
selen vertoonden kon Hilbert van
der Duim in het toernooi van zijn
leven een niet voor mogelijk ge
houden slag slaan.
De 22-jarige Fries reed ijzersterk,
daarover bestond geen enkele
twijfel. Dat hij een geweldige
aanleg heeft kon zelfs een
schaatsleek al jaren geleden vast
stellen, maar een doorbraak bleef
tot dit weekeinde achterwege
door mentale factoren. B'j heeft
zijn vooruitgang op de schaats
geestelijk niet kunnen bijbenen.
Diverse tegenvallers, soms in de
meest lettelijke zin van het
woord, waren hiervan een uit
vloeisel. Het wachten was op het
moment dat de echte Hilbert van
der Duim zou opstaan.
Wat is de kick geweest die hem zo
plotseling over de drempel heeft
getild? Boosheid, omdat de ver
wijten over gebrek aan persoon
lijkheid de afgelopen week hem
in het hart troffen? Of was het
eerder de gouden raadgeving van
een andere Fries, die arbiter Jan
Charisius - ook al een Fries - er
van overtuigde dat van het oor
spronkelijke dweilschema moest
worden afgeweken toen de 5000
meter tot het elfde paar was
gevorderd.
Jeen van der. Berg was de waarde
volle raadgever en Charisius zag
ook in dat de ijskwaliteit wel erg
verslechterde en er iets moest
gebeuren om de omstandigheden
De vermoeidheid, is duidelijk van zijn gezicht af te lezen. De 'gouden wonderboy' Eric Heiden was het allemaal
net even teveel geworden.
voor iedereen zo gelijk mogelijk
te houden. Charisius: „Ik be
greep van de ijsmeester dat de
gene die in het 12e paar moest rij
den het meest van iedereen ge
dupeerd zou worden als de baan
niet gedweild werd. Omdat ik er
voor moet zorgen dat de omstan
digheden voor iedereen zo gelijk
mogelijk zijn heb ik toen het
dweilschema gewijzigd. Het deed
er niet toe dat Hilbert van der
Duim direct daarna moest rijden,
ik zou het voor iedere andere rij
der ook hebben gedaan
Boffen deed Hilbert van der Duim
hoe dan ook. Hij kon op het op
geknapte ijs naar de op een na
beste tijd snellen. Alleen Ox
holm, in het gunstige eerste paar
gestart, bleek onbereikbaar. De
Noren keken knarsetandend toe.
Ze hadden Amund Sjoebrend,
hun enige uitgeruste rijder, wel
eens onder soortgelijke omstan
digheden willen zien rijden.
Sjoebrend reed relatief het
sterkst van alle Noren, want het
weer dat het toernooi een zeer
onevenwichtig en onbevredi
gend verloop gaf. was hem wel
het minst welgezind geweest.
De 5000 meter gaf Van der Duim
vleugels. Toen hij zaterdagavond
aan het uitlopen was voelde hij
geen enkele moeheid in de spie
ren, een gewaarwording die het
moreel opvijzelde. Bovendien
bleven de weergoden ook de
tweede dag op zijn hand. Mis
schien nog niet eens zozeer op de
1500 meter toen de windkracht
voor de hooggeklasseerden prak
tisch gelijk was, maar wat zou er
gebeurd zijn indien Eric Heiden
