VVD niet gerust op houding
fractie
van CDA
Binnenskamers
Kamerlid wil onderzoek
naar procureur-generaal
Egyptisch rijbewijs
straks ongeldig
Ombuigingsbeleid regering niet aantasten
Kraakpand
hoofdstad
ontruimd
Startsein voor
hartoperaties
De Klokkenberg
Dode na ontploffing op vissersvaartuig
MAANDAG 25 FEBRUARI 1980
DEN HAAG (GPD) - Het beleid dat
de procureur-generaal mr. Boek
raad heeft gevolgd bij diens on
derzoek naar de handel en wan
del van het voormalige hoofd van
de Amsterdamse narcotica-bri
gade, commissaris Toorenaar.
zou zelf eens moeten worden on
derzocht. Dat heeft het WD-
Tweede-Kamerlid Jacobse za
terdag voor de radio gezegd.
Toen mr. Boekraad een week gele
den de resultaten van het onder
zoek naar corruptiebeschuldi
gingen tegen commissaris Toor
enaar bekendmaakte, zei hij on
der meer dat Toorenaar „ondui
delijk gebruik had gemaakt van
dubieuze informanten", en ver
weet hij de commissaris „een in
hoge mate solistisch optre
den".
Jacobse verwijt Boekraad dat hij
zelf gebruik heeft gemaakt van
dubieuze informanten. De procu
reur-generaal immers stelde tij
delijk twee veroordeelde en ge
detineerde drughandelaren in
vrijheid in ruil voor belastend
materiaal tegen Toorenaar.
Het WD-kamerlid, dat over deze
zaak ook al vragen heeft gesteld
aan minister De Ruiter (justitie),
vindt dat Toorenaar gerehabili
teerd moet worden. „Twee jaar
lang hebben Toorenaar en de zij
nen kunnen lezen dat ze niet deu
gen. Maar uiteindelijk zijn zij het
geweest die de Chinese onderwe
reld ons land uit hebben gekre
gen. Ik vind dat de overheid aan
zienlijk te kort is geschoten", zo
zei hij.
Ook de Coornhertliga, de vereni
ging voor strafrechthervorming,
heeft grote moeite met het beleid
dat Boekraad heeft gevolgd toen
h»j materiaal verzamelde tegen
Toorenaar. De overeenkomst met
de veroordeelde drughandelaren
noemt de vereniging in een za
terdag gepubliceerd commentaar
„ontoelaatbaar".
De getuigen waren gedetineerden
en hadden dus niet als vrije tip
gevers mogen worden gebruikt.
De wet kent bovendien voldoen
de maatregelen om getuigen te
dwingen aan hun verplichtingen
te voldoen, zijn enkele van de ar
gumenten die de Coornhertliga
gebruikt om Boekraad te veroor
delen.
DEN HAAG (GPD) - Twee prominente VVD'ers
hebben zaterdag voor de radio geëist dat de
CDA-fractie in de Tweede Kamer zich volledig
houdt aan de bezuinigings- en ombuigings
plannen zoals die vorige week door de regering
zijn bekendgemaakt. Deze plannen, die een be
zuiniging van drie miljard gulden voorschrij
ven, worden binnenkort in het parlement be
handeld.
Minister Wiegel (binnenlandse za
ken) zei zaterdag dat het „vol
strekt onmogelijk" is dat de
hoofdlijnen van het regerings
beleid zouden worden aangetast.
„Het kan niet zijn dat een van de
regeringspartijen, misschien met
steun van oppositie, het beleid
gaat aantasten. Dat gaat tot zeer
AMSTERDAM (GPD) - In een
nachtelijke actie hebben 70 poli
tiemannen gisteren een pand in
de Amsterdamse Vondelstraat
ontruimd. Na drie heftige char
ges werden twee mannen van 24
en 27 jaar wegens geweldpleging
aangehouden. De 18 krakers, die
het grote hoekpand zaterdag
morgen bezet hadden, werden
buiten de politie-afzetting vrij
gelaten.
Het gekraakte pand is tot 1979
gebruikt als filmlaboratorium
onder de naam Trio-film. Het is in
januari gekocht door de Stichting
Jezus Kinderen, die er een op
vangcentrum voor alcohol- en
drugsverslaafden wil ope
nen.
Volgens de politie heeft de be
heerder vrijdag in het lege ge
bouw geslapen. Zaterdag was hij
niet aanwezig. De gewaarschuw
de politie nam contact op met de
dienstdoende officier van justitie
en de chef algemene zaken op het
stadhuis, waarna tot ontruiming
werd besloten.
De krakers hadden de deuren en
ramen met bedspiralen gebarri
cadeerd. Gisterochtend vier 'uur
werd het gebouw door de politie
opengebroken. De problemen
ontstonden toen een deel van de
afzetting was opgeheven, terwijl
het pand nog moest worden af
gedicht. Volgens de politie werd
vanuit het publiek, waaronder
zich nog veel krakers en sympa
thisanten bevonden, met stenen
en een verkeersbord gegooid. In
drie felle charges sloeg de politie
de menigte uiteen. Tegen zes uur
gisterochtend werd de afzetting
opgeheven.
Raadsels rond
dood van
gevonden man
GRONINGEN (ANP) - De Gronin
ger gemeentepolitie heeft nog
geen enkel inzicht in de dood
soorzaak van de man die gister
middag in een sloot langs de Ou
de Stadsweg in die stad werd
aangetroffen. Het slachtoffer
blijkt een 25-jarige inwoner van
Groningen te zijn.
Vandaag zou sectie op het stoffelijk
overschot worden verricht. Het
slachtoffer vertoont enkele ver
wondingen in het gelaat. De poli
tie houdt ernstig rekening met
een misdrijf. Uitvoerig onder
zoek op de plaats waar de man is
aangetroffen heeft tot nu toe niets
opgeleverd. De brandweer heeft
gistermiddag een deel van de
sloot leeggepompt maar ook dit
leverde, evenals het inzetten van
een speurhond, geen resultaat op.
grote moeilijkheden leiden", al
dus Wiegel.
Wel acht de minister het mogelijk
dat er kleine veranderingen in het
ombuigingsprogramma komen
„maar dan alleen als VVD en
CDA het met elkaar eens
zijn."
Het Tweede-Kamerlid Jacobse
(VVD) heeft zaterdag gezegd niet
gerust te zijn op de houding van
de CDA-fractie in de komende
debatten over de bezuinigingen.
„Maar de WD zal het CDA bui
tengewoon hard houden aan de
gemaakte afspraken", zo verze
kerde hij.
„De VVD zal het CDA eraan hou
den niet meer gaten te schieten in
het bezuinigingsbeleid. De VVD
is niet bereid mee te gaan met af
wijkingen in het beleid", aldus
Jacobse, die erkende dat door de
ze opstelling het risico van een
kabinetscrisis levensgroot aan
wezig blijft.
Jacobse veronderstelde voor de
VARA-radio dat Andriessen niet
is opgestapt als minister van fi
nanciën omdat er zo'n groot ver
schil tussen zijn standpunt en dat
van de overige ministers bestond.
„Ik denk dat Andriessen zijn ei
gen fractie niet vertrouwde. Hij
heeft vlak voor zijn aftreden een
gesprek gehad met Lubbers, en
ik denk dat hij van Lubbers niet
de garantie heeft gekregen dat de
CDA-fractie niet aan de bezuini
gingsplannen gaat sleutelen", al
dus het VVD-kamerlid.
Het afgelopen weekeinde is er druk
overleg geweest tussen de CDA-
top en premier Van Agt over de
opvolging van Andriessen. Van
Agt is er veel aan gelegen vóór
morgen een nieuwe minister van
financiën te kunrfen presenteren.
Dan praat de Tweede Kamer ver
der over het ontslag van Andries-
BREDA (ANP) - Bijna 700 Neder
landse ex-hartpatiënten waren
zaterdagavond in Breda bijeen
om de man te eren die hun leven
heeft gered, dr. Denton Cooley,
hartchirurg van wereldfaam en
directeur van het Texas Hartcen-
ter in Houston.
Precies 984 Nederlanders zijn tot
dusver dankzij de luchtbrug naar
Houston door Cooley en zijn
team geopereerd. Het afgelopen
weekeinde was de chirurg in ge
zelschap van zijn staf in Neder
land, om het officiële startsein te
geven voor het operatiepro
gramma in het hartchirurgisch
centrum "De Klokkenberg" in
Breda. Hij deed dat door assisten
tie te verlenen bij een hartopera
tie.
Het is niet toevallig dat juist Cooley
voor de opening is gevraagd. Hij
is namelijk de leermeester van de
Nederlandse hartchirurg dr. P. J.
van der Schaar, die in "De Klok
kenberg" de leiding van het hart
chirurgisch team heeft gekregen.
De aanpak van de hartchirurgie
in "De Klokkenberg,' is recht
streeks overgenomen van het
Texas Hartcenter. Van der
Schaar heeft er jaren geopereerd,
de helft van het verpleegkundig
personeel is er opgeleid en het
eerste halve jaar heeft "De Klok
kenberg" de steun van een top-
chirurg uit Houston, dr. D. C.
Wukasch.
Van der Schaar verwacht binnen
twee jaar de kosten van een
hartingreep zodanig te hebben
teruggebracht (en tegelijkertijd
het aantal ingrepen te hebben
opgevoerd)datdaneen begin kan
worden gemaakt met de afbouw
van de hartluchtbruggen. Nu is
een operatie in Houston voor een
Nederlandse patient goedkoper
dan wanneer de ingreep in Ne
derland zelf wordt verricht. Het
lint in de bedoeling dat in "De
Klokkenberg" uiteindelijk dui
zend hartpatiënten per jaar wor
den geopereerd.
Hoewel de kosten van een hartope
ratie in Nederland zijn vastge
steld op 26000 gulden haalt geen
enkel ziekenhuis dat, aldus Van
der Schaar zaterdag op een pers
conferentie. De Klokkenberg
steekt er nog het gunstigst bij af
met 30.000 gulden per ingreep,
maar er zijn ook ziekenhuizen die
het dubbele voor een hartopera
tie declareren. In Houston kost
de operatie inclusief de reis- en
verblijfkosten nog geen 24.000
gulden.
Critici verwijten dr. Cooley en zijn
staf er een lopende band op na te
houden, een hartfabriek. Maar de
patiënten die er geweest zijn
roemen zonder uitzondering het
Amerikaanse systeem, waarin
ondanks het hoge werktempo de
patient centraal staat en er uiterst
persoonlijk wordt behandeld.
Cooley opereert in acht operatie
kamers tegelijk. Hij verricht de
kardinale ingreep en zijn assis
tenten openen en sluiten de pa
tiënten.
DEN HAAG (GPD) - Over twee
maanden is het niet langer moge
lijk op gemakkelijke wijze in
Egypte een rijbewijs te halen, dat
dan in ons land voor een Neder
lands rijbewijs kan «Worden in
gewisseld. Minister Tuijnman
(verkeer en waterstaat) heeft
vrijdag het stuk getekend dat dat
onmogelijk maakt.
Vele honderden Nederlanders die
er in eigen land niet in slaagden
een rijbewijs te halen, hebben de
afgelopen maanden in Egypte
hun heil gezocht. In dat land
hoeft men aan slechts weinig ei
sen te voldoen om een rijbewijs te
krijgen.
Dat zal over twee maanden niet
meer kunnen, zo kondigde
Tuijnman zaterdag voor de VA
RA-radio aan. Dan kunnen alleen
degenen die een halfjaar in Egyp
te, en dan nog om zakelijke rede
nen, wonen, een rijbewijs halen
dat hier kan worden omgewis
seld voor een Nederlands rijbe
wijs.
De minister kondigde verder aan
dat zo mogelijk binnen een jaar
zal worden begonnen met de in
troductie van de zogenaamde
wielklem, die het foutparkeer-
ders onmogelijk moet maken
zomaar weg te rijden. Zij moeten
dan eerst langs het politiebureau
om de klem van hun auto verwij
derd te krijgep.
De wielklem zal het eerst worden
gebruikt in de grote steden met
de meeste parkeerproblemen, te
weten Amsterdam, Den Haag en
Utrecht. Eerst zal via ambtelijk
overleg nog zeker moeten wor
den gesteld dat het gebruik van
de wielklem de overheid niet in
juridische problemen brengt, al
dus Tuijnman.
Aan boord van de
Nederlandse diep
vriestrawler SCH-
108, Onderneming 2,
heeft zich zaterdag
een ontploffing
voorgedaan, waarbij
de eerste machinist,
de uit Scheveningen
afkomstige, 37-jari-
ge J. B.,om het leven
is gekomen.
De Onderneming 2
van de in IJmuiden
gevestigde rederij C.
Vrolijk, bevond zich
zaterdagmiddag in
de buurt van het En
gelse Lands End
toen zich in de ma
chinekamer van het
schip een ontplof
fing voordeed. De
brand die daarop
volgde, zette het
schip in lichterlaaie.
Te hulp gesnelde
schepen namen 21
bemanningsleden,
die het schip reeds
hadden verlaten,
aan boord.
Nadat de brand, met
assistentie van een
helikopter, red
dingsboot en het
hospitaal-kerkschip
De Hoop, bedwon
gen was, werd giste
ren aan boord van de
SCH-108 het stoffe
lijk overschot van de
eerste machinist
aangetroffen.
De Onderneming 2 is
een betrekkelijk
nieuw vissersvaar
tuig, dat na een drie
maanden durende
verbouwing zijn
eerste reis naar de
visgronden maakte.
Het schip is niet ge
zonken. Hoe groot
de schade is, kon de
rederij gisteravond
niet meedelen. De
geredde beman
ningsleden worden
vandaag in Neder
land terug ver
wacht.
DEN HAAG (GPD) - Ook deze
week zal nog in het teken staan
van het aftreden van minister
van financiën Frans Andriessen.
Vorige week donderdag debat
teerde de Tweede Kamer al in
eerste termijn over het ge
ruchtmakende aftreden van de
ze minister.
Het was op verzoek van oppositie
leider Den Uyl dat dit debat don
derdagavond laat werd afgebro
ken. Hij onthulde toen dat An
driessen een dag later - vrijdag
dus - een persconferentie zou ge
ven, waarin hy zijn aftreden zou
toelichten. Daarbij zou ook de
ontslagbrief van de minister
openbaar worden gemaakt. Van
Agt had dat tot dan toe gewei
gerd.
We weten inmiddels de resultaten.
Andriessen verwijt de regering
een vaag en ontoereikend bezui
nigingsbeleid. Morgen zullen die
verwijten zonder twijfel aan de
orde komen als de Tweede Ka
mer het debat over Andriessen's
ontslag vervolgt. Wjj vroegen on
ze vaste columnisten hun ziens
wijze te geven op de ministerscri-
Jacobse, VVD
Mr. Frans Andriessen weg als mi
nister van financiën. Voor de
WD-fractie was dat bericht bui
tengewoon moeilijk te verteren.
Andriessen immers was de man
(hij niet alleen overigens) die
binnen het kabinet pal stond voor
de noodzaak van ingrijpende be
leidswijzigingen. die ook door de
WD noodzakelijk werden en
worden geacht.
Het bericht over de ontslagbrief
van Andriessen bereikte de WD-
fractie pas laat die woensdag
middag. Het was, tot op dat
ogenblik, voornamelijk een in
terne CDA-aangelegenheid ge
weest. Die ochtend hadden im
mers Van Agt, Albeda, Lubbers
en Andriessen met elkaar ge
sproken tjver de zakelijke tegen
stellingen, die tussen Andriessen
en Albeda waren ontstaan. Wat
moesten de WD-ministers doen,
wat de WD-kamerfractie? Het
kabinet naar huis sturen, omdat
kennelijk Andriessen geen kan
sen meer zag voor een gezond-
makend beleid? De consequentie
(kabinetscrisis, verkiezingen,
formatiepogingen, inwerken
nieuwe ploeg) was: één tot an
derhalf jaar in het geheel geen
beleid. Een onredelijk alterna
tief.
Toen bovendien een dag later het
kabinet te voorschijn kwam met
het beleidsplan dat aan de vol
strekt juiste eisen van Andries
sen vrijwel geheel tegemoet
kwam, werd de WD-keuze:
doorgaan. Dat beleid echter zal
dan ook moeten worden uitge
voerd. Naar de mening van de
WD-kamerfractie zijn de moge
lijkheden van een pappen-en-nat-
houden-beleid nu uitgeput. En
daarmee de bereidheid van de
WD om verdere concessies te
doen. De erfenis van de CDA-
man Andriessen zal door de WD
zorgvuldig worden bewaard.
Van der Doef, PvdA
Al meerdere malen schreef ik over
de politiek onvoorstelbare zaken
die onder en door dit kabinet ge
beuren. De punten waarmee par
tijen zich tot voor kort hebben
onderscheiden, vervagen; on
duidelijkheid is troef en ongeloof
is het resultaat. Het vertrek van
de minister van financiën is een
bewijs dat af en toe een grens
wordt getrokken waarover men
zich niet wil laten trekken, ook
niet om redenen van persoonlijke
of collectieve politieke macht.
Andriessen had geen vertrouwen
in zijn collega-ministers, dat de
beoogde ombuiging van uitein
delijk drie miljard extra ook in
derdaad zou worden gereali
seerd.
Nóg minder vertrouwen had hij
kennelijk in zijn collega van so
ciale zaken, die bereid zou moe
ten zijn om ook in 1981 de lonen te
beheersen door toepassing van
de nieuw ingediende loonwet.
Het lijkt mij dat Andriessen van
uit zijn eigen opvattingen die, zo
als bekend, niet de mijne zijn,
volstrekt gelijk heeft. De ervarin
gen tot nu toe met de uitvoering
van de tien miljard van Bestek '81
hebben bewezen dat bijvoor
beeld WD'ers makkelijker pra
ten over ombuigingen dan er zelf
feitelijk aan meewerken.
De WD-ministers, en met name
onderwijsminister Pais, die-
vroeger sprak van 20 miljard
ombuigingen, hebben hun uitga
ven verdedigd en eindeloos be
knibbeld op de uitvoering van
Bestek '81. Vervolgens stonden
zij toe dat de CDA-fractie in de-
Tweede Kamer er nog wat van
afknabbelde, zodat Andriessen
ook zonder de extra ombuigin
gen moeite had met het uitvoeren
van de eerder ge-maakte plannen.
De WD moet maar aan de- kie
zers uitleggen hoe uitgerekend
deze- partij met minder bezuini
gingen genoegen kon nemen dan
de door haar zo bewonderde
CDA-minister van financiën
De Boer, CDA
Na een onwaarschijnlijk lange pe
riode is het kabinet eindelijk be
vallen van een pakket maatrege
len om het land uit de economi
sche puree te halen, waar het
langzamerhand in dreigt terecht
te komen. Maar de moeder van de
pasgeborene is het gehannes in
middels zo zat geworden, dat ze
er wel de brui aan heeft gegeven
om zich nog verder met de borre
ling te bemoeien en heeft het ge
zin de rug toegekeerd. De moeder
in dit geval is de minister van fi
nanciën, Frans Andriessen.
Na veel vijven en zessen werd in het
kabinet besloten tot de toch niet
misse ombuiging van 3 miljard,
terwijl Andriessen zelf een om
buiging van drie vier miljard
nodig achtte. Was dat nou iets om
over af te haken? Ik denk van
niet, maar a) kwam die 3 miljard
pas op tafel toen de sfeer er door
het wekenlange touwtrekken
binnen het kabinet bepaald niet
beter op was geworden en het cri-
sisspook al behoorlijk begon
rond te waren; b) miste Andries
sen het vertrouwen dat de zo
moeizaam in het kabinet bevoch
ten 3 miljard ook in de Tweede
Kamer tegen alle daar te ver
wachten kritiek in overeind ge
houden zou worden.
En zo door zijn vrienden in de steek
gelaten en doorzijn bondgenoten
verraden ging Andriessen uit de
politiek. Met voor de achterblij
vers de vraag: als het zo moet.
moet het den wel so nodig? ik
denk dat dat de komende dagen
zowel voor het CDA als voor de
WD de meest wezenlijke vraag
is die men zichzelf daar in alle
eerlijkheid maar moet durven
stellen. Zelfs landsbelang als dat
daadwerkelijk in het geding is, en
dat is althans de enige tot nog toe
gehoorde rechtvaardigings
grond. kan dit soort elkaar poli
tiek voor de bijl laten gaan nau
welijks rechtvaardigen.
BRINKHORST, D'66
Vriend en vijand hebben het aftre
den van Frans Andriessen als
minister van financiën geprezen
als een moedige en principiële
daad. Dat is terecht. Te weinig
biedt de Nederlandse politiek
voorbeelden van bewindslieden
die hun politieke carrière op het
spel zetten voor een zaak waar ze
in geloven. Maar daar is het ook
bij gebleven, ook al heeft hijzelf
misschien gedacht dat het kabi
net hem niet zou laten vallen.
Duidelijk is dat het besluit van An
driessen niet op korte termijn tot
wezenlijke bijstelling van het
beleid in de door hem gewenste
richting zal leiden. Eveneens
duidelijk is echter dat zijn vertrek
meer is dan een incident. Het is
een signaal, zowel voor regerings
als voor oppositiepartijen.
Op korte termijn heeft het kabinet
het vege lijf gered, maar voor het
kabinet is eventueel het signaal
gegeven van een uitstel van exe
cutie. Want juist de partijen op
wie het kabinet steunt zullen er
weinig begrip voor hebben dat
uitgerekend de man die centraal
stond in het kabinet, die de motor
was achter Bestek '81die zelfs de
aanleiding vormde voor het tot
stand komen van het kabinet-
Van Agt werd opgeofferd.
Het is dan ook voorbarig om te ar
gumenteren dat hiermee een ka
binetscrisis is voorkomen. Aller
eerst is nog verre van duidelijk
dat het beleid van het kabinet het
in de Kamer zal halen. H»t totaal
van 3 miljard voorgestelde be
zuinigingen is deela niet structu
reel, maar alleen incidenteel. En
de anderhalf miljard ombuigin
gen van de uitgaven op de begro
ting 1980 zijn volstrekt niet inge
vuld en alleen voorzien van wol
lige termen als onderuitputting,
vermindering van prijsstelling en
blokkade.
Belangrijker nog is echter dat het
kabinet iedere geloofwaardig
heid tegenover zijn achterban
heeft verloren en daarmee geen
enkele legitimatie meer heeft
overgehouden.
Kamerradio
Als u de kamerdebatten vib uw ka
belradio kunt volgen, hoort u
morgen eerst het vervolg van het
debat over het aftreden van An
driessen. Daarna staat een grote
hoeveelheid stemmingen op het
programma (onder meer over de
begrotingen van justitie, verkeer
en waterstaat, en over Staatsbos
beheer). Afhankelijk van de duur
van het Andriessen-debat zal
vermoedelijk woensdag worden
begonnen met de behandeling
van de begroting van economi
sche zaken. Daarbij komt ook
deel 1 van de nota energiebeleid
aan de orde. Ten slotte staat dan -
voor woensdag of donderdag
het functioneren van de BVD ter
discussie in de behandeling van
de verslagen van de vaste com
missie voor de inlichtingen- en
veiligheidsdiensten.
Meteoriet Een ongewoon heldere
meteoriet heeft in de nacht van
vrijdag op zaterdag omstreeks
half drie de omgeving van het
Overijsselse plaatsje Denekamp
in het licht gezet. Het spoor dat de
vuurbol achter zich aantrok bleef
volgens amateur sterrekundigen
die het verschijnsel waarnamen,
zeker een volle minuut aan de
hemel nalichten.
Kind verbrand - Het tweeenéén-
halfjaar oude meisje Bluma Mar-
cechesi is gistermiddag in een ca
ravan aan de Floridadreef in
Utrecht bij een brand om het le
ven gekomen. Volgens de politie
lag het kind alleen in de caravan,
die stond op een niet gelegali
seerde zigeunerstandplats, te
slapen.
